Gent
11
'I
Eene toespraak van den Paus.
s-i
Park vars Vrede
Nieuws.
£-81
s
Wie in onze Ziekenbonden
Rome, 1 Oogst Verleden Zondag waren 3000
hinders, saamgekomen uit de verschillende parochies
van Rome rond den Paus vergaderd. Die kinderkens
waren denzelfden dag te Communie geweest en hadden
gebeden voor den vrede. In zijne aanspraak tot de
kinderen zegde onze Heilige Vader dat hij het woord
riehtte tot al de hinders van het gansch christendom,
en vervolgde
Gij (kinderkens) gij zijt heden de toeschouwers
van het vreeselijkste treurspel dat ooit door menschen-
liaat en menschendriften werd ontketend. Gij moet we
ten kinderkensj dat ten huldigen dage de afschuwe
lijkste godslastering gepleegd wordt, die ooit door het
zondige menschmom is bedreven geworden. Wij, de
Vader vnn alle geloovigen, lijden, vermanen en smee-
ken sinds twee jaar. Onze vermaningen, de wapens
neêr te leggen en den strijd bij middel van overeen
komst en rechtvaardigheid op te lossen, zijn vruchte
loos gebleven. Daarom zullen wij God door het zoo
machtig middel uwer onschuld om hulpe bidden. De
menschheid moet terugkeeren naar den vrede, den ar
beid en de vergiffenis. Daarover zullen Wij geen voor
stellen doen, doch die zaak aan de Goddelijke Voor
zienigheid toevertrouwen.
2» i «4 Geneesheeren. Groote Werken.
Mei 1st. Huismeesters. HET KANON.
mmm&u
ARBEIDERS-PENSIOEN.
De Groenselmarkt en
't Ezelken van de Veerleplaats
Onthoofdingsbrug
Denderleeuw
Zondag 13 Oogst
Volksopbeuring. Boekenwerk.
44' JAARGANG N° 2274 11 Oogst 1916
Hoofdopsteller t Volksvertegenw. DAENS.
Drukkers-Uitgevers FRANZ DAENS ZUSTER.
3
2. a.'
3 n
3 tt>
-
2 ctq
3
5 o-
n>
U C/>
3.*'
E.
re 3*
r-f re
3
fD p
"I Q)
:*r 3-
70
2.S
3 J"
re' g
O
- O
3 3
P G
p re
—t
O O
5
,rc
O
0n
o C
3 c
CTQ ft
P
3 ft
c/5 5
-G.C
p o
"}0
IJ «-r* r
3u N
o ro
5 CL
D S°
3 CTQ
DE WERKMAN moet op een enktl blad, patiencia, doch er is
zooveel tekst als vroeger.
ingeschreven wordt, komt in een goed Huishouden deftige orde,
goede oppas en in de kas een appelken tegen den dorst... Er is
lange jaren voor gezorgd met vlijt en lief de. Onze duurbare Zie
kenfondsen, zegde Priester Daens-zaligerde schoonste perels
aan de kroon der Kristene Volkspartij.
Om te beantwoorden aan dit Pauselijk verzoek, is in ons Bis
dom beslist op h'alf-Oogst een algemeene Biddag te houden met
groote algemeene Communie, groote Menschen en Kinderen, en
onder 't Lof gesamentlijk het gebed opgesteld door Paus Bene-
dictus V voor den Vrede. Dit gebed vraagt dat regeering en Vol
keren tot gedachten van Vrede en Overeenkomst zouden komen.
De Volkeren wenschen niets dan Vrede, zij zijn het, de werkende
Volkeren, die meest van al lijden door den Oorlog... Hadden de
Volkeren de macht der Regeeringen in handen, die wreede lange
Oorlogen zouden geen plaats hebben.
Ten allen tijde was Aalst vereerd en gelukkig door uitmuntende Heel
meesters en Geneesheeren. Doktor Cluyskens van Aalst-Erpe was be
roemd in gansch Europa. Te Gent in d'Hoogeschool heeft hij een mar
meren borstbeeld. Een kleine afgelegene straat draagt zijn naam in
Aalst... Is 't niet veel te weinig De naam van Dr Karei De Moor
dwingt eerbied af en bewondering. Hij en Dr De Windt waren de groote
Consultanten in Brabant en Vlaanderen. In onzen tijd ook telt Aalst
uitstekende Geneesheeren voor d'Oogen D1' Hoorens die naam krijgt
bij de beste Oogmeesters van Brussel en Gent. Van ver en bij komt men
naar Aalstdonderdag nog zag ik menschen uit Ninove die den weg
vroegen naar 't Hospitaaliemand uit de Familie was in Aalst voor een
zware operatie aan d'oogen. unze dankbare Bevolking heeft met spijt
vernomen een erge miskenning. Raadsheer Dr De Naeyer, die als Voor
zitter van 't Arm bureel zeer wijs en verdienstig werkte, kwam aan
Raadsheer Dr De Clercq vragen in 't voorkomend geval een plaats te
willen aanvaarden in't Bestuur der Godshuizen. De antwoord was ja.
In 't Bestuur van Weezen-Huizen, Oudmannekes- en Ongeneesbaar-Hui-
zen en Hospitaal is een Geneesheer de rechte en noodige man. Onlangs
er is een plaats open. Raadsheer Dr De Clercq die een lange verdienst-
rijke, ervarene, gedevoueèrde geneeskundige loopbaan heeft, wordt
vergeten de kandidaat is een jonge Heer De Wolf. Voor de benoeming
wordt de bemerking gedaan. De jonge Heer De Wolf kon een weinig op
zij schuiven voorden Doktor-Raadsheer... Neen, hij wordt benoemd en
blijft. GROOTE WERKEN zijn groote ontlastingen voor de Voeding.
In Brabantstraat heeft de vergrooting der Huivetterij-Schotte veel dag
huren doen winnen. Aan de Sassen wordt aan de Fabriek-Callebaut een
hoekgebouw opgerecht, 24 meters hoog. Aan de Tram-Kaai wordt de
groote Fabriek Leclercq, wier gevel kapsijlde, herbouwd. Eer en dank
Wie verliest nu meest door den Oorlog Zijn 't de Werklieden niet
Een Ambachtsman werkte met zijn Zoon, op die 2 jaar verliest hij
2300 fr... Een Vader komt mij spreken, reeds hoog van jaren, al zijn
kinders zijn getrouwd of dood hij en zijn Vrouw hebben 6 kilo patot
ters per week, 4 kilos Brood en al over-ander dag Soep... 4,50 fr. Werk
loos en l frank als't niet regent... Nu willen zc die menschen 1,50 fr.
Huishuur doen betalen... Is <iat redelijk Is dat mogelijk Als die men
schen geen Huis vinden en moesten ze op straat gezet worden, is 't ons
plicht niet de naam van den Huismeester publiek in de Gazet te zetten.
Zal dat geschieden JA. Nu 't KANON, was is dat Dat is een ge
dicht door Bert Van den Bruele 't kanon geplaatst, 't kanon in werking,
't kanon dat vernielt en moord, 't kanon dat vermaledijd wordt door de-
Volkeren en verdwijnt. De eerste uitgaaf in prachtdruk, om bewaard te
worden, kost 15 centiemen... Een Volksuitgaaf wordt gevraagd.
1(1 VnlL&VPrhpfHnO' is'telken Zondag morgend Vrien-
III IA9TCI llllllu^ den-Vergadering en Herhaling van
't Muziek. Men is daar thuis en hoeft er niet te drinken. 't VOLKS-
ONDERRICHT heelt talrijke Leerlingen reeds komen er uit omliggen
de Parochiën. Er is ook een Leergang van Boekhouden. Het is in de
Leergangen van Volksverheffing gelijk in de groote Hoogescholen der
Middeleeuwen. Al wie komt, is aanvaard, mag zich neerzetten en deel
nemen aan de Studie, kosteloos. Eiken namiddag is er Leeszaal.
Zekerlijk van Vrede;... 'lis de wil van 't Volk, 't staat in de Zie
len gemerkteekend. Zondag een strooming van Volk in 't Park,
door 't Park, naar 't Kapelleken ter-Muren. Maandag iemand mij
zegde Er is tien duizend 320 man geweest. Zonder Vrouwen of
Kinderen, gelijk inden Bijbel FegQ, neen, alles te samen...
Op de schoon dagen 't wordt een Begankenis naar 't Park en elk
zegt Schoon, grootsch, dichterlijk... De Werklooze menigte
werkt nu bijzonderlijk aan de Laan, in de buitenwijken om de
grachten te zuiveren, allerbeste werk en in de Stad om 'tgras uit
te doen. Elke ploeg werkt een dag per week, als 't niet regent...
Aan 't Park hadden ze niets, nu krijgt elk lfr.. 1 fr. is veel beter
dan njets ik hoorde graag dat mijn Collega Schepene Moyer-
soen 2 fr. liet geven.
Hoe is 't ermee Begin Juli werd mij gezegd in 't Ministerie van Ar
beid 15 Juli gaat eerste Regiment quitancteën wegen al d'ander roeteka
af... Ik zou willen 't Hoedeken van Fortunatus hebben of reizen in de lucht
per Vliegmachien of Zeppelin... Dit gaat zonder pasport.
Woensdag zag ik op 't Stadhuis 't Portret van Schepene en
Volksvertegenwoordiger Lampens; de man ziet er lijdend uit en
verouderd. Schepene De Bruyne is ook in Duitschland en wordt
vervangen door &1. Boddaert, het oudste Gemeenteraadslid, vol
gens artikel 107 der Gemeentewet. De Groenselmarkt veran
dert gedurig, na 't eerste jong groensel en 't eerste fruit zag men
nu: Overvloed van komkommers, lange en kleine, id. van Meloe
nen, ik zag een Gentsche Vrèwe 5 Meloenen koopen, 2 groote en
3 kleine, voor 2 franken en een kweirtje, veel Tomaten, rood als
Vermillioen, dikke Èrwelen, te Gent genoemd zoete bollen, klem-
mers, in Aalst Schokerwten, Snijboontjes, Princeskes, Selderij,
Bloemkoolen, Savooien, Roókoolen, bijzonder voor de Duitsche;
Andijf, Parei, SalaS in overvloed, Andjuinen, Look, Rhubarber,
Snijboontjes, reeds genoemd; ja g'hcbt gelijk Peeren ir. groote
manden aan 7 eens en half de kilo, Stekelbeziën, Pruimen, Arti-
chokken enz.. De Markt begint voor dag en dauw gelijk te Brus
sel en duurt tot 12 ure. Drongen, Oostakker en Melle met Des-
telbergen leveren veel groensel.Over 50 jaar ik heb ik te Dron
gen nog gekend den Groenselboer Tist, een lange struische man.
Voortgaande naar 't oud vermaard Graven-Kasteel en Burcht
straat, heelt men de Vischmarkt met vele Vischhuizen en Mos-
selbeurs, op 't Veerle-Plaatsken, zeer bloedig vermaard, op dat
Veerleplaatsken zijn veel menschen den kop afgekapt in de Gent
sche Beroerten en onder't Spaansch Schrikbewind, de Brug aan
't Gravenkasteel wordt genoemd
Op dat Veerleplaatsken stond woens
dag een Ezelken, gespannen in een
klein karreken.. Meester Hi-han zag er
permafoeselachtig uit, sloensj, neer
slachtig, als een treurige.il wilg; dit
Ezelken boezemde mij waarlijk compas
sie en 'k vroeg
Mijn Ezelken, wat is er toch
Geen antwoord.
—Spreek toch, lief Ezelken, wat is er?
Och, hi-han, och overal waar ik rijde of ga, 't is zoo droef,
hi-han, zoo droef!
Ge krijgt toch eten, Ezelken
Dat zou er nog aan mankeeren, ik heb mijn eten naar ge
woonte, zonder eten zou ik niet werken, ik liet mij liever dood
slaan..
Wat is er dan, braaf Ezelken
Wat er is hi-han, overal zie ik droeve gezichten. Vroeger
zong of schuifelde mijn meester, nu al zijn woorden zijn stekel-
verkes... Vroeger aan veel huizen waar ik stond, kwam een jonge
dochter of de madam mij karesseeren of een brokske suiker in
mijn bakhuis steken, nu zijn al de gezichten Spinnekoppen en
Azijntobbens.. Zelfs de kinderen komen bij mij niet meer.. Ieder
een slaat op mij, gedurig en zonder rede.. Hoe is dat azoo ver
anderd
Mijn Ezelken, heeft men u nog niet gezegd dat het Oorlog is?
öch neen, hi-han.... Niemand spreekt mij aan.. Oorlog,
wat is dat Hi-han...
Oorlog, Ezelken, Oorlog is een tijd dat al de kloeke mans-
menschen hun werk verlaten, hun Ouders, hun Wijf en hun Kin
ders moeien verlaten, om te gaan vechten met menschen die ze
nooit gehoord of gezien hebben... Gebeurt dat nooit in de we
reld der Ezels
Nooit, hi-han, nooitI Er wordt al soms'ne stoot of 'ne stamp
of een gabbe gegeven, nooit heb ik gezien dat twee Ezels bijeen
kwamen om tegen twee ander Ezels te vechten.
Gelukkige Ezels, hier duurt dit gezamentlijk vechten al 2
jaar... Ge weet dat toch
Och neen, hi-han..
Zijn bij u eeen Almanakken
Neen, hi-han, maar er is mij al zeer dikwijls versch stroo
gegeven, sedert dat ik niets zie dan getreuren slameur. Hi-han,
mijn meester betaalt zijn gelag in 't Oudt-Ghent. Hij ziet er ras-
piguit..
Mijn lief Ezelken, kust alle vier uw pootjes dat gij Ezel
zijt, want ge moet gij uw Stalleken niet verlaten of uw Moêrken
of uw Wijveken of uw klein Ezelkes om te gaan vechten en moor
den...
Hi-han, hoe wreed
Zijt ook blij, mijn braaf Ezelken, dat gij Ezelken zijt en
geenen Schepen van Aalst, die van zijn eigen Vrienden getrok
ken wordt door... door... Hoe noemen ze dat bij u, hetgeen van
uit uw achterplaats op den grond valt
Hi-han, wij, Ezels, noemen dat niet... het is eruit en we la
ten het oprapen of wegdoen, nooit heefteen Ezel daar liggen in
te wroeten, nooit is een Ezel het gaan oprapen om daarmee
iemand te bevuilen.. Maar, zeg eens, hi-han, wat is dat met dien
Schepenen van Aalst
Mijn braaf Ezelken.
Hi-han, mijn meester gaat komen.. Ge zult hem gaan hoo-
ren Ju ju krrr.... kletse Asteblieft uit den weg...
Ezelken, van waar zijt ge Van Sjaaffelare ben ik-ik, hi
han.Dan zal ik u Sjaafke noemen.. En ge staat hier alle
goensdagen Ordinaris, hi-han, hi-han. Ik ook stap alle
woensdagen hier af in Sint Pieters-statie rond 8 ure, dan ga ik
naar den Kouter voor de Melding, ik ga langs Veldstraat, over
Koornmarkt, Groenselmarkt, Vischmarkt, naar de Burchtstraat
voor de Sensuur. Hi-han I hi-han I Dag braaf Ezelken.
Dag man, hi-han
Kolenhandel in de Verbroedering.
Rosa van Tannenburg aan 0,75 c.
DIEVEN zijn doorgaans diep bedorven men
schen, zonder hert... Zoo moet men inderdaad
zijn om te gaan worteisjstelen in de Werkmans^
tuinen rond het Park.
Vei wondert het u, menschen, dat de
RECHTERS de dieften straffen met groote streng
heid. Dat de dief der Wortels aan 't Park moest
uitkomen, ik gaf hem één jaar gevang.
In BRABANT, zekere André De Vrieze
heeft voor dieften 8 maand gevang Maria Hof
man, die 't gestolen goed verkocht, 7 maand,
Koben Anselm, 1 jaar. Pieter Hanssens, Pieter
De Doncker en Ward Van Rest hebben voor het
stelen van een koe de twee eersten 18 maand,
de derde 1 jaar. De schoongebroers Josef
Rampeiberg voor 't stelen van konijntjes 15
maand en zijn broêrjosse 18 maand... Wel ge
lapt, goed, ex plus ultra. Te Charleroi zekere
Frans Sch..., die geld ophaalde bij kalanten van
zijn Vader om te gaan drinken, samen voor
5000 fr., gaat voor eèn jaar in 't droog. M
Sa. sa, te Waarschoot boven Gent, is
Louise Callewaert, huisvrouw Mariens, 60 jaar,
door den plafon der eerste stagie van hun Huis
gevallen op den vloer, en lag daar in droeve ge
steltenis haar twee armen gebroken, daarbij
kwetsuren aan geheel haar lichaam, bijzonder
aan haar hoofd... 'ne Hauwen tist van plafon
moest het zijn. ..j»
Moedige redding te Lede bij Aalst Achiel
Van der Gucht was dijnsdag gaan /wemmen
door een hond op hem te springen, is hij ver
schelde minuten onder water blijven liggen, was
in zeer groot gevaar en werd uit 't water gehaald
door Emiel De Schutter, zonderhem was hij dood.
Brussel. 2000fr. kwijt. M. Jan P..., han
delsreiziger, wonende Luikstraat, St Truiden,
reed vrijdag namiddag van de Noordstatie met
den tram naar de Daillyplaats, te Schaarbeek,
waar hij den buurttram moest nemen om huis
waarts te keeren. Toen hij op de Daillyplaats
aankwam, was hij zijn geldtasch kwijt, en in die
geldtasch zaten 2000 fr. en een heel boel handels
papieren.
Chatelinau. De aanhouding van den be
stuurder van een der molens die maalde voor het
voedingskomiteit, heeit in de streek opschudding
verwekt. De bloem en de boekhouding werd aan
geslagen.
Asper. Het meisje Vys, 21 jaar oud, dat za
terdag naar de melkerij reed, is aan den overgang
der statie door een tram gevat en gaf nadien den
geest.
UITLANDS NIEUWS. In Chicago en New-
York, de twee groote Hoofdsteden van Amerika,
is 't onverdragelijk heet, eiken dag sterven daar
menschen door zonneslagen, 's nachts zijn de
groote Parken vol Volk. Een neger is zot ge
worden va* d'hitte, nogtans kunnen de Neeers
tegen d'Hitte, gelijk de krekels in de Bakkerijen.
In Hongarië waren 40 menschen gaan varen
in plezierboot naar de preskil Chespel. De boot
sloeg om en 10 van de 40 verdronken. Te
Lessen, in Amerika, nabij New-York, zijn 70
werkmenschen dood of gekwetst door een ont
ploffing van poer of dinamiet, De Kroonprins
van Rusland is zoo kort van asem dat hij moet
op zijn kamer blijven... Zachtte wasschlngskes
met koud water, flierenthé en botermelk.
Amerika meldt dat de brand van Ontario aan
500 menschen het leven heeft gekost, 't Is schro
melijk veel. Sir Roger Casement, ter dood
veroordeeld voor den opstand in Ierland, deed
den nacht voor zijn dood niets dan schrijven over
de bevrijding van Ierland. Dat is moed hebben.
nonrtorlppiiw Vrijdag4 Oogst. Vrij-
i i dag is aangehouden en
naar d'Hoofdstad geleid, M. Rigaux, die geld bestemd
aan weduwen en weezen van gesneuvelde Soldaten aan
den Huismeester deed behandigen. Is dat de rede zijner
aanhouding Maandag was hij nog niet thuis.
Mn/iviulni'C die in Aalst kwamen, spreken
I IIU> ll ll l monden vol lof over de Soep
van Ninove. De Kinderkes mogen ervan eten, zoolang
zij de hand op hun teljoor niet leggen.
Brief uit Geeraardsbergen.
tlilloapol ik ondergeteekende Verklaar in
de onmogelijkheid ie zijn geweest met mijne partij te
Icomen spelen in Aalst, op 30Juli 1916, daar wij er niet
in gelukt zijn een passe-porl te verkrijgen, niette
genstaande onze herhaalde pogingen. De Heer Emiel
Ghysbrecht is tot tweemaal toe hier ter Kommandan-
tur geweest. Karet Steppe,
Apotheker, Geeraardsbergen.
T'HERDERSEM De Moor, Aalst, heeft den eersten
Prijs; SU Gilles behaalden den 2" prijs legen Herder-
sein en Hofstade.
Groot Kaatspel op 't Volksplein van Blok-Borreman
Sint Gilles speelt er met ander vermaarde Partijen.
I„ lg.,||,ln<| werken veel krijgsgevangenen
II B S 011 «1IIII van Aalst, in dc Papierfabriek
van Worner-Ringdijk.
Voor dc gevangenis Rheinboch wordt gevraagd een
ex. vanDavid's Vaderlandsche Geschiedenis. Wie
helpt ons daaraan Te bezorgen Nieuwbrugkaoi, 22,
Gent.
Niets schooner en verdienstiger dan een eenvou
dige Christelijkheid, zonder bijgeloof of kwezelderij.