ONTPLOFT o!k der Krisfrene Volkspartij-Vlaamsch» Front P. V. N. 0,25 IV-A DE CEtlSIS 0,25 De weifelingen van De Standaard Verklaringen van Liberale Leiders 56' Jaargang, N' 2534 WEEKBLAD Zondsg 4 December 1927 Da Waarkald Is ons wapsn i Rschtvnardiflhsld onsdoslj Stichter Pieter Daens PRIJS per nummer ABONNEMENTEN Per jaar 12,50 fr. per 6 maand 6,50 fr. op Toorbaud bataaibaar «bonn©menton op alle postkantoren, buitenland port meer. REDAKTIE hoofdopsteller: K. L. Van Opdenbosch Volksve. iegenwoordiger. Postchek 93175. BEHEER: S. M. Drukkerij Volksverheffing 14, OnderwUsstraat, 14, Aalst. Telefoon 188 ANNONCEN De prijs der annoncen wordt bepaald bij overeenkomst. Voor alle inlichtingen wende men zich ten boreele. PRIJS per nuramei Op Dinsdag 22 November I. 1 de eerste dag dus van de c.lsi3, schreef De Standaard in zijn redactlonneel commen taar van de gebrurtemssen Wij meenen dut zoo de huidige crisis niet spoedig opgelost is, zij van langen duur zou kunnen zijn. Wij geven onze vrienden den raad niet met overhaasting te werk te gaan De nieuwe regeering welke er geen meer zal zijn van d; na tionale redding zal moeten opgebouwd worden op vasten grond van een vast program... Aan de kristen demokralen en de katholieke Vlamingen behoort het overleg te plegen, ten einde een wel afge bakende positie ten opzichte van de nieu we regeer ing te kunnen innemen De vrienden van De Standaard hebben den raad van het blad der Wijzen met een bewondereoswaardigen brio aan hun achterlappen... gelapt. Le Peuple verklapte dat Jaspar zich niet had gewaardigd den h. Van Cauwe- laert te raadplegen... De Antwerpsche burgemeester vertegenwoordigt Inder daad ook niets vermits hij de kalh. VI. Karaergroep vertegenwoordigt. Gedurende heel het verloop der crisis vergaderde deze Kath. VI. Kamergroep dan ook niet. Tusscben haakjes stellen we nu aan De Standaard de vraag Wie won het, Segers of Van Cauwelaert en we zullen op die vraag terugkeeren. Lat:n we dd ons overzicht van De Siamiaarudriikeis voortzenen. De volgende dag schrijft het blad (Woensdag 23 November 1.1.) De voorspelling, welke we gisteren naar aanleiding van den duur der regee- ringscrisis hebben gewaagd is niet be schaamd gewordenDe crisis is zeer kort geweest. Bij eersten oogopslag valt het op, dat we staan voor een geweldigen ruk naar rechts twee demokraten tegenover acht behoudsgezinden, die over eene verplette rende meerderheid beschikken... Het nieuwe ministerie wacht een zware taak, vooral de militaire kwestie zal doornen strooien op haar pad... Zeer veel zeggend is dat alles niet, maar Donderdag 14 Nov. 1. 1. lijkt De Standaard verzoend we geven het slot van zijn beschouwingen Daar zijn ten slotte de *wee nieuwe demokratische ministers, die we niet het minst als vroegere medewerkers van De Standaard, hartelijk verwelkomen bij de aanvaarding van hun ambt. Ook hen wacht een zware taak die door het spel der verhoudingen in den raad niet wordt verlichtterwijl meteen de Vlamingen op hen betrouwen om de Vlaamsche belangen hoog te houden en te verdedigen... Een laatste feit vangroote beteeken is is zonder twijfel de versteviging van de eenheid der rechterzijde waarop door haar meest vooraanstaande leden den nadruk is gelegd. De verklaringen van den heer Heyman nopens de oplossing der Vlaamsche kwestie in het algemeen en de kwestie Gent in het bijzonder, ver sterken ons in het vermoeden dat de meer derheid der rechterzijde zich thans op de basis van den Vlaamschen rechtseisch heeft gesteld om die hervormingen door te drijven welke inderdaad niet langer op zich kunnen doen wachten. Met dien ver stande alleen kan er in Vlaamsch opzicht voortgewerkt in afwachting van de ver kiezingen... Aldus schrijvend bewees de redactie dat ze heelemaal niet la page was. Inderdaad Dinsdag namiddag was de kath. rechterzijde in vergadering bijeen gekomen en Van Cauwelaert had op zijn poot gespeeld. Reeds Woensdag had de Libre Bel- g'que daar met een woord over gerept, maar eerst Donderdag kwam een meer omstandig verslag. Uit dit alles alsmede uit een bezoek Donderdag namiddag door den heer Van Cauwehert zelf aan den Standaard .ge bracht begreep de redactie blijkbaar dat ze op het verkeerde paard zat en Vrijdag 25 November krijgen we dan ook een artikel met orkest. Het artikel mag in zijn geheel worden bewaar 1, het zal ons In de volgende weken en maanden dikwijls genoeg te pas komen. Onze beperkte plaatsruimte verbiedt ons helaas, het in zijn geheel over te drukken. We moeten ons beperken tot enkele aanhalingen Wanneer de militaire kwestie dan ook in de Kamer ter sprake komt zal er meer moeten geijverd worden voor onze nat'o nale zelfstandigheid dan voor onze natio nale verdediging. Onze vrienden in de Kamer zouden intusschen ongelijk hebben hun positie te onderschatten. Zeer zeker treedt de rech terzijde en bloc op, maar dit veronder stelt, zooals we reeds schreven, het hoog houden van den Vlaamschen rechtseisch, die ook bij de legerkwestie weerklinkt... {Vetvan ons). Want het dient erkend, dat sinds den wapenstilstand, ons lijdzaam volk zich de volle maat der bitterste miskenning heeft zien toebedeelen... Want aan alle geduld komt er een einde... Maar wij staan met beklemd gemoed aan de zijde van ons miskende volk, dat sedert jaren vrachteloos wacht op een glimlach van omhoog...* We vestigen dus nogmaals de aan dacht van onze lezers op het feit dat door een samenloop van omstandigheden dit artikel kan worden aangezien als vertol kend de opvattingen van den heer Van Cauwelaeit. En juist in dit artikel krijgen we dus te lezen Zeer zeker treedt de rechterzijde en bloc op, maar dit veronderstelt het hooghouden van den Vlaamschen rechts eisch Dus de heer Van Cauwelaert heeft alleen vrede met de eenheid der kath. partij wanneer deze eenheid gegrondvest is op de erkenning van den Vlaamschen rechtseisch we veronderstellen du3 het minimum-programma. Is dit niet zoo en elk die de toestand onbevooroordeeld bekijkt, weet dat dit niet zoo is dan scheuring. We zijn zonder de minste illusie, mijn heer Van Cauwelaert, zoolang gij, lijd zaam leider van een lijdzaam volk, een verraad als dat van Heyman zonder krachtdadig Ingrijpen moet of kunt laten gebeuren. Verleden Zondag 27 November, vergaderde de landsraad van de liberale partij te Brussel. Minister Hymans zegde o. m. De liberalen hebben evenwel tot nogtoe geen enkele concessie gedaan hetzij op godsdienstig, hetzij op taal- of militair gebied. Moest er aan de liberalen Iets gevraagd worden wat niet strookt met hunne overtuiging, dan zouden zij onmiddellijk hun mandaat neerleggen. De nieuwe r geerirg zal zich hoofdzakelijk bezig houden met de oplossing van het militair vraagstuk, met de uitvoering van de openbare werken en de uitzuivering van de finan- cleele politiek. Anderzijds blijft het program van de vorige regeering be houden De heer Bovesse vreest den heer Van Cauwelaert. Hij vraagtheeft de heer Van Cauwelaert afstand gedaan van zijn ideaal Staan daar geen mannen ach- rer hem Maar spottend antwoordt de heer Devèze Wij kennen die mannen I Dezelfde Devèze verklaarde In de slotrede Wij hebben geen enkele toegeving gedaan. (De Standaard waaraan we dit alles ontleenen schrijft toevoeging; blijkbaar een drukfout). Geen enkele elsch werd gesteld van de zijde der andere groep. Toch hebben wij een eisch gesteld, dat is, dat het departement van Wetenschappen en Kunsten aan eeo liberaal znu worden gegeven. En dat dit departement in liberale han den berust, is dat geen groot voordeel. We ontleenen dit alles aan het verslag van De Standaard van 28 Nov. 1.1. Wij hebben den moed niet om er kommentaar bij te voegen 1 Ik zit al vijf minuten te dubben met j mijn pen in de hand voor mijn blank papier... Ik kar. mijn aanloop niit nemen. Ik kan toch mijn blad papier niet vol schrijven met halve ef heele vloeken En hoe kan iemand kalm zijn die zoo pas terug Is van 't par lement waar hij Jaspar's egeerlngsverklaring heeft gehoord en braaklust heeft gevoeld bij het aanschou wen van den glimlach der onbewustheid op de van domme verwaandheid tragleke tronie van Heyman,Frak en Hooge- hoed Ik mag op zijn poedelgezicht niet den ken of ik begin toch te vloeken. Ah Ik ben beschaamd dat ik Vlaming ben. Of laten wij het anders zeggen, ik ben beschaamd dat die lakeien tot mijn volk bebooren. Ah I wat een platte ploerten, wat een onuitsprekelijke walgelijke venten. Dat is dus het einde dat is het resul taat van vier jaar oorlog en haast tien jaar na-oorlog. Voor die rekels zit Borms straks tien j aar gevangen Beseft ge goed wat er gebeurd Is Frak en Hoogehoed de eerste dag van zijn ministerschap, zegde tot de jour nalisten, met de rustige zekerheid van een Napoleon die-de wereld-veroverde De heer Heyman verklaarde verder dat hij de Vlaamsche kwestie wil opgelost zien, welke oplossing reeds te lang werd uitgesteld. Ook het vraagstuk der am nestie moet zijn besiCtg krijgen Dat zei sinistere parodie van een mensch. En wat zei Jaspar De regeering, die voor u ver schijnt, werd gevormd om een dub bele nationale taak te vervullen de voltooiing van het financieel en eko- nomlsch herstel van het land en de oplossing van het vraagstuk der legerhervormiDg Van Cauwelaert ging verleden week In de vergadering van de rechterzijde op zijn poot speleo. De heer Van Cauwelaert neemt het woord. In zijne rede wordt ern stig voorbehoud gemaakt. Op de eerste plaats roert hij de taalkwestie aan, opdat bet nieuw goeverrement zich daarmee bezig houde. Want zegt hij, wij laten niets vallen En wat zei Jaspar De leden van de huidige regee ring... willen den vrede op gods dienstig en schoolgebied streng handhaven en de huidige wetgeving op sociaal cn taalgebied stipt doen naleven En wat zei hij nog? Niks meer en Van Cauwelaert en Bla vier en de anderen klapten in hun handen. Zij hebben eenvoudig alles laten val len, alles, tot het laatste beetje achting toe, dat ze ln de oogen van sommige eerlijke menschen nog hadden weten te redden. Het is de smadelijkste capitulatie die we ooit hebben beleefd, iets dat u het vertrouwen ln uw volk en ln de eindzege zou doen verliezen. Het Is eenvoudig afschuwelijk verraad. Ontplof 1 riep Van Severea naar deze platte Belgen, platter dan de platste plattekees, maar het woord is nog niet sterk genoeg, er zijn geen woorden om die zwijnerij te betitelen. Ja, Desé^e had gelijk toen hij verleden Zondag op de vergadering van de liberale landsraad zegekraaide Wij hebben geen enkele toege ving gedaan. Geen enkele elscb werd gesteld van de zijde der andere groep. Wij betrouwen op onze vertegen woordlgers. opdat zij onmiddellijk na het verlof traenten het amnestie- voorstel op ue dagorde der Kamer te brengen, opdat zij een ruime en grondige bespreking zouden opzet ten, maar vooral opdat 7ij alles ln 't werk stellen om ten spoedigste de ruimste en beste resultaten te beko men. Zij mogen op onzen steun re kenen En wij houden cr aan hun te zeggen Wij hechten me°.r belang aan een werkelijke amnestie dan aan een regeeringskrisis.Maar indien de regeer ing en de andere partijen am nestie weigeren, dan maar liever de regeeringscrisis. Zoudt ge daar de koude seskes niet van krijgen Laat pater Class zijn verslag een paar keer gaan voorlezen in een»gjsticht van neurasteniekers en al de patiënten zijn genezen Ik wou dat ik uit dat Ineffabel, verslag nog mocht dteerm Alleen rog een woord, uit het slot De grieven zijn niet verminderd; de reactie is vinniger geworden; de strijd wordt scherper en zal weldra losbarsten. Ja, op de manier van LuppeCannee! die riep Trekt er mij van onder of sla hem nood I zegt Volksvertegenwoordiger Van Severen tot het Belgisch Parlement Herinnert ge u de vijfde wensch van het Congres te StTruiden, op Zondeg 31 Juli 1927 door den Kath. VI. Lands bond belegd Die luidde Dat de Katb. VI. Kamergroep stevig innerlijk georganiseerd word en dikwijls vergadere, met het oog vooral op de te volven lijn bij VI. aangelegenheden In het parlement. Bij deze ministercrisis is hij niet eens vergaderd, die fameuze Kamergroep. En pater Claes, in zijn kolommenlar.g verslag op dit congres voorgelezen en in De Standaard verschenen (1 Augustus 1.1.) zegde onder meer grappige dingen, die zelfs een terdoodveroordeelde zouden doen lachen,het volgende Ze hebben zich dus overgeleverd op geDade en ongenade: Van Cauwelaert kuipt Wider uc cy ?s«.:ic g evicts van staatsminister Segers. Patachon-H'-yman brengt op zijn beurt het hoofdgebod van De S daard in de praktijk Word rijk Wat is er dan toch gebeurd in hunnen Kath. VI. Kamergroep We kregen na afloop van de zitting verleden Dinsdag een lid van de Vlaam sche rechterzijde te pakken en stelden hem de vraag. Er was een moede, verlegen glimlach op zijn weren c Liat alle hoop varen, zei hij, het Is gedaan. Da Idee van Dr Van de Perre zaliger het ft definititf uit gediend er komt geen Vlaamsche katho lieke partij. De strekking Helleputte- Poullet-Van de Vyvere heeft het gewon- ne De eenheid van de Belgische kath. partij is onvoorwaardelijk hersield En is er niemand, niemand onder u om op te springen en zich te verzette-, tegen zulke smadelijke capitulatie vroeg Ik. Niemand, antwoordde hij. Wij kun nen geen oppositie voeren. Wij zijn leden van het lijdzame volk dat sedert diie eeuwen In de verdrukkirg leeft, dat werkt onder het töezicht van vreemdeiin gen Maar uw programma viel Ik uit Van Cauwelaert beweerde dat hij niets Het vallen. Gaat ge dat ook in 't open baar zeggen dat ge uw programma ver loochent We verloochenen niets glimlachte hij, maar we zullen alleen datgene verwezen lijken waarop heel de kathoüoke parFJ akkoord is Dus datgene waarmee J'spar, Carton deWlart, Segers, Sinzo», Renkln. enz., enz. akkoord gaan Maar dat Is het ge meenste volksbedrog dat ooit gepleegd werd I En waarom gaat De Standaard dan voort mei flamhgantische verklarin gen af te leggen, waarom doet die dan alle dagen of hy den vijand te lijf wilde En het antwoord luidde De Stan daard Is Diet de tolk van de Kath. VI. Kamergroep. De Standaard staat onaf- gankelijk en verbindt ons evenmin als de Llbre Belglque de kath partij verbindt. J merkte ik op. De Standaard moet de VI. sukkelaars zand in de oogen strooien, gebaren dat de strijd voortgaat om rond de verkiezi-gtn de siemmen van die bedrogen Vlarr.irgeu toch weer Daar de kath. partij dralneeren Een glimlach was 't eenige antwoord. Dit nieuwe n inisterie Jaspar heeft de toestand in Vlaande.cn eindelijk opge klaard. Er zijn dus nog alleen Vlamingen en Belgen. Zij die op dit cger biik Vlaanderen hebben verraden, hthhen langen t id ons volk bedrogen nut hu re voo e praat over gematigheH. Zij zegden aan de argelooze menschen wij zijn even goede Vlamingen als de nationalisten, maar wij Diasdag 29 November, na de regee- tingsverkiaricg in de Kamer drukte de beer Van Severen zich uit als volgt M. van de Regeering en dezer volge- llngengen, proficiat Ja, ja... uit den grond van ons hart I Menigvuldige keeren reeds hebt gij vermaardheid weten te verwerven door onverstand, kwakzalverij en allesbehalve slaatsmansbeleid. Ditmaal overtreft gij u zelf. Sinds 1918 hebt gij om ter meest den Belgischen staat of hatelijk of belachelijk altijd den dommen knecht van Iemand, voor ons Vlamingen in tik geval ondrage lijk gemaakt, maar de combinatie die ge nu beproeft om in dit heilzaam werk le volharden, zie, dat hadden we nooit dur ven hopen. We zouden bijna geneigd zijn het ver trouwen in u te stemmen om de hulp die ge ons biedt in het wakker roepen van Vlaanderen tegen Belglè, en was 't niet dat ons eenige begeerte tegenover u als Belgische regeerlog lijk tegenover alle Belgische regeer!ngen, geen andere Is dan uw dood en met uw dood Bel gische regeering, of met den dood van een of ander uwer opvolgers, de verr ieti ging van dezen staat die ons schoon volk kapot maakt. Geen andere begeerte, niet alleen om dat ge geen andere verdient, maar omdat het Vlaamsche volk zonder uw dood niet kan ie*en. Dit leven van het Vlaamsche volk, het is het essentieele vraagstuk voor de Bel gische regeeringen sinds 1918 om alleen maar van na den oorlog te spreken. gesteld, en niet alleen voor de Bel glsche regeeringen, maar voor den Bel gischen staat zelf. Wat hebt gij gedaan En hoe htbt gij, Belgische regeering, gepoogd dit vraagstuk op te lossen Ik zeg gij Belgische regeering en niet regeeringen, omdat sinds 1918 alle Belg. regeeringen uit dezelfde mekaar afwisse lende personages beslaan, altijd dezelfde ouderwetsche ploegen.) Hoe? Gij hebt het niet eens durven aanpak ken, omdat ge weet dat de oplossing van het Vlaamsche vraagstuk, de eenige op lossing van het Vlaamsche vraagstuk, de oplossing is van den B.lgischen staat zelf. En omdat ge dit vraagstuk het kernvraagstuk Diet hebt durven oplos sen, hebt ge geen enkel der andere groote vraagstukken die voor u door den na- oorlog gesteld waren, kunnen oplossen zooals 't pastle. Noch het militaire vraagstuk dat zoo nauw met het Vlaamsche vraagstuk ver bonden is. Noch het groote vraagstuk van het onderwijs, van de opvoeding des volks en van de vorming der onontbeerlijke technische krachten waarmee de koning al meteeos zoo geweldig Inzit. Noch de vraagstukken van interna tionaal politleken aard voor dewelke gij zijt komen te staan. De vijandschap van Duitschland zijt ge met kindsch romantisme, tegen alle werkelijkheid In zorgvuldig blijven werken omzlchiiger, verstandiger, wij zullen den wagen thuisbrengen. Wij zijn ie trekpaarden van de VI. Beweging, de anderen zijn springende bradde veu lens maar ze trekken den wagen niet voort. Nu houdt dat op. Nu moeten ze, als wij ons volk voor lichten, eindelijk uitkomen voor wat ze in werkelijkheid zijn de knechten van onze Belgi«che vijanden. Wij verheugen ons niettegenstaande alles over de aldus geschapen klaarheid. Wij hadden verkozen dat zij ook hun Vlaamschen plicht eerlijk hadden vol bracht. Het heeft niet mogen zijn. Wij moeten met verdubbelden ijver aan 't werk. Weg nu alle tweedracht uit onze ran gen. Als een man moeten we de reuzentaak aanvatten die vooi ons ligt het wekken in Vlaanderen van den wil naar de vrij heid en naar de zelfstandigheid. Van der Velde zegde zoo pas op den landraad der socialistische partij verleden Maandag te Brussel Belgie heeft nog tien jaar voor zich om zijn leger In orde te brengen. Na de uitlaUngen van Mussolini, de Jouvenel en zooveel anderen, weten we wat die tien jaar beteekenen. Ook wij moeten klaar zijn binnen tien jaar. Aan den arbeid, kameraden. voortkweeken, alsof de vijandschap een uwer bestaansredenen was. En de vrucht daarvan nul I Italië hebt gij van u afzijdig gemaakt. Holland en zooveel te beter tegen u gekeerd. Door Engelaud u menigvuldige keeren op de vingers doen tikken. En eindelijk hoe gij het ook, formalistisch tracht te regeeren den Belgischen staal vastgebonden aan Frankrijk, het kinderarme land, dat Belgiè gebruikt en misbruikt voor eigen doeleinden, door uw schuld, uw schandelijke schuld, en in de komende oorlogen nog meer misbrui ken zal, indien wij riet met al onze krachten tusschen komen. Hetgeen wij u beloven. Ncch het vraagsluk van den binnen- landschen vrede, door het verleer.cn van amnestie aan uwe wederrechtulijk ver oordeelde politieke gev; ngenen. Noch het finaccieele vraagstuk. Het vraagstuk vnn het herstel van s lands financlt'n die gij door uwe dwaasheden tot in de gekende rampspoedige wanorde dreeft, kordt gij slechts oplossen door de dictatuur eener pinutorrsti© «ltv>r diefstal op breede schaal en algen.c nc verarming. Met een andere ploeg voor hetzelfde werk En daar zit ge nu, weeral dezelfden, met een paar figuranten bij, oin des te gemakkelijker de gorde gemeente om den tuin te lelden. Daar zit ge voor de relfde vraagstukken, die trouwens zijn Het Vlaamsche vraagstuk Het mili taire vraagstuk Het onderwijs en opvoedingsvrsagstuk De vraagstuk ken van de buitenlandsche politiek De vraagstukken der ratiotcele Inrichting der voortbreng.-!, in dit land. Ge kunt ze niet oplossen, omdat ge de gevangenen zijt van de greote financiers in binnen als In buitenland. En de flran clers kennen slechts hun zaken. Wordt er niet gezegd dat deze crisis onder meer uitgelokt werd door een cor.Mkt tusschen twee groote financiers. Is 't waar 't Zou me niet verwonderen. Zooicfs ligt in de lijn. Ge zijt ormachMg omdat ge moet gehoorzamen aan Parijs. Daarcrn zult ge 't mllit. vraagstuk niet oplossen lijk het Vlaamsche volk wl!. Ge zijt onmachtig omdat gij een Regeerlng zijt zonder cohesie en zonder wllseenheid. Welnu, om slechts een geringe kans te hebben! moet de Regeering die deze taak op zich neemt, een aaneengesloten ploeg zijn mei EEN wil, in samenwerking handelen, met gansch de gemeenschap. In Belgiö Is dit onmogelijk, omdat er geen belgische natie bestaal. Het Vlaam sche vraagsluk moet eerst opgelost zijn en dit is geen talenvraagstuk, het is een nationaal vraagsluk. Maar die onmoge lijkheid daargelaten, verkeert gij, meer dan ooit, ln de onmogelijkheid ook een enkel der voor u gestelde vraagstukken op te lossen, door dat gemb aan cohesie en aan echt samenwerken van de ge meenschap met u. Hoe zit de Regeering in mekaai? 4 Walen plus twee 18 karaalsfransk/l jons en daartegenover 3 Vlaamrche htl- gleisten wier gehalte door mim vrlcr.d De Clerq verletten week'raak gekenmerkt werd meteen woord plalbrockcn. Daar- tusschen de heer U. pena, wiens gevoe- lens we niet kennen. Andere zijde 4 katholieken cocserva- teurs, 4 liberale conservatcur*. en daar tegengenover 2 schamele kiisfen demo- kralen. De ergste vijanden van amnestie met voorstanders ervan de ergste vij anden van het Vlaamsche recht met zoo genaamde voorstanders ervan. De groot ste en hartstochteiijkste voorstanders van de Franco-Belgische militaire samen werking en de electorallstlsche vijanden ervan. Aan Nunsten en wetenschappen een fanatieke anti-Vlaming die stuk per stuk de door K. Huysmans zoo moeizaam ver kregen resultaten za! verijdelen, hoc hard gij ook zult roepen, waDt «zij kennen u». Wanneer M. Bovesse op de laatste ver gadering van de assoc. liberale zei

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Werkman | 1927 | | pagina 1