Arrondissement Aalst
Het oordeel van volksvert.
L. Vindevogel
over Van Cauwelaert
De incidenten uan 19 oogst
Tentoonstelling
De dagderl00,000
Al wie kan, weze heden 26 Oogst op
het muziekfeest te Denderleeuw.
i
Goedkoop? Woningen
goedkeurt en hun hulde brengt en
dank zegt voor hun werking.
En intusschen, wordt de rede van
den VI. Nationalist DE BACKER,
waarin de eiachen van den Kath. VI.
Landsbond in zake legerhervorming
werden verdedigd, door de «zware»
trekpaarden van het Vlaamsch Belgi
cisme in de Kamer uitgejouwd
en zien we de rede van den
Vlaamsch-vijandigen DEVEZE door
diezelfde heeren (de Van Hoeck's, de
Van 1 Backer's e. a.) geestdriftig toe
juichen 1
Zonder commentaar 1
in de Panne
Eene interpellatie van volksvert.
G. De Clercq.
Volksvertegenwoordiger G. De Clercq
diende heden Woensdag volgende in
terpellatie in
Mijnheer de Voorzitter,
Ik wensch den heer Minister van
Binnenlandsche Zaken te interpellce-
ren, naar aanleiding der menigvuldige
aanvallen aan de kust gepleegd op
Vlaamsche mannen, vrouwen en kin
deren en inzonderheid met het oog op
de incidenten die zich op 19 Oogst j.l.
in De Panne voordeden, om hem te
vragen of de openbare overheden, door
het in de hand werken van die anti-
Vlaamsche gewelddaden, het er op aan
leggen de Vlamingen, die nog hun
eigen taal willen spreken, hunne VI.
liederen willen zingen of Vlaamsche
herkenningsteekens willen dragen, te
verplichten ofwel van de badsteden
weg te blijven ofwel zich in staat van
zelfverdediging te stellen.
OPROEP
Al wie getuige was van anti-Vlaam
sche incidenten aan de kust gelieve
volksvertegenwoordiger G. De Clercq
ten spoedigste te documenteeren.
j
VAN HET
Nederlandsche Boek
en Tijdschrift
In Oktober a. 8. houdt de Volks
boekerij «Ontwaakt» in samenwerking
met den boekhandel «Volksverheffing»
eene propaganda week voor het Neder
landsche Boek en Tijdschrift te Aalst.
Het programma omvat een vier
tal voordrachten door Noord- en Zuid-
N ederlands che letterkundigen, een
kindemamiddag, een muzikale kunst
avond en een tentoonstelling van boe
ken en tijdschriften.
Het Inrichtend komiteit zal trachten
Voheoig-nvt^c.dA*- AQQ
zoekt dan ook ALLE bestuurders van
tijdschriften, welke de politieke of
wijsgeerige strekking er ook van we-
ze, een der laatst verschenen nummers
te willen sturen aan de Volksboekerij
Ontwaakt Onderwijsstraat, 14,
Aalst.
Door tijdschriften bedoelen we niet
alleen letterkundige, maar eveneens
wetenschappelijke periodieken, vak
bladen, illustraties, weekbladen (met
uitsluiting van nieuwsbladen), enz.
Noord- en Zuid Nederlandsche
schrijvers steunden met warme sym
pathie deze tentoonstelling.
Maken deel uit van het Bescherm-
komiteit; voor Vlaanderen Lode
Baekelmans, Cyriel Buysse, Emest
Claes, Paul De Mont, Pol De Mont,
F. A. Goris, Gaston Martens, Wies
Moens, R. De Clercq, Jozef Muls,
Warden Oom, J. Persijn, Willem Put
man, Stijn Streuvels, Ant. Thiry, Felix
Timmermans, Aug. Vermeylen, Wil
lem Gijssels.
Voor Nederland P. C. Boutens, H.
De Man, Top Naeff, Willem Kloos,
Is. Qucrido, Mr Ritter, H. Roland
Holst, L. Simons, Aart Van der Leeuw
Pieter van der Meer de Walcheren,
Lodewijk van Deyssel, Ant. Van Duin
kerken, Fr. Van Eeden.
Oost-Vlaamsche Gouwdag voor
R. K. VI. Vrouwen en Meisjes.
Het bestuur van den Oost-Vlaam-
schen Gouwbond doet een dringenden
oproep aan al de Vlaamsche vrouwen
en meisjes voor het bijwonen van de
studiedag die zal gehouden worden in
het Vlaamsch Huis te Aalst op Zondag
2e September.
Do onderwerpen zijn gekozen om de
leden op de hoogte te brengen van
actueelc vraagstukken.
Dagorde
10 u. De psychologie van het meis
je in verband met de Vlaamsche Be
weging.
door Jw M. Van Acker.
11,45 u. De ontwikkeling der
Vlaamsche Beweging in de laatste
25 jaar
door Heer Dr A. D'Haese.
Om 1 uur gezamenlijk middagmaal
in «Hotel de la Gare» aan 10 fr. In
schrijven voor 29 Oogst hij Mw Gra-
vez, Keizerlijke Plaats, Aalst.
2,30 u. Over vrouwen- en meisies-
hewegingen op kristen grondslag
staande
door Jw M. De Vleeschhauwer.
4 u. Over Vlaamsche toondichters
met muziekuitvoering
door M. R. Van aer Spurt.
Gezien de belangrijkheid der ver
schillende onderwerpen, denken we
dat alwie eenigszins belang stelt in de
beweging er zal aan houden de studie
dag bij te wonen.
De studiedag is kosteloos voor de
leden. Niet leden betalen 5 fr.
uur later is lijkt het Vlaamsche Ijzer- den wordi voor hen die voor Vlaande-
stadje op een vaste garage. ren lijden. Boven den grond gedrenkt
De kritiek, die op het laatste con
gres van den Kath. VI. Landsbond los
gekomen is tegen de politiek van den
heer Van Cauwelaert, heeft weerklank
gevonden in 't Volk van Ronse
In het nummer van 18 Oogst 1.1. for
muleert de h. Vindevoghel zijn bezwa
ren tegen deze politiek. De toon ver
schilt wel van dezen, die wij aanslaan,
maar wie tusschen de regels door wil
lezen, zal ontdekken dat de partijge
noot van Van Cauwelaert ongeveer
hetzelfde denkt als de VI. Nationalist,
die tegen den Antwerpschen burge-
mester te keer gaat,
We aarzelen niet te bekennen dat
het artikel van den h. Vindevoghel een
moedige daad is en het kost ons wei
nig moeite hem de inleiding ervan,
waarin hij. als captatio benevolentiae,
eerst de «fronters» er wat van langs
geeft, met-een glimlachje te vergeven.
«'t Waren niet al fronters die tegen
Van Cauwelaert ziin opgestaan te
Gent» erkent de h. Vindevoghel.
En verder «Wij nemen niet aan
met Daels tegen Van Cauwelaert te
tnarcheeren en wij nemen ook niet aan
met Van Cauwelaert tegen Daels op tc
trekken».
De h. Vindevoghel wil dus tusschen
twee stoelen blijven zitten: hij durft
nog geen keu-> doen, hij wil de een
dracht onder de welmeenende Katho
lieke Vlamingen.
Oin deze eendracht te bereiken is
hij, te oordeelen naar zijn artikel, er
niet ver van af de opvatting te dee-
len een zelfstandige Kath. VI. partij.
We zullen elders trachten te ver
krijgen dat de h. Vindevoghel zijn
standpunt klaarder zou formulceren.
I.ateu we er ons hier bij bepalen het,
trouwens nog zeer voorzichtig gefor
muleerde oordeel van den h. Vindevo
ghel over de politiek van Van Cauwe
laert bekend te maken aan onze lezers.
Voorop stelt de heer Vindevoghel
een vraag waarop hij niet durft te ant
woorden
«Zouden wij met een andere politiek
meer verwezenlijkt hebben dan met
deze van Van Cauwelaert? Het is
moeilijk te zeggen; 't kon meer zijn;
't kon ook min zijn».
Dat is geen antwoord.
Wat wij aan Van Cauwelaert ver
wijten in de eerste plaats is niet het
dat hij in het Belgisch parlement
V' r 'r ii.iuniprogramnia nog niet ver
ve rcr.'ijkte.
Y.'-t v.e hem wel verwijten is het
v dat er van hem en zijn groep
f ren de minste agitatorische actie op
ons volk uitgaat. Hij wekt slaaplust
bij ons volk geen strijdzucht. __r
.Dr_J£oir$origjfps nog eens opgeha:
tnerd: «Waarom geen volksactie naar
aanleiding van de legerwetten?» vroeg
hij.
Het antwoord is duidelijk genoeg
voor al wie kijken wilde heeren wil
len hun politieke en finantieele com
binaties m het parlement niet laten
storen door den krachtig uitgedrukten
wil van een voorgelicht en strijdvaar
dig volk.
Maar laten we vandaag blijven bij
het oordeel van den h. Vindevoghel.
Hij schrijft
«Nu heeft Van Cauwelaert zijn
«beste krachten gewijd aan het an-
«nexeeren van katholieke franskiljons
«en hij heeft er eenige in slaap ge
wiegd...
«Van Cauwelaert heeft bijna een
«half dozijn staatsministers voor zijn
«Vlaamsche politiek gewonnen en als
«kwaliteit is dat ook iets!
«Intusschen heeft men hem echter
«zijn vruchtbaarste akkers ontstolen
«zij die een warm hart hebben en be-
En nu naar de .Markt waar men in
Openlucht het H. Sacrificie der Mis
tot zalige rust der Vlaamsche gesneu
velden gaat opdragen. Die groote
Markt staat zwart van volk, men kan
op de hoofden wandelen en midden
dat al de bonte wemeling van honder
den vlaggen in de zon,
Nauwelijks heeft de priester van op
het altaar het eind kruisteeken gege-
i ven of daar zet zich de stoet in gang^
«reid zijn tot veel opofferingen, heb-
«ben hem niet meer toegejuicht en
«stellen zich in slagorde tegen hem. t
«En dat is de kwade kant van zijn j West-Vlaanderen neemt de kop met
«politiek. Een groot deel is hem ont- I Brugge vooraan Maar hier is 't geen
«vallen en hij. Van Cauwelaert, die optocht meer. 't is al wat de straat
«een lijf en een ziel heeft om storm-
«troepen aan te voeren, (wat is die
«Vindevoghel een candide psycholoog)
«is een Chineesche generaal geworden
«die geen dag zeker is van zijn troe-
«pen. En dat is te betreuren.
«Van Cauwelaert heeft den weg van
«de eendracht in de katholieke partij
«gevolgd en hij heeft ze toch niet ge-
«vonden; want hij is verbonden niet
«de franskiljons tegen een deel der
«katholieke Vlamingen. Het kon ook
«anders geweest zijnverbonden met
«die katholieke Vlamingen tegen de
«katholieke franskiljons. En dat had-
«den wij veel liever gezien.
Dan zich richtend tot Van Cauwe
laert zegt hij o. m.
«Met de oogen van 1918 bekeken,
«is het niet te verwonderen dat velen
«u aanzien als een half verslagen ge-
«neraal. Gij hebt een schoone konink-
«lijke belofte gekregen, doch dat ko-
«ninklijk woord is niet in vervulling
«gegaan. Dat kan ongeduldige naturen
«verbitteren en in vertwijfeling bren-
«gen. Wij zijn ook 20 jaren in den
«strijd en hebben ook van alles tegen-
«gekomen. Wij voelen ook nog de
«oorlogsjaren en weten tot welke
«slechtheid zekere katholieke rijken
«bekwaam zijn en hoe zij soms ge-
«makkelijk in al hun onrechtvaardige
«en leelijke praktijken toch geduld
«worden, omdat zij veel geld kunnen
«geven... Aan arme menschen wordt
«niet zooveel vergeven als aan rijke
«en wij kunnen niet gelooven dat men
«de katholieke Vlaamsche nationalis-
«ten zoo vreselijk zou te keer gaan
«indien zij kasteelheeren en groote
«nijveraars waren. De katholieke VI.
«Nationalisten zijn wel verzuurde
«menschen (och kom, Leo, ge moest
«ons eens hooren lachen!) die zeker
«en vast slechte karakters kweeken,
«in averechtschen zin als zij het als
«katholieken zouden moeten doen
«(eenvoudig grotesk, Leo) doch is het
«wel de beste oplossing: de Vlaam-
«sche extremisten buiten en de Vlanm-
«sche extremisten binnen Ware het
«omgekeerd, dan zouden wij benevens
«den troost der eenheid in onze rangen
«nog de meerdere macht hebben in
«den schoot der katholieke partij.
«Smijt uit de rechterzijde de 6 hardste
«franskiljons en breng de 6 fronters
«in de plaats en de Vlamingen zullen
«UWJfeaS WKfe-Ureef dc i,
Vindevoghel aan „uj„ ,ij
denken...»
Nu zou ik hem zijn raad willen te
rugsturen en zeggen«Leer beslui
ten...»
De zes fronters in een Belgische
katholieke partij waar de conserva-
teurs dan nog de lakens uitdeelendat
gaat niet, nu niet en nooit niet.
In een Vlaamsche R. kath. Volks
partij daar zou kunnen plaats gemaakt
worden, mits de noodige lenigheid in
de organisatie, voor de Vlaamsche na
tionalisten.
Maar wij gelooven niet, geleerd
door een ondervinding van tien jaar,
dat Van Cauwelaert durf en wil ge
noeg heeft om deze ontwikkeling in
te leiden en door te voeren.
En de h. Vindevoghel zal daarom
naar alle waarschijnlijkheid de ge-
hoorzaarae dienaar blijven in het par
lement van Jaspar en van zijn frans-
kiljonsche opvolgers.
A. D H.
De negende Ijzerbedevaart
j loos zou zijn geweest. Maar uit die
eerste bedevaart is geleidelijk de ne
gende gegroeid en de enkele honder
den van Steenkerke zijn geworden de
honderdduizend van Diksmude
Prof. Dr Daels mag fier zijn over
we 1
slikken kandicht opeengeperste rijen
zoo breed dat willens of niet, al wie
op de gaanpaden staat, medegedreven
wordt en zoo geraken we voortge
stuwd tot aan de IJzervlakte en aan
den voet van het oprijzend IJzerge-
denkteeken. De heuvel der «Minoterie»
en de ljzerboorden zijn reeds dik be
zet door een wachtende menigte.
Eerst om half twaalf gelukt het aaii
de vaandeldragers der Brugsche V.O.
S. over de brug naar Caeskerke te
geraken en tot na een uur zal de
massa in breede rangen van tien,
twaalf en meer voort blijven defilee-
ren
Eindelijk rond 12 uur kan de plech
tigheid zelf aanvang nemen. De Radio
stern klinkt over de honderd duizend
koppige menigte om ingetogenheid te
vragen. En om de beurt nemen nu Dr
F. de Pillecijn en Prof Dr Daels het
woord. Alle rumoer houdt in eens op,
indrukwekkend bovenal brengt de ra
dio-stem over de vlakte het Onze
Vader en Wees Gegroet, dat nu gebe-
met het Vlaamsche bloed, zweeft
het beeld van al het Vlaamsch lijden
en 't is of ginds ver westwaarts zich
het beeld van den groot en Vlaamschen
gekerkende af teekent. De Vlaamsche
Harmonie van Thielt heft 't «O Krui-
se den Vlaming aan» en onmiddellijk
daarna hooren we twee spreekbeurten
deze van E. P. Hilarion Thans en van
den Zuid-Afrikaander Van Reede van
Oudtshoorndeze laatste in naam van
het Dietsch Studentenverbond. Even
voor half twee loopt de plechtigheid
op den grond van Heldenhulde ten
einde.
Langs de baan van Caeskerke. de
IJzerboord en over de IJzerwegbrug
is het den terugkeer naar de stad 't Is
ver over twee als we terug op het
grondgebied Diksmude geraken. Velen
vertrekken nu naar zee, maar niette
genstaande dat alles, kan men bij den
aanvang der Zannekinhulde niet waar
nemen dat de toeloop van bedevaar
ders verminderd was. In een vijftien
tal prachtige tafereelen geeft nu de
turnvereeniging «Ganda» op de Groote
Markt de bijzonderste episoden uit
den vrijheidsstrijd 1324-1328 en uit het
leven van Zannekin weder. Op de
Markt worden door duizenden de lie
deren die de luidspreker voordraagt
geestdriftig medegezongen. Prof.
Daels moet een overmachtige ovatie
in ontvangst nemen.
Enkel rond negen uur 's avonds,
wanneer de laatste treinen en trams
vertrokken zijn, krijgt Diksmude zijn
gewoon uitzicht.
GEWESTELIJKE VERGADERING.
Op Maandag 27 Augustus, om 7,31) uur 's avonds ter herberg van de
wed. K. Goose ens te Zonnegem, vergadering der propagandisten, vetrou-
wensmenschen der gemeenten Zonnegem, Letterhoutem, Bavegem, Oorde-
gem, Vlierzele, Oottergem, Vleckem, Bambrugge, Burst.
Dagorde Zeer belangrijke uiteenzetting over den politieken toestand
door M. Van op den Bosch.
Vóór de vergadering zal M. Van op den Bosch de wenschen en klachten
en vragen om inlichtingen opnemen,
Bijeenkomst in De Verbroedering, om 4 uur.
LEDE
Naar meer verstandsontwikkeling
voor onze bevolking
In mijn laatste artikeltje; «Naar
racer nering in onze gemeeni heb
ik in algemeene trekken aangetoond
't bijzonder, om het stoffelijk bestaan
onzer bevolking, en de nering onzer
stieldoende menschen te verbeteren en
op een hooger peil te brengen
Praat dan maar voor de ledige banken,
heer lesgever, de organisatiewijze
heeft uw zaad onvruchtbaar gemaakt
met u te doen zaaien in een moeras.
Ontmoedigende taak en weinig hoffe
lijke tegemoetkoming vanwege de in
richters zelf, niet waar?
Waarom geen strengere keus ge-
-v—J-r- -re-Wt-Tina-f*» «r
niet op uit die dorre lessen, bloot the
oretisch aangelegd, wat saai en ver
velend is voor een jong verstandja,
j waarom die lessen niet omgezet in
lessen vol aanschouwelijkheid, aan-
x. 'tsstn iui aanscnouweuiKneui. aan-
Nu wil ,k ook eventjes, op ootraoe- rekkelijk om het leven en den prak-
fret wnze met ni> VV prtman van 1
dige wijze met de Werkmanlezers
I.ede, onderzoeken of onze menschen
genoeg gelegenheid hebben om zich
meer en meer te ontwikkelen op ver
standelijk gebied, ten minste om aan
de noodzakelijke eischen onzer twin
tigste eeuwbeschaving te kunnen blij
ven voldoen.
Bij den eersten oogopslag moeten
v ij ronduit bekennen dat, na de lagere
scholen, voor onze jongens geen de
minste kans bestaat zich verder op te
werken in zake verstand. Erbarmelijk!
Lede met zijn 7000 a 8000 inwoners,
een eerste ranggemeente beschikkende
over al het noodige daartoe vereischt,
zooals leermateriaal, lokalen, ja, zelfs i
leerkrachten. En dat er hoegenaamd i
niets gedaan wordt om de jongelingen j
van hun 14 jaar af nog wat meer op te j
knappen en hun verstandelijk peil te
verhoogen
Schande, dubbele schande voor de
verantwoordelijken. Zie eens naar de
aanpalende genieenten, kleiner dan de
onze. minder bevolkt en minder be
deeld in zake finanties en andere noo
dige vereischten.
Een gemeente met meer dan 7000
inwoners
Waarom worden er geen avondles
sen of Zondaglessen voor adulten in
het werk dat hij met enkele trouw
medewerkers heeft verricht. Mijnheer
de Professor, Zondag is voor u zeker
een blijde dag geweest, spijts dc oni-
standigheden. liet Vlaamsche volk
heeft u te Diksmude het klaarste be
wijs geleverd hoe eenparig het met u
niedevoelt. Het heeft er u en uwe
trouwe medewerkers zijn dank be
tuigd, omdat u door het werk der j immer indachtig; dat er overal zeg ik.
tische.n geest die ze bevatten. Ten an
dere landbouwlessen uitsluitelijk bij
winteravonden gegeven is een mis-
dacht; immers alle aanschouwelijkheid
is zoo onvoorwaardelijk uitgesloten
Landbouwlessen bestaan grootendecls
zooniet volkomen, in 't aanleeren der
verschillende landbouw verrichtingen
en 't beoefenen er van dus praktijk
en geen getheoriseer bij winter
avond.
Genoeg nu over die landbouwlessen,
want onze gemeente is niet alleen be
woond door landbouwers, maar ook
door stielmannen, vakkundige», fa
briekwerkers en andere; en elke in
woner, hoe armer hij ook weze dient in
de gelegenheid gesteld zich verder te
kunnen ontwikkelen, zich geleerder
te maken, zich aan te passen aan de
ontvvikkelingsvoorwaarden der arbei
dende klasse. Daaruit volgt dan ook
dat er benevens landbouwlessen ook
nog lessen van algemeen praktisch
nut dienen ingericht te worden, dit zijn
lessen nuttig voor iedereen, zooals b.
v. praktisch rekenen, lezen, schrijven,
beschaafd spreken, enz. Deze lessen
dienen hoofdzakelijk om ten minste de
ontwikkeling opgedaan in de lagere
school te bewaren en mogelijks aan
tc vullen.
Bovi
DENDERHOUTEM
Op Zondag 23 September
Inhuldiging van de bank
DE VOLKSWIL
te Denderhoutem.
Zaterdagavond Groote feesten in
dc zaal De Volkswil ingericht door
den Vrouwenbond.
Verlichting van de Bank.
Optocht met muziek naar 't Dorp.
Zondag voormiddag: Partijvergade
ring in de zaal De Volkswil
Óm 12 uur middagmaal voor alle in
schrijvende».
Zondag namiddag: om 2.30 uur bij
eenkomst der deelnemende maatschap
pijen.
Om 3 uur optocht door de gemeente
waarna aanspraken door de heeren
Vos. volksvert. en Borginon, advokaat.
WIEZE
MEETING
De aangekondigde meeting zal naar
alle waarschijnlijkheid doorgaan op
Zondag 2 September.
DENDERLEEUW
Alfons De Cock-hulde.
Op Woensdag 22 Oogst was het
plaatselijk comiteit vergaderd en d?
katholieke groep schitterde door zijn
afwezigheid,
i Volgens dc kletspraat van hun vuil-
blad. is er nu weer politiek in en
weet ge waarom, omdat de Vijver-
mans het monument gaan zetten
Nu de uitleg De plannen werden
j ter inzage gelegd in het sekretariaat
gedurende 14 dagen. In verscheidene
gazetten, zoowel kath. als andere,
werd dit 2 maal aangekondigd
j De gebroeders Vijverman gingen de
plannen en het lastenkohier nazien,
j en besloten dit werk niet te onderne-
men. Daar niemand een aanvraag ge
daan had. werd de tijd 14 dagen ver
lengd. Xog niemand M. Van Es,
zaakgelastigde van het hoofdkomiteit
I van Gent, is bij de Vijvermans ge
gaan en heeft ze na 3 bezoeken kun-
5 nen overhalen het monument te zet-
ten. En NU zeggen de katholieken dat
er politiek in zit. Wat denkt g'er van?
i Maar neen; dat is de zaak niet.
Reeds lang zoeken de katholieken naar
j moeilijkheden.
s Nog een bewijs Het komiteit deed
den heer Rollier vragen, de strooi
briefjes door de gemeentewerklieden
tc laten uitdragen mits betaald Zon-
dagwerk. JA Maar enkele dagen na
dien, zelfs na het veranderen van een
armtierige naamfout trok de dictator
zijn woord in, en verbood de werklie
den de briefjes van huis tot huis te
bestellen.
Wat dunkt u heeren? Is dat nog
een bewijs? En dat zijn mannen met
één woord, en een woord van EF.R?!
Nu wat er ook van zij, het komiteit
werd onpartijdig gesticht, is en blijft
onpartijdig ondanks alle praat en daad
Ik vraag mij af of dit den dank is
van liet katholiek muziek aan zijn oud
secretaris èn medewerker, en of deze
laatste daad een bewijs van erkente
lijkheid en dank is van den heer I..
Rollier. tegenover zijn vadersvriend en
zijn privaten specialen onderwijzer
(.de lieer De Cock gaf speciale lessen
aan huis, aan de kinderen J. L. en L.
Rollier), ofwel of het politiek geknoei
nog boven komt wanneer het er op
aankomt eerbare dooden te huldigen.
Alle politiek moet stom zijn bij een
graf en het herdenken van een doode.
Katholieken we vragen u eerbied
voor uw vriend, uw vroegere leider en
onderwijzer - dit is ons recht, en als
zoogezegde kristenen, is dit nu eens
de plicht.
't Volk oordeelt
VERITAS.
De roode en katholieke heeren onzer
gemeente vallen maar gedurig onze
beide afgezette schepene aan. Ze zijn
immers nog niet tevreden omdat De
Bruyn en Heremans afgezet zijn.
f Voor beide partijen zouden onze vrien-
den moeten platbroeken zijn: ze zou-
den moeten buigen en kruipen voor
goeverneur en ministers.
Gelukkig dat Vlaamsche Nationalis-
ten daarmede niet opgezet zijn.
Met gouden letters wordt 19 Oogst
1928 in liet verslagboek der Vlaamsche
Ijzerbedevaarten geschreven.
100.000 Vlamingen, gehoor gevend
aan den oproep van liet Bedevaartco-
mité, zijn Zondag te Diksmude sa
mengekomen. In een stille ingetogen
maar overmachtige optocht zijn ze
naar de IJzervlakte getogen om er
te herdenken het offer der dertjg dui
zend Vlaamsche gesneuvelden, om er
hunne solidariteit te bevestigen met
dc idealen, leuzen en verzuchtingen ders. Dat offer hebt u zuiver weten'te
waarvoor onze Vlaamsche jongens bewaren van elk vergelijk.
5Sto^M*oï^ede?TO«l h« 1 Op <lc negende Ijzerbedevaart heeft I "lorden m Éwajii-
va,f «He de" l,cl "at""laal voelende Vlaanderen als Bendessen, ofwel indien zulks i bij ml- iets voortbrengen dal meer is dan
oprijzend geaemcieeKen van «Meiden cen man zich geschaard in het grootc zondering met het geval is, dan is 't bloot inachicnwerker r
teeken der opstanding van het ver- er hoogstens één of twee leer-
gericht? Dat er overal leergierige jon
gelingen zijn, die na de afgedane dag- Boven die lessen van algemeen nut
taak, er naar hunkeren om na li- I kunnen, indien liet mogelijk is, bijzon-
chaa nis werk ook eens hun verstand <'ere vaklessen gegeven worden, les
te doen werkende spreuk Rust roest sen waarin onze jongens zich kunnen
- immer indachtig; dat er overal zeg ik, beginnen op te werken tot een of an-
IJzerbedevaarten de trouwe bewaar- zulke jongens bij de vleet zijn is een ('er vakman, om zich dan eens, in 't
ders zijt gebleven van den geest van feit. werk, verder op eigen krachten bij
het offer onzer Vlaamsche oud-strij- f Ja. maar. zult ge mij antwoorden er vakkundigen te ontwikkelen totdat
ders. Dar offer heht ♦- worden 's Winters landbouwlessen ge- hij. eigen baas, eigen werk voort-
geven! Goed maar hoe dikwijls zien brenge.
Hoofdzaak is dat onze vakmannen
hulde» de getuigenis af te leggen van
hun trouw aan Vlaanderen.
En bij die overweldigende volks
massa van de negende bedevaart,
kwam me voor den geest het beeld
van de eerste onzer Ijzerbedevaarten,
't Was op cen grauwe einde Septem
berdag, we trokken naar het graf van
Joe English, de Brujjsch-Iersche kuns
tenaar. Te Veurne bij 't vertrek enkele
honderden deelnemers niet een dertig
tal vlaggen, en zoo in regen en wind
voort langs de vaart van Veurne naar
Steenkerke om op het verlaten mili
tair kerkhof den praalzerk te onthul-
drukte maar ook herwordend Vlaam
sche volk.
Zondag 19 Oogst te Diksmude.
Als we ©in kwart over negen met
een uur vertraging buiten het station
van Diksmude geraken, zien de straten
reeds zwart van volk. En gedurende
twee uren lang zullen speciale en ge
wone treinen binnenstroomen, duizen
den en nog duizenden Vlamingen aan-
rbrengend. Van einde en ver zijn ze
len van hem die met zijn tsaksningen gekomen, op onmogelijke uren ver
en zijn kunst zooveel goeds voor de trokken, maar heel het Vlaamsche
harten der VUamscbe IJetrJongtBlS 'anc' tegnwoordig kuutt*» roqpq»
had gedaan, op deze bedevaart.
't Was een droeve tocht, iets over- Diksmude zelf heeft zich in de VI.
weldigend-pijnlijk drukte gedurende kleuren getooid, overal leeuwenvaan-
de plechtigheid op die enkele bonder- dels: bij uitzondering een vijftal drie-
den aanwezigen. En angstig prevelde kleuren. Een paar straten omgewan-
men elkander in het oor: zou het waar deld en daar botsten we op den aan-
worden dat het vergoten bloed nutte- komenden autostoet en voor 't een
ingen aanwezig zijn.
Die afwezigheid komt voort deels
uit gemis aan belangstelling, eener-
zijds. en ook uit gemis aan aantrekke-
j lijkheid anderzijds.
Dat zulke lessen hoegenaamd geen
nut opleveren zal niemand van u be
twisten. De uitslag dier lessen is dan
ook onder nul. Daar waar er niet ge
leerd wordt, wordt ontleerd.
De reden waarom die lessen geen
nut opleveren is niet ver te zoeken als
ge weet op welke manier er bij de
organisatieven die lessen te werk ge
gaan wordt. Er wordt geloopen bij
Pier en Paul. bij Sis en Sus, totdat er
een voldoend getal ingeschrevene leer»
lingen zijn. juist genoeg om de toela
gen van provincie en staat te kunnen
bekomen. Dus de hoofdzaak is die toe
lagen kunnen bekomen. En of dan in
den loop van den Winter die lessen
regelmatig verzuimd of gestoord wor
den. dat is maar minieme bijzaak
moet iets per
soonlijks, iets eigenaardigs, iets kun
stigs aan liet werk te zien zijn, met
een woord de vakman inoet zijn werk
doen leven, wat een werktuig onmo
gelijk kan.
Gezien liet overwegend belang der
\aklessen, waardoor onze jongens in
de gelegenheid gesteld worden lmn
keus te doen voor 't cen of 't ander
vak; en gezien ook de belangrijkheid
goede vakmannen te bezitten wil ik
in een volgend artikel er meer over
uit wijden.
Dit sluit nu niet uit dat de meer
bejaarde jnannan geen gclaganheid
mag aangeboden worden om zich eens
buiten huis, verstandelijk bezig te
houden, wel integendeel, men organi-
seere eens een voordracht om de vak
mannen saam te trommelen en ze voor
een half uurtje bezig te houden over
hun dagelijkseh werk. waarin ze
gansch hun lijf en ziel in steken
OOL.
De goeverneur der provincie vestigt
de bijzondere aandacht der belangheb
benden op dc schikkingen van het Ko
ninklijk Besluit van 15 Juli 1928. ten
voordeele van de personen welke, voor
eigen gebruik en in de voorgeschreven
voorwaarden, eene goedkoope woning
zullen bouwen of gebouwd hebben.
Dit Koninklijk Besluit bepaalt dat
dc personen welke na 15 Maart 1926
en vóór 22 Maart 1928 eene woning
hebben opgericht waarvan de bouw
kosten (bijgebouwen inbegrepen),
doch niet de bouwgrond, de som niet
overtreffen van
45.500 fr. voor de speciale categorie.
Gent en voorsteden
39.000 fr. voor de eerste categorie
32.500 fr. voor de tweede categorie en
26.600 fr. voor de derde categorie
met de premie kunnen begunstigd
worden, op voorwaarde dat zij daartoe
vóór 1 September 1928, eene aanvraag
indienen per aanbevolen brief bij den
heer Minister van Nijverheid en Ar
beid.
Er dient wel in acht genomen te
worden dat de waarde van den bouw
grond het vierde der hierbovenaange-
haalde sommen en de waarde dei bij
gebouwen het derde der waarde van
de opgerichte woning niet mag over
treffen.
De Provincie, welke in zitting der
Bestendige Deputatie den 3 Juli 1927,
de hiernavolgende cijfers heeft aan
genomen voor wat betreft, de maxi-
mawaarde der woningen, zonder den
grond
