Ste- Lutgardisf eest
STICHTER METER DAENS
WEEKBIAD VOOR DE ^TAD AA&T
EEN BAANBREKER
Qnnn gefal moeten en zullen
Wii willen; zelfstandig staan. Weesf dus
de
De Vrouw en de aanstaande
Gemeenteverkiezingen
De werkman maq noch slaaf noch
bedelaar 7,ijjn.
Een eigenaardig Verbond
61' Jaargang nummer 2673. WOENSDAG 1 JUNI 1932. M...nnementsprijs per jaar 17,50 Prijs per nummer 0,35 tr.
DE WERKMAN
OP DINSDAG 14 JUNI a.s.
herdenken we in passende
stemming en innige plech
tigheid de op 14 Juni 1907
overleden baanbreker der
Viaamsche volksontvoog
ding
PRIESTER DAENS.
Om 8 uur in de feestzaal
van 't Vlaamsch Huis, te
Aalst
HERDEN KI NCSZITTINC.
Kostelooze kaarten zijn
vanaf heden te verkrijgen
in 't Vlaamsch Huis of bij
de boden.
Dat was PRIESTER DAENS. die
op 14 Juni a.s. reeds 25 jaar over
leden is.
In het eerste programma der
Christene Volkspartij, door hem
opgesteld in 1893 lezen we o.a.
Verplichte verzekering tegen on
gelukken, ziekten en ouderdom.
Verplichtend onderwijs met toe
lagen van den staat aan elke wel
ingerichte school, in evenredigheid
van *t getal leerlingen.
Vlaamsch moet in 't Viaamsche
land de bestuurlijke, rechterlijke
en wetgevende taal zijn.
Bevordering van een vrijwilli
gersleger om... tot de volledige af-
schafFing der Bloedwet te geraken.
Gelijk recht en gelijke vrijheid
voor alle Belgen
Op sociaal gebied
Op anti-militaristisch gebied
Op Vlaamsch gebied
een programma aan de verwezen
lijking waarvan we nog steeds wer
ken...
Te dien tijde utopie
Nu reeds werkelijkheid. Omdat hij
aldus voor ons Viaamsche volk met.
helderen blik een baan ontdekt
naar volksverheffing en welvaren
de, peisvolle toekomst, werd hij
door de machtigen en verdrukkers
vergeusd en verketterd...
Op 14 Juni a. s. om 8 uur 's
avonds in 't Vlaamsch Huis. zullen
we de nagedachtenis van den
Vlaamschen Volkspriester
herdenken
Uit zijn voorbeeld en zijn leven, uit
zijn strijd en lijden les en steun
putten voor eigen kamp...
Kostelooze genummerde kaarten
zijn te verkrijgen in 't Vlaamsch
Huis.
Alle weldenkende menschen zijn
even welkom.
/WW we bereiken voor 18 Sep
tember a. s. Zult GIJ uw plicht verwaarloo-
zen? Werft onverpoosd leden aan voor
uwen Zielcenbond.
in
weer
VLAAMSCK-NATIONAAL VROUWENVERBOND
AFDEELING AALST.
ZONDAG 19 JUNI
te 10 uur 's morgens in St-Maartenskerk, H. Mis ter eere van Ste-Lutgar-
dis
te 2 uur 's namiddags in 't Vlaamsch Huis (Bovenzaal). Gewestelijke
Vergadering voor alle Viaamsche Vrouwen en Meisjes;
te 4 uur, in den Vlaamschen Schouwburg, opvoering van
SINTE LUTCARDIS
Lyries speelken van gelovige stemming in vier delen,
door A. Van de Velde.
.50 Opvoerders. Nieuwe tooneelschikking. Reidansen
Koren Aangepaste Muziek Lichteffecten.
Genummerde karten aan 8, 5 en 2 frank te verkrijgen in 't Vlaamsch
Huis.
De Bloemekens en Kaarten worden verkocht tot steun van den
Ste-Lutgardiskring.
De socialistische «Volksgazet-* gaf
onlangs een artiekel over deze
kwestie.
Wij onthouden uit de lezing dat
massabelangstelling der vrouwen
niet kan verkregen worden voor de
gemeentepolitiek. De algemeene
vraagstukken kunnen alleen de ge
moederen opwinden.»
Daarom zou algemeen stemrecht
aan de vrouwen moeten gegeven
worden ook voor de wetgevende li
chamen Kamer en Senaat.**
Tot daar het blad.
Waarom gaven de socialisten dan
geen kiesrecht aan de vrouwen
Maar de vrouwen ziin gemeente-
kiezers, het is dus overbodig deze
meerderheid (want de vrouwen
vormen de meerderheid van het
kiezerskorps) te bewerken en voor
te lichten.
In afwachting dat door het ver
werven van het stemrecht voor Ka
mer en Senaat de vrouwen meer
belang zullen stellen in de algemee
ne politieke vraagstukken, mag er
op gewezen worden dat op gemeen-
tegebied er reeds heel wat nuttig
werk door de vrouwenkiezers kan
geleverd worden.
Immers de gemeente is niets an
ders dan een groot huishouden.
De gemeenteraad is een natuur
lijk lichaam dat de gemeentehuis
houding regelt en op gebied van
huishouding zijn de vrouwen volle
dig in hun element.
De gemeentediensten staan veel
al nauw in betrekking met den
huishoudeüjken arbeid der vrouw.
Reinigheidsdiensl. Electriciteit-,
Gas en Watervoorziening, Wasch-
inrichting, badplaatsen, speelplei
nen, park en turnzalen, kindertui
nen en scholen, Leeszalen en 11a-
schoolsche werken, Muziek, teeken-
scholen...
Moederhuizen en hospitalen.
Kleuterhuizen en Weczengestich-
ten. Woningbouw en straataanleg.
SINTE LUTGARDISDAG.
De voorbereiding van den feest
dag onzer Vrouwen en Meisjes
geeft aan al onze aangesloten leden
koortsige werkzaamheid
Er wordt gewerkt, genaaid, her
haald... dat het een plezier is
Nu moeten de kaarten voor de
opvoering van het prachtig «spel-
ken» van A. Van de Velde nog aan
den man gebracht worden
't Belooft iets eenigs mooi te wor
den.
Aan de tooneelliefhebbers der
stad kunnen we gerust beloven dat
ze hier iets zullen te zien krijgen
dat de moeite van een drietal uur-
kens aandacht waard is.
Ons belangstellend tooneelpu-
bliek wordt dan ook verwacht.
Nee 't is geen «operette» maar
veel schooner, veel dieper, veel aan
doenlijker. met zang en dans en
wonderlijke tafereelen, omlijst met
muziek van de grootste kunste
naars. met kleedij uit de prachtige
middeleeuwen...
Een «spektakel» van groote betee-
kenis en hoog genot
jBaiHBHEa^asagrESBEBBiaBisEEaHnHBBHaBRiSBSiEiBS
(Pieler Daens).
Eetwaren en markten. Zedelijke
politie- en gemeentereglementen...
jzijn allemaal punten om op te los
sen door het gemeentebeheer en
waarvan de oplossing voor de vrou
wen van groot gewicht is.
Zij zouden hierin dus hun mede
zeggingschap moeten hebben.
De georganiseerde vrouwengroe
pen kunnen hier een rol ten goede j
der gemeenschap vervullen door
hun plaats en verantwoordelijkheid
op te eischen in de commissies wel
ke deze zaken beheeren of regelen
in de gemeente.
De vrouwen hebben dus onge
lijk wanneer zij beweren dat het
hun niet kan schelen hoe de ge
meente bestuurd wordt, en zij uit
gemakzucht en zonder overleg hun
stem geven aan de eerste de beste
lijst die... uit traditie bij hen heel
vaag als «de goeie» aangeteekend
staat.
Zij moeten onafhankelijk leeren
redeneeren en oordeelkundig hun
stem uitbrengen.
En voor onze moederkeVis weze
het gezegd De gemeenteverkie
zing is een vingerwijzing voor de
l Kamerverkiezing Stuurt ge naar
den gemeenteraad menschen waar-
ivan de partij genooten in de Kamer
anti-Vlaamsch of halfbakken
Vlaamsch stemmen of die er oor-
logsbudjetten van milliarden be
wapening goedkeuren, dan geeft
ge aan die partijen een invloed
welke rechtstreeks medehelpt om
Vlaanderen eronder te blijven hou
den en ons steeds in militaire
dienstbaarheid voor Frankrijk te
behouden in andere woorden, ge
verachtert de toekomst van uw
volk en uwe kinderen door uw stem
verkeerd uit te brengen.
Raadpleeg dus uw geweten en
stelt uw daad na rijpe overweging,
voor Vlaahderen en de mensch-
heid.
Hier liggen wolveniizers en schietgeweren
We lezen in «De Tijdorgaan
der A. C. W., waarvan hier plaatse
lijk P. Van Schuylenbergh de leider
schijnt te zijn. een artiekel van de
hand van F.. H. COLENS. leider van
A C W. De heer CARTON, minister
van Binnenlandsche Zaken behoort
tot de schakeering van onzen bur
gervader, Mr. Moyersoen...
Met het oog op een verbond dat
achter de schermen schijnt geslo
ten te zijn tusschen onzen AC.W.-
leider. Pieter Van Schuylenbergh.
en onzen Associatieleider Moyer
soen. vragen we ons af hoe deze
twee uitersten samen zullen wer
ken in den «beraamden aanval»
van den groep. Conservateurs tegen
A.C.W.
Wij hebben niet belangstelling de rede
voering gelezen van den heer Carton, ka
tholiek conservatief Minister van Binnen
landsche zaken, onlangs te I.a l.ouvrière
uitgesproken.
Wij .geven hierna een uittreksel van de
ze redevoering wij onderlijnen zelfs de
bijzonderste deelen.
Welnu. Iaat ons dit eenvoudig beken -
ncn, men kan niet alleen aan een bepaal-
de regeering maar aan meest al diegenen
die sedert den oorlog d> Regecring_ heb-
ben in handen gehad, hier in België, dc-
zelfde verwijten toesturen die een oiid-
minister van Frankrijk. M. Caillaux. in
April laatstleden, te Nantes uitsprak
Het grootste en het voornaamste vcr-
wijt dat ik aan de" regeerders van het
land richt zonder te willen afbreuk
doen noch aan hunne goede bedoeling.
noch aan hunne waarde is dat zii
maar al te dikwiils te gemakkelijk zijn
geweest Zij hebben toegegeven aan
vereenigingen die er maar steeds op uit
met volle grepen te putten .uit de
schatkist.
Zoowel in België, als' in Frankrijk be-
s.aan er dusdanige vereenigingen, waar
van de leiders, bekommerd om het on
middellijk voordeel hunner volgelingen,
geleid door het verlangen naar persoon
lijk SUCCCS, maar al te dikwijls misbruik
van de macht hunner organisatie maak
ten om beroep te doen, en dit niet zonder
gevolg, op d»n Slaat en ten nadeele van
het algemeen welzijn.
En wanneer het gaat OIll politieke ver
eenigingen, dail neemt het kwaad ontzag
gelijke afmetingen Mannen, die in hun
eigen voordeel geen de minste twijfel
achtige daad zouden stellen, offeren
iedetren dag bet algemeen welzijn van
bet land aan het belang hunner partij.
Voor deze vereenigingen, voor deze 011-
machtcn weck hei Parlement eerst van
al
Het Parlement, dat nochtans als rol
heeft de publieke financies te verdedigen
tegen de verspillingszucht der uitvóeren-
iclit. wordt nu ineens, door een
zonderlinge rolverwisseling verantwoor-
delijk voor de tallooze uitgaven die clk-
een nu als niet te verrechtvaardigen her-
c kent.
Het is de taak van de Regeering, het
is de taak van deze die men de verant-
woordelijke Ministers nOJmt, geholpen
v door plichtbewuste parlementairen en
ondersteund door een klaarziende open-
bare opinie, de verwezenlijking van het
programma door de omstandigheden op-
gelegd, zonder zwakheid te betrachten,
nl. nu en in de toekomst het geluk en
den welstand der bevolking betrachten
door den maatschappelijke!! vooruitgang
zonder evenwel den bijzondersten faktor
van dezen vooruitgang uit het oog te
verliezen het bewaren en de ontwikke-
ling der algemeene welvaart
Om dc juiste bcteckenis van deze woor-
d' 11 te begrijpen moet men ze in verband
stellen met al hetgeen sedert enkele we
ken en nu nog in de. konservaticve pers,
zoo katholieke als liberale, geschreven
wordt. En dan ziet men heel het plan dat
zal gevolgd worden om de sociale wetge
ving zooals zii door de werkliedenorganisa-
iot opgevat en ondersteund wordt, te be
kampen en in een konservatieven zin te
Het eerste werk zal zijn het uiteenzet
ten voor de openbar»- opinie van den
slechten financicclen toestand van het
land Deze kampanje mag niet te vroeg in
gezet worden, want de leening van een
miljard moet nog in Frankrijk geplaatst
worden. Maar zoohaast deze leening zal
gesloten zijn, zullen wij in de konservaticve
drukpers de weeklachten hooren van
staatsmannen cii bankiers die met een
zwaarmoediger! toon aan het Belgisch pu
bliek zullen kenbaar maken dat een gevaar
lijke financicclc ramp België bedreigt en
dat liet hoog tijd is de redding van liet
land toe H vertrouwen aan klaarziende
en bevoegde mannen
Men zal natuurlijk ervoor zorgen dat
die klaarziende mannen niet kunnen
gevonden worden bij demokratische leiders
Deze zijn immers' onbekwaam te denken
op liet algemeen welzijn Immers zegt ons
M. Carton de leiders der vereenigingen.
zoowel in België als in Frankrijk, wor-
den geleid door het verlangen naar per-
soonlijk sukses en maken maar al te
dikwijls misbruik van de macht van
hunne organisatie om beroep te doen
en dit niet zonder gevolg op den
Staat ten nadeele vail ^ct algcmcn wel-
zijn.
Wanneer men dan aan het publiek dc
vrees zal ingejaagd hebben voor den finan-
cieelen toestand, dan zal het bereid zijn
voor verdere maatregels
I Dc tweede stap zal zijn het bewijzen,
dat het financieel gevaar dat over het
land dreigt, hoofdzakelijk, zooniet alleen,
te danken is aan de financieele gevolgen
'der sociale wetgeving. Men zal niet spre
ken van dc begrooting van landsverdedi
ging. noch van de misbruiken van invali
diteitspensioenen. noch van de zware fi
nancieel'. fouten begaan door de hooggc-
plaatste en bevoegde personen die het be
stuur in handen hadden van de Nationale
Bank. noch van de noodlottige maatregelen
I van den bevoegden bankier M. Hou-
i tart dit alles /al zorgvuldig verzwegen
worden of op de meest voordeelige manier
worden uitgelegd. Het hoofdartikel van «La
I.ihre Belgiquca- van 25 Mei «luidt reeds
den toon aan die door de konservaticve
pers zal aangeslagen worden Door «He
middelen moet he: publij*k aanvaarden dat
het verkwisten van geld van den Staat, in
de toepassing der sociale wetten, de recht-
streeksche schuld is van den ondergang van
het land
Denk niet dat de konservatieven de so
ciale wetten zelf zullen aanvallen, zij weten
te w« l dat het schorsen van Werkloozcn-
steun of van pensioen, een opstand van
den werkliedenstand zou als gevolg heb
ben Wel integendeel, zij zullen verklaren
dat de sociale wetgeving noodzakelijk is,
maar dat zii moet toegepast worden door
klaarziende, bevoegde mannen, die niet
te gemakkelijk zijn
En ziehier de les die aan het publiek
zal voorgelezen worden Al de misbruiken
>11 d" toenassing der sociale wetgeving zijn
het gevolg van het feit dat het uitdeden
d< r toelagen van den Staat toevertrouwd
wordt aan vereenigingen waarvan de l"i-
ders misbruik maken van de macht hun-
ner organisatie om beroep te doen op
den staat ten nadeele van h> t algemeen