ffederlaincl
De Front
soldaat
®an ¥laamsch sJtsdie-corraité
woor» poSitieke, soelaiSe en ksjltu-
Pee!e aangeiegenhesSert.
Re klutste bijeenkomst van het Vlaamscli
•Studiecomlfé had als duel de bespreking- van
het vraagstuk Groot-Nederland.
n het verslag over deze bespreking
Dietschkind
November j.l.
Op blz. 710 lezen u
g veil n:
i KI i
zijn h
onverrande-r-
onmiddellijke
'ijke dogma van een verstard
- heeft maar waarde i
- toekomst, zooals deze
Het steunt essentieel op een werkelijkheid
en wil alleen waarschuwen tegen ideologie
of politiek zonder vasten grond. Het wil in
i alle oprechtheid liet probleem der Grool-Ne-
msl onderzoeken. Het wor-
trekpimt voor aanvulling en voor discussie.
- voor uitwerking en voor toelichtingen.
e ziillrii dan ook oiiomwoiiden onze mee-
r.iiig zeggen.
Het Vlaumsch Studiecomlté komt na lang
onderzoek tol de twee volgende besluiten
11 In Vlaaandercn en in Nederland moet
C gestreefd worden naar de éénheid der Ne-
- derlandsciie kuituur, door een gedurige we-
dcrzijdsche wisselwerking.
<2) In politiek opzicht schijnen de bezwa-
- ren, die kunnen opgeworpen worden tegen
- een politieke actie voor een onmiddellijke
verwezenlijking van Groot-Nederland, ons
van bijzonder ernstigen aard en ingewikkelde
i verschijning ons schijnt liet geen actueclc
mogelijkheid.
We gaan len volle akkoord mei hel eersle
Wat liet relt kei tweede besluit, vragen we
scfrens Wat verstaat l" door onmiddellijke
enlijklng en aetueele inogelijk-
We zijn er ten stelligst
n hel ll
Groot-Nederlander- opgekomen is ,„.v
Groot-Nederland of een veritiezingspro-
gramma te stellen met de liedoeling dat
ï.'/IIIjtPo!''"1"" "»e twee. drie ia ren te vmc-
en ander Invcstic Is hel echter of Groot-Ne
derland niet HET IDEA AL is èn voor de vrij
waring der Nederlandsche kuituur iu Vlaan
deren, èn voor de volledige vrijwaring van den
hooien Dletsch-Nederhindschcn stam in de lage
landen aan de zee. We durven zeggen dat geen
enkel Vlaarnscli-Nationulist zich tegen HET
IDEAAI. Groot-Nederland kaal.
Ook gij. tieeren van het Vlasunsch Studie
comlté. die Ijvert voor federalisme, ontkent
geenszins de schoonheid van dat ideaal.
Op blz. (191 schrijft u
ls c!o Groot-Nedci'lanilsche Staat WEN-
v SCHELIJK? Op deze vraag zullen wij thans
bij liet begin van ons onderzoek, alleen maar
-een THEORETISCH antwoord geven, l.t.z.
- dat. zonder rekening te houden met de to-
- genwoordige omstandigheden die vooralsnog
ons tot een andere conclusie zouden bunnen
- brengen wij alleen liet oog willen houden op
- de gaafheid der Nederlandsche kuituur en
op de stoffelijke belangen van Nederland en
Vlaanderen. Op dc-ze vraag, aldus gesteld.
antwoorden wij naar alle waai-achijnlijklic-
den is in theorie die Staat ten zeerste wen-
schclijk. (Met andere woorden - Groot-Ne-
- derland ware het ideaal' T) Is de eenheid
van Staat geen absolute noodwendigheid voor
de natie, zoo kan toch niet ontkend worden
- dat. waar het grondgebied, dat erdoor omvat
wordt, niet te groot Is. deze eenheid zeer bc-
- vorderlijk is voor de ontwikkeling van de
natie als natiomdo verschijning en als on-
- oerdeel in de internationale verhoudingen.
■J Eenheid van Staat zou voor de Groot-Ncder-
Inndsche natie een betere waarborg zijn van
zijn eenheid in de toekomst en zou de bend.
lusschen de verschillende leden der natie.
vaster kunnen toesnoeren. Ook in ckonomisch
opricht zou dit Groot-Nederland waarschijn
lijk een prachtig geheel vormen. Men weet
hoe het Vercenigd Koninkrijk der Neder
landen, na de eersle jaren van moeilijke aan-
passing, in dit opzicht zich heeft ontwikkeld.
Nu Vlaanderen meer en meer een industrieel
land wordt van steenkool en ijzemljverheid
i Kempen) en van textielnijverheid (Vlaan
deren I zou het in de Noord-Ncderlandschc
handel en in zijn koloniaal gebied een rijke
aanvulling vinden. -
Aangezien U Groot-Nederland als een Idennl
erkent, antwoorden wij u seffens Streeft met
nllc macht naar de vcnvczenlijliing er \an.'
Idealen zijn daar om verwezenlijkt le worden:
legen dat ideaal opperen we
rlic, Internationale, kultureolc en
I doel
mdige reden d
k wij ni
feet is en de toekomst kan voorspellen.
vooravond au grootc internationale verwikke
lingen oorlog, herziening van verdragen en
dies meer. Hel is onze Innigste overtuiging dat
Vlaanderen dan zal dienen paraat te staan om
zijn wcnschcn in vervulling te zien gaan; meer
nog dat Vlaanderen dan liet historisch mo-
h.td ooi! durven denken in 191-1 dal Polen.
Tjeko-Sloivakije, Lithamven. Letland. Finland.
Estland, een vijftal jaren later, zelfstandige
Stalen zouden zijn Wie voorspel! of voorziet
de veranderingen na de komende Intemalio-
versperren, van
iirlljk gelooft i
ii ideaal.
vurigen ijver n
zijn ideaal heilig te worden,
oven alles. Hij streeft met
Groot-Nederland
zeer groole bezwaren. De i.
tionalist ziet zijn ideaal
sehitterblinken boven alles. Waarom zoi
dan achteruit deinzen voor bezwaren
Wat we broodnoodig hebben is waars-1
Vlaamsrli-Nationalc lidding, dat een
doorgevoerde werking zou op touw zette.i
l)( In V laanderen den \Is
Sluat in te riehten en overal
Groot-Nederland tot ill de vers
liet platteland te doen ontstaan.
2) In hid buitenland sympathie voor om
strijd en Groot-Nederland te verwekken c
bij het aanstaande
delijken en duadivcrkelljkcn
We moeten op o
Nederland.
Daarvan moeten we niet veel verwachten. De
Belgische commissie is samengesteld uit de
heeren Vauthier, liheraal-fraiiskiljouseli mini
ster (FINGEEREND ALS VOORZITTER
Direeteur-Generaal Buuwens, Prof. Bessemaiis,
Prof. Verdoven, ProlVan Dievnet en fïr. .1-
GrauLs. Men kan nu ook wel ons over die
hoofdschuddend medil-'eren
n ten slotte moet ons nog deze liemerking
het liart uit het verslag van het VI. stu-
vun Dl RF-
f.OOSHEID.
Het Ls inderdaad het verslag van een STll-
DIECOMITE. niet van een ACTIE-coniité.
Maar wat heeft Vlaanderen toch feitelijk
aan iiitelleelueelenen aan zulke studie-
coraltés, die niets anders doen dan den strijd
Studie mag in onzen strijd slechts dienen
als onmiddellijke voorbereiding tot lelie actie.
Het ontwakende en echt Vlaamgeii-N'atlo-
li-wordeiiuc Vlaanderen zal als leiders
mx, tom&eur
ele ministères
Een onseliuldig bericht in De Telegraaf
van verleden week, bracht me zekerheid de
wind terugkccren.
De heele scliijnkrisis zou dus voor gevolg
hebben dat Zijne Majesteit Jaspur aan de
Tweede Iëamer het voorrecht zou vragen thans
te mogen opt reden onder liet
bare epithcet Jaspar III.
Het Is waar, dat ik me geen oogenhhk heli
voorgesteld, ook maar even naar Vlaanderen
le moeten lerugkeercn om mijn
brengeó, muur ik had toeli de hoop gekoesterd
dat de leden der huidige régeering meer
lijnde slreken zouden welen te bedenhei
voort te schipperen. De belachelijkheid, v
mede de drie regeeringen Jaspar elkaar
opgevolgd, wint aan potsierlijkheid, als w
den achtergrond het pmitig-bebaarde gezi
van Max ontwaren.
Ik wil gril' auiinemen, dal liet er dezen
lukten miuistervreter, niet om te doen
zelf als kabinetsformateur op le treden; zijne
bevoegdheid In dezen zin is me
goed bekend sinds 11; hem eerste minister heli
Max is liier de groole strooien man geweest
de reddende engel tiisseheu de twee exlrends
men in de Belgische fictie!
De franskiljons moesten bevredigd dasron
komt Taspar mei zijn compagnie terug ondc
voorbehoud, dat. aan liet verbod omtrent di
Huutes Etudes een zeer rekle
zal worden gegeven.
De Vlaamsche Nationalisten r
iiuvvd in hunne propaganda. Ergo hel gezel
schap Jaspar keert terug met de belofte
het middelbaar onderwijs le verneilerlaudschen,
terwijl in een zeer bewonderenswaardige
me de katholieke onderwijsgestichten denzelf
den weg z.tillcn opgaan
Max. Jaspar, Mgr Van Iïoey. Neen! Het
Het afschuwelljk-bedriegelijke van deze n'
chinatie legen Vlaanderen werd me pas di
klampte mol ile triomfantelijke medcdeelin
o Jelui krijgen nu toch langzamerhand alles,
hé?»
Hel spijl me werkelijk,» dat ik geprobeerd
heb hel dezen bclnngloozcn toeschouwer dui
delijk to maken, hoe '1 er in Vlaanderen uit
ziet, want na mijne Goddank, dankbare
Ih-wü .voerinir. oernjlt teerde liij zich de weinig-
vleiende uitlating u Als het er werkelijk zoo
uitziet, dan zijn de Vlamingen lafaards!
Een verschrikkelijke beschuldiging aan eelt
volk, dat eenmaal op Groeninghe stond; maar
een verdiend verwijt aan liet Vlaanderen van
1939, dal te Diksmuklc was en nu voor de
1001ste maai het kind van de rekening is gc-
w-rden, nu Max en Jaspar mekaar glimlachend
de hand liehhen gegeven en zelf het vol
daan onder de kwitantie hebben geschreven
Max. tomlieur de ministères:
Vlaming.alier du musz tanzen!
ROGER F. C. R- GHEYSELINCK.
n feilen kaïnpgeest.
ior de Groot-Ncdcrlandsche ACTIE.
T. I
VLAAMSCHE STIELMANNEN
staat de wereld voor u open. Daarom
schaft u vakboeken aan bij
LODE LEFEVRE - JANS
Kristlnaslraat, 32, OOSTENDE
Alle Inlichtingen over de beste boeken
worden op aanvraag gezonden.
Verders ALLE boeken in voorraad.
Wij vertalen uit een Duitsch tijdschrift
een zeer rake beschrijving van het voor
komen van den gewezen frontsoldaat.
Ilier in Vlaanderen, meer nog dan
gelijk waar elders, kwamen er frontsol
daten van den oorlog terug met het lot
van hun land in hun handen.
Ze lieten het zich ontfutselen door de
lauwheid van eigen leiders die op
het gepast oogenblik bleken niet te dur
ven, om de wille van ingeboren lafheid,
om een pos te veelal...
...en door slimme politiekers die zich
zeer behendig meester hebben gemaakt
van vele leiders der oud-strijdersveree-
nigingen, die. spijts hun beweringen van
boven en buiten de politiek, werkelijk in
dienst der politiekers stonden of nog
zijn.
...en nog het meest omdat de vooraan
staanden onder de oud-strijders, de
Vlaamsche oud-slrijdcrsbeweging in 't
bijzonder, geen plan hadden, geen doel.
Dat bewijst nog eens dat het voor ons
Vlaamsche Nationalisten van allereerste
noodzakelijkheid is een politiek en maat
schappelijk plan hebben, dat eens aan
vaard na rijp overleg met ijzeren tucht,
en zonder een duim breed afwijken, zal
moeten uitgewerkt worden.
De miljoenen mannen, die in den oor
log gestaan hebben onder den staalhelm.
die in bloed en zweet en angst in den
strijd-stonden, zijn een ander ras ge
worden. Zij hebben een gansch ander
gezicht gekregen, het gezicht van den
strijder 0111 het lot der XX" eeuw. Veel
is daarover reeds geschreven geworden,
maar zooveel geheimzinnigs flonkert er
uit die soldatenoogen, dat men geen
woorden vinden kan om het te beschrij-
Dit aangezicht is de krachtigste
uiting in gansch het Duitsche wezen.
Het draagt de sporen van de massa
slachtingen van dat En toch dat
grimmig rees uit. de puinhoopèn, om vla
gen staal den vijand in 't gemoet te ja
gen. Dit gezicht werd door den dood
overtast, gekneden en gevormd met zijn
grauwe kleur overgoten. Het werd aard-
kleurig, gelijk aan de verscheurde aarde,
waar tot zelfs het minste graspijltje
weggestorven was. Strak als de kinrie-
men van den helm zijn die blikken, ge
lijk de hand, die de granaten sissend
door modder en vuur slingerde. Dit sta
len gezicht werd niet door een rozig bi-
vakvuur belicht, zijne lippen zijn dun
geworden in het dreunend gedommel
van het kanonnenvuur. Uit deze starre
oogeij«blikt niemandsland
liet is bijna niet te gelooven dat dit
gezicht vroolijk helder lachte, met bloe
men omkranst in 1914.
liet dichterlijke in het soldatenleven
is 111 de loopgraven verzwonden. Harde
krakende soldatenbeschuit, doozen-
vleesch, bijtende snaps zijn door deze
lippen gegaan. Honger en angst hebber,
koude en zweet tegelijk door dit lijf ge
jaagd; grimmige haat en verstikkend
raaskallen hebben het vleesch van de ka
ken weggevreten.
Die menschen konden geen hoogere
gedachten hebben; zij leefden altijd in
de schaduw des doods en waren daarbi j
nog gedwongen in bange donkere nach
ten als dieren in het slijk te wroeten c*i;
te werken, waar somtijds de vuurhamer
ze in de modder doodsloeg.
Die soldaten hebben meer nog dan het
geweer gewerkt met spaden, bijlen,
scharen, zagen en hamers. Miljoenen
waren dag en nacht bezig met werken
0111 de grauwe onveiligheid der loopgra
ven en granaatholen in dekkingen om te
werken, waar ze hulp zochten tegen de
inzondo otaalregen. Niet zoozeer met
hun dapperheid hielden ze den vijand
uit hun stellingen als met werken, wer
ken... werken...
Uit de studeerendc jongeling, die la
ter weieens aan de hoogeschool zou les
geven, groeide een arbeidersgestalte, een
aandewerker, een mijnwerker of een
springzetter.
Onder den helm fonkelden de oogen
met dieraehtigen glans. Er zweefde geen
hooger leven door. Arbeiders-soldaten,
met als gewone loontrekkenden, maal
ais reuzenarbeiders, die het lot van de
wereld met geweer en spade schraagden.
Ook als de omstandigheden hem het
uniform der frontmannen hadden doen
afleggen, kon men dadelijk den front
strijder herkennen. Zijn gezicht ver
raadde hem. Uit groepen mannen van de
achtertroepen of in het land geblevenen
stak hij uit. Dezen, die niet zooals hij
met den dood verkeerd hadden, keken er
met ontzag,naar op.
Teekenaars, schilders en beeldhou-
srs hebben te vergeefs getracht zijn
gezicht te malen.
Hij scheen hun het model voor het ge-
denkteeken aan de gevallenen. liet is hen
onmogelijk het beeld van den frontsol
daat weer te geven. Het kan slechts in
tzen geest leven.
Maar dat gezicht van wiens ontzaglijk
offer zoo weinig rekening gehouden
werd, in de vredestactaten, en in de na-
oorlogsche handelingen der grooten de
zer wereld verdwijnt stilaan maar ze
ker...
Alleen in een deel der jeugd, die recht
op den harden weg inslaat van plicht en
eer, ontwaart men het beeld van de le
gioenen kapot geschoten en uiteenge
rukte frontsoldaten van het onbekende
leger.
Bij de veemprocessen kon men in de
getüigenkamer dadelijk en duidelijk de
gewezen frontsoldaten uit de andere her
kennen. Hun stroef, maar toch zoo le
vend gezicht, hunne wijze van spreken,
denken, voelen, hunne gebaren waren de
zelfde.
Uit hun gezicht straalde verachting,
hoon en overmoed tegenover hunne bur
gerlijke rechters. Er was een klove tus-
schen hen en het overige volk gekomen.