De Jonggezel der Oudheid
Grillen van, beroemde
Amerikanen
S00RTEH WAM HOUT
Kleine Aankondigingen
Bamboe
Mahonie
De broodboom
De kurk-eik
De (eetbare) kastanje
Uitvindingen
Een levende tandenborstel
HET ALGEMEEN NIEUWS D WOENSDAG 29 MEI"
De vraag naar de oorzaken van bet tegen
woordig in zoo ontstekende »ate toenemend
celibaat was in den laats ten tijd, zoowel in
buiten- als binnenland een veelvuldig aan
gesneden probleem. De schuld werd, en te
recht, gelijkmatig zoowel eva: de schoonere
als over de minder schoone helft dei aarde-
bewoners verdeeld, zoodat zich hieromtrent
geen der beide partijen te beklagen heeft.
Dat echter dit verschijnsel geenszins een
eigenaardigheid van deze onze eeuw is,
maar dat het veeleer reeds in de grijze oud
heid de zorgvuldige overweging van acherp-
bewijst een latijnach leestgesehrift der
Giessense Universiteit van het jaar 1327,
dat het vraagstuk der jonggezellen bij de
ouden wetenschappelijk behandelt waaruit
we eenige interessante mededeelingen willen
publieeeren.
Reeds de wijze Sokrates antwoordde een
jongen man op de vraag, ol hij huwen
moest of niet, het volgende wat ge ook
van beide dingen moogt kiezen of doen, zult
ge u berouwen; eenerzijdes dreigen voortdu
rende ergernis, een keten van krakeel, twist
ever huwelijksgift, ongemak der legerstede,
onvoldoende nachtrust, de booze tong der
schoonmoeder ik vraag wel ekskuus,
maar het zijn de eigen woorden van Sokra
tes en de onzekere toekomst voor de
kinderen In denzelfden geest uitte Sokra-
tese zich met het volgende woord Welke
van alle menschen gevoelt de meeste rouw
De gehuwden Eii de oude. geestige too-
neeldichter Susarion zegt in zijn bewaarde
brokstukken van een tooneelstuk
Let op burgers Dit zegt Susarion,
Phillino's zoon van 't eiland Megara
Een euvel zijn de vrouwen wel; maar men
(kan
Toch niet huiselijk leven zonder dit euvel.
De echt is erg, maar ook het celibaat
Aan deze voor het teedere deel der mensch-
heid minder vleiende getuigenissen haast
zich de waardige geleerde in. zijne geschrif
ten om met hoffelijke galanterie terstond
toe te voegen, dat deze uitspraken slechts on
schuldige boosheid van den volksmond zijn,
en dat de oprechte en gemoedelijke Sokrates
dit alles slechts uit scherts kan gezegd heb
ben, wijl hij immers op vele andere plaat
sen zich als 'n ijverig verdediger van den
echt toont, wat te meer in hem te prijzen
valt, daar hem aan de zijde zijner edele
gemalin Xantippe meestal niet het rooskleu
rig huwelijksgeluk is beschoren geweest.
Dat overigens bij de oude Grieken en Ro
meinen het instituut des huwelijks in hoog
aanzien stond, bewijst de zorgzame bescher
ming, die in de wetgevingaan het huwe
lijk ten deel viel, dat vooral als de grond
stelling van 't gezamenlijk staatkundig le
ven allerwege werd erkend.
Lykurgos en Solon, de twee grootste wet
gevers der Grieksche oudheid, wijden aan
den echt groote opmerkzaamheid, en niet
minder de beide vermaarde filosofen Plato
en Aristoteles in hunne theoretische geschrif
ten over den Staat.
Plato, die weliswaar in menig opzicht over
het huwelijk zeer bedenkelijke beschouwin
gen huldigt, erkent toch volmondig de groote
beteekenis ervan, en bij hem vinden we reeds
de zoo vaak in scherts voorkomende gedach
ten over jonggczelle-belasting.
Wie met 35 jaar zoo schrijft hij, nog
nieit gehuwd is, moet ieder jaar een straf-
belasting opbrengen, en weliswaar naar zijn
vermogen in bedragen van 100. 70, 60 en 40
drachmen. Als hij deze straf niet in den
loop van ieder jaar voldoet, moet hij tot het
10-vouaige worden veroordeeld. Dit bedrag
moest in de kas van Hera's tempel (de be
schermvrouw van 't huwelijk) vloeien, en de
beheerder van deze kas heeft er voor te zor
gen, dat aan de bepaling stipt de hand wordt
gehouden. Anders moet hij de belasting uit
eigen zak betalen.... Zoo moet ieder, die niet
wil huwen, het celibataire cijns betalen. Bo
vendien zal hij door jongelieden absoluut
niet geacht worden. Geen hunner behoeft
hem te gehoorzamen, en als hij iemand
daarom zou willen kastijden, dan moet ieder
voorbijganger hem dat verhinderen, wil
deze zelf niet als minderwaardig burger be
schouwd worden.
Dat was dus een krasse uitspraak van Pla
to. Zijn leerling Aristoteles gaat echter nog
verder. Hij vordert niet alleen straf voor de
cellibatairen, maar ook voor hen, die bij 't
sluiten van 't huwelijk een der hoofdpun
ten, zooals ouderdoms'verhouding, enz. over
het hoofd hebben gezien, wijl deze steeds
tot onverdraaglijkheden voert.
Men was 't alzoo in de theorie daarover
eens, dat men weliswaar men mensch niet
goed met geweld tot trouwen kon dwingen,
maar dat men den jonggezellenstand zoo
ondraaglijk moest maken, als maar eenigs
zins mogelijk was. De klassieke oudheid ech
ter ging verder, en ging van de theorie naar
de praktijk over, zoodat n.l. voor gehuwden
door de wet een menigte voorrechten gere
serveerd werden, waarvan de celibatairen
werden uitgesloten.
Beschouwen we in dit verband d/ bepalin
gen bij de hoofdvolkeien der Grieksche oud
heid. de Spartanen en de Athenen.
Ds wetgever Lykurgos. die vooral steeds
korte metten maakte, ontnam de celibatai
ren zeer veel burgerlijke huwelijksrechten,
en maakte hen zelfs bij enkele gelegenheden
tot doel der algemeene spotzucht. Nooit kon
uit hun midden een veldheer gekozen wor
den. Bij 't achtdaagsfeest der Gymnopediën
waren zij van 't bij vonen der jongensspelen
uitgesloten, doch moesten evengoed aan de
kosten van het feest bijdragen. Verder moes
ten zij op een bepaalden dag in een kring
om de markt loopen, en zich door de volks
menigte op ruwe wijze bespotten, of zooals
een andere aanhaling verkondigt, door de
vrouwen om het altaar slepen en met stok
ken laten afranselen. Gelukkig maar voor
de celibatairen van heden, dat thans geen
Spartaansche wetten meer gelden
Dat waren de schaduwzijden van een ech-
teloos bestaan in Sparta; waar ook het te
laat trouwen (opsigamie) werd gelaakt Over
den besten leeftijd waren de meenigen der
schrijvers verschillend, in werkelijkheid
schijnt men 30 jaar bij den man en 20 bij
de vrouw als de meest geschikte ouderdoms-
verhouding te hebben beschouwd
Eindelijk werd ook het ondoelmatige hu
welijk (kakogamie) gestraft Zoo werd b.v.
de Koning Archidamos een der Eforen,
de staatsopzkhters, berispt, omdat hij als
groote man een vrouw van kleine gestalte
gehuwd had Verder moest op gezondheid
acht geslagen worden en scherpe afkeuring
sprak men uit, als men aan een rijk, maar
zwak, in plaats van een arm maar gezond
en krachtig meisje de voorkeur gaf. Toen de
Spartaansche veldheer Lysandros arm ge
storven was werden zijne dochters door hare
verloofden verlaten; maai de baatzuchtige
minnaars werden van staatswege voor een
dusdanige handelwijze bestraft. Wij zien,
dat de Spartanen in hun overdreven prak-
tischen zin zich permitteerden in de per
een wjize, die we ens heden niet meer zou
den laten welgevallen.
Amerika interesseert zich geweldig voor
alles wat zijn groote mannen betreft en die
belangstelling gaat niet alleen uit naar man
nen, zooals president Hoover, zooals presi
dent Hoover en zijn voorganger Calvin Coo-
lidge, maar geldt ook beroemdheden als
Paul Whiteman, van wien iedereen weet. dat
hij, ondanks zijn dikte, een buitengewoon
jazz-dirigent is, in lange, rose slaaphemden
slaapt, en in zijn vrijen tijd met kinderspoor-
wegjes speelt. En voor het geval hij door zijn
dikte nog niet mocht opvallen, streeft hij er
naar de aandacht te trekken door bont-
gestreepte dassen en automobielen van groo-
ten omvang en in schrille kleuren.
President Hoover heeft een vreeselijken af
keer van linnen zomerpakken, droeg jaren
lang een uitzonderlijk model boorden, houdt
dolveel van visch, die hij liefst zelf vangt.
Coolidge rookte zijn sigaren, vermoedelijk
uit zuinigheidsoverwegingen, uit een papie
ren pijpje en als hij zijn geboortestad Ply
mouth bezocht, dan zette hij zich op de stoep
van een der winkels en praatte met den
komenden en gaanden man.
De bankier John Pierpont Morgan heeft
een ontzettenden haat tegen persfotografen.
Hij werkt in zijn kantoor aan een ouder-
wetsche schrijftafel en rookt hetzelfde merk
sigaren als zijn vader. Hij houdt van roeien
en golf, heeft een tulpenkweekerij en grijpt
in zijn bibliotheek het liefst naar den bijbel
en naar Shakespeare. Al jaren lang is het de
gewoonte, dat met Kerstmis de geheele fa
milie Morgan zich in de bibliotheek ver
zamelt, om te luisteren naar de voorlezing
van Dicken's Christmas Carol
Ford is in zooverre een tegenvoeter van
Hoover, dat hij bijna altijd linnen pakken
draagt, die slordig om zijn lichaam hangen,
zelfs als ze pas zijn opgeperst. Zijn lieve-
lingsgymnastiek is houthakken, waarmede
hij dikwijls een dag begint. Vele eigenaren
van Ford-auto's mogen zich het loopen af
gewend hebben, de man die hun wagen
heeft vervaardigd, loopt eiken dag eenige
kilometers in een tempo, dat zijn eerste
wagens zeer zeker niet zouden hebben kun
nen bijhouden.
Owen D. Young, de schepper van het
Youngplan en thans leider van de General
Electric Company, gaat steeds met den
ondergrond naar zijn kantoor. Des middags
gaat hij zelf naar de cantine, waar hij een
sneedje brood met een glas melk verorbert.
Hij is een verwoed bibliophiel en bezit tal
rijke oude drukken.
Moge Paul Whiteman de dikste lieveling
van het Amerikaansche publiek zijn, de ma
gerste is de Oceaanvliegster Amelia Earhart
Putman, die eiken dag een nieuwe methode
beproeft om wat dikker te worden. Haar ge
luk bij het vliegen schrijft zij toe aan een
amulet, een armband, die vervaardigd is uit
de huid van een olifant.
Het bamboe-riet gedijt in de Tropen. Uit
een wortel ontspringen soms wel hon
derd stammen, die van drie tot tien meter
hoogf kunnen worden. Een zoon plant
vormt soms *n boechje van drie tot zes me
ter in doorsnee.
Het eigenlijk hout wordt vooi allerlei doel
einden gebruiktmen maakt er masten
van en tafels, fluiten en stoelen Alleen de
kleinere stukken komen naar het Noorden
voor wandelstokken of hengsels. De Chinee-
zen zien kans uit de vezels der jonge stam
men papier te vervaardigen: van de blade
ren maken zij wel hoeden en matten.
Mahoniehout komt van den mahonle-
boom («wietenia mahagoni), die in West-
Indië wast en soms een hoogte van 30 meter
bereikt. Het opzoeken en vellen van dezen
enonnen boom gaat met groote moeite ge
paard. De weg erheen moet mer. de bijl wor
den gehouwen; de afgezaagde stukken wor
den door ossen naar de dichtstbijzijnde ri
vier gesleept, tot vlotten vereenigd, en zóó
verscheept
Het mahoniehout biedt weerstand aan
wormen en houdt het ook in water lang uit.
Daarom maakt men er schepen van aan de
kasten van Honduras b.v., en ook wel hier.
Meestal wordt het tot dunne platen gesne
den en zoo op ander hout gelijmd. De maho-
niebast wordt gebruikt als middel tegen
koorts.
Ook dezen boom moet men in tropische
streken zoeken, b.v. op de Zuidzee-eilanüen
en in Zuid-Amerika. Zijn vruchten, drie tot
vier pond zwaar lijken op meloenen en wor
den door de inboorlingen op hooge waarde
geschat. Negen maanden lang komen deze
kinderhoofdjes aan de dikke takken en
ook wel aan den stam voor; aangezien een
jaar nu eenmaal twaalf maanden heeft en
men gedurende de laatste drie maanden
óók liever niet op een houtje knabbelt, wor
den de vruchten voor dat laatste kwartaal
ingemaakt. Drie boomen zijn voor één man
voldoende. De nog niet geheel rijpe vrucht
wordt in schijven gesneden en op heete stee-
nen gebakken. Ook bereidt men er een deeg
uit, waarvan men brood bakt.
Dezen nuttigen boom moet men in hoofd
zaak zoeken in Zuid-Frankrijk, Spanje en
Noord-Afrika Hij wordt soms meer dan tien
meter hoog. eD kurk aan zijn omtrek dient
om in die warme streken o.m. de al te groote
verdamping te verhinderen en behoedt dus
den boom tegen uitdrogen.
De Kurk-eik wordt in Spanje alle drie, vier
jaar, in Algerië alle acht jaar ontschorst,
zoodra hij den leeftijd van vijftien jaar
heeft bereikt. Men snijdt den stam van bo
ven en van onderen ringvormig in, verbindt
de twee ringen door het hakken van 'n paar
spleten in de lengte en breekt dan het kurk
af.
Deze stof wordt gebruikt voor kurken ofte
wel stoppen, in zwemgordels (kurk is vier
maal lichter dan water) en in schoenzolen.
Geheel Zuid-Europa bezit wouden van de-
zenb oom. die soms twintig meter hoog kan
worden. Aan den voet van de Etna moet er
een staan, wiens stam een omtrek heeft van
6 meter terwijl honderd paarden gemak
kelijk plaats vinden in zijn schaduw.
De vrucht heeft 3 a 4 noten, die rijk zijn
aan vet, eiwit, suiker en nog andere voeden
de stoffen. Na den oogst wordt zij gedroogd,
waardoor zij niet meer kan ontkiemen. Men
vermaalt de noten tot meel en bakt er brood
van al of niet met tarwemeel vermengd.
Ook wordt zij geroosterd (Brussel, Keulen)
en op straat aan de jeugd verkocht. In som
mige landen trekt men koffie uit de noten.
Beleefd zijn
Er kwam een kleine gast voor den eersten
keer naar school.
Hoe heet ge, manneke vroeg de mees
ter.
Gust Verstrepen, zei de kleine.
Ge moet beleefd zijn, ventje, en mijn
heer zeggen.
Mijnheer Gust Verstrepen, zei de jon
gen.
KLANT. Ha, einde
lijk deze hoed staat me
goed, vindt u ook niet?
MODISTE. 't Is de
hoed, waarmee u hier
kwam, mevrouw, alleen
hebt u 'm nu t onderste
boven op!
(Austr. W. Weekly.)
Cen radio-amateur in Amerika, de heer
L. K. Rush, inwoner van de stad
Bemis, in Tennessee, heeft een automati
sche wieg uitgevonden. Het toestel
schijnt een zege voor de nachtrust van
jonge ouders. Als baby begint te huilen,
vangt een microfoon de klanken op en
het gevolg is. dat een electrische inrich
ting in werking wordt gesteld, die de
wieg doet schommelen. Houdt het gehuil
op, dan komt ook de wieg tot stilstand.
Iets minder fantastisch, maar even
doeltreffend is een automatisch geweer,
dat bij proeven In een proefstation voor
den tuinbouw te East Lansing In de Ame
rikaansche staat Michigan uitstekend
voldeed. Het ls een geweer, dat door car-
bidgas om de paar minuten losknalt en
daardoor de vogels in den boomgaard op
een afstand houdt van het rijpende
fruit.
dat door ee inboorlingen van Afrika de kro-
De Charodrius Aegypticanus, een vogeltje
kodillenwachter wordt genoemd, was onder
dien naam
reeds in de
verre
h e i d
kend. Reeds
toen
even
als nu nog,
leefden de-
vlugge
diertjes
de nabij
heid
van
krokodillen
wekten
en nciticu
deze, door middel van cen schel gefluit, wan
neer er gevaar dreigde. Als tegenprestatie
mogen de vogels het ongedierte van de huid
der krokodillen afzoeken en men heeft ook
meermalen gezien, dat zij in de muil van
zoo'n dier kruipen, om hem de etensresten
tusschen de tanden weg te pikken.
BEDIENDE
47 laar, vraagt plaats
te Brussel of omstre
ken. Fransch-Nederl.
vroeger gewerkt ln
bankzaak. Schr. bu
reel van het blad on
der lett. T. B. 80648
DIENSTMEID
vr. plaats te Brussel
of omstreken, liefst ln
gesl. huis, kent keu
ken en alle werk.
Schr. bureel blad on
der letters S. B
80649
NACHTWAKER
zoekt betrekking. Ook
voor ander werk ge
schikt Schr. bureel
blad ond. lett. R. B.
80650
STEENKAPPER
cementbewerker, au
tovoerder, vraagt pl.
Schr. bureel van het
blad lett. Q B.
80651
NACHTWAKER
vr. plaats. Ook ge
schikt voor al ander
werk. Schr. bureel
blad onder lett. P. B.
80652
WERKMAN
voor het leggen van
buisleidingen, auto-
geen-lassching of alle
ander werk, zoekt pl.
Sohr. onder lett. O. B.
bureel van het blad.
80653
CHAUFFEUR-
BEDIENDE
vr. plaats te Brussel
of omstreken. Kent
Fr. VI. en een weinig
Dultsch. Schrijv. bu
reel van het blad?
Letters N. B. 80654
VERTALER
zoekt betrekk. op re
dactie van dag- of
weekblad. Schr. bu
reel van het blad
onder letters M. B
80655
LINOTYPIST
zoekt plaats in druk
kerij te Brussel of
omstreken. Schr. bu
reel blad letters LB.
80656
OPERATEUR-
LINOTYPIST
zoekt plaats in druk
kerij te Brussel of
omstreken. Schr. bu
reel van het blad on
der letters K. B
80657
KLEERMAKER
gediplomeerd, vraagt
werk te Brussel of
omstreken. Ook huls-
werk voor magazijn.
Schr. bureel van het
blad onder letters
J. B. 80658
LETTERZETTER.
INVORMER
vr. dringend plaats
ln drukkerij te Brus
sel of omstreken.
Schrijv. A. B Bureel
van dit blad 80639
INVORMER
vraagt plaats ln Druk
kerij te Brussel of
omstreken. Schr B B.
Bureel van het blad.
80640
INPAKKER
vr. plaats ln drukke
rij of dergelijke in
richting te Brussel of
omstreken. Ook plaats
als klasseerder of be
steller zou passen.
Schr. H.B. Bureel van
dit blad 80646
LETTERZETTER
zoekt plaats ln druk
kerij te Brussel of
omstreken. Schr G.B
Bureel van dit blad
80646
LINOTYPIST
vr. plaats in drukkerij
te Brussel of omstre
ken. Schr D. B. Bu
reel van dit blad
80642
DRUKPERS LEIDER
zoekt plaats te Brus
sel of omstreken. Ook
andere bezigheid ln
papiernijverheid zou
passen. Schr F.B. Bu
reel van dit blad.
80644
AUTOVOERDER-
BESTELLER
vr. plaats te Brussel
of omstreken bij ern
stige firma. Schr E.B.
Bureel van dit blad.
80643
INVORMER
zoekt plaats ln Druk
kerij te Brussel of
omstreken. Schr C. B.
Bureel van dit blad.
80641
ADMIN. SECRETARIS
36 J. algem ontwik,
goed voork. welbespr.
Nederl. Fr. Eng. st.
noties Dultsch, dact.
boekh. alie oureelw
zoekt betrekk. als ad-
min 1st ra tie-secretaria,
bediende. redac.eur.
o.a Ook halve dag ot
3 d. p. w. Uitstekend#
ref. nljve'rh. en bank
wezen. Brieven ondar
lett. I. B. Bureel aa
dit blad. 8064*?