de iftiadtzyde v&o-k a
P
Slaap, het beste schoonheidsmiddel
AAN DEN SLAG
VOOR UW MAN
Enkele zeer aardige
gerechten van onze
oude aardappelen
Aardappelkoekjes
De eerste lentezorgen
van de huisvrouw
De geschiedenis van
de vork
(HET ALGEMEEN NIEUWS» DONDERDAG 30 MEI 1940.!
De oude aardappelen beginnen slecht te
worden. En de nieuwe zijn er nog niet of
zijn te waterig of te duur. In zoo'n gevallen
wordt het wel eens lastig voor de huisvrouw.
Doch zij vergeet hierbij één ding dat
deze zelfde oude aardappelen, waarop zij zoo
meedoogenloos bromt, dikwijls bizonder ge
schikt zijn voor allerhande aardappelscho
tels. Natuurlijk leveren deze wel iets meer
werk op dan het gewone koken, maar in dit
geval is het dubbel en dwars de moeite waard.
Waarom beperken we ons, wanneer we eens
een verandering in het menu willen, toch
bijna altijd tot gebakken aardappelen of
purée Noodig is dit heelemaal niet. De
aardappel is zulk een geweldig keukenmate
riaal, dat hij voorzeker beter verdient.
Gesmoorde aardappelen
Voor gesmoorde aardappelen worden deze
rauw in pakjes gesneden. In een braadpan
worden per kilo aadappelen 1 fijngesnipperd
ajuintje, 1 ons in dobbelsteentjes gesneden
spek en 2 kleingesneden tomaten even gefruit,
de aadappelen even mee gefruit met wat
zout en paprika, waarna er zooveel warme
bouillon bij gedaan wordt dat alles juist be
dekt is. Zoo worden de aardappelen dicht
gedekt op een laag vuur gaar gesmoord en
met wat peterselie opgediend.
Een afwisselend aardappel
gerecht
Een hartige schotel, die weinig werk
eischt en toch een volslagen verandering op
onze tafel brengt, is het volgende gerecht
Begin met de geschilde aardappelen in dun
ne plakjes te snijden of te schaven en deze
vervolgens af te drogen, terwijl in een groo-
te koekenpan wat boter, vet of melange ge
smolten wordt. De bodem wordt belegd met
een flink laagje van de aardappelschijfjes
met wat zout, peper, nootmuskaat en een
eetlepel geraspte oude kaas, hierop weer
aardappelen, weer zout, peper, kaas, enz.,
totdat alle aardappelen gebruikt zijn Met
een goed sluitend deksel worden ze nu op
een zeer laag vuur zachtjes gaar gebakken,
waarna de koek, die ze in dien tijd min of
meer gevormd hebben, op een deksel gekeerd
wordt en ook even aan de andere zijde bruin
gebakken. Kropsla met harde eieren is in
dezen voorjaarstijd het aangewezen comple
ment van deze aardappelkoek.
Gepelde aardappelen op
zijn Fransch
Na in de schil gekookt te zijn, worden de
aardappelen aan dikke plakken gesneden. In
een braadpan worden per kilo 2 aan ringen
gesneden ajuinen in wat boter lichtgeel ge
fruit, de aardappelen er bij gedaan met 1 dl.
melk en 8 afgestreken theelepeltjes bruine
suiker en het geheel nog een paar minuten
zachtjes gesudderd. De oude aardappelen, de
wanhoop van het voorjaar, zullen door al
deze methoden onherkenbaar zijn en om
meer doen vragen.
Geratineerde aardappelen
Een vuurvaste schotel wordt eerst even
ingewreven met een doorgesneden knoflook-
pitje en daarna met boter besmeerd. De rauw
in plakjes gesneden aardappelen worden er
in geschikt met wat geraspte kaas hier en
daar er tusschen en daarna begoten met per
kilo aardappelen 6 dl. melk, waardoor 2
eieren zijn geklopt, Tenslotte wordt de scho
tel nog eens rijkelijk met geraspte kaas be
strooid en in den oven gezet tot dat de aard
appelen gaar zijn.
Als men zich na een doorwaakten nacht,
hetzij dit voor het plezier of om andere re
denen geschiedde, wel eens in den spiegel
bekeken heeft, zal men zeker tot het besluit
gekomen zijn dat rfcfc» er lang niet voordee-
lig uitzag. Wie «jong» wil blijven moet zor
gen geen slaap te kort te komen; dat is een
van de belangrijkste factoren, die meer ver
richten dan dure schoonheidsmiddelen. «Als
het anders niets is hoor ik al zeggen, dat
is gemakkelijk genoeg». Zoo lijkt het inder
daad wel, maar hoeveel menschen gaan niet
jaar fn, jaar uit, te laat naar bed, alleen
omdat ze de kracht missen om op tijd te
gaan? En hoeveel anderen gaan op tijd naar
bed, maar kunnen om de een of andere reden
den slaap niet vatten. We hebben er immers
allemaal al zoo dikwijls de ondervinding van
opgedaan: we zouden vroeg moeten gaan sla
pen maar toch wordt het laat omdat we het
een of ander werk nog moeten afmaken, om
dat we in den loop van den dag of in den
vooravond getreuzeld hebben en dit nu in de
late avonduren moeten inhalen, omdat... Ja,
er zijn nog wel tientallen redenen op te som
men. We weten het allemaal. En als we dan
eindelijk in bed geraken, dan liggen we weer
te prakkezeeren, te dubben en te denken, te
cijferen en te meten tot we ten slotte moe en
overspannen in slaap vallen en... droomen,
zoodat we 's morgens moe opstaan.
blijven. Het is werkelijk treurig wat men
op dit gebied dikwijls kan vaststellen.
Hoeveel slaap het normale kind dagelijks
noodig heeft, geeft onderstaand lijstje aan,
dat door een Amerikaansch arts is opge
steld
Van 1 tot 3 jaar: 12 uur 's nachts, 1/2 tot
1 uur overdag.
Van 3 tot 5 jaar: 12 uur 's nachts, 1/2 tot
1 uur overdag.
Van 5 tot 8 jaar: 12 uur 's nachts. Van 8
tot 10 jaar: 10 1/2 tot 12 uur.
Van 10 tot 12 jaar: 10 1/2 tot 11 uur. Van
12 tot 16 jaar: 9 1/2 tot 10 1/2 uur.
Zoo eenvoudig is het dus nog niet.
Er zijn velschillende voorwaarden gesteld
voor een verkwikkenden en rustigen slaap.
De kamer, waar we slapen, moet goed ver
lucht zijn; het licht moet zooveel mogelijk
buitengesloten worden, en zoo weinig moge
lijk geluiden mogen tot het slaapvertrek
doordringen. Dit begrijpt men, wanneer men
er zich maar rekenschap van geeft, dat alle
zintuigen afzonderlijk recht hebben op rust.
Niet te veel dek, gemakkelijk zittende nacht-
kleeding (een nachtjapon is beter dan een
pyjama), geen zware soepers vlak voor men
naar bed gaat, een goede matras, het is alles
overbekend, maar hoe vaak zondigen wij er
tegen? Tracht u er aan te wennen, op de
rechterzijde te slapen, daar dit, naar men
zegt, de functie van het hart ten goede komt;
stapel geen drie kussens onder uw hoofd,
maar probeer het met een enkel: en gun
uw huid rust. door haar geheel van alle
crèmes te ontdoen. Slapeloosheid kan voort
komen uit het gestel, en dus tot het terrein
van den dokter behooren; maar ook de wils
kracht spreekt hierbij een woordje mee.
Dat kinderen nog meer dan volwassenen
behoefte hebben aan slaap, behoorde iedereen
te weten. En toch, hoeveel ouders zijn er
niet die er niet voor zorgen dat hun kinde
ren op tijd gaan slapen, die ze 's avonds mee
uitnemen omdat ze zelf niet willen thuis-
Verder moeten jonge kinderen, althans tot
den leeftijd van 3 jaar, den zwaarste maal
tijd midden op den dag tot zich nemen, en
voor de nachtrust veel lichter gevoed worden
(melkspijzen komen o.a. in aanmerking).
Daarna mogen zij gerust nog een half uur
spelen; het vertellen van opwindende verha
len moet echter streng vermeden worden te
gen bedtijd. Een kleine moeilijkheid, die hun
in den loop van den dag overkomen is, een
probleem dat hen bezighoudt, kan 's avonds
in bed dikwijls geweldige afmetingen aanne
men; daarom is 't gewenscht, dat de ouders,
indien mogelijk, hen voor het slapen gaan
van dezen last ontheffen.
Elk kind beweegt zich af en toe tijdens
den slaap. In Amerika heeft men een ma
chine gemaakt, hypnograph geheeten, die
aan de veren van het bed wordt vastgemaakt,
en elke beweging opteekent.
Deze hypnograph kan gelijktijdig de bewe
gingen van 30 slapende kinderen opteekenen.
Uit proeven op 80,000 kinderen tusschen 9
en 14 jaar is gebleken, dat in het eerste uur
van den slaap de bewegingen steeds afne
men, om 1 a 2 uur vóór het ontwaken weer
toe te nemen. Met deze machine kan men
dus vrij nauwkeurig bepalen, welke factoren
invloed uitoefenen op de nachtrustmen
heeft haar o.a. gebruikt om de werking van
bioscoopbezoek, radioprogramma's, lichaams
oefeningen, bepaalde spijzen en dranken vlak
vóór bedtijd vast te stellen. Er wordt wel
eens beweerd, dat geestelijke inspanning een
onrustige uitwerking heeft, naar het schijnt,
geldt dit niet voor kinderen. Een Ameri
kaansch geneesheer, die zich met het onder
werp heeft beziggehouden, verzocht een on
derwijzer om een aantal sommen op te stel
len. waarmee de kinderen een uur bezig wa
ren. Om 7 uur 's avonds werden zij aan het
werk gezet en om 8 uur naar bed gezonden.
Den volgenden morgen toonde de hypnograph
aan dat zij allen een volkomen normale rust
genoten hadden tijdens hun slaap.
Vaste tijden van opstaan en naar bed gaan
zijn voor kinderen, zoowel als voor volwasse
nen, van het grootste belang.
Mannen kunnen zoo eigenwijs zijn en zoo
beslist weigeren een overjas aan te trekken,
nu het zonnetje dikwijls verleidelijk lacht.
Komen zij dan buiten en merken zij, dat het
toch nog wel frischjes is. dan willen zij
hun ongelijk natuurlijk niet bekennen en
blijven zonder overjas loopen tot zij een
verkoudheid te pakken hebben.
Vrouwen, zoekt een middenweg. Uw man
kan gerust zijn jas thuis laten als u maar
rolletjes van gevormd die in diep frituurvet
gebakken worden. Veel verfijnder kunnen we
deze croquetten maken door ze, vóór het pa-
neeren, eerst nog rondom te bekleeden met
een laagje dikke saus, bereid van 75 gr.
bloem, 60 gr. boter, 1/2 lit. melk en 2 eier
dooiers. Bijna koud is dit sausje in de beste
conditie voor deze behandeling.
Aardappelbeignets
Aardappelbeignets hebben ook al dezelfde
purée als basis, maar smaken toch weer an
ders, omdat iedere kleine afwijking in de
keuken nu eenmaal onmiddellijk merkbaar
is in het uiteindelijk product. In dit geval
worden kleine balletjes van de purée ge
maakt, die door een frituurbeslagje gewen
teld worden en dan dadelijk in do frituurpan
gebakken.
Met dezelfde purée als van de aardappel-
croquetjes en aardappelbeignets kan men ook
aardappelkoekjes maken, die op de volgen
de manier pittig van smaak, voedzaam en
toch tegelijk heerlijk luchtig worden.
Als het hooger beschreven mengsel of pu
re koud is, worden er platte koekjes van ge
vormd, die door eiwit en paneermeel gehaald
worden en in de koekenpan aan beide zijden
bruin gebakken.
Aardappelcroquetjes
De aardappelen (1 kilo voor 4 personen)
worden eerst onder stroomend water goed
schoongeborsteld en daarna in de schil gaar-
gekookt, bij voorkeur in de stoompan, of, als
deze niet tot den keukeninventaris behoort
m de gewone pan met weinig water. Zijn ze
goed zacht, dan worden ze gepeld en tot
puree gemaakt met 1 geklopt ei en 30 gr.
boter (melk), wat selderij-zout, peper, noot
muskaat en fijngehakte peterselie.
Als dit mengsel koud is, worden er kleine
Variaties op aardappelkoekjes
Met dit ééne simpele koekje reeds zijn
reeds tal van variaties mogelijk. Vervangen
we de peterselie door flink wat fijngehakte
kervel, dan is het resultaat al dadelijk an
ders. Wie van een fijngesnipperd ajuin houdt,
kan dit naar hartelust rauw aan de purée
toevoegen. Een anderen keer kan ditzelfde
geurige ingrediënt, naar Fransch voorschrift,
van te voren even in wat boter lichtgeel ge
fruit worden. Opvallend is het verschil in
aroma, dat beide aan de koekjes verleenen.
Ook geraspte kaas is er buitengewoon sma
kelijk in, ten minste wanneer we dit accent
waardeeren. Smaken verschillen nu eenmaal
en er zullen stellig dischgenooten zijn die wat
kleingesneden ham en dito mager rookspek
prefereeren.
De eerste zorgen van de huisvrouw in de
Lente gelden wel de winterkleeding. Dat
klinkt wel vreemd. Maar toch is het waar.
Men moet nu alle wollen kleeren goed
schoonmaken en ook de handschoenen en
bontwaren, die men wil bewaren. Vetvlekken
vooral moeten goed verwijderd worden,
waschbare kleeren moeten goed gereinigd in
krantenpapier verpakt en met een anti-mot^
middel bestrooid worden. Vooral niet te lang
wachten met al deze voorbereidselen, anders
kunnen er zoo gemakkelijk motten in de
kleeren komen en dan is het veel moeilijker
alles goed te bewaren tot de winter weer is
teruggekeerd
We kunnen die winterkleeren het beste be
waren in stevige koffers. Laden en kasten
moeten goed schoongemaakt worden als men
er de winterkleeren in bewaren wil. Pelsman
tels, die men zelf thuis wil bewaren moet
men bijtijds in mottenzakken doen. Als men
zelf geen goede plaats heeft is het veel beter
ze te laten bewaren in een of andere zaak.
Alle dikke kousen, handschoenen en wol
len shawls moeten goed worden nagezien,
want de kleinste vetvlek kan gevaarlijk wor
den. Pullovers moeten gewasschen en gestre
ken worden. De wollen kleeding, die men ook
des zomers nog eens wil dragen, moet men
dicht bij de hand houden en moet van tijd
tot tijd worden nagezien. Als alles goed ge
klopt en schoongemaakt is, kijken we onze
regenjassen eens na. Als ze te stijf zijn ge
worden kan men de jassen reinigen door ze
te behandelen met lauw water. Water, een
zachte borstel en zeep zijn voldoende. Na de
behandeling moet men de jas in de zon laten
drogen.
Dan gaan we de zomerschoenen nakijken.
Onze oude stroohoeden krijgen dan ook een
beurt en vaak zijn er nog wel bij. die met
een lint, een bloem of een andere garneering
weer goed te dragen zijn.
Dan moeten we er om denken onze zomer-
kleeren op te frisschen. Voor de kinderen
kan ook bijtijds gezorgd worden en we heb
ben nog wel een oud kleed hangen, waarvan
heel goed een jurkje om te beginnen ge
maakt kan worden. En als we dat allemaal
gedaan hebben is het pas tijd om te gaan
zien of we ook nog iets nieuws noodig heb
ben. Dan kunnen ook de echtgenooten niet
te veel angst hebben voor hun porte-mon-
naie, want ze kunnen overtuigd zijn, dat we
alles zoo practisch mogelijk hebben inge
deeld.
zorgt, dat hij ten minste een slipover onder
zijn colbert draagt. Dit kleedingstuk meot
natuurlijk niet winters dik zijn, doch dus
danig vervaardigd, dat het ook voor sportie
ve doeleinden dienst kan doen.
Onze slipover is gemaakt van slechts 125
150 gram dunne zomerwol. De kleur is
bruin, donkerblauw of grijs, eventueel ge
vlamd.
Te breien patroon 3 recht, 2 averecht.
Naalden nummer 4. Men begin t bij den
onderkant van het voorpand en zet 50 cen
timeter steken op en breit
een lap van 53 centimeter
hoogte waar men de minde
ringen voor de armsgaten
moet maken. Men mindert op
dusdanige wijze dat de uithol
ling, 3 centimeter gaat bedra
dragen waarna men gewoon
verder breit tot een hoogte
van 63 centimeter, waar de
halsuitsnijding begint.
Men kant in het midden
4 centimeter steken af en
werkt in twee deelen verder,
terwijl men aan den kant
van het armsgat gewoon
recht naar boven breit, doch
aan den kant van de halsuit
snijding om de twee pennen
2 steken mindert en vervol
gens steeds 1 steek tot de
breedte teruggebracht is tot
12 centimeter. Op 75 centi
meter. Op 75 centimeter totale hoogte wor
den de steken recht afgekant.
Voor het achterpand begint men met
45 centimeter steken en werkt op dezelfde
wijze als bij het voorpand, doch zonder uit
holling voor den hals, die van achteren
recht is. De zij- en schoudernaden worden
dichtgenaaid en de hals evenals de armsga
ten voorzien van een smal randje van ge
haakte steken. r. v. d. B.
De vork, tegenwoordig algemeen gebruikt
bij onze maaltijden, is van veel jongeren
datum dan de lepeL
Zelfs ln de eerste
helft van de zestien
de eeuw was dit voor
werp nog iets bijzon
ders. Keizer Karei V
die in dien tijd leef
de. bezat drie vor
ken, waarop hij heel
trotsch was en die
hij uitsluitend ge
bruikte om vruchten
te eten. Vleesch en
groenten at hij,
evenals zijn hovelin
gen. met zijn vin
gers.
In Italië verwekte
een bruid bij een
voornaam huwelijk
groot opzien, toen
zij de spijzen met een
gouden vork naar den
mond bracht. En ko
ningin Elisabeth van Engeland, die leefde
van 1533-1603. was in heel het rijk de eenige
vrouw, die een vork gebruikte.
Pas veel later werd de vork een algemeen
gebruikt voorwerp.
