DE SCHOONZOON
Partjj-yergaderingen
Beurs van Brussel
JAN VLEMINCX
UIT TURNHOUT
Nieuwstijdingen
Een knaap van veertien jaar sprong op het
karreken, dat een twintig meters verder stond.
Men gaf hem een langen stok, met een gescherp
te punt.
Berten Langenmeersch had de twee tramen
vast.
Opgepast riep hij, en weg was hij op
een draf.
Stant stekte naar den ring doch hij was er
onder en genaakte zelf het hout niet.
Uit het volk, dat zich weer ineengesloten
had, hoorde men de kreten Hij is benauwd I
Deze ezel Giet hem het water alzoo over
den kop 1 Loeder, pas op mijn tcenen.
Steek uw kind in zijn bed, kalle.
Open, verdomme 1 brulde de garde.
Nummer twee kwam afgereden. Het was een
werkman van in de dertig jaar. Zeven frank de
eerste prijs, hij moest daar 7. - dagen voor
beulen 1 Hij stak vlak op het nout nevens den
ring. De emmer keerde. Hij bukte het hoofd
doch het water stortte hem op den rug. Een
luid gejubel weerklonk, terwijl de duts met
zijpelende kleederen van de karre sprong.
Joseph Dalens liet het emmerken zakken en
vulde het opnieuw met water.
Plots verstilde het rumoer. Met lachend
aangezicht verscheen op de dorpsplaats Gastqn
de la Rivière met aan zijn rechterkant een jonge
vrouw van een twintigtal jaar, zeer prachtig
gekleed. Achter hem stapten de burgemeester
met de barones, zijn dochters en enkele andere
heeren.
Het provinciaal raadslid knikte beschermend
rechts en links naar de menschen, die hem
eerbiedig groetten. Het edel volk bleef eenige
oogenblikken het spel nazien, en trok dan de
herberg De Keiler van Oostenrijk binnen.
Rozeken was bezig met tappen, en keek
verbaasd den jongen edelman en de juffrouw
aan.
Waarom bekijkt die herbergiersdochter u
alzoo vroeg Madeleine Rochart aan haar
verloofde, baron Gaston de la Rivière.
Ze is zeker verwonderd ons hier in de
herberg te zien
Het edel volk stapte door de herberg naar
de koer, waar Peeken Vandevelde met andere
gezette burgers aan 't bollen waren. Zij hadden
hun lange frak afgedaan om ze niet vuil te
maken en op hun gemak te zijn. Veel boeren
met de onafscheidbare pijp in den mond
stonden er rond over 't spel te philosopheeren.
Pier kwam afgeloopen met een tafel en
stoelen voor de dames en heeren
Vandevoorde, die juist een bal moest schie
ten, was er wel een stap, van.
Het groot volk vertoefde daar een korten
tijd, liet natuurlijk het bier staan, en trok dan
henen.
De avond viel zachtjes'in, een stille, heer
lijke meiavond.
In de invallende duisternis was men nog
bezig met het emmerken te steken, doch het
volk dunde snel. 't Was tijd voor de boeren
meiden om de beesten te gaan voederen.
Gaston de la Rivière ging voor met Made
leine Rochard. Hij had haar den arm geboden.
Zij spraken natuurlijk Fransch.
Madeleine, ge zijt zeker vermoeid alzoo
rond te slenteren
Ba, het is nog al eigenaardig de vermaken
van die menschen eens na te zien.
En zeggen, Madeleine, dat ik verplicht ben
enkele jaren van mijn leven bij de boeren te
slijten. Ik moet mij populair maken om hun
stemmen te krijgen. Nu is de zaak heel gemak
kelijk geweest. Doch ik wil natuurlijk verder
geraken.
K Zoekt ge misschien representant te wor
den vroeg de jonkvrouw.
Dat moet, Madeleine. Natuurlijk is het
mij niet te doen voor de vierduizend frank.
Maar alhoewel we rijk zijn, wil ik ons fortuin
vergrooten. De weg staat open. Eens dat men
den voet in den beugel heeft, is men gewonnen.
De eerste volksvertegenwoordiger die nu af
treedt in ons arrondissement, zal door mij
vervangen worden, zelfs indien ik nog geen
lid ben der bestendige deputatie.
Ik had nooit gedacht, mijn beste Gaston,
17 MENGELWERK
Ge drinkt slechts, wanneer een toast uitge
sproken wordt. Hoort ge, Theodoor
Wees zonder zorg, beste Eulalie ik zal
de eer van ons huis weten op te houden.
Het uur van het feest brak aan. De vertrek
ken, die langs den kant van den tuin lagen,
waren met loofranken, oleander- en oranje-
boomen versierd. Mevrouw Engelmann, opge
smukt als een pauw, de bureeloverste, gesnoerd
in de ongemakkelijke galakleederen en snakkend
naar lucht als een aan den oever geslingerde
snoek, wachtten op de komenden.
De gasten kwamen langzamerhand aan.
Het was een eerbiedwekken gezelschap, het
puik van het Hackelburgsche burgerschap.
De heeren droegen zonder uitzondering het
zwarte kleed, dikke horlogekettingen en gouden
knoopen in alle hemdknoopsgaten. De dames
ruischten binnen in knetterende zijde en konkel
den van edelgesteente, alsof zij een juweliers
uitstalling geplunderd hadden. Ook het uniform
dat in Hackelburg bij geen feestelijkheid mag
ontbreken, was daar, en de oude gepension-
neerde majoor, die het vulde, had reeds de
eereplaats nevens het bruidepaar ingenomen
en hakte naar het uur waarop met het souper
een begin zou gemaakt worden.
Alle uitgenoodigden kenden het doel der
soirée, men bewaarde echter de gelukwenschen
voor het gepaste oogenblik. Voorloopig ver
genoegde men zich het jonge paar en de
ouders met eenige onbeduidende zegwijzen toe
dat gij zulk een werker waart.
Het geld ligt hier te grijpen voor ons in
Belgie. Eens politiek man, zijn alle naamlooze
maatschappijen gereed om een plaats van
administrateur aan te bieden. Onze naam
dient als aanloksel voor het dwaas volk van
Vlaanderen, dat zich niet alleen dood wroet
voor ons, maar ons daarbij zijn zuurgewonnen
spaarpenningen laat exploiteeren.
Prachtig, prachtig lachte de jonge
vrouw. Wie weet, of ik u niet eens minister
zie.
k Alles is mogelijk, lieve, sprak de baron,
terwijl zijn schelmachtige lach in zijn oogen
schitterde. En dan vervolgde hij als tot zich
zelf sprekende Ik draag een edelen naam
ik ben een der kopstukken der katholieke partij
en onze familie is meester van meest al de
stemmen der gemeente, daar meest alle familiën
aan ons pachten. Daarbij ik sta geheel goed
met den pastoor. We vervelen er ons alle
weken eens mede aan tafel, schenken hem veel
wijn op, geven hem van tijd tot tijd voor zijn
kerk een nieuw venster of een nieuwen heilige,
en de man zou voor ons door een vuur
loopen. M
Inderdaad, mijn beste Gaston, lispelde
Madeleine, bedwelmd door de woorden van den
edelman, die voor de eerste maal de droomen
van zijn leven voor haar blootlegde,uw familie
is hier waarlijk koning op het dorp.
Natuurlijk Madeleine. Dat gebeurt in
Vlaanderen bijna overal, waar een edele familie
is. En de wijn, dien ik vandaag door die dut
sen heb laten opzuigen door die dutsen, die
's Zondags met moeite een glas bier mogen
en zich voeden als beesten met pap, brood en
patatten, die wijn heeft me voor altijd en
eeuwig hun vriend gemaakt. Als dat volkske
maar mag zuipen en als men niet te brutaal
behandelt 1 Te vriendschappelijk mag men er
echter ook niet mede omgaan Beminnen
moeten zij u niet, wel vreezen
De baren was opgewonden geraakt. Hij
zweeg een poos, drukte de hand der jonkvrouw,
en zeide
Ja, liefste, de menschen hebben tegen
woordig vrijheden, doch waartoe dient het
hun Feitelijk hooren ze de rijken en mach
tigen toe. Wie een woord durft spreken, wordt
uitgescholden voor slechte katholiek, en ge
broodroofd.
Ze waren aan den hof van het kasteel ge
komen. Gaston deed het hek open en wachtte.
De burgemeester en de andere dames en heeren
waren achter.
Plots in den zoelen meiavond steeg in de
verte een gezag in de lucht.
Een lach verscheen op de lippen van de la
Rivière.
Luister, Madeleine, spotte hij. Hoort
ge dat lied Dat is het strijdlied van het
vlaamsche volk Ze zullen hem niet temmen.
Den lieren Vlaamschen Leeuw. Ha, ha, ha
Akelig klonk de stem van den edelman, en
het pas gekozen provinciaal raadslid vervolgde
u Hebt ge dezen namiddag geen jong kerel
ken bemerkt, dat de feesten bestuurde
Met zijn tamelijk lang zwart haar en zijn
schitterende oogen? vroeg de jonkvrouw.
Juist, lieve. Dat is de schoolmeester. De
jongen is uitermate werkzaam in de klas en
studeert veel. Doch hij dweept met Vlaanderen.
Hij is nog geen jaar op Lichterghem, of hij
heeft reeds een zangmaatschappij gesticht, een
tooneelafdeeling en wat weet ik al. Hij weet,
hoe de boeren werkelijk ontzenuwde wezens
zijn, die zelf een rijke en machtige in de oogen
niet durven kijken. Hij wil dat veranderen
Hij wil den boer en den werkman ontwikkelen,
hem meer welstand en hooger leven schenken.
Ha, ha, ha I
En nu klonk zijn stem koud
Dat zal niet I Als de schoolmeester zich
stil houdt en ons dient, wordt hij nog iets in
de wereld. Doch durft hij tegen ons opkomen,
durft hij aan de boeren alle soorten van onaf
hankelijke gedachten trachten in te stampen,
dan moet hij vallen
Gaston, fluisterde Madeleine, ge wordt
zeker van uw leven nog minister.
te spreken en in stilte de gebeurtenis te com-
menteeren.
De familie Eckart en Marie hadden zich
rond een klein tafelt!e, zooals er daar meer
stonden, geschaard. Meneer Eckart had het
uitzicht van een ouden minister, slechts de
decoraties ontbraken. Met kalmte blikte hij in
de zaal rond, waar de gasten steeds talrijker
werden, en knikte somwijlen zijn vrouw be
moedigend toe, die zich niet al te hehagelijk
scheen te voelen. Marie zag er bleekjes, maar
wonderschoon uit, de doctor straalde van
zaligheid. De oude majoor had zich terstond
bij de familie groep aangesloten, een paar
dames uit den intiemen kring van Mevrouw
Engelmann, en de bestuurder van den bureel
overste hadden daar eveneens plaats genomen,
en wie niet zoo gelukkig geweest was, een
plaats in de nabijheid te veroveren, ging links
en rechts en trachtte door geestige aanmer
kingen over dit en dat de aandacht op zich te
trekken. Er werden verfrisschingen rondge-
boden, het gesprek begon luidruchtiger te
worden, en de gezichten, die, zooals het bij het
begin van een feest altijd het geval is, door de
grijnzende vriendelijkheid der feestelijke stem
ming getrokken waren, kregen van lieverlede
hunne natuurlijke uitdrukking weer.
Bij den ingang ontstond er beweging. Een
gebiedende wenk zijner eega riep den bureel
overste, die zich door een dikke mevrouw liet
ophelderen, waarom de dienstboden van den
buiten boven die van de stad moesten verkozen
worden, naar de deur, want graaf Csanady, de
lang verwachte, hield zijn intrede.
De gesprekken verstomden, alle oogen richt
ten zich op den intredende, die, naar links en
naar rechts groetend, door men eer en mevrouw
Engelmann geleid, op de familietafel toe-
schreed. Hij droeg een prachtigen ruiker in de
GENT
Zondag, n Juli, vergadering van den arron-
dissementsbond. Verleden keer was het reeds
merkelijk beter. We hopen ditmaal op eene
talrijke.
een verhaal uit den eersten strijd der christen
democraten in het land van Aalst, door Hector
Placcquaert.
Den eersten Zondag van Juli zal in Het Recht
't eerste nummer verschijnen van dit boek.
Alhier werd door werkstakers cigarenmakers
een manifest uitgedeeld, waarin onder meer het
volgende te lezen staat
Aan de Werkersbevolking van
Turnhout
Ongeveer 8 weken geleden, is op de sigaren
fabrieken der heeren Meeuwissen Quinet, alhier
en te Arendonck, eene werkstaking uitgebroken,
na vruchteloos gepoogd te hebben dezelve te
vermijden
Als reden dezer staking het aanleeren van
vrouwvolk.
Meisjes en kinderen moesten de fabriek bin
nen, om stilaan de plaatsen ia te nemen van de
mannen welke bijna allen van xo tot 25 jaren
werkzaam zijn geweest bij bovengenoemde
heeren.
'l Zijn wij niet die de staking gewild hebben,
maar de schuld is alleen te wijten aan Mijnheer
Quinet, die, nog liever dan drij meisjes van het
sigarenmaken aan het cigarettenmaken te zet
ten, zijne getrouwe 70 werklieden heeft laten
op de straat gaan.
In zijne onderhandelingen met ons, beweerde
hij maar altijd dat er sigarenmakers te weinig
v/aren, hetgeen wij ten stelligste logenstraften,
want er zijn werkelijk in alle plaatsen des lands
sigarenmakers te veel.
Tijdens de onderhandeling zegde hij, dat hij
zou sigarenmaaksters meebrengen van Ant
werpen. Dreigementen, dat wisten wij, want al
verdienen de vrouwen te Antwerpen ook niet
al te veel, toch zouden zij M. Quinet hebben
uitgelachen met zijne loonen die hij zinnens is
aan zijne meisjes te betalen.
Kortrijk. M. Hector Steyt, die in de
Nieuwstraat een groot magazijn van kleer-
stoffen heeft waar een 100 tal werklieden,
mannen en vrouwen, werken, bestatigde sedert
eenigen tijd dat er gestolen werd. Maandag
avond bestatigde hij weer de verdwijning van
eenige koopwaren hij verwittigde de policie,
die zich in hinderlaag legde. Rond 11 ure
opende zekere Ernest Degryse, 40 jaar klakken-
maker en leurder in kleergoed, wonende op
Risquons Tout, te Moeskroen, met een sleutel
de deur van het magazijn. Binnen gekomen
maakte hij een pak van eenige koopwaren en
wilde heengaan, toen hij door de policieagenten
bij den kraag gegrepen en naar het bureel geleid
werd. Daar er niet te loochenen viel, bekende
Degrysj en zegde dat zijn medeplichtige nie
mand anders was dan de knecht van M.Steyt,
de genaamde C. Goussaert, ui: de Staceghem-
straat, die hem den sleutel gegeven bad.
Goussaert werd later door de policie aangehou
den en bekende zijne medeplichtigheid. Beiden
zijn ter beschikking van het parket gesteld. De
gestolen buit had eene weerde van rond de 5o
frank.
RECHTBANKEN
Rechtbank van Gent
Men herinnert zich nog het vreeselijk onge
luk, dat den 8 jauari laatst gebeurde aan de
Dampoort, te Gent, aan den barreel van de
Land van Waesstraat. De echtgenoote Morel,
geboren Marie-Leontine Coppieters, 26 jaar,
de kinderen Lucie Coppieters, 3 j., en Clement
Morel 3 jaar, werden door een trein vermorzeld,
terwijl de 4jarige Leontiena Coppieters zoo erg
gekwetst werd dat zij eenige dagen later stierf.
Uit het onderzoek bleek dat de baanwachter
den bareel gesloten had, doch men had hem
daarna opnieuw geopend. Men kon echter tot
hiertoe nog niet vaststellen wie den barreel ge
opend heeft. Er bleek nog uit het onderzoek
dat de werkman, gelast met het versporen van
den trein, zich niet langs achter van de rij
wagons bevond, zooals hem nochtans door het
reglement voorgeschreven was.
Die zaak werd maandag voor de rechtbank
opgeroepen, doch men heeft ze verdaagd tot
den 10 juni.
Zonder zeer levendig te zijn is de markt toch
beter en alles duidt het aanstaande einde van
de crisis aan.
De obligatiën 4 ten honderd Economiques
worden verkocht rond de 5i5 fr. 't zij 5 frank
boven den prijs van uitkeering na den
koop ender dien prijs aangeraden te hebben,
raden wij thans onze kalanten aan boven dien
prijs te verkoopen.
De heraankoop van obligatiën Roma-Civita
4 t. h. aan 495 fr. is aan te bevelen, want die
weerden hebben alle zekerheid en moeten
onvermijdelijk klimmen tot boven 510 fr. prijs
van uitkeering.
Hetgeen gebeurd is met de Economiques zal
voorvallen met Roma-Civita.
Obligatiën boven pari, dus te verkoopen
Auxiliaire au Brésil4 1/2 ijzerwegen Congo
41/2; Haut et Bas Flénu gewone 41/2
Gent Terneuzen Oostende-Blankenberghe
Dendermonde.St-Nikolaas Ans Daar Oreye,
Antwerpsche tramwegen, Athenen 41/2 en
5 t. h. Barcelona, Bologne, Bruxellois 4 t.
h. Cairo, Fiorentins, Luik-Seraing-Rijssel
Milan-Bergamen, enz.
Fondateur Barque Auxiliaire 42 ziehier
eenige inlichtingen betreffende de Floridienne,
waarvan de Barque Auxiliaire zeker pak bezit
Het boek der verkoopen staat vol voor 1908-
1909 en bijkans vol voor 1910 aan prijzen die
eene winst zullen laten hooger dan deze van
verleden jtar.
De priviligiées Industrielle van Belgie is
gerezen in enkele dagen van 71 op 82, 5o fr.;
die zal nog klimmen. Nochtans is het volgens
ons verkieslijk stichtersaandeelen aan 10 fr te
koopen men mag niet vergeten dat dit titeltje
13o fr. gestaan heef', en met den tijd, misschien
vroeger dan men denkt, naar dien prijs zal
terugkeer en.
De ordinaire Saint-Petersbourg herneemt
zijn koers hij is aan 525 fr. hij zal 800 gaan.
Leven op de markt voor de Porto Rico, rond
de 147 fr.sedert 1 Januari zijn de ontvangsten
van 20 t. h. gestegen hooger koersen zijn
waarschijnlijk.
Het jaar 1907 der Porfiergroeven van Saint-
Raphaël sluit met eene winst van 98175 fr.
(tegen 89,083 in 1906).
De actionnarissen zullen aan 3 t. h. i5 fr.
trekken in plaats van 12. 5o fr. gelijk verleden
jaar. M. Daemers.
BRIEFWISSELING
F. M. te Marbaix. Verkoopt die obliga
tiën en koopt helft Roma Civita en helft 5 t. h.
Forges de Moustier.
A. G. Boschvoorde. Verkoop uwe Four-
rures en Colonial Rubber en koop seffens
stichtersaandeelen Industrielle van Belgie.
A. D. Rhisnes. Voor uwe twee duizend
fr. neemt stichters Industrielle van Belgie,
maar haast u.
hand, en overhandigde hem aan de bruid met
eenige woorden, die niet minder geurig waren
dan de bloemen zelf. Daarna wisselde hij met
de overigen een paar hoffelijke bewoordingen,
en plantte zich nevens den majoor, nadat hij
zich aan dezen door de bureeloverste had laten
voorstellen. De pauze, die door zijn aankomst
in hst gesprek was ontstaan, bsnuttigde de
graaf, om zich van 't woord meester te maken.
Hij deed het met de zekerheid, die hem aange
boren scheen, en waarvan de dames beweerden,
dat zij hem zoo goed stond zonder rekening
te houden met het onderbroken gesprek,
behandelde hij terstond een nieuw thema, dat
buiten den gezichtskring der anderen lag.
Een jaar geleden, begon hij, heb ik er in
de verste verte niet aangedacht, dat ik dezen
dag in het bekoorlijke Hackelbnrg z .u door
brengen. Bassama terem dat was een dag.
Mijn leven lang zal ik er aan denken I
Hij zweeg de herinnering scheen zijn zin
nen in beslag genomen te hebben.
Als 't u belieft, meneer de graaf, zeide
een der dames met schuchtere stem, wilt gij
ons iets naders over dezen dag mededeelen, in
de onderstelling natuurlijk dat
O, 't was eigentlijk niets bijzonders, ant
woordde de Hongaar, een ritje, meer niet
maar 't had bijna een ongelukkig einde gehad.
Ha, vertel toch, graafbad de majoor.
't Was om een wedding. Ik bezat toen
een vosruin, zooals er geen tweede bestond.
Zekeren avond komt in de jockeyclub het ge
sprek op mijn Selim, en baron Csatar beweert
zonder blikken Doch blozen dat zijne Suleika,
die zich bij een harddraverij met hindernissen
verstuikt had, beter geweest was. Toen sloeg ik
een wedding voor, en baron Csatar nam aan.
Was 't een hooge wedding vraagde de
majoor.
Vijf honderd dukaten, als ik goed ont
houden heb, zei de graaf op nalatigen toon. Ik
verplichtte mij, den afstand van Weenen naar
B. in minder tijd af te leggen dan de trein,
waarmede ik op hetzelfde oogenblik het station
verlaten zou.
Blikslagers I sprak de majoor. Dat was
geen kleingiheid.
De overige toehoorders knikten elkaar vol
beteekenis toe/
In den beginne ging alles goed, voer de
graaf voort. Mijn Selim vloog, dat zijn hoe/en
nauwelijks de aarde raakten en de hijgende
lokomotieve achterbleef. Ik naderde een plaats,
waar de steenweg over de spoorlijnen loopt.
Bassama De barrieren waren gesloten en de
baanwachter geef mij reeds van ver met het
roode vaantje teeken halt I Wat gedaan Ik
druk mijn Selim de sporen in de lenden, en
mijn moedig dier springt over de eerste hinder
nis. Maar, O wee I De buikriem is gesprongen
en ik val bij het nederstorten van het paard op
de riggels. Vlug spring ik op, pak Selim nog
gelukkig bij de manen daar komt echter ook
reeds hijgend en brieschend de trein aange-
stoomd mijn laatsten oogenblik scheen ge
komen.
De toehoorders rilden.
Ik vat nieuwen moed, spring op het onge
zadelde paard, geef het een slag met de zweep,
die ik gelukkiglijk bij mijn val niet verloren
had en mijn brave Selim wipt als een spring
veer over den tweeden slagboom, terwijl dicht
achter hoeven de trein voorbij snelt.
God zij dank fluisterden de dames.
Ik was gered, voer de graaf voort, maar
nu gold het, het verzuimde in te halen en ik
slaagde er in. Op mijn ongezadcld paard vloog
ik voort, en werkelijk bereikte lk het station
vijftig seconden vroeger dan de trein.