Aandrang Daar lemmingen
Partij-Vergaderingen
Uitbesteding of
weezenseholen
Kortrijk
Uit Ingoyghem
Desselghem
Tliielt
UIT BRUSSEL
zien dat men zich niet verschuilt achter den
rug van anderen.
Gij, bestuurders der muziekmaatschappijen,
op u weegt vooral een zware plicht. Immers de
muziek veredelt, zij brengt leven en beweging
in eene partij, zij is de ziel en de tolk van onze
bevolking. Waar we eene muziekmaatschappij
hebben zijn we sterk en strijden we zonder
moeite.
Gij voornamelijk, bestuurders, moet dat
begrijpen om des te beter uwe plicht te ver
vullen. Deze bestaat in de muziekanten aan te
moedigen, de repetition bij te wonen en de
muzikanten niet altijd alleen te laten voortdoen.
Gij, bestuurders van landbquwsyndikaten,
melkerijen of veever'Zekeringen, gij bijzonderlijk
móogt niet lauw zijn. Ge zult werken voor
aanwinst en uitbreiding uwer maatschappijen,
doch terzelvertijde de partij en 't belang van de
partij niet uit het oog verliezen. Zorgen'dat alle
leden goede partijgangers zijn en -zijn er
anderen, die nog de oude bewarende princie
pen aankleven, en die slechts bij de verzekering
zijn uit winstbejag, ziet dat ge niet rust voor
aleer die leden hebben dat dompersprinciep
verloochend en zijn sterke demokraten ge
worden.
Dan hebt ge nog de massa gemeenteraads
leden, vooral in 't arrondissement Aalst.
Bevinden er zich onder dezen geen lauwe
zielen Geven ze niet te veel toe aan de
vijanden Buigen ze niet te hard voor mijnheer
de Burgemeester of Pastoor Wonen ze stipt
de zittingen bij en verdedigen zij daar koen en
vroom den wil en de gedachte hunne kiezers
Allons, demokraten van allen stand, verbant
de lauwheid uit uwe boezems, dat men niet
kunne zeggen dat er onder ons één gevonden
wordt die zijn plicht verzuimt en niet is opge-
wakkerd door iever en strijdlust.
Dat de grooten de kleinen aanmoedigen en
deze zullen tintelen van het heilig vuur der
begeestering.
Meer dan gelijk welke politieker moeten wij
met iever bezield zijn. Geene lauwaards in onze
rangen.
Onze iever en moed en wilskracht alleen
moet ons de overwinning schenken, en naar
die eind-overwinning moet iedereen streven.
Die het niet doet is den naam van mensch niet
waardig, noch veel min dien van demokraat.
Vervolg
In die zelfde vergadering der katholieke jonge
wachten van Brussel werd ook een wensch
uitgebracht ten voordeele van den persoonlijken
dienstplicht, 't is te zeggen voor de afschaffing
der plaatsvervanging voor elk soldaat voor
zijn lot. Nogmaals juist hetgeen wij, demokra
ten, vragen van af het ontstaan van onzen
strijd, of beter waarvoor onzen strijd is ont
staan, met zooveel andere idealen door een
rechtveerdigen, door een modernen geest inge
geven. Doch nogmaals valt dit niet in de smaak
der oude katholieke bewaarders. Liberalen en
socialisten, zoo zeggen zij, verklaren zich aan
hangers hiervan doch enkel in theorie, want zij
zelfs koopen plaatsvervangers voor hunne zonen.
Welke achteruitkruipende kritiek
Omdat bestrijders van een eerlooze onrecht-
veerdige wet, van klassenwet, ook, van het
voorrecht dat die wet aan eene zekere klasse
schenkt, genot willen nemen, van den oogen-
blik dat die wet in hun bereik valt dat zij
ervan kunnen genieten, daarom is het eene
reden, volgens onze oude dompers, die wet te
blijven behouden I
Ook moeten wij hier tegenover doen uit
schijnen dat liberalen en socialisten geene aan
hangers zijn van het elk soldaat voor zijn lot.
Vooreerst vragen de liberalen niet den per
soonlijken dienstplicht, maar wel de algemeene
dienstplicht de afschaffing der loting door het
alleman soldaat. Bijgevolg, de algemeenma-
king van den krijgsdwang zonder vergoeding
voor den soldaat en een aanzienlijke vermeer
dering van de begrooting van oorlog die nu
jaarlijks bijna de honderd millioenen bedraagt
en wellicht daardoor op het dubbel zou worden
gebracht.
Voor wat de socialisten betreft, de katho
lieken zoowel als vrij, demokraten, weten dat
zij voorstaanders zijn van de gewapende natie.
't Is te zeggen, elke burger, boer en werkman
van den oogenblik dat hij tot den bepaalden
ouderdom is gekomen, zou ransel en geweer
ten zijnen huize bezitten en zou op vastgestelde
dagen opgeroepen worden Daar de oefeningen
zou den akker, het werkhuis, de fabriek of
gelijk welk bedrijf hij uitoefene moeten ver
laten om naar willekeur der legerhoofden de
wapens te gaan hanteeren.
Dus zijn het enkel wij, demokraten, en de
katholieke jonge wachten die den persoonlijken
diestplicht willen in den echten zin van het
woord de afschaffing der plaatsvervanging
rijk en arm soldaat voor zijn lot. Volgens onze
katholieken van het oud systeem ware zulks de
uitbreiding of verzwaring van den kazerndwang,
en onder voorwendsel dat zij vijandig zijn aan
den kazerndwang, bestrijden zij de afschaffing
der plaatsvervanging. Dus, voor de kleine
volksklas, voor de werkende menigte, die niet
genoeg bezitten om plaatsvervangers voor hunne
zonen te koopen mag de kazernedwang op
breede schaal worden toegepast, nog dient
zulks niet alleen in aanmerking te worden ge
nomen, maar de zonen der kapitalisten, o,
deze mogen niets gevoelen van dien drukkenden
last die de vaderlandsche verplichting mede
brengt deze mogen in ons land wel rechten
genieten, plaatsen bekleeden, maar plichten
vervullen dat niet, dat ware te vervelend
voor dat edel ras (I?..) hunne schouders zijn
niet bestand voor ransel en geweer.
En de katholieke jonge wachten, bewust van
deze verregaande schreeuwende onrechtveerdig-
heid, verklaren zich aanhangers van hetgeen
wij kristen democraten sinds vijftien jaar
vragen zij vereenzelvigen zielf wzamerhand
met het programma der vri;e bisten<, volte.
partij omdat het beantwoordt aan de vereisch.
ten des trjds omdat het de me|,ne rechl.
veerdigneid m zich bevat. Doch daar 0„entlijk
en vnj voor den strijd voeren zooa]s jjet man.
nen van princiep, ideale Xst, dat
mogen zij niet onder de pl%ien der',adc raan
hunne betrachtingen zij w^stoppen
in nun har* versmachten dat nie;'; vrij mag
acem~n. En uit aloude verslavinglblijven zij
iuisterd aan dat oude pruikenkorps, net alsof
?Aj nietbestatigdca dat ons volk zijn ^ertrouwen
niet meer stelt in eene partij waarvanthet sedert
zoo lange jaren als een ondergeschikt ras, als
een slavenklassc wordt behandeld.
In de liberale partij gaat het er anders naar
toe, daar toont de vooruitstrever meer levens
kracht en fierheid, en de te nauwe banden
ontspringt zij om over te loopen tot de sociali-
tische partij waar de gedachtenkring breeder,
min prangend is. In deze omstandighëden dus
moeten de katholieke vooruitstrevende gedachten
na eenigen tijd van theorisch leven, nooit tot
geen praktisch leven kunnende komen, uit
sterven en vergaan, opgeslorpt worden door
het revolutionaire socialisme. Meer rechtveer-
digheid en beter volksleven zijn in aantpcht en
worden door het volk met blijheid begroet,
't Is dus de plicht van elk ontwikkelden mensch
de kristene volkspartij te steunen in de maat
zijner krachten, en van eiken goed bedachten
kiezer er voor te stemmen.
R. Vanderschelden.;
Welke verklaring moet er gegeven worden
aan, of wat mag de oorzaak zijn van de volgen
de feiten
Tot nu toe heeft niet één oud wees, bij den
burger of bij den boer uitbesteed geweest zijn
de, de verdediging van dit zoo hooggeroemd
stelsel durven op zich nemen. Noch in het
openbaar op onze congressen, noch in het
Wee\enblad, zelfs niet op de twee openbare
besprekingen welke de Algemeene Weezenbond
over eenige jaren te Brussel had belegd. Daèr
nochtans was er eene buitengewone gelegenheid
voor de verdedigers van het uitbesledingstelsel,
vermits al de gemeenteoverheden van Brussel
en voorsteden, alsook de Bestieringen der
Burgerlijke Godshuizen waren uitgenoodigd.
Al de voorsteden waren door een of meer afge
vaardigden vertegenwoordigd alleen Brussel
schitterde er door zijne afwezigheid. Hoe komt
het toch, gezien de groote ruchtbaarheid aan
die besprekingen gegeven en door al de Brussel-
sche dagbladen bekend gemaakt, dat er geen
oud-wees van Brussel het woord vroeg om onze
aanhalingen te weerleggen Ja, er waren wel
eenige oud-weezen van Brussel maar de\en
deden juist het tegenovergestelde, en hebben
zich bij onze rangen aangesloten.
Was er dan geen advokaat te vinden om
tegenover die eenvoudige werkers voor de
weezenzaak de verdediging te nemen van het
gemeentebestuur van Brussel
Wij vinden het zeer aardig.
Want het houdt toch geen steek van te komen
beweren, dat het zeer wel mogelijk is, dat ofwel
de oud-weezen van Brusëel beschaamd zouden
wezen over hunne zoo hoog geprezen opleiding,
ofwel dat zij er niet eens de bekwaamheid
zouden toe hebben het te verdedigen.
Op het eerste valt er al niet veel te zeggen
maar de tweede reden zou niet pleiten ten
voordeele van de uitbesteding.
En daar tegenover is het niet treffend, dat
duizende oud-weezen, uit de weeshuizen komen
de en anderen die de twee stelsels geproefd
hebben, en dus zeker bevoegd zijn, dat die allen
het eens zijn het opleidingstelsel in welinge
richte en moderne weeshuizen verre weg te
verkiezen boven het andere.
Geeft het niet voldoende stof tot ernstig over
wegen, wanneer men ziet dat men in de rangen
van den Algemeenen Weezenbond zulk groot
getal min of meer begaafde mannen aantreft,
die gansch belangloos, zonder het minste winst
bejag, zonder de minste berekening, met hart
en ziel zich toewijden aan de lotsverbetering
van die kinderen, van die arme ouderlooze
kleinen wier lot zij ook gedeeld hebben Man
nen die niets,maar hoegenaamd niets voor hen-
zelven, noch voor den Algemeenen Weezenbond
vragen, maar tijd, geld, moeite, en de kennissen
waarover zij beschikken, ten offer brengen voor
de zaak die hen zoo nauw aan het harte ligt I
Walen en Vlamingen, komende uit de uiter
ste hoeken van het land, nederige, arme
wroeters, burgers door de fortuin begunstigd,
ongeleerden en professors, mannen uit al de
rangen der samenleving, geestelijken en vrij
denkers, katholieken, liberalen, christen demo
kraten en socialisten, waarvan talrijke hard
nekkige kampioenen voor hunne politieke en
wijsgeerige overtuiging, allen, zonder malkaar
te kennen, geven elkander de broederhand,
schamen zich niet te bekennen, dat zij hunne
ouders te vroeg verloren hebben, het brood der
openbare weldadigheid hebben geëten, brengen
blijmoedig en met geestdrift het offer hunner
godsdienstige en politieke gevoelens op het
altaar der menschlievendheid, en zweren niet
te zullen rusten vooraleer er gedaan wordt voor
het wees kind wat er kan voor gedaan worden,
en dit zonder groote geldelijke opofferingen.
Die twee vragen schijnen ons gewichtig
genoeg om eens wel overwogen te worden, en
zijn, ons dunkens, ook wel een antwoord waar
dig. (Wee^enblad van Belgie).
Geen sterker strijdmiddel dan ONZE
STRIJD, het boekje64 bladzijden be
slaande, van Priester Fonteynedat
aan 10 centiemen te verkrijgen is bij
den drukker C. Moeyaert, Coupurerei
Brugge
Onzijdige Vakvereeniglng
De Verbroedering
Wij wakkeren alle Partijgenooten zooveel
mogelijk aan talrijk op te komen naar het
Kongres, welke zal gehouden worden op, Zon
dag aanstaande, 27 Juli, om 1 r/2 zeer stipt
's namiddags, ten hunne hoofdlokale In het
Tonneken, Vaartstraat, 47, te Kortrijk-. Hoogst
belangrijke punten staan aan het dagorde,
welke in de uitnoodigingsbrieven vermeld zijn,
Onze hoofdman H. Plancquaert zal het kongres
bijwonen.
Daarom, democraten, allen op* en brengt
vrienden mede, wij zien dat de wind in onze
zeilen waait en wij mogen niets verwaarloozen,
daarom allen als een man naar het kongres.
Alwie geen uitnoodiging heeft gelieve eene te
vragen aan den Voorzitter of Schrijver van uwe
Gemeente van den stedelijken Bond of Propa-
gandakring.
Het wachtwoord weze dus allen op post.
Het Bestuur.
Het vlaamsche volk staat bekend voor zijne
werkzaamheid, geene ipoeite, geen werk «uilen
zij zich ontzien, om de hunnen een behoorlijk
bestaan te verschaffen, duizenden en duizenden
wijken jaarlijks uit naar Frankrijk om daar
onder eene gloeiende zon in de beeten, in den
oogst of in de steenbakkerijen te gaan werken,
andere vertrekken den zondag avond of maan
dag morgend naar de ongezonde fakrieken van
Noord Frankrijk van waar zij slechts den zater
dag avond t'huis komen, degenen die thuis
blijven werken niet min, van den vroegen
morgend tot den laten avond zullen zij zich
afzwoegen en nog... ons volk lijdt gebrek, ziet
de statistieken en ge zult bemerken dat Vlaan
deren op den hoogsten trap staat, het meest
getal personen bezittende, die ondersteund
worden door de openbare liefdadigheidsbe-
sturen.
Ingoyghem bezit ook volk die geern werkt,
dees feit zal het u bewijzen een blinde man
van 70 jaren, zekeren Louis De Rycke, zagen
wij over een achttal dagen vlas binden bij een
onzer landbouwers.
Is het dan niet rechtveerdig als de kristen
demokraten een behoorlijk pensioen vragen voor
de oude werklieden? Dan ook zou men zulk geen
bedroevend schouwspel moeten bijwonen. Gij
werkbroeders kunt dat bekomen, 't is met voor
de kristene demokraten te stemmen.
A. A.
Vervolg van de abonnementsrol
Debaere Theofiel 10 Vanneste Adolf 3
Carpentier Josef i5 Vandenhende Gustave 4
Vcmilenhcndc Petrus 10 Scynaevc Remie 8
Vanderplaatse 2 Debersaques Gustave a
Jules Michiels 12 Vereecke 4 E. Courtens 6
Vandenabeele 7 Meeus Camiel 3 Vaudeputte
2 Algoedt 12 Debels Jan 12 Debels Adolf
i5 Pauwels Jan 25 Ameye Jules Debaere 25
Meerschman Cyriel 10 Merslier i,5o Camiel
Demerel i,5o Detavernier Jan 4 Richard
Ketels r,5o Defresne kinders 3 Cnockaert
Alfons 8 Vercruysse kinders 2 Vandenabeele
Remi 2 D'Heene August i5 Coussement
Jules i,5o Timmerman Aimé 20 Vanputte
kinders i3 Tack Aloïse 10 Bauwens Remie
10 Garez Jules 10 Devolder Henri 3
We. Vandenberghe 4 Snauwaert Jan 3 Jan
Vanhoutte 60 Soenens 10 Verschuere 75
Delcourt August 9 Vandendriessche 18
Baert August 10 We. Vercruysse 35 Deloof
Frederik 2 Defevere Hiepeliet 3 Verkamere
Jan 3 Boone 64 Vanaverbeke Gustave 40
Coussement kinders i5 Degezelle Aloïse 40
D'hondt Leo 4 Coussement Jules 3o Leo
Vanwinsberghe 3 Meeus 3 Anckaert Edward
2 Herman 4 Derycke Leo 33 Roobais
Jules 7 Anckaert Jan 3 Anckaert Leo 2
Veroone 12 Vandesompele 35 Rommens
Adolf 20 R. Rooze 5 Doorns August 6
Voet Ferdinand 23 Impe Honoré 5 Karei
Veys 5 Demeyere Edward 2 A. Putman 3o
Courtens Camiel 4 Deketele Désiré 6
De vrienden van Beveren-Desselghem kunnen
het blad bekomen van den zaterdag morgen bij
Odiel Verstraete.
Het Daghet in het Oosten
De Heer Verhaegen, katholieke volkver
tegenwoordiger voor Gent-Eekloo, liet onlangs
in een katholiek maandschrift een artikel ver
schijnen, waarin hij verscheidene punten van
het programma der linkerzijden verdedigde. In.
het leger wil hij den persoonlijken dienstplicht
invoeren hij erkent de noodzakelijkheid van
den schooldwang of leerplicht en hij vindt,
dat het oogenblik is gekomen, het stemrecht
voor de gemeente uit te breiden de kamer
kiezers zouden ook moeten gemeentekiezers
zijn. Hij eischt dan de afschaffing van den
dertigjarigen ouderdom, van het drijjarig ver
blijf, alsook van de vierde stem. Daarbij vraagt
hij voor de gemeente de toepassing der even
redige vertegenwoordiging.
Wij begroeten deze houding als eene echte
zegepraal voor de volksgezinde gedachten. Eens
te meer blijkt de waarheid dat, tegen den
voortuitgang en de verwezenlijking voor ons
democratisch programma niemand vermag.
Men bekampe ons zooveel men wilmen
kan er in slagen door geldverbrassen, door
leugentaal en door misbruik van macht, om in
onzen zegetocht te dwarsboomen doch de
eindelijke zege van onze grondbeginselen on
mogelijk maken, dit ligt in niemands macht.
De behoudsgezinde partij geslacht een weinig
van den ezel van Buridan, die te kiezen had
tusschen twee bundels hooi om zijnen honger
te stillen en niet wist wat voer eenen aantasten I
Ofwel zij geeft toe, gaat mede met den wassen-
den stroom der volksgedachten en zij wordt er
door overrompeld ofwel zij blijft volharden in
haren wanhopigen strijd tegen alle rechtvaardige
hervormingen, en dan wordt zij vermorzeld.
't Is nochtans deze laatste gedragslijn, welke
de heer Woeste aan de katholieke partij zal
willen opdringen.
Doch wij denken, dat, als wanneer de her
vormingen, tot dewelke de heer Verhaegen
zich heeft bekeerd, eens zullen voorgesteld
worden in de Kamers, zij zullen gestemd
worden, niet alleen door al de leden der linker
zijde, als een toenadering tot de volmaakte
gelijkheid, maar ook door tal van leden der
rechterzijde, uit vrees voor het kartel, dat dreigt
de behoudsgezinden heel en gansch in alle
voorname plaatsen buiten te kegelen.
De nieuwe kieswet zal voor Thielr en om
streken een gansch nieuw politiek leven schep
pen. In alle gemeentehuizen zal de volkgezinde
partij have beste strijders zenden en dan zal het
volk gewaar worden hoe lichtzinnig het tot nu
toe handelde met de alleenheerschappij der
behouders te verzekeren. De oogen van velen
zullen opengaan en na korte jaren zullen wij de
thans nog overheerschende behoudsgezinde
partij allengskens aan zien te niet "aan, omdat
zij eene partij is die enkel steunt óp leugen, op
bedrog en op dwingelandij.
BRUGGE
CHRISTEN VOLKSBOND
Zondag had er eene vergadering plaats, waar
eenige der werkzaamste leden van den bond
tegenwoordig waren. Zij heeft goed en deugde
lijk werk verricht.
De toestand van onze partij werd er bespro
ken en naar middelen van propaganda uit
gezien.
De zaken van den koolbond die dees jaar
zeer prachtig zijn, werden er ons bekend ge
maakt, en alles doet voorzien dat de leden dezer
spaarafdeeling algemeen zuilen tevreden zijn.
Dan stemden de aangeslotene afdeelingen
beurtelings, hunne toelage aan den volksbond
voor de verschillige buitengewone uitgaven
welke er te doen zijn voor 't herstellen der
vlaggen en andere noodigheden.
Er werd dan beslist dat Brugge zal deel
nemen met de 3 vlaggen en de groep der trom
petters aan de onthulling van 't gedenkteeken,
ter nagedachtenis van onzen geliefden leider
priester Daens, dat plaats heeft op Zondag
i3 September te Aalst.
Oogenblikkelijk teekenden rond de 3o vrien
den in om de reis naar Aalst mede te doen. Van
nu voort mag men inschrijven bij den voorzitter
der afdeelingen of in 't lokaal 't Volkshuis,
Garenmarkt, Brugge.
Mededeeling werd dan gedaan dat het muziek
korps der democraten van Aalst op i5 Oogst
een bezoek aau Brugge doet en wij zullen
trachten deze vrienden zoo gulbertig mogelijk
te ontvangen.
Eene nieuwe bijeenkomst zal in 't kort plaats
hebben.
De hoofdraad der vrije christen
democratie van het Arrondissement
Aalst, belegt eene vergadering voor al
de democraten van België, op Zondag
2 Oogst 1908 in den Plezanten Hof»
Jardin Joyeux Vlaamsche Steen
weg, Brussel, om 3 uren
Al de democraten worden verwacht
de ingang is toegankelijk zonder bewijs
van deelneming.
GENT
Op heden Zondag 26 Juli, om n 1/2, ver
gadering van den propaganda club in 't Hotel
de Russie.
Allons I oude trouwe soldaten, in 't gelid
Wie van u zal nalaten de vergadering bij te
wonen
Hector Plancquaert zal aanwezig zijn.
AALST
Op Zaterdag i5 Augusti, O. L. Vrouw
Hemelvaart, doet ons muziek Tot Heil des
Volks, vergezeld van den Reizigersclüb Elk zijn
Spel, een speelreis naar Brugge.
De vrienden die begeeren mede te reizen,
kunnen zich van heden af laten inschrijven in
ons lokaal Sint Joorisstraat. De prijs heen en
terug is 2.75 fr. voor een of twee dagen.
BRUSSEL
Zondag 26 Juli, om 3 ure stipt namiddag,
vergadering van den Arrondissementsbond van
Brussel, in het gewoon lokaal Greepstraat, 40,
(rue de la Fourche).
Alle vrienden en partijgenooten worden drin
gend verzocht deze vergadering bij te wonen.
Zeer belangrijke punten staan op 't dagorde.
De vergadering zal voorgezeten zijn door
Priester Fonteyne en bijgewoond worden door
vrienden uit andere arrondissementen.
Dus mannen van Brussel, allen op post en
welkom. De Schrijver,
VERSCHUEREN.
BRUGGE
Zondag 2 Oogst, om 8 ure 's avonds, bijeen»
komst van den Volksbond in 't Volkshuis.
Wij rekenen op eene talrijke opkomst, om
belangrijke punten te bespreken.
Het Bestuur,
