Partij-Vergaderingen
De Democratische of
volksgezinde liberale partij
C3-e:n."fc
WAEREGHEffi
TMelt
Vrije Federatie der Vakbonden
Kortrijk
Het Driekoningenkindje
Gedenkt den Strijdpenning
plaats van de gansche week in de bederven
steden van Vrankrijk te moeten blijven
j: Ware het niet duizend malen beter dat al die
jongelingen die nu in Vrankrijk de gansche
week moeten verblijven, alle dagen eens vader
en moeder zagen en hun broeders en hunne
zusters
Is het niet beter voor de kinderen die thuis
blijven zelve dat zij alle dagen hun vader zien
Is de vader gewoonlijk niet meer ontzien
Is hij niet strenger Zijn de moeders alleen
met hun kinderen gelaten niet dikwijls te
weinig streng over hare kinderen en over hare
Bijgevolg er is hier een ernstig zedelijk be
gaat omdat hij geld verliest. Dat is geen
uitleg, dat is geen reden.
Nooit zal men eene ernstige en
geredeneerde studie vinden in de katho
lieke geschriften over de grondoor
zaken van het verval van den katho
lieken godsdienst. Immers dekatholieke
politieke mannen zouden hun eigen
zei ven moeten beschuldigen.
De bijzonderste oorzaken van dien
achteruitgang van den godsdienst lig-
gen hierin dat hij misbruikt wordt j do^-e^
ten voordeele der rijke menschen tegen j ian,/^t0Spei.
het volk, dat hij misbruikt wordt om Valt niet aan te denken de menschen te
den mensch zelfs op wereldlijk gebied j beletten naar Vrankrijk te gaan werken. De
te verslaven aan de geestelijke overheid, 1 schandelijke lage loonen in Belgie en onze
dat hij misbruikt wordt om de natuur- bevolking eischen dit Zou men mis*
..*1,1. i .1 i--t f schien liever nebben dat al dieduizenae men-
lijke ontwikkeling der maatschappelijke tohen naar vrankrijk gaan wonen? 't Zou er
en der politieke gedachten die in deze j 0p 't einde van 'tjaar lief uitzien in de kas van i
tijden zoo sterk is, tegen te werken ten j veel kleine burgers.
voordeele der rijken omdat hij maar Men moet integendeel de dagelijbsche uit*
al te dikwijls aan zijn zending om meer I wijking vergemakkelijken, 't Is ongelooflijk het
i i j i i geld dat ons werklieden uit Vrankrijk binnen-
rechtvaardigheid te doen heerschen en j brenf,en. b vrankrijk dat aan tienduizend
meer liefde voor de armen en de ver- vlaamsche huishoudens toelaat in België,
drukten, omgekeerd tot werktuig dient j blijven en ons land verrijken.
VOOr onrecht en dwingelandij. De werklieden die naar Vrankrijk gaan wer-
Daar liggen de groote oorzaken van j ken hebb f bijgevolg recht op de bezorgdheid
i 1, i* a-u t i van het Staatsbestuur.
den achteruitgang van t catholicismus, wij hopen bijgevolg dat M. Bouckaert eens
missiën, oktaven en novenen kunnen een 2jjner zeerloopers zal inspannen om naar
dat wat vertragen, maar vallen moet de de invloedhebbende personen van 't arrondisse-
godsdienst overal waar hij tot zulke ment te rijden. Hij kan 't last der verkens,
doeleinden misbruikt wordt. H. Pl. i toeien, ezels, selmpen en paarden voor eemge
dagen aan zijn zoon overlaten als een of twee
onderpastoors medehelpen, en zij kunnen ge-
j makkelijk, want als er menschen gemakkelijk
l een schoon en aangenaam leven hebben zonder
er voor te moeten werken, 't zijn wel zij, hewel
dan zal 't gaan zonder moeite.
I Maken ze wat moeskens in 't ministerie van
UIT MEENEN j
Als men eens rond gaat in onze stad zien wij
toch zoovele arme ongelukkige menschen die
van deur tot deur moeten gaan bedelen om eene
almoes te krijgen arme afgesloofde werk-
menschen die in hun ouden dag hun laatste
levensonderhoud moeten gaan afbedelen. Had
den die arme slaven een pensioentje van ten
minste i fr. per dag, zooals het wordt gevraagd
in 't programma der vrije kristene demokraten,
zoo zouden zij nog ten minste hunne laatste
dagen die zij nog te leven hebben gemakkelijk
kunnen overbrengen. En nochtans, hier in ons
land waar zooveel rijkdom is, waar er zooveel
weelde en pracht is, daar staat men met zijn
9 centen per dag, niet genoeg om een hond er
mede te voeden. Gij, katholieken, die de meer
derheid hebt in het land, of beter die de meer
derheid hebt in de Kamers, want in het land
hebt gij de minderheid van stemmen, gij kunt
daar verbetering aan brengen en gij hebt die
menschen liever te laten dompelen langs de
straten juist alsof zij geen Belgen, geen vader-
landers, geen menschen, geen kinderen van
gelooflijk het den zelfden goddelijken Vader waren als gij.
Bedenk wel het spreekwoord dat zegt doet
het goede terwijl gij den tijd hebt.... en nu bij
zonderlijk met dezen winter waar er zooveel
ontbreekt ih sommige huishoudens bij gemis
aan werk, door de kleine daghuurkens die er
betaald worden, en de werkeloosheid die om
zeggens nog van langs om meer algemeen wordt.
Ik zeg het nogmaals gij kunt verbetering
brengen aan dezen armen toestand des volks en
ge doet 't niet. Ware het, eenige uwer cozijntjes
een vette positie te verschaffen, daarvoor zou
De liberalen beweren ook volksgezind te zijn.
Ongelukkiglijk voor hen gebeuren er soms van
die feiten die hun volksgezindheid in een zeer
flauw licht stellen.
Verleden week werd er voor den gemeente
raad te Gent een voorstel gedaan om 5.ooo fr.
te stemmen, ten einde een goede en ver
sterkende soep te geven aan de kinderen der
arme menschen die ter school gaan.
Deze soep zou gegeven worden zoowel aan
de kinderen der katholieke scholen als aan deze
der gemeentescholen.
Katholieken eu socialisten waren het eens
doch daarvan wilden de groote liberale heeren
van Gent absoluut niet weten en het schepen -
collegie gaf zijn ontslag.
Woensdag heeft er zitting geweest van den
gemeenteraad en het schepencollegie is er in
het ongelijk gesteld geweest.
Het liberaal gemeentebestuur krijgt ook
ongelijk van veel liberalen zeiven, en de libe
rale bla len van Brussei loopen in 't algemeen
niet hoog op met de beslissing van het schepen
collegie.
Zulke feiten echter bewijzen dat de geest van
volksgezindheid nog niet diep doorgedrongen
is bij de liberale partij.
mem ie ïiiueu. hij aan i wsi uei ïtnn.ua, -
koeien, ezels, schapen en paarden voor eenige i het nog alleens geen werk van algemeen nut
ji~ i moeten betreffen, algauw ware het een voltrok
ken iets maar hier geldt het arme lieden, niet
waar
Tot u dus werklieden, roepen wij als gij
wilt er kan verandering komen komt met ons
in onze rangen en strijdt voor de vrijheid van
ai murot-cuo m i m.u.o.or.o ons volk, voor een beter leven, voor een beter
'f ijzerwegen zc moeteTmaarzeggTiTdlTTls ze j bestaan voor de verzekering van den ouden
den trein niet bekomen al't werkvolk voor de dag onzer oude werkbroeders, de arme ver-
demokraten zal stemmen en in plaats van eenen
trein zal men er wel eene halve dozijn zenden
met wagon-restaurants er bij. Immers de demo
kraten zijn voor ons politieke mannen zeer
moeilijke en lastige kerels. s
H. Plancqauert.
Bericht. Van Zondag g Januari te begin
nen zal er eene petitie neerliggen in de herberg,
In Desselgem, bij Buyck, vijftig meters van de
kerk. Wij verzoeken alle werklieden en alle
burgers deze petitie te willen onderteekenen.
't Is in 't belang van de werklieden en de
burgerij der gemeente.
latene slaven der samenleving.
Er zijn er die zeggen dat het een droombeeld
is voor ons, omdat we strijden voor een pen
sioen voor onze oude werklieden van x fr. per
dag in plaats van 9 centen
Neen, 't is geen droombeeld, maar 't is eene
verbetering in de samenleving die wij zouden
willen zien invoeren, zooals het in andere
landen gebeurt. In den vreemde kan men het
wel doen, waarom hier in Belgie niet
J. N.
Propagandalid van Meeneti.
Het liberaal schepencollegie is omver ge- j
worpen. Katholieken en socialisten zijn hand in
hand'gegaan en hebben 2 katholieke schepens j
en twee socialisten benoemd.
Wat zal M. Braun doen
Als hij eenig eergevoelen heeft, kan hij niets j
anders doen dan zijn ontslag geven en dan zal i
't gouvernement natuurlijk een katholiek bur-
gemeester benoemen.
De liberalen willen 't altijd al hebben hun
vraatzucht kent geen einde. Ze zijn goed ge
straft.
Ze wórden niet weinig uitgelachen in de stad
en niet donder reden.
Brief van een Werkman
Wij ontvangen juist een brief van een werk
man van WAEREGEM. De brief is zeer be
langwekkend. Wij zullen hem toekomende
I week drukken.
Te beginnen van heden Zondag zal 't Reeht
regelmatig alle Zondagen verkocht worden aan
f de kerk na de tweede en derde mis.
5 Degene die het blad begeeren te koopen en
die het slechts na de Hoogmis, zouden kunnen
f' nemen, mogen den verkooper eene plaats aan-
j duiden, waar hij het kan leggen ter hunner
beschikking.
Wij hebben verleden Zondag bewezen dat
.het gemakkelijk mogelijk was den trein die
's morgens de werklieden van Harelbeke komt
opladen om hen toe te laten vroeg in Vrankrijk
op hun werk te zijn, gemakkelijk tot Waeregem
kon komen.
Wij hebben ook het nut ervan getoond.
En dit nut zou niet enkel ten deele vallen
aan de werklieden, maar ook aan de kleine
burgers.
Er is hier nog meer dan een stoffelijk belang
in 't spel er is ook een zedelijk belang.
Waarover klagen de katholieke gezetten en
de katholieke geestelijken Gestadig spreken
zij over 't verderf der zeden, 't verlies van het
geloof, enz.
Vrankrijk wordt door de katholieken met
een slacht oog aanzien, van daar komen alle
slechte boeken, slechte gedachten, slechte grond
beginselen.
Daarom vragen wij hen onmiddelijk Waar
om gebruikt gij dan uw invloed niet om 't volk
zooveel mogelijk aan dien invloed te onttrek
ken Wie zal betwisten dat het familieleven
eene waarborg is van zedelijkheid
Is het dan de plicht niet van al wie beweert
katholiek te zijn, al zijne krachten in te spannen
om 't familieleven onzer werklieden te waar
borgen Ze spreken zoo dikwijls van den last
hen door God opgelegd, te zorgen voor de
zielen der menschen. Ongelukkiglijk die zorg
komt vooral in tijde van kiezingen als 't er op
aankomt de werklieden en de boeren, voor hun
vijanden, voor de rijke behoudsgezinde katho
lieken te stemmen. Waarom niet eens op het
familieleven en de goede zeden gedacht als er
maatregels dienen genomen te worden ten
voordeele van de werklieden
Ware het niet duizend maal beter konden al
de gehuwde mans alle dagen thuis komen in
De duurte des levensmiddelen
en de kleine bedienden.
Ten huidigen dage is het leven buitengewoon
kostelijk geworden.
Alles is duur de boter en de eieren zijn niet
koopelijkhet brood bereikt eenen prijs welke
de goede en zorgvuldige huismoeders het voor-
ij hoofd doet rimpelenhet vleesch is buiten de
5 macht der kleine beurzen; bloem en andere
f kruidenierswaren staan hoogde huishuren in
I 't algemeen vermeerderen van dag tot dag, en
als gevolg van dit alles moeten de menschen
voor dezelfde hoeveelheid waren, die zij ver-
jj bruilcen, veel meer betalen als vroeger.
I Deze toestand weegt loodzwaar op de ge-
zinnen der werkers en der kleine bedienden.
Om hem te leenigen dienen afdoende mid-
delen genomen te worden.
De openbare besturen hebben voor plicht in
deze zaak het goede voorbeeld te gevenzoo
hebben het verstaan de gemeentebesturen van
Brussel, Schaerbeek en andere belangrijke
Daar werden alle kleinen bedienden eene
verhooging van jaarwedde voor de winter
maanden toegekend.
Waarom volgen onze Thieltsche katholieke
gemeentebazen dit schoone voorbeeld niet na?
Waarom stemmen zij ook geene tijdelijke
vermeerdering van eenige franken voor iederen
wintermaand ten voordeele der werklieden en
kleine beambten der stad
Doch I wat mogen nu deze laatste ver
wachten van onzen katholieken gemeenteraad
Wij wedden tien tegen één, dat geen enkel
gemeenteraadslid daar ooit aan gedacht heeft 1
Dat staat boven hun verstand en boven de
wijze waarop zij hun ambt van raadslid
verstaan.
Laat eenige demokraten in den raad komen,
dan en dan alleen zal alles op eenen anderen
leest geschoeid worden.
VAN BELGIE
Algemeene vergadering met een bijzonder
dagorde op Zondag 17 Januari 1909, in hun
hoofdlokaal Hotel de Rutsie, aan de statie te
Gent, om 1 1/2 ure stipt.
Wij verwachten eene talrijke opkomst van
vereenigingen en partij. Het bestuur.
GENT
Zorgt voor leden voor onzen bond. Wij
moeten met x Maart i5o leden hebben en een
jaarlijksch inkomen van 5oo fr. Als iadereen
werkt kan dit gemakkelijk gaan.
Dinsdag 12 Januari, om 8 i\2, vergadering
van 'c komiteit. Alleman wezeop post 1
Jonge Wachï van Brugge
Alle Zaterdagen, van 9 tot 10 ure, vergade
ring der Jonge Wacht.
Iedere Maandag om 8 ure, sprekersbond.
Alle Zondagen van 11 i\2 tot 12 ij2 ure
's middags, openbare volksbibliotheek in het
Volkshuis, Garenmarkt.
Zondag, om 10 ure 's morgens Herhaling
voor de Trompettersclub.
Arrondissementsbond van Korlrijk
Op den vierden Zondag van Januari, om
91/2 ure voormiddag, belangrijke vergadering
van den arrondissementsbond.
i. Regeling der Meetings van Herseeuw,
Wevelghem, Reckhem en Bisseghem.
1. Eerste uitgave van ons maandblad.
Dit zijn twee gewichtige punten.
Wij hopen ook dat deze die zich gelast heb
ben met te Moorseele, Rollegem, Aelbeke en
Bellegem ons partijgenooten te gaan bezoeken
en te gaan vereenigen, goed verslag zullen
geven van hun werking.
Deerlijk
'k Zal Zondag 10 Januari op mijn post zijn.
H. P.
Op Zondag 17 Januari 1909, om 4 ure
namiddag, vergadering van den propaganda-
kring, ter herberg Het Katje bij Gentil
Ovaere.
Dagorde: 1. Herkiezing van't bestier.
2. De vakvereeniging.
Wij verhopen dat al de leden zullen tegen
woordig zijn, bijzonderlijk deze die deelmaken
van den Vakbond. Het Bestuur.
Alle eerste en derde MAANDAGEN der
maand, zetelt onze hoofdman H. Plancquaert
van 9 tot 11 uren in Prins Boudewijn, Groote
Marktj te Kortrijk. Kostelooze raadpleging
voor de leden onzer bonden en al wie door hen
gezonden wordt.
Geen sterker strijdmiddel dan ONZE
STRIJD, het boekje, 64 bladzijden be
slaande, van Priester Fonteyne, dat
aan 10 centiemen te verkrijgen is bij
den drukker C. Moeyaert, Coupurerei,
Brugge.
(VERTELLING).
Arm barakje
Wat zag het er treurig uit in het zwakke licht
der maan. Hoe triestig, hoe diep verlaten stond
het in de fllauwe schaduw der reusachtige
olmen, aan den kant van den steenweg, bij de
beek.
't Was Winter. Norsch en wreed gierde de
oostenwind door de naakte takken der boomen
De sneeuw schuifelde onder den voet. Karei
Bangers keerde van een buitenwijk naar het
dorp terug. Hij had laat driekoningenavond
gevierd en met verhaaste schreden stapte hij
huiswaarts.
Het geschrei van een kindje klonk door de
dunne luiken van het houten huizeken tot op
de kasseide.
Arm kind 1 dacht de jongen, 't moet er
koud zijn achter die planken.
Hij dacht aan zijn warm te huis, waar zijn
moeder, achter de gloeiende stoof, geduldig op
hem zat te wachten en waar in 't reine boven-
kamerke zijn groot bed stond, zoo blank, zoo
malsch 1... Rechtover de barak bleef hij staan.
Droevig schreide het kindje voort, met korte,
heftige snakjes..., en geen moederstemme zocht
het te sussen, geen vaderlied het te paaien...
Hij ging eenige stappen voort en 't scheen
hem dat het geween van het arme kindeken,
in de ellendige barak droeviger klonk en
smeekend en verwijtend hem volgde...
Neen, hij kon niet weg.
Hij klopte eventjes aan.
Hola, moederke, uw zoeteke huilt en gij
slaapt te vast I... Wordt eens wakker en paait
het schaapken >1
Niets verroerde daarbinnen niets, en niets
stoorde de zware stilte die woog na 't geklop,
dan het onafgebroken geschreeuw van 't kinde
ken.
Harder sloeg Karei op het deurken. Zijn
dat manieren van het kindeken zoo te laten
schreeuwen 1 Zeg, korfkensmaker, wordt eens
wakker
Hij lichtte de klink op, duwde de deur open
en riep naarbinnen Hoho, vrouwken, 't is
Karei die hier is, Karei Bangers van 't dorp
mankeert er wat aan uw klein schaapken
Neem me niet kwalijk als ge niet antwoordt
kom ik zien I... Hij krabde vuur op zijn been
en deed een klein lantaarnke branden. Zijn oog
viel op de vrouw, die in het hoekje op oen
proper zakje nederzat en met hoofd achterover
lag, op een stoelken.
Zij sliep... den eeuwigen slaap 1...
Even bukte zich de jongen voorover, raakte
de vrouwe aan zij was koud, stijf... Hij neeg
z'ch over 't kindeken, dat in zijn arm wiegske
lag te krijten, warm toegedekt met versleten en
afgedragen kleederen. Hij tikte het eventjes op
de kaak, lachte het tegen en liefkoosde
Zwijg stil, mijn engeltje, zwijgen zij braaf
En alsof de zoete toon der stem het kleintje
gerust had gesteld, zoo zweeg het en look zijn
oogjes toe en sliep weer in bij zoete droomen...
Karei keek rondom zich... Daar lag een half
tarwe brood hij onderzocht het nader. Wat
verbrand was het hij wist uit welke schapraai
dat kwam en ook het sneeuwwit vet in de jatte
met de roode roos er op. Och, wat deed het
hem goed, onzeglijk goed, dat zijn moeder geen
schuld had in de ellendige dood dier arme, zieke
lijke vrouw dat zij gegeven had wat zij geven
kon.
Maar waar mocht de barakkeman zijn
Hij ging buiten, riep en zocht 1...
In de verte huilde een bandhond en klonk
het wilde lied van dronken knapen.
Het kindje alleen laten-dat kon niet zijn er
wachten op de komst van den vader daarvoor
was het te koud.
Hij nam een spoedig besluit I Hij trok zijn
overjas uit, greep het kind, rolde het met
moederlijke teerderheid in het warme kleeding-
stuk en liep, als een boosdoener, met zijn dier
baren last naar het dorpje toe...
Aan de deur van een zindelijk huisje, dat
klein scheen tusschen de rijkemanswoningen die
het omringden, klopte hij aan.
Wie daar
Moeder, de vrouw uit het barakjen is
dood... De vader is er niet en het kleintje ligt
ginder gansch alleen te weenen om een steenen
hart te roeren l...
Kom binnen, zei de vrouw en schoof de
grendels weg voor de arme weeze is ons deur
ken nooit gesloten 1
Hoe wel kenden die twee, moeder en zoon,
malkaar. Op twee stoelkens, bij de warme
stoof, schikte de brave weduwe eene paljas en
zette op 't vuurken een koppeke geitemelk I...
De vader Ja dat is 'n historie I Ver
leden nacht is hij in het woud door den bosch
wachter betrapt. Hij sneed er hazelaren stokjes
voor het vervaardigen van zijn mandekens en
zijn korfjes. Hij heeft zich verweerd, schijnt
het, en de gendarmen hebben hem dezen
namiddag in zijn barakje gevangen maar hij is
ontsnapt 1... Hij zal ergens verscholen zitten in
een schuur of een eest.
Daags nadien ging de mare dat ook de vader
dood was gevonden. Hij had zich verscholen in
den oven der Zonnehoeve, achter een hoop
aardappelkruid. De gendarmen hadden er ge
zocht en herzocht dreigend en vloekend met
huune lange zwaarden gestoken in het stroo
van de deelt, in 't petatenkruid de arme
barakkeman was niet meer uit zijn schuilplaats
durven komen en, dun en slecht gekleed als hij
was, had hem de koude gevat en hij was dood-
gevrozen I
Wat weende de moeder van Karei als zij dat
vernam en zij zei tot het kleintje dat haar tegen -
loeg Gij zult niet alleen zijn op de wereld,
mijn zoeteke gij zijt nu ons kindje, ons drie-
koningenkindj el... Stijn Storms
XXXXXXXXXXXXXXXX
