Van alles wat
De Plagen in de Burgerij
UIT ENGELAND
Jemappes, Borgerhout en tal andere oorden,
bloedige bladzijden.
't Is slechts gedwongen tot het uiterste, door
de hardnekkige en onverbiddelijke propaganda
der democratie, dat de katholieke regeering, nu
en dan eens, eene hervorming aantast, welke
zij dan ook zoo kleurloos en zoo doelloos moge
lijk maakt. Met deze pogen dan de katholieke
volksfoppers de goedzakkige lieden te mis
leiden, aan deze laatsten niet wijs makende,
hoe en op welke wijze deze hervorming tot
stand kwam, en verzwijgende wat de katho
lieken weigerden toe te staan.
Vroeger waren de werklieden maar van
weinig aanzien in de katholieke partij doch
nu, dat de minderen, dank aan de democratie,
hun stemrecht veroverd hebben nu, dat de
katholieke behouderspartij de hulp van een
gedeelte der arbeiders niet missen kan, sticht
zij gilden van dit en gilden van dat.
Deze gilden, zoogezegd van werk- of am
bachtslieden, zijn bijzonder gesticht er. ter
wereld geroepen, om den werkenden stand
onder den hiel te houden en te ontzenuwen. Iu
die maatschappijen tellen de werkmenschen
als het vijfde wiel aan den wagen zij hebben
er niets te zeggen en met te gehoorzamen aan
lieden, die met den werkersstand het minste
gemeens niet hebben, zijn zij er van af.
Daarbij, moet eenieder bestatigen, dat de
werklieden in de katholieke streken veel min
winnen, dan in deze, waar de katholieken van
geenen tel zijn. Dit is een onloochenbaar feit.
En wat even onbetwistbaar is, 't is, dat het
insgelijks in de katholieke gewesten is, dat het
volksonderwijs het meest te wenschen laat.
Moet het dan verwonderen, dat, ter gelegen
heid eener redevoering vóór eenige maanden in
de Kamer uitgesproken en waarvan de Ga\ette
van Thielt nooit een woord repte, de katho
lieke behouderspartij van Thielt zoo schuim
bekt, en in een vliegend schimpblad zoo eene
volkshatende houding durft aannemen, als het
de verdediging geldt der werklieden 1
Kamerheer Terwagne heeft gevoelige waar
heden gezegd, welke op eene duidelijke wijze
de zorgloosheid van het katholiek Thieltsch
gemeentebestuur aan den kaak stelden, en
welke zeer moeilijk om verteeren zijn want
'tis vier maanden geleden, en zij liggen de
Thieltsche katholieken nog op de maag.
Wij laten de inwoners van Thielt getuigen
of hij den nagel op den kop heeft geslagen of
niet.
En 't en zal hen niet moeilijk vallen, hun
oordeel te vellen, zooveel te meer, daar, tus-
schen de regelen gelezen, het katholiek schimp
blad niets weerlegt alles in min of meer
aanneemt en er slechts op uit is, om al de
beweringen te doen doorgaan als overdreven of
ze te verdraaien op eene alles behalve eerlijke
manier. De katholieken volgen een zonderling
stelsel om de geschiedenis te schrijven.
Moet men het schimpblad gelooven, werk
en ambachtslieden bewonen hier een echt
luilekkerland.
Hongerloonen l.-i zijn die hier dan Diet
bekend 1 Vraag het liever, mijn beste, aan
de duizende vlaamsche arbeiders, die gaan wer
ken naar La Louvière, naar den kom van
Maar dat is toch geen reden, om de werk
lieden bedorven eetwaren te laten opdisschen.
In Brussel worden maandelijks duizende kilos
bedorven vleesch of visch aangeslagen. Hoeveel
kilos visch weiden hier in de laatste jaren ver
beurd verklaard
En daarbij wat kent u van het kweeken der
kinderen Wat kent u van gezondheidsleer,
van dezer toepassing Gij zijt zelfs deesaan-
gaande geen antwoord waard, en wij verzenden
onze lezers naar de verzameling van den
Thieltschen Burger.
Wij hebben overigens hier in Thielt, vier
katholieke volksvertegenwoordigers, en niet één
onder hen heeft weten iets te antwoorden aan
Kamerheer Terwagne.
In leugentaal, integendeel, is de Schee
beter te huis, en wij zullen niet ontkennen,
dat hij in dit vak eenen eersten prijs verdient.
Hij heeft bij voorbeeld eenen Thieltenaar ge
kend, die vaandeldrager was der socialistiche
betoogingen. Dat de Schoe hem noeme, hij
die schrijft het zoowel te weten. Wellicht is het j
een 2ijner katholieke vrienden. Zijn katholieken
en socialisten geen gezworen kameraden
verdeeld, 't algemeen gevoelen is dat het minis
terie zal vallen.
De minister beweert, dat er 5ooo A 6000 man
te weinig zijn alle jaren.
Wij gelooven er niets van dit te kort is
kunstmatig men zendt expres militairen in
congé zoo heeft men zeker volk te kort. Men
wil België op den weg brengen van Duitsch-
land en Vrankrijk de hoogmoed van onzen
koning moet voldaan wordenhij wil een
machtig leger, en 't volk zal het betalen. Nu
reeds kost ons leger 100 millioenen 's jaars
wat zalEet zijn, als hei nog met 40 °/0 vergroot.
't Katholiek ministerie verspilt 's lands geld,
op ongehoorde wijze. Voor het pensioen onzer
oude werklieden is nr geen geld de vlaamsche
werklieden aan den ijzerenweg werken voor
spoticonen; barreelwachtsters trekken 6o of
80 centiemen daags.
Doch men smijt met honderde millioenen
weg in forten en leger, 't Is eene echte schande.
Hoelang gaat ons volk dat nog dulden
In den Patriote van Zondag 24 October,
I stond een gesprek van Valerio Raso Negrini,
Is het niet aan de stemmen van Aus ele en onderzoeksrechter in de zaak Ferrer, met den
dezes vrienden, dat de heer Vandevijvere, jver- i briefwisselaer van een fransch katholiek blad.
moedelijke kandidaat der Thieltsche katho- Die man had bijgevolg alle reden om de groot-
lieken, zijnen schepenfrak te danken heeft En ste bewijzen aan te halen tegen Ferrer Nog-
heeft dezelfde heer Vandevijvere door zijne thans op elk niet vooringenomen mensch,
stem en door deze zijner katholieke geestesver- moeten de woorden van den Heer Negrini, den
wanten ook als schepen der stad Gent Anseele indruk maken dat men Ferrer zeer lichtzinnig
niet doen kiezen, Anseele, de beroemde hoofd- heeft veroordeeld. We staan waarschijnlijk wel
man der Gentsche socialisten, Anseele, één der voor een echte rechterlijke moord.
1 1 Warende katholieken in België almachtig
1 lijk in Spanje, 't zelfde lot ware aan menigen
socialist, eu aan menigen demokraat beschoren,
Gelukkiglijk 't volk is hier nog een graad hoo-
ger ontwikkeld dan in Spanje.
vier leden van het uitvoerend middenbestuur
van het wederlandsch socialismus.
G. Malliet.
In Duitschlaud hebben kiezingen plaats
gehad in Saxen Coburg en in 't hertog ivan
Baden.
De behoudsgezinde partijen zijn er leelijk
ontredderd van tusschen gekomen. In Saxen de
protestansche behouders, en in Baden het
katholiek centium hebben erge verliezen onder
gaan. De uitslag was verwacht.
Over eenige maanden had de rijkskanselier,
voor ongeveer 400 millioen nieuwe belastingen
voorgesteld. Volgens 't ontwerp van den rijks- s
kanselier, vielen deze lasten grootendeels op de i De eerste en bijzonderste is het Olirecht-
groote rijken 't was een echt volksgezind ont- veerdig belastingstelsel,
De Congo In een gesprek heeft minister
- Renkin bekend, dat er in 't korte eene leening
zal aangegaan worden van 100 millioenen voor
den Congostaat. En 't is maar een begin. De
minister zou beter gedaan hebben, van te too-
1 nen welk voordeel den Congo tot hiertoe |heeft
bijgebracht, aan onze werklieden en onze boe-
reu. Dat vergeet hij altijd, en met reden.
S
groote rijken 't was een echt volksgezind
werp. Het werd bestreden door de behouds
gezinde rijke protestanten, geholpen door de
katholieke partij of centrum. Buiten Dusseldorf
en omstreken worden de katholieken in Duitsch-
land vooral gekozen, in omschrijvingen gelegen
in de bergen of ver van de groote steden. Zij
dachten hun kiezers genoeg verslaafd om zon
der morren hen-te laten 't vel afdoen. Ongeluk
kiglijk voor hen kan iedereen lezen, en leest
iedereen in Duitschland, 't volk heeft zich ge
wroken over deze twee partijen.
't Is toch kurieus't volk heeft een afkeer
van 't socialism's esvkjiJiglieken en cor,Fj«va-
teurs jaL., 'i
in Belgii^hci
zelfde niet
het overvloedige van den rijke, zegge b. v.
zijne champagne, belast
Een neringdoener houdt eene meid, om
wat te helpen in het huishouden en de kin-
ders te bezorgen, en aldus moeder, de
vrouw, toe te laten den winkel op te passen.
Hij moet daarvoor lasten betalen, en die
lasten zijn juist dezelfde als bij rijke men-
schen, zonder kinders, die er eene meid op
nahouden uit luxe, om mijnheer en madame
te dienen.
De belasting geldt voor de eerste en voor
de tweede meid voor eene derde betaalt
men NIET. Dat komt waarschijnlijk omdat
deze die er drie meiden op nahouden, ge
vonden worden in die klasse der samenleving
die moet scharten en wroeten om eerlijk
door de wereld te geraken.
Waarom moet de kleine burger altijd
de gebroken potten betalen
Wij vragen niet dat de burgerij zou ont
slagen worden van lasten; dat ware onmoge
lijk. We zoeken niet de rijken te doen min
achten de eene stand moet leven met de
anueic. maai wat wij ..atv.. Uvi.uvi.ivi. io
eene REDELIJKER VERDEELING in de
betaling der belastingen, zóó gewijzigd dat
elk zooveel mogelijk betaalt in evenredigheid
van zijnen maatschappelijken stand.
De kleine burger werd reeds te lang uit
gebuit 't wordt hoog tijd dat hij zijne stem
laat hooren. Burgers van 't arrondissement,
roept met ons mee, en wij zullen aanhoord
worden. Burgersblad.
De stiijd tusschen het Lager Huis en het
Hooger Huis in Engeland betrekkelijk de be
grooting van geldwezen ligt voor eenige dagen
stil, maar daarmee is het toch niet uitgemaakt
wat er van komen zal. Er moet meer geld zijn
en daarom heeft het liberaal ministerie nieuwe
belastingen ontworpen. De lórds voornamelijk
komen tegen vele van die belastingen op en
zelfs is het geene zekere zaak dat die belastin
gen zooveel zouden opbrengen dan er van ver
wacht wordt.
De koning van Engeland heeft minister
Asquith, leider van het liberaal ministerie, bij
j hem geroepen, nadat hij ook de hoofdmannen
j van de tegenpartij, anders gezeid van de Tories
had laten komen om te zien of er geene over-
De kleine burgerij en de middenstand
betalen allesde groote nijverheid is hoogst
bevoordeeligd coöperatieven, kapitalisten
en aktiehouders betalen niets.
Een herbergier die een kapitaal bezit van
eene ton bier (20 fr.), 3 flesschen drank eenkomst mogelijk was, en te dier gelegenheid
- - wordt er een en ander opgeworpen dat van
van rond de 5 fr.,betaalt, volgens de nieuwe
Charleroy, naar Frankrijk 1 Die zulleD u daarop
antwoorden. Of bent je misschien van die
katholieke pnillenverkoopers, welke houden ^-^7 doet de v0, dc be'lmlenrs
staan, dat een werkershuisgezin, bestaande uit vuul "CL
man, vrouw en vier kinders, met negen frank De Patnote de toepassing
te week wel kan leven, en nog geld op de der wet op de pens,oenen van fr. In zekere
spaarkas leggen
En aangezien de heer X. u zooveel belang
schijnt in te boezemen, waarom vraag je hem
fMtont voor ccne lclcinc herberg
is zoo groot als die-van een hotel, waar ge
door gargons wordt bediend, waar de con-
Eene bekentenis De Patriote van 24 sommaties ne ferme streep hebben, die gij
October, sprekende over de willekeur die zal op den hoop toe driedubbel moet betalen,
heerschen, in 't toekennen van vrijstellingen gen rentenier, integendeel, die 200,000 fr.
gemeenten, zijn er personen die huizen, land
en koeien bezitten, en toch een certifikaat van
onvermogen bekomen. In andere gemeenten
Wét, van 200 tot 300 fr. als patent, belas P)e koning en de verschillende hoofdmannen
ting en abonnement. Hij moet 300 fr. zjjn DU allegaar uit Londen weg en blijven
betalen om zijne herberg te mogen openen eenige dagen afwezig, zoodat men nu tijd heeft
om die zaken tc bespreken.
En eerst en vooral de tusschenkomst van den
koning. Die zou kunnen nog al een beetje op
zien baren. Meer dan elders immers waakt het
Parlement in Eogeland over zijne onafhanke
lijkheid, maar sedert hij koning is heeft de
vroegere prins van Wales, over wien men
dacht niets anders te moeten zeggen dan le
roi s'amuse werkelijk getoond dat hij koning
is. In de internationale betrekkingen van
Eugeland heeft hij een heele rol gespeeld en,
wonder genoeg, het Engelsche volk weet dat en
het heeft volsterkt niet kwalijk genomen dat de
bezit in actiën of obligatiën, betaalt noch
patent noch belasting.
Waarom wordt zóóveel geëischt van de
eersten en schieten de laatste van alles vrij
Belgie telt nagenoeg 70,000 herbergiers.
niet"eens ,.=3»» f
^SS^rer'HeerPatri0fe) i "rnwoni,et oek „verwist „m te weten
hoeveel uren zij werken, en hoeveel tijd zij i
middelmatig in rijnen dienst blijven. Wij vragen We wisten reeds sedert lang, hoe «r gtord
niets beter? dan om te kunnen vaststellen dat j werd met het pensioen doch wie heeft t altijd
geloochend de katholieken, nu bekennen zij
hl, heerlijke loonen uitbetaalt. j het selve wettelijk en oaarmee somt ue
wat zeggen van die weduwen, die geen Eogelsche grond grondwet te berde. Die grond-
In Vrankrijk dragen de katholieken immer j ander bestaan kunnen vinden dan in het hou- wel immers staat nergers geschreven en bestaat
voorts de gevolgen hunner fouten i evenals den eener herberg maar uit voorpanden en tradities. John Bright
hier hebben zij er den godsdienst ten dienst Hoeveel herbergiers vindt men niet die mocht eenige jaren geleden zeggen
gesteld der rijke standen 't volk heeft ten vroeger kleine handelaars of ambachtsman-
verlaten. ia heeft zich tecen hen gekeerd, het I ngn waren> en door sleChte betalers, oneer-
De te huisarbeid maar 't is de hemel op
de aarde voor de werklieden en de bazen, wel
te verstaan voor deze die ooren hebben en niet
hooien, oogen en niet zien. Maar 't is waar
ook, binnen enkele jaren zal de schrijver van
a de Schoe het tegenovergestelde houden
staan, als hij wat meer op de hoogte zal wezen
der staathuishoudkunde of als wanneer de
katholieken, door den drang der omstandig
heden zullen gedwongen worden eene wet te
helpen stemmen, den huisarbeid regelende.
Penneslaven veran Icrcr. met den wind van
gedacht.
De sukkelaar, die in de Schoa zijne gal
uitspuwde, schrijft van den te huisarbeid, als
een blinde over de kleuren. Hij weet niet, wat
die woorden beteekenen, en de afschaffing
ervan vergist hij met het invoeren der meka-
nieken.
Hij vergeet ook, dat in geen enkel land of
vak, iemand bekwaam is het invoeren der
machienen tegen te houden en dat het eene
heilige plicht is, vooralle volksgezindenmaat
regelen te nemen, opdat de mekanieken niet
ten nadeele, maar wel ten voordeele der werk
lieden zouden gebruikt worden.
De regeling van den arbeid der vrouwen
Moet men met lichaam en ziel aan den duivel
niet verkocht zijn, om zoo iets voor te staan I
Die zonderlinge werkmansvriend, die in
de Schoe n te huis is, moet zich een aardig
gedacht maken van het familieleven, van de
plichten en de roeping der vrouw. Allo, katho
liek haantje vooruit, je schrijft wetens en
willens tegen de waarheid of wel er zitten er te
Selzaete veel, welke zoo diep in de hersenen
niet geraakt zijn als gij.
Maar, A propos, hoeveel betaalt gij aan uwe
werklieden, wel te verstaan indien gij cr hebt
En ook, waarom u ondervragen Misschien
hebt gij niet meer gehoor dan reuk. Gij hebt
immers den rotten visch, die meermaals de
straten van Thielt verpestte niet geroken en
hem zoo maar zelf met veel smaak binnen ge
speeld. Etje I Foei I Je moet, om zoo uwen
reuk kwijt te geraken, in een midden verkeeren,
waar het alleszins niet goed riekt.
in de behoeften van vrouw en kinderen, en of de lords wel het recht hebben de begrooting
die daaraan te danken hebben dat zij niet ten van geldwezen te verwerpen. Dat ware, zoo
iaste vatten van disch of staatskotcnien 2 En j ^jkt "e koï! ïïefdTlk^le
verlaten, ja heeft zich tegen hen gekeerd, het
geloof daalt verschrikkelijk Vrankrijk loopt
gevaar binnen korte jaren geen priesters genoeg
meer te hebben, voor 't grootste deel der dor
pen van 't land.
Ziehier eenige cijfers
M. Deladour, die een boek komt uit te geven,
over den toe-stand van 't katholicismus in
Vrankrijk, rekent dat nog slechts het vierde
gedeelde der bevolking naar de kerk gaat, en
dit getal neemt gestadig af.
't Getal van hen die hun kinderen niet meer
doen doopen, wordt van jaar tot jaar grooter.
De bevolking der seminariën vermindert op
schrikbarende wijze.
't Getal seminaristen in de groote seminariën
van Bourges is verminderd met 25 °/0, te Dyon,
Reims, Orleans, Aire, Bayonne, Viviers, Tou
louse 33 Te Limoges, Angouleme, Aix,
Rouen, Bordeaux, Tarbes, Saint [Flour, is het
gevallen op de helft.
De kleine seminariën ook ontvolken meer en
meer In 1898 waren 98 seminaristen te Mon-
taunban, nu nog 3o te Saint Die, i3o nu nog
49 Agen, 120 nu nog 25 Troyes, 65 nu nog
25 Lyons, 3oo nu nog 123, Fréjus, 80 nu
nog 20, enz.
De katholieken in Vrankrijk hadden genoeg
met de rijken en de edelmans de katholieke
menschen werden tot knechten gemaakt der
rijken evenals in België.
Doch 't volk heeft de katholieken verlaten,
en ze zijn nu wel met hun edelmans, zonder
geloof of zeden, de kerken staan ledig, en het
geloof verdwijnt.
In België gaan de katholieken denzelfden
wegde gevolgen zullen tusschen dit en twintig
jaren dezelfde zijn.
Legerwet Ze wordt tegenwoordig veel be
sproken in de kamers. De rechterzijde is erg
de Engelsche grondwet Waar is ze Toont
ze me zwart op wit. De macht van het Par
lement is, om zoo -te zeggen, in Engeland, zoo
lijke concurrentie, slechte handelswetten, gQed ajs onbegrensd. De wetten moeten aaoge-
enz., achteruitgingen, en zich enkel wisten j nomen worden door het Lager Huis en het
op te houden door het openen eener her- Hooger Huis en bekrachtigd worden door den
berg? Waarom die kleine menschen zoo de algemeene regel,maaris dat ookzoo
hoog aanslaan j in geldzaken Heeft het Hooger Huis daar
Denk daarom niet dat de herbergiers langs recht om spreken Dat is nu juist de zaak,
eenen anderen kant worden bevoordeeligd.
Wel integendeel de wet erkent zelfs geene
herbergschuld Waarom
Gaan wij over tot eene andere soort van
belastingschuldigen
In Belgie zijn bij duizenden winkeltjes,
die maar eene bijwinst vormen voor werk
menschen, welke alzoo hun karig dagloon
eenigzins zien vermeerderen. Vergeet niet dat
die kleine burgers de steunpilaren zijn der
grootnijverheid. Welnu, die winkeliertjes
zijn onderhevig aan lasten en patenten, van
zoohaast zij maar wat haringen of eenige
pakken chicorei voor hun venster leggen.
De commiezen heeten dat étalage maken.
Een miljonnair echter, die een kunstvoor
werp van duizenden franïcen voor zijn vens
ter zet, betaalt daarvoor g een knop.
Voor eenen velo vam 80 of 100 fr.
weerde betaalt men 5 fr. voor eenen auto
mobiel van 215,000 fr. wendt slechts 50 fr.
Een kleinhandelaar houdl een hond om te
helpen trekken aan de kar, om niet onder
den last te bezwijken hij betaalt daarvoor
6 fr. lasten. Waarom wordt niet die onmis
bare hulp van den zwoeger ontlast en
stellig is het dat sedert honderden jaren er geen
voorgaande bestaat, waardoor het Hooger Huis
eene beslissing desaangaande van het Lager
Huis zou afgewezen hebben. Het komt er nu
op aan te weten of men daardoor zelf zeggen
mag dat het verwerpen door de lords ongrond
wettelijk zou zijn.
Ook de invoerrechten brengt men te pas be
trekkelijk dien twist tusschen de twee Kamers
Engeland is altijd voor den vrijhandel geweest,
maar bij veel menschen is er hier ook een ver
anderde stemming te bespeuren. Velen zijn
voor invoerrechten, ten minste voor verschil
lende rechten wat betreft de goederen die inge
bracht worden uit de colonien en van elders.
De liberalen zijn daartegen en nu zeggen ze
We zullen geld genoeg hebben door de nieuwe
belastingen om niet bang te moeten zijn voor
hoogere invoerrechten.
Wat zal er nu van komen De Kamers
zouden kunnen ontbonden worden, maar de
eene noch de andere partij schijnt dat te ver
langen. Men is niet zeker van de overwinning,
aan den eenen noch aan den anderen kant. De
bladen schrijven over twee andere mogelijk
heden het houden van een referendum, dat
wil zeggen van eene stemming onder het volk,
rechtstreeks, over de al of niet wenschelijkheid
van de begrooting maar velen denken dat een
referendum volstrekt ongrondwettelijk is en
't kan best zijn dat er dan toch nog parlements-
ontbinding en algeraeene kiezingen zouden
