VOLKSVEREIN
Van alles wat
Viseh voor onze soldaten
De Landwacht in nesten
DEINZE
Opgepast en niet gelachen 1
ANTISOCIALISTISCH DAGBLAD
LAUWE
DEERLIJK
Terechtwijzing
Slavinnen
't Is niet alleenlijk uit de propaganda dat de
snelle aanwas van de Volksverein te verkla
ren is al moet ik hier tusschen haakjes
inbrengen dat, volgens e'n pasverschenen boek
van baron von Hoensbroeck, jcsuïet, nu over-
geloopen tot het protestantisme, de propaganda
voornamelijk gesteund wordt door de Jesuïeten;
zelfs dat de Volksverein i» zou voortgesproten
zijn uit 'n vergadering gehouden tusschen de
bekende politiekers en staatshuishoudkundigen.
Windshorst, de graaf von Lcewenstein, Mgr.
Korum, Marcour, Racke en Lieber, waar pater
Pesh het hooge woord voerde, 't Zija namelijk
nog eens de Jesuïeten die grootendeels het ver
spreiden der apoligitische werken en het geven
van leergangen betrek hebbende op die weten
schap bekostigen. Maar 't ië vooral de inner
lijke kracht der vereenigiDg die de bijzonderste
facte r is van den gekende vooruitgang.
De vereeniging heeft zich door de organisatie
harer beste elementen, door eene stevige geslo
ten samenwerking met andersdenkende (op
godsdienstig gebied w. t. v.) dus geheel ver
schillende met hunne katholieke, soms fanatieke
broeders uit Belgie, en door de practijk harer
sociale actie, weten te plaatsen waar ze nu
staüc" zrei, net merg van bare levenskracht, zit
niet in sociale grootspraak en althans nog min
in het afweren der leer van Marx ze steekt in
haren zelfstandigen bouw, de christene samen
leving.
In honderdduizende vlugschriiten verspreiden
de leiders van de Volksverein onder het
voik meer dan elementaire kennissen over den
modernen staat en zijne taak, over de rechten
en plichten van den arbeider enz. enz.
Middenstanden en landbouwers worden mede
georganiseerd en zooveel mogelijk de schokken
van den blinden klassenhaat vermeden, 't Is
nog aan hare werking te danken, dat Duitsch-
land bewaard is gebleven van eene naar revo
lutie hollende toestand zooals we moeten besta-
tigen bij onze zuiderburen. En toch, en toch,
blijft Duitschland de broeinest der socialistische
leerstelsels.
Zulke knappe inrichting, zoowel als de door
dachte actie, moeten ons wakker schudden. Het
spreekt van zelf dat zoo'n wijd uiteenloopende
beweging als die der Duitsche katholieken voor
ons kwalijk mogelijk is, vooreerst omdat ons
land niet te vergelijken is op maatschappelijk
en politiek gebied met 't groote Duitsche Rijk.
Rekening genomen van onze individuele krach
ten zouden we nochtans 'n grootere activiteit
kunnen ontwikkelen en tot e'n wasdom gedijen
die onze tegenstrevers met eerbied zouden ver
vullen. Onze princiepen zijn gegrond, ze zijn
niet afbrekend maar opbouwend hun grond
slag is de liefde tot onze christene broeders en
een onbeperkten eerbied voor de waarheid.
Menschen met zulke gevoelens bezield moeten
tot hun ideaal geraken, ze zullen
Maareendracht, samenwerken 1 Vrien
den houdt die woorden goed in den kop 11
J. L.
Studie en Sprekersbond.
Demokraten werkt mede in
den strijd, laat geene gelegen
heid voorbij gaan om onze ge
dachten te verdedigen.
De Duitsche socialisten hebben Kongres ge
houden. Eenige socialisten van Zuid-Duitsch-
land hebben inde laatste jaren de begrootiDgen
gestemd, eenige zelfs hebben het gewaagd den
voet te zetten in 't Paleis van den e-;nen of
anderen prins, tot groote ergernis der zuivere
socialisten. Bebel heeft dan ook die nieuwer-
wetsche socialisten onder handen gepakt en af
gekeurd. De matige socialisten hebben zich
goed verdedigd doch zonder bijval hun hou
ding werd afgekeurd. In Belgie is men zoo
scherp niet op de kwestie van princiepen; meer
dan een socialist heeft rx'a nu reeds in de
tegenwoordigheid des koniags vertoond, en als
het er op aan zal komen minister te worden
zullen zij de budgetten stemmen en zelfs voor
den koning buigen als gewone bourgeois.
Madame Vaughan, 't oud lief van Leopold II
die gemeend heeft geen tien maanden te moeten
wachten vooraleer met haren vroegeren vriend
(om 't echte woord niet te gebruiken) te trou
wen ('t geen bewijst dat ze nooit de vrouw is
geweest van Leopold II) doet nog soms van
haar spreken. Een kind van acht jaren had
overtijd met een sperreappel naar haar rijtuig
geworpeu. Zij sleepte het kind in haar rijtuig
voerde het mede naar haar kasteel en deed de
gendarmen halen, 't Kind door honger geprangd
had een stuk brood gevraagd, 't had dus ge
bedeld, 't geen verboden is. De gendarmen
waren dus verplicht volgens de wet het in
't gevang te steken tot verdere orders 1 't Volk
der omstreken is verontwaardigd.
Waarlijk, Monseigneur de aartsbisschop van
Mechelen haalt niet veel eer van zijn bescher
melinge. U we brieven in uwe kerken afgelezen
en die 't ellendig zedelijk leven van Leopold II
moesten verschoonen, zijn geene eer voor u.
Vergenoeg u Mgr. met de Vlamingen te ver
achten zonder dewelke socialisten en liberalen
u weldra over de grenzen zouden zetten en
hun reebtmatigste eischen te bestrijden lijk of
gij het doet als belooning voor hun gehecht
heid aan 't katholiesimus en om aan de godde-
loozen het treffend bewijs te geven dat de kath.
volkeren toch maar domme en achterlijke vol
keren zijn die de voeten lekken van deze die
hen verachten en met de voeten trappen.
De socialisten beginnen meer en meer te
tooncn wat zij van de vrijheid denken. Als zij
een werkstaking uitroepen, dat zij gelijk hebben
of ongelijk, iedereen moet volgen of men smijt
hem den kop in.
Te Rouaan in Vrankrijk komen de socialisten
dood eenvoudig een man te vermoorden die
naar zijn werk ging, in Parijs en rond Parijs
hebben zij verschilligc bestolen en mishandeld.
't Orgaan der Belgische socialisten dat over
eenige maanden insgelijks alle slach van ge
welddaden aanprees tegen de werklieden die de
roode mannen in al hun overdrijvingen niet
wilden volgen, zit een beetjeu in nesten het
durft de sociale stokslagers en moordenaars niet
afkeuren doch natuurlijk het durft ze niet pu
bliek goedkeuren het zwemt tusschen twee
waters. Leest dit echt model van dubbelzinnig
heid en van valschheid
Oh, schrijft Le Peuple, 't en is niet dat
wij 't geweld aanbevelen, dat onze tegenstrevers
dit wel willen aanstippen en ons niet meer
lasteren. Wij gelooven niet aan de goede ge
volgen van zulk stelstel dat ten andere onze
eigene gevoelens kwetst.
Doch als de werkman die strijdt voor zijn
brood en voor zijne familie, den jaune, den niet
stakenden werkman naar 't werk ziet gaan om
den patroon te helpen om dc werkstaking te
overwinnen, wij verstaan dat de werkstaker
roeptcanaille, en dat zijn vuist op 't gezicht
van den verrader nederdale.
Dus de Peuple keurt af en keurt goed. V^H
werkman die in eene werkstaking, die niet goed
voordacht en op ernstige grieven steunende,
andere werklieden zijne plaats ziet innemen
doch nooit kunnen wij dien mensch het recht
toekennen dien anderen man te dooden niet
meer dan dat wij aan een werkgever het recht
kunnen toekennen een anderen werkgever die
toegevingen doet aan de werkstakers, neer te
schieten. Doch indien iemand nog min dan
andere het recht heeft een niet werkstaker aan
te vallen 't 2Ïjn de socialisten. Waarom? Omdat
de socialisten maar al te dikwijls op de licht
zinnigste wijze werkstakingen op touw zetten
en duizende werkmansfamiliSn in ellende bren
gen. Hebben we in Gent niet regelmatig werk
stakingen voor iedere kiezing voor de Kamers
Was het hetzelfde niet vroeger voor dc gemeco-
tekiezingen Zien we niet al met eens de werk
stakingen verminderen van den oogenblik dat
eenige socialisten schepen worden Werden
niet meer dan eens de werklieden in werksta
kingen bedrogen lijk te Wetteren Ziet men
niet gewoonlijk dat na eenige dagen werksta
king, de kas der sociale vakvereeniging leeg is
omdat secretarissen en andere afeters er gedu
rig aan geknaagd hebben
En hoevele werkstakingen hebben de socia
listen niet op touw gezet alleenlijk om de pa
troons den duivel aan te doen en den haat en
de wraakzucht bij de werklieden te doen ont
staan
Welk recht hebben de socialisten bijgevolg
van onder straffe van als verrader aanzien te
worden, al de werkmenschen te willen dwingen
hun bevelen te volgen Welk recht hebben zij
bijgevolg deze die hen in al hun buitensporig
heden niet willen volgen te slaan en te ver
moorden
En wat zou er andersdenkenden te verwach
ten staan moest zulke soort van volk eens de
meesterschap hebben in het land
Proeven die werden genomen te Oostende en
te Yperen, hebben bewezen dat de troepen er
zich wel zouden bij bevinden met één- of twee
maal per week een schotel visch op de tafel te
zien komen.
Men zegt dat de uitslagen bevredigend zijn -
en de soldaten zich zeer ingenomen toonen met
de portie kabeljauw, rog of stokvisch die hen
werd voorgezet.
't Is gereedelijk om aannemen men kan
zich met rede voorstellen dat de visch dienend
voor die proefneming van de beste hoedanig
heid zal geweest zijn jen dat onze soldaten die
afwisseling beviel daar het vleeseh dikwijls
maar te wenschen laat.
Er werd beslist het gebruik van visch alge
meen bij het leger in te voeren men zal twee
maal per week, den dinsdag en den vrijdag,
een schotel visch opdisschen.
Daar verwacht wordt dat dit besluit van
aard is om de vischvangst in België in de hand
te werken en deze nijverheid eene groote uit
breiding te doen nemen, maakt men zich bereid
om de vischmijninstellingen van Oostende te
vergrooten en Zeebrugge tot vischhaven in te
richten.
Maar onze soldaatjes zijn te beklagen als ze
visch op hun telloor zullen krijgen die van de
derde en vierde hoedanigheid is, gelijk het nu
dikwijls het geval is met het vleeseh.
In De Landwacht van Woensdag 21
September 11. treffen wij wederom een artikel
aan onder hoofding Rechterlijk gezaag. Het
bevat in zijn geheel juist het zelfde van zijne
vroegere artikels waardoor zij zoodanig in
nesten geraakt is dat zij gedurig hetzelfde moet
herhalen. Wij vinden het van onzentwege ODge-
past gedurig het zelfde te herhalen, Het
Recht is geschikt voor nuttiger lezing dan
dat, en wij willen, noch wij kunnen a De Land
wacht, die alle dagen verschijnt, daarin niet
napoetsen.
Wij vragen evenwel niet beters dan dat 0 De
Landwacht de grond der zaak bespreke, zij
mag vast op ons bijzijn rekenen.
R. Vajjderschelden.
Verleden Zondag, 25 September laatst, wierd
er in onze stad eene groote openbare meeting
gegeven, door de christene demokraten.
De aangekondigde sprekers waren Octaaf
v'anscharaelhout, de gekende kampioen der
christene demokraten, van Moen, en advokaat
H. Plancquaert.
Echter, op het laatste oogenblik was er belet
en het was onze gevierde leider onmogelijk te
komen. Doch uitgesteld is niet verloren, hij
heeft nu vast beloofd binnen eene maand te
komen, en de vrienden van Deinze verwachten
hem dus met ongeduld. Er was een andere
spreker in zijne plaats gekomen Vriend Koen-
raed van Kortrijk, en rond 5 1/4 ure wierd de
meeting geopend. Er was een talrijk publiek,
het mag eene prachtig gelukte meeting genoemd
worden, wij hebben kunnen bestatigen dat er
geestdrift in de vrienden van Deinze zit, en dat
er in de naaste kiezingen een machtig getal
stemmen op de Demokraten zullen uitgebracht
worden, durven wij van nu reeds verzekeren.
Vriend Vanscbamelhout kondigt aan, dat
Plancquaert niet kon komen, en verleent het
woord aan vriend Koenraed, na een socialist
gezegd te hebben, dat hem ook het woord zou
verleend worden. In eene gloedvolle spraak,
schildert vriend Koenraed den toestand der
werklieden van Vlaanderen af, doet uitschijnen
dat de katholieke regeering ua 27 jaren bestaan,
niets gedaan heeft voor den werkman en toont
de noodzakelijkheid aan, voor allen, dien
onrecht lijden, zich bij eene politieke partij aan
te sluiten, welke geene andere kan zijD, dan de
partij der christene demokraten, omdat zij
alleen een duurzamen weisrana aan den
man, boer en kleinen burger kan verschaffen.
Na een warmen oproep tot de toehoorders,
om van de christene volkspartij deel te maken
eindigt vriend Koenraed zijne rede, welke meer
maals door handgeklap onderbroken en toege
juicht wierd.
Dan komt het woord aan vriend Vanschamel-
hout. Die koene strijder weet waarlijk zijne
toehoorders te begeesteren zelf werkman zijn
de, spreek hij het volk _in hunne taal en mede
slepend en klaar klinkt zijne stem in de ooren
van het volk en weet hij het hoop en ver
trouwen in den strijd der christen volkspartij
in te boezemen. Hij wijdt uit over het program
ma der christen demokraten, bijzonderlijk over
verplichtend onderwijs, spreekt over vrije
sijndikaten, en raakt verders meest alle punten
-•in van ons programma. Onder luidruchtig
handgeklap eindigt hij zijne redevoering.
Het woord wordt gegeven aan een socialist,
tegenspreker. Och, wat moeten wij zeggen
't Is altijd 't zelfde, er wordt van de kwestie
weg gesproken,wat ongerijmdheden verteld, en
dan wat persoonlijke aanvallen. Dit is de oude
gewoonte, en oude gewoonten zijn kwaad om
laten. Spreker had het bijzonderlijk gezien, cp
onzen leider, H. Plancquaert, maar ernstig
antwoorden, op de rede van de twee vorige
sprekers, daar was niets van. Maar hij rekende
zonder den weerbots vriend Vanschaeme'hout
zette hem zoo schoon op zijne plaats en ver
dedigde met zooveel vuur H. Plancquaert,
tegen de laffe aanvallen van den tegenspreker,
dat er van al zijne gezegdens niets meer over
bleef, dan eene slechte gedachtenis. Nogmaals
wierd vriend Vanschaemelhout langdurig toe-
g< juicht, en onder de meeste geestdrift, wierd
de meeting gesloten.
En nu, vrienden van Deinze, de handen uit
de mouwen binnen eenige weken komen de
sprekers terug, alsook H. Plancquaert met
moed voortgewerkt, binoen kort vormen wij
in onze stad etne goede organisatie der demo-
kratische partij. S. K.
Na de meeting wierd er nog een en ander
gezegd, alsook door vriend Koenraed en den
socialistischen tegenspreker overeengekomen
dat er in 't kort tusschen hen in 't zelfde lokaal,
een openbaar debat zou plaats hebben over -
christene demokratie en socialisme. Alles zal
verder in 't Recht aangekondigd worden.
Aan 't hoofd van Het Volk leest
men
Godsdienst. Huisgezin Eigendom
Maandag 26 September 1910 gaf M.
Eylenbosch, bestuurdervan «Het Volk»,
zijn ontslag als schepene van de
stad Gent, ten voordeele van den
vrijdenker socialist-communist
Jan Lampens.
Al de katholieken, gekozenen en
medewerkers van het anti-socialistisch
Volk staken een handje toe om den
zoogezegden vijand van godsdienst,
huisgezin en eigendom tot schepen te
verheffen
De vrienden van Lauwe worden uitgenoo-
digd tot de algemeene vergadering van den
propagande kring, welke zal plaats hebben op
Zondag aanstaande, 9 October, om 5 ure 's na
middags bij Alberic D'HallewijD, bij de plaats.
Wij hopen, dat er niemand zal ontbreken, en
dat er eenige nieuwe leden zullen voorgesteld
worden, de zaken gaan allerbest vooruit, wij
hebben nu*reeds een dagbladverkoopcr en in
't kort- zullen wij kunnen werken voor 't onpar
tijdig syndicaat.
Dinsdag laatst was er ook eene vergadering
van 't bestuur van den propagandekring, doch
meest al de leden waren er tegenwoordig, en
bewijzen daardoor met hoeveel geestdrift en
strijdlust zij bezield zijn
Allo I allen een handje toegesteken, naarstig
voort gewrocht, laat ons toonen, vrienden van
Lauwe, dat wij er zijn, en dat wij van de
bijzonderste strijders van 't arrondissement
Kortrijk willen zijn. Het Bestuur.
Onze kermis
Het schijnt ons niet ongepast eens in 't kort
een klein overzicht te geven over onze kermis.
Zaterdag, 17 September, acht dagen voor de
kermis, werden de kermlsberichten uitgedragen
waarom niet gewacht tot op kermis-avond
Wat bevat nu dat kermisbericht Wij zien
er niets anders op dan hetgeen elke inwoner
onzer gemeente sinds lange jaren van buiten
kan opzeggen.
Op kermis zondag iu al de missen, evenals
acht dagen te voren, hoorden wij een geweldige
dondering op de danszalen en de verdoemenis
uitgesproken over al deze die met de kermis
dagen het zouden durven vragen een danske te
draaien 1
Hewel, wat een verschil voor de verschil
lende klassen van menschenl De bals der rijken,
feesten, muziek en gezang gelijk in welke kos-
tumen, niets daartegen, maar de geringe ver
maken van het volk zijn schande en verdienen
dooden hel I... Buitensporigheden zijnicalles
af te keuren, doch waarom voor 't een in 't al
gemeen zorgvuldig gezwegen en op het andere,
het geringe, op zoo bovenmatige wijze uitvallen?
Nu, op andere jaren hoorden wij den Zater
dag avond evenals den zondag morgen ook den
maandag, dinsdag en woensdag eenige kanon
schoten over onze gemeente dreunen, doch dit
jaar is dat ook afgeschaft zijn onze gemeente
bazen misschien benauwd dat men het tot op
andere gemeenten zoude hoorendat het Deerlijk
kermis is en er zou kunnen vreemd volk komen
om onze herbergiers iets te junnen 1 Nu, zij
zullen er niet veel bij verloren hebben (de
vreemdelingen), want om 9 ure zouden zij toch
moeten terug keeren hebben daar op dat uur
alle muziek moet stil gelegd worden. Wij zijn
ook niet voor nachtuilen doch ons dunkens
zou men op de kermis wel wat langer koorde
mogen laten.
's Maandags, na het jaargetijde, die oude,
oude ouderwetsche mastklimming 1door onze
gemeente bestuurders ingericht dat steekt
ons tegen. Als 't volk uit de kerk komt, daar
staat te midden de dorpplaats een hooge sperre
geplaatst met van boven een band errond waar
aan eenige goedkoope zakdoeken, eenige paren
goedkoope kousen en nog eenige andere kleinig
heden hangen.
Jongens, al schooljongens, in hun slechtste
plunje getrokken staan er rond, elk zijne beurt
afwachtend en langhalzend Daar omhoog kij
kend tot zij naeenvolgend al hunne krachten
mogen inspannen om die, ginder hoogslinge-
rende nietigheid te kunnen bereiken.
Daar staan op zien, moet volgens mij elk
mensch met eenige gezonde rede, dat tafereel
aanschouwen als eene tentoonstelling over de
zedelijke en stoffelijke tosstand van ons arm
volk door ons gemeentebestuur ingericht.
En de kopstukken daarvan zouden zich dan
nog als vooruitstrevende katholieken, als demo
kraten willen doen doorgaan 1
Dat men in plaats eenige schoone prijzen
geve aan de beste leerlingen der school, en dat
men deze uitreike, zoo mogelijk, op eene open
bare plaats, in 't zicht van 't publiek. Dat men
als 't arme kinderen betreft, ze daarenboven
een nette kostuum geve opdat ze in 't open
baar mogen gezien zijn om hunne prijzen af te
halen. Dat zou voorzeker een beter uitwerksel
hebben voor de toekomst van ons menschen-
kinderen en ook een goeden indruk daarstellen.
Verders valt er al weinig te zeggen over ons
kermis, 'k Wil tr mij ook niet verder meer mede
bezig houden.
Toekomende jaar zijn wij maar drie weken
meer van de gemeentekiezing.
R. Vanderscheldbn.
Wij lezen in de Landwacht van 28 Septem
ber
a Het Recht had ons een nummer van het
Fondsenblad gevraagd van 29 Oogst. Wij heb
ben hem dat gezonden op het adres Het
Recht, weekblad, Brugge,
Het Recht zegt nu dat het nummer toege
komen is met en op het volgende adres
M. Remi van der Schelden, luitenant
der Kristene Demokraten, Deerlijk.
't Is mogelijk, maar dat adres is niet van ons.
Indien Het Recht het tegendeel staande
houdt, dan is het eenvoudig een leugenaar.
We wachten zijn antwoord
Ziehier dit antwoord
Hel Fondsenblad van 29 Oogst is toegekomen
verleden week te Brugge.
Maar wie heeft Het Fondsenblad van den-
zelfden dag, dus van drie weken vroeger, ter-
zelfdertijde naar Remi Van der Schelden ge
zonden
Wij niet, zeggen Landwacht en Fondsen
blad.
Zij loochenen dus en we moeten het aanne
men maar als zij het wezenlijk gedaan hadden
moeten wij zeggen na hunne loochening dat zij
over hunne kleingeestigheid beschaamd zijn.
De slavenhandel, zooals de geschiedenis ons
dien leert uit vroeger eeuwen, is uit de be
schaafde wereld, om zoo te zeggen verdwenen.
Dcch bij nader onderzoek, vinden wij heden
daags nog wanschepsels, die in verhouding van
de hervormde maatshappij, nog even vloekbaar
zijn als ten tijde van het slavendom.
Wij laten voor 't oogenblik den man ter zijde
om 't lot der vrouw te onderzoeken. De vrouw
uit het volk.
Hier voor mij ligt eene Duitsche statistiek
Belgie ontbreekt nog eens over de ziek
ten van maDnen en vrouweü op verschillieen
leeftijd. 5
De plaatselijke Leipziger ziekenkas miek de
statistieken van de buitenhuisarbeidende ma
nen en vrouwen. Ziehier