Enmuesi in zei de
Naar Diksmuide op 21 Oogst
UIT ONZEN PIJLKOKER
WEEKBLAD.
nöertvfcl
0HT
TOLK DER VLAAT'SCHE KRISTEN VOLKSPARTIJ
Zondag 31 juli 1927
STICHTER H. PLjSNCQUAERT
34' Jaar - Nummer 31
0,25
Inschrijvingen
12 maanden ff. 12,50
6 maanden fr. 6,50
3 maanden fr. 3,75
BUREEL EN OPSTELRAAD
HELPT ELKANDER
Caslnoploats, 11 Korlrijk
TELEFOON 20 POSTCHECK 1716,73
Het reel om te leven is het eerste recht
Het twelie is een man te zijn, geen knecht
DE CLERCQ.
Aankondigingen
Voor prijzen, voorwaarden, enz., zlcb
wenden ten bureele van 't blad.
PRIJS
per nummer
0,25
EED STEM UH HET HOORGEH
Een vooraanstaande soc. richtte tot een Hol-
landsch soc. dagblad een schrijven dat niet werd
opgenomen en waarvan we bier het slot rnede-
deelen
Als er een behoorlijke bestuurlijke scheiding
kwam en dat is niet in strijd met de socialistische
gedachten, immers wij zijn voor het zelfbeschik
kingsrecht der volkeren, dan zouden binnen he1
Belgisch staatsverflShd de belde volksdeelen zich
voorlooplg vrijelijk en onbelemmerd kunnen ont
wikkelen, dan zouden de Vlamingen ongehinderd
vikkellng op Nederland rich
Guldensporenslag vieren en konden de wt, zijn geen stobebranden, a.
Walen ongehinderd hun ontwikkeling richten op Ifeltiek wel eens bemoeilijken, maar strijders v<
e et inoubliable patrie» J--n mooi en geoorloofd Ideaal, ook uit een soc
Jemappebetoo- Jj stlicb oogpunt.
Bergen op Zoom, 8 Juli 1927.
We herinneren ons de eerste beevaarten, in vromen tocht aiover
de stukgeschoten velden, altusschen de weenende puinen naar de
graven van Joe Englisn, van de gebroeders Van Raemdonck, van Re-
naat De Rudder, naar de geschonden zerken van Oeren.
We zien ze nog, die eenige honderden getrouwen, wiens innig-
schoon gebaar Vlaanderen door, de belangstelling van tientallen dui
zenden heeft gewekt.
Diksmuide is of wordt geen^betooging.
Het is een kommunie van dê zielen der levenden met die der doo-
den, het is een ontroerende wijding van ons streven in 't aanschijn
van de graven onzer jongens, het is een toetsen van ons klemmen-
schelijk doen aan het groote gebeuren dat spreekt uit de velden en de
weiden van de ijzerstreek.
Het is geen dag van haat of nijd, van roepen en schreeuwen, het
is een dag aie de vele dagen die volgen beter maakt.
Wie er ging, keert er terug en brengt met zich een schare die op
hare beurt hare omgeving winnen zai.
21 Oogst is geen dag van een partij of van een groep, het is een
dag van heet w „Q t,.
Zoo moeten en zullen we ht
Wij voldoen heel gaarne aan het ver
zoek tot opna ne van het volgende
De kwestie der sociale verzekeringei
blijft al hare actualiteit behouden, wa
trouwens met het oog op hare verstrek
kende gevolgen en vooral in verband
de problemen, die de toekomst van
volk beüeerschen, ook voor ons een reder)
Zesmaandendienst enj
Gewestelijke indeeling
De kwestie van den zesmaandendienst
en van de gewestelijke indeeling komt
stilaan weer aan de dagorde de socia
listische jonge wachters hebben hier en
daar wat op den trom geslagen. de kom-
munlsten en wij zelf zitten ze af en toe,
hier en daar nogal eens duchtig in het
haar, heel wat van de socialistische a ge-
vaardlgJen vreezen voor hun mandaat
zoodat ze het tijd hebben gevonden hun
veikleziezlngsstrijd van 1929 voor te be-
reiWat de socialistische partij in de jaren
van hare medeverantwoordelijkheid in
het bestuur van het land verwezenlijkt
heeft, is nu juist niet van aard om gcesi-
dtift en stemmen te winnen, zoodat er
begrijpelijker wijze naar een middel ot
naar middelen gezocht wordt om de vroe
gere comedie tegen kapitalisten, tegen
koning en hof, tegen ministerwedden,
tegen duur leven, stabilisatie, afdankin
gen enz. te doen vergeten.
Er is geen twijfel dat de zoo dikwijls
verloochende zesmaandendiensttijd daar
voor dienen moet.
Het socialistisch landsbestuur heeft be
sloten een dusdanig wetsvoorstel bij den
e. k. zittijd neer te leggen
We weten niet of de socialisten nu ne
keer ernstig en met alle middelen DEN
ZESMAANDEN - DIENST ER DOOR
WILLEN;
We weten nlei of zij niet de geheime
boop koesteren met groot gebaar de re
geering te verlaten om aldus metvrije
hand den verkiezingsstrijd van 1929 te
kunnen voeren;
We zijn echter diep overtuigd dat er,
zoo de socialisten EENPARIG EN VOL
TALLIG willen zijn voor het doordrijven
dezer hervorming, ZE ALLE KANS, zij
het dan niet zekerheid hebben er, met de
hulp van de twee ktmmunisten en van
de zes nationalisten den zasm?f n"
dendienst en de gewestelijke
Indeeling door te krijgen.
Wfl gelooven vast dat ze er in slagen
zullen enkele vertegenwoordigers der Kr.
werklieden te verplichten
of van er voor te stemmen
of van zich te onthouden
of van thuis te blijven.
Als er maar gewild wordt.
Als de huidige beweging bij de socia
listen meenens is en niet het gevolg van
politieke berekening.
Daarop hebben wij ln de eerste maan
den te letten. Wij zelf dienen den zes
maandendienst, dien we bij elke gelegen
heid hardnekkig verdedigd hebben, op
het voorplan te brengen, belangstelling
te wekken en voorde kiezers zoo te stellen
dat noch socialisten, noch katholieke
werklieden wijken kunnen. X.
De Pachtkwestie
^Er heeft eens iemand gezegdJdat de
Walen geen vier en twintig uren den
toestand dulden zouden waaronder de
Vlamingen gebukt gaan.
Met evenveel recht mogen we bier be
vestigen dat geen groep werklieden van
eender welke nijverhei i 24 uren het on
reent zou dulden dat tegenover onze
boeten zoo schaamteloos wordt gepleegd.
De naoorlogsche periode heeft ons op
gebied van arbeidswetgeving wel geen
voldoening maar tocb merkelijke verbete
ringen gebracht.
De hervormingen zijn echter de deur
m den landbouwer evenals die der
Vlamingen vooroijgegaan.
Verleden jaar voor Kerstdag scheen het
er zou eindelijk toch eens een oplos
sing komen aan de zoo belangrijke pacht
kwestie, het scneen, want de kasteelhee-
ren en bewaatders die de lakens uitdeelen
ia de rtgeeririg, hebben het wel zoo weten
te schikken dat Kerstdag voorbijging, dat
ue heeren aan hun pachters schandalige
voorwaarden opdrongen zonder
wet ingrijpen kon.
Elr.de van dezen zittijd is de pachtwet-
kwestie naar den Senaat verhuisd. De
heeren Senators zijn in verlof.
De pachtkwestie zal in den naasten
zittijd worden besproken. Uit de versla
gen der kommissie blijkt het reeds duide
lijk dat geen der arliekels van de door de
Kamer gestemde wet ongewijzigd zal
blijven.
Ten wiens voordeel ze zullen veranderd
worden is geen geheim katholieke
liberale kasteelheeren en grondbezitters
zijn het roerend eens om de vrijheid,
door de in de Kamer aangenomen wet
verleend, zoo ver mogelijk in te korten.
En zoo heeft het alle kans dat de pacht
wet, na een zoo lang mogelijk uitgestelde
en gerokken bespreking zoo toegetakeld
wordt dat ze weer naar de Kamer moet.
Hoe lang deze lijdensgeschiedenis
duren zal Of deze aanleiding geven zal
tot konflikten,blijven tot hiertoe voor
onbekenden.
Wat de ondervinding ons echter reeds
toelaat te verzeketen is, dat de pachtwet
die er komt, ongeveer de waarde hebben
zal van tie Nolfbarak, 'tis te zeggen, half
en half.
Dat Is immers het kenmerk der heele
Belgische wetgeving.
Ze wordt daarom geschoeid op den
leest van Beulemans.
ȣat kan voor de tegenwoordige Ministers van
ilgli! wat lastig zijn, maar zou er toe kunnen
Idragen, dat het tegenwoordige België dat voor
p groot deel nu een Westersche Balcan ls, zou
Jrdwljnen In de toekomst en plaats maken voor
fi' normalen toestand tusschen twee rassen, de
Nederlandsctae bevolking.
I Uil een socialistisch oogpunt is daar m. i. z.
Lsoluut geen bezwaar tegen, tenzij men het
jvnscbe Imperialisme wil ondersteunen om de
.flaamsche gewesten langzamerhand te verfran-
hen, een poging die tegen de geconstateerde
iten en wenschen van het volk ingaat, en daarna
.heel België bU Frankrijk in te lijven.
De Vlaamsche Nationalisten, waarde partljge
IN DB GOEEÈ] RICHTING
Op 21 Oogst gaat al wie
Vlaming is, naar Diksmuide
Immers, in het kamp vaa onze r
tegenstrevers blijkt men zeer ernstig die
zaak te bestudeeren. Het Nationaal Ver-'
bond der socialistische mutualiteiten veri
gaderde enkele weken geleden te Brussel
om te onderzoeken welke de resultaten
waren van de toepassing der wet op de
ouderdomspensioenen. Ook het verbond
van sociale werken der liberale partij,
besprak kort geleden o. a. de kwestie dér
ouderdomspensioenen.
En ,wat doen wij Wij hebben helaas i
streven Daar zelfstandigheid,"'üöor fceu
itjner afdeellDgen zou laten onderzoeken.
Wij missen nog steeds een Vlaamsch
Nationale studiecommissie voor sociale
aangelegenheden,jdie, na grondig onder
zoek de richtlijnenzou aangeven voor een
krachtig doorgevoerde Vlaamsch natio
nale sociale actie.
Wij vergeten nog te Helft dat voor de
naar verhouding schaarsche Vlaamsch
nationale sociale instellingen, leder aan-
knooplngspunt, leder vorm van onafhan
kelijkheid van Belgische sociale organis
men, iedere aanlanding bij zoogenaamd
neutrale landelijke verbonden, die onver
mijdelijk Franschgezind moeten zijn, uit
den booze is en een belemmering voor de
ontwikkeling en deri uitbouw van ons
Vlaamsch nationaal volksbestaan.
Slenter en sleur, gemis aan initiatief en
duif om bet bestaande te hervormen,
vrees voor beperking der middelen ea
inkrimping van subsidies en Inkomsten,
maken dat onze instellingen nog te zeer
op Belgischen leest geschoeid blijven. De
gevolgen hiervan Dlijven dan ook niet
uit. Het gemis aan zelfstandighela, het
direct of indirect ondergaan van politieke
invloeden van Belgische politieke partijen,
het staan onder min of meer gepronon
ceerde Belgische, dat is anti-Vlaamsche
kontrool en het opleveren van uirect nut
voor onze Vlaamsch nationale actie zijn
de onvermijdelijke nadeelen die
voortvloeien.
Willen wij de lijn zuiver getrokken
zien, dan moeten wij onvoorwaardelijk en
doelbewust andere wegen op. Wij moeten
ons weten vrij te maken uit beknellende
Belgische banden we moeten naar de
oprichting van zuiver VI. Nat. sociale
instellingen op alle gebied,-naar de
methodische opleiding van onze Vlaam
sche mutualisten in VI. nat. zin, naar de
tot standkoming van eigen economische
organismen, die een ruggesteun vormen
voor onze sociale actie.
Beter dan wie ook zijn wij overtuigd
dat wij voor de verwezenlijking van dit
alles, binnen een zeer beperkten tijd, geen
illusies behoeven te koesieren. Wij zullen
het natuuilijk niet in enkele maanden
kunnen opbouwen, warneer anderen er
tientallen van jaren voor noodlg hadden 1
Maar dat is geen reden om het op de
lange baan te schuiven en de verwezen
lijking ervan over te laten aan een latere
generatie. En zoo wij de actie niet kun
nen aanvatten zooals wij het zouden
wenschen, dan is er toch niets dat ons
belet het op een meer bescneiden schaal
te doen.
Daarom richten wij thans, en dit weze
een eerste stap in de richting van het
groepeeren van alle Vlaamsche natlona
listen die op sociaal economisch terrein
willen werken, een enkwest in over de
sociale verzekeringen. Uit de hieronder
afgedrukte vragenlijst zal men kunnen
opmaken waar wij heen willen. Voor de
beantwoording ervan ricpen wij alle VI.
nationalisten op, want dit is een enkwest
waaraan velen kunnen meewerken. De
ervaring opgedaan bij een onderzoek in
zake het Arbeidsproces in Vlaanderen,
door ons met een onverhoopt groot sue
ces ingericht in 1917, heeft ons geleerd
dat er langs dezen weg heel wat te ver
wezenlijken is. Alle antwoorden moeten,
vóór 15 Augustus e. k. aan het adres van
den heer M. Schouppe, Kr. Volkspartij-
VI. Front, Molenstraat, 57, Aalst of aan
K. Waternaux, Essenburgstraat, 11b.
Rotterdam, Ingezonden worden.
Aan de hand van al de ingekomen ant
woorden zal een algemeen verslag wor
gesteld, dat dan nadien zal
Wij zullen ons verheugen over eiken stap die tot werkelijken
vrede, op grond van recht, in de wereld gedaan wordt en intusschen
onze eerste aandacht wijden aan onzen strijd voor Vlaanderen, over
tuigd dat wij ook den vrede dienen. Want eerst door ons volk heen
behooren we tot de wereld, en de sytnphonie der volkeren zal nooit
schoon in onze ooren klinken zoolang het oude Vlaanderen, met zijn
oude gaven en zijn jeugdige toekomstkracht er niet zijn stem in zal
mengen. (Jonq Dietschland),
Proficiat I
kers^t gebied.
--'.kin bovenvermelde adressen kunnen
ook alle verdere inlichtingen worden ge
vraagd en zullen ook alle wenken, aan
wijzingen en raadgevingen in dank wor
den aanvaard.
Mochten ons nu eens uit alle hoeken
van het Vlaamsche land en ook van uit
buitenland antwoorden toekomen. Uit
het noodgedwongen beperkt, maar niet
temin ernstig pogen dat wij thans voor
oogen hebben, kan heel wat groeien, ia
dien wij op de medewerking mogen reke
nen van allen, die beseffen dar er op bet
terrein der sociale actie, ook voor
Vlaamsche nationalisten, heel wi
doen is in het belang van onzen strijd en
s volk.
Karei WATERNAUX.
•■«ad JOÉ2'
Vragenlijst
betreffende het enkwest inzake
de sociale verzekeringen.
1. Welke tekortkomingen zijn er ten
opzichte van de sociale verzekeringen in
de Belgische wetten aan te stippen
a) ongevallenverzekering
b) Invaliditeitsverzekering
c) ziekteverzekering
d) ouderdomsverzekering.
2. Komen naar Uwe opvatting, in de
sociale verzekeringswetten, in het buiten
land toegepast, bepalingen voor, die in
onze wetgeving dienen te worden opge
3. Welke sociale verzekeringen dienen
volgens U verplichtend te worden ge
steld Hoe worden dan de lasten
DeAalstersche vertegenwoordigers van
de-« Belgische eenheid krijgen stuipkes.
Bravo voor onze vrienden van Aalst
De woede der franskiljons is de schoon
ste decoratie van den Vlaamschen natio
nalist.
De inhuldiging van het heerlijke VI.
Huis In de Molenstraat, de geestdriftige
viering van 11 Juli doet de franskiljons
razen en in hun kattekoleire vallen ze Jan
en alleman aan.
Hadden onze vrienden zich beperkt bij
het opzetten van een grooten mond, onze
vijanden zouden zich niet zoo bedreigd
gevoelen.
Maar wij-hebben niet enkel gezaaid en
de zaadjes overgelaten aan hun lot. Een
bloemist mag niet alleen zaaien, hij moet
ook over broeikassen beschikken, waar
de nog teedere plantjes het kwade seizoen
kunnen overbrengen.
Die broeikassen zijn onze Vlaamsche
Huizen.
In de laatste jaren heeft het arrondisse
ment een krachtinspanning van belang
op zijn actiefNinove, Sottegem, Erem
bodegem zagen Vlaamsche Huizen ont
staan en thans heeft Aalst de Mei op het
Hulzen bloeien I nns f
Nu nog een krachtinspanning voor
Geeraardsbergen en Herzele en het arron
dissement Aalst bezit ëen reeks lokalen,
i andere arrondissementen tot voor
beeld mag worden gesteld.
Laten deze Vlaamsche Huizen zich dan
vereenigen en volgen een goed afgelijnd
plan hun steun verleenen aan de VI.-
nationale werking in de andere arrondis
sementen van de provincie.
Het verlof der arbeiders.
sociale verzekeringen, naar uwe meening
voldoende Hebt U in dit opzicht beden
kingen
5. Welke moet de verhouding zijn der
werkgevers tegenover de sociale verzeke
ringen
6. Welke moet de verhoudlDg zijn der
werknemers tegenover de sociale
keringen
7. Hoe zijn en zouden moeten zijn de
verhouding der geneeshceren tegenover
de fondsen
8. Acht U de inrichting der bestaande
mutualiteiten, voor een groot deel afhan
kelijk van politieke organisaties en van
Belgische landelijke verbonden, bevor
derlijk voor ons volk
Kunt U een ander stelsel schetsen.
9. Kunnen naar uwe meening maatre
gelen eventueel welke worden ge
troffen voor eenegewestelijke inrichting?
10. Wat kan naar uwe meening wor
den gedaan om de werking en de propa
ganda onzer mutualiteiten en andere so
ciale instellingen uit te breiden
bescherming van het Gemeentebestuur.
VolgtProgramma van den 14°.
Daarna Programma van den 21".
Geteekend
De Sekretaris, De Voorzitter,
GENOT. FRAIGNEUX.
Schepen van Openbaar Onder
wijs en Schoone Kunsten.
Laten de Walen maar een eindje verder
gaan op dezen weg zij leveren voor de
Vlaamsche Belgen het bewijs dat de
Vlaaamschvijandlgheid der Walen baren
oorsprong vindt in hare gehechtheid en
Heide fot Frankrijk, hun waar vaderland.
PalmoHve-zeep voor
Vlaamsch haters.
De koning is Zondag na de plechtig
heid van leper naar Zwitserland vertrok
ken, waar de Koningin reeds verwijlt.
De heer Huysmans, minister van Kun
sten en Wetenschappen, doet op dit
oogenblik een "reis in Spanje waaruit hij
begin Augustus naar Brussel terugkeeren
.1.
Dan zal de h. Anseele, die nu d. d. ml-
ninster van Kunsten en Wetenschappen
Is, met verlof Daar Vichy in Frankrijk
gaan.
De h. Vandervelde vertoeft thans te
Spa, waar hij de gast is van zijn vriend
den h. Felicien Cattler.
De h. P. Hymans, minister van Justi
tie, zal deze week naar Zwitserland af
reizen.
De h. Baels, minister van Landbouw
en Opeübare Werken, zal gedurende de
maand Augustus te Oostende met verlof
zijn.
De heer Wauters, minister van Nijver
heid eD Arbeid, viert deze maand zijn
25 jarig Huwelijksjubileum en zal op 21
Augustus te Bordeaux scheep gaan voor
Brazilië, waar hij de Interparlementaire
handelsconferentie bijwonen zal.
Denkt men in die middens soms nog
dat ledereen die werkt recht en nood
heeft aan rust en verlof
Luik in Frankrijk
De Standaard schrijft
Dat bij velen in de Waatsche steden
het onderscheidBelgië Frankrijk niet
meer bestaat, behoeft geen betoog.
Luik steken op 21 Juli bij- a evenveel
vlaggen uit als op 14 Juli (Frankrijk';
nattonalen feestdag). Enkel een verschui
ving In de kleuren de meerderheid der
Fransche vlaggen op 14 Juli maakt plaats
voor een meerderheid van Belgische,
der dat de eerste verdwijnen.
Men heeft er echter beter op gevonden:
het nationaal feest dient aangekondigd,
het programma der feestelijkheden dient
bekend gemaakt. Ziehier hoe dat ge
schiedt (we vertalen)
Stad Luik
Blazoen met Blazoen met
Fransche kleuren Belgische kleuren
NATIONALE FEESTEN
van 14 en 21 Juli, ingericht onder de
Een recht merkwaardig geval dat het
vermelden loont 1 Een West-Vlaamsche
handelaar bestelde onlangs bij de firma
«Maison Louis Sanders» (Produit Phar-
maceutiques et parfumeries en gros, rue
de la Giacière, 2 Bruxelles) een hoeveel
heid palmolive-zeep en kreeg die dan met
een aantal reklaam-brlefjes voor dat ar
tikel, uitsluitelijk in de Fransche taal ge
steld. De bandelaar behield de waar,
maar zond de briefjes terug met vermel
ding, dat de menschen in zijne streek
Vlaamsch spreken en die dingen dus van
talen. -
Brussel, 15 Juli 1927.
Waarde Heer,
Verontschuldig ons laattijdig antwoord
uw postkaart, die in een ons onbe
kende taal gesteld is. We zullen trachten
uit te maken in welke taal ze geschreven
is, thans ls ze in handen hij onzen Cbi-
neeschen vertaler. Gelukken we niet, dan
zouden we ze kunnen zenden aan dan
oud-goeverneur van België, Dr von Bia
sing in Duitschland.
Hoogachtend.
Over den eerbied van dezen handelaar
voor de taal van zijn klanten en de Vla
mingen in het algemeen zullen we hier
niet uitweiden. Stellen wij alleen vast, dat
de heer Sanders een Hollander van ge
boorte is, die met groote moeite de Bel
gische naturalisatie verkreeg en gehuwd
ls met een lanigenoote van Dr von Bis
sing, oud-goeverneur van België. Et nunc
erudimini I
De kraaiende han«n.
In de Socialistische Strijd gaat een
metaalbewerker naar aanleiding van am
nestie de leden van B. W. P. In dezer
voege te lijf.
De socialisten KUNNEN of MOGEN
mets doen dat de huidige regeering zou
mishagen. De ministerfrakken prijs
geven om amnestie te koopen zou wel
gaan, maar voor onze opportunisten ls
die prijs veel te boog. Zij verzekeren dan
maar zonder amnestie minister te blijven.
De paitijpers maakt van het sluiten
van den parlementairen zittijd gebruik
over amnestie te kletsen. Zij kunnen
weer gerust een groote revoiution-
en mona openzetten inzake amnestie
en militair vraagstuk, omdat er in de
eerste tijd toch geen daad hoeft gesteld
te worden. Tegen November kan er dan
alvast over wat andera gepraat worden.
Wie herinnert er zich niet hoe de
drie kraaiende hanen voor den oorlog het
Vlaamsche volk tot den strijd opriepen.
Hun theatraal optreden ligt nog in Ieders
geheugen. Arme hanen I
De burgemeester van Antwerpen
heeft zijn sporen opgeborgen hij ver
toont nog slechts zijn schitterende drie
kleurige vederen. PRONKEN MAG HIJ,
STRIJDEN NIET MEER 1
De blauwe baan ligt geboterd in de
pan van de Nationale Bank. Hij spreekt
niet meer over het arme Vlaamsche volk.
De miljoenen die dagelijks door zijn
vingers glijden, doen hem alle ellende
van arbeider en boer.... en ook van
idealisten vergeten.
De ministerhaan heeft zijn vechtspo
ren verloren kraaien kan hij heelemaal
niet meer, 't is nog slechts kakelen 1 De
bazen van het hoenderhok zouden het
vreeselijk vervelend vinden, moest er nu
nog mannentaal voor 't Vlaamsche volk
gesproken worden
't Doet ons genoegen anderen zoo'n
taal te hooren voeren. We waren stilaan
heesch geworden bij 't steeds herhalen
van dezelfde droeve waarheden.