ORGAAN DER CH RISTENE VOLKSPARTIJ. Alles voor en door het volk! GROOTE MEETING Oproep. Vrienden. Voor de vlag van Wetteren. Mogen wij dat gedoogen De kiezing van Luik. °P' Voordracht van Priester Lemire. TWEEDE JAARGANG, Nr 15 5 CENTIEMEN HET NUMMER. ZONDAG 9 APRIL 1899. DE KLOK ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar. Een jaar a,5o fr.; 6 maanden i,5o fr.; 3 maanden o,8o fr. Men schrijft in bij P. Van Schuylenbergh, uitgever, Kerkplein, Ninove, en in alle postkantooren van het land. De Ciiristene Democratie zal de redding zijn der volkeren. Leo XIII. ANNONCENPRIJS per drukregel Gewcnp annoncen o,i5 dikwijls herhaalde bij overeenkomstvonnissen o,5o reklamen 0,75. Alle briefwisseling, vrachtvrij. Ongeteekende brieven worden geweigerd. GEMEENTE TEA1SCHE Heden 9 April, door Priester Daens en de heeren advo- katen Hecfor Planckaert en Hectop Le- bon. Bij goed weder op 't ruim schiet- plein Willem Tell en in géval van slecht weder in de Tooneelzaal De Winterbloem kasteelstraat. Met Siuxea toekomende hebben wij voorgeno men ons vaandel in te huldigen, doch dit vraagt groote onkosten, die wij, pas gesljchte bond, niet alleen kunnen dragen. Daarom hadden wij, reeds sedert maanden, eene inschrijvingslijst geopend, die, wij moeten het tot ons spijt bekennen, tot hiertoe weinige steun heelt gevonden, bij de vrienden buiten ons kanton. Wij doen dus een dringenden oproep, opdat elke goede strijdmakker zijnen penniug zoude storten, op elke vergadering van een uwer krin gen of afdeelingen, bij het samenzijn van eenige vrienden er een oiïerwilllge zou zijn, die het op zich neemt eene omhaling te doen, ten einde ons ook in staat te stellen ons groene vaandel te be- zitb-n, het leeken van aanmoediging in denstriid, die hier toch in ons Vlaanderen en bijzonderlijk in ons arrondissement zoo hardnekkig is. Vrienden, gedenkt onze leus Allen voor een. Eer? voor allen Leve de Christene Volkspartij, rwr-ïsteno >lkspartij, afdeeling Wettereu. Namens het bestuur De Schrijver, A.KREGERSMAN; N. B. Men mag de gelden zenden aan de redactie van ons blad. Rond gehaald te Ninove 1,57 Opdat de vrienden van Wetteren. de inhaling hunner vlag. op tweeden Sin- xendag zouden stellen 0,43 AALST. Pr. DeHaüwere 1,00 L. Ltebaut 1,00 TEiMSCHE. Van den Daenskring 3,00 Als men tusschen de regels van de ■gazetten der oude stijverikken leest, zou men bereid zijn te gelooven, dat Minister Vandepeereboom voornemens is, de voorstanders der Ev. V. in den zak te steken. Hij zou willen handelen, gelijk de vader die een stukje vleesch ol een biokje brood in de val hangt, om de muisoi rat te vangen die hem veront rust. En dat lokaas noemt men een mid den weg Een middenweg tusschen recht en onrechtDie ligt voorzeker in 't brein onzer wijze conservateurs, die volks liefde en rechtmiskenning, godsdienst en slemperij, liefdadigheid en baat zucht te zamen doen in 't huwelijk gaan, want elders zou men hem niet kunnen vinden Men moei wat toegeven van weers kanten, zegt Le XXe Siècle. Men moet Christus met eer kunnen wegzenden en Herodus tevreden stellen... Eene oplossing is dus onmogelijk Altijd hetzelfde halfgebakken stelsel 1 Met dit stelsel liet men de Vlamingen ro jaar strijden voor hunne taalrechten, iet men den boer kreveeren onder de ♦.eh, gat men 3 milliard aan forten kanonnen, trok men het donker <?.n den Congo over den kop Met •afllsel heeft ons land de belache- •(ieswetten en 't armzaligste mi- van gansch Europa. de politiekers noemen dat nismedoch aan ons, de geeft het een bewijs,dat onze oit den stier bij de ooren dor- ien en 't doet meer en meer zien, dat men van hen geene serieuse oplossing van 't maatschappelijk vraag stuk mag verwachten. Wat heeft Vandenpeereboom dus in de mouw Hij zou de groote arrondissementen in si ukken scheuren, ten believe en ten profijte (natuurlijk) der oü-pekens-po- litiek, en de partijgangers der E. V. zou hij een flauw afkooksel opdienen der gemeente-kieswet toegepast op de Ka- merkiezingen.' Dit stelsel voldoet niemand. Inderdaad. Het schandelijk tuisch- spel van al of niet blijft aldus voor een groot gedeelte van 't land voortbe staan, en de eene Belgische kiezer wordt in minderheid gesteld tegen den anderen,aangezien men in 'teen arron dissement van de E. V. zou genieten en in het andere niet. Van den anderen kant breidt het eene onrechtvaardigheid uit, die in onze gemeentekieswet enkel als proef tot de invoering der ongekrenkte E. V. werd neergeschreven. 't Is een middenweg die gelijkt op een van die verlaten steenwegen, waar de baanliggers der politiek te zamen komen en hinderlagen leggenom.de eerlijke politiek te doen vallen en te verwurgen. De minderheden liggen thans aan den band, 'nen band van onrecht. Die band moet weg! En instede van hem we te nemen, wil ons ministerie hem een beetje verwijden en aan sommige personen de kans geven om los te bre ken en bij middel der mogelijke E. V. in de Kamer te komen... 't Is de voortduring van het oud ge weld en van de oude knoeierij. Er moet eene oplossing zijn Als men geene radicale oplossing geven wil, dede men beter niet te ver anderen. 't Is nu reeds jaren dat de kieswet (juist gelijk de schoolwet) door de oude partijen wordt herzien en gewijzigd, om de goede reden dat die wet altoos tegen de tegenstrevers werd gekeerd en als deze dan op hunne beurt aan 't roer kwamen, zij het werk hunner voorgangers omver wierpen. Wordt het geen tijd dat men eens voor goed eene breede rechtvaardige kieswet make, die aan vele ellendige twisten een einde stelt, opdat men tijd en studie kunne wijden aan de groote vraagstukken, zooals 't pensioen en de belasting op het inkomen Nu is 't een gedurig verwijt een aan houdend gevecht, wier uitslagen maar al te dikwijls zeer onbeduidend zijn en door de reactie worden te niet gebracht, dan zal de discussie licht doen stralen over het land en de welvaart bespoedi gen. Mogen wij de aarzeling of de krom me sprongen van ons ministerie ge doogen P. V. De roo-blauwen roepen weeral triomf! 81.COC tegen 43.000. Och erme, wat is dat in vergelij king met heigeen van achter komtwant zonder twijfel is er a vooiultgang Niets gemakkelijker om te bewijzen. De katholieke bewaarders (coffres-forts en dé- lire) weigerden den strijd aan te gaan tegen de roo-blauwen, niet dat de kans onmogelijk was, ter contrarie M. Francotte was en moest in de Kamers, als ze maar wilden want sedert lang was alles bewerkt om dien uitslag te verzekeren De Pottieristen waren van kant gezetde socia listen met hunnen ex-priester Charbonnel hadden eindelijk de oogen van 't werkvolk geopend en daar jiet lot der groenon is altijd slechter te zijn dan,d(» socialisten en dat die onbezonnen socios 'nen afgevallen'priester als medestrijder ontvin gen, moest 't werkvolk nu bij zijne van ouds be kende vrienden, de conservateurs, terugkeeren. De onthullingen van DeWit, den ontgoochelde, werddn gratis voor niet uitgedeeld, in 't Vlaamsch en in 't Fransch al de oude wapenen van de heereh Hoyols en Hellepulte werden zorgvuldig aan denzelfden prijs aan den man gebracht. M. Woeste was op den rug der geestdriftige menigte vrij en zonder dwang zevenmaal rond de zaal gedragen zonder.... vallen. Ge ziet, niets te vreezen. Doch de tijden waren nog niet aangebroken men moest de algemcene kiezing afwachten, de slag zou des te gevoeliger zijn. Daarbij er was geen groene socialist op rang, geen gevaar dus voor 't geloof onzer vaderen. t Opkomen of liever 't dreigen van opkomen van M. de Ponthiëre, wijzigde die beslissing. Die groene ging zich op rang stellen op aanvraag der framassODS, dat was buiten twijfel. Alles gewikt en gewogen moest Francotte te berde want wie weetde kiezers,? hun waren leider niet ziende, zouden in staat zijn den slecht- sten te nemen en de Ponthiëre naar de Kamers te sturen en dat kon noch mocht. Zeker Francotte is gekozen Zelfs verstaat men moeielijk dat Micha zich niet terugtrekke mis schien uit eigenliefde Van het deinzen van M. de Ponthiëre was men hoegenaamd niet verwonderd de schaduw van den reus deed dien dwerg beven. Ha! Djemenis toch die vervloekte kiezers Zouden ze misschien niet geweten hebben dat hui' oezemyriend op rape stond Of is 't misschien bedrog Ja, vrienden, 't is bedrog, want de kiezers wis ten iet of wat van 't opkomen der conservateurs. Doch de valsche roo-blauwen zijn aan die een voudige brave menschen gaan vertellen dat Micha hun vriend was. a Zie, zegden die duivelsche roo blauwen, Micha stelt op zijn programma twee rechtvaardige zaken Het zuiver algemeen slem- recht en de evenr. vertegenwoordiging. En die onnoozel sullen van kiezers, die dutsen, die altijd hooren zeggen hebben dat de Recht- veerdigheid alleen door de katholieken kon ver dedigd worden, stemden voor Micha, overtuigd zijnde.dat was hij rechtvaardig, hij conservateur- katholiek zijn moest. En zoo komt het, of anders... Nu, gefopt voor dezen keer, doch geenen moed verloren Want... we leven op eene winst van van 5000 steramen. 't Is de Patriole die 't zegt, en hij heeft meer dan gelijk. In 1894 had M. Francotte 55.544 stemmen, zegge vijf en vijftig duizend en oneffen. In 1898, dus verleden jaar, 53.150 stemmen, zegge drie en vijfiig duizend. Nu in 1899, 43.747 zegge vijf duizend dui zend stemmen winst op eenige na, op den builen heet men dat... gewillig. Ge ziet dus, de zaken slaan schoon en dat is alles 1 Doch, om alle misrekeningen van aard als die daar laatst te Luik voorgevallen, ware het hootdnoodzakelijk dat de kiezers beter ingelicht werden nopens de namen der conservatieve can didates Dat kunnen niet anders dan volksvrien den zijn, 't is geweten, 't en zijn geen ander. Doch de kiezers kennen ze daarom niet. 'k En zeg niet dat het hier 't geval was dat onophou dend stijgen der stemmen van M. Francotte te beginnen van 1899 doet eerder vermoeden dat hij in 1894 min gekend was dan hedendaags. Ik weet 'ne middelmaar 'misschien bestaat er brevet van 't Zijn de saucissen.... Daar kunnen noch rooden, noch blauwen, noch groenen tegen Er is wellicht geen man die meer wordt gelas terd en bestreden dan dien Franschen volks priester. Elke stap dien hij doet, elk woord dat hij spreekt of schrijft, wordt bespied, verdraaid en aangeklaagd. Over eenige maanden moest hij zijne eer van priester verdedigen tegen eenen anderen priester die hem had aangevallen. Onder zijne vijanden telt hij personen uit den machtig- sten adel, uit de hooge geestelijkheid van Frank rijk, maar te midden van de hevigsto aanvallen behoudt die bi ave zachte man eenen helderen geest, die zijne geduchtste vijanden weet te ont wapenen. In België geniet hij veel sympathie bij de de mocraten en vooruitstrevende katholieken en 't is zoo dat hij op 25 Maart, te Brussel eene con ference heeft gegeven voor de Ligue du Goin de Terre et du Foyer Insaisissable, onder het voorzitterschap van M. Beeruaert. Het hoofddoel van uwen bond, ze{[de 'hij moet 3trekken t "1 -sterking van het hi Zijn plicht moet wezen het huisgezin te vestigen op zijne natuurlijke en goddelijke basis, welke bestaat in het bezit van eigen erf en heerd. Wij hebben een doel, het huisgezin een middel, den kleinen eigendom een zedelijk gevolg, den godsdienst. Waarom dit doelhet huisgezin Omdat al het overige betwist wordt. Welk is de maatschappij, welk is de instelling, welk is de groepeering, die weerstaat en duurt, uitgenomen bet huisgezin Men kan landen aantreffen zonder steden, volke ren zonder persoonlijken eigendom, maar men zal geene vinden zonder huisgezin. Het huisgezin is de bestendige eendracht van den man en de vrouw. Wij badieden de oude familie, het voorvaderlijk gezin, datgene door God gemaakt, waar twee wezens vereenigd zijn zoDler daarom gelijk te wezen. Men vereenigt geene twee wezens die gelijk zijn. De man en de vrouw zijn juist vereenigd omdat ze niet gelijk zijn, aangezien er tusschen beiden, ofschoon de zelfde rechten op den Hemel en dezelfde eigen schappen tot de deugd hebbende, ongelijkheid van gemoed, van karakter, van lichaams- en zielskrachten bestaat. Het afeminisme» (bewe ging tot het ontslaven der vrouw), zooais velen het hedendaags begrijpen, loochent het gezag van den vader io het huisgezin; 't is de loochening der natuur. De vrouw bezit de gaven van hïJt hart, eene zeldzame fijnheid van inzicht, en een zeker instinct dat haar toelaat de zaken te vatten, maar niet ze te doordringen... Wij willen bswijzen en de vrouwen kunnen ze niet geven, en zij verstooren zich omdat men er hun vraagt. De hoedanigheden van het eene en het andere geslacht kunnen alleenlijk, zich vol- ledigende, de algeheele volmaaktheid der opvoe ding verzekeren en het kind vormen. Dit huisgezin, dat noodzakelijk ls, dat het ge luk is dér maatschappij, moet een lichaam heb ben. Ik kan me 't huisgezin niet voorstellen zonderde schuilplaats die het verdedigt, zonder den omslag die het omringt, zonder dit hoekje gronds waar het kan zeggen wij zijn thuis. En door hoekje gronds verstaan wij niet een kot, een kelder of een zolder. De familie moet lucht, licht en vrijheid genoeg hebben. Zij moet haren thuis hebben waar z«j hare herinneringen mededeelen, waar zij de banden die haar veree nigen toehalen kan. Zijn we zoover Heeft de werkmansfamilie haren huiselijken heerd Men zegt, en 't is waar: de werklieden winnen heden meerden over 20 jaar, de vooruitgang der beschaving heeft hun bevoordeeligd gelijk de andere klassen van bur gers men houdt zich met hen bezig zonder ver- poozing niettemin morren en klagen zij. De landbouwers, aan wie inen min geeft, zijn stil. Waarom Omdat zij den familiegeest hebben bewaard, terwijl de anderen, de werklieden der steden, er maar al te dikwijls toe komen, enkel op het i panem et circences (het brood en de spelen) der ouden te denken. Overal waar het huisgezin is aangetast, ver meerdert de volksarmoede, vergrooten de eischen en worden onverzadigbaar. Hoe gehandeld om het huisgezin te bewarenIk las, over eenige jaren een boek getiteld Wie zal overwinnen, de Grond of het Geld 't Is de knoop der Jood- sche kwestie 1 Ik schuif dit laatste woord van kant om geen godsdienstig éliquette op een maat- schappehjken geesel te zetten. Het is niet noodig dat de katholieken zich vermaken met te zeggen, dat, als de Joodsche kwestie zal opgelost wezen, alles zal opgelost zijn. Zij moeten den woeker alleen niet ais vijand beschouwen. Dit belet hun het wezenlijk gevaar te zien, de oppermacht van het geld, de heerschappij van het geld, vrucht baar door zlch-zelve en alles aan hare eigene maat metende. Indien wij de familie wilden versterken door geldbanken eu crediet, wij zouden voorde kleiue menschen slechts een systeem benuttigen, dat gediend hebbende voor anderen en schadelijk geworden voor de maatschappij, zooveel te scha delijker zou zijn indien het algemeen wierd. Ik weet niet hoelaug het tegenwoordig stelsel van het kapltalism zal duren, maar ik weet heel wel dat het bouwvallig is. Ik weet dat het vroe ger niet bestond. Dus, is het nieuw, en wat nieuw is, kan oud worden. De aarde Is, vanaf do schepping, gegeven aan de kinderen der menschen. Deze die ze inpal men en aan hunne gelijken ontnemen, doen kwaad. Als ik onmetelijke eigendommen verbor gen zie door domme blinde muren, wórdt ik ver ontwaardigd en ik zei* tot mij zelve Mijne blik- kor'. 1 Gendom niet gestolen nebbr W "meene O' l-

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Klok | 1899 | | pagina 1