KSHh*
De avonturen van Fré en
Jef Prot
7wk jfll
BIALEK (vervolg)
Iri het eerste deel vertelden Jef
en fré hoe ze aan hun naam zijn
geraakt en het wedervaren van fré
tijdens de oorlog 14-18 tot met
het bombardement in steenstrate.
Na de oorlog vertrok fré voor
een tweede maal naar amerika.
"Ik ben eigenlijk niet zolang
in amerika gebleven. De eerste
keer bleef ik er maar 11 maand
en toen werd ik teruggeroepen
voor de oorlog en de 2de keer
dat ik er naar toe ging was ik
invalied en kon niet meer zo
goed meer werken. Ik ben er
wel tegengekomen die dik geld
verdienden maar die stonden de
ganse dag door in het koperstof.
Daar moest ik niet veel weten en
daarbij die zijn allemaal jong
gestorven. Dat was geen werk
zo'n ganse dag in dat stof zit
ten. Da 1s veel te giftig.
Ik ben dan teruggekomen en heb dan
een tijd in 't ijzer gewerkt bij
BoëlToen ik daar werktte is het
enigste keer geweest dat ik me o-
verslapen heb.
Op 'n nacht werd ik wakker en
ik had gezien dat de wekker was
stil gevallen.
Aan mijn vrouw, die naast mij
lag, vroeg ik welk uur het was.
"Welk uur is 't op de wekker
vroeg z'in haar slaap. "Eén uur,
maar de wekker ligt stil." "He-
wel, antwoordde ze, dan is het
één uur" en ze sliep verder.
Maar ondertussen had ik al 'n
keer naar buiten gekeken en ik
had gezien dat het dag werd.
Ik ben dan maar rap naar de
trein gelopen.
Als ik op mijn werk aankwam ben
ik direkt mijn medaille gaan af
halen, - je moest dat doen omdat
ze zouden weten dat j'er was,
en als je een ganse maad op tijd
kwam kreeg je een premie. Juist
toen ik de medaille afhaalde kwam
mijnheer boël af en die zei dat
ze me mijn premie zouden uitbeta
len om dat het de eerste keer was
dat ik te laat kwam en hij zei
er ook bij "moesten ze allemaal
zijn gelijke gij, frederique"
Ik heb daar vier jaar gewerkt
zonder één dag te verletten.
Maar 'n keer op een dag had een
ingenieur me zien praten met
zijn vrouw. 't Was wel een knap
vrouwtje dat hij had, maar het
is toch geen kwaad om met haar te
praten. Maar die ingenieur was
op mij kwaad geworden en op 't
einde van de maand wou hij mijn
premie niet uitbetalen. Ik ben
het dan maar afgestapt en als ik
wegging vroeg boël mij wat ik nu
zou doen. Ik zei "wel ik ga vod
den en oud-ijzer opkopen."
Maar ik wist dat hijzelf ook oud
ijzer opkocht en later hebben we
samen nog zaken gedaan. Terwijl
ik in vodden en oud-ijzer deed
verkocht ik ook fruit. In brus-
sel ben ik ooit de eerste geweest
met aardbeien. Het waren van
die dikke, sappige bezen en 'k
had die speciaal in een plat korf
je gelegd. Maar 'n keer in brus-
sel toegekomen waren ze helemaal
plat en als z'er een opmerking
over maakte zei ik hen dat z'er
konfituur konden van maken. In
de winter dan was het nog veel
erger dan moest je oppassen dat
je met je kar niet in de modder
vastgeraakte
Eigenlijk gingen we niet zoveel
naar brusselMeestal was het in
gent dat we ons fruit verkochten.
Maar na een tijd hadden ze ons
ginder door en ze begonnen zelf
hun aardbeien te kweken, toen
was het gedaan met de verkoop.
Dan ben ik maar in de staats
school gaan werken. Maar voor
dat ik mocht beginnen moesten
mijn papieren eerst getekend
worden door de burgemeester,
behn was dat in die tijd,
Hij zei dat hij geen tijd had
omviinijn papieren te tekenen
maar dat deed hij om met mij
te spotten. Haha gij groten,
dacht ik bij mijzelf, omdat
g'in het parlement zetelt en
in de raden van beheer zit denk
je dat je alles mag, wacht maar
de kleintjes zullen je wel hebben
en ik ging met mijn papieren naar
de rijkswacht daar zei ik hun dat
de burgemeester weigerde te teke
nen. Hij heeft ze daar moeten
komen tekenen. Ik had hem toch
beet
Gedurende 13 1/2 jaar heb ik in
de "staatsschool voor meisjes"
gewerkt. Jef was juist geboren
en m'n grootste, frans, werkte
toen in de soierie.In 1928 of
'29 als ik pas in de staatsschool
werkte, kwam onze frans op een
dag naar huis, met zijn ogen
gans gezwollen en rood van de
acide. 'k Heb hem dan maar ge
zegd dat hij mocht thuisblijven.
Dat is toch geen werk, een mens
zou er blind van worden. Hij
is niet lang thuisgebleven. Op
'n dag zei hij dat hij naar ameri
ka wou vertrekken. Nu woont hij
in californie. Z'n moeder is hem
nog gaan bezoeken"
Ik weet nu niet meer of ze vanuit
amsterdam of rotterdam vertrokken
is maar wat ik nog altijd goed
herinner is dat we haar per auto
hebben weggebracht. 't Was
in 't putje van de winter. We
waren met beir overeengekomen
dat hij ons zou voeren. Maar
de nacht voor ons vertrek had het
zo hard gevroren en gesneeuwd
dat hij met zijn auto niet bui-
ten kon. Maar waren, die hier
vlakbij woonde, die kon wel in de
sneeuw rijden met zijn auto.
Dat was een veel kleiner autootje.
Zo eentje die zich overal kon
tussenwringenWe zaten daar al
lemaal in dat autootje geperst;
van voren waren en vader fré,
vanachter m'n moeder en ik en
de bagage, 't Was geen lachen.
En ondertussen vroor het zo
hard dat de sneeuw vastvroor
tussen de spatborden en de wie
len. Om de 500m meters moest
ge stoppen om die sneeuw weg
te kloppen. Maar
we zijn er toch geraakt."jaja
lacht vader fré en hij denkt
terug aan zijn vrouw die hem
afscheid wuift vanop het dek
van het schip. Maar zijn werk
in de staatsschool ging verder.
"Als in die school toekwam
lag de zolder vol met (oude,
versleten muziekinstrumenten,
'k Zei tegen renë, dat was de
andere die daar werkte, we gaan
dat hier allemaal buitensmijten
wij kunnen er toch niets mee
doen. We hebben toen alles
verkocht, als oudijzer. In die
school heb ik hard gewerkt.
Tot op de dag dat het barstte
met die dikenek die op school
rondliep. Een stuk toezichter
die dacht dat hij de minister
van onderwijs was. Ik ben het
dan afgetrapt, nadat ik die dikke-
nek een zodanige troeveling had
gegeven dat hij ervan in zijn
broek deed. Als ik daar juist
weg was, brak de oorlog van '40
uit. Ik wou als vrijwilliger in
't leger Ik moest toch iets
doen om de kost te verdienen.
Maar ze wilden me niet in 't le
ger. Ze zegden dat in 1921 werd
gereformeerd. Ik ben dan gewoon
met hun meegegaan op zoek naar e-
ten. (wordt vervolgd)
AKTIÏÏ.AKTIVITEITEN.
8 aug. pamelstraat
wielerkriterium juniores bwb
15 sept. zaal 'de redding' org. csc
toneel door 'm.m.t.
'VOETBALTRAINER NEEMT ONTSLAG'
20 sept„oesterkappen in de ooster-
schelde (vertrek ninove 7u30)
inschrijving: 054/33 92 79
bij urbain verekens.
Over zijn begin is Bialek zwijgzaam.
Toen hij, 23 - 24 jaar was gaf hij, de
gedisciplineerde arbeider zijn ontslag.
"Ik liet de direktie zitten met hun ver
drongen neurosen en vervlogen dromen".
Hij begon hard te werken als muzikant en
om in leven te blijven knapte hij aller
hande werkjes op.
Zijn eerste grote optredens waren de gro
te betogingen, de 12 uur voor latijns
Amerika te Vorst, avonden over Chili, Ar
gentinië, Brazilië... 't Waren een tien
tal kunstenaars en duizenden toeschou
wers. Iedereen was gelukkig en iedereen
dacht dat het publiek voor hem kwam.
Toen kwam de tijd dat men alleen stond
op scene en dat men het moest waarmaken.
Dat was de grote ontnuchtering.
Bialek bracht de muzikanten samen en
vormde een groep. Kollektief werken en
hetzelfde loon voor allen. "Het was
geen echte kollektiviteit. Ik schreef
de muziek en de teksten en de muzikanten
speelden het. Ik hoop dat ik eens kol
lektief zal kunnen werken en kreëren
maar ik geloof niet dat zulks mogelijk
is met liedjes." De muziek die Bialec
toen schreef was doorgaans moeilijk.
"Als ik iets eenvoudigs schreef dan
lachten de muzikanten met mij". Maar la
belle gigue, die op een heel eenvoudig
melodietje is geschreven sloeg in bij
het publiek en voor Bialec stond de weg
open om verder te zoeken naar de eenvoud
en te streven naar de eenheid tussen de
kunstenaar en zijn programma.
Opnieuw komt er een trein voorbij. Stil
te. Bialec kijkt naar de trein. "Nu
moet ik echt gaan" en terwijl ik hem de
terugweg uitleg gebruik ik de supermarkt
als plaatsaanduiding. Bialec merkt op
"Tegenwoordig zeggen de mensen, je draait
af aan de supermarkt. Vroeger zeiden ze:
je hebt daar een boom, een gebouw, een
dodenmonumentTot binnenkort en bedankt
voor de koffie."
CoppensJean-Pierre
juli 80
(vervolg
