IN DE DESPAUTEERSTRAAT
S
Firmin TIMMERMANS (vervolg) Je doet ook nog aan studiowerk Ben je tevreden met wat je bereikt hebt
Ondanks de vooraanstaande plaats, die
Johannes Despauterius sinds 1501 i n-
nam aan de Leuvense pedagogie van de
Lelie, was zijn leven toch niet zonder
zorgen. De Leuvense universi te it
was immers een zeer slechte werkgever,
de lonen waren er zeer laag en wie
er wilde blijven werken, was omzeggens
verplicht zich priester te laten
wijden zo kon men kanunnik worden aan
één van de vele Leuvense kapittels en
aan een prebende geraken, d.w.z. een
jaarlijks deel van de inkomsten van
het kapittel. Voor wie geen zin had
om priester te worden en zelf over
geen rijkdommen bezat) bleef er slechts
één mogèlijkheid over zo vlug moge
lijk uitzien naar een beter betaalde
betrekki ng
Vandaar dat heel wat voorgangers en
leermeesters van Johannes Despauterius
zo vlug mogelijk Leuven verlieten.
Gerard Cannyf (of Cannifius) werd rek-
tor van de Latijnse school te 's Her
togenbosch. Jan de Coster (of Custos)
vertrok naar Groningen en zou later
rektor worden van de Onze-Lieve-Vrou-
weschool te Antwerpen. Ook Despaute
rius verkoos voor deze oplossing, want
van huis uit was hij misschien niet
arm., maar zeker ook niet rijk, en om
priester te worden had hij blijkbaar
geen zin. In september 1506 had hij
de Lelie reeds verlaten en verbleef
hij in het kleine college van de
Begarden (mannelijke tegenhangers
van de Begijnen) te Leuven. Blijk
baar was hij reeds zo beroemd om
zijn kennis van het Latijn dat hij
voldoende privé-1eerlingen om zich
heen kon verzamelen om daar ruim
schoots te kunnen van leven.
En wat nog belangrijker was Johannes
Despauterius kreeg tijd om zich be
zig te houden met zijn verdere studie
van het Latijn. Waarschijnlijk vatte
hij daar het idee op om de oude
Latijnse spraakkunst van Alexander
de Villa Dei (Villedieu in Normandië)
die reeds sinds de middeleeuwen in gans
West-Europa werd gebruikt, volledig
te herwerken en te verbeteren. Maar
daarover een andere keer meer.
m, *03
Zoveel is zeker dat Johannes
Despauterius nu bekend was geraakt
in gans de kring van de Zuidneder
landse humanisten. Ook kwam hij in
kontakt met Georgius Haloinus,
(1470-1536/37), heer van Halewyn
(Halluin in Frans-Vlaanderen) en Komen,
ambassadeur van Karei V en verbonden
aan het Bourgondisch-Habsburgse hof
van Filips de Schone en keizer Karei.
Deze Georgius Haloinus, één van de
weinige hogere edelen die zich aktief
bezig hield met het humanisme en als
beschermheer optrad van--onder andere
Erasmus en Vives, kon er Despauterius
toe overhalen zich als leraar te vesti
gen aan de Latijnse school van Komen.
In september-oktober 1508 verbleef
Despauterius alleszins in Komen, maar
amper een jaar later werd hij rektor
van de school in Sint-Winoksbergen
Frans-VIaanderenDaar zou hij ze
ker blijven tot februari 1514, maar in
de loop van datzelfde jaar keerde hij
terug naar Komen, waar hij ging wonen
in een..huis aan de brug over de Leie.
Daar zou Johannes Despauterius over
lijden in 1520.
En dat was dan alles wat de heer J.J.H.
Verlinden, boekdrukker te Bergen-op-
Zoom en uitgever van de Laatste "DEs-
pauteriaanse" spraakkunst in 1864 kon
terugvinden over zijn Despauterius.
Achteraf hoorde de heer J.J.H. Verlin
den nog dat de stad Ninove in 1868
een schilderij, waarop Johannes Des
pauterius zou zijn afgebeeld, had aan
gekocht van een zekere Vergauwen, ont
vanger van de Burgerlijke Godshuizen,
voor de som van vierhonderd frank.
Dat schilderij was overigens, naast
zijn vele boeken, het enige wat over
bleef van Johannes Despauterius. Zijn
graf in de kerk van Komen werd immers
vernield bij de brand van 1584. In
de plaats daarvan hing nu in de
Chrysoliuskerk van Komen een eenvoudig
grafschrift met een verwijzing naar de
lichamelijke handicap van Johannes
Despauterius
HIC I AC ET UN0CULUS
HIER LIGT DE EENOOG,
DIE SCHERPER ZAG DAN DE H0NDERD0GIGE
ARGUS
NINOVE IN VLAANDEREN BRACHT HEM VOORT,
MAAR STOND HEM AF.
HIJ STIERF IN 1520.
HIJ RUSTE IN VREDE.
Wat wij hem dan ook laten doen...
tot volgende maand.
slot volgt)
GEORGES VANDE WINKEL
bericht
het volgend nummer verschijnt
in oktober.
Nadien ben jij bij Johan Verminnen gaan
spelen
FT Ik ontmoette Johan heel toevallig
in mei '71. Ik speelde toen met de
Swinging Jaguars het 1 mei bal en Johan
stond geprogrammeerd als vedette. Ei
genlijk was het toeval want in feite was
er een boekingsfout gebeurd Johan
speelt name!ijk nooit op ba Is. De ganse
avond had Johan en groep (met o.a.
r.v.h.g.) naar ons zitten luisteren.
Als ik aan Johan's eerste vraag terug
denk moet ik nu wel even lachen. Hij
vroeg me namelijk of ik muziek kon le
zen alsof dat een garantie was Met
een vroeg hij ook of ik eventueel een
vervanging wou doen. Zo kreeg ik dan
mijn eerste en tevens voor mij legenda
risch optreden met Johan Verminnen.
Legendarisch
FT Wel... samen met mij trad ook Koen
De Bruyne voor het eerst op met Johan
Verminnen. Dit optreden was dan ook met
een het laatste optreden van R. V.H,
Groene Woud met Johan. Als je goed ge
volgd hebt begrijp je dan ook dat er met
twee pianisten gespeeld werd.
Ga je na al die jaren bij Johan niet
naar iets anders verlangen
FT Uiteraard, verlang je naar andere
dingen, maar Johan is samen met R. V.H.
Groenewoud één van die figuren die zich
konstant weten te vernieuwen. Het heeft
eerst en vooral te maken met het feit
dat ik na al die jaren nog steeds in Jo
han geloof en dat ik ervan overtuigd ben
dat wij ooit internationaal zullen sla
gen. Wel met de nodige ups en downs
maar dat hoort er nu eenmaal bij. Wel
licht klinkt dat pretentieus, maar ik
vind als je niet meer 100 gelooft in
wat je doet dat je er dan best meteen
kunt mee stoppen. Het toffe bij Johan
is dat we ieder optreden evalueren en me
kaar kritiek durven geven waardoor het
'fris' blijft.
FT Gelukkig maar. Wat optredens be
treft zijn er goede en slechte periodes.
Dus
Wat is studiowerk
FT Studiowerk is gans anders. Je kan
het niet vergelijken met live-optreden.
Je kan live heel goed zijn maar helemaal
niet bekwaam zijn voor het studiowerk.
Studiowerk is toch gewoon spelen wat er
geschreven staat
FT Dat is helemaal'niet waar. Je moet
niet denken dat als je de studio binnen
komt de partituur altijd volledig uitge
schreven is. Er is eerst en vooral het
verschil met een live-optreden. Live
vlieg je erin en je zorgt ambiance te
scheppen. Voor de studio-opname is dit
ook zo, maar je moet met nog heel wat an
dere faktoren rekening houden, zoals
klank, tempo, en toch zeer relax spelen
om dan nog niet te spreken over de vin
dingrijkheid die iedere producer van u
verwac ht
FT Wat ik heb bereikt Och, wat mij
betreft waar ik sta of niet sta, in fei
te heb ik er nooit veel voor gedaan. Ik
ben altijd wat lui geweest, tenminste
wat mijn instrument betreft. Ik ben er
tenandere nooit in geslaagd echt te oefe
nen. Het ging dikwijls zo maar.. Ik
voel me goed. Ik doe wat ik graag doe.
Wat betekent muziek voor jou
FT Voor mij is muziek een manier om
mij uit te drukken. Het is onontbeer
lijk. Ik zou zonder de muziek niet kun
nen leven. Het is geven, krijgen en in
tens beleven. Jaja, zoals... jaja,
zeer juist.
Ondertussen is het reeds avond geworden
en Firmin moet weg voor een optreden.
Hij ziet er niet zenuwachtig uit. Voor
zijn vertrek kan ik er me toch niet van
weerhouden hem even te vragen hoe hij
zich voelt als hij gaat spelen. Hij
glimlacht even en dan komt het antwoord.
FT Ik speel nog altijd met hetzelfde
enthousiasme als de eerste keer toen ik
met de Kontiki's speelde. Ik vlieg er
nog altijd in alsof iV zestien ben. Ge
lukkig maar.
En Firmin Timmermans, drummer-percussio
nist van Johan Verminnen, Willy Roggeman
en vele anderen, vertrekt naar een stu
dio-opname, een producing van een plaat,
een live-optreden... Wie weet.