Arbeid adelt
Geldplaatsingen.
Vergaderingen
Ons nieuw fflengeluie/k
Landbouwweekblad
Het verplichtend werk
in Bnlgarië.
ZONDAG 31 OCT. 1920.
Prijs 6 centiemen.
2de JAARGANG. Nr 97
Bureel en Redactie GROOTE MARKT, 8, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON,
Burchtstraat, 3, Aalst.
Aankond gingen volgens akkoord.
Abonnementsprijs
3,50 frank 's jaars.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
(Vervolg).
Obligatiën en Aktiën.
Om een goeden uitleg te kunnen ge
ven over actiën en obligatiën, nemen
we een klein voorbeeld
Eenige lieden die over geld beschik
ken, hebben de gedachte opgevat een
nijverheidsgesticht op te richten. Men
doet eene raming en men voorziet dat
men noodig heeft voor gebouwen, ma-
chienen, grondstoffen en rollend geld
5oo,ooo frank.
Jan geeft 100,000 frank en krijgt in de
plaats en als bewijs van zijn gestort geld
titels ter weerde van 100,000 frank.
Pier, Hendrik, Paul en d'andere deelge
noten storten hun geld waarover ze be
schikken en ieder krijgt in de plaats, vol
gens hij veel of weinig aanbracht, titels.
Die titels zijn aktiën. welke eene nomi
nale waarde hebben van loo, 5oo of
meer of min franken.
Nemen wij dat de aktiën van ons fa
briek 5oo frank weerde hebben bij de
storting. Dan heeft Jan 2oo aktiën van
5oo fr. of 100,000 frank. Pier stortte
60,000 frank hij krijgt 12o aktiën van
5oo frank enz. enz.
Nu begint het fabriek te werken en
men maakt het eerste jaar geene winst.
Jan, Pier en al de aktionnarissen trek
ken niets van hun geld.
Het tweede jaar gaan de zaken goed
en de winst wordt per aktie verdeeld.
Men verdeelt tegen 8 dit maakt 4o fr.
voor een aandeel van 500 fr. Jan heeft
200 aandeelen, hij trekt 8000 frank als
winstaandeel.
En zoo gaan de jaren voort en ieder
jaar wordt de winst, groot of klein, on
der de aandeelhouders verdeeld. Doet
de fabriek goede zaken en komen de
aandeelen of actiën op de beurs, dan
zullen zij meer dan 500 fr. weerd zijn.
Zoo zien wij nijverheden, banken, kool
mijnen en andere titels die aan 500 fr.
uitgegeven werden en die na eenige ja
ren 1000, en soms 3 en 4000 frank
weerde krijgen.
Laat ons voortgaan met ons voor
beeld om uit te leggen wat obligaties
zijn.
Onze fabriek doet goede zaken en wil
zich meer uitbreiden, dan zal men ge
woonlijk obligaties uitgeven. Dit is een
titel van gewoonlijk 500 frank waarvoor
de maatschappij jaarlijks eenen vasten
intrest uitbetaald Nemen wij 6 Aan
deze titels moet men jaarlijks deze 6
uitdeelen of er veel of weinig of geene
winsten zijnaltijd 6 Deze intrest
blijft dus en de koopers van obligaties
hebben geen deel in den bloei der fa
briek. Deze titels zullen dan ook eerder
in weerde verminderen zoo ze op de
beurs verhandeld worden. Dikwijls zal
men zien dat eene nijverheid aktiën uit
geeft en obligatiën ieder van 500 frank.
Tien jaar nadien kan men in de meeste
gevallen de aktiën verkoopen aan 800
frank of meer en de obligaties aan 400
frank. Op die tien jaar zal dan de aktie
8 soms 10 of meer per honderd gegeven
hebben, terwijl de obligatie jaarlijks
haar gewoon 4, 5 of 6% opbrengt.
Eene obligatie is dus geld dat iemand
leent aan eene maatschappij om daar
mee zaken te doen en om er gewoon
lijk een dubbele winst mee te maken als
de intrest die de titel opbrengt.
Zoo geeft ook de Staat obligaties uit,
ook de meeste steden. Dit geld moet
dienen om de zaken van den Staat of ge
meenten te doen. De obligatiebezicter
geniet jaarlijks zijn vasten intrest. On
langs gaf een belangrijk magazijn van
Brussel obligaties uit aan 6 Met dit
geld, dat weliswaar een schoone intrest
geeft, zal die maatschappij zaken doen
en dit kan hen misschien wel het dub
bele ten minste opbrengen.
Over het algemeen is eene aktie van
eene nijverheid of andere goede maat
schappij veel voordeeliger dan eene obli
gatie.
In geval de maatschappij slechte za
ken doet. jaren achtereen, dan is de
obligatie best, omdat deze toch een
intrest krijgt, terwijl eene aktie gewoon
lijk niet ontvangt.
Indien de maatschappij goede zaken
doet, kan de obligatie er niets bij win
nen de aktie gaat met de groote winst
weg. Doet ze slechte zaken en gaat ze
failliet dan deelt de obligatie in 't ver
lies.
De aktionnaris is meer blootgesteld
aan wisselvalligheden. Wanneer men
eene zaak begint kan men niet voorzien
of ze goed of slecht zal zijn. In het laat
ste geval zal de stichter veel verliezen en
in't eerste nog meer winnen. Gewoon
lijk als een maatschappij óp goede
grondvesten is gemaakt en door wak
kere lieden bestuurd, gaan de zaken
goed.
Zoo men die inrichting en pesonen
kent mag men stout eenige akties nemen.
Is men zonder eenige kennis van den
staat van personen of Maatschappij of
is men totaal onwetend in zake finantiën,
dan nemen men obligatiën van Staat of
provincie, Dat deze die de gelegenheid
hebben zich opwerken en de finantiën
leeren, dan kan er met hen veel worden
gedaan, en kunnen ze soms van hun geld
een dubbele intrest en meer voordeelen
genieten, als ze tot heden genoten.
Tot op onze dagen hebben de groote
financiemannen met het geld der kleine
spaarders, dat hen aan een vasten intrest
werd geleend, groote zaken gemaakt en
fortuinen vergaard, terwijl de ware
eigenaar de spaarder altijd even rijk
bleef. Zoo ziet men ook soms op som
mige gemeenten heeren die het geld van
boerkes en kleine menschen uit liefde tot
hen, voor een kleine intrest willen be
waren en die met dit geld plaatsingen
doen en titels koopen die hen drijdubbel
opbrengen.
De ontwikkeling van ons volk alleen
kan die wantoestanden verhelpen. Land
bouwers ontwikkeld u en laat uwe kin
deren leeren
NIEUWERKERKEN. - Zondag
31 October, algemeene vergadering na
de Hoogmis, in het gewoon lokaal.
Dagorde Inschrijving van plantaard
appels, duitsche industrie, aan 49 fr.
MOORSEL. Op Zondag 7 No
vember, voordracht over onderlinge
brandverzekering door Clement Saeys,
om 4 ure namiddag, bij Frans Van
Brempt.
In Bulgarië steunt het gouvernement
op eene meerderheid van boeren. Dit
gouvernement, ter bestrijding der alge
meene luiheid welke zich van gansch de
wereld dreigt meester te maken, heeft
niet beter gevonden dan het werk ver
plichtend te maken voor iedereen. Het
parlement heeft het voorstel aangeno
men en de wet is gestemd den 10 Juni j.'.
De Kölnische Zeitung,, geeft eene ont
leding dezer wet dewelke vertaald is
door het Reichsarbeitsblatt Eene
dergelijke wet heeft natuurlijk geene de
minste kans van gestemd te worden in
de West-Europeesche landen, wier wet
gevers er meer op uit zijn het minder
werken te doen toepassen dan wel het
tegenovergestelde, daarenboven is zij
gansch tegenstrijdig met de Westersche
zeden niettemin is het leerrijk, er eens
de bijzonderste voorschriften van na te
gaan.
De wet, ingegeven door eene prijzens
waardige drijfveer, heeft als hoofddoel
de organisatie en het benuttigen der
maatschappelijke krachten, ten einde de
algemeene voortbrengst en welzijn te
vermeerderen zij streeft er naar de be
volking te doen belang hebben aan de
zaken van het gemeenzame leven en de
goesting voor het lichamelijk werk te
ontwikkelen.
Al de takken van het nationale huis
houden moeten voordeel trekken uit de
ze wetaanleggen van steen- en ijzeren
wegen, droogleggen van moerassen,
mijnwerkers en andere ondernemingen.
De regeling dezer werken is toever
trouwd aan een hoofdbestuur en aan 3
afdeelingen betrek hebbende op het be
heer, de techniek en de nationale huis
houdkunde.
Zijn tot het werk verplicht al de Bul-
gaarsche onderdanen van beide geslach
ten, de mannen van af 20 jarigen ouder
dom, de vrouwen van af 16 jaren. Deze
verplichting is persoonlijk, d. w. z. dat
men zich niet kan doen vervangen. Zijn
enkel vrijgesteld de personen onge
schikt voor alle lichamelijk of verstande
lijk werk, de getrouwde vrouwen en de
mannen die dienen in 't leger of bij de
gendarmerij. De zieken zijn natuurlijk
ook vrij maar deze moeten een taks be
talen.
De duur van het verplichtend werk is
12 maand voor de mans en zes maand
voor de vrouwen. Eene vermindering
van den helft wordt toegestaan aan deze
die den eenigen steun zijn van hun huis
houden. De zieken en de studenten kun
nen ook eene vermindering bekomen.
De mans verrichten het werk in het
meest nabijgelegen dorp of distrikt,
maar mogen in geval van nood verder
gezonden worden, terwijl de vrouwen
moeten binnen de grenzen van hun dorp
of stad blijven. Ten einde de rechtmatig-
ste- verdeeling der uit te voeren werken
te bekomen, worden op 't einde van het
jaar de mannen welke hun 19e jaar en de
vrouwen die hun 15e jaar bereikt heb
ben, samengeroepen.
Buiten het jaar verplichtend werk,
voorziet de wet eene verplichting van
buitengewoon werk in geval van be
langrijke schade veroorzaakt door de
elementen of van nationale wanordelijk
heden. De ministerraad mag alsdan be
slissen dat al de mannelijke Bulgaren
van 20 tot 35 jaren oud zullen gedwon
gen worden tot werken 1 gedurende
hoogstens 4 maanden. Zoodoende heb
ben al de Bulgaren er belang bij dat de
orde gehandhaafd worde, want in geval
van beroering, die belangrijke schade
zou berokkenen zouden zij verplicht wor
den persoonlijk mede te werken tot de
herstelling.
De russische bolchevisten hebben ook
het werk verplichtend gemaakt en heb
ben zelfs de dagtaak tot veel meer dan
8 uren verheven, hetgeen nochtans niet
belet dat de voortbrengst slechts een
klein deel bedraagt van de vöóroorlog-
sche voortbrengst. De nieuwe bulgaar-
sche wetgeving is geene naaping van
het russische voorbeeld noch van de bol-
chevistische theoriën, dewijl zij het werk
is van een parlement dat eer behouds
gezind is. Zij is niettemin gesteund op
eenen dwang waaraan de Oostersche
Volken zich kunnen onderwerpen, om
dat zij eeuwen lang slaafsch behandeld
geweest zijn, maar die niet uitstaanbaar
zou zijn voor de vrije Westerlingen.
't Is toch spijtig dat in o§s land dit
stelsel zoo niet voor een dag of acht kan
toegepast worden,want dan zouden vele
lieden die nu de boeren voor woeke
raars en uithongeraars uitschelden, on
dervinden dat we ons brood niet in le
digheid eten en dat indien ons bestaan
wat menschelijker is dan vóór den oor
log het Boerenleven nog geen luiaards
leven is.
Te naaste week beginnen we
een nieuw mengelwerk die in alle op
zichten ons schoon verhaal De smokke
laars van St. Malo. zal overtreffen. Het
is het beroemd werk van eene Oosten-
rijksche prinses die onder den deknaam
van Bertha von Suttner een meester
werk de wereld inzond met titel
De Wapens neer!
Het begin van de oorlogen, de kuipe
rijen van de diplomatie, het wee en de
gruwelen der veldslagen werden er op de
indrukwekkenste wijze afgeschilderd.
Zooals de titel het zegt is het rechtstreeks
tegen de oorlog geschreven.
De Wapens neer
moet heden de kreet zijn der heele
menscheid.
Dit werk is een echt standaardwerk in
alle talen der wereld omgezet die groote
ophef maakte en overal gretig werd ge
lezen.
We denken onze Lezers een dienst
te bewijzen met hen de lezing van dit
boeiend werk te geven.
De Redactie.