Arbeid adelt
Boekhouden op de Boerderij
Vergaderingen
Landbouwweekblad
Winterwerk.
WINTER
of
1
ZONDAG 19 DEC. 1920.
Prijs 10 centiemen.
Pr.ANP. Nr 104
2de JAARGANG. Nr 104
volgens akkoord.
Aankondigingen
Bureel
AALST
Men schrijft in
GROOTE MARKT,
op ons
Redactie
Bureel
Abonnementsprijs
CAUDRON,
ORTAIRE
Verantwoordelijke Opsteller
en op alle postkantoren.
frank
jaars
Aalst.
Burchtstraat,
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Sinds lange jaren hebben de land-
louwkundigen gewezen op de nood-
akelijkheid van een goede boekhouding
a het landbouwbedrijf. Dit kwam op
veinige boerderijen tot stand omdat
nen zich steeds inbeelde dat dit een las-
ig veel tijd vragend en onnuttig werk
was Alhoewel dit eene groote dwaling
s die door, de ontwikkeling der land-
jouwers stilaan zou verdwijnen gaan de
omstandigheden ons vooruit die ons
onrechtstreeks dwingen het te doen
Ik bedoel de nieuwe belastingswet.
Weliswaar is de landbouwer door
deze wet niet verplicht boeken te hou
den doch in dit geval nemen de overhe
den der belastingen eene basis waaraan
de landman zich moet gedragen.
In geval die basis voor hem nadeelig
is heeft hij niet het minste wapen ter hand
om zich te verdedigen. In dit geval kan
eene regelmatige boekhouding alleen,
hem helpen om aan het beheer van den
fiscus te bewijzen dat zijne winst werke
lijk niet zoo groot is.
Ik moet hier voorzeker niet meer uit
wijden over de nieuwe belastingswet.
Deze is enkel gesteund op de berekening
der winsten door de belastingschuldigen
gemaakt. Zijn die winsten klein hij be
taald weinig zijn de winsten groothij
betaald veel. Dus is iedereen verplicht
te bewijzen welke winsten er gemaakt
werden in den loop van 't jaar. Voor
handelaars, nijveraars, stieldoeners is de
boekhouding verplichtend. Voor de
landbouwers is zij het niet en het beheer
der belastingen zal daarvan de winsten
per hectare, per vrucht of dier bereke
nen. De landbouwer op beste gronden
en weiden, die tevens een sterk kapitaal
heeft om eerste klas dieren te koopen en
te kweeken en zich door de moderne
machienen naar den tijd te schoeien zal
voorzeker meer verdiend hebben als de
min begoede beginneling die slechte lan
den en weiden heeft Deze laatste bij-
zonder zal er alle belang bij hebben boe-
ken te houden anderszins worden zijne
winsten doorgaans overschat.
Het is nu te zien op welke manier
eene boekhouding te vinden die aan de
vereischten der wet voldoet en tevens
een niet te moeielijk en tijdstelend werk
is Volgens mijn oordeel is het genoeg
alle weken een avonduurken te wijden
aan deze bezigheid. Nemen we den za
terdagavond als allen rond den haard
zitten.
Men teekent aan, wat men in de week
uitgaf en wat men ontving en men zet er
de datums bij Zoo 'bekomt men een
dagboek die voldoende zal zijn op het
einde van 't jaar de winsten en verliezen
te berekenen.
Men neme wel in acht. dat men voor
aleer te beginnen moet een inventaris of
staat maken van al de weerden zoo
roerende als onroerende die de eigen
dom zijn van het huishouden.
We nemen dus dat Pachter Kooreman
met 1 Januari van 't komend jaar zou be
ginnen met boekhouden. Dan moet hij
op dien datum de staat maken met de
werkelijke weende van zijn fortuin en
bedrijfWe nemen een voorbeeld
1 paard weerde fr. 3800
melkkoeien 13000
runders 2200
3 zwijnen 1800
12 kiekens 150
Alaam 8000
Vruchten te velde en prijzij
der landen
Granen, stroo, hooi, voeder
op 't hof
Aktiën
Geld op de bank
Geld in kas
Eigendommen Hofstede
Landen
4
2
3000
3200
6000
3000
2200
25000
llOoO
Samen frank 82350
Dus begint pachter Kooreman het
jaar met een kapitaal van 82350 frank.
Op 1 Januari zal hij een kasboek ope
nen en beginnen met een inkas, zijnde
frank 2200.
Hij neemt een kasboek of een gewoon
cahier die hij als onderstaand model af
lijnt. Des Zaterdags avonds van de eer
ste week begint hij zijn boek en over
denkt wat er in de verleden week in- en
uitging, zonder echter alle kleinigheden
te noemen. Men neemt bijvoorbeeld
voor winkelwaren, verteer, drinkgeld
der zoons of van den baas, eene som
die men aanteekent als kleine uitga
ven
Ik kan hieronder een voorbeeld ge
ven voor de maand Januari. De datums
worden zoo trouw mogelijk gegeven.
Als men bijvoorbeeld de Woensdag een
zwijn levert, schrijft men de som des
Zaterdags in, maar men zet de datum
van Woensdag.
Ziehier een oppervlakkig model
Jan.
4
6
8
11
15
17
19
20
22
25
26
29
31
In kas op 1 Januari 1921
Een nieuw kostum voor Karei
42 eiers verkocht aan 0,60
Kleine uitgaven der week
Ontvangen in de melkerij
Kleine uitgaven der week
36 eiers verkocht aan 0,60
1 zwijn verkocht 142 kilos aan 5.20
1 nieuwe charpe voor Henri
Kleine uitgaven der week
Ontvangen in de melkerij
48 eiers verkocht aan 0,62
1 koppel viggens gekocht
Kleine uitgaven der week
100 kilos lijnmeel
Reparatie aan harnassuur
Verkoop 42 eiers aan 0.60
In kas op 31 Januari
2200
00
206 50
25
20
38 70
310
90
46 45
21
60
738
40
12 20
41 00
318
20
29
76
390 00
52 70
95 00
17 20
25
20
899 75
3669
26
2769 51
3669 26
3669
26
Op 31 Januari doet men de kas balan-
ceeren en men ziet dat men nu 2769,51
frank in plaats van 2200 fr. heeft. Dus
eene vermeerdering van 569,51 frank.
Men zal evenwel wel letten dat men
eiken Zaterdag de kas naziet, zoo men
dan eene missing heeft kan men zich
wel herinneren wat men vergat in te
schrijven van in- of uitgaven. Als nu
alle maanden ingeschreven zijn zooals
Januari, zal men natuurlijk zien op 31
December wat men bezit.
Op dien datum moet weer de inven
taris of schatiing van de fortuin gemaakt
worden.
Men heeft bij voorbeeld eene koe meer
een varken min, een stuk land bijge-
kocht, de weerde van peerden en koeien
vermindert en men ziet na schatting en
opname dat de fortuin op 85400 frank
komt.
Dan heeft men eene zuivere winst
van 85400 82350 3150 fr.
Intresten van het gebruikte kapitaal.
Sleet op machienen kunnen ook nog van
de zuivere winst afgetrokken worden.
Volgens mijn dunkens is eene derge
lijke boekhouding iets wat iederen land
bouwer gemakkelijk doen kan. Elke
week een uurtje 's avonds om het boek
in te schrijven en de kas na te zien en
men heeft niet alleen een noodzakelijk
wapen tegen den fiscus, maar men kan
uit dezen boek allerlei berekeningen
opmaken die voor een vooruitstrevend
landbouwer meer dan nuttig kunnen
zijn. Men ziet en men kan uitrekenen
wat de koestal opbrengt en wat men
uitgaf, wat de zwijnenkweek gaf, wat
sommige vruchten kosten aan werk
krachten en vette en wat ze opbrach
ten.
Voor sommige huishoudens zal het
niet gemakkelijk aan te nemen zijn. zoo
wekelijks in de kas te snuffelen. Waar
vader of moeder of kinders zotte uitga
ven doen of verkwisten buiten de weet
der andere huisgenoten, zal dit voor
dezen natuurlijk gevaarlijk zijn goede
boeken te houden. Nog meer andere
personen zullen er beenen in vinden,
zullen het voor belachelijk en dom aan
zien. Elk heeft hierover natuurlijk zijn
oordeel of vooroordeel. Ik vind het nut
tig, noodzakelijk en vöoruitstrevend en
hoop het reeds met Nieuwjaar op vele
hoeven te zien gebeuren. Ik hoop dat de
vooruitziende landbouwer dit zal be
proeven en nog meer verwakht ik van
de flinke boerenzoons of dochters die
meegaan met den tijd en den vooruit-
gang.
Binnen weinige jaren zullen we door
de wet verplicht worden het te doen om
onze winsten te berekenen. Doen we het
van heden zelf opdat we van nu af het
nut mogen kennen van eene goede
boekhouding. SANDER.
IV.
ROND MEST EN MESTPUT
Nu dat de scheikundige meststoffen
zoo geweldig duur zijn, moeten wij wel
toezien dat niets aan meststof op de
hoeve en vooral niets uit den mestput
verloren gaat. Nu, meer dan voor den
oorlog nog, moeten wij zorgen het stal
mest zoo goed mogelijk te bewaren, op
dat het niets van zijne waarde zou ver
liezen.
Wij zullen hier eenige beschouwin
gen geven, ten einde beter te doen in
zien welk groot belang er moet gehecht
worden aan het stalmest en zijne bewa
ring.
Stalmest, als men het bijeenbrengt be
gint spoedig te gisten. De snelle of itrage
gisting (verrotting) van het stalmest
hangt af, van den aard van het stalmest
mest van schapen en paarden, gist
veel sneller dan mest van koeien en
zwijnen en nog van de plaats van
bewaring, en van het vast of min vast
liggen van het mest. In warme ligging
gaat de gisting veel sneller dan in koude
ligging en mest dat los ligt, gist ook veel
sneller dan mest dat vast ligt. Bij de
gisting ontstaat gas die vervliegt. Die
gas bestaat uit koolzuur, waterdamp en
ammoniak. Nog wordt door die gisting
de organieke en ammoniakale stikstof in
nitrische stikstof omgezet. De stikstof
onder nitrische vorm lost op in water
en wordt gemakkelijk door dat laatste
meegespoeld.
Bij de gisting zijn het vooral de orga
nische stoffen die verdwijnen daardoor
komt het dat het stalmest op 3 a4 maan
den, 20 tot 30 ten honderd van zijn ge
wicht verliest. Dit maakt dat geteerd
mest, gewicht voor gewicht, meer waard
is dan versch stalmestmaar dit belet
niet, dat er toch een deel voedstoffen
verloren is.
Konden wij het stalmest van uit den
stal rechtstreeks naar 't veld voeren, dat
ware veruit het profijtigste. Maar dit is
niet altijd mogelijk, daarom zullen wij
zooveel mogelijk het verlies te keer gaan
door de volgende middelen
1Het mest wordt best opgehoopt op
eene koude plaats, de koude vertraagt
de gisting. Maakt dan de mestput liefst
langs den noordkant van eenen muur,en
tracht er de zonnestralen zooveel moge
lijk af te weren.
2. Vermengt de verschillende mesten
goed met elkaar, zoo zal koe- en ver-
kensmest het haastig ontbinden van
schaap- en paardenmest belemmeren.
3. Het mest moet op tijd met beir wor
den overgoten. De vochtigheid brengt
koude bij en werkt het verbranden te
gen, nochtans zal men ook niet te veel
het mest overgieten indien het vocht
Klaar buitelend langsheen het donker hout,
schuinschen val de dunne vlokjes vliegen
dans van ijs-kristalletjes, die koud
Mijn wang en lippen aaien onder 't wiegen.
t grijze zwerk vloeit er een plas van goud,
waaier-wijde stralen schielijk tiegen
Door 't veld, alwaar zij perels duizendvoud
Schel-schittrend aan de witte mantels driegen,
wolken-heuvling beurt den paarsen kop
al die blankheid aan den einder op,
beeft in 't licht met lila-kleurge randen.
In
Een
In
En
gestadig in het mest blijft staan, wordt
het zuur.
4. De mesthoop moet tamelijk vast
liggen, daardoor wordt de snelle gisting
tegengehouden en kan men het mest ge
past vochtig houden.
5. Laat het mest niet in lokken liggen
gelijk het met den mesthaak uit de stal
len wordt getrokken. Mest zoo bijeen
getrokken, kan men niet genoeg aan
sluiten.
6. Ten einde de uitlooging door re
genwater te beletten, hetgeen de omge
zette stikstof veel meevoert, zal men
zooveel mogelijk de mestput in 't droog
maken of toch tegen de regen beschut
ten.
7. Het vocht dat uit het mest loopt,
mag niet verloren gaan, daar het steeds
rijk is aan stikstof.
8. Om de ammoniakale en nitrische
stikstof zooveel mogelijk vast te leggen,
is het goed wat humusrijke grond, of
afval van planten in het mest te mengen.
Het uitkiezen der plaats voor den
mestput en de manier waarop hij ge
maakt wordt, is van groot belang voor
onze landbouwers en wordt maar al te
veel over 't hoofd gezien. Hoe dikwijls
zien wij niet, dat de mestput aangelegd
is op de eerste de beste plaats, hoe het
regenwater er van alle zijden komt in-
geloopen en het vocht dat er uitzijgt
langs de wegen soms verloren loopt.
Soms ook nog ziet men gansche mest-
hoopen die niet verteerd maar verbrand
zijn, dergelijk mest heeft meer dan de
helft zijner waarde verloren.
Een goede mestput moet steeds een
ondoordringbaren vloer hebben,daarom
kan de vloer gemaakt worden met klei
(potaarde) of steenen en mortel. Steeds
zal de bodem schuins liggen en langs
dien kant waar de bodem het laagst ligt,
zal de put (mestpoel) worden aange
legd. Konden de boeren er in 't alge
meen meer toe besluiten hunne mest
putten heelemaal in 't droog te maken,
ze zoudeu zich veel voordeel verschaf
fen op enkele jaren zouden de onkos
ten, die zulks zou meebrengen, ruim ver
goed zijn.
Steeds zal men beletten, dat het re
genwater in den mestput loopen kan
daarom zullen wij rond den put een
muurken maken dat het water afweert
en kan men dit 1 meter of daar noo-
dige ruimte hoog maken zooveel te
beter.
Verder zullen wij zorgen dat het wa
ter dat uit het mest komt nooit verloren
ga, daarom is het maken van een mest
poel een noodzakelijkheid. Vergeten wij
niet, dat het een der rijkste meststoffen
is, die op de hoeve voorhanden zijn.
Soms ziet men nog dat kleine boeren
een hoop mest op 't veld voeren, en het
daar laten staan tot in de Lente, Aan
deze hoopen dienen evenveel zorgen be
steed als aan den mestput. Men zor.ge
vooral ze zooveel mogelijk tegen door
zijpeling van regens te behouden. Dit is
evenwel geenszins aac te bevelen; men
houdt het mest thuis of eens op het veld
werke men het aanstonds onder.
Een
Uit
En
Het
En
sneeuw-gestoei staakte zijn weemie vlucht,
diep-hel fonklend, koepelt thans de lucht,
Oranje en blauw, over de winterlanden.
Uit het mooie werk "SONNETTEN,, van Jef Cnck.
DENDERHAUTEM. - Zondag 19
December, algemeene vergadering in
het (.ewoon lokaal, om lo ure voormid
dag. Inschrijving voor alle benoodigd-
heden.
TERALPHENE. - Zondag 19 De
cember, na de Hoogmis, vergadering
Uitgaven
Inkomsten
r
tt
