r
Arbeid adelt
k
Volksonderwijs.
De Waarheid
Over Veevoeder
i!
Landbouwweekblad
b
LIJKREDE
Krugers ol Eigenheimers
►Aft
jjeh
7I,
ul
V.
i
j]»';':3::i};5;::5:^::?:T;?:t^T^:^i:^'■^;{^^W♦;^T^^Ii
)0 fr.
f.s7.
'IJ VA
en
en.
wk:
ZONDAG 14 OOGST 1921.
10 centiemen.
3de JAARGANG Nr 138.
1®,
1st.
n.
het
Bureel en Redactie OROOTE MARKT, 8, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON,
Burchtstraat, 3, Aalst.
Aankondigingen volgens akkoord.
Abonnementsprijs
5,00 frank 's jaars.
Men schrijft in op ons Bureel
en op alle postkantoren.
ONS
ipe-
ze
art-
O.
Ons lager onderwijs bestond uit drie
graden de lagere, middelbare en hoo-
gere graad. Elke graad omvat twee
schooljaren, zoodat een kind dat op den
vereischten ouderdom naar de school
ging, op zes jaar al de klassen doorge
maakt had, 't zij als het twaalf tot der
tien jaar oud was.
Nu heeft men daar een vierden graad
bij ingericht, dat slechts een jaar studie
vergt. Deze vierde graad heeft een
dubbel doel. Men zal er ten eerste de
studie van de vakken uit de lagere klas
sen voortzetten en uitbreiden en er een
paar'nieuwe aanvangen. Ten tweede
heeft de 4' graad een practisch doelde
leerlingen handvaardig te maken in het
teekenen, in handenarbeid, als modelee
ren (bewerking van kleij, schrijnwer
kerij, karton-, glas-, ijzerbewerking enz.,
in den landbouw en zoo meer.
Weliswaar werd tot nog toe geen
vast programma opgesteld voor den
vierden graad en gewis zal er in het op
stellen van dat programma geen reke
ning gehouden worden met wat er in de
twee eerste graden afgewerkt is. De
hooge bazen rekenen te veel op wat het
lager onderwijs ZOU moeten zijn in
•goede voorwaarde, maar niet zooals het
werkelijk is, ook niet op wat het in den
huidigen miserabelen toestand inderdaad
geeft, zoodanig dat er tusschen den vier
den graad en de andere graden een
kloof zal bestaan. Hoe kan dat pro
gramma dan in den 4" graad aangevat
worden, als het vorige nog niet kan
afgewerkt worden. In elk geval zijn de
strekking en het doel van den vierden
graad lofwaardig.
Mogen we nu van het inrichten van
den vierden graad veel goeds verwach
ten
Deze vraag wordt wel eens in twijfel
getrokken door enkele mannen uit het
onderwijs zelf nieuwe bezemen vagen
goed, zeggen ze, maar zoodra het nieuws
er af is worden ze zelf in den vuilhoek
gesmeten. En daarbij willen zij hunne
bewering steunen op verleden feiten.
Een doelmatiger en practischer onder
richt werd nagestreeft voor teeker- en
en tuinlessen boeken en tijdschriften
stonden er vol van, het werd als een
nieuw evangelie van op de daken ver
kondigd, een nieuw licht, een nieuwe
zon zou oprijzen. Wat heeft al dat ge
schrijf opgebracht Zie rond. Heden
zijn er nog scholen waar geen tuinlessen,
ja zelfs geen teekenlessen worden ge
geven.
Zoo, beweren zij, zal het ook gaan
met den vierden graad veel papier zal
er over beklad worden, veel pennen
versleten en daar zal het bijblijven.Daar
ligt voorzeker veel waarheid in hun aan
tijgingen en het is een schande voor ons
land, dat men in zake van onderwijs
zooveel onverschilligheid en zooveel te
genkanting zelfs kan ontmoeten, als men
met den besten wil bezield, streven wil
naar een schooner toekomst voor de
grootste massa van het volk.
Dan dringt zich een eerste plicht op
aan den wetgever, dat is die kwaden
wil en die onverschilligheid uit den weg
te ruimen. Het mag toch niet blijven
bestaan dat enkelen ongehinderd het
welzijn van gansch een stad of dorp
zullen tegenwerken en bederven. Er
zitten nog zooveel krachten schuil on
der de werkmans- en boerenkinderen en
die moeten tot hun vollen bloei kunnen
komen ten bate van het vaderland, ten
bate van heel de menschheid.
In de veronderstelling nu dat het eens
voor goed uit weze met al die onbe
voegde kwaadwilligheid en dat men eens
vrijgevig en met vaste hand dit werk in-
richte, dan ben ik er van overtuigd dat
de vierde graad alle verwachtingen zal
overtreffen. Men roept en schreeuwt om
vakonderwijs hier ligt het eerste werk
voor de hand de vierde graad zal de
overgang zijn van het lager onderwijs
tot het eigenlijke vakonderwijs. Zoo
komen wij aan een punt dat ons, land
bouwers het meest aanbelangt Vakon
derwijs is voor ons landbouwonderwijs.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
In de meeste gemeenten, vooral in
het Vlaamsche land, is de landbouw het
voornaamste bedrijfhieruit volgt dat
in die gemeenten het onderwijs zich bij
zonder met den landbouw bezig houden,
ook wel tuinbouw, waar ieder landbou
wer op de hoogte moet van wezen.
Zooals wij in ons vorig artikel schre
ven, iedereen ten andere weet dil, is de
lagere school de hoogeschool voor de
meeste menschen, ook voor het over
groot percent landbouwers. Voor dezen
zijn dus de landbouwlessen van het aller
grootst belang het zal hun broodwin
ning zijn, ze moeten dus op de hoogte
zijn van den vooruitgang in den moder
nen landbouw, zoodat zij hun bedrijf
zoo zuinig en zoo vo: rdeelig mogelijk
weten uit te baten.
Het onderwijs, zeggen de vakmannen,
moet in de lagere school practisch zijn,
aanschouwelijk. Het huidige systeem
kan geen blijvenden uitslag teweeg
brengen. Wat is inderdaad het land
bouwonderwijs in onze scholen Zui
vere theorie, enkel woorden, die de leer
lingen misschien wel van buiten leeren,
maar die ze al even snel zullen verge
ten. Wat zal er van overblijven Niets,
tenzij misschien in de beste gevallen en
kele goede raadgevingen.
Zoo ken ik een flinken onderwijzer,
die er in zijn gemeente, na veel zwoegen
en zweeten, toe geraakt is de boeren
hun land fel te doen bemesten en hun
beesten straf te voeden, met veel goe
den uitslag doch had die man, bij al
zijn goeden wil, praktische proefnemin
gen kunnen doen vóór zijn jongens, b. v.
voor wat de bemesting en het vee voe
deren aangaat,dan hadden die menschen
later nu, want het zijn al menschen
geworden doelmatiger te werk ge
gaan, dan hadden zij met minder onkos
ten betere uitslagen bekomen, dan was
hun winst dubbel groot Zou men bij
iedere school in elke landbouwgemeente
geen proefveld kunnen voegen, waar
van de uitgestrektheid evenredig zij met
de belangrijkheid van die gemeente
Dat de boerenkinderen hun stiel niet
leerden van vader tot zoon, wat zou het
er droevig uitzien
Dat dus de gemeentebesturen, die het
wel meenen met den welstand en de
toekomst van hun volk eens goed na
denken en met de onderwijzers van hun
gemeente naarstig overleggen, wat er
langs den praktischen kant van dit be
langrijk vak doenbaar is. Om een enkel
voorbeeld te geven Waarom zou het
gemeentebestuur niet een stukje land ter
beschikking kunnen stellen van de
school en de opbrengst, de vruchten er
van verkoopen ten profijte van de ge
meentekas. Met een beetje goeden wil
kan men zelfs onverwachte uitslagen
bekomen. Wat ik daar even zegde over
het aanschouwelijk maken van het land
bouwonderwijs, is toepasselijk op al de
graden van het lager onderwijs, maar
voor den vierden graad zal het dus bij
zonder van belang zijn.
Meen niet, brave lezer, dat de land
bouw een klein vak is hij omvat vele
kennissen, als plant-, dier- en schei
kunde, gezondheidsleer voor menschen
en dieren, boekhouden op de boerderij
enz. en?., daar is stof genoeg, zelfs te
veel voor één jaar. Het gemeentebestuur
mag te zamen met den onderwijzer een
programma voor den vierden graad op
stellen laten wij hopen ('at ze den
landbouw de voornaamste plaats zullen
gunnen ons kinderen moeten geen
schrijnwerkers, geen smeden, geen pot
aardewerkers en wat al meer worden,
maar verstandige landbouwers, die later
vrij en vrank hun weg zullen maken en
het eerlijk, hoewel vaak bespot bedrijf
van vader en moeder in eer houden en
nog meer verheerlijken, ten bate van
den boerenstand en tot welzijn van ge
heel ons land en volk.
Als ik door het schrijven van dit paar
artikelen nog maar één gemeente kon
stuwen in de aangeduide richting, dan
zal ik mij gelukkig achten en zal ik zeg
gen neen, het oude Vlaamsche boeren-
ras is nog niet dood, het leeft Doch ik
ben vast overtuigd dat er veel zullen
zijn, die willen werken tot heil van het
algemeen.
H. KLOPTEROP,
uitgesproken door den heer O. Cau-
dron, Bestuurder, bij het graf van
onzen besten vriend en medewerker
LEO DE CLERCQ, Wiens afsterven
wij verleden week hebben gemeld
Damen, Heeren,
Schielijk heeft de dood een onzer
beste Vrienden weggemaaid,wien spoe
dig heengaan ons diep heeft geschokt.
Het is voor ons eene groote maar
droeve plicht, in naam der Sam. Mpij.
en O. Brandverzekering Redt U Zei
ver, aan onzen dierbaren en trouwen
medewerker eene laatste hulde te bren
gen en Hem een pijnlijk vaarwel toe
te sturen.
En waarlijk als er wel iets droevigs
op 's menschen pad te vinden is, dan is
het wel de plotse ontzieling van iemand
waaraan men door de banden des
bloeds of der vriendschap innig is ver
bonden, de vernietiging van een jong
leven, dat nog lange jaren in ons mid
den onmisbaar scheen
Hoe beklemde ons niet het hart bij
het vernemen van dat grievend nieuws,
en hebben de tranen gepereld in de
oogen van sterke mannen, toen de ont
zettende tijding toekwam, dat ons aller
vriend LEO het tijdelijk met het eeuwi
ge had verwisseld En dieper griefde
de wonde bij de gedachte aan zijne dier
bare weduwe en weezen, voor wien Hij
een teere echtgenoot en zorgdragende
vader was.
De dood is een ontzettende werkelijk
heid, die in één stond de besten van ons
wegruktmaar zij is dubbel wreed wan
neer zij een mensch treft in den bloei
der jaren, wanneer zij een onmisbare
vader, een dierbaar familielid, een trou
we makker neervelt
Ja wij mogen in der waarheid zeggen
Hij was een trouwe medewerker, een
kloeke kamper voor onze edele en nutti
ge instellingen Hij was een der eersten
op de bres.
Leo De Clercq werd in 1878 te Nieu-
werkerken geboren uit een der meest
achtenswaardige families van het dorp
hij was vervolgens schrijver voor den
plaatselijken bond van Nuuwerkerken,
agent voor onze Brandverzekering en
hoofdagent voor dezelfde Maatschappij.
Als schrijver voor zijn gemeente deed hij
veel voor 't welzijn van zijne leden, de
landbouwers die Hij zijne beste krach
ten schonk tot hun stoffelijken en zede
lijken vooruitgang. Als agent en hoofd
agent der Onderl. Brandv. stond Hij
aan de spits door zijn iever en zijn werk.
Dank aan zijne kranige medehulp werd
dezelfde machtig en groot.
In een woord Hij was een sterke stu
wer aan den wagen der zedelijke en
stoffelijke opheffing van onzen boeren
stand, voor wien Hij een beter leven
en zedelijke hervorming droomde.
En midden van het zwoegen, midden
op de baan die naar hooger opvoert,
treft Hem de verbiddelijke dood, en zou
al zijn pogen te niet doen indien anderen -
niet gereed waren om zijn droom te hel
pen ver wezen tlijken.
Als Mensch en Burger deed Leo zijn
plicht met de nauwgezetheid, als Vader
was hij een voorbeeld van teederheid en
zorg, hij was een zachte onder de zacht-
sten. Mochten onze blijken van genegen
heid die we hier uitstorten, eenigzins de
zielewonden heelen, van de Dierbaren
die Hij alleen achterliet op den grooten
moeilijken levensweg. Mochten ze moed
vatten bij de gedachten dat Hij niet te
vergeefs heeft geleefd
Trouwe Medewerker, die zooveel bij
droeg tot de grootwording van Redt
U Zeiven,
Gij, wien het geluk werd ontzegd in
het volle genot te komen van uw lastig
zwoegen,
Hartelijke Vriend, die al uwe dierba
ren van op uw stervensbed hebt gegroet,
ontvangt in eeuwige rust het loon van
uw veelvuldig werk.
Wees gegroet, Vriend Leo, en rust in
vrede bij den Heer
In naam van al de Bestuurleden en
leden van de groote landbouwersfamilie,
roep ik U Vaarwel toe, een laatste, een
eeuwig Vaarwel
Gedurende den oorlog heeft Frank
rijk niet geaarzeld te zeggen dat de boe
ren en boerenzonen, evenals de landar
beiders de beste soldaten waren, die aan
alle vermoeienissen en aan de koude en
vochtigheid der loopgraven weerstand
boden.
Wanneer men na den oorlog de lijst
opmaakte der dooden en verdwenenen
stond de landbouwklas aan de spits.
De medicale academie van Parijs heeft
de lijsten der zware verminkten in han
den genomen, en onderzocht hoeveel
onder hen het werk hadden hernomen,
alhoewel zij op hun pensioen recht had
den, en niet hoefden te werken.
Deze opzoekingen bewezen dat men
op 2000 zware verminkten 1042 land
bouwers telde, en dat van deze 1042 er
735 waren die volledig hun werk van
vroeger hernomen 107 werkten gedeel
telijk en wilden èvenveel moed tegen op
hun veld.als in de loopgraven.
Terwijl vele Oud-Strijders misbruik
maken van den toestand en op alle ma
nieren trachten te leven op de kosten
des lands, zijn de landbouwers aan 't
werk gegaan. Die pogingen zijn niet
onbeloond voor hun land gebleven.
Terwijl gedurende den oorlog Frankrijk
bijna al de bloem in den vreemde moest
koopen, is de inlandsche voortbrengst er
heden toe gekomen bijna uitsluitend
het land te voeden, waardoor de
wisselkoers van Frankrijk rap verbeterd.
Wat in Frankrijk gebeurd, bestaat
ook bij ons, mét dit verschil dat in het
eerstgenoemde land, de machtige en on
misbare arbeid der boeren wordt geëer
biedigd en door al de wetten beschermd,
terwijl hij in België de zwarte beest, het
lastdier blijft. Hier maakt men eene huis
huurwet die de huurders van alle stan
den beschermt uitgenomen de landbou
wer. Deze brave, onmisbare zwoeger,
schijnt niet weerdig van te genieten van
de Belgische hulpwetten hij moet ge
bonden blijven aan den grond en aan de
willekeur zijner heeren. Hij moet alle
dagen in 't gevaar verkeeren de straat
op te vliegen, zonder bestaan.
Wanneer komt er eens in België de tijd
dat eerste en nuttigste Burgers des lands
alle recht toekomt
Die tijd komt eens als allen zich on
partijdig in sterke syndicaten aaneenslui
ten en niet langer de slaven willen zijn
van de politiekers die ons in de Kamer
bespotten, die ons uitsluiten uit de wet
ten wanneer zij niet langer de gedweë
lammekens zullen zijn van groote vleiers,
maar allen als boeren zullen bijeenstaan
in enge broederbanden.
Inschrijvingen voor Krugers kunnen
niet te rap gedaan worden, aangezien ze
reeds gekocht zijn, en zoodra rijp zullen
ze dadelijk afgestuurd worden. De plaat
selijke bonden worden dan vriendelijk
verzocht de inschrijvingen te openen.
Aangezien de schommelingen aan den
wisselkoers van hethollandsche geld kan
ae prijs nog niet juist bepaald worden.
-De-Krugers zullen afgeleverd worden
in middelmatige knollen en planters on
dereen. Aan deze schoone partijen die
we kochten zijn weinig kleine planters
te vinden. Wij nemen dus de kleine met
eenige grootere maat erbij. De heele dik
ke zullen eruit verwijderd zijn.
In gevolge de buitengewone droogte
zal de landbouwer zich dit jaar genood
zaakt vinden zijne toevlucht te nemen
tot graangewassen en stroosoorten en
gruis.
Om met deze voeders, arm aan eiwit,
behoorlijke rantsoenen samen te stellen
zal hij er voeders van den handel bij
voegen. De bijzonderste dezer zijn de
koeken. Ze zijn merkwaardig door hun
ne hooge gehalte in verteerbaar eiwit,
vet en dikwijls minerale zouten. De
voornaamste zijn
1°) Aardnootkoeken (arachide) of
aardnotenmeel. Uitmuntend voedsel. De
Rufisque zijn de beste. Ze moeten een
zoeten aangenamen smaak en goeden
reuk bezitten, de kleur is gewoonlijk
grauw-wit. t Is een smakelijk voedsel
dat op den gezondheidstoestand der die
ren een gunstige invloed uitoefent. Aan
melkkoeien mag men tot 2 kgr. daags
geven, mestrunderen
0,500 tot 0,750 kgr.
Samenstelling van
teerbaar eiwit, 6 -
zetmeel.
2°) Sezaamkoeken
voedsel, geeft binst den zomer wat wee-
ke boter. Bijzonder gunstig voor jonge
of drachtige dieren, dank aan zijne rijk
heid aan kalk en phosphoor. Ook voor
mestdièrën. Is ongelukkig wat bitter van
smaak, doch de dieren worden het goed
gewoon. Dikwijls bruin van kleur en
heeft een gezonden reuk van rogge
brood. Eiwit 37 vet 11,8 0, jMmeel
19,6.
3°) Cocoskoeken en meel Lichtroode
of bruinachtige kleur, aangenamen noot-
achtigen smaak. Worden door de di -ren
gaarne gegeten. Men dient ze vooral toe
aan melkkoeien daar ze gunstig wei ken
op het vetgehalte der melk Geeft flj
evenzoo, varkens
40 tot 48
8 vet,
'/o ver-
21
Insgelijks gezond
ne
1 H
r* i\ wui<»irfw ui/vuwuuui
f;
ok-
