REDT U
ZELVEN
i
Arbeid adelt
NINOVE
E I
s
ir
Hoe een boomgaard
aangelegd
Landbouwweekblad
Schouder aan
Schouder
DE HOP
moet steeds de
leus zijn van
alle landbouwers.
Fruit verzendingen.
Leest en verspreidt
ons Blad.
lik té> ne*
f-fet J-foe^je dep Qoepin
ZONDAG 1 OCT. 1922.
Prijs 10 centiemen.
4de JAARGANG Nr 196.
Abonnementsprijs 5,00 frank 's jaars.
Men schrijft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie GROOTE MARKT, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Het kan niet genoeg gezegd en her
haald worden dat de landbouw in België
en bijzonderlijk in Vlaanderen omdat
hier te lande de klein-boeren de over-
groote meerderheid uitmaken een
moeilijke krisis te doorworstelen heeft
Velen onder ons zijn daar nog niet ge
noeg van overtuigd. Met verbaasde
oogen kijkt men naar het vroeger zoo
machtige en rijke Duitschland en zijn
tegenwoordig akeligen toestand op gel
delijk gebied een mark is amper een
half centje waard. En nochtans daar is
nijverheid en landbouw
Het is niet onmogelijk dat het kleine
België omringt van rijke en naar winst
hongerige landen in afzienbaren tijd
hetzelfde lot te wachten staat. Zijn wij
op onze hoede voor die mogelijke ramp
nemen wij onze voorzorgen Deze on
zekerheid kwelt de ernstig nadenkende
menschen zij worden er niet wijs meer
uit.
Voor ons kan het al niet veel slechter
meer gaan als men bedenkt dat de
aardappelen aan 10 fr. verkocht wor
den een vooroorlogsche prijs I Ter
wijl al wat wij zelf moeten aankoopen
vier en vijf maal duurder kost dan vroe
ger. Hebt ge al eens berekend hoeveel
gij er aan toelegt bij een dergelijken
aardappeloogst? Uw uren werk, de sleet
op uw alam, de pacht van uw land (dat
het eigendom of huurland zij, alles moet
in rekening gebracht worden), de prijs
van uw mest en vetten, uw plantsoen enz.
Degene die boekhouden, kunnen het
dadelijk uitcijferen ze hebben het mis
schien al gedaan en dan kennen zij de
droeve uitkomst van dit vraagstuk. Een
mensch moet vooraf voor zijn korst
brood werken en dan daarbij nog wat
winst trachten te maken tegen den dag
van morgen.
Doch wat gedaan als men moet wer
ken, hard werken van den morgen tot
den avond, niet met winst, maar met
'een ontstellend verlies. Waar moet dat
naartoe Een werkman verdient een
schoon loon, de handelaars maken win
sten van honderd per honderd, de kapi
talisten speculeeren zich vet en hun fa
brieken geven de schoone winsten, de
boer alleen moet kreveeren. Veronder
stelt daarbij nog dat ons franksken ook
eens den dieperik ingaat, dan worden
wij heel en al versmacht door de vreem
de mededingers, die nu reeds het strop
dichter en dichter om onzen hals snoe
ren. Is het dan wonder dat de grootste
sukkelaars de boerderij verlaten en voor
hun dagloon buiten of binnen de grenzen
gaan werken acht uren in plaats van
dag en nacht en daarbij zonder kommer
of hoofdbrekerij
Men zou moeten een hardvochtig
mensch zijn om vrouw en kinderen en
zich zelf van honger te laten omkomen
in plaats van elders werk te gaan zoe
ken. Allen spannen samen-- tegen den
boer, groot en klein, rijk en arm en wij
jammeren en klagen en zouden niet sa
menspannen 1
Wij zijn nog kinderen op gebied van
vereeniging. Moeten misschien de tijden
nog veel verslechten, moeten wij heele-
maal tot den bedelzak veroordeeld wor
den eer wij wijs zullen zijn om op te
staan koppig, vastberaden, hand in hand
en schouder aan schouder.
Het werkvolk zal met messen vechten
onder elkaar voor een woord, voor een
gebaar, maar als er spraak is van lots
verbetering, kwestie van hun bestaan
dan zijn ze als broeders en strijden eens
gezind een voor allen en allen voor een.
Onder oas zijn er nog te veel vol nijd
en jaloezie die de minste veet niet kun
nen vergeten.
En nochtans, iedereen weet het, de
vereeniging en de samenwerking alleen
kunnen ons redden. Er ontbreekt alleen
maar een beetje goeien wil.
Niet alleen op gebied van verkoop en
aankoop moeten we samenwerken, maar
op velerlei ander gebied.Op verschillige
gemeenten zijn er boeren die zoo mal
kander verstaan dat zij hun werk dat
één alleen niet kan verrichten te zamen
doen. De eene heeft paard en kar, de
andere nietde eerste doet het land om,
bewerkt het, doet 't vervoer enz.de
tweede helpt in evenredigheid mee aan
't werk van den eersten. Zoo verhelpen
zij aan het gebrek aan landbouwwerk-
lieden, besparen de hooge loonen, die
een boer moeilijk kan betalen en hun
werk is goed en met de meeste vriend
schap gedaan.
Verleden Zondag had te Yperen ter
gelegenheid van een landbouwtentoon
stelling een kongres plaats voor de boe
ren van de verwoeste gewesten. Merk
waardige verslagen werden daar voor
gedragen, waarvan deze twee onze bij
zondere aandacht verdienen de motor-
beploeging en het graandorschen met
machine.
Door 120 motorploegen werden
17000 Hectaren grond beploegd. Ver
schillige gemeenten te zamen vormen een
centrum of omschrijving, die beschikt
over een zeker getal motorploegen en
dorschmachienen. Zoo werden er op
een jaar bij 274 landbouwers 1,139,758
kg. graan uitgedorschen. Waarom zou
den wij hier hetzelfde niet kunnen in
voege brengen Er ontbreken handen,
die handen moeten vervangen worden
door machinen. Is het niet droef bij
winterdag in zijn schuur alleen staan te
dorschen zou men als de tijd daar is om
zijn land om te doen, niet blij zijn dat
het geploegd werd en zou men er niet
best bij varen. De tijd van zaaien of
planten breekt dikwijls aanmen is
door een ander werk of door het weer
belet geweest, kon een motorploeg hier
niet voordeelig bijkomen. Zoolang wij
tot daar niet geraken, laat ons dan mal
kander verstaan te zamen ons graan
uitdorschen, 't is aangenamer en 't gaat
sneller, te zamen onzen akker bewerken
en we zullen zien dat hier ook de samen
werking een schoone en voordeelige
zaak is.
Er is nog zooveel te doen.
De Staat zit in de schuld tot over de
ooren en er moeten natuurlijk belastin
gen, hooge belastingen in zijn kas ge
stort worden. Bij de belasting van Staat
en Provincie komen dan nog de gemeen
telijke taksen. In menig geval zijn deze
taksen voor de landbouwers te zwaar en
wel eens onwettig. Daar moeten wij
weeral eens te zamen spannen en eens
gezind protest aanteekenen tegen die
onrechtvaardigheid.
Dat is allemaal schoon zal men zeg
gen, maar-
Op de gemeenten waar een flinke
bond bestaat zal dat van zelfs gaan. Als
men op tijd vergadert,regelmatig bijeen
komt, weet iedereen wat te vertellen en
in plaats van het alleen aan Pier en
Pauwel in 't oor te blazen, zegt men
luidop wat er te zeggen valt, elk die
daarover wat weet voegt er zijn woord
bij er wordt een besluit genomen en 't
is een afgedane zaak.
Dan zal men verwonderd staan over
den vooruitgang van den bond, iedereen
zal gaarne naar de vergadering komen
en men zal ondervinden dat alleen door
vereeniging en samenwerking op alle
gebied veel en nuttig werk te verrich
ten is.
Schouder aan schouder moeten we
staan.
Dan zal de wagen aan 't bollen gaan
JAN DRIES.
Buitengewone algemeene vergadering
voor alle landbouwers van Ninove en
omliggende op Zondag 8 October, in
de afspanning In den Ezel bij Van
den Abeele, om 3 uur (let wel op de
verandering van de uur).
Dagorde
1° Groote redevoering door H. Klop-
terop, opsteller aan De Koornbloem
2° De Onderlinge Brandverzekering
van R. U. Z.
3° Belangrijke besprekingen,
Degenen die, willen fruit verzenden
naar Engeland kunnen alle inlichtingen
bekomen op ons bureel, Zeebergkaai of
bij den heer Victor Meirschaut, Hof te
Papegem, Vlierzsle.
In een boekje dat ons onder handen
valt, lezen we dat de hop van ouds ge
kend is, zoodat er sedert onheugelijke
tijden melding van gemaakt wordt. In
derdaad, Plinus, in zijne natuurbeschrij
ving zegt, dat de hop tegen kliergezwel
len gebruikt werd en het schijnt dus, dat
deze plant vroeger meer als geneesmid
del dan tot het samenstellen van bier
diende.
De kunst van bierbrouwen is noch
tans zeer oud want Calumella, een ge
leerde landbouwkundige der oudheid,
sprekende over het vervaardigen van
bier in Griekenland, zegt dat Zythus,,
der Grieken een drank was, afgemaakt
met hop en koren of gerst. Dat Zy
thus zou wel kunnen afgeleid worden
van het Duitsch Sieden koken. De
kunst van bierbrouwen schijnt dus uit
Germaansche streken afkomstig en is te
aannemelijker daar een volk zich vooral
toelegt op een nijverheid, door de na
tuur van zijn grond en zijn klimaat bij
zonder begunstigd. Terwijl men in Zui
delijke streken, met overvloedige wijn
akkers, niet noodig had een gemeenen
drank te vervaardigen, moest men in
meer noordelijke streken, min voordee
lig voor den wijngaardbouw, zich een
andere soort van drank zoeken aan te
schaffen, samengesteld uit planten eigen
aan het klimaattarwe met hop ge
kookt.
De tijdvoorrang voor het kweeken
van hop schijnt aan Scandinavië toe te
komen maar onder de provinciëa van
het oude België, stond Vlaanderen op
den eersten rang, onder opzicht van ge
schiedkundige belangrijkheid en naast
den kweek van paarden, biën, enz. vin
den wij het vervaardigen van bier met
hop en gerst vermeld wat bewijst dat
den kweek van hop toen reeds in aan
merking kwam. De in 1086 gestichte
Abdij van Affligem schijnt niet vreemd
te zijn aan het invoeren van hop in het
land van Aalst en Assche, Dat onder de
Regeering van Henricus VIII de eerste
hoppeplanten naar Engeland overge
voerd zijn, bewijst ook nog dat Vlaan
deren in het bouwen vaa hop niet de
laatste is geweest. Opzoeken waar eerst
de hoppebouw begon, is zoo niet onmo
gelijk ten minste zeer moeielijk en dat
is overigens ons doel niet. Wat we be
trachten is de hoppekweek, in het alge
meen belang, tot zijne vorige tijdstippen
van luister en winstgeving te doen weer-
keeren.
Dat de kweek en handel in hop in de
14e en 15e eeuw reeds een der belang
rijkste nijverheidstakken was, blijkt uit
de edikten door Vlaanderens regeerders
uitgevaardigd, welke ook bewijzen met
welke zorg en kommer de hop bewaard
werd zware straffen werden voorzien
voor dezen die de hop zouden verval-
schenhet goed plukken en drogen
werd aangemoedigd.
Zoo zien wij dat in 1404,door Hertog
Jan Zonder Vrees, eene jaarlijksche uit
reiking van gouden medalies plaats had,
met eene kroon van hoppebellen aan die
hoppekweekers welke de schoonste en
beste produkten ten toon stelden. En
zoo werd de hoppekweek een bron van
weelde voor de planters van de streken
van Aalst. Assche, St Quintens-Len-
ninck enz.
De hop werd door de kweekers recht
streeks ter Stadswaag geleverd en in
't begin der 16'eeuw werden kweeken
handel in hop als een der rijkste nijver
heidstakken van Aalst aanzien men
schatte in de 17' eeuw de opbrengst van
't Land van Aalst aanzienlijker of groo-
ter dan deze van de helft van Europa.
Sedert 1883 is en vooral door de
groote zorgeloosheid der planters even
als door bedrog van sommige kooplie
den de faam van ons nationaal produkt
zeer erg gedaald, want wordt er niet
krachtdadig in voorzien, die nijverheid
zal verdwijnen (daar Duitschland en ook
Engeland er in geslaagd zijn hop voort
te brengen die de onze in hoedanigheid
overtreft).
De oorzaken zijn menigvuldig en na
zorgeloosheid der planters, is het spel of
de spekulatie een zeer erg kwaad voor
de hoppeteelt geweest. Na de wet op de
kansspelen in 1867, waardoor zware
straffen in het strafwetboek waren, werd
gespeeld en gespekuleerd in landbouw-
produkten en voornamelijk in hop die
hop moest dan op vastgestelden termijn
geleverd worden en daardoor waren de
koopmans verplicht zich kost wat kost
koonwaar aan te schaffen, op den buiten
alle slag van toegevingen te doen aan
de planters 3n vooral deze te ontslaan
de leveringen ter stadswaag te doen.
Sinds dien groeide de levering op den
buiten dagelijks aan en wat in de jaren
60 als uitzondering gold, was in de jaren
70 regel geworden. De koopman kwam
zelf de hop keuren zeer dikwijls ont
brak het hem aan tijd en zond een be
diende, soms was de fakteur belast de
hop in ontvangst te nemen. Dit alles
bracht vele misbruiken mede, de hop
werd minder verzorgd, slechter geplukt,
onvoldoende gedroogd, vervalscht
De koopmans, gedwongen te leveren,
vonden de stadswaag-reglementen te
streng, vroegen en kregen toegevingen
artikel na artikel werd gewijzigd en na
korten tijd bleef er van de vorige voor
schriften weinig of niets meer over. En
het gevolg
Engeland was ons bijzonderste afzet
gebied en zoolang de stadswaag-regle
menten streng waren en goed nageleefd,
kocht de Engelschman onze produkten
en betaalde steeds hooge prijzen. Doch
de hoedanigheid verminderde, de hop
werd slecht... Engeland werd ons onder
schept door Duitschland, want deze be
merkende dat de speculatie hun voor
deelig zijn moest, voor afzetting hunner
waar in België en Engeland, kochten
alles op, zoodat op de hopoogst van het
land van Aalst soms drij, viermaal meer
verkocht werd dan hij opbracht
De handelaars die te kort in magazijn
hadden, moestea ten allen prijze aan
koopen, namen al wat zij krijgen kon
den, maakten geen verschil in prijs voor
de hoedanigheid.
Bezorgde planters ziende dat hunne
geburen vaD mindere koopwaar den
zelfden piijs bekwamen,werden ontmoe
digd en 't volgende jaar deden zij niet
beter dan de anderen De zorgloosheid
in 't plukken en drogen werd zoo bui
tenmatig, dat weldra de Aalstersche hop
hare goede faam verloor zoowel in de
Belgische brouwerijen als in het buiten
land. De zaken verslechtten gedurig en
deze plant eens zoo gezocht, zoo ge
vierd, die welstand bracht en vreugde,
die onze trots was, verviel en was ten
ondergang gedoemd,.. Dat was de toe
stand voor den oorlog.
Zullen we nu handelen als in de jaren
80 Te weten door een slechte ver
zorging onzer produkten onze klanten
aan de deur jagen Of zullen we onze
belangen in 't oog houdende, onze hop,
die vroeger onze welstand was, behoor
lijk verzorgen, laten gelijk de natuur ze
ons geeft zuiver en onvervalscht
Het zal dus van ons zeiven afhangen.
Doch wat vroeger gebeurde staat ons
heden nog te wachten. Zoolang van
Staatswege streng toezicht gehouden
werd, dat de planter verplichtte goede
hop voort te brengen, was onze hop
onze roem, onze rijkdom. Is dit voor
heden geene vingerwijzing en zegt het
ons niet dat wij hoeven bij den toom
gehouden te worden.
"Nemen wij hier een voorbeeld aan
Duitschland, waar in iedere gemeente
die in aanmerking komt, eene hopwaag
bestaat, die aan hop van goede gehalte
een Hopfen-Wagschein of certifi
caat aflevert. Kan dit voorbeeld hier
niet gevolgd, ten minste beproeft wor
den En hier zouden onze vereenigin-
gen goed werk kunnen leveren. Door
zedelijke verplichtingen, door tentoon
stellingen en belooningen den hoppe
teelt aanmoedigen ware lofwaardig
maar bij de bevoegheid overheid aan
zoeken, desnoods verplichten met lijf-
en geldstraffen en beslagneming der
waar, dezen 't zij planter of koopman te
treffen, die deze edele vrucht verval-
schen of slecht verzorgen, ware doel
treffend. R. U. Z.
Geef uw blad na lezing voort.
,f\ m
't Is herfst en 'k tuur met mat en somber oog naar buiten
Hoe droef is de natuur 't wordt alles kaal en doodsch
Wijl regenstormen slaan en klappren op mijn ruiten.
Ontwaar ik niets dat spreekt van heerlijk, schoon of grootsch
De gure najaarwind loeit in z'n volle krachten
Nog enkele bloemen staan te wieglen, half ontmacht
M n ziele treurt en zucht bij al die droomgedachten,
Wijl rouwefloers omhult vervlogen zomerpracht
Geen zwaluw vliegt in 't rond van leute en jeugd vertellend,
Geen roosje bloeit en lacht, geen zon beschingt 't geboomt'
'k Zie raven... zwart en loom die krassen onheilspellend.
Om 't schraal en somber woud, dat nog van zomer droomt.
15. 11. 20.
PAULA.
Fruit- en Groentenkweek gepaard.
Sommige landbouwers gaan heel dik
wijls onvoorzichtig en onbehendig te
werk, met zich zaden en plantgoed aan
te schaffen bij den eersten den besten
kwakzalver, die hen niet zelden minder
waardig goed verkoopt aan hooge prij
zen. Ze handelen even slecht als deze
hoveniers of beter gezegd boomsnoeiers,
die hakken en kerven in hunne hoo
rnen zonder zich maar een enkelen keer
af te vragen, waarom snoei ik alzoo en
waarom niet anders.
In beide gevallen handelen ze tegen
hun eigen interest de eerste betalen
hooge prijzen voor slechte waar en be
komen geringe uitslagende anderen
zondigen tegen de levensleer van den
boom en bekomen juist het tegenover
gestelde van hetgene ze betrachten, ze
gaan te werk als echte beulen voor
hunne boomen en zijn dan nog niet zel
den verwonderd dat ze loon naar wer
ken krijgen.
Het ware voorzeker ook onbehendig
voor mij u met de teeltwijze van struik
en spilvorm in te wijden zonder u de
voornaamste grondregels voor het
snoeien der fruitboomen kenbaar te ma
ken.
Snoeien is kunst, als de snoeiïng oor
deelkundig geschied en gesteund is op
levensleer en wanneer ge u niet genoeg
zaam op de hoogte daarvan gevoelt,
snoeit dan liever niet en laat het werk
doen door een bekwamen hovenier.
Ieder in zijn vak en dan zullen de koeien
ook goed gewacht worden.
In een boom bewegen zich twee sap
pen het klimmend of onhewerkt sap en
het dalend of bewerkt sap. Het sap door
de wortels opgezogen en beladen met
voedende bestanddeelen, klimt voorna
melijk langs de jongste houtlagen naar
al de deelen van den boom in de bla
deren gekomen, wordt er het overtollige
water van verdampt, onder de werking
van het bladgroen verbonden met kool
stof en wordt alsdan bewerkt sap, da
lend of voedend sap geheeten. Vergelijk
die sapbeweging van den boom met uw
eigen bloedsomloop en ge zult bemerken
dat er veel gelijkenis tusschen bestaat,
dat bij den boom het juist de koolstof
is welke het sap voedend maakt, terwijl
bij mensch en dier de zuurstof de voor
naamste rol speelt om het bloed te zui
veren. Bij den boom gebeurt dit door de
bladeren die zuurstof uitademen en zich
de koolstof toeeigenen, bij het dier ge
beurt dit door de longen die koolzuur
uitademen en zuurstof inademen. De
planten zuiveren de lucht met ze te ont
lasten van koolstof, de dieren integen
deel besmetten of bederven de lucht. De
planten bevorderen onze eigene gezond
heid en 't is daarom ook dat wij de plan
ten moeten liefhebben en we ze niet naar
willekeur mogen behandelen.
Het dalend of voedend sap daalt tus
schen hout en schors insgelijks naar al
de deelen van den boom. Het klimmend
sap werkt bijzonder op de verlenging
van het hout, het dalend sap op de ver
dikking van den boom, of botvorming
en vruchtdraging.
Hieruit volgt om een tak krachtiger
te doen groeien men de volgende midde
len mag gebruiken de inkerving boven
den tak tot in het hout om de onbe
werkte sappen te verplichten in de tak
ken te dringen hem recht opbinden
omdat het klimmend sap gemakkelijker
de loodrechte lijn volgteen snede
maken aan den voet van den tak en
langwerpige insneden op gansch de
lengte van den tak,om naar die plaats een
grooten toeloop van sappen te bekomen
en zoo nieuw celweefsel te bekomen.
Deze en nog andere middelen kunnen
aangewend worden om het evenwicht
in de verschillende gesteltakken van een
boom te onderhouden.
Moet men nu een twijg verslappen
dan kan men een inkerving maken onder
den tak, hem buigen onder de horizon
tale, hem kort snoeien. De verlengenis
van een boom bijzonderlijk moet met
veel overleg gesnoeid worden. Laat ons
dus bij het snoeien der fruitboomen twee
groote regels in acht nemen: 1° Snoeit
oordeelkundig. 2° Snoeit met de grootste
zorg.
Snoeit oordeelkundig dit wil zeggen,
beredeneert uwe snoeiïng, vraagt u af
waarom snoei ik daar en niet op een
andere plaats en steunt uw antwoord
op de levensleer van de plant, neemt
wel acht op al de gebreken van den
boom waarmede ge te doen hebt en ge
zult behendig worden in het snoeien, en
goed snoeien op de gepaste plaats.
Geeft ook wel acht dat de snoeiïng
slechts maar dient om een bepaaldeu
vorm aan den boom te geven, om het
evenwicht inde gesteltakkan te bewaren,
om op een bepaalde plaats vruchten te
bekomen, om proportie en symïtrie in
het gestel van den boom te houden. In
dien ge dit doen kunt met een natuurlijk
middel als kromming, inkerving, enz., ge
ook geen kunstmatige middelen moet
aanwenden.
L. HAEMS,
Landbouwvoordrachtgever.
De Verheffing der Vrouw
door het Christendom.
De geschiedenis van de Oudheid en
van het heidendom bewijst zonneklaar
deze thans algemeen aangenomen uit
spraak dat, vöör de verschijning van het
christendom, de vrouw, nooit als een
menschelijke persoonlijkheid, werd er
kend en geëerbiedigd. Zelfs als de echt-
genoote en moeder, werd zij als een
voorwerp behandeld, als het ding van
haren meester, of het werktuig van eene
inrichting. Nooit werd zij behandeld als
een persoonlijkheid, hebbende, eene
eigene zending, onvervreemdbare rech
ten en verantwoordelijkheid. Aangezien
de vrouw niet als eene zedelijke per
soonlijkheid werd beschouwd, spreekt
van zelf dat het huwelijk, het familiele
ven, de kinderopvoeding, de wederzijd-
sche liefde tusschen man en vrouw,
weinig of niets van hunne zedelijke
waardigheid en schoonheid behielden,
zoodat de vrouw, alreeds door de sla
vernij, beroofd van al hare stoffelijke
vrijheid, almaardoor het slachtoffer werd
van de onzedelijke begeerlijkheid der
mannen.
Verhevener was de uitkijk van het
Joodsche volk over het vrouwelijk leven.
Het was nog niet de zuivere uitkijk van
het christendom. De onverbreekbaarheid
en de eenheid des huwelijks met zijn
volledige gelijkheid tusschen man en
vrouw, op het gebied van hunne weder-
zijdsche rechten en plichten, moeten nog
wijken voor de hardkoppigheid en de
zinnelijkheid van het Joodsche volk, maat
de verhevenheid van het huwelijk wordt
herkend.
In den hoek van de schouw
Een praatjen onder ons.
