REDT U
ZELVEN
Arbeid adelt
REDEVOERINGEN
Landbouwweekblad
NAKLANK DER
BETOOGING
uitgesproken bij de Feesten oh 28 Januari
Openingsrede uitgesproken door den
Heer B. Schockaert,
Redevoering uitgesproken door
H, KLOPTEROP.
m m M
1 moet steeds de
leus zijn van
alle landbouwers.
Aygem
Herzele
ZONDAG 11 FEB. 1923.
Prijs 10 centiemen.
5de JAARGANG Nr 215
Vv
Abonnementsprijs 5,00 frank 's jaars.
Men schrijft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie OROOTE MARKT, AALST
Verantwoordelijke Opsteller ORTAIRE CATJDRON, Aalst.
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hunne bijdragen
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
Voor en door de
Landbouwers
Voorzitter der Sam. Maatschappij
Redt U Zeiven
Damen, Heeren, Vrienden.
De taak die mij vandaag te beurt valt,
vervult mij met vreugde.
Door het voorzitten van de plechtige
feestzitting, die eene aanvulling is van
den grooten optocht en de feesten der
inhuldiging van ons lokaal, ben ik ge
lukkig mij te scharen aan de zijde van
al de medewerkers van dit schitterend
feest, en hen allen den broedergroet toe
te sturen.
Nooit hadden wij durven denken dat
gij zoo talrijk zoudt opgekomen zijn om
dezen dag te vieren, die nog lang in ons
geheugen zal blijven.
We gevoelen ons fier onzen eigen
haard te kunnen betreden, daarom roe
pen wij U allen toe Welkom, beste
Vrienden
Ons eenig streven is steeds alle po
gingen te gebruiken die er toe strekken
onze Maatschappij Redt U Zeiven
voorspoediger en grooter te maken
tot voordeel van onze talrijke leden en
van heel de landbouwbevolking, dit
moet het voorwerp zija van eenieders
bezorgdheid.
Verheugen wij ons in den heilzamen
invloed die deze betooging zal teweeg
brengen. Dit zal ons een stap nader
brengen tot den broederband en den
strijd naar lotsverbetering.
Met vernieuwde hartelijkheid zal zij
onze betrekkingen met de talrijke maat
schappijen die hier tegenwoordig zijn,
inniger maken.
De boeren moeten het eens toonen
en bewijzen dat ze malkander helpen en
willen helpen. Dat wij elkander willen
redden en de schoone spreuk waarheid
maken Redt U Zeiven, Zoo Redt U
God
Redt U Zeiven wil zijn werking doen
kennen aan al de leden en al de boeren
die nog moeten lid worden.
Wij zijn gelukkig dat verscheidene
vrienden, zooals de heeren Bricout, Van
Bavel, Querton en andere aan onzen
oproep beantwoord hebben en begroe
ten hier met vreugde hunne tegenwoor
digheid.
Ik betuig dus die Heeren onzen besten
dank, voor den kostelijken steun, dien
zij ons zoo bereidwillig hebben verleend,
alsook aan onzen ievervollen Bestuur
der Mr Caudron, die al 't mogelijke in
't werk stelt tot den bloei en vooruitgang
der Maatschappij. Eveneens aan den
Heer Cl. Saeys, Bestuurder der Brand
verzekering en Spaar- en Leenbank.
Ook mogen wij niet nalaten onzen
oprechten dank te betuigen aan de Hee
ren die deel uitmaken van den Beheer
raad, aan de medewerkers van ons
weekblad de De Koornbloem die
doorgaans de beste artikelen over de be
langen der boeren bevat. Ik noem
hier den Heer Bricout, Landbouwinge
nieur den Heer Haems, Landbouw
voordrachtgever; de vrienden Klopterop
en Nonkel Wisius en andere die het
liefst hun naam verzwijgen.
Om te eindigen besluit ik, Mijnhee-
ren met een oproep tot Ued. allen om
met ons mede te werken voor het wel
zijn van ons volk, van onzen boeren
stand.
Mijnheer de Voorzitter, Mijne heeren
Boeren en Boerinnen
Ik moet op mijn beurt spreken over
De Hedendaagsche Eischen der
Landbouwers. De vier punten die
hierin vervat zijn, waren te lezen in den
stoet op de vier opschriften, die gij allen
gezien en gelezen hebt. Maar al wat ik
te zeggen heb, werd reeds door de vori
ge sprekers gezegd en toch moet ik spre
ken en ik zal dus spreken.
Daar is maar één land,
Dat men land kan zijn.
Deze woorden van een onzer grootste
dichters zullen de inleiding zijn van wat
ik u zeggen zal.
1België's heropbouw eischt meer
inlandsche voortbrengst De landbouw
kant 't dubbel voortbrengen mits Be
scherming onzer eigen Producten
tegen vreemde concurrentie.
Door den heer Bricout werd U daar
even met duidelijke cijfers bewezen dat
da Landbouw onze bijzonderste nijver
heid is.
Bracht de Landbouw niet reeds voor
den oorlog geen 4 milliard op, dat is
meer dan al de bijzonderste Belgische
nijverheden te zamen. En in de laatste
jaren zagen wij een bijzonderen vooruit
gang in onzen landbouw dit moet niet
meer bewezen worden. Een paar cijfers
zullen U dit duidelijk maken. Voor een
tiental jaren gaf onze suikerbeet slechts
4 tot 6 per honderd suiker nu reeds 16
per honderd de tarwe gaf in 1846 maar
1435 kilos per Hectare en reeds in 't jaar
1910 2461 kilos per Hectare 1
Zoo zien wij op heel de schaal dat al
onzen opbrengsten fel vermeerderd zijn
dank aan de onvermoeibare werkkracht
van boeren en boerinnen, die niet alleen
acht uren per dag werken, maar zwoe
gen en slaven van 's morgens vroeg tot
's avonds laat dank zeg ik aan den ar
beid van boeren en boerinnen, want de
boerin werkt zoowel als haar man mee
aan den vooruitgang en den bloei van
het bedrijf. Men spot en lacht met de
waardeloosheid van den Duitschen
mark, van de Oostenrijksche kronen en
van de Russische roebels voor 18 fr.
zijt ge millionnair maar men vergeet
dat wij met ons eigen voeten staan bo
ven een gapenden afgrond ook de
Belgische frank gaat .den dieperik in
Een land als het onze moet meer en
meer voortbrengen om uit de schulden
te geraken of om zijn schuld trachten te
verminderen. Men roept en schreeuwt
ons toe Brengt meer voortWerkt
meer
Hebben wij den acht-uren-arbeid
Wij vragen er zelfs niet naar. Gaan
we 's avonds wandelen met vrouw en
kinderen, of onzen tijd verslijten in de
cinemas Terwijl anderen rusten en ge
nieten, werken wij ons nog krom ter
wijl anderen op hun luie zij nog liggen
's morgens, staan we al te zweeten. En
tot ons komt men roepenBoeren,
werkt meer, slaaft maar op
Is het aan den Minister van Land'
bouw te danken dat de landbouw meer
opbrengt Aan wie is het dan te dan
ken Aan ons, boeren en boerinnen.
Toen ik U daar straks door de stra
ten van de stad zag stappen met over
tuiging en waardigheid, mannen en
vrouwen met kromgewerkte ruggen en
heeltige handen, toen heb weer gevoeld
mijn boerenbloed en kreeg ik een krop
in de keel van aandoening»
En aan dat volk, dacht ik, komt men
zeggen werkt nog meer, zwoegt maar
door, redt het land dat vergaat.
Begrijpen ze wel wat ze vragen en
weten ze wel aan wie ze dat vragen
Goed we wilen meer werken en meer
voortbrengen, 't is onze stiel. Wij zijn
geboren bij het kakelen der hennen, bij
het kraaien van den haan, bij den klank
der melkhemmers, in de gezonde buiten
lucht, die de longen versterkt en die ons
lust geeft tot arbeiden. Wij kunnen en
wij willen meer voortbrengen omdat wij
den arbeid liefhebben, omdat wij de
aarde beminnen Maar dan vragen wij
dat men niet met gekruiste armen op ons
sta te kijken dan vragen wij aan onzen
minister van Landbouw "an onzen ar
beid te steunen en onze eigen producten
tegen de concurrentie van vreemde pro
ducten te beschermen. De oorlog heeft
ons geleerd hoe zeer het van pas komt
dat een land zooveel mogelijk zijn voed
selvoorziening binnen de eigen grenzen
kan opdoen. Wij geven tot nu toe slechts
22 ten honderd van ons noodige brood
graan, de blijvende 78 moeten wij
nog invoeren.
Dat 22 °/o kunnen en zullen wij ver-
grooten als wij over de noodige bescher
ming zullen genieten.
Ondank is 's werelds loononze
bondgenoten van onder den oorlog zijn
hun mooie beloften vergeten. Frankrijk,
Engeland en Amerika sluiten hunne
grenzen, bijvoorbeeld voor de sieraad-
planten onzer Gentsche bloemenkwee-
kers Duitschland en Engeland voor
onze hop Frankrijk zet een taks van
200 - 400 fr. op ieder Belgisch paard
dat over zijn grenzen wil. En onze mi
nisters kijken met gekruiste armen toe.
De serren der Gentsche bloemenkwee-
kers zijn gesloten, de paardenkweekers
verliezen allen moed en onze nationale
plant de hop verdwijnt meer en meer
die oogen hebben zijn daar getuigen
van. Brengt maar voort, boerkens,
werkt, werkt en er komt niets van in
huis
Daar is maar één land,
Dat mijn land kan zijn
Wij willen ons aandeel geven in de
kas van den Staat, maar wij willen ons
part van den Vaderlandschen koek. Het
Ministerie van Landbouw spaart op
onzen rug, van ons zweet, om er ande
ren vet mee te smeren. Elk zijn deel is
niet te veel.
2. Door de onmiddellijke stemming
eener Goede Pachtwet vragen wij
voor onze landbouwers Zekerheid,
Vrijheid, Brood.
Terwijl men op alle daken schreeuwt
Een goede, wijze landbouwpolitiek
dringt zich op en de minister is daarmee
t akkoord, maar waar blijven de daden
Sinds meer dan twee jaar wachten wij
op een.
Pachtwet 1 Vóór de kiezingen heeft
men ze ons met handen en voeten be
loofd en ze steekt nog in de kartons van
de Kamer. En de heer Van Bavel en de
heer Querton, spraken hier over de
groote noodzakelijkheid van een goede
pachtwetalle boerenbonden, alle land-
bouwersvereenigingen van België vra
gen er naar en alle boeren zitten er op
te wachten. Is het zoo dat men den
landbouw beschermt En ondertusschen
verklaren mannen van alle partijen met
de hand op het hart dat zij de belangen
der boeren voorstaan en verdedigen.
Liefde op 't ijs
Wij verklaren dat het voorstel Van
Dievoet en consoorten, dat ter Kamer
neergelegd werd en dat onze eerste
Pachtwet zal zijn, ons voor dit oogen-
blik voldoening zal schenken. Voor het
oogenblik, want wij voegen er aan toe,
dat wanneer de tijd zal gekomen zijn dat
wij ons eigen woord zullen te spreken
hebben gelijk het betaamt dan zullen
wij ons een pachtwet maken naar onzen
zin en niet naar den zin der rijke grond
eigenaars. De Pachtwet moet er door
zoo gauw mogelijk, door haar zullen
wij boeren vrij worden en verzekerd
van ons dagelijksch brood. Ja, de pacht
wet alleen brengt ons
Zekerheid, Vrijheid en Brood 1
Er is een tijd geweest, het verleden
kan hier als getuige opgeroepen wor
den dat men de landbouwers paaide met
mooie woorden en ijdele beloften. Ten
tijde van kiezingen moest men toch iets
uitvinden om onze brave boerenbevol
king trachten te overtuigen en te win
nen om wille van de stemmen.
Om den vooruitgang van den land
bouw bekommerden die fijne mijnheeren
zich geen zier en noch min om het wel
zijn van den boer. Als zij veel stemmen
oogsten dat was hun eenig doel en eens
dat de kiezingen achter den rug waren,
dan waren ook de schoone woorden en
beloften naar den duivel.
Zalige tijd voor hen de boeren lieten
zich gewillig foppen, ze waren niet ver-
eenigd en van dien kant was er dan niets
te vreezen. Maar andere tijden, andere
zeden Ook de boeren gaan met den
tijd mee en vormen stilaan een ontzagge
lijke macht waarmee zal af te rekenen
vallen. Als zij willen en zoo voortgaan
met hun macht uit te breiden, dan zal de
tijd ook niet lang meer uitblijven dat zij
door de macht van hun getal hun eigen
woord zullen te zeggen hebben.
Er is een ongelukkig spreekwoord dat
in ons land nog altijd een droeve waar
heid is De boer zal 't al betalen.
De boer heeft een breeden rug, denkt
men in de regeeringskringen, en ze
handelen er naar, want ze laden op ons
schouders zooveel lasten, dat wij ze
haast niet meer dragen kunnen. En voor
degenen die dit moeilijk kunnen geloo-
ven zal ik dit maar zeggen De minister
van financiën vraagt voor zijn kas 100
fr. belasting per Hectare voor den
slecbtsten grond en 200 fr. voor betere
landen. Toe maar boerkens, gewerkt en
gezweet en afgedopt. Eer ge weet wat
ge verdient, weet ge toch al wat ge te
betalen hebt en rekent er de rest maar
zelf bij. Zorgen en sparen en naar alle
winden moeten uwe zuurgewonnen
penningen het huis uit.
Jawel, de landbouw moet beschermd
worden. De landbouw is de eerste nij
verheid in België. Ze verkonden het
van op de daken en van op de Kamer
tribune. Dat weten ze wel, de hoogge
leerde besturen van het land waar wij
wonen maar dan gebruiken ze ook alle
middelen om die bijzonderste nijverheid
te doen bezwijken onder het gewicht der
b|lastingen. Zien zij dan niet in, ziet
onze heer minister van Landbouw dan
niet ia dat hij en zijn edelachtbare kol-
legas geen betere middel kunnen gebrui
ken om den boer heel en al uit te zuigen.
En dan Zullen ze dan tevreden zijn.
Als men melk boter en kaas hebben
wil, mag men zijn melkkoe niet slach
ten. De landbouw is een beste koe men
kan ze dood doen en uitverkoopen om
veel geld in kas te hebben maar dan
zal het heele boeltje rap op zijn. In 't
ministerie doen ze 't in alle gevalde
koe, de landbouw wordt dood gedaan
omwille van den hoop geld die de be
drijfsbelastingen in de Staatskas doen
stroomen. Ik herhaal het nog eens :Z'en
weten niet wat ze doen België gaat ten
onder wij moeten te veel koopen in
den vreemde en dit aan de hoogste prij
zen, gezien dat ons franksken een ge-
buur wordt van den Duitschen mark.
En terwijl de bloei van den landbouw
ook een waarborg zou zijn voor den
bloei van het Vaderland, worden de
landbouw en het land naar het falliet
gedreven bij gebrek aan wijs beleid, bij
gebrek aan een gezonde landbouwpoli
tiek.
Ik zei daar straks dat handel en nij
verheid worden gesteund, beschermd en
aangemoedigd door onze Regeeringen
niet alleen binnen ons eigen grenzen,
maar ook in den vreemde. Ze weten
wel, dat hoe meer een land kan verkoo-
pen en hoe minder het zelf moet koo
pen, hoe meer welvaart dat land zal ge
nieten. Alleen de landbouw de boer
schiet er altijd over wordt stiefmoe
derlijk behandeld.
Daar is maar een land
Dat mijn land kan zijn
Elke burger heeft plichten en rechten;
voor ons tellen alleen de plichten. Maar
dat zal voortaan uit zijn neen, 't en zal
niet waar blijven de boer recht zijn
koppigen kop op, en eischt ook zijn
recht
Wie zal loochenen dat Het land
bouwbedrijf te zwaar belast is Daarom
eischen wij vandaag ook
Meer rechtvaardigheid in het
toepassen der Belastingen.
Zoolang als er leven is. is er hoop
En Goddank, we leven nog. De nood en
het schreeuwend onrecht hebben ons
wakker geschud daar komt zelfbewust
zijn en overtuiging in de boerenrangen.
Wallonië staat als één man te weer en
te wapen Vlaanderen doet mee, die
het niet wisten weten het vandaag
wij staan hier
Benevens Nijverheids- of Handels-
kamers vragen wij ook Landbouw-
kamers, samengesteld enkel en alleen
uit boeren. Ah wij denken er niet aan
het parlement te overrompelen en daar
de bazen te spelen. De tijden zijn nog
ver dat de boeren een boerenpolitiek
zouden voeren en gave God dat het
nooit zoo ver komen moet.
Wij willen alleen onze belangen ver
dedigd zien tot grooteren bloei van den
landbouw en tot welzijn van geheel het
het land.
Na den oorlog kwamen e enige eco
nomisten van het Institut Solvay te
Brussel bijeen en onderzochten de mid
delen om den bloei van ons verwoeste
Vaderland te doen herleven. Ook den
landbouw werd niet uit het oog verlo
ren en ze kwamen, evenals wij, tot het
besluit dat de landbouw in België niet
naar waarde wordt geschat. De grootste
oorzaak hiervan, meenden zij terecht, is
dat de landbohw in de toonaangevende
regeeringskringen niet of niet genoeg
zaam vertegenwoordigd is door eigen
vakmannen. Een onder hen, de heer
Abel vond het onfeilbare middelHet
oprichten van landbouwkamers.
Wanneer het handelsbelangen geldt
in Kamer en Senaat dan wordt daarover
raad gevraagd bij de leden van de Han
delskamers. Deze mannen van het vak
komen op tijd en stond bijeen en be
raadslagen over hun belangen van bin
nen en buitenland.
Dat vragen wij voor ons als we Land-
bouwkanurs willen zien tot stand ko
men. Dit gedacht is niet nieuw in ons
land. Over een vijftigtal jaren kwam er
een Senator voor Aalst eerst mee voor
den dag maar helaas de man was vijf
tig jaar te vroeg geboren Er kwam
niets van in huis. In 1894, als ik het
goed opheb, legde doch ook te vergeefs
Volksvertegenwoordiger Niézette een
wetsvoorstel neer over Landbouw
kamers. Hetzelfde voorstel werd in 1910
door den Heer Hector Denis gewijzigd
aan de Kamers voorgelegd. Die men-
schen van goeden wil waren niet ge
steund en het wetsvoorstel vielin
de patatten Maar thans zijn de boeren
daar om te vragen dat de Landbouw
kamers er komen.
Er zou een Landbouwkamer per pro-
voncie ingericht worden en deze zouden
te zamen eene Nationale Landbouwka
mer uitmaken.
Boeren alleen zijn kiezers voor de
Landbouwers, dat wel zeggen boeren
en boerinnen en ook zij alleen zullen
verkiesbaar zijn In zake landbouw heeft
moeder de vrouw ook haar woord te
spreken en haar raad te geven.
Op de boerderij is het de volledige
samenwerking van boer en boerin die
zelfde samenwerking willen wij in de in
stellingen voor Landbouwaangelegen-
heden.
Alle rechtzinnige menschen kunnen
nu oordeelen of ze rechtvaardig zijn.
Ziedaar het programma dat we nu ver
dedigen en waarvoor we strijden.
Zoo onze eischen billijk zijn, dat men
ons dan voldoening schenke vindt
iemand dat er wat op te zeggen valt, hij
spreke en wij zullen hem antwoorden.
Wanneer er spraak is van plichtver
vulling, dan zijn de boeren de laatste
niet maar heden vragen we met klem
om recht. De tijd der goedzakkigheid is
voorbij, dat de hoogere heeren het ver
nemen wij vragen, maar zullen het
daarbij niet meer laten, zooals in het
verleden. Geven zij ons nu geen voldoe
ning, dan beloven wij hen dat wij met
alle eerlijke en wettige middelen ons
recht zullen nemen.
De dag van heden is een vruchtbaar
feest geweest het moet de dageraad
zijn van een nieuw leven, loon naar
werk Niet meer als vreemden in eigen
land willen wij hehandeld worden, maar
als kinderen van een zelfde gezin, waar
alle broeders en zusters met dezelfde
maat gemeten, met dezelfde liefde be
handeld worden en dan zullen wij met
volle recht mogen zeggen
Daar is maar een land.
Dat mijn land kan zijn
Heil Redt U Zeiven Leven alle boe
ren en boerinnen van Belgenland
Van alle kanten komen ons brieven
van gelukwenschen toe over het welluk-
ken onzer Feesten op 28 Januari.
Bij monde van De Koornbloem be
danken wij deze vrienden van harte.
Op Dinsdag 13 Februari viert de af-
deeling Aygem haar jaarlijksch feest.
De vorige malen lukte dit feest steeds
prachtig, dit jaar beloofd het nog meer,
gezien het groote getal deelnemers welke
reeds zijn ingeschreven.
De regeling is alsvolgt
1) Om 8 1/2 uren H. Mis met Offe
rande voor levenden en overleden leden
van R. U. Z.
2) Gelegenheidsaanspraak en uitstap
bij de leden-herbergiers in het dorp.
3) Om 12 1/2 uren gezamenlijk noen
maal.
4) Voordracht door een spreker uit
Aalst (M. Caudron of H. Klopterop).
Waarna gezellig samenzijn.
De inschrijving is bepaald op 5 fr.
per man, welke op den dag van het
feest zal ontvangen worden.
Degenen die kaïn iet of superfosfaat
begeeren moeten zich onmiddellijk laten
inschrijven.
1
Dank aan de puike voorafgaande in
richting tot n wellukken der inhuldiging
van Redt U Zeiven welke met
rechtzinnige fierheid gezegd een parel te
meer snoert aan den lauwerkrans van
haar onverpoosd Bestuur, waren we dan
ook vooraf overtuigd dat zulk een kloek
durven eenigszins aan den gedanen op
roep moest beantwoorden. Doch aan
zulke grootsche, indrukwekkende Mon-
sterbetooging had geen enkel onzer
zich durven verwachten
Ik kan hier des te vrijer mijne per
soonlijke indrukken laten luidop spreken,
daar ik enkel als toeschouwer aan de
betooging heb deelgenomen, niet omdat
ik uit misplaatste schaamte die forsche
gelederen niet dierf aansluitenverre
van daar overigens ik zou me vrij eer
schamen me aan zulke laffe verwijfdheid
plichtig te maken. Maar 't was enkel en
alléén omdat dit postje van eenvou-
digen toeschouwer me zondag in de
gunstigste gelegenheid heeft geplaatst
om als waarnemend snuffelaar een
reeks typische indrukken op te doen, die
aan de meebetoogenden zooniet gansch,
dan toch gedeeltelijk moesten ontsnap
pen en welke de uitgenoodigde pers
afgevaardigden mits ze beter vonden
onze uitnooodiging niet te beantwoor
den, ons niet zullen mededeelen.
Geposteerd aan 't hoekpunt der
Graanmarkt, zag ik, bij de eerstgalmende
muziektonen, reeds tal van nieuwsgieri
gen de ooren opsteken en onbewust van
't geen er moest gebeuren, hoorde ik
naast me 't Zijn wellicht 'n groep ma
nifestanten die van hun kale plezierreis
uit Brussel weerkeeren Doch pas was
hun reflexie gedaan, of zie daar drong
op eens, als 'n reusachtige storm en met
'n forsig hoevegekletter 'n flink ruiters-
korps de Albert Liénartstraat binnen.
Als bij tooverslag vlogen deuren en
vensters van elke verdieping te gelijk
open en in 'n oogopslag waren tal van
ondervragende gezichten op mekaar ge
richt, nog steeds bekommerd met de
vraag Wat moet er, wat zal er ge
beuren
En wanneer het opschrift van het
eerste spandoek de vertwijfeling dier
brave, onbewuste stedelingen was ko
men te rechtstellen, dan eerst begrepen
ze, dat onze eenvoudige en nederige
landlieden, onze deftige en ingetogen
boerenzoons en frissche, blozende bui
tenmeisjes zich in dichte gelederen had
den geschaard, niet om hun onrecht op
wild-woeste wijze te komen uitschreeu
wen, maar om door 'n statigen, plechti-
gen en ingetogen optocht hunne recht
matige en al te lang miskende eischen
op indrukwekkende wijze kenbaar te
maken.
Op dit indrukwekkend oogenblik
dacht ik onwillekeurig aan den brief van
onzen besten Nonkel WisiusWat moet
z'n ziele van vreugde gejubeld en z'n
harte van blijdschap gebonsd hebben op
dit plechtig oogenblik waarop hij naar
wensch van z'n brief, z'n frissche, moe
dige landjongens en buitenmeisjes, met
't nieuwste zondagspak om 't lijf, kalm
maar fier door de straten zag stappen
En terwijl ik die lange, onmeetbare
rijen van ingetogen boeren, in hunnen
stille* eenvoud zag heenschuiven, dan
scheen me elk kalm gelaat, 'n trouwe
weerspiegeling van wat er op dit oogen
blik binnen in dat rechtschapen hart
omging, namelijk 'n uitboezeming van
'n lang geknelde zielesmart en waaraan
ze vandaag eens gulhartig mochten
lucht geven.
En welke zielesmart is grooter is pijn
lijker dan deze van 't Verdrukte
recht 1 Wie voelt er zich meer in zijn
eer gekrenkt, dan 'n dooreerlijk burger,
wiens sociale stand over 't hoofd wordt
gezien en wiens voorrang er genade
loos op 't achterplan wordt geschoven
En nochtans wanneer we zulke einde-
looze massa's ons aller eerbied en be
wondering zagen afdwingen, hoeft er
dan nog één stond geaarzeld, dat het
Boerenbedrijf in getalsterkte alleen
zulke ontzettende macht uitmaakt, dat ze
op economisch gebied alléén reeds den
voorrang zou moeten bekleeden onder
al de maatschappelijke standen onzer
landelijke samenleving
Meermalen reeds hebben we hier ter
gBm
x.?f.
n