ÉÊÊWÊ SBw mUr ÊbBS ËÊwmiï
Landbouwweekblad
Öe Oorzaken van Verlies
van Stalmest.
fTENSCHAPPELIJKE BIJDRAGE j VgpQf^WOOl^dcl i jkhoid.
Groenten en Vruchten.
Aan onze Lezers
AARDAPPELPLAAG
ZONDAG 18 JULI 1926
8ste JAARGANG Nr 394
Arbeid
adelt
Abonnementsprijs 6,00 frank s jaars.
Men schrijft in op ons Bureel en op alle postkantoren
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie BRABANTSTRAAT, 53, AALST
Verantwoordelijke Opsteller
ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
Voor en door
de Landbouwers
Nevens vleesch en vetstoffen spelen
de jetmeelhoudende stoffen een belang
rijken rol in de voeding. Het is vooral
ia de plantaardige voedstoffen dat men
de koolhydraten aantreftwij onder
scheiden twee zetmeelrijke voetstoffen
eenerzijds groenten en vruchten, ander
zijds verwerkte produkten zooals meel,
brood, enz.
Iedereen weet dat vruchten en ook
groenten veel water inhouden ziehier
het procent water in enkele groenten en
vruchten
Aardappel 75 water
beetwortelen 82
I koolsoorten 87 90
f sla 94
appels, peren, pruimen 84
druiven 78 °/0
De droge stof van de plantaardige
voedingsmiddelen heeft een hoog voe
dend vermogen, en gedroogde vruchten
en groenten zijn dus uitstekend en krach
tig voedsel. Een groot voordeel van het
drogen is ook het feit dat het vervoer
minder kost
Ziehier de opbrengst welke door het
drogen verkregen wordt uit 100 kilos
versche groenten en vruchten
30 kilos drooge aardappelen
11 wortels
10 kooien
6 a 7 erwten
35 appelen
25 a 30 peren
25 pruimen.
Heel belangrijk is het na te gaan hoe
het voedstofgehalte der groenten en
vruchten volgens de soorten zeer ver
schillend is daarvan geeft volgende ta
bel ons eert gedacht
Aardapln. 755 20 0 215
Bloemkool 900 25 3
Sla 940 15 5 30
Snijboon 887 20 1 55
Asperge 937 H 20
Wortel 888 8 1 69
Radijs 869 14 1 71
Ajuin 865 11 1 87
Appel
Peer
Druif
Kers
Pruim
848
830
782
806
786
Aardbezie 870
4
4
6
9
8
4
0
0
0
0
0
0
143
163
207
117
134
99
Daar het eiwit, zelfs in eiwitrijke
rantsoeden, slechts voor 30 °/o in de be
hoefte aan caloriën voorziet, moeten de
overige 70 aangevoerd worden door
vet en door koolhydraten. Een gezond
mensch kan dagelijks tot 587 gram zet
meel verteren, welke gelijk staan met
2400 caloriën, en tot 341 gram vet, wel
ke gelijk staan met 3000 caloriën. Indien
men de behoefte aan caloriën tusschen
2500 en 3000 schat, dan ziet men
dat vet ©f koolhydraten, elk afzon
derlijk met eiwit een voldoend rantsoen
zouden kunnen daarstellen.
Laboratorium proeven hebben bewe
zen dat een rantsoen waarin al de kool»
hydraten door vet vervangen worden,
onvoldoende is het lichaam moet als
dan zijn eigen eiwit slachtofferen. Ove
rigens, indien men in het rantsoen geen
minimum van 60 gr. koolhydraten dage
lijks behoudt, dan geschiedt door het
water een afscheiding van acetone, het
geen een gevaarlijke vergiftiging bewijst.
De koolhydraten zijn een eiwitspa
rend voedsel evenals de vetten maar in
veel hoogere mate. Men bestatigt dan
ook dat de hoeveelheid eiwit welke in
het lichaam vernield wordt gedurende
een volledigen vasten.veel kleiner wordt
wanneer de mensch koolhydraten of vet
verstrekt worden en die uitslag is veel
aanzienlijker wanneer het koolhydraten
geldt.
Het lichaam zou dus een minimum
koolhydraten noodig hebben juist zoo
als er een minimum eiwit vereischt wordt.
Men heeft ook gesproken van een
noodig minimum vet, maar dat schijnt
niet bewezen te zijn; men heeft bestatigd
dat dieren welke volkomen van vet ont
houden werden, ziek werden, maar dit
was niet door gebrek aan vet maar wel
door gebrek aan vitamine A.
P.-J. C.
ledereen zal zich de laatste dagen met
angst afgevraagd hebben Waar gaat
ons franksken naartoe Op acht dagen
tijds kwam het nog met reuzenschreden
de diepte ingerold, nadat het reeds zóó
laag was gevallen.
Ik zeg iedereen, maar dat is voorze
ker mis. Honderdduizend menschen op
de 7,000,000 belgen zien den achteruit
gang van onze waarde met blijde oogen
te gemoet, want dit beteekent voor hen
het wellukken van hun lang gesmeedde
plannen. Die lieden die steeds speculeer
den op de inzinking, die vreemde waar
den kochten, die de voortbrengst van
onze mijnen, van onze nijverheids- en
landbouwprodukten omzetten in pon
den of guldens en dezelve buiten de
grens in veiligheid plaatsten, zullen wel
haast boven de anderen uitkomen al3
magnaten, kapitaal-sterke reuzen die de
mass# zullen trachten klein te krijgen en
te vespletteren.
Zoo ver staat het nu dat onze frank
nog slechts twaalf centiem waard is,
dat de centjes van de burgers, landbou
wers en werklieden nog slechts één ne
gende van hun goud-waarde bezitten.
A] de goede burgers het kruim en
het bloed der samenleving zijn ver
armd en het leven wordt hen langs om
moeilijker gemaakt. Zij die staatsren-
ten hebben gekocht, hebben niet alleen
bet verlies van waarde op den frank,
maar zagen bovendien de titels van 500
frank op 250 franken van 0,12 verzin
ken En aan wien de schuld
Ja, die vraag wordt meermaals ge
steld maar met veel te weinig klem, met
veel te weinig kracht, op veel te zachten
toon 1
Laat ons hier onpartijdig de oorzaken
eens nagaan van onzen ondergang, en
teruggaan tot 1918. Toen hadden weden
oorlog gewonnen! De dappere belgen
kwamen zegevierend het zóó lang bezet
te land binnen met de kreten der victorie
op de lippen. Alleman juichtewe heb
ben den oorlog gewonnen!
Onze toenmalige regeerders, dronken
van overmoed en vast besloten den
Duitscher tot op de beenen uit te zuigen,
begonnen dwaas ga-weg en zonder
overleg tal van handelingen die hen
later zouden duur te staan komen. Men
begon met al de marken binnen te nemen
aan den koers van 1.25 terwijl de wer
kelijke waarde maar 0.70 was. Maar den
Duitsch ging het al betalen 1
Met vracht- en luxe-autos, met wa
gens en karren, in zakken en pakken
werden de marken uit Holland en over
al binnengesmokkeld, bijzooverre dat
men er het dubbele getal op de rekening
kon brengen.
Men begon met de oorlogschade
men betaalde zooveel mogelijk. Open
bare werken aan steenwegen en ge
bouwen, bruggen en ijzerwegen wer
den aangepakt aan alle prijzen, zoodat
men hier waarlijk het geld wegsmeet met
hoopen en zonder verdienste.
En daarna de Werkeloozensteun?
Wat bedrog, wat kiespropaganda, en
wat diefstal op de kas van alleman! En
wat werd er niet verkwist met de han
delsdiensten van minister Wauters zali
ger! met het overtollig spoorwegper
soneel
Maar dat was niet genoegBelgië was
ook een groot-mogendheid geworden,
en men maakte groote diplomatieke
sprongen: een militair verbond met
Frankrijk, de Rhurbezetting, een ontzag
lijk leger!
Wat nog tientallen manieren om geld
te verbrassen den duitsch moest het al
betalen
Maar de slimme Duitsch die liet dat
alles maar begaan, en.... veegde er zijn
zolen aan 1 En toen kwam de aap uit
de mouw Onze regeerders hadden de
kas leeggemaakt en kwamen nog even
veel te kortDan begon men te leenen
men leende van het volk met den ver
koop van allerlei titels Verwoeste Ge
westen, leening langs hier en langs daar
Men leende ook van Amerika en van
anderen.
En hoe meer men leende, hoe meer
men uitgaf. Niets kon hen intoomen
het scheen dat er prijzen te winnen wa
ren met de beste manier te vinden waar
op men ons centen kon verbrassen op
de meest onnuttige manier.
En daar staan we nu. Het volk heeft
gewerkt en gespaard, het heeft aan het
land geleend, maar datzelfde land deed
zijn best om aan het volk zoo weinig
mogelijk terug te geven. Handel, nijver
heid en landbouw hebben gebloeid en
nochtans heeft dit alles niet geholpen
om ons recht te zetten.
De verantwoordelijkheid is dus niet
te zoeken bij het volk, maar wel bij de
leidende klasse bij onze ministers, onze
diplomaten, onze volksvertegenwoordi
gers en senatoren.
Die menschen hebben ons lot gestatig
in handen, ze schikken alles naar
hun zin, doen ons betalen en nog beta
len aan belastingen van allen aard en
geven uit naar goeddunken. Bij hen al
leen is de schuld te zoeken van het ver
val van ons land, V3n de nakende armoe
van ons volk.
Die verantwoordelijkheid is groot,
wanneer men bedenkt dat men met een
weinig beleid en goeden wil ons rijk
landeken, met zijn gezond en werkzaam
volk op een paar jaar kon brengen tot
een tijdvak van ongekenden bloei. Alle
ministeries die we tot hiertoe kregen
zijn plichtig aan volksverraad. Ze zijn
allen overgoten geweest met een sop
van schuldige onverschilligheid, van
politieke berekeningen, van laffe dema
gogie en nog gemeenere kruipzucht voor
de hoogere finantie-wereld, sabelsleepers
en diplomaten 1
Menschen met een eerlijk gedachthun
land te dienen, kregen we nog niet in
een ministerzetel, die er in kwamen
waren ofwel onkundig, ofwel te
flauw, zooniet offerden ze het algemeen
welzijn om eigenbaat of partijbelang
Voor de vierschaar dan, al degenen
die ons naar den ondergang hebben ge
leid, met degenen die eraan meehielpen
de volksvertegenwoordigers en sena
toren.
Ja, laat ons maar alles zeggen, en vra
gen hoeveel volksvertegenwoordigers
waarlijk de belangen van hun land ver
dedigd hebben? Hoeveel hebben er ge
protesteerd tegen al de onzinnige ver
kwistingen? Buiten eenige vrije men
schen noemen we op eerste plaats
fronters en communisten heeft de
rest toegezien als mossels of zich uit
partijtucht neergelegd bij de onzinnige
handelingen hunner vrienden.
En daar komen sommige profeten
roepen de werkman zou moeten tien of
twaalf uur werken; de boer verkoopt
zijn eieren te duur Amerika wil ons
rauw opeten - en meer flauwe kul.
Ik durf zeggen dat de schuld niet ligt
aan ons werkvolk, nog minder aan ons
boeren beide klassen hebben ge
werkt, en zouden nog meer willen doen
indien ze wisten dat er nog menschen in
het land te vinden waren die eerlijk,
verstandig en moedig genoeg waren om
de vrucht van hun arbeid aan te wen
den tot voorspoed van de natie 1 Indien
ze overtuigd waren dat het helpen kon
en dat de belastingen die ze hen dage
lijks op honderd manieren afpersen niet
dienen moesten om als de andere milliar-
den langs deuren en vensters buitenge
smeten te worden.
Een feit zal dit ten zeerste bewijzen
Het volk, zoowel werklieden, als land
bouwers en burgers, leefde tot hiertoe
in ongekenden voorspoed en welstand
dit is een onloochenbaar feit, en dit is
dank aan hun werk.
Het is alleen de Staatskas die steeds
leeg was en bankroet ging en dit dank
de slechte leiding van onze regeerders.
En Amerika Hebben die mannen
geen gelijk dat ze niet goedzakkig te
werk gaan met zoo 'n soort brassers,
losbollen en bankroetiers als onze op-
volgentlijke ministers waren
De zware verantwoordelijkheid, de
groote schuld ligt dan alleen aan ons lei
dend lichaamlaat ons dat eens en voor
altijd, vaststellen.
Eens komt de dag der afrekening
want niemand weet wat sombere dagen
nog voor de deur staan.
Rekening vragen we aan de verant
woordelijke meesters; Rekening, rege
ling! P.v.T.
II
De voriuveraaderingen, die in den
stalmest plaats grijpen, moeten voor
eerst aan microben toegeschreven wor
den. Ge zult U nu waarschijnlijk de vraag
stellen: Wat zijn microben en waar ko
men ze vandaan? Het zijn uiterst kleine
levende wezens, overvloedig in de lucht
verspreid, en wel voornamelijk in de stal
lucht. Lucht die men doorgaans aanziet
als zuiver, bevat dan nog ontelbaar veel
fijne stofdeeltjes.
't Is U overigens wellicht reeds voor
gevallen die duizenden en duizenden
stofdeeltjes te zien dwarrelen, wanneer
een zonnestraal in 'n half donkere kamer
binnenvalt.
Welnu, deze uiterst fijne stofdeeltjes
zijn met een gansche bevolking microben
bedekt, en deze zijn zóó klein, dat ieder
stofdeeltje voor hen 'n gansche wereld
uitmaakt, waarin ze vrij en ongedeerd le
ven, woekeren en krioelen
't Zijn diezelfde microben, die de melk
besmetten, zoohaast zij uit den uier
vloeit; 't zijn ook zij, die de wonden
zoozeer vergiftigen dat zij soms hun
slachtoffer dooden; 'tzijn eindelijk ook
zij, die de stalmest aantasten. Hierin
vinden ze overigens alle gunstige voor
waarden tot een zeer snelle vermenigvul
diging. Het valt dan ook niet moeilijk te
begrijpen, dat juist aan de tegenwoor
digheid van dit microbenleger de ver
liezen van de stalmest dienen toege
schreven.
In ons voorgaand artikel daaromtrent
lieten we reeds uitschijnen dat deze ver
liezen soms buitengewoon groot kunnen
zijn.
Inderdaad, gedurende een bewaring
van 3 tot 4 maand kunnen zij 40 tot 50
t.h. der droge stof bereikenen voor de
stikstof, zijn kostelijkste bestanddeel,
tot 60 t,h.
Wat betreft de minerale stoffen, zij
ondergaan hoegenaamd geen verlies,
tengevolge de gisting', 't is voldoendede
vaste en vloeibare uitwerpsels der hoe-
vedieren zorgvuldig op te vangen. Ver
liezen der minerale stoffen zijn dus
gansch gemakkelijk te vermijden. We
zullen er ons dan ook niet verder om
bekommeren en enkel handelen over de
"verliezen aan stikstof."
Gisting.. Ontstaan van Ammaniak.
Het is een dwaas vooroordeel te ge-
looven dat de microben hun werking
enkel en alléén tot de vaste uitwerpselen
beperken. Wel integendeel: het is de
aal die de grootste verliezen aan stikstof
ondergaat. Is bet U nooit voorgevallen
's morgens bij winterdag in een paarden-
of schapenstal binnen te treden, waar
van 's nachts deuren en vensters geslo
ten bleven, om den stal voldoende warm
te houden? Ge zult dan ongetwijfeld die
slechte, verpeste lucht waargenomen
hebben, die longen en oogen prikkelt.
Waaraan is die ontsteking toe te
schrijven? Aan ammoniak, dat een zeer
vluchtig gas is, oplosbaar in water, en
82 3 t.h. stikstof bevat.
Nauwelijks is het pis water uit het d e-
renlichaam geworpen, of het wordt door
de microben onmiddellijk en hevig aan
getast en de ammoniak wordt snel voort
gebracht.
Des Zomers is die vinnige en sterke
ammoniakgeur minder waarneembaar
uit hoofde dat deuren en vensters dan
openstaan: de tocht die alzoo verwekt
wordt, lengt het gas aan en drijft het
buiten, doch de verliezen bestaan niet
temin.
In werkelijkheid zijn deze verliezen
zelfs belangrijker in den Zomer dan in
den Winter, aangezien de voeding der
dieren alsdan meer stikstof bevat;
daarenboven.de sterkere verluchting,ge
paard met een hoogeren warmtegraad
van den stal, begunstigen de vermenig
vuldiging der microben en vermeerderen
hun bedrijvigheid.
Maar zal men misschien opwer
pen bij het voortbrengen van dezen
ammoniak, die in de lucht vervliegt, wat
door microben wordt veroorzaakt, is
het hulpmiddel bij de hand vloer en
bedding besproeien met een der nieuwe
besmettingswerende stoffen, die de nij
verheid ons aanbiedt. Deze aanwending,
al ware ze dan nog afdoende en prac-
tisch, zou al te kostelijk vallen.
Ten eerste, deze ontsmettende stoffen
zijn gewoonlijk ook giftig voor de plan
ten en hun gebruik is eveneens niet ge
vaarloos voor de huisdieren.
Ten andere, deze zoo kleine wezens
door hun ammoniakvoortbrenging
veranderen de stikstof zoodanig dat de
planten ze veel gemakkelijker kunnen
opnemen. Die microben zijn, zooals ge
ziet, wondere en zeer behendige gasten,
wier medewerking de landman zich
moet verzekeren.
Hij moet dan ook al de gepaste mid
delen aanwenden om het verlies van dit
kostelijk plantenvoedselde ammoniak
te voorkomen.
Onder de meest afdoende hulpmidde
len om den voortgebrachten ammoniak
te bewaren, dienen vooral de twee vol
gende in aanmerking genomen
1) Het gebruik van strooiselstoffen die
den ammoniak beletten te vervluchtigen,
zooals aarde, turfstrooisel.
2) Het bouwen van goede mest- en
aalputten.
3) De goede bewaring van de stal
mest.
Over elk dezer hoofdbelangrijkende
hulpmiddelen willen we den lezer in een
volgende uiteenzetting dan ook volledig
inlichten C. V.
Gezien de aanhoudende en groote
prijsverhoogingen van papier en andere
grondstoffen, zullen we voortaan ons
blad "De Koornbloem,, voorloopig moe
ten brengen op zes bladzijden in plaats
van acht. Zoo het soms noodig ware
meer nieuws of aankondigingen te geven
zullen we tusscbenio terug op acht blad
zijden verschijnen.
We denken dat onze geachte Lezeres
sen en Lezers dit wel zullen verstaan.
We hebben vrijelijk en opvolgentlijk
ons blad vermeerderd de droeve
oogenblikken die we thans doorworste
len verplichten ons dezelve weêr te ver
minderen. We zullen trachten op de
mindere ruimte het nuttigste vooraf te
geven, en we verhopen dat weldra de
tijden zullen normaal worden opdat we
dubbel zouden kunnen vergoeden wat
we heden verplicht zijn te onttrekken.
De Opstelraad.
De vreeselijke plaag schijnt dit jaar op
alle soorten te willen komen. We raden
de landbouwers aan al hun velden te be
sproeien met bordeleesche pap een
zeker middel om hun partijen te behou
den. Aan de huidige prijzen der waren
zal het een loonende moeite zijn voor al
degenen die het willen doen.
Bordeleesche pap is een mengsel van
opgelost kopersulfaat (blauwe aluin)
met kalkmelk (vetkalk), waarvan iedereen
de eenvoudige en gemakkelijke bereiding
wel kent. We geven hier nogmaals de
samenstelling en manier van bereiden
Men lost een hoeveelheid van 1,5 tot
2 kgr. kopersulfaat op in 10 liter warm
water, welke men vervolgens aanlengt
tot 50 liter. Evenzoo doet men met 1,5
kgr. levende kalk. insgelijks aangelengd
tot 50 liter, welke men daarna door een
teemsch giet ten einde de niet gebluschte
deeltjes te verwijderen. Wanneer beide
oplossingen bereid zijn, voegt men de
aluinoplossing onder goed roeren bij de
kalkmelk.
Om de kleverigheid der pap te ver-
hoogen, voegt men er een kleine hoe
veelheid suiker (10 gr per 100 liter) aan
toe.
Steeds bereiden in houten vaten, daar
het kopersulfaat de eigenschap bezit bij
na alle metalen aan te tasten.
Om zich te overtuigen van de juiste
verhouding aluin en kalk in de oplossing,
is bet aan te raden even een mes in de
pap te steken kleurt het lemmer licht
bronsachtig, dan is de verhouding goed,
kleurt het echter niet of te sterk, dan
dient de verhouding dermate gewijzigd
dat men tot eerst genoemden uitslag
komt.
I jjjin**1'1w*jJ-
DE
RSBLOEM
De medewerkers zljo verantwoordelijk voor hunne bijdragen.
Ongeteekende stukken worden niet opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.
per kilo Water Eiwit Vet Koolhydraten
