Landbouwweekblad
Fosfoorzuurmesten
(tuttige uienken in zake
Brandverzekering
Over opzeg en prijzij
KASBONS *6*"*
WETENSCHAPPELIJKE BIJDRAGE
VERSLAG van de Algemeene Verga
dering der Aandeelhouders
op Zondag 13 Maart 1*1*
Uitbetaling der
W instaandeelen
ZONÜAü:20 MAART 1927
Prijs 20 cwitfem
9ste JAARUANCi Nr 429
irbiii
Arbeid
adelt
Abonnementsprijs s 9,00 frank s jaargj
Men schrift lo op ons Bureel en op alle postkantoren
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redactie BRABANTSTRAA153,
Verantwoordelijke Opsteller i
ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
Vet» te door
de Loadbonwen
OVER
Fosfeor heeft een veelvuldigen oor
sprong. Eenerzijds is hij een bestendig
bestanddeel der levende cellen ander
zijds vormt hij talrijke lagen, vooral in
sekondaire en tertiaire geologische vor
mingen.
Dieprodukten kunnen als dusdanig
gebruikt worden ofwel worden zij aan
zekere physische en chemische behande
lingen onderworpen, zooals dat het ge
val is voor superfosfaat en ijzerslakken.
Deze laatste echter zijn een afvalpro-
dukt van de metaalnijverheid.
De natuurlijke fosfaten van orga-
nischen oorsprong worden vooral in de
beenderen aangetroffen de beenderen j
zijn overigens de eerste fosfoormeststof
geweest. Beenderen bestaan uit 50 a60°/o
fosfaten, gemengd met 30 45 "/oorgani-
sche stof (osseïne). Men gebruikt ze als
dusdanig hun ontbinding is in dat ge-
val zeer traag of in den vorm van
beenderasch men gebruikt ze ook na
afscheiding der gelatine en men bekomt
alsdan het beendermeel dat 25 28
fosfoorzuur bevat.
Superfosfaat wordt bekomen door
behandeling der natuurlijke fosfaten met
zwavelzuur, zoodat het onoplosbaar tri-
calciumfosfaat in oplosbaar monocalci-
umfosfaat werd omgezet, terwijl de 2/3
kalk zich met het zwavelzuur tot calcium
sulfaat, of plaaster, verbindt. Het fos-
foorzuurgehalte der superfosfaten is ge
woonlijk begrepen tusschen 14 en 16 °/o
af tusschen 16 en 18 °/o. Nevens fosfoor-
zuur en calciumsulfaat bevatten de
supers zeer verschillige stoffen waarvan
de aard en het belang afwisselen volgens
de natuur van het fosfaathet zijn ge
woonlijk verbindingen van aluminium,
ijzer, magnesium, silikaten, fluoriden, enz.
De vorm "mono calcium fosfaat,, in
in den welke wij het fosfoorzuur in de
supers aantreffen is een onstandvastige
vorm die onder den invloed van alka
lische of zoete stoffen (kalk. aluminium
ijzerroest enz.) terug in onoplosbaren
vorm overgaat. Dit zeer belangrijk ver
schijnsel is gekend onder den naam van
retrogradatie (retrogredi - achteruitgaan).
Men heeft gedurende langen tijd ge
meend dat de retrogradatie schadelijk
was voor den vruchtbaarmakenden in
vloed dezer meststof. Hedendaags ech
ter acht men dat verschil van werkda-
digheid tusschen natuurlijk fosfaat en
super niet toe te schrijven is aan het ver
schil van oplosbaarheid, maar wel aan
het verschil in de verdeelbaarheid en de
fijnheid der korreltjes super vdör en na
de retrogradatie zou dus dezelfde werk-
dadigheid bezitten. Overigens,indien de
superfosfaat welke door de verbinding
met kalk de retrogradatie ondergaat, on
oplosbaar wordt in zuiver water,
blijft hij toch tamelijk oplosbaar ia kool
zuurhoudende waters, zooals het water
van den grond. Slechts super die zich
met aluminium- of ijzerroest verbindt,
wordt onoplosbaar in het grondvocht
hoe meer kalk in den grond, hoe meer
kans dat de super zich met kalk verbin-
de in plaats van met ijzer of aluminium,
hoe meer kans dus dat de super in het
grondvocht oplosbaar blijve 't is daar
om dat zooals de praktijk het bewijst
de super de beste uitslagen levert op
degelijk gekalkte gronden.
IJzerslakken is een afvalprodukt uit
de gieterijen het is een produkt van
veranderlijke samenstelling en bevat 14
d 18 fosfoorzuur, minstens 20 zoe-
te kalk (waarvan een deel gebonden
schijnt in den vorm van tetracalciumfos-
faat) 8 a 14 °/o silicium (kiezel), 15 2o °/o
ijzeroxyde, mangaan enz.
De ijzerslakken reageeren alkalisch
door haar groot gehalte aan kalk en zijn
gansch aangeduid voor kleiachtige,
humusrijke of zure gronden haar wer
king is trager maar van langeren duur
dan die der superfosfaten. D' C.
Wie een voordeelige geldplaatsing
*>il doen, in volle zekerheid en met ge
mak van terugbetaling, koope de
Kasbons Redt U Zeiven
opbrengende 6 vrfl vaa lasten.
Tegen twee uur liep de gezellige ver
gaderzaal van Redt U Zeiven mooi vol.
Onmiddellijk begonnen de werkzaamhe
den der dagorde. Aan het bureel namen
plaats Voorzitter, heer B. Schockaert
afgev.-beheerder, heer C Ruyssinck
bestuurder, heer O. Caudron, alsook de
leden van beheer- en toezichtsraad vol
tallig
De voorzitter opent de vergadering
met volgend gemoedelijk welkomwoord:
Achtbare Dames en Heeren,
Als voorzitter ónzer landbouwver-
eeniging. aanzie ik het als een aan-
genamen plicht U allen een op
rechten en welgemeenden welkom-
groet op deze algemeene vergadering
toe te sturen.
Uw talrijk opkomen getuigt klaar en
duidelijk van de genegenheid en van de
belangstelling die gij de inrichting toe
draagt.
Voor den bekomen uitslag, dien wij
prachtig mogen noemen, over den bloei-
enden toestand der maatschappij, bied
ik, in naam van alle aandeelhouders, in
naam van alle Redtuzelvers, den besten
en oprechten dank aan onzen ievervol-
len bestuurder Mijnheer Caudron, aan
onzen werkzamen onderbestuurder
Mijnheer Saeys, aan alle bestuursleden
en leden van den toezichtsraad en aan
alle bedienden die in de maatschappij
werkzaam zijn.
Ik mag hier de gelegenheid niet laten
voorbijgaan een laatste en welverdiende
hulde te brengen aan ons afgestorven
bestuurslid Mijnheer Victor De Clippel,
van Woubrechtegem, die jaren lang met
ware genegenheid Redt U Zei ven hielp
besturen.
(Deze hulde werd door al de leden
rechtstaande aanhoord. Er hecrschte een
plechtige en eerbiedige stilte, toen de
heer bestuurder het woord nam)
Mevrouwen, Mijnheeren,
Laat me toe mij aan te sluiten bij de
woorden van onzen heer voorzitter. Ik
denk den tolk te zijn van alle leden om
de nagedachtenis van ons afgestorven
bestuurslid te vereeren en als een ver
diend en eerbiedig blijk van hulde en
dankbaarheid zou ik vragen dat zijn
portret in deze zaal zou opgehangen
worden als een blijvend aandenken.
(Algemeene instemming).
De Voorzitter. Ik durf de vaste
hoop te koesteren dat het verslag over
de verschillige verrichtingen van het
verloopen jaar, dat straks zal voorge
dragen worden, aan alle aandeelhouders
volkomen voldoening zal schenken. Ik
hoop dat alle leden steeds meer en meer
zielen ondervinden dat eigen haard
goud waard is en dat gij allen na de
vergadering van hier huiswaarts zult
keeren met de diepe overtuiging dat de
maatschappij Redt U Zei ven uw
eigen haard met zijn welgebouwde
stapelhuizen, met zijn talrijke magazij
nen, met zijn prachtig en gezellig lokaal,
met zijn Spaar en Leenbank, met zijn
Onderlinge Brandverzekering, met zijn
onlangs ingerichte Inlichtingsdienst
een echt voorbeeldige inrichting mag
geuoemd worden, die de belangen van
de boeren op stoffelijk, zedelijk en finan-
tieel gebied met hand en tand altijd en
overal verdedigt.
God geve dat Redt U Zeiven steeds
den weg van bloei en vooruitgang op
ga, tot heil en welzijn onzer boeren.
Vervolgens krijgt heer C. Ruyssinck,
de sympathieke afgev.-beheerder, het
woord en uit zich nagenoeg in dezen zin
Aan de Aandeelhouders
van Redt U 2Zeiven
Vrienden,
Het Bestuur van Redt U Zeiven, ge
trouw aan zijn overleveringen, verzoekt
mij in zijn naam, een klein overzicht te
geven aangaande de werkzaamheden
over het jaar 19/6.
Niemand zal weerleggen dat het ver
loopen jaar, een der moeilijkste is ge
weest sedert ons bestaan, voorwat han
del, koopen en verkoopen, betreft. Wat
al vieze sprongen heeft de aan- en ver-
koopmarkt binst den loop van 1926 niet
gemaakt. Is het dan te verwonderen dat
vele handelshuizen, het jaar met verlies
sluiten, ja zelfs gansch ten onder zijn
gegaan? Neen niet waar? Al die onre
gelmatigheden, tot zelfs de inkrimping
onzer nationale munt heeft op onze
werkzaamheden niet den minsten in
vloed gehad, en "Redt U Zeiven" alle
stormen trotseerend, heeft steeds het
hoofd recht gehouden, en in alle opzich
ten eer aan zijn zaken gedaan. Voegt
daarbij de tegenwerking van allen aard,
gesteund op nijd en afgunst en U zult
begrijpen, Mevrouwen, Mijnheeren dat
wij, alhoewel reeds verhard in den strijd,
binst het verloopen jaar enkele bange
uren hebben beleefd. Toch heeft niets
kunnen beletten het jaar in goede voor
waarden te leiden en te eindigen. Dat
de zaken van jaar tot jaar, zelfs van dag
tot dag, grooter uitbreiding nemen hoef
ik niet te zeggen. De leden die wellicht
eens naar de magazijnen komen, zijn de
beste getuigen van de koortsige bedrij- I
vigheid die daar heerscht, en dat zegt
genoeg. Voegt daarbij de nieuwe maga-
zijnen ontstaan in den loop van het ver- i
vlogen jaar. Onder meer zijn er gesticht
te Aspelaere, Bonheyden, Cherscamp.
Iddergem, Lede. Voorde en Vlierzele.
Waaraan hebben wij dien voorspoed
te danken? Wel eenvoudig aan de goe
de en wijze leiding der Zaak. Nogmaals
laat mij toe, Mevrouwen, Mijnheeren,
den palm te steken op den hoed van
Mijnheer Caudron, onzen geëerden Be
stuurder, dezen die den wagen steeds op
de goede baan stuurt, gesteund als hij is
door gansch het personeel van hoog tot
laag, tot den simpelsten der werklieden
toe. Zij die daarvan dagelijks getuigen
zijn, mogen dat zeggen, zeker zijnde,
niet tegengesproken te worden en ik
overdrijf niet als ik beweer dat gansch
het personeel van "Redt U Zeiven' om
zoo te zeggen één groote familie uit
maakt Hoe zou men aldus anders dan
goede zaken maken met zoo 'n groot
huisgezin die allen werkers en eigenaars
zijn? Om U een gedacht te geven van
den gang der zaken wil ik eenige cijfers
aanhalen
Voor wat de voeders betreft
heeft onze lijnkoekmaalderij meer dan
één millioen kgr. koeken tot meel ver
werkt; wat de maïs betreft, cinquantino
inbegrepen, beloopen de cijfers tot om
trent een en half millioen kgr. Voor het
plantgoed komen wij, Krugers. Roode
Star, Industrie, Marjolainen, Ideal en
Eerstelingen samengerekend, tot het
verbazend cijfer van negen honderd zes
en dertig duizend acht honderd negen
tig kgr Ammoniak spant de kroon voor
de vetten, met weinig minder dan één
millioen kgr.
Mevrouwen, Mijnheeren, vergeef mij
zoo langdradig te zijn, maar gaarne maak
ik den lof aangaande het hoofdmagazijn
in Herzele en diens leider Mr Richard
Boelaert.De ondervinding leert ons dat
daar ook de rechte man op de rechte
plaats is Ik mag ook Mijnheer Saeys,
onzen wakkeren Onderbestuurder niet
vergeten die alle dagen in de bureelen
de hand houdt aan onze uitgebreide
diensten en zijn plicht op meesterlijke
wijze weet te kwijten. Alle bedienden
verdienen onze hulde en dank.
Veel van onze magazijniers zijn ander
zijds slechte propagandisten, en schijnen
alleen te willen verkoopen zonder er
naar om te zien of het al of niet leden
zijn, anderen doen wèl hun plicht en
worden dan ook door den verkoop en
bloeienden toestand hunner plaatselijke
vereeniging beloond.
Ons zakencijfer was veel hooger dan
verleden jaar; in 1926 acht en negentig
millioen tegen zeventig millioen in 1925.
In de plaatselijke vereenigingen was de
verkoop zeer grootde volgende ma
gazijnen spannen de kroon Haeltert
staat aan 't hoofd met meer dan 500,000
frank. Schoonaerde, Wichelen, Baele-
gem, met meer dan 400,000 dan volgen
een gansche reeks, St Lievens Essche,
Oordegem, Denderhauten, Wieze, Gij-
segem, alle met een zakencijfer tusschen
drie tot vierhonderd duizend frank, dan
nog een reeks tusschen 2 tot 3 honderd
duizend. Hopen wij dat dezen dit jaar
dubbel hun best zullen doen om toeko
mende jaar den eerepalm weg te halen.
Mevrouwen, Mijnheeren, om te ein
digen is het mijn plicht een woord van
dank te sturen aan de leden van onzen
Toezichtsraad die met iever en in volle
geweten hun ambt volbrachten en niets
verzuimden om Redt U Zeiven op
de baan van vooruitgang te houden.
Het bestuur van Redt U Zeiven
is vast besloten de Vereeniging machti
ger en machtiger te maken, steunende
op Uw medewerking, de schoone spreuk
indachtigDoe wel en zie niet om
Deze mooie rede werd op warm
handgeklap onthaald.
Volgende week geven we het ver
volg van dit verslag.
sBBiB»a«iBaB»«»iBaaaaaaBBMaBa
(Vervolg).
Onze vorige bijdrage eindigden we
met te zeggen dat de duur der af te slui
ten verzekering een der punten is, welke
niet mogen uit het oog verloren worden.
We komen nu tot de beschrijving der te
verzekeren goederen en beginnen met
de onroerende, t.tz. de gebouwen.
Deze worden in de meeste gevallen
verdeeld in verschillige groepen, volgens
hun bestemming of bouwing. Van groot
belang is daarbij de beschrijving zoo
zal b.v. de polis vermelden
Art. 1)duizend frank op woonhuis
met aanhoorigheden en stal (indien deze
in één rij gebouwd zijn).
Art. 2)duizend frank op schuur
en verkenskoten, aanhechtig met ge
meenschap aan art. 1
Enz.
Indien al de gebouwen opgericht zijn
in steen, en gedekt met pannen zonder
poppen, is het zeer gemakkelijk na te
gaan of de beschrijving juist is er dient
slechts rekening gehouden van de ge
meenschap die al of niet bestaat tusschen
de verschillige gebouwen.
Wanneer,als in het voorbeeld hierbo
ven, de stal paalt aan de schuur, maar
dat ze van elkander gescheiden zijn door
een steenen muur die tot aan het dak
reikt, zonder deuren, vensters, gaten of
dwarsbalken, bestaat er geen gemeen
schap tusschen artikels 1 en 2, en is dus
de polis niet goed opgemaakt bestaat
er in den scheidingsmuur de minste ope
ning, zelfs al ware ze met berd dichtge-
nageld, dan is er gemeenschap en is de
desbetreffende melding in de polis juist.
Wanneer de gebouwen niet alle gelijk
gedekt zijn, b.v. als er stroopoppen be
staan onder de pannen van minstens een
der gebouwen, of als er een met stroo
gedekt is.'tzij geheel of gedeeltelijk,speelt
de kwestie der gemeenschap een voor-
namén rol, omdat de premie, welke als
dan toepasselijk is op de gevaarlijkste
der twee aaneenpalende risicos, ook op
het minst gevaarlijke moet toegepast
worden. Een voorbeeld zal dit duide
lijker maken Als het gebouw artikel 1
hierboven, minder dan 1/2 met strooi
gedekt is, en de schuur art. 2, gansch
met pannen, zal de premie te betalen
voor art. 2 (minst gevaarlijk) dezelfde
zijn als voor artikel 1 (meest gevaarlijk)
indien er gemeenschap bestaat is er
geen gemeenschap, dan betaalt het minst
gevaarlijke risico de 4/10 van het ge
vaarlijkste.
Van bijzonder belang is ook de ver
houding die aangegeven wordt voor de
in bouwing en dekking gebruikte mate
rialen, indien deze van gemengden aard
zijn, 1.1. z. indien er bijvoorbeeld hout
of leem en steen voor het bouwen, en
pannen en stroo voor het dekken ge
bruikt zijn. In zulk geval zal de polis de
verhouding der gebruikte materialen
aangegevener zal dan in te lezen
staan, volgens het geval gebouwd in
meer steen dan leem, of 1/2 steen en 1/2
leem of meer leem dan steen en gedekt
met meer pannen dan stroo, of met 1/2
pannen en 1/2 stroo of met meer stroo
dan pannen.
Wij zegden dus dat het aangeven de
zer verhouding van groot belang is en
het zal voorzeker niet moeilijk zijn te
onderzoeken of de gegevens hiernopens
juist zijn. ledereen zal genoegzaam kun
nen nagaan of een gebouw voor t groot
ste deel in steen is of niet. en of er in
de dekking meer of min stroo is dan pan
nes. Het is ongelooflijk hoeveel on
waarheden er desbetreffend in de polis
sen voorkomen. Zoo kregen we over
enkele weken een akt te lezen waarin
stond dat de schuur gebouwd was 1 /2 in
steen en 1/2 in pannen, alhoewel er geen
enkel steentje aan te zien was. Men
begrijpt welke daarvan de gevolgen
moeten zijn bij gebeurlijke ramp t is
niet de agent die den afgevaardigde der
maatschappij zal doen gelooven dat de
steenen der schuur ook verbrand zijn en
de vergoeding die zal vastgesteld wor
den zal ook.... verbrand ruiken
Tot daar voor de gebouwen. Nu een
woord over de gebuurschappen Een
risico kan, op zich zelf genomen, zeer
goed zijn, maar kan veel van zijn hoe
danigheid verliezen door gevaarlijke ge-
buurschappen. Onder deze laatste mo
gen we rekenen stroodaken, houten of
leemen gebouwen, mijten, ijzerwegen,
tramlijnen, nijverheidsgestichten, werk
huizen enz. Het zal dus steeds wijs han
delen zijn eens rond te zien of er in de
onmiddellijke nabijheid zijner gebouwen
soms niet een der hooger ver melde ge
vaarlijke risicos bestaat. Desgevallend
zal dit zonder uitstel aan de maatschap
pij bekend gemaakt worden, indien de
polis er nog geen melding van maakt.
De bekendmaking per aangeteekenden
brief, rechtstreeks aan de maatschappij,
is te verkiezen boven de verklaring aan
den agent, omdat deze laatste al te vaak
vergeet de maatschappij er over in te
lichten.
In een volgend artikel handelen we
over het roerend goed en de te maken
verklaringen.
Wie inlichtingen verlangt over zijn
verzekeringen, raadplege ons. Gansch
kostelooze dienst voor de leden van
R. U. Z.
Brand, ongevallen, hagelslag, diefstal,
leven, alles wordt verzekerd b(j Redt U
Zeiven, samenwerkende maatschappij
voor Onderlinge Brandverzekering.
Voordeeligste tarieven. Volle ver
trouwen. Bureel s Brabantstraat, 53,
Aalst.
De winstaandeelen der aandeelhou
ders, welke niet aanwezig waren op de
algemeene vergadering van 13 dezer,
zullen nog uitbetaald worden in ons
lokaal, Groote Markt, op Zondag 27
Maart, van 9 tot 11 uur 's morgens.
Dit is voor dit jaar de ALLER
LAATSTE zitting. Houdt er rekening
mee I
••••••••••••«••••••••••••••a
(Vervolg).
De diepe klove is gegraven. In
't algemeen leven de vlaamscbe
boeren eener zelfde gebuurte on
der elkander als leden van één
huisgezin, maar eens dien broe
derband verbroken dan gaat die
haat over van geslacht tot ge
slacht. En weet wel dat, zoo de
vlaamsche boer kan beminnen, hij
ook diep haten kan.
En 't is in die omstandigheden
dat de prijzer-landmeter moet op
treden. Kiesche taak voorwaar,
om overeenkomst te brengen waar
er helaas nooit meer zal bestaan
Van hem wordt gevergd stipte
rechtvaardigheid en kennis van
zaken. Van hem moet uitgaan een
onbeperkt vertrouwen. En hierin
handelen de boeren dikwijls ver
keerd. Als ze iemand hun belan
gen toevertrouwen, dan moesten
zij niet vergeten zichbij de uitspraak
van dien man neer te leggen. Of
wel hebben beide partijen elk een
expert gekozen, dan is de boer
verplicht overeen te komen bij
eventueel akkoord van deze speci
alisten. Worden die het niet eens,
dan zal een derde schatter, ge
woonlijk door den vrederechter
raassss
4
in
R KBL OEM
AALST Ot mwteweikeis rijn verwit woardelük v<x»r hunvt bflaraflen
Üsgeteekende «ukken worden ntet^opgenoaen.
Niet opgenomen handschriften worden niet tansggcfeve».
