Landbouwweekblad
11 NOVEMBER Nog de Landvlucht
Brieven van Sander
I
i Vlaamsch Ekonomisch
Verbond.
ÜI
Landbouwers
Uw hoogdag nadert l
Hoe gaat ge
hem vieren
Ij,
Z.ONDAC'. 6 NOVEMBER 1937
PH4» 36 ccnttcm
9dc JAAKUANÜ N 462
J
ij-
te
4
et,
rd
4
ze
4
en
4
n,
4
r-
4
4
r„
4
e-
4
r-
4
de
4
rt
4
3*
4
n,
4
n,
L
1
Arbeid
adelt
Abonnementsprijs i 9.00 frank 'e jaar*.
Men schrjjft In op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord.
Bureel en Redaktie i BRABANTSTRAAT. 53, AALST
Verantwoordelijke Opsteller t
ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
Voer ea door
de Landbouwer»
Dat is voorzeker de schoonste dag
van al de zoogenaamde nationale fees
ten. Juist na den oorlog stelde de regee
ring. in volle oorlogskoorts.de 4e Augus
tus als nationale feestdag in. Het heeft
echter niet lang geduurd. Het leek al te
onzinnig de eerste dag van die onein
dige reeks rampen te herdenken.
De oud-strijders, zij die aan den lijve
al het oorlogswee hadden gevoeld, wil
den er niet van weten. We mogen dan
ook de afschaffing van dien feestdag als
een wijze regeeringsdaad bestempelen
en wijzer nog was het instellen van
11 November als nationaal feest,
11 November is de dag waarop de
moegevochten volkeren eindelijk het
nuttelooze van hun vernielingswerk in
zagen. De duitsche regeering gaf het op
omdat het volk niet langer kon koest
gehouden worden. Dat was het verlos-
singsteeken. De groote slachterij nam
praktisch een einde, de geweren wer
den neergelegd, de sabels in de scheede
gestoken.
Langs beide zijden van het front ging
er een verlichting op 1 Overwinnaar en
overwonnene waren beiden tevreden,
weliswaar op een verschillende manier
Het oppervlakkig bilan van dezen
verwoeden strijd is schrikwekkend. Ne
gen biljoen frank werden aan de pro-
duktie onttrokken, hebben slechts voor
moord en vernieling gediend. Bij de
5 millioen menschen werden gedood.
Ongaarne hebben we die cijfers terug
aangehaald. Het was er ons niet te doen
om schrik en vrees aan te jagen, enkel
om te doen gevoelen wat een ontzag
lijke ramp de oorlog is.
11 November is dan ook het Vredes
feest bij uitnemendheid. We zouden lie
ver schrijven Vredesdag, omdat het
woord feest te uitsluitelijk vermaak
en plezier bedoelt.
Dien dag bestaan er ongetwijfeld re
denen tot groote vreugd. Voorzeker de
herinnering aan het einde van den oor
log mag in blijdschap gevierd worden.
Maar daarnevens heeft de ernst ook zijn
recht.
Die dag worde overal, in stad en
dorp, voor de vrede geijverd, niet met
holle woorden, maar metterdaad. Alle
landen hoeven dien dag te verbroede
ren. Dien dag hoeft het volk door zijn
sterke wil het wankel Volkerenbonds
gebouw te stichten. Diplomaten en re
geerders marchandeeren met de vrede,
bouwen zóó moeizaam 'n kleinigheid op.
Wat zou het aangezicht van deze
wereld veranderen moesten de vredes-
vrienden in alle landen de meerderheid
uitmaken.
Mare Sangnier, oud-volksvertegen
woordiger van Parijs, heeft zich op ge
bied van praktische vredesaktie zeer
verdienstelijk gemaakt. Jaarlijks richt hij
de Internationaal Demokratische Vre-
deskongressen in. Daar verschijnen
sterke kontingenten uit alle landen,
waartusschen vertegenwoordigers van
boerenorganisaties uit Jougo-Slavië,
Tjeko-Slovakije.
Als er een stand gehecht is aan den
vrede, als er een stand steeds en overal
afkeer van den oorlog heeft gehad, dan
is het wel de landbouwersstand.
V^e vieren 11 November omdat we
landbouwers zijn 1 Zonder vrede kunnen
we niet leven, oorlog beteekent voor
ons ondergang.
Wanneer dan, op bevel, de sirenen
zullen fluiten, de klokken luiden, de sol
daten parade-marschen uitvoeren, dan
zullen wij landbouwers, den brui ge
vend aan al dat officieel gedoe, sterk-
ingetogen, elk voor ons eigen denken
hoe we best de vrede zullen dienen
En na die meditatie zullen we de ge
nomen besluiten uitvoeren, zullen we
gansch ons leven, eiken dag doordren
ken met die Vredesgedachte, want vrede
is een waarborg van duurzaam geluk in
eigen huis en in de heele wereld
In onze drie vorige nummers hebben
wij uitsluitelijk gehandeld over het eer
ste uitzicht der landvlucht in België, na
melijk het verlaten door onze boeren-
jeugd van het landbouwhedrijf voor een
ander beroep of bedrijvigheid.
Thans hebben wij het over het twee
de uitzicht der landvlucht het vaarwel
zeggen door de loontrekkenden aan den
vroeger uitgeoefenden landarbeid, om
een bestaan te zoeken in de nijverheids-
en handelsinrichtingen.
De moderne nijverheid door de ratio-
neele inrichting van den arbeid en het
doelmatig gebruik der machines, bekomt
uitslagen welke haar toelaten de gebe
zigde arbeidskracht beter 'te bezoldigen
dan de landbouw. De invoering van den
acht-uren-dag en van de maatschappe
lijke verzekeringswetten tot bescher
ming van den arbeider en van zijn gezin,
verschaffen aan den loontrekkende be
tere bestaansvoorwaarden in de nijver
heid dan in den landbouw. Geen won
der dan dat de arbeider den weg naar
de fabriek verkiest en vaarwel zegt aan
den landarbeid, die voor hem minder
gunstige levensvoorwaarden aanbiedt
Die uitwijking der landarbeiders zal
slechts een einde nemen wanneer de
landbouw even gunstige bezoldiging en
behandeling kan verzekeren aan de loon
trekkenden als in de nijverheid.
Daarvoor is vereischt dat onze mid
delmatige en groote landbouwbedrijven
zich rationneel inrichten door doelma
tig gebruik der machines en aanwending
van wetenschappelijke kuituurmethodes.
Dit zal hun toelaten hoogere opbreng
sten te bekomen, de bedrijfsonkosten te
verminderen en handenarbeid uit te
sparen.
Tevens zullen ze bij machte zijn, aan
de minder talrijke doch meer onderlegde
arbeidskrachten welke zij alsdan noodig
zullen hebben voor de uitbating loonen
te betalen welke gelijk staan met deze
der nijverheid.
Alhoewel sinds enkelen tijd op dit
gebied merkelijke verbeteringen zijn in
getreden, stellen wij vast dat in menige
hoeve de knechten nog op erbarmelijke
wijze zijn gelogeerd in slecht verluchte
en verlichte stallen en dat de voeding
van het hoevepersoneel, al is ze mis- j
1 schien op zich zelve niet slecht, niet
sinakelijk genoeg is voorbereid.
Het bed van den koewachter en van
den paardenknecht bestaat menigmaal
nog uit een grof afgewerkten houten
bak, voorzien van een harden stroozak,
geplaatst in een slecht verlichten stal.
Men begrijpt dan ook zonder moeite,
dat zulk slaapvertrek na den vermoeien-
den landarbeid geen aantrekkelijkheid
biedt voor den werkman, ja op deze een
demoraliseerenden invloed uitoefent.
Bij de eersfe gelegenheid zal hij dit
ellendig bestaan ontvluchten om elders
een beter onderkomen te zoeken en zijn
levenslot te verbeteren. Geldt het per
sonen wier lichamelijke geschiktheid
hen niet toelaat in de nijverheid een
broodwinning te zoeken, dan zullen die
erbarmelijke huisvestingsvoorwaarden
stilaan in hen alle menschelijk gevoel
dooden, er dronkaards van maken die
van de eene hoeve naar de andere slen-
I teren om er hunne diensten aan te bie
den zoodat er van een toegewijd en
onderlegd hoevepersoneel, dat nochtans
een vereischte is voor den goeden gang
van het landbouwbedrijf, geen spraak
kan zijn.
Het is dan ook in hun eigen belang
dat onze boeren aan hunne werklieden
gezonde slaapvertrekken en een dege
lijke voeding moeten verzekeren De
geringe onkosten welke dit hun zal
veroorzaken, zullen ruimschoots ver-
1 goed worden door den ijver en de toe
wijding van de werklieden aan hunne
onderneming bovendien zullen de boe-
ren-werkgevers, wanneer ze niet uit
eigen beweging de noodige schikkingen
treffen om hun personeel een behoor
lijke slaapgelegenheid te bezorgen, er
binnen afzienbaren tijd door de wet toe
gedwongen worden. Indien de noodige
gelden gevonden worden om aan^ de
dieren een moderne en gezonde stalling
te verschaffen, zou het ons inziens on
vergeeflijk zijn te moeten vaststellen dat
onze landbouwers zich niet de kleine
uitgave willen getroosten, om aan hun
werklieden een nette en gezonde slaap
kamer en een behoorlijke voeding te
verschaffen.
Wij hebben reeds hooger gezegd, dat
de ruimere toepassing der maatschappe
lijke verzekeringswetten op de industrie
arbeiders en hunne gezinnen, ook een
belangrijke oorzaak is van de uitwijking
onzer landbouwwerklieden naar de
nijverheid.
Door de wet van 10 December 1924
werd de verplichte storting voor het
ouderdomspensioen met tusschenkomst
van arbeider en patroon uitgevoerd
voor alle loontrekkenden, zonder onder
scheid. In eene reeks bijdragen versche
nen in dit blad hebben wij de voordee-
len dezer wet en de te vervullen pleeg
vormen tot toepassing ervan duidelijk
uiteengezet. Wij verhopen dat onze 1
boeren het als hunne plicht zullen be- j
schouwen de hun opgelegde verplich- j
tingen, om den ouden dag hunner werk- j
lieden te verzekeren, stipt te volbren-
gen. Indien ze betreffende deze aangele- j
genheid inlichtingen of praktische wen- j
ken verlangen, is onze inlichtingsdienst
steeds bereid hun behulpzaam te zijn.
Nog andere maatschappelijke wetten
b.v. deze op de ziekteverzekering, zullen
eerstdaags tot stand worden gebracht
ten voordeele van de werklieden en van
hun gezin. Wij verhopen dat ze, mits
aanpassing aan hunnen bijzonderen toe- j
stand, ook ten goede zullen komen aan
de landarbeiders. De boeren-werkge-
vers zouden een groote fout begaan,
moesten zij hunne medewerking weige
ren bij de toepassing dier wetten op
hunne arbeiders. Zij zouden aldus de
landvlucht, waarover ze thans klagen,
eenvoudig in de hand werken. Verge
ten wij immers niet dat de landbouw
enkel de vereischte arbeidskrachten kan
aanwerven of behouden, door hun een
gelijkwaardig bestaan te verzekeren als
de nijverheid.
Om te eindigen wenschen wij even
stil te staan bij een bijzonder middel,
waarover de landbouw beschikt om zich
het noodzakelijke werkpersoneel aan te
schaffen. Dit middel wordt van jaar tot
jaar op ruimere schaal toegepast en naar
onze meening verdient het mits vervul
ling van sommige voorwaarden aanbe
veling. Wij bedoelen het toekennen van
voordeelen in natura aan het werkper
soneel. Zoo b.v. bekomt de gehuwde
landarbeider dikwijls van zijn werkge
ver aan billijken prijs een kleine hoeve
of een perceel land in huur. Deze grond
wordt doorgaans bebouwd met het ge
span van den werkgever, zoodat het ge
zin van den arbeider enkel voor de ver
dere bewerking van den grond heeft te
zorgen en zich aldus bijkomende inkom
sten aanschaft, die den welstand ver-
hoogen.
Wanneer deze doenwijze door den
werkgever niet als dwangmiddel wordt
aangewend of als voorwendsel om het
loon op een laag peil te houden, kan het
voorzeker veel bijdragen om de ver
standhouding tusschen den landbouwer
en zijn werkpersoneel te bevorderen,
aan de uitbating bestendige werkkrach
ten te verzekeren en aldus de winstge
vendheid van het bedrijf te verhoogen.
In voormelde voorwaarden toegepast is
de vergoeding in natura aldus een ge
schikt middel om de landvlucht te keer
te gaan.
Zijn Doel Zijn Werking.
Wij herinneren ons nog levendig de
oprichting van het Vlaamsch Ekono
misch Verbond te Gent. De nieuwe
vereeniging omschreef haar doel als
volgt:
Het bevorderen van Vlaamsche
ekonomische belangen, alsmede het uit
breiden van het gebruik der Nederland-
sche taal in het zakenlevenuitbreiding
van de handelsbetrekkingen met het
Nederlandsch sprekend buitenland en
over het algemeen de behartiging van
de gemeenschappelijke belangen zijner
leden, alsook het oprichten van handels
kamers en algemeene of plaatselijke be-
langengroepeeringen, het oprichten van
handelstentoonstellingen, het oprichten
van een kantoor belast met het verstrek
ken van alle inlichtingen, die met handel,
nijverheid en financie eenig recht-
streeksch verband houden, het bestu-
deeren van den ekonomischen toestand,
j inzonderlijk door tijdschrift en kongres-
sen, inrichten van propaganda in het
buitenland.
Om dit zijn programma, prak
tisch uit te werken heeft het V. E. V.
verscheidene diensten ingericht
1°) Een dienst aan inlichtingen over
het betalingsvermogen van personen of
firma's, met wie de leden in betrekking
willen komen. De leden kunnen deze
inlichtingen bekomen aan verminderden
prijs. Zij hoeven daarvoor niets meer
te doen dan een aantal biljetten koopen
en op voorhand betalen.
2°) Een dienst aan toezicht op nala
tige betalers. Zoo onder uwe klanten na
latige betalers zijn, kan het V.E.V. ge
durende een zekeren tijd toezicht uitoe
fenen, en van alle protest het aanvra
gend lid verwittigen.
3°) Een rechtskundige dienst geeft
aan de aangesloten leden alle gevraagde
juridische inlichtingen.
4°) Een dienst voor fiskale aangele
genheden, waarbij den leden alle nutti
ge inlichtingen worden ter hand gesteld
aangaande belastingen, tolrechten en
verzendingstarieven.
Verder zal het V.E.V. er voor zor
gen voor uw produkten de meest voor-
deelige afzetgebieden aan te geven en
zelfs in sommige voorkomende gevallen
de mogelijke buitenlandsche afnemers
opgeven. Immers de talrijke vertgen-
woordigers die het organisme over ge
heel het vlaamsche land en tevens in
het buitenland telt, maken het hem mo
gelijk agenten of koopers voor uw pro-
produkten te vinden en aan te wijzen.
Derwijze wordt koop en verkoop onder
de aangesloten leden in ruime mate ver
gemakkelijkt en bevorderd.
Een "plaatsingsbureau,, voor hoogere
bedienden, geeft aan de aangesloten le
den een rijke keus van onderlegde krach
ten.
Dank de algemeene vergaderingen en
bijeenkomsten door het V.E.V. belegd,
worden de leden in gunstige gelegenheid
gesteld, rechtstreeks met mekaar kennis
te maken, onderling nauwer in voeling
te komen, wat voor zakenlieden onge
twijfeld aanleiding zal geven tot nuttige
combinatie's en handelsmogelijkheden.
Ten slotte wordt de leden een maand
blad kosteloos toegezonden. Het wil de
lezers volledig en regelmatig op de
hoogte houden van alle belangrijke ge
beurtenissen op ekonomisch gebied.
Om van de vereeniging te kunnen
deel uitmaken moet men: 1°) aangeno
men worden bij beslissing van den Raad;
2:j eene jaarlijksche bijdrage storten van
minimum 100 fr. (daarin begrepen de
abonnementsprijs op het maandblad.)
Men weet dat de Hr L. Gevaert,
Nijveraar en Afgevaardigde-Beheerder
der N. V. Gevaert-Photo-Produkten,
Antwerpen, de voorzitter van het ver
bond is.
Het sekretariaat is gevestigd Appel
mansstraat, 25, Antwerpen en berust in
handen van den prof. Mich. Van Cae-
neghem, Licenciaat in Handels, Consu
laire, Financieele en Koloniale Weten
schappen.
Bij de verdere Bestuurs- "en Raadsle
den vinden we namen met klank in de
Zaken- en Nijverheidskringen.
Dat het Bestuur ten volle bewust is
van zijn zware en lastige taak, hebben
de mooie uitslagen van het zoo pas ge
houden kongres ten volle bewezen.
't Was het eerste Kongres van het
V.E.V. en het getuigde dat er sedert de
stichting reeds flink werk is geleverd.
't Kan niet anders of veel leden en
aangesloten vereenigingen staan nog
vreemd tegenover elkaar. Het kongres
stelde hen dan ook in gunstige gelegen
heid met elkaar beter en nauwer in voe
ling te komen en tevens met de leiding
van het organisme beter bekend te wor
den.
Het programma van het kongres was
niet overladen.
We vonden het degelijk en zaakrijk.
Het omvatte hoogst-gewichtige kwes
ties die aan de orde van den dag staan
a) verslag over het Kempen-komiteit en
het mijnbedrijf in Limburgb) vlaamsche
samenwerking onder finantieel opzicht
c) handelstatistieken d) uitbreiding Ant
werpen.
Zooals blijkt gaat de behandeling van
dit programma dus regelrecht op het
doel van den bond af. Overigens zooals
de Voorzitter het in zijn welkomrede
gansch duidelijk liet uitschijnen, moeten
kongressen als dit zich bezig houden
met de studie van aktueele ekonomische
vraagstukken.
Wij staan tegenover ingrijpende her
vormingen en nieuwe toestanden, door
acht-urendag, betere loonen, waarover
we ons trouwens moeten verheugen,
want kultureel werk sluit anders af op
mistoestanden. Daarom zijn vier hervor
mingen noodigj Eerst een degelijk vak
onderwijs waarin we Nederland tot
voorbeeld kunnen nemen dan verbete
ring en moderniseering onzer bedrijven
ten derde betere organisatie en meer be
zuiniging in het bedrijf, en ten slotte
Detere organisatie van onzen uitvoer.
Over Vlaamsche Samenwerking
onder Finantieel opzicht onderwerp
ingeleid door h. Deckers, voorzitter
van den Antwerpschen Finantiekring,
vraagt spreker, of ieder van ons, die
toch een bestanddeel uitmaakt van de
Vlaamsche Ekonomie, bewust is van de
groote macht, die we ten voordeele van
de Vlaamsche gemeenschap zouden kun
nen aanwenden. Men zou verbaasd
staan over de uitwerking de vlaamsche
solidariteit van allen die invloed op fi
nantieel gebied hebben.
Spreker handelt verder over de macht
en den invloed van den bankier en legt
den nadruk op het belang van een uit
gebreid en sterk georganiseerdVlaamsch
Finantiewezen.
De Vlaamsche banken verdienen
hulde, maar er is meer samenwerking
noodig. Zooals te Antwerpen moeten
in de financieele kringen of financiekrin-
gen gevormd worden, die samen een
vereeniging vormen, welke met kracht
het Vlaamsche woord laat klinken.
Dan zullen Vlaamsche Banken voor
Vlaamsche ondernemingen Vlaamsch
kapitaal bijeenbrengen.
Zulke Vlaamsche wisselwerking kan
praktisch uitgevoerd worden bij onzen
Landbouw en onze Vlaamsche Nijaer-
heid, die zich los moeten maken van
Franschgezinde financie, bij Vlaamschen
handel, die niet langer moet afhangen
van krisissen en politieke gebeurtenissen
in den vreemde. Ook behoort tot die
wisselwerking, de verzekering en de
scheepsvaart. We moeten de versnip
pering doen ophouden.
Kortom eene volledige ontvoogding,
die dienen zal om bij ons eigen intens
leven wijde horizonten om ons te krij
gen. Geene opsluiting binnen den zoo-
genaamden Chineeschen muur, maar
ruimte, veel ruimte voor ons volk.
Het V.E.V. werkende buiten en bo
ven alle politiek, staat voor alle bewuste
Vlamingen open.
4 November '27.
Beste Vrienden
Kennis maken is gemakkelijk voor
ons ik ben één van uw vrienden, één
van de duizenden welke heerlijk leven
te lande, één van uwe soort, landbou
wer zooals gij allen.
Ik woon zoowat te paard op de oost-
vlaamsche en brabantsche gouwen, dus
midden in de streek van R. U. Z. Ver
leden Zondag toen ik op mijn gewoon
pinten was, gingen alle gesprekken
over pulp. Daar wordt overal naar ge
vraagd, sommige boerkens waren zelfs
tamelijk opgewonden. Geen reden Af
breken en zeggen dat we het beter kun
nen is heel gemakkelijk, maar het zelf
doen Denkt nu toch niet dat het werk
van onze mannen uit Aalst zoo maar
van een leien dakje loopt.
'k Heb over tijd 'n vijftal dagen gin
der in Aalst doorgebracht. Ik kan u
gerust verzekeren dat ik liever dag en
nacht op mijn hof werk, dan met al die
muizennesten in mijn kop te zitten.
Gisteren avond nog herlas ik onze
Koornbloem 'k Heb goed nage
dacht, en ik geloof dat we op dit gebied
nog wat te veel aan den ouden slenter
houden. Omdat we nu gewoon zijn aan
versche pulp, staan we aarzelend te
genover droge pulp. Toe we moeten
eens flink nadenken en de nieuwe wegen
leeren opgaan.
Zoovelen hebben tijd en geld besteed
om onze landbouwers vooruit te helpen.
We moeten meegaan. Door innige sa
menwerking met onze wetenschapsmen-
w.v .y.w.v \yi\v>.v'
111
R NBL OEM
Dt mede werkers ijn verantwoortMük vo«r kon btjdrayeo
Oogeteekeodc stukken worden ntet opgenomen
Niet opgenomen handschriften worden met teruggegeven.
DOQOfTO
£1r 'J
