GENOEG LASTEN
Landbouwweekblad
Vrede aan de Menschen
van Goeden Wil
VERBOND
Vergiftiging bij het Vee
Rond twee Interpolaties
ZONDAG 21 DECEMBER 1930
Arbeid
adelt
Abonnementsprijs t 10,00 frank 's jaars.
Men schrijft in op ons Bureel en op alle postkantoren.
Aankondigingen volgens akkoord,
Prijs 20 centiem
13de JAARGANG Nr 625
Bureel en Redaktie: DE VILANDERSTRAAT, AALST
Verantwoordelijke Opsteller
ORTAIRE CAUDRON, Aalst.
Voor en door
de Landbouwers
Met dezen titel willen wij ons huidig
kerstartikel inleiden. De wereld is een
groote ruimte, over /ol van jachtig be
wegen, waarin als in een werkplaats de
vliegwielen wentelen en alles raast en
hamert en dan weer leeg... zoo harts-
beklemmend leeg en eenzaam is... als
een wintersche vlak e, waar enkele kale
boomen naargeestig gebogen staan...
In die wereld staan wij.
Hij is in het begin als een droom on
zer jeugd, vol verwachtingen, waar wij
als ongeduldige minnaars stonden, als
aan het hek van een tuin, waar onze
geliefde wacht. Waar wij welriekende
geuren snoven en blijde klanken hoor
den als van speelsche kinderen waar
de zon ons tegenlacht waar het ge
galm der vogels als een melodie samen-
klinkt en alles ons doet denken aan een
aardsche lusttuin,
Vol overmoed hebben wij gewandeld
in die breede paden waarlangs bloemen
en heesters groeidenWij zagen niets
dan de blauwe hemel en deze was mooi
het was Lente en alles is mooi. De bla
deren en de bloemen langs de lanen is
lenteweelde, maar achter die bladeren,
die bloemen wachten ons de listen en
lagen van die wereld, waarin wij leven.
Lente kon het blijven, maar het blijft
er geen, omdat wij in die wereld staan,
waar kwaad en laster hoogtij vieren en
zoo sterk als de storm die roffelt in de
takken van die heesters en struiken, die
de bloemen in de perken geeselt en de
vogels naar veiliger plaatsen doet vluch
ten. Die ons in dit aardsche paradijs
doet troostloos ronddolen of neerwerpt
als geknakte bladeren in den slijkerigen
grond.
En tegen die lage laster staan we
machteloos. Het maakt ons als vermoei
de zwervers die rillend uitzien naar een
onderdak voor den nacht, om hunne
zware leden neer te leggen, die in het
donkerte turen of ze niet een lichtje pin
kelen zien en dan als bannelingen, die
hun geluk zagen ontglibben als een ver-
ijldende nevel, telkens de handen uit
strekken om het te grijpen.
Doch als wij dwalen, als leugen en
onrecht ons treuren doen en ons het
leven lastig maken, dan is het omdat wij
niet met offerend geduld den rechten
weg opgaan, die ons leidt naar het
Kindje in de kribbe, dat op de wereld
kwam met Vrede aan de menschen
van Goeden Wil Dat eens tot ons
kwam, om met den glans zijner godde
lijke oogen de wereld te verlichten. Dat
niet heeft willen komen als prins in een
paleis. Dat stil gekomen is in een grau
we rotsspelonk, met als wieg een harde
voederbak tusschen os en ezel. Dat als
man steeds het onrecht in deze wereld
striemde en voor de waarheid den
schrikkelijken kruisdood stierf.
En ieder jaar komt dat Kindje weer
en de meest ruwe lieden zullen hun han
den vouwen in aanbidding en, naar de
Wijzen, goud, wierook en myrhe neer
leggen aan zijn voeten.
Wij zijn bij U, Kerstkindje, en toch
ons hart leeft in de wereld maar Uw
oogen spreken en Uw handje wijst... ons
de harde weg... van de plicht... die door
de rotsen gaat... naar onzen kalvarie.
En de wereld raast en joelt... laster viert
misschien een schijngeluk, want tergend
klinkt zijn dronken lach... die pijn doet
doch door U allen zullen wij Vrede vin
den als wij van goeden wil zijn.
De Quinten Metsyshulde
Door de Koninklijke Vlaamsche Aka-
demie werd Woensdag te Gent een
Quinten-Metsyshulde op touw gezet.
D$ mooie verlichte feestzaal was vol
zet niet een uitgelezen publiek. Op het
verhoog prijkte het borstbeeld van on
zen Guido Gezelle.
Qninten Metsys werd in 1466 te
Leuven geboren en als schilder ver
wierf hij een grooten naam.
Vlaanderen streefde in dien tijd naar
hervorming op kunstgebied, naar eigen
uitdrukking en Quinten Metsys bouwde
een eigen Vlaamsche classicisms op.
Hij was op de eerste plaats een
vlaamsch kunstenaar, die onze traditie
in eere hield. Hij bleef steeds zijn eigen
geaardheid getrouw. Hij was de man
die eerbied afdwong bij zijne tijdge-
nooten en tot navolging lokte.
der Belgische
Land bouwkooperatie ven
Zooals in een vroeger artikel werd
gezegd, werd een verbond gesticht on
der een twintigtal vrije landbouwkoope-
ratieven. Sindsdien kwamen nog een
tiental aansluiten- en zijn onderhande
lingen aan den gang om de nog over
blijvende in te lijven.
Behalve de beheerraad, bestaat een
studiekomiteit dat de actuëele land
bouwvraagstukken bespreekt, wetten en
toestanden nakijkt, en middelen zoekt
om op sociaal en economisch oogpunt
de belangen der landbouwers te verde
digen.
Er bestaat ook een bestuurskomiteit,
welk gelast is met de handelszaken en
op weinige weken tijds een organisatie
heeft geschapen die veel goeds en nuttigs
voor de aangesloten bonden zal geven.
Er werd een bureel geopend te Brus
sel, Zuiddreef, 101 (tegen de Zuidstatie)
telefoon nrs 11.16.92 en 12.28.79, en
een in Antwerpen, Eiermarkt, nr 26,
telefoon nr 344.24. Telegram-adres
Ucobel Brussel en Antwerpen.
Het bureel van Antwerpen houdt zich
uitsluitend bezig met de granen en vee
voeders, terwijl Brussel de molenpro-
dukten, bloem, zemelen en de vetten
doet.
Op 1 December werd de taak aange
vat en reeds^ werden tientallen zaken
afgesloten. Vergaderingen hadden plaats
te Brussel en nu Maandag laatst te
Luik, waar de voormannen der aange-
sloten maatschappijen de toestanden der
markt bespraken, de aankoopen groe
peerden en eenige koopen afsloten.
Op de laatste vergadering te Luik,
welke geleid werd door de heeren Du-
puis, Caudron en Demonceau, werd er
veel werk afgelegd en de geestdrift was
er algemeen. Een twintigtal kooperatie-
ven van het Walenland lieten zich ver-
tegenwoordigen.
Het Verbond der Belgische Land-
bouwkooperatieven kwam reeds in voe-
ling met de grootste verkoophuizen en
voortbrengers van voeders en meststof
fen. Door de groepeering der benoo-
digdheden van de aangesloten bonden
zal het Verbond een gewicht in de weeg
schaal brengen, wat niet anders dan
voordeel voor de leden kan meebrengen.
I egen het begin van het nieuwe jaar
zal het Verbond in vollen gang zijn.
Heden worden bijna alleen veevoeders
gekocht, terwijl op dat oogenblik ook
de meststoffen voor goed zullen verhan
deld worden.
Op sociaal en economisch gebied
werd reeds een eerste stap gezet eene
samenkomst van eenige leden met hoo-
gere parlementairen, ten einde de toe
standen van den landbouw eens grondig
te bespreken. Het studiekomiteit zal in
dien zin voortwerken en binnen kort
het verslag van hare werkzaamheden
bekend maken.
Hoera De wagen is voor goed aan
't rollen. Allen met kracht gestuwd om
hem hooger op te voeren tot heil der
gemeenschap en vooral van onze land
bouwers die de grondvesten zijn van de
maatschappij.
In een voorgaande bijdrage over vee
ziekten hebben wij geschreven over ver
giftiging bij de varkens veroorzaakt door
pekel of zout.
Dat wij nu wederom over vergifti
ging handelen heeft zijne reden daar op
het oogenblik vergiftiging zich voordoet
in Wallonië, toegeschreven aan den
mist, er zoowel dieren treft als menschen.
Tot nu toe is het nog niet wetenschap
pelijk uitgemaakt en bewezen of het de
mist alleen is of wel de mist beladen met
giftstoffen en kiemen die de oorzaak zou
wezen van de verschillende sterftegeval-
len in Wallonië.
Wij zullen hier daarom een geval van
vergiftiging bij de dieren aanhalen, na
melijk vergiftiging door kooloxied of
door gaz, (verlichtingsgaz).
Deze gassen worden, vermengd met
de lucht, ingeademd, en deze gaan dan
zeer gemakkelijk over in den algemeenen
bloedsomloop, doordien zij zeer vluchtig
zijn en spoedig opgeslorpt kunnen wor
den dan nemen zij daar in het bloed de
I
plaats in van de zuurstof en veroorzaken
alzoo eene versmachting daar menschen
en dieren zonder zuurstof niet kunnen
leven.
Bij lijkschouwing bestatigen wij dat
het bloed zeer vloeibaar en kerzenrood
van kleur is, en waardoor eveneens al de
organen deze eigenschappelijke roode
kleur hebben verkregen.
Hetgeen zeer eigenaardig is, is het feit
f dat langen tijd na den dood het lijk warm
j blijft t.t.z, den warmtegraad behoudt
j dien het lichaam bezat tijdens het leven.
De ontbinding van het lijk gebeurt
i zeer langzaam.
j Welke zijn de kenteekens van zulk een
vergiftiging De dood kan schielijk in-
i treden, maar zoo de vergiftiging lang-
j zaam gebeurt, dan valt het slachtoffer
jj eerst in bezwijming, of wordt duizelig,
al de spieren beginnen te beven en het
lichaam is gansch gevoelloos.
De ademhaling is snorkend en roche-
j lend, het hart slaat geweldig, en de slijm-
vliezen zijn met bloed doorloopen. Na
J de verlamming verschijnen de stuiptrek
kingen.
Is men geroepen bij zulke gevallen of
is men getuige van zulk een ongeval dan
is het eenige reddingsmiddel zuivere
lucht te geven of zuurstof te laten inade
men of de kunstmatige ademhaling toe
te passen.
In geval van brand kunnen de dieren
ook vergiftigd worden en vermachten
door den damp, en de rook die veel
kool-(stof)zuur bevatten. Hoe gebeurt
deze vergiftiging of versmachting
De koolzuur van de lucht die inge
ademd wordt houdt het ontsnappen van
de koolzuur uit het bloed tegen, zoodat
het bloed de zuurstof van de weefsels
van het lichaam niet kan overnemen,
vandaar komt het dat de weefsels niet
meer kunnen ademen, niettegenstaande
de zuurstof die de dieren noodig hebben
om te leven geenszins ontbreekt.
Wij hebben dit voorbeeld aangehaald
om beter te kunnen begrijpen hoe het
in Wallonië gelegen is met de vergifti-
gingsgevallen van menschen en dieren.
Daar het dier moet ademen om te kun
nen leven, zoo zal het noodzakelijker
wijze de lucht en ook de mist (mist is
niets anders dan lucht beladen met wa
terdamp) inademen waarin het zich be
vindt.
In dezen smoor of mist of nevel bela
den met vergiftige gassen of stoffen of
met zekere doodelijke kiemen dan is het
wel te verstaan dat de dieren vergiftigd
worden en in erge gevallen kunnen ver
smachten.
Zulk een geval kan zich wel hebben
kunnen voordoen in de gemeente Ehein,
gehucht Enginoul, waar op de hoeve
van zekeren Franck drie runders van één
jaar ziek gevallen zijn en moesten afge
maakt worden.
De boer was bezig met dorschen met
zijn volk toen rond twee uur een dikken
mist opstak. Het^ werkvolk wierd een
kreveling gewaar in de keel met het na
tuurlijk gevolg dat al de arbeiders be
gonnen te hoesten.
's Anderendaags herbegon het spel en
als de mist optrok verdween ook de on
passelijkheid bij de hoevebewoners.
Des nachts waren de echtgenooten
onpasselijk geworden en de dieren inden
stal waren zeer onrustig alsof het er in
spookte. De echtelingen gingen zien en
bestatigden dat de beesten lastig adem
haalden, en te werk gingen alsof zij gin
gen versmachten.
De veearts werd geroepen en deze gaf
den raad aanstonds met de dieren naar
eene hoogte te vertrekken, waar er geen
mist te bespeuren viel. Doch drie run
ders moesten reeds afgemaakt worden,
en de andere genazen eens dat ze op den
heuvel gekomen waren.
Wij herinneren ons nog zeer goed dat
voor een viertal jaren Dr Prof. Huynen
der veeartsenijschool van Cureghem
(Brussel) ons over zulke gevallen sprak
in de slachthuizen van Cureghem en ons
den raad gaf in zijne les bij zulke geval
len met de dieren naar eene hoogere
plaats te vluchten waar die mist, die
steeds in de dalen hangt, niet aanwezig
zou zijn.
In vroegere jaren b.v. in 1902, 1907
en in 1911 heeft hetzelfde verschijnsel
van veeversmachting door mist zich
voorgedaan.
M. Bertin, ambtenaar van het Weer
kundig Instituut schreef in 1913, hetvol-
gende: In 1911, in Januari hing er over
de Maasvallei een ondoordringbare mist
welke het vee versmachtte en eene nood
lottige sterfte voor gevolg had. De kwaal
noemde men alsdan de mistziekte of
de mistasthma
In het landbouwblad van 31 Dec. 1907
staat er te lezen dat men te doen heeft
met een asthma, versmachting te weeg
brengend, waarvan de ziekte kenteekens
zijnonregelmatige ademhaling, gekerm
en gekreun, doodsangst, longpijpbeklem
ming, bewusteloosheid en versmachting.
De lijkschouwing der dieren die bezwe
ken liet zien dat de luchtpijpvertakkingen
en de longen gansch toegezwollen
waren.
In 1902 vluchtten de boeren met hun
vee uit de lage Maasvallei van Antheit
en Wanze naar de hoogten van Moha,
waar geen mist hing, en de dieren gena
zen zeer snel.
In verband met deze geheimzinnige
gevallen van versmachting in de Maas
vallei, meldt eveneens een Engelsch dag
blad dat er heden in de vallei van
Yorkshire runddieren zijn omgekomen
als slachtoffers van zekere kiemen die de
lucht zouden besmetten.
Wij herinneren ons ook dat er onlangs
geïnterpelleerd is geweest over giftgas-
sen van scheikundige of metaalfabrieken
die de lucht zouden verpesten.
De lucht die alsdan verzadigd, ja over-
zadigd wordt van schadelijke chemische
stoffen zijn zeer gevaarlijk voor mensch
en dier, en hier valt een besluit te trek
ken dat er afdoende en krachtdadige
maatregelen moeten genomen worden
om in het vervolg zulke groote rampen
te vermijden. Dr v. J.W.
De Gemeenteraad der stad Aalst
heeft het goed gevonden in zit ring van
21 November 1930 eene reeks nieuwe
belastingen te stemmen. Deze beslissin
gen werden aan de bevolking bekend
gemaakt door middel van strooibrief
jes, waarop ook vermeld werd dat de
gene die opmerkingen hadden te maken
dit konden doen op Maandag 15 dezer.
Redt U Zeiven heeft niet nagelaten
te protesteeren tegen de beslissing, wij
zende op de krisis die in alle vakken en
vooral in den landbouw heerscht.
Volgende protestbrief werd dan ook
op 15 dezer aan de gemeente-overheden
der stad Aalst afgegeven
15 December 1930.
Opmerkingen tegen de beslissing van
den Gemeenteraad van 21 Nov. 1930.
Aan de Heeren Burgemeester en
Schepenen der Stad Aalst.
MIJNHEEREN,
"De landbouwersvereeniging "Redt U
Zeiven,, ingevolge uw geacht rond
schrijven van 27 November protesteert
tegen de groote verhooging van allerlei
belastingen en vooral van de grondbe
lastingen.
Zij meent dat in dezen tijd van krisis
alles, en vooral den grond, hoog genoeg
belast is. Zij wijst vooral op het feit dat
de gemeenteraad geene besparingen in
voert en integendeel met ruime mate uit
geeft, onder andere om nieuwe straten te
maken wat de eigendommen van som
mige grondbezitters geweldig in waar
de vermeerdert. Dat deze grondbezitters
dan ook in de eerste plaats een deel zou
den afstaan van de groote winsten aldus
verwezenlijkt wat eene bron van in
komsten zou zijn voor de stad, en in
eerste plaats de rechtvaardigste belasting
zou zijn die kan geheven worden.
Zij bestatigt verder dat bij het aan
koopen van eigendom er geene rekening
wordt gehouden van de werkelijke
waarde en voor sommige burgers het
stelsel van twee maten en twee gewiph-
ten in voege is.
Zij doet ook met reden opmerken dat
de buitenwijken der stad echte modder
poelen zijn, dat de stad niets of weinig
uitgeeft om de wegen van de landbouw-
wijken te maken en dat bijgevolg de
landbouwers niet kunnen geroepen wor
den om voor anderen te betalen.
De landbouwersvereeniging "Redt U
Zeiven,, protesteert dus om hooger op
gegeven reden en hoopt dat de hoogere
Besturen de beslissing van den gemeen
teraad zullen afkeuren.,,
We wachten op het antwoord van de
overheden, welke we niet zullen nalaten
bekend te maken.
Iedereen en vooral de landbouwers
zullen het met ons eens zijn om te ver
klaren dat het plicht was in het gaan
tegen nieuwe verhooging van lasten, ze
zullen met ons roepen Genoeg lasten
Het geld door onze landbouwers be
taald brengt bovendien geen het minste
nut op voor hen zelf. Het center der
stad wordt goed onderhouden en ver
fraaid, terwijl de buitenwijken veel slech
ter gesteld zijn dan de gewone boeren
dorpen. Rijdt eens naar Mijlbeek of
naar Schaarbeek en past wel op met
kar en paard niet te verzinken
Wat nut hebben de landbouwers van
al de nieuwe straten getrokken door de
eigendommen van rijke grondbezitters?
Niets, integendeel, ze zullen hun centen
zien gebruiken om de kosten van be
stratingen enz. te betalen.
Het oogenblik is gekomen van spa
ren en dit is meer dan ooit de plicht
onzer gemeente-overheden alle over
tollige uitgaven staken of inkrimpen en
alleen noodzakelijk werk doen wat in
eerste plaats is, het verbeteren der be
staande wegen op onze landbouwwij-
ken, het onderhoud van riolen en grach
ten enz.
Sparen en met overleg werken is de
plicht onzer overheden.
Overstroomingen en Landbouwcrisis
De twee actueele vraagstukken der
overstroomingen en der landbouwcrisis
hebben hun traditionneel verloop gehad
door interpellaties ter wetgevende Ka
mers. Talrijke redenaars van de verschil
lende politieke groepen hebben hun
zienswijze ontwikkeld betreffende de
oorzaken en de hulpmaatregelen. Wij
beoogen niet daarvan een beknopte sa
menvatting te geven, doch wenschen
enkele kantteekeningen te maken bij het
antwoord der bevoegde Ministers
I) De overstroomingsramp is volgens
den Heer Van Caeneghem minister van
Openbare Werken te wijten aan een
samenloop van drie onberekenbare na
tuurkrachten: springtij, riviertij en nood
weer waartegen de te zwakke dijken niet
bestand waren. De Minister erkende
verder dat de Scheldedijken met geen al
te sterke materialen gebouwd werden,
doch dat om al onze waterwegen te
voorzien zooals het bnhoort, er honderde
millioenen zouden noodig zijn en een
gansche generatie er bij zou c oorgaan.
Verder bevestigde hij dat de Regee
ring al het mogelijke zou doen am ver
dere rampen te voorkomen en de gevol
gen der laatste overstrooming in de mate
van het mogelijke te herstellen.
Bij de redevoering van den Minister
passen enkele aanmerkingen
Of de jongste overstrooming uitslui-
telijk aan overmacht te wijten is waar
tegen geen menschelijke kracht bestand
is, zou de Minister alleen dan kunnen
bewijzen wanneer onze dijken behoorlijk
opgericht en voldoende onderhouden
waren. Dit is echter niet het geval. Of
nu binnen een tijdbestek van twee jaar
n.l. in 1928 en 1930, op redelijke wijze
als oorzaak der overstroomingen on
weerstaanbare natuurkracht kan inge
roepen worden durven wij betwijfelen
daar Nederland dat ook met dezelfde of
gelijkaardige natuurkrachten had af te
rekenen, doch waar de dijken flink on
derhouden zijn, toch van overstroomings-
rampen gespaard bleef.
Zonder de schuld der laatste over
stroomingen op de huidige Re geering te
willen laden, wist het Staatsbestuur reeds
sedert 1906 dat het verouderd stelsel der
Wateringen niet bij machte was voor
het behoorlijk onderhoud der dijken en
de versterking derzelfde te zorgen en
heeft volstrekt niets gedaan om het te
vervangen door een nieuw meer doel
matig regiem.
De hoogere besturen hebben tijdens
de vorige jaren belangrijke wei ken uit
gevoerd tot bevordering der sc beep vaart
op de Schelde. Zij hebben door indijking
en andere werken den natuurb ken wa
terafloop van den stroom gehinderd en
daardoor lageraf de stroomingssterkte
van het water vermeerderd, zonder te-
zelvertijd te zorgen voor een behoorlijke
versterking der dijken. In die omstandig
heden konden overstroomd sr. unpen
niet uitblijven.
Tijdens de ramp van 192; hadt de
Regeering beloofd zonder verwijl de ver-
«w^yat^BKij^riTaiiiw'i'Tit mi m ■^ant>ryf^
De medewerkers zijn verantwoordelijk voor hun bijdragen.
Ongeteekende stukken worden niét opgenomen.
Niet opgenomen handschriften worden niet teruggegeven.