De Miljardendans
Een nieuwe richting
onzer Handelspolitiek
Een omstreden Vraagstuk
Arbeid adelt.
Landbouwweekblad
Voor cd door dc Landbouwers
Orgaan der Landbouwersvereeniging Redt U Zeiven
ZONDAG 3 DECEMBER 1933.
Prijs 25 centiem
16de JAARGANG Nr 779
Abonnementsprijs 12 fr. 's jaars.
Men schrijft in op ons
Bureel en op alle postkantoren.
Het overnemen van artikelen
zonder aanduiding der bron
is streng verboden.
Bestuurder en verantwoordelijke Opsteller
O. CAUDRON.
Bureel en Redactie t De Vilanderstraat, 4, Aalst.
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor hunne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
De val van het kabinet Sarraut in
Frankrijk heeft overal, en niet het minst
in ons eigen land, weer menig protest
tegen het parlementarisme doen opgaan.
Het hoeft hier niet meer herhaald
dat de volksvertegenwoordiging in haar
huidigen vorm afgedaan heeft, maar of
de dictatuur, naar middeleeuwsch mo
del, de redding zal brengen in den
chaos van het huidig wereldgebeuren,
dat nemen we toch niet zoo gereedelijk
aan.
President Roosevelt met zijn "Brain-
trusty is een levend bewijs van de indi-
vidueele onmacht tegen het economisch
verval, als tegen denpolitieken warboel.
Waar voert die "sterke man,, het Ame-
rikaansche volk naartoe Naar de
redding, het bankroet of de anarchie
Zoo groot is er het wantrouwen in
de toekomst en in de doelmatigheid van
de eerste noodmaatregelen, dat de ka-
pitaaluitvoer er gaat beperkt worden,
beperking die vroeger ook door de
goudarme landen van Midden-Europa
getroffen werd, zonder merkbaar resul
taat op te leveren.
Wij behoeven echter niet over den
Oceaan te kijken om vast te stellen dat
de grootste schreeuwers tegen de de
mocratie geen zier beter zijn, dan de
mannen in wier plaats ze willen springen.
De laatste kamerzittingen en de be
spreking der begrootingen in ons eigen
landeke hebben ons daaromtrent zeer
stichtende dingen geleerd.
Hoe onze Regeering van volmacht,
die de volksmedezeggenschap zoo min
achtend negeert, hoe deze Regeering de
saneering of gezondmaking van onze
financiën doorvoert, is meer dan beden
kelijk om tot zulke ellendige uitslagen
te komen was het niet noodig de Wet
gevende Kamers er vandoor te zenden.
Om zulks duidelijk te maken geven
we cijfers.
Sedert het jaar 1930, jaar van ker
missen en van "'t kan niet meer op„, is
de staatsschuld zoo maar eventjes met
5 miljard 382 miljoen gestegen, of zoo
maar nauwelijks 150 miljoen per maand.
Men zou hiertegen kunnen aanvoeren
dat dit nog grootendeels het werk der
demokratische regeeringen is geweest
de huidige combinatie is echter geen
zier beter en ze zet in razend tempo den
miljardendans voort.
De laatste leening is immers maar pas
voltrokken, of er is weeral spraak van
nieuwe schulden te maken in den jong-
sten ministerraad werd besloten tot het
leenen van 700 miljoen frank in den
vreemde, en dit door tusschenkomst van
de Fransche banken tegen 5 1/2 °/o.
Mogen wij de persberichten geloo-
ven, dan was er in dienzelfden cabinets-
raad ook spraak van nog een andere
leening, namelijk voor de som van 1 mil
liard frank, welke noodig blijkt voor de
buitengewone begrootingdaarvan zul
len 400 millioen gebruikt worden voor
het bouwen van forten, voor den aan
koop van kanonnen en allerlei militair
speelgoed.
Hoe komt het dat die miljarden er
zoo gemakkelijk vandoor geraken en
wegsmelten als sneeuw voor de zon
Eerst en vooral krijgen de banken,
die de leening uitgeven een respectabel
aandeel, in den vorm van billijke pro
centjes.
Een tweede groot procent gaat naar
uitkeeringen van loten bij de maande-
lijksche trekkingen, die er noodig zijn
om de massa tot onderschrijving aan
te lokken.
Dan komen nog de intresten, die men
aan de goedzakkige Belgen wel in
papierfranken afbetaalt, maar die, voor
wat de Amerikaansche en andere buiten-
landsche leeningen betreft, in goudfran-
ken moeten uitgekeerd wordendit
laatste is nog een sprekend bewijs van
de echte en onver valschte vaderlands
liefde onzer regeerders.
Eindelijk komt het ministerie van
landsverdediging en stelt zich jaarlijks
met vele honderden miljoenen tevreden.
Andere Ministeries eischen hun aan
deel op. Voor 't Ministerie van Land
bouw, een almoes natuurlijk 1 Pensioe
nen, werkloozensteun en andere krijgen
hun deel.
Van hetgeen er daarna nog overblijft
wordt een groot deel door de nijver
heids- en handelstrusten gewillig als
cadeau in ontvangst genomen. Aldus
trekken de koolmijnbazen 10 fr. premie
voor elke ton ingevoerde kolenop
465.000 ton per maand maakt dat een
niet te versmaden sommeken.
En wanneer er dan bij uitzondering
eens spraak is van sommige landbouw
producten min of meer te beschermen,
dan schreeuwen de nijverheidsmagnaten
en andere "vrijhandelsgezinden,, moord
en brand.
Is het te verwonderen dat met zulke
staathuishouding de belastingen steeds
moeten klimmen?
Gelukkig voor de Regeering der Vol
macht bestaan er nog landbouwers en
middenstanders, die door grondbelastin
gen, mobiliënbelastingen en krizistaks
tot op het been kunnen gepluimd wor
den.
Voor 1933 werden die verschillende
belastingen, meest alle op den rug van
den kleinen burger, geraamd op de som
2 miljard 375 miljoen.
Onze Regeering steekt het niet onder
stoelen of banken dat zij antivolksch en
reactionnair is door de besluitwetten
van 13 Januari j.l. werden de erfenis-
rechten verhoogd met 54 81 °/0,
36o/oen60°/o voor erfgenamen met
een erfdeel van 50.000 fr., respectieve
lijk tusschen kinderlooze echtgenooten,
tusschen broeders en zusters, tusschen
oomen en neven en tusschen alle andere
personen.
Wanneer het erfenisdeel echter een
miljoen beloopt, bedraagt de verhooging
slechts 37 °/0 in de twee eerste gevallen
voor de andere is er zelfs eenjrerminde-
ring van 2,44 4,70 °/o en 24.97
Dus hoe meer men erft, hoe minder
men in verhouding aan lasten moet be
talen.
Een uiteenzetting over de toekenning
van pensioenen en van allerlei toelagen
zou nog meer onze bewering staven.
Als besluit stellen we het volgende
vastof we uitgezogen worden door
een democratisch bestuur of door een
Regeering van volmachten of door een
dictatuur, dat blijft voor ons, landbou
wers, allemaal hetzelfdeuitgezogen
worden we toch, en dat zal niet veran-
deren door nieuwe bestuursvormen.
Elk volk heeft de Regeering die het
verdient Zoolang de anderen ons
moeten dicteeren wat voor ons goed is,
zoolang worden we gefopt. Wij zelf
moeten kunnen oordeelen wat ons nuttig
is, en wanneer de landbouwers dat al
gemeen kunnen, en met vereenigde
krachten weten op te treden, dan eerst
kunnen we op meer rechtvaardigheid
hopen en dan alleen kunnen we den
miljardendans stopzetten.
Zulks werd reeds jaren lang door
onze vereeniging en ons blad voorge
houden, maar zulks is nog niet genoeg
tot de massa doorgedrongen.
BKSiiaeeë&aaesviËiiiu sshhsh
en met snelle uitwerking steunende op
dit princiep munt slaan uit onzen in
voer.
Dit standpunt hebben wij hier in
vorige bijdragen verdedigd omdat het
ons voorkomt als het eenige doeltreffen
de in de huidige omstandigheden.
Wij mogen,zoo betoogt de commissie
terecht, niet uit het oog verliezen dat
onder de landen met dewelke België
handelsbetrekkingen van eenige betee-
kenis onderhoudt er 43 zijn die bij ons
meer invoeren dan wij hen zelf leveren.
De vier vijfden van dit tekort worden
ons berokkend door Duitschland, Ar
gentinië, Vereenigde Staten, Congo,
Rusland en Australië.
Het is duidelijk dat verschillende mid
delen kunnen aangewend worden om
van die Staten welke in België een flink
afzetgebied vinden, te bekomen dat zij
op ruime schaal onze produkten zouden
aankoopen. Zoo voert ons land belang
rijke hoeveelheden in van grondstoffen
en groote voedingswaren welke als ver
gelding kunnen ingeroepen worden voor
den uitvoer van onze nijverheids- en
landbouwprodukten.
Hoe deze politiek van compensatie
tusschen in- en uitvoer dient doorge
voerd, hoofdzakelijk op landbouwge
bied, zullen we in een volgende bijdrage
nader onderzoeken. t
(Vervolg)
In onze vorige bijdrage hebben wij
enkele beschouwingen gewijd aan de
besluitselen van algemeenen aard uitge
bracht door de commissie voor den bui-
tenlandschen handel, die betrekking
hebben op het behoud en de uitbreiding
onzer inlandsche markt.
Doch ook de richtingslijnen der kom
missie inzake de oriënteering van's lands
buitenlandschen handel verdienen ruime
belangstelling.
De commissie stelt vast dat de voor
deden welke ons land haalde uit de
bijzonderste handelsverdragen afgeslo
ten met het buitenland in vele gevallen
practisch vernietigd of merkelijk vermin
derd zijn, ingevolge de nieuwe praktij
ken die den internationalen handel hin
deren, zooals de veralgemeening van
het stelsel der contingenteeringen en de
beperking bij de toekenning van devie
zen voor"betaling van den invoer.
Hoe dan aan dezen nadeeligen toe
stand te verhelpen
Door het afsluiten van een econo
misch of een tolverbond met andere
landen
In dezen zin werd in het Walenland
dezen laatsten tijd een geweldige propa
ganda gevoerd voor een nauwe aanslui
ting bij Frankrijk. Deze propaganda
had meer een sentimenteelen en politie-
ken ondergrond dan een economischen.
Immers tegen een economisch of een
tolverbond rijzen talrijke ernstige be
zwaren waarop de commissie terecht
de aandacht vestigt. Het gaat er immers
niet alleen, zoo betoogt de commis
sie, om de toltarieven te unifieeren,
maar men moet ook binnen de nieuwe
grenzen van den groep in voldoende
mate zorgen voor gelijke behandeling
der voortbrengers van de verbonden
landen. Daaruit volgt dat de accijns-
rechten moeten ééngemaakt worden, dat
de vervoervoorwaarden moeten aange
past worden aan den nieuwen toestand,
dat de fiskale stelsels en zelfs de sociale
lasten sterk tot elkander moeten ge
bracht worden.
In geval van oneenigheid tusschen de
aangesloten landen moet de wil van een
der partijen in rechte en feite op dien
der andere de overhand hebben. In dit
geval is het natuurlijk de sterkste partij
die de bovenhand zal nemen.
Een economisch of een tolverbond
met grooter land zooals Frankrijk zou
ten slotte voor ons land leiden tot het
verlies van onze economische en later
ook van onze politieke zelfstandigheid.
Er is nog een ander nadeel dat wij
hier vroeger in ons blad hebben aange
toond en wel ditdat de verandering
onzer economische politiek voortsprui
tende uit een economisch of een tolver
bond voor gevolg zou hebben ons som
mige buitenlandsche markten te doen
verliezen welke wij in de meeste geval
len niet vergoeden door een verruiming
van den afzet op de markten van de
aangesloten landen bij het economisch
of tolverbond.
Een tweede stelsel dat aandacht ver
dient is dit der preferencieele verdragen.
Hier drukt de commissie hare meening
uit dat de hoofdgedachte die aan het
verdrag van Ouchy ten grondslag lag
vruchtgevend was en blijft daar zij be
oogde door meerzijdige voor derden
openstaande akkoorden de hindernissen
weg te ruimen in het economisch ver
keer tusschen de betrokken landen.
Doch de strenge interpretatie der bepa
ling van de meest begunstigde natie
heeft de uitwerking van het verdrag van
Ouchy in de kiem gedood, daarom ook
is de commissie van oordeel dat het
noodzakelijk is voor bedoelde bepaling
een uitlegging te doen aanvaarden
waardoor het zou mogelijk worden
meerzijdige akkoorden van het type van
Ouchy te onderteekenen.
De commissie stelt echter terecht vast
dat de internationale toestand al te ver
ward is om de hoop toe te laten eerlang
langs deze wegen tot eene verbete
ring van onze economische positie te
komen.
Er dienen diensvolgens middelen aan
gewend van onmiddellijke toepassing
(Zie vervolg onderaan 2de kolom).
De Mensch en de Machine.
(Vervolg).
Uit de vele voorbeelden, in het eer
ste deel van dit artikel aangehaald, blijkt
zonneklaar dat de immer scherper door
gevoerde rationalisatie der bedrijven de
menschelijke arbeidskracht meer en
meer uitsluit. Met andere woordendat
het aantal arbeiders, dat voor het voort
brengen van een bepaald quantum goe
deren vereischt wordt, steeds vermin
dert.
Er bestaat dus een verhouding tus
schen de immer stijgende ingebruikstel
ling van nieuwe machienen en de immer
stijgende werkloosheid. Deze verhou
ding springt zelfs zoozeer in het oog dat,
van verschillende zijden, wordt staande
gehouden dat de machine alleen de
schuld draagt van de heerschende werk
loosheid.
Met die bewering kunnen we echter
niet akkoord gaan. Deze crisis heeft
nog vele andere oorzaken. Maar al
even onverdedigbaar is de regelrecht
tegenover gestelde bewering van Elie
Faure, dat het valsch en oneerlijk is de
schuld van de overproductie op de ma
chine te schuiven, wanneer er over de
wereld nog millioenen menschen ontbe
ring en armoede lijden.
Dit is juist het tragische van het
vraagstuk het te snelle invoeren van de
machine draagt rechtstreeks de schuld
aan de armoede van millioenen arbei
ders. En willens nillens moeten we hier
den vinger leggen op de zieke plek van
het huidig economisch stelsel
De rationalisatie is niet doorgevoerd
geworden om den arbeid van den werk-
man te verlichten en zijn leven draag
lijker te maken neen, de machine is in
de eerste plaats een middel om de pro
ductie te verhoogen en de winst te ver-
grooten.
Niet het algemeen welzijn werd in
het oog gehouden, maar de rentabiliteit
van het kapitaal. Dat daarbij den werk
man de gelegenheid ontnomen werd om
zijn dagelijksch brood te verdienen was
bijzaak. De nijverheid volgens een
vrijzinnig beginsel, dat in den grond
heidensch is eischte de voordeelen
van de rationalisatie voor haar alleen
op, en weigerde de nadeelen te dragen,
in de eerste plaats de lasten van de
werkloosheid.
Er is van zulke heidensche 'handel
wijze wel geen striemender veroordee
ling te vinden dan in de encyclieken
Rerum Novarum en Quadragesimo
Anno. Maar naast de veroordeeling
geeft de Paus, als een goede Vader, de
middelen aan om tot een rechtvaardige
oplossing te komen. Maar de meeste
menschen, waaronder velen die zich
katholiek noemen, gaan er schokschou
derend voorbij.
Is het dan zoo slecht gesteld met den
geest der menschen, dat ze elke recht
vaardige oplossing weigeren te aan
vaarden Is de zin voor het rechtvaar
dige en het hoogere dan heelemaal uit
gestorven in der menschen harten Be
grijpen ze dan niet, na een gruwelijken
oorlog en midden van een gruwelijke
crisis, dat de jacht op materieele
goederen moet onderbroken worden en
de weg verkend En, zoo neen, draagt
daaraan ook de machine geen groote
schuld
Wis en zeker.
Ik herinner me een Russische sowjet-
film met name Geestdrift In den
aanvang luiden de oude klokken uit de
eigenaardige Russische kerken over de
vruchtbare Don-vlakte vol vrede en
zon. Maar, volgens de nieuwe meesters
zijn die klokkenklanken een echo uit een
ver verleden van bijgeloof. De klokken
verstommen en de kerken worden met
den grond gelijkgelegd, en op de plaats
waar eens de menschen kwamen bid
den, verrijzen ontzaglijke fabrieken,
waarboven reusachtige rookspuwende
schouwen uitsteken, en het licht van de
zon verduisteren. Het sireengeblaas
heeft het klokkengelui vervangen.
Is het niet zoo, in min of meer groote
mate, over de wereld vergaan
Wel zijn de kerken niet platgelegd
gelijk in Rusland en luiden de klokken
nog, maar voor het grootste deel der
menschen heeft het klokkengelui geen
zin meer. Ze zijn niet meer gewoon hun
oogen naar den hemel op te slaan om
daar een antwoord op hun vragen te
zoeken. Het werd hen immers sinds jaar
en dag herhaald dat de hemel voor alle
menschelijke klachten doof blijft. Niet
de hemel, maar de machine zou het
menschdom uit zijn slavernij verlossen.
De machine zou de moderne doorgang
zijn naar het Beloofde Land van melk
en honing.De machine zou God's woord
"ge zult uw brood eten in het zweet uws
aanschijns,, beschamen en leugenachtig
maken.
Wat er van die beloften is terecht
gekomen, moeten we niet vragen. We
voelen allen, met hoevelen we ook zijn,
er het leugenachtige van aan den lijve.
Inplaats welvaart, heeft de machine
armoede gebracht, werkloosheid, wan
hoop, dood. Wanhoop en dood van
lichamen en zielen. Dit is omdat de
productie, inplaats van door de gezonde
rede geleid te worden, slechts een mid
del was om winsten te verzamelen, en
aldus handelde tegen de rechtvaardig
heid en tegen God.
En nu, wanneer langs alle zijden de
ondergang van het kapitalisme voor
speld wordt, wanneer groote en kleine
fabrieken dagelijks teniet gaan, offeren
de overblijvende hun laatste geld op
voorden aankoop van nieuwe machines,
en houdt de oneerlijke en moordende
mededinging aan.
De wereld kan het niet begrijpen dat
de techniek er niet is om de menschen te
bevelen,maar om de menschen te dienen
dat de machine er niet is om de wereld
te overrompelen, maar om de productie
te leiden, omdat de wereld zich op de
machine heeft blindgestaard.
Bestaat er dan geen uitweg
Gewis.
Uit het bovenstaande blijkt zonne
klaar dat we den weg niet moeten volgen
die de groote nijverheids- en geldmag
naten ons toonen. Hun weg is met
eigenbaat geplaveid. We kunnen ze niet
naar hun goedvinden laten begaan,
terwijl de gemeenschap moet zorg dra
gen dat de werkloozen, door de machine
uit hun fabrieken verdrongen, een mi
nimum levensonderhoud ten deel valt.
Dit is geen waardige, geen rechtvaardige
en allerminst geen practische oplossing.
De arbeidsloozen moeten allen terug
aan het werk gesteld worden, wat het
ook moge kosten. Dit is de eenige men
schelijke, rechtvaardige en duurzame
oplossing.
Maar daarom moet de geest die het
handels- en nijverheidsleven doordrenkt
radikaal veranderd worden. We moeten
terugkomen tot den waren, dit is tot
den christelijken zin van den arbeid, die
niet ten doel heeft het mogelijk maken
dat er hooge dividenten uitgekeerd
worden, maar eerst en vooral aan de
arbeiders een menschelijk bestaan te
verzekeren.
Indien de rationalisatie daartoe hel
pen kan, en dat kan ze mits ze gezond
wordt toegepast, dan, leve de rationa
lisatie Maar de voorrechten mogen
niet aan enkele bevoorrechten ten goede
komen, maar aan het geheele werk-
willende volk. Het techniseeren mag
dus enkel zoover worden doorgetrokken
als het, om een prachtig woord te ge
bruiken, den volke goed is.
Zelfs indien het onomstootelijk vast
staat, gelijk de verdedigers van de ma
chine het beweren dat de techniseering
na een zeker tijdverloop, onvermijdelijk
een grootere welvaart meebrengt, dan
nog mag ze enkel geleidelijk doorgevoerd
worden, opdat ze ook voor de arbeiders
geen kwade gevolgen, moreele en ma
terieele, na zich sleure.
De machine mag dus niet langer als
doel gesteld worden. De machine mag
voor den arbeider niets meer zijn dan de
borstels voor den schilder en de beitels
mn
