Dc Schaduw van het Verleden
AMM0N1AKSULFAAT
BERICHTEN
Gjéé/n va£2i/rvcL
DAMPO
STIKSTOF
LANDBOUW-
I
Een Kerstverhaal*
rechtstreeks
opneembaar
assimileerbaar
55.20% siciï
I8INRII
van hier en elders*
Zondag 2 3 P/rfJAhei 1,931.
D£ KQQRNBLOËM
mmmmmmmamarnmmrnarnm
5
Najaarsstormen gingen over het land.
De hemel was één dreigend gevaarte
van grauw-grijze wolken die in ononder
broken slierten door het luchtruim bol
den. Vanachter het kleine boscbje ginds
aan den Elzenberg kwamen ze opzetten,
joegen over de landerijen, de boeren
hoven. het spitse kerktorentje en den
stroom en verdwenen inde verte, om
plaats te maken voor andere.
En immerdoor regende het, dagen
reeds Het regende met striemende vla
gen. zonder tusschenpoos.
De stroom was door den aanhouden
den waterval sterk gewassen, en in zijn
dijken die hem omknelden, kolkte en
ziedde het water en joeg voort in drei-
gende onstuimige golven, rukkend aan
die dijken die door menschenhanden
gebouwd waren om het woeste
natuurelement in te toornen. Hooger en
hooger was het water gestegen en een
woeste wind huilde mee met de golven
als in sombere dreiging. Een bedreiging
voor menschen. voor laaggelegen lan
den en hofsteden.
Boven op den dijk stond een forsche
man en keek met zwarten blik neer in
dat bruischend geweld. Een lange jas
omspande zijn gespierd lijf en een vis-
schershoed had hij diep over de oogen
getrokken. Het was Maarten Verhoe
ven, de eigenaar van het Olmenhof
een vent struisch als een beer. ruw van
karakter en aan niemand of niets dan
aan zichzelf geloovend.
En toch zullen ze 't houdengrom
de hij.
Hij keek nog eens naar de grauwe
lucht en naar den neerstortenden regen.
Spuwde toen nijdig in 't water, sprong
den dijk af en ging terug naar huis-
Maarten was een der rijkste boeren
uit het dorp. In vroeger jaren was hij
maar een arme vent geweest die zich de
handen van het lijf moest werken om
fatsoenlijk door het leven te kunnen
komen met zijn vrouw en z'n twee kin
deren, 'n jongen en een meisje. Met een
slag en een keer was hij één der rijkste
pachters geworden en kocht het Ol
menhof dat vroeger aan zijn schoon
broer toebehoord had. Deze was ge
storven aan hartverlamming, evenals
Maarten's vrouw, niet lang nadat hij
het Olmenhof gekocht had.
Allerhande geruchten deden de ronde
in het dorp, maar niemand dierf het aan
luidop zijn gedacht te zeggen, want
Maarten was niet de eerste de beste.
Met groote treden kwam hij thans
zijn hof opgestapt. Max. de groote hond,
sprong tegen hem aan, maar vluchtte
gauw naar z'n kot terug nadat hij een
woedenden stamp van zijn meester ont
vangen had.
Ruw stiet hij de voordeur open Een
vloek ontviel hem toen hij zag dat zijn
dochter Elza met Triene, de oude meid.
aan 't bidden was.
rWel vervloekt I viel hij barsch uit.
Is er hier dan niets anders te doen dan
een grondigen dag rozenkransen te
wauwelen en schietgebedekens te pre
velen Gaat maar vlug aan 't werk of
ik zal u een ander liedje zingen 1
Elza stond ontdaan op en verliet het
vertrek, maar de oude Triene gaf zich
zich niet zoo gemakkelijk gewonnen.
't Is opdat de regen zou ophouden,
baas, en opdat de dijken zouden weer
staan aan 't water.
Al oudewijvengrpraat, nijdigde hij
terug Dat verandert daar allemaal niets
aan 1
Zwijg, zeg ik u, er is geen God 1
Die bestaat maar alleen voor kinderen
en ouwe kwezels lijk gij.
O gij Godloochenaar 1 't Is een
ware schande I Ik bleef zeker geen uur
langer in dit huis als 't voor die arme
Elza niet was.
't Is nu wel hé Is Gust nog niet
terug van de veemarkt
Die O. die heeft een haarke naar
u. Wie weet wanneer ge die ziet 1 Wat
'n huis. wat 'n huis I
Wel. ouwe kwezel, maak dat g'uit
mijn oogen komt of 'k bega een ongeluk.
Triene verliet mopperend het vertrek,
terwijl Maarten aan het open haardvuur
ging zitten en somber in de vlammen
staarde.
Buiten sloeg Blmeteens de hond aan 't
blaffen en hoorde men het bulderen
van een ruwe stem.
Maarten had het hoofd opgericht, en
bi) het hooren van die stem gleed een
harde trek om zijn wezen terwijl z'n
oogen flikkerden van woesten haat, te
vens ook van angst.
De deur werd ruw opengerukt en een
man trad de kamer binnen. Het was een
ongure vent, met loensche oogen, dikke
minnelijke lippen en een gemeene trek
om den grooten mond. Het was Dirk
Stormer, een kerel die de dorpen afsleep
en lerfde van niemand wist waarvan.
Met spotter dm blik brkrek hij Maarten,
en een luide, harde lach kwam hem over
de lippen.
Zoo. ouwe, zit ge daar soms te
denken aan uw zielezahgheid 1 Buiten 'n
vervloekt weertje hé?
Daar Maarten niets antwoordde, en
hem met hatende blikken bleef monste
ren stapte hij verder de kamer in, trok
'n stoel bij het vuur en liet er zich met 'n
harren smak op neervallen.
Zr>o, jongentje, vervolgde hij, ge
krijgt zeker last van de zenuwen Of is
't misschien de gedachte aan wat toen,
voor zooveel jaar, eens gebeurde, 't Is
mogelijk hoor, vooral met zulk weer,
't was toen 't zelfde, hé ouwe en dan
misschien de last van den ouderdom, of
gewetenswroeging 1
Wat wilt ge? vroeg Maarten kort.
Zoo, ge krijgt dus de spraak terug.
Nu, 'k zal u niet lang ophouden, 'k Zit
zoo een beetje in geldverlegenheid, ziet
ge, en ik had gedacht dat ge me, als
loon voor de eertijds bewezen diensten,
wel enkele briefjes zoudt kunnen geven.
Is 't weeral zoo laat Ge denkt toch
zeker niet dat zulks zal blij ven duren
Ge zuigt me uit, vervloekte schurk
Kalmpjes man, kalmpjes 1 Dat zal
zeker blijven duren. Of zoudt ge mis
schien liever hebben dat ik ga babbelen
Mij goed hoor 1 'k Zou zoo kunnen
zeggen Op een nacht, bij een weer als
nu, heeft Maarten het geld van z'n
schoonbroer gestolen, en toen, om den
diefstal te verbergen, stak hij de dijken
door zoodat het heele dorp onder water
kwam. De schoonbroer kreeg een ge
raaktheid en hij, de deugdzame Maarten,
kocht met het gestolen geld het "Olmen
hof,, I Of 't effect zou maken 1
Uitzinnig van woede was Maarten
rechtgeveerd en had Dirk bij den strot
gegrepen.
Gij schurk 1 Uw bek zult ge hou
den, of 'k worg u dood
Slechts met moeite gelukte Dirk erin
zich uit den moordenden greep te be
vrijden. Hijgend bracht hij eruit
Op uw gemak vent. 't Was maar
'n grap. En kom nu maar gauw voor den
dag met uw lieve briefjes.
Zonder 'n woord te spreken, ging
Maarten naar de kast, nam uit 'n zware
portefeuille vijf briefjes van honderd en
wierp ze op tafel.
En ruk nu maar op, of ik donder
u eruit
Ziet ge wel dat ge slim zijt 1 Dank
u, en nu, tot straks, 'k ga even naar het
dorp, en 'k kom nog eens aanloopen.
Tot seffens I
En daarop beende Dirk de deur uit.
Maarten had weer plaats genomen
bij het vuur en met het hoofd in de
handen, verzonk hij in zwartgallig ge
peins...
't Was waar wat Dirk gezegd had,
hij had het geld van z'n schoonbroer ge
stolen en de dijken doorgestoken. Maar
't was al op 't aanstoken van Dirk ge
weest. Z'n schoonbroer en z'n eigen
vrouw waren er van dood gegaan.
Sinds leefde hij afgetrokken. De scha
duw van het verleden kwelde hem. Hij
wilde alles vergetende diefstal, het
geval met de dijken, zijn vrouw en zijn
schoonbroer. En God 1 Hij had zichzelf
wijsgemaakt dat God niet bestond, niet
kon bestaan 1 Maar zijn geweten liet
hem niet met rust.
Lang zat hij daar, en de schemering
viel reeds, toen buiten een lallend
dronkemansgeschreeuw hoorbaar werd.
't Was zijn zoon Gust, die van de markt
thuis kwam. Eindelijk dan kon hij zijn
wrok op iemand botvieren. Woedend
greep hij Gust vast toen deze waggelend
in de deuropening verscheen.
Zoo, zatlap 1 Zijt ge daar ein
delijk I
Hij schudde hem woest over en weer,
Van mijn lijf blijven zeg 1 brulde
Gust. 'k Ben geen kind dat ge moogt
overslaan hoor I Elza kunt ge overdon
deren maar mij niet hoor 1
De deur der keuken was opengegaan
en Elza verscheen, wit als een lijk.
Maarten was op 't kookpunt der
woede gebracht. Vloekend greep hij een
stoel, zwaaide hem boven het hoofd en
wilde hem met geweld op Gust neer
slaan, maar Elza was met een klagend
Vader tusschenbeide gesprongen,
ontving den harden slag, en zeeg zon
der een woord te uiten bewusteloos op
den grond...
Enkele dagen waren heengegaan. De
maand December liep op haar einde.
Het pijnlijk voorval van dien avond had
zulken indruk gemaakt op Gust dat deze
plots tot inkeer was gekomen en gan-
sche nachten bij het ziekbed zijner zuster
bleef waken en bidden.
Het was avond. In de huiskamer van
het Olmenhof zat Elza in een zetel,
het hoofd omzwachteld met een ver
band. Naast haar zat de getrouwe
Triene.
Hedennacht is het Kerstmis. Trie
ne. In al de kristelljke huisgezinnen zal
men de geboorte vieren van Hem die
door Zijn goddelijk bloed de zonden der
wereld wegnam, en hier...
Troost u, meisje, de wegen Gods
zijn ondoordringbaar. Alles zal zich ten
goede keeren. Daar ben ik van over-
tuigd. Zie maar eens naar Gust, sinds
eenigen tijd is hij een heel andere jon
gen geworden.
Gelukkig ja. Gust heeft den waren
weg gevonden. Maar vader...
Niet wanhopen kind. We kunnen
niets anders doen dan ons betrouwen
stellen in den Allerhoogste.
Buiten is het noodweer Triene.
Het water van den stroom stijgt voort
durend. En de menschen zijn bang voor
een nieuwe dijkbreuk.
De menschen moeten bidden, kind.
Want hier helpt geen aardsche macht.
Wat Hij voorbeschikt heeft, zal geschie
den. Kom, laat ik u naar uw kamer
brengen. Het vele spreken is voor u nog
te vermoeiend.
Nauwelijks waren ze weg of Maar
ten en Dirk traden binnen.
Beroerd, grommelde Maarten, de
dijken zullen het niet houden 1 En wat
dan 1 Het Olmenhof overstroomd,
en ik zoo goed als geruïneerd.
Sluw bekeek Dirk hem, en honigzoet
was zijn stem toen hij sprak
Misschien, er is een middel om het
Olmenhof te vrijwaren
Zoo, en wat is dat
Wel, stel u eens voor, moest de
dijk doorbreken, vijf honderd meter
verder, wat zou er dan volgens u ge
beuren
Vijf honderd meter verder Dan
stond het heele dorp onder 1
En het Olmenhof
Maarten antwoordde niet, maar in
zijn oogen kwam een verwilderden trek.
Nu? drong Dirk aan.
Het "Olmenhof,, zou gespaard
blijven I fluisterde Maarten heesch.
Wat talmt ge dan
Gij duivel 1 barstte Maarten uit.
Wilt ge me weer den dijk doen door
steken 1
Er is geen keus 1 verklaarde de
andere. Den dijk doorsteken of gij naar
den dieperik.
Even woog er een drukkende stilte.
Maarten streed een harden strijd met
zichzelf. En plots vastberaden "Wel
aan dan I Wacht even, 'k ga mijn over
jas halen 1
Nauwelijks was Maarten de deur uit,
of Dirk snelde naar de kast, rukte ze
open en nam een welgevulde porte
feuille eruit die hij in zijn zak liet ver
dwijnen.
Ziezoo 1 grijnsde hjj. Dat is mijn
loon 1
Hij had echter Elza niet gezien, die de
deur even opengedaan had, zag wat er
gebeurde en zich snel terugtrok.
Daar verscheen Maarten opnieuw.
Kom dan, zei Dirk, 'k ga maar
vast vooruit 1 en meteen stapte hij bui
ten. Maarten wilde hem volgen toen
Elza binnengesukkeld kwam.
Wel, wat moet ge hier 7 vroeg hij.
Vader, kreet Elza. Dirk heeft u
bestolen. Ik heb het gezien. Uw porte
feuille.
Maarten deed de kast open, zag de
ledige plaats en grommelde een dreigen
den vloek. Onheilspellend keek hij naar
de deur langswaar Dirk buitengegaan
was, en schrikbarend kalm kwam het
over z'n lippen"Dat ga ik u inpeperen,
vent I en verdween daarop in den
nacht.
Verschrikt riep Elza op Triene, die
toegeloopen kwam.
Vlug, Triene, roep Gust. Dat hij
ze achterna ga 1 Ze zijn naar den dijk.
Dirk heeft vader bestolen, en ik zag aan
vader's gezicht dat... o vlug Triene, eer
het te laat is 1 Hen achterna 1
Op het geroep was Gust binnengeko
men. Hortend en stootend herhaalde
Elza haar verhaal. Gust talmde niet, en
verdweea op z'n beurt.
Weenend was Elza in haar zetel neer
gezegen.
En dat in den Kerstnacht 1 O, moest
vader een ongeluk overkomen 1 Vader,
die niet in regel is met O. L. Heer 1
Laten we bidden, meisje, en het
Kerstkindeke genade en erbarmen af-
smeeken.
Zoo zaten dan beide vrouwen, lang,
in gebed verslonden.
Buiten hoorde men zacht gerucht. De
deur ging open en vier mannen brachten
Maarten op, die hevig bloedde aan een
groote wonde aan het hoofd.
Vader, kreet Blza. En snikkend
viel ze naast hem neder.
Een der mannen vertelde dan, dat ze
op den dijk waren om den vloed in 't
oog te houden, dat Maarten met Dirk
gevochten had en een slag met een
ploertendooder op de hersenpan gekre
gen had. Ze hadden Dirk overmeesterd
en hem doen naar het dorp brengen.
Verder dat Maarten om den pastoor
gevraagd had,
Buiten rinkelde reeds de bel der be
rechting. Men had Maarten op z'n bed
gelegd en Triene had de voorbereidse
len voor de komst van Ons Heer ge
daan.
In de huiskamer waren allen in gebed
verzonken, wij! de Pastoor de biecht
van Maarten hoorde.
Toen de Pastoor uit de kamer kwam,
zegde hij dat Maarten naar zijn dochter
en zoon gevraagd had. Beiden traden
daarop binnen en naderden de sponde
van hun vader.
Moed, vader, zei Elza, haar tranen
bedwingend. De dokter zal straks hier
zijn. Maarten schudde zacht het hoofd.
Geen dokter kan hier nog iets
doen, kind. Ik voel dat mijn tijd geko
men is... Ik heb me met God verzoend...
De schaduw van het verleden is van me
geweken... en ik... ik dank den Heer
omdat Hij... in dezen Kerstnacht... mijn
ziel gezuiverd heeft...
De stem van den stervende werd
zwakker.
Elza... en Gust... immer goed blij
ven... immer goed vaarwel, kinderen...
vaarwel-
Maarten was niet meer...
Buiten in den nacht ging gejuich op
Het water zakt 1 Het water zakt 1 Een
pas toegekomen telegram had het inder
daad gemeld.
En wijl het gansche dorp het Kerst
kindeke dankte om deze redding in den
uitersten nood, zaten Elza en Gust bij de
lijksponde van Maarten, en dankten ook
het Goddelijk Wicht, dat hun vader, zij
het dan ook op zijn doodsbed, met den
Heer verzoend had.
BINNENLAND
Mond- en klauwzeer.
Toestand van 12 Dec. tot 18 Dec.
1938:
Antwerpen 11 haarden Brabant 35
haarden; West-Vlaanderen 219haar
den; Henegouwen 33 haarden; Oost-
Vlaanderen 67 haardenLimburg 33
haarden; Luik 79 haarden; Namen
20 haarden Luxemburg 113 haarden.
Totaal602 haarden.
Vorige week 625 haarden.
Week van 28 Nov. tot 4 Dec. 757.
Week van 21 Nov. tot 28 Nov. 999.
Week van 14 Nov. tot 20 Nov. 1189.
Week van 7 Nov. tot 13 Nov. 1388.
Week van 31 Oct. tot 6 Nov. 1184.
Week van 24 Oct. tot 30 Oct. 1040.
Agenda der klelnveetentoon-
stellingen.
Hier volgt de agenda der kleinveeten-
toonstellingen in ons land en in het bui
tenland gehouden
1 en 2 JanuariFransch-.Belgische
tentoonstelling van kippen, konijnen,
duiven enz. te Ougtée. Deze tentoon
stelling wordt gehouden in de feestzaal
van het Gemeentehuis te Ougrée.
Men kan het programma op eerste
aanvraag bekomen. Zich wenden tot
den heer N. Liéaard, Eudore Da vlo
straat, 23, te Ougtée bij Luik.
6, 7,8 en 9 JanuariInternationale
kleinveetentoonstelling te Antwerpen,
in de groote stedelijke feestzaal, Meir,
Antwerpen. Voor reglement en pro
gramma wende men zich tot Dr C. Van
Bogaert, Montebellostraat, 20, te Ant
werpen.
28, 29, 30 en 31 Januari i Internatio
nale tentoonstelling van inlandsche en
buitenlandsche vogels. Voor program
ma wende men zich tot den heer Horace
Dupire, Voorzitter, 274, Brugmannlaan,
te Brussel.
Een belangwekkend amende
ment tot waarborg van minl-
maprijzen aan de landbouw
producten.
Met genoegen stippen wij het amen
dement aan dat door het Vlaamsch-
Nationaal Kamerlid Pelgroms werd
ingediend aan het wetsontwerp tot op
richting van, een Nationalen Dienst
voor den afzet van land- en tuinbouw
producten. Dit amendement sluit aan bij
het standpunt dat "Redt U Zelven„
sedert ruimen tijd heeft verdedigd, nl.
vaststelling door paritaire commissies
van minima-prijzen te betalen aan de
landbouwers voor hunne bijzonderste
producten.
Ziehier de tekst van het amendement
ingediend door volksvertegenwoordiger
Pelgroms
Voor bedreigde producten, contact
commissies oprichten, teneinde bindende
prijsminimums uit te vaardigen om de
binnenlandsche markt te beschermen.
De heer Pelgroms lichtte zijn amende
ment toe alsvolgt
De ongehoorde prijsschommelingen
der land- en tuinbouwproducten, vragen
dat een minimum-winstgevende prijs
officieel zou kunnen gewaarborgd wor
den aan den voortbrenger.
De beroering rond de lage melk- en
aardappelprijzen deed reeds den heer
Minister langs eventallige commissies,
een minimum stellen voor den melkprijs
en gaven aanleiding tot het oprichten
van contactcommissies bij den aard
appelverkoop. De alsdan bereikte be
schermingsmaatregelen bleken onvol
doende om reden van niet-gereglemen
teerde en niet-bindende organismen, en
bijzonder om reden dat niets toeliet
beteugelende maatregelen te treffen
tegen overtreding.
„Ik meen dat bij artikel 4 waar twee
bijzondere bevoegdheden van den Na
tionalen Dienst worden aangegeven,
deze aanvulling voor de toekomst nood
zakelijk is teneinde ook deze bevoegd
heid te zien omschrijven in het algemeen
reglement te bekrachtigen bij koninklijk
besluit.
Wij verhopen dat dit amendement
aandachtig zal worden onderzocht door
de Kamers en niet zal worden verwor
pen, alleen omdat het uitgaat van een
lid der toppositie, wat in onzen partijpo-
litieken Staat helaas maar te dikwijls ge
schiedt. Om volledig werk te leveren,
zouden echter de paritaire contactcom
missies, waarvan sprake in het amende
ment, ook de bevoegdheid moeten be
zitten voor de gereglementeerde land
bouwproducten maxima-prijzen vast te
stellen ten behoeve der verbruikers.
Aldus zou de winstmarge der tusschen-
personen op een normaal peil kunnen
gehouden worden, en zouden de over
tollige winsten welke thans door de
tusschenpersonen op sommige land
bouwproducten worden genomen, tot
nadeel, zoowel der voortbrengers als der
verbruikers, verhinderd worden.
Wij houden onze lezers op de hoogte
van het lot dat door het parlement aan
het amendement van Volksvertegen
woordiger Pelgroms wordt beschoren.
Het Invoercontingent van bo
ter nogmaals met 100.000kg.
verhoogd.
De Minister van Economische Za
ken, Middenstand en Landbouw heeft
beslist het loopende invoercontingent
van vreemde boter te brengen van
250.000 kg. op 350.000 kg.
Aldus luidt een mededeeling van
voormeld departement dat er by voegt
zooals reeds werd medegedeeld in
voorgaande communiqués volgt de re
geering van zeer nabij de evolutie der
boterprijzen en zij zal niet nalaten de
noodige maatregelen te treffen welke de
toestand vergt.
Onze zienswijze over de steeds toe-
Het THOMASSLAKKbN-
MEEL in sterke hoeveelheid
toegediend, geeft een groote
opbrengst in aardappelen, ver
meerdert den inhoud aan zet
meel en vermindert de gevallen
van ziekte.
(IngMoadcn.)
Maar God...
V bij groot en klein.
Want Dampo geneest hoofdverstop
ping, neusverstopping, vastzittende
kou, hoesten, griep, keelpijn, snel en
radicaal door inwrijving en inademing
Groote doos
