.andbouw en Volksvoeding
Vaststelling en Schatting
der Oorlogsschade.
Arbeid adelt*
Landbouwweekblad
Orgaan der Landbonwersvereemging Redt U Zelven
Voot en door de Landbouwers
ZITDAG
Nederland geeft het voorbeeld.
Roemenië heeft te kampen met
Graan- en Broodschaarschte.
i
Landbouwers,
m j
M ONDAG 18 MEI i941
frfl» SO {«ifetita
23-tt f&AR«Allö tit 1159
I van
gem,
daar'
rkoo-
e art.
1940.
jrond
ge-
56 If,
:e van
eige-
fr.
erberg
elinck,
bozmenentsprijs 20 fir. 's jaars.
Men schrijft in op ons
tree! en op alle postkantoren.
Het overnemen van artikelen
sonde* aanduiding der bron
ia streng verboden.
Bestaarde* en verantvroordeljijhe Opateller i
O CAUDRON.
Bareel en Redactie i Zeebergkaai» 4f Aalst.
De medewerkers sijn
verantwoordelijk voor hunne
bijdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
)Op (3. bedrage).
»gen te Zooals wij het omstandig hebben aan-
Den.:toond in onze twee hoofdartikels van
en 30 Maart 1.1. zijn de voortbrengst
i de verdeeling de grondslagen onzer
1 olksvoeding.
De hoofdpeiler onzer Volksvoeding
t' lnr'i echter de voortbrengst, om de een
duidige reden dat om waren te kunnen
erdeelen, mea ze eerst moet voort
ij— —engen. Diecsvolgens dient de voort-
■BiBengst met alle beschikbare middelen
tvorderd en opgevoerd.
Zooals wij het in onze bijdrage van
5 Maart aantoonden, ^komen hiervoor
t volgende maatregelen in aanmerding:
Velt 1) Het verzekeren van loonende prij-
aan de landbouwers, hierdoor ver-
aan zijnde prijzen welke een behoor-
lingetke vergelding uitmaken voor den zwa-
tngenm arbeid van den landman, doch wel-
eerse evenwel in het bereik blijven van den
inderen man en van de kroostrijke ge-
nnen.
et ma 2) Tijdige kennisgeving der reglemen-
l l»'tr!n®en nopens leveringsplicht aan
IJT nze landbouwers alsook van de prijzen
elke hun voor hunne producten wor-
Lal.tn toegezegd.
Het begrip tijdig verstaan wij als-
olgt Onze boeren moeten bij den uit-
lai weten waaraan zich te houden,daar
j alsdas hun t&eltplaa moeten vaststel-
in voor het bedrijf,
rgvuldi 3) Eens dat de landbouwer zijn leve-
ngsplickt heeft volbracht, moet men
is cm met vrede laten en hem niet pesten
f liet huiszoekingen en allerlei moeilijkhe-
■ï*fe*len, welke slechts ten nadeele uitvallen
w Ier produktie.
4) Met het oog op de uitbreiding van
r- e graan-en eardapprlteelt zouden de
ren voigvoegde overheden aan de landbouwers
:nen. remiën moeten toekennen voor het
an ollcheuren van weiland, de ontginning van
in Braakliggende gronden. Deze premiën
lienen beschouwd als een vergelding
j^^^oor de uitzonderlijke bedrijfsuitgaven
■eroorzaakt door deze werken.
i.11061 5) In zake uitbreiding der bebouwde
hetget,PPcrv'akte' dient de bevoegde overheid
in onocc'er verwiil een groot plan ten uit-
n roer te leggen tot ontginning der heide
'jat:n woeste gronden en tot afwatering
'innen'er natte gronden. Benevens dat aldus
aankc'e werkloosheid voor een deel zou wor-
Vejgjlen opgeslorpt, zou ook de voortbrengst-
nogelijkheid van levensmiddelen voor
E^K»*|nZe ^svolking merkelijk worden ver-
1 ande 6) Teneinde de bevoorrading onzer
jevolking aan vleesch, dierenvet en
Jert aaVelkproducten op een redelijk peil te be-
tek reciou^en, moet onze veestapel van den
superPndergang worden gevrijwaard.Wegens
hen a4e schaarscbte aan krachtvoeders dient
over li® intensieve teelt van groenvoederge-
ïn zolassen dan ook op groote schaal aange-
dlt e®oedigd en bevorderd.
pje kei Zooals blijkt uit de bijdragen gepubli-
zei nieCeerd in onze nummers van 27 April en
len all4 1 Mei 1.1. is het streven der Nederland-
niet bscke Commissie van leiders der 4 bij
zonderste landbouworganisaties onder
En voorzitterschap van den gewezen Minis-
iB (ter Posthuma, in zijne hoofdlijnen ge
richt op de verwezenlijking van de door
ite pacOB3 voorgestane maatregelen.
Nopens de te volgen prijzenpolitiek
ten opzichte der landbouwprodukten le
zen wij in het manifest der Nederland-
sche commissie Posthuma.
de landarbeiders begrepen dient te zijn.
Ook dat spreekt vanzelf. Goed werk
moet betaald worden».
In verband hiermede deelen wij hier
de Nederlandsche richtprijzen mede voor
den oogst 1941 welke reeds sedert ver
schillende weken zijn bekend gemaakt
en gepubliceerd werden door het Ne-
derlandsch landbouwweekblad "Land
en Vee» van 14 Maart 1.1. Wij beperken
ons bij de bijzonderste landbouwproduc
ten en rekenen de prijzen om in Belgische
frank (1 gulden 16,50 fr.
Produkt In
Tarwe per 100 kg.
Rogge
Haver
Zomergerst
Wintergerst
Groene erwten
en schokkers
Witte boonen
Veldboonen
Gulden
Belg. jr.
13,25
218
12,75
210
9,50
156
11,90
196
11,50
189
15,-
247
16,-
264
15.-
257
3,75
61
3.75
61
3,50
57
3,50
57
3,30
54
Lijnzaad 15.— 257
Koolzaad 20,330
Suikerbeet p. 1C00 k. 16,— 264
Aardappelen.
Roode Star en
Furore per 100 kg.
Eigenheimer
Bintje
Alpha en Industrie
Zand- en Veen-
aardappelen
In aanmerking nemende dat de pro-
ductievoorwaarden en diensvolgens ojk
de voortbrergstkosten in Nederland te
verschillend zijn met de onze, willen wij
de Nederlandsche richtprijzen niet als
vergelijkingsbasis met de hier toegepas
te prijzen nemen. Over het algemeen
genomen blijken deze richtingsprljzen
aan de landbouwpers in Nederland vol
doening te geven. De regeling toegepast
door onze Noorderburen biedt alleszins
het voordeel dat de landbouwers aldaar
weten waar zij staan, terwijl onze boe
ren nog steeds in het duistere tasten, al
hoewel de zaai- en plantperiode reeds
gedeeltelijk verstreken is en weldra to
taal zal verloopen zijn.
Van een teeltplan waaraan onze land
bouwers met ijver en toewijding kunnen
meewerken, kan er in dergelijke voor
waarden geen sprake zijn, daar men de
voortbrengers hier blinddoekt
De Broodvoorziening in Europa.
11.
VEN.
De Prijzen
Alvorens gij gaat zaaien of poten
dient gij zekerheid te hebben, dat gij voor
391 'uwe produkten, welke gij wilt verbou- 9
ï,lïwen, later prijzen ontvangt, welke uwe welke door den aanbrenger der "herzie-
(2de bijdrage).
In onze vorige bijdrage hebben wij
enkele der bijzonderste bepalingen toe
gelicht van het besluit van 15 Maart 1.1.
betrekkelijk de vaststelling en schatting
der oorlogsschade aan roerende en on
roerende goederen, n.l.1) Wat is oor
logsschade 2) Door wie wordt de schade
vastgesteld en geschat.
In deze bijdrage hebben wij het over
enkele andere bijzondere bepalingen van
hetzelfde besluit
Het Indienen der aanvragen
tot vaststelling en schatting
der schade.
A) Bij welke overheid en binnen
welken termijn
De geteisterde moet zijn aanvraag op
een speciaal formulier in drie exemplaren
en onder aangeteekenden omslag indie
nen bij den provincialen Commissaris
voor den wederopbouw van de provin
cie, waar de schade werd aangericht.
Deze speciale formulieren zullen eerst
daags ter beschikking der geteisterden
worden gesteld op het gemeentebestuur
alsook op den zetel van de provinciale
en regionale Commissariaten voor 's
Lands Wederopbouw.
Nochtans dient de aanvraag betref
fende schade welke geleden werd in
meer dan een provincie gericht aan den
Commissaris generaal voor 's Lands
Wederopbouw te Brussel. Deze duidt
den bevoegden provincialen Commissaris
aan en maakt hem het bundel over.
Betreft het een gemeenschappelijken
onverdeelden eigendom, dan mag de
aanvraag door één enkele der mede
eigenaars ingediend worden. De voor
zitter der Commissie roept ambtshalve
de andere mede-eigenaars in de zaak.
Wanneer de geteisterde niet in België
woonachtig is, mag de Provinciale
Commisseris van ambtswege de zaak
aanhangig maken bij een commissie.
Doch het staat den geteisterde vrij in dit
geval binnen de drie maand een aan
vraag tot herziening in te dienen. De
commissie herziet hare beslissing met in
achtneming van de nieuwe gegevens,
n "10 kosten goed maken en daarenboven een
cvas "behoorlijke belooning voor uw arbeid
a -«"inhouden. Dit zijn de prijzen welke u
"^'rechtens toekomen. Dat gij deze prijzen
za j niet zoudt ontvangen, is overigens niet
aard goed denkbaar. Want tot den grondslag
teercn|van de economie, welke thans ook hier
ct te lande de overhand neemt, behoort ze-
ïeQ ker in eerste plaatseen prijs voor den
mst producent die zijne kosten goed maakt
en hem daarenboven een redelijke be-
leoning toekent. Waarbij in de kosten
volgt.; eea behoorlijk arbeidsloon ten bate van
ning voorgebracht worden.
Op straf van verval, moeten de aan
vragen vóór 31 December 1941 inge
diend worden.
Aanvragen welke betrekking hebben
op oorlogsschade welke aangericht werd
na de bekendmaking van het besluit,
moeten ingediend worden binnen één
jaar te rekenen van den datum der be
schadiging.
De commissies mogen nochtans, bij
gemotiveerde beslissing, verlenging van
deze termijnen en ontheffing van het op-
geloopen verval toestaan.
De geteisterden worden nochtans
voor het oogenblik verzocht, geen aan
vragen in te dienen of stappen te doen,
alvorens langs de pers en de radio te zijn
verwittigd.
B) Hoe moet de aanvraag ingeleid
worden en wat moet ze behelzen
De aanvragen moeten vermelden
1) Naam, voornamen, beroep, na
tionaliteit en woonplaats cf verblijf van
den geteisterde.
2) De hoedanigheid van dengene die
de aanvraag indient, (eigenaar of man
dataris).
3) De opsomming der geteisterde goe
deren.
4) De raming of schatting voor het
bedrag der schade met voor iedere be
schadiging de opgave van oorsprong en
omstandigheden, waaronder de schade
werd toegebracht.
5) De handteekening van den aanvra
ger onder de hierna volgende verkla
ring
Ik bevestig op mijn eer dat onder
havige aanvraag oprechtig en waarach
tig is. Ik verklaar kennis te hebben van
de sancties waaraan ik mij blootstel
door het afleggen van eenige valsche
verklaring of door het aanwenden van
bedrieglijke handelingen tot staving of
bij de raming der schade.
De aanvragen behelzen desgevallend
den datum waarop voor het herstellen
van onroerende goederen een krediet
aanvraag ingediend werd bij de Natio
nale Maatschappij voor Krediet aan de
Nijverheid of bij het Centraal Bureau
voor Hypothecair Krediet. Indien de
aanvrager in het buitenland verblijft,
dient in de aanvraag keuze van woon
plaats gedaan in België.
Wanneer het gaat over plundering
moet het bewijs overgelegd worden dat
klacht ingediend werd.
Wanneer de aanvraag ingediend werd
door verschillende eigenaars in onver
deeldheid, moet zij vermelden wie van
hen door de gemeenschappelijke eige
naars werd aangeduid om hen te verte
genwoordigen voor de commissie. Deze
wordt geacht de aanvrager te zijn.
Bij de aanvraag dienen tot staving
gevoegd alle bewijsstukken in origineel
of in afschrift, voor eensluidend ver
klaard door den burgemeester.
Het besluit maakt inzonderlijk mel
ding van twee belangrijke bewijsstuk
ken n.l. 1) de polissen van verzekering
tegen brand en diefstal of een afschrift
ervan dat door den verzekeraar voor
eensluidend verklaard en afgeleverd
werd.
2; Alle proces-verbaal van vaststelling
(Zie vervolg 2de bladzijde
In een eerste artikel hebben we enkele
gegevens meegedeeld omtrent de rege
ling van de graanmarkt in Duitschland.
In dit artikel willen we Roemenië be
handelen. Het zal voor velen schier on
begrijpelijk voorkomen dat ook het
graanrijke Roemenië de zorg om het da-
gelijksche brood kent. En toch is dat
zoo.
Een eigenaardigheid van het graan
rijke Roemenië is wel, dat de bevolking
van dit land slechts zeer weinig tarwe
brood eet. 82 °/o van de bevolking zijn
boeren en ongeveer de helft van de be
bouwde oppervlakte is met tarwe be
zaaid, en toch kent het volk haast geen
tarwebrood. Dit komt omdat de tarwe
wordt gewonnen om te worden ver
kocht. De bevolking stelt zich tevreden
met meïsbrood of "mamaliga», en alleen
op feestdagen komt wel eens wit brood
op den discb. Tarwebrood wordt alleen
gegeten in sommige deelen van Trans-
sylvanie, het Banaat en in enkele ge
meenten van het oude koninkrijk Roe
menië.
In de Roemeensche steden is het
broodverbruik aanzienlijk en alom is het
van anderen aard. Historische invloeden
maken zich hier bemerkbaar.
In de steden van Transsylvanie eet
men het groote ronde brood,, dat door
de Duitsche boeren aldaar is ingevoerd
voor 20 tot 30 °/o met aardappelen is
en
vermengd. In het oude rijk, daarentegen,
eten de Roemenen lange, witte tarwe-
brooden Franzela of Fransch brood ge
noemd, De armere menschen moeten
zich daar met donker tarwebrood tevre
den stellen. Er bestaat verder nog een
ander soort brood, waar rogge inzit en
dat naar kummel smaakt, maar dat
wordt bij voorkeur door de buitenlan
ders gegetenals een eigenaardigheid.
De afzet ervan is dan ook bitter klein.
In de meeste provincie-steden wordt
het brood vervaardigd in kleinere of
middelgroote bedrijven. InTranssylvanië
en het Banaat wordt het deeg en zulks
vooral door de Duitsche elementen der
bevolking vooral thuis bereid en dan
naar den bakker gebracht om te worden
gebakken.
Boekarest bezit vijf groote bakkerijen,
die ongeveer evenveel afzetten als de
180 kleine bedrijven der stad. Twee
dezer groote ondernemingen, die filialen
in alle deelen der stad hebben, producee-
ren elk meer dan 100.000 brooden per
dag.
ren, tegen 1.060 000 ton in 1939.
Maar ook in het binnealand waren
bezuinigingsmaatregelen noodzakelijk,
ten einde de broodvoorziening te rege
len. Vroeger werd uit een hectoliter
tarwe (ongeveer 72 tot 75 kg) 69°'o
meel gemaakt. In September 1940 be
sloot de nieuwe regeering het maalper-
centage te verhoogen met 5 °/o. Boven
dien werd bepaald, dat nog slechts twee
soorten meel worden gewonnen 20 °/o
van de productie mocht nog slechts uit
wit meel bestaan de rest wes het zoo
genoemde volksmeel, bestemd voor de
fabricage van het standaard-eenheids
brood. Het brood mocht niet meer warm
worden verkocht, doch eerst 12 uur na
dat het den oven had verlaten.
In October 1940, dus nauwelijks een
maand later, bleken reeds nieuwe be
perkende maatregelen noodzakelijk te
zijn. Het uitmaalpercentage werd verder
verhoogd tot 77 °/o en van het aldus ge
wonnen meel mocht nog slecht 8 °/o tot
fijn tarwemeel worden gezeefd. De prijs
van het nieuwe eenheidsbrood werd
vastgesteld op 13 lei het kg.
Op 1 Februari van dit jaar werd be
paald, dat het meel 20 °/o maïsmeel
moest bevatten. Het eenheidsbrood
kreeg het gewicht van 800 grammen. Bij
verminderde kwaliteit steeg de prijs van
het brood tot 14,50 lei het kg. Einde Fe
bruari werd het meng percentage voor
maïs verhoogd tot 25 °/o, maar tevens
werd de broodprijs verlaagd tot 12 lei.
Het eenheidsbrood dat thans in Roeme
nië wordt verkocht, weegt 700 grammen
en kost 10 lei. Het bevat officieel 25 °/o
maïsmeel, doch de ondervinding heeft
geleerd, dat vele bakkers, in hun eigen
voordeel, dit percentage wel eens mer
kelijk overschrijden.
Uit al wat voorafgaat, blijkt dat de
broodprijs, dank zij het ingrijpen der re
geering, betrekkelijk laag is gebleven, en
zulks zeker vergeleken bij de prijzen van
andere noodzakelijke verbruiksartikelen.
Sedert September 1940 heeft de brood
prijs nauwelijks wijzigingen ondergaan.
Bovendien heeft men, dank zij de ver
schillende maatregelen, veel broodgraan
kunnen sparen.
Het is intusschen niet mogelijk een
nauwkeurig overzicht te geven van de
huidige positie van Roemenië ten aan
zien van de broodvoorziening. Ook in
normale jaren kon men in de maanden
Januari tot April een zekere schaarschte
aan broodgraan waarnemen. De toe
stand wordt eerst beter zoodra men
weet, boe de nieuwe oogst er voorstaat.
Dan komen de voorraden op de markt
om hun invloed op de regeling der prij
zen te doen gelden. Derhalve is het te
voorzien, dat een daling zij het ook een
zeer lichte der prijzen kan worden ver
wacht, want naar verluidt is de bebouw-
Het ligt voor de hand, dat in een
graanrijke land als Roemenië, in nor
male tijden nimmer bijzondere voor
zorgsmaatregelen voor de broodvoor
ziening moetengorden genomen Zoo- lakte dit selzoen ondanks het
wel de tarwe als het brood zijn er goed-
koop. De bakkerijen hebben op elk uur 1 klelne" "taatsgebied 18 °/o grooter dan
van den dag versch brood ter beschik
king der afnemers, die dit brood warm
aan huis geleverd krijgen. Voor het uit
breken van den oorlog kostte het witte
meel slechts 8 tot 9 lei het kg., het zwarte
t- I
tarwemeel slechts 6 lei. Voor een kilo
van het beste witte tarwebrood betaalde j
men 7 tot 8 lei en voor de witte Franzela
werd niet meer dan 12 lei gevraagd.
Roemenië had in normale tijden een
dergelijken overvloed aan brood en
broodgraan, dat het, in goede jaren, t
anderhalf millioen ton broodgraan kon j
uitvoeren. Heden zijn én brood én
broodgraan scbaarsch. Het land heeft
het rijke overschotgewest Bessarabie
verloren en de jongste tarweoogst is
zoo slecht geweest, dat de opbrengst met
20 tot 25 °lo per hectaar is gedaald. De j
plant werd door de ziekte geteisterd en
voorts heeft de langdurige mobilisatie
een gebrek aan arbeidskrachten doen
ontstaan, zoodat uitgestrekte gewesten
onbewerkt bleven. Een en ander heeft
geleid tot een ernstige daling der pro
ductie. Het gevolg hiervan was, dat
Roemenië in het afgeloopen jaar slechts
380.000 ton graan heeft kunnen uitvoe-
verleden jaar. Dit werd o. a. bereikt
door het toekennen van premies voor in
dit opzicht bijzonder voortvarende
voortbrengers. Het heeft weinig zin op
de resultaten van deze inderdaad kranige
prestatie vooruit te loopen. Deze zijn
niet uitsluitend afhankelijk van nijvere
menschenhanden, welke laatste geholpen
moeten worden door gunstige weers
omstandigheden, voldoende landbouw
werktuigen en zoo mogelijk moderne
machines. En dat de twee laatste posten
nog steeds in gebreke blijven, hoeft geen
betoog meer.
van onzen Rechtskundige -ï
wordt gehouden op Zondag
8 Juni van 10 tot 1 2 uur, in
ons Lokaal, Groote Markt,
Aalst.
leest en verspreidt
UW BLAD I
DE
TELEFOON i 267.
aioiu~.*—1j11. 1
