HERINRICHTING.
>4
Ziekten der Tomaat.
Arbeid adelt*
Landbouwweekblad
Voor es c
oor de Landbouwers
Nederland s strijd voor behoud
zijn Veestapel en verhooging
der Melkvoortbrengst.
van
In Bulgarije werd geen
Broodrantsoeneering ingevoerd.
Orgaan der Landbou wersvereeniging Redt U Zeiven
IM
:h
,0NDAG;15JUNI ,941
Frfls 50^*tntiem
23itt JAARaAKfc 1163
pen
den
Her-
e, op
oor-
ruikt
l ter
evat-
s en
t 2de
ver-
oten,
teen-
9-
imien
We d.
bonnementsprljs 20 fr. 's jaars.
Men schrjjft in op ons
ueel en op alle postkantoren.
Hek overnemen van artikelen
sonder aanduiding der bron
ia streng verboden.
Bestuurder en verantwoordelijke Opsteller
O. CAUDRON.
Bareel en RedactieZeeberg kaai» 4» Aalst.
De medewerkers rijn
verantwoordelijk voor hnnne
bjjdragen.
Aankondigingen volgens
akkoord.
tnmer
10 ca.
Zooals reeds gemeld zullen in de toekomst alle waren door
Magazijnhouders worden verdeeld onder de regelmatige Leden-
nemers van Redt U Zeiven, dit in verhouding van hun vroegere
inkoopen.
Urine Het is een feit dat er leden zijn die in het verleden weinig
;bben gekocht, terwijl niet-leden goede afnemers waren. Deze
29 atste dienen niet uitgeschakeld, maar moeten zich in regel stellen
zake het Lidmaatschap.
Voor de toekomende verdeeling der Rapenvette zal dus enkel
kening worden gehouden met de aanvragen der Zaakvoerders,
der lid laat zich inschrijven bij den plaatselijken Magazijnier of
J j een anderen door hem verkozen,
agen. Magazijnhouders zenden ons vóór 30 Juni, de ledenlijsten
S* et de gevraagde hoeveelheden voor ieder lid.
ïalbe- jn verschillende gemeenten, waar de Magazijnhouder geen
lalen^idoening geeft, kan door de leden een andere voorgesteld worden.
Cera r kan een tweede of een derde worden genoemd, naarmate de
liënceiistandigheden.
ten.- In andere dorpen waar geen zaakvoerder bestaat, moet deze
orden aangesteld, ten einde aan de leden de gelegenheid te geven
10ütin hestellingen over te maken.
Voor Aalst dienen minstens 4 zaakvoerders te bestaan, gezien
leden niet meer rechtstreeks in het magazijn zullen worden be-
maaiend. Voor vele gemeenten dient een oplossing gezocht om de
iken ten beste te regelen.
AHe aanvragen of voorstellen voor zaakvoerder dienen gedaan
3 ©nae bureelen te Aalst per brief of in den voormiddag, zoo men
vuldi^rsoonlijk komt. De heer Maurite De Hauwere is speciaal gelast
et de herinrichting der plaatselijke besturen en het aanstellen der
lakvoerders.
Hieruit Is voor ons wat te leeren.
en.
olie,
n ma'
Indien broodgraan en aardappelen de
£0t8[)ofdbestanddeelen zijn der volksvoe-
irwer-ng, zijn vleesch, melk en zuivelproduc-
Bril-n even onmisbaar voor de vrijwaring
ingcn.r volksgezondheid en het behoud van
:ndtll:t arbeidsvermogen van ons volk. Het
dus een volstrekte noodzakelijkheid
DEN,zen veestapel op het vereischte peil te
g rnden om aan de bevolking de onmis-
ire hoeveelheid vleesch te verstrekken
er> i tevens de melkproductie van onzen
Aalst:rminderden veestapel met de voorhan-
zijnde middelen tot haar hoogst mo-
ïlijk pril te brengen,
verzei De afschuwelijke Ecgelsche honger-
okkade welke voortduurt met de me-
splichtigheid der regeerders van de
'ereenigde-Staten, heeft immers bijna al
s Europeesche Staten voor de verplich-
ng gesteld schier uitsluitend met eigen
iddelen te voorzien in de voedselvoor-
ening hunner eigene bevolking. Ook
Ijnbaaip het terrein der vleesch en melkvoor-
te geening, heeft de Nederlandsche Com-
ziele-issie Posthuma, welke zooals onze le-
i Bra :rs weten samengesteld is uit leiders der
vas nt;er groote landbouwvereenigingen, een
id, halVootsche actie ingezet,
vogel, Voor ons Land en voor onze boeren
izigeri het ongetwijfeld niet van van belang
maaiDtbloot nader kennis te maken met de-
aaldeij werking.
sn slag De opvattingen en de onderrichtingen
el. viiiet commissie werden uiteengezet in een
tanifest en in verschillende voordrachten
rt waiehouden door bevoegde technici voor
n daien radio en gepubliceerd in de Neder-
eerge-mdsche landbouwpers 1
Het is plicht voor de Nederlandsche
It ookeehouders, zoo luiden dit manifest en
Izaamleze voordrachten, zooveel mogelijk
dichtuivel en vleesch vooit te brengen 1
i brief Deze voortbrengst is afhankelijk van
•A/itiwee factoren 1) de hoedanigheid van
chtet!,w vee2) de voeding en verpleging
i tot-ran uw vee.
erover hoedanigheid van
s een het vee.
Deze wordt bepaald door de fokkerij
rolgens wetenschappe'ijke methoden.
Indien de paring welke een fokker
3 randaag tot stand brengt zich enkel bin-
aen een drietal jaren uit in de melkpro-
Natuurlijk, indien U bij de georgani
seerde melkcontrole en tuberculosebe
strijding aans'uit, kost dit geld. Maar te
genover deze kosten staat een extra aan
inkomsten door meer en betere melk, dat
de uitgaven verre overtreft. Wat de tu
berculosebestrijding aargaat, moet gij in
aanmerking nemen, dat een gezonde koe
altijd meer zal geven dan een zieke met
overigens dezelfde voortbrengst-eigen
schappen, terwijl deze gezonde koe in
het algemeen ook ouder zal worden en
dus meer jaren zal voortbrengen dan
haar zieke collega.
Deze wenken en onderrichtingen in
gegeven door een practischen en gezon
den geest en steunende op de ondervin
ding, gelden integraal voor onzen land
bouw. Nederland !s ontegensprekelijk
een der landen waar de veehouderij op
de meest rationeele en wetenschappelijke
wijze wordt uitgebaatOnze veehouders
zullen er dus voorzeker baat bij vinden
de door de Nederlandsche Commissie
Posthuma aanbevolen uitbatingswijze
toe te passen, zulks niet alleen in hun
persoonlijk voordeel doch tot verhoo
ging der vleesch en melkproductie welke,
in de benarde tijden welke wij doorma
ken, een Volksbelang is in de volle be-
teekenis van het woord.
In onze volgende bijdrage geven wij
een beknopte samenvatting der onder
richtingen van de Nederlandsche Com
missie betreffende de voeding en de ver
pleging van het vee. ('t Vervolgt
In 't voorbije jaar is tengevolge der
aardappelziekte, de kuituur der tomaten
in open lucht op een ramp uitgeloopen,
terwijl de teelt onder glas een zwaren
tol aan die kwaal heeft betaald. Hoogst-
i waarschijnlijk gaat de tomatenteelt een
De Broodvoorziening in Europa.
ductie. is zij niettemin van het hoogste
belang.
Daarom kiest voor uwe koeien de
beste stieren welke in uwe omgeving ter
dekking staan. Is zoo'n beste stier niet
onmiddellijk,in de buurt of is het dekgeld
wat hooger dan gij gewoon waart te be
talen, hebt er dan wat extra-moeite of
wat extra-geld voor over. Vergeet niet
dat gij een goede kans hebt dat die extra
moeite of dat extra geld later dubbel en
meer vergoed wordt door een jarenlange
hoogere voortbrengst. Doch niet alleen
de stier, ook de koe bepaalt de waarde
van het fokproduct. Het is dus van het
hoogste belang, dat gij de dochters van
uw beste melkgeefsters voor de aanvul'
ling van uw veestapel aanhoudt. Om nu
de productie-waarde van elk uwer die
ren te kennen moet gij de melkcontrole
toepassen.
Alleen melkcontrole vermag de pro
ductiewaarde van uwe dieren nauwkeu
rig vast te stellen. In de huidige omstan
digheden waar de veestapel ingevolge
gebrek aan voeder noodzakelijk moet
worden ingekrompen, is melkcontrole,
zcoals trouwens elke voortbrengstcon-
trole.de grondslag voor een doeltreffende
fokkerij en voor eene economische be
drijfsvoering. Elke veehouder moet zich
dus aansluiten bij een Vereeniging voor
melkcontrole of indien deze Vereeniging
in zijne buurt niet brstaat, na overleg
met bedrijfsgenooten uit zijne omgeving
overgaan tot de oprichting van dergelij
ke Vereeniging. Het parool zij dus hier
ook "door melkcontrole meer melk„.
Behalve het voortbrengstvermogen
bepaalt echter zeker ook de gezondheids
toestand de waarde van uw vee. de
waarde voor uw volk en dus ook voor
u zelf. Want zieke beesten wij den
ken hier in de eerste plaats aan tubercu
lose geven zieke melk. En zieke melk
vormt altijd weer een gevaar voor de ge
zondheid van uw volk. Georganiseerde
ziektebestrijding en in het bijzonder tu
berculosebestrijding is dus eveneens van
het hoogste belang. Akkoord zult u zeg
gen, over het principe: meer en betere
melk ook door melkcontrole en tubercu
losebestrijding, zijn wij het eens. Maar
hoe staat het met de kosten
winstgevende toekomst tegemoet, op
voorwaarde dat er doelmatig aan ziek-
tebekamping wordt gedaan.
Dat men bij tomaat van aardappel
ziekte spreekt, moet niet verwonderen,
daar tomaat en aardappel tot een zelfde
plantenfamilie behooren.
Door voorbehoeding worden de
meeste ziekten geweerd.
Veel kan er als voorbehoedmiddel
gedaan worden door zekere oorzaken
der ziekten weg te cijferen. We raken
twee of drie dezer oorzaken aan.
In sommige gronden bestaat er toma-
tenmoeheid. Deze moeheid vertoont
zich meest op de plaatsen, waar geteeld
wordt onder niet verplaatsbaar glas.
Wortels van bepaalde planten schei
den in den grond stoffen af (toxinen)
schadelijk voor die zelfde plant. Komt
men op dien grond seffens met dezelfde
plant terug, zoo zullen die toxinen scha
de aan de teelt veroorzaken.
Beredeneerende vruchtafwisseling is
dus noodig.
Ziekte kan eveneens ontstaan door
ontoereikende en ondoelmatige bemes
ting. Goed verteerde stalmest wordt ge-
VI.
In Bulgarije speelt het brood een nog
veel grootere rol dan in de meeste an
dere landen van Europa, daar het er
het voornaamste voedingsmiddel is. De
Bulgaarsche boer eet vrijwel uitsluitend
brood met uien en schapenkaas. In de
steden daarentegen is de voeding meer
aangepast aan wat zij in andere landen is.
In deze omstandigheden spreekt het
vanzelf, dat het brood van beslissende
beteekenis is voorde voedselvoorziening
van de bevolking, die voor ongeveer
80 °/o op het land woont. Derhalve is
ook de broodprijs een zeer belangrijke
factor voor het berekenen van het index
cijfer voor het levensonderhoud.
We hebben hier reeds meer dan eens
uitgeweid over Bulgarije als landbouw-
land en we hebben toen reeds gezegd,
dat Bulgarije voldoende graan voor het
blnnenlandsch verbruik voortbrengt.
Dat dit wel zoo is bewijst het feit, dat
men in Bulgarije nog niet tot de beper
king van den broodverkoop is moeten
overgaan. Te Sofia is men in de regee-
ringskricgen ervan overtuigd, dat zelfs
indien de oorlog, buiten verwachting,
nog lang zou duren, een dergelijken
maatregel niet te verwachten, alhoewel
Bulgarije evenmin als vele andere landen
aan de plaag der rantsoeneering niet ten
volle is ontsnapt. Van enkele binnen-
landsche producten zooals olie, boter en
kaas moest de verkoop worden beperkt.
Van de broodrantsoeneering. echter, zal
men kunnen afzien hetgeen voor den
Bulgaar van uitzonderlijk belang is.
Want de Bulgaar eet buitengewoon
veel brood. Een verbruik van drie tot
5kg.per dag in een vrij groot gezin is niet
zeldzaam. Om deze redenen heeft de
regeering tal van maatregelen genomen
teneinde te verhinderen, dat sprculanten
invloed op de broodprijzen zouden uit
oefenen en een prijsstijging van dit zoo
belangrijk product te voorkomen. Men
heeft bijzondere bepalingen aangaande
het mengen van de soorten broodgraan
uitgevaardigd en verder aanvankelijk
ook het z.g. "volksbrood» in den handel
gebrt cht.
vochtige atmosfeer.
De ziekte leeft alleen op de bladeren
en de stengels, welke ze overdekt met
een donkerbruin waas, dat bijzonder
goed zichtbaar is aan de onderzijde, De
ziekte breidt zich snel uit en weldra ver
dorren de bladeren, wat voor gevolg
heeft dat de vruchten onmogelijk kun
nen volgroeien.
Een doelmatige bestrijding berust in
herhaalde bespuitingen met Californi-
c i sche pap, 1 liter op 40 liter water. Bij
geerd door de tomaat Gebrek aan fos- fenc zonnesChijn gebruikt men best 1 liter
foor en potasch verwekt in menig geval
een groene kring rond den stengel.
Zulk zaad, zulke oogst zegt het
spreekwoord. Vooral zorg dragen voor
het zaad enkel ziektevrij zaaizaad, flink
ontsmet, aan den grond toevertrouwen.
De aardappelziekte die meer in vol
len hof of veld voorkomt dan onder glas,
wordt veroorzaakt door de zwam Phy-
tophtora infestans. In Juli, soms vroe
ger, zelden later, vooral bij vochtig
broeierig weder ontstaan er op de bla
deren plekken, eerst geelachtig bruin,
om nadien bruinachtig zwart te worden.
Om de boorden der vlekken vormt zich
een bleekgrijze schimmel. De bladeren
door de ziekte aangetast, verdrogen en
hebben weldra het uitzicht alsof ze ver
schroeid zijn.
De vruchten worden eveneens aange
tast. Zoo zulks het geval is, vertoonen
zij donkerbruine vlekken, die nadien
rotten.
BESTRIJDING. Bespuiten met
Bordeausche pap, welke 1 tot 1,5 per
cent kopersulfaat bevat. Vanaf half Juni
besproeit men meermalen de teelt in
open lucht, tot het oogenblik waarop de
vruchten beginnen te kleuren.
De Vlekziekte der Tomaat.
Deze ziekte komt vooral in warenhui
zen en broeikassen voor bij warme en
(Zie vervolg onderaan 4e kolom).
op 55 tot 60 liter water
Ern goede verlichting der serren, bij
zonder des nachts is aanbevelenswaar
dig. Ook zal men alvorens met de teelt
te beginnen de serren een3 goed zwave
len.
Het Neusrot.
Deze ziekte kenmerkt zich door een
zwarte vlek op de vrucht, die door een
ietwat hooger liggende rand van het nog
onaangetaste weefsel wordt gescheiden.
Deze vlek die zich bijna uitsluitend ver
toont op gekwetste vruchten, dringt diep
in het weefsel door.
Besmette vruchten zijn onverkoop
baar en bij vroege aantasting komen ze
zelfs niet tot rijping,
De ondervinding heeft uitgemaakt dat
neusrot voortspruit uit onregelmatige
begietingen, die nu eens te overvloedig
zijn en plots te karig of totaal achterwe
ge blijven.
Men moet een matig gebruik maken
van stikstofhoudende meststoffen, stren
ge vruchtafwisseling toepassen en de
zieke planten verwijderen.
Als overige vijanden heeft de tomaat
enkele insecten als de larven van den
gestreepten kniptor of ritnaalden.
De kniptor is op den buiten gekend
van oud en jong. Liggend op den rug,
(Zie vervolg 3d' bladzijde.)
In de Bulgaarsche steden wordt een
ander soort brood gebakken dan op het
platteland. Voor de bevolking der dor
pen, waarin ongeveer dus 80 °/0 der
gansche Bulgaarsche bevolking leeft,
besfaan echter nog geen voorschriften
inzake het bakken van het brood. In het
Bulgaarsche dorp wordt in hoofdzaak
tarwebrood geeten, vooral nu in den
jongsten tijd de aanplant van rogge in
het belang van den aanplant van tarwe
is beperkt. De boerinnen bakken ge
woonlijk voor één of twee weken brood
tegelijk. Bovendien bakken zij ook nog
kleine broodjes van zuiver tarwemeel,
welke zeer gezocht en buitengewoon
smakelijk zijn. Sedert eenigen tijd vindt
men in verscheidene dorpen ook aan de
gemeenten bchoorende ovens, welke het
bakken van het brood door de bevolking
vergemakkelijken en bovendien be
antwoorden aan de eischen der hygiene,
hetgeen in vele kleine boerderijen niet
het geval is. Hierbij wordt meest altijd
grof uitgemalen tarwemeel gebruikt.
In de Bulgaarsche steden daarentegen
bestaan bindende voorschriften voor het
mengen van het graan en bovendien 2ijn
de broodprijzen er vastgesteld gewor
den. Vroeger woog het brood van alle
soorten juist één kilo en wit brood uit
fijn gemalen tarwemeel kostte toen
7 lewa gewoon wit brood uit iets min
der fijn meel 6 lewa.
Verleden jaar gingen de bakkers op
voorschrift van de regeering over tot het
bakken van het reeds genoemde "volks
brood». Het werd te koop gesteld tegen
den prijs van 5 lewa en werd vervaar
digd uit tarwemeel, waaraan 15 °/0 ze
melen waren toegevoegd. Dit laatste
was noodig om den lagen prijs van dit
soort brood te kunnen handhaven. De
bakkers kregen het voor het volksbrood
bestemde meel geleverd met het voor
geschreven percentage zemelen, zoodat
zijzelf met de kwaliteit van het brood
niet konden knoeien.
In Bulgarije wordt voor het overige
ook nog zuiver roggebrood gebakken,
dat aldaar als luxe-brood geldt en 5 lewa
per 500 gram kost. In de steden zijn, ten
slotte, ook nog kleine ronde brooden
te koop, die eveneens 500 gram wegen
en met melk zijn toebereid. Zij kosten
vier lewa.
In November van verleden jaar wer
den in verband met den oorlog belang
rijke maatregelen getroffen op het gebied
van de broodvoorziening. Het "volks
brood» verdween uit den handel en in
plaats hiervan verkoopt men thans
tarwebrood van de tweede soort, het
welk buiten de 15 °/0 zemelen thans ook
nog met 30 °/o maïsmeel is gemengd,
Bovendien werd het gewicht verlaagd
tot 900 gram, maar tevens werd ook de
prijs verlaagd tot 4,50 lewa. Het witte
brood van de eerste soort bleef welis
waar bestaan, maar het gewicht werd
op 800 gram vastgesteld en tevens werd
de prijs van dit brood verhoogd tot
8 lewa. Het roggebrood, dat tamelijk
weinig wordt gegeten en dat voor het
overige niet in alle bakkerijen verkrijg
baar is, heeft zijn gewicht behouden en
ook zijn prijs is onveranderd gebleven.
Uit deze gedrongen samenvatting
blijkt, dat de broodsoorten, welke het
meest in Bulgarije worden gegeten, nau
welijks duurder zijn geworden en de
arbeider derhalve in staat werd gesteld
brood naar hartelust te koopen. Hierbij
dient er rekening mee te worden gehou
den, dat een ongeschoolde arbeider
tegenwoordig 30 tot 40 lewa, te Sofia
zelf tot 50 lewa per dag verdient.
In de steden is het bakken van het
brood onderworpen aan een strenge
controle. Onlangs werd de verkoop van
versch brood verboden tot groot
leedwezen van de Bulgaren die bij voor
keur niet alleen gaarn versch, maar zelfs
warm brood eten. Hun is echter een
groot voorrecht voorbehouden gebleven:
zij eten zooveel brood als zij lusten en
kunnen, indien zij het wenschen, van
soort veranderen. Dat is in vele landen
van Europa een luxe geworden.
DE K00RMBL0EM
TELEFOON i 267.
11 VOOI
