DE NIEUWE MELKPRIJS
HET KOOLZAAD.
Arbeid adelt
LANDBOUWWEEKBLAD
Voor en door de
Landbouwers
De gouden bergen uit t Payottenland.
AALST 8 JUNI 1947.
Verschijnt iederen Zondag
26ste JAARGANG Nr 1253
Abonnementsprijs
50 fr. 's jaars.
Bureelen
Zeebergkaai, 5, Aalst
Telefoon Nr 267.
Postcheckr. 1425.93.
Handelsr. Aalst 145.
Orgaan der S. M. REDT U ZELVEN.
Het overnemen van artikelen zonder aanduiding
der bron is streng verboden.
De medewerkers zijn verantwoordelijk
voor hunne bijdragen.
Aankondigingen volgens akkoord.
Onze boeren blijven het kind der rekening.
De ontworpen zomerprijs voor de
melk van 3,27 fr. per liter, waartegen
wij in ons vorig nummer onder de
rubriek landbouwberichten reeds
protest uitbrachten, heeft een zulkda-
nige reactie in de landbouwmiddens
veroorzaakt dat de regeering het niet
heeft aangedurfd hem af te kondigen.
Een lichte verhooging werd ten slotte
toegestaan en bij ministerieel besluit
van 30 Mei 1947 (Stsbl. 1 Juni), werd
de prijs met ingang op 1 Juni 11. vast
gesteld op 3,60 fr. per liter, hierin be
grepen het bedrag van de staatssub
sidie, voor melk met een vetgehalte
van 3 t.h. Op dezen prijs, door de
zuivelfabrieken te betalen aan de
melkveehouders, mag de melkerij een
korting toepassen van hoogstens 8
centiemen per liter opgehaalde melk.
De prijs te betalen aan den melk
venter door den verbruiker is bepaald
op 3,90 fr. per liter. De prijs te be
talen op de hoeve aan den veehouder
door den venter bedraagt 3,35 fr. en
deze te betalen op de hoeve door den
verbruiker aan den veehouder is vast
gesteld op 3,85 fr.
Voor hoeveboter werden de prij
zen bepaald als volgt
bij levering franco kleinhandelaar,
46,25 fr. per kg.
bij levering franco grootverbruiker,
47,75 fr. per kg.
te betalen door den verbruiker, 50
fr. per kg.
Wat van deze prijzenre-
glementering tc denken?
Daar de verbruiker van de vermin
dering niet profiteert, zal zij enkel
voor gevolg hebben de staatstoelage
te verminderen en heeft zij geen in
vloed op de levensduurte. Er ge
schiedt een financiële besparing op
den rug onzer melkveehouders, dan
wanneer de staatssteun oorspronke
lijk bedoeld was ten bate van den
verbruiker.
De nieuwe prijs is onvoldoende,
daar hij de voortbrengstkosten niet
dekt. Volgens de berekeningen opge
maakt door de bevoegde diensten van
het Ministerie van Landbouw, be
draagt de gemiddelde kostprijs van
een liter melk, aan den landbouwer
3,83 fr. den liter. De prijs van 3,75 fr.
Per liter tijdens de wintermaanden
berokkende aldus aan den veehouder
verlies. Dit verlies kan de veehouder
tijdens de zomermaanden, wanneer de
kceien meer melk geven mits geringer
voederkosten, eenigszins inhalen. De
thans toegepaste prijsvermindering
verhindert deze compensatie. Hierte
gen moeten wij dan ook met klem
verzet aantekenen.
Wat blijft er in deze voorwaarden
van de door den heer Spaak tijdens
de regeringsverklaring beloofde goe
de rentabiliteit voor de landbouw
producten
In sommige landbouwpers werd
alsdan met vreugde gesproken van de
verandering in de goede richting der
landbouwpolitiek van de regering.
Wij, die weten wat beloften van po
litiekers waard zijn, hebben ons aan
dit optimisme niet bezondigd.
Naar onze mening zijn er maar
twee logische oplossingen mogelijk
om aan onze veehouders een behoor
lijken melkprijs te verzekeren.
1) ofwel voor gansch het jaar een
gemiddelden prijs bepalen, welke de
voortbrengstkosten dekt en boven
dien een redelijke winstmarge omvat
2) ofwel, indien men een voordeli
ger prijs verlangt tijdens de zomer
maanden, tijdens de wintermaanden
een verhoogden prijs toelaten, welke
in voldoende mate rekening h .udt
met de verminderde melkvoortbrengst
en de hogere kosten der voeding van
het vee. Het is daarom niet nodig
den staatssteun te vermeerderen. De
verbruiker zal<er gemakkelijk in toe
stemmen tijdens den winter enkele
centiemen meer te betalen per liter
melk of enkele franks per kg. boter,
zoals dit in normale tijden het geval
was. Wat de productie betreft, zou
deze regeling de kalvingen in den
herfst bevorderen en aldus de melk
en zuivelmarkt in den zomer ontlasten.
Tegen het bezwaar, dat op die
wijze de levensduurte zou stijgen, kan
volgend argument worden gesteld
waar geen kritiek wordt gevoerd te
gen het betalen van een pint bier te
gen 5 fr. en meer, kan ook redelijker
wijze door den verbruiker geen ver
zet worden gemaakt tegen de betaling
van enkele centiemen meer tijdens de
wintermaanden voor een liter melk.
het beste en meest volledig voedsel.
Indien de regering dan toch wil
streven naar verlaging van de melk
prijzen, dan moet zij er voor zorgen,
dat zij tijdens de wintermaanden aan
onze veehouders krachtvoeders be
zorgt tegen lagere prijzen, dan zulks
tot heden het geval is. Onze landbou
wers hebben er niets tegen op den
verkoopprijs hunner producten een
(Zie vervolg 4de bladzijde le kolom).
Weet ge. dat in vroeger jaren de
Vlaanderaars,- in het seizoen van het
koolzaad, een speciale reis onderna
men naar Brussel of Halle, om de'be
toverende pracht te zien van de goud
gele veldendat de Kempenaars toen
spraken van de gouden bergen uit
het Payottenland
Gedurende de bezetting hebben wij
die gouden pracht zelf weer kunnen
bewonderenZelfs dit jaar nog,
stonden menige Brabantse heuvels als
gele ruggen te blekkeren in de late
lentezon
^ie zou, honderd jaar geleden,
kunnen denken hebben, dat het kool
zaad, of laat ons op zijn Brabants
zeggen: de sloren, uit onze landou
wen zou verdwijnen, dat Brabant zijn
gouden kroon zou moeten prijs ge
ven En toch de uitbating van de
oliebronnen, de ontdekking van de
electriciteit, de steeds aangroeiende
invoer van uitheemse oliezaden, moe
sten onvermijdelijk de sloren op het
achterplan duwen. Stel U voor dat
om dergelijke economische oorzaken,
binnen afzienbaren tijd, de vlas-
gaards, den blauwen kroon der
Vlaanders, uit de velden zouden ver
dwijnen
Want zoals men weet, werd het
sloorzaad, in vroeger jaren, gebruikt
om er olie of smout uit te «stampen»,
waarmede geslachten na geslachten
zich bij avondwerk verlicht hebben.
Van het uitgeperste zaad bleef het
rogbrood over, voor het melkvee.
En het is bewezen, dat gedurende den
oorlog de corporatie het gewonnen
koolzaad liet gebruiken voor de be
reiding van margarine, wat onze toen
malige zo moeilijke voedselvoorzie
ning zeer ten goede is gekomen.
Met het verdwijnen van het kool
zaad ging gepaard het verdwijnen
van de bij ons veel verspreide stamp
molens, waar het sloorzaad geperst of
gestam )d werd, tot het verkrijgen
van de olie. Nu nog staan over gans
Brabant vele afgetakelde stampmo
lens verspreid. Ze waren veelal ver
bonden aan de gewone wind- of wa
termolens, die nu nog hun bedrijf uit
oefenen. Vele huizen en families wor
den nog genoemd naar dat oude be
drijf. Herbergen dragen zelfs hun
naam. De stampmolens behoren tot
het verleden, tot de folklore. Het
koolzaad van gedurende den oorlog
werd trouwens in modern ingerichte
fabrieken tot olie geperst. De oude
stampmolenaar zou deze ingewikkelde
machines niet meer herkennen.
De Brabantse bieboeren deelden
eveneens het lot der sloren. Nu nog
hoort men zeggen In den tijd van
de sloren, dan waren er bieën 't Is
eigenaardig, maar ge zult, evenals wij,
kunnen vaststellen hebben, dat sedert
de wedergeboorte van het koolzaad
(Zie vervolg 2' bladzijde 1' kolom)
De
Koornb!
Loem
Brabants boerenmeisje, in de gulle armen het zwaargeladen
koolzaadsymbool van trots, van arbeid, van jengd en van
gehechtheid aan den veien Brabantsen grond der voorvaderen.
