Evolutie van de
Landbouwmechanisatie*
LANDBOUWBERICHTEN
V er zekering en*
- 24 Jan. 1953 -i 3
DE KOORNBLOEM
In het vooruitzicht van het Inter
nationaal Salon van Machines en pro
ducten van de landbouw hebben de
inrichters ons onderstaande tekst toege
zonden.
Onze lezers moeten hierbij bedenken
dat het vraagstuk van de landbouw
mechanisatie zich anders stelt voor de
kleine bedrijven dan voor de grote. Het
is dus een geboden eis dat oordeelkundig
wordt tewerk gegaan en dat raad van
bevoegde en ervaren mensen wordt in
gewonnen, zoals elders in ons blad wordt
aanbevolen.
Wanneer we nagaan hoe dicht België
bevolkt is, dan blijkt duidelijk dat de
landbouw er steeds een zeer belangrijke
plaats innam.
Gedurende eeuwen moest de land
bouw zich met een beperkt aantal werk
tuigen tevreden stellen zoals ploeg, egge,
landrollen. wagens en karren op houten
wielen met ijzeren banden, zeisen, schop
pen, enz...
Tot omstreeks 1840 was de bevoor
rading hoofdzakelijk afhankelijk van de
opbrengsten der inlandse oogsten om
wille der zeer trage vervoermiddelen.
Omstreeks het midden van de 19' eeuw
heerste een bittere hongersnood toen de
aardappeloogst door de ziekte ver
nietigd werd.
Nochtans, dank zij de uitvinding van
de stoommachine werd de transportduur
tussen de vastelanden merkelijk korter.
Toen rond 1842 de eerste locomobiel
gebouwd werd, was dit een belangrijke
mijlpaal in de geschiedenis van de land
bouw, niet alleen voor wat de mechani
satie betreft, maar vooral op econo
misch gebied. Door het gebruik van
de locomobiel kon het dorsen der graan
gewassen rapper uitgevoerd worden
tegen lager kosten.
Anderzijds heeft zij er veel toe bijge
dragen om aanzienlijke uitgestrektheid
in overzeese landen productief te maken
buitengewoon grote hoeveelheden
graangewassen werden in Europese
landen ingevoerd hetgeen een sterke
prijsdaling voor gevolg had.
De Europese landbouw heeft nochtans
zeer moeilijke tijden gekend waartegen
zij niet bestand was en de aanpassings-
duur was dan ook lang en pijnlijk. Wan
neer we in gedachten tot dit tijdperk
teruggaan, stellen we vast dat de land
bouw miskend was, er bestonden geen
beroepsverenigingen, de techniek was
nauwelijks in zijn aanvang, van geld
voorraad was er geen sprake...
Later, dank zij de bevindingen van de
wetenschap, nam de landbouweconomie
een nieuwe richting en de crisis ver
minderde langzamerhand.
Men zal zich zeker wel herinneren dat
nog niet zo lang geleden de wer
ken op het land en deze binnen de hoeve
uitgevoerd werden door gespan in de
grote en de middelmatige bedrijven. In
de minder uigestrekte hoeven werd het
gespan alleen benut voor de lastigste
werken terwijl de andere met de hand
gedaan werden.
Zelfs in de grote exploitaties gebruik
te men handenarbeid voor het maaien
der graangewassen, het schoven binden,
het vlas plukken, het rooien van wor
telgewassen en aardappelen.
De kruiwagen was het enigste ver
voermiddel in de kleine bedrijven die zo
talrijk zijn in de Vlaanders.
Omstreeks 1880 kwam het gebruik
van de bespannen hakmachines, bieten
en aardappelrooiers in voege op de grote
boerderijen.
De landbouwmechanisatie zoals
we deze hedendaags opvatten, is in feite
oorspronkelijk uit de Verenigde Staten.
Sinds Mac Gormick de eerste dors
machine bouwde, heeft er de mechanisa
tie zich met een verrassende snelheid
ontwikkeld en verspreid.
Op het gebied van landbouwmecha
nisatie had Amerika een voorsprong
van een twintigtal jaren op Engeland,
waar de bouw en het gebruik van de
eerste landbouwmachines een zekere uit
breiding begonnen te nemen.
Rond 1880 zien we het invoeren in
België van de eerste oogst- en hooima-
chines en de eerste afromers worden ge
bouwd. Het invoeren van de tractor da
teert sinds 1907. Gedurende de oorlog
1914-1918, deed de mechanisatie grote
vooruitgang bijzonderlijk in Amerika
zodat de landbouwmachines met nieuwe
technieken verrijkt werden.
Sinds 1918 heeft de constructie van
landbouwmachines een grondige om
wenteling ondergaan de eerste tractor
typen werden aanzienlijk verbeterd, ma
chines voor nieuwe behoeften werden
vervaardigd en geperfectionneerd. Dank
zij de stroombedeling op het platteland
werden de levensvoorwaarden merkelijk
verbeterd en kon de electro motor voor
de werken binnen de hoeve benut wor
den.
Naarmate nieuwe machines op de
markt kwamen, werden de boeren ont
last van de moeilijkste en de vervelend
ste werken.
De jaren gaan voorbij en zo komen
we tot 1940 de invoer van de land
bouwmachines ondergaat een merkelijke
vertraging en de nationale constructie
lijdt aan een schaarste van grondstoffen.
Meestal is men ertoe genoodzaakt wis
selstukken te kopen en het bestaande
materieel ten beste te benutten.
In de loop van 1940 1944 (zoals onder
de eerste wereldoorlog) werden de oude
technieken door nieuwe vervangen.
Sinds 1946 wordt de landbouw op een
uiterste vlug tempo gemechaniseerd en
gemotoriseerd de maaidorser wordt op
de Belgische markt gebracht waar men
ook een uitgestrekte voorraad van de
nieuwste en meest gevarieërde land
bouwmachines aantreft. De tractor is nu
een zeer beweegbare en zuinige motor
geworden met een groot aanpassings
vermogen men mag terecht zeggen dat
hij de onmisbare hulp is op vele land
bouwbedrijven door een goed aange
past gebruik kunnen de kostprijzen van
de meeste landbouwwerken aanzienlijk
verminderd worden.
Men schat dat er voor het ogenblik in
België 20.000 gemotoriseerde toestellen
in werking zijn (tractoren, motocultors,
jeeps) en het blijkt dat de behoeften van
de landbouw voor 1952 ongeveer 2.000
machines bedroegen. Weliswaar vrezen
sommigen dat de landbouwer geneigd is
te grote kapitalen te beleggen voor zijn
uitrusting. Hierop kan weerlegd worden
dat de Belgische landbouw veel ten
achter was in haar uitrusting in verge
lijking met de omliggende landen met
dewelke onze landbouw veel gemeens
heeft en waar men in evenredigheid
meer tractoren aantreft.
Er kan dus geen sprake zijn dat de
Belgische markt verzadigd zou zijn en
men mag derhalve veronderstellen dat
de motorisatie nog een groter ontwikke
ling tegemoet gaat. Door de motorisatie
is het immers mogelijk de opbrengsten
te verhogen, de kostprijzen te verlagen
en het risico van verlies en schade
door weergesteldheid te verminderen.
De constructeurs hebben er onver
poosd naar gestreefd zuiniger, sterker
en meer geperfectionneerde motoren te
bouwen. Nu mag gezegd dat het verloop
tussen 2 revisies verdubbeld werd. Deze
(Zie vervolg onderaan 3e kolom).
Staatstoelagen voor de ontginning
van braakgronden.
Het Koninklijk besluit van 15 Decem
ber (Stsbl. 15 Januari 1953) bepaalt de
voorwaarden waaronder het Ministerie
van Landbouw toelagen toekent voor
de ontginning van braakliggende gron
den.
Ziehier de bijzonderste bepalingen
van dit besluit
Art. 1. Binnen de perken van de be
grotingskredieten en onder de hierna
bepaalde voorwaarden, kan onze Mini
ster van Landbouw aan de eigenaars en
de exploitanten (uitbaters) van braak
gronden die ontginningen ter hand ne
men, op hun verzoek, een toelage van
2.000 fr. per ha ontgonnen braakgrond
verlenen.
De toelage wordt bij voorkomend
geval tussen de eigenaars en exploitan
ten verdeeld naar verhouding van de
bijdrage van ieder van hen in de ont-
ginningskosten.
Art. 2. Als braakgronden worden be
schouwd, gronden die nooit voor land-
tuin- of bosbouwproductie werden ge
ëxploiteerd.
Voor de toepassing van dit besluit
worden met braakgronden gelijkgesteld,
gronden die voor bosbouwproducten
werden aangewend en waarvan de bo
men gekapt zijn.
Art. 3. De aanvragen voor toelage
dienen gedaan aan de Rijkslandbouw-
kundige van het gebied.
Deze onderzoekt ter plaatse of de
aanvraag ontvankelijk is. Hij maakt het
bestek op van de werken die dienen
uitgevoerd om de grond voor land- of
tuinbouw geschikt te maken. Wanneer
de grond voor tuinbouw bestemd is,
wint hij het advies in van de Rijkstuin-
bouwconsulent van het gebied.
Art- 4. De toelage wordt enkel ver
leend wanneer volgende voorwaarden
vervuld zijn
1) de aanvrager moet van Belgische
nationaliteit zijn
2) zo de grond aan een gemeente of
een openbare instelling toebehoort, moet
de wijziging in het genot regelmatig toe
gelaten zijn
3) de ontginning moet uitgevoerd
worden volgens de onderrichtingen van
de Rijkslandbouwkundigemet de ont
ginningswerken mag geen aanvang
worden gemaakt vóór het onderzoek
ter plaatse van deze ambtenaar
belangrijke factoren zullen ongetwijfeld
de landbouwers aanzetten hun uitrusting
te verbeteren en aan te vullen.
Zo de tractor maar de besparing van
één werkman toelaat, wordt het budjet
van de hoeve op het einde van het jaar
met 50 of 60 000 fr. lichter, hetgeen de
afschrijving van een belangrijk kapitaal
vertegenwoordigt.
Rekening houdend met de grote ver
scheidenheid en de hoge prijzen van ge
specialiseerd materieel noodzakelijk
in elk goed geleid bedrijf zal de land
bouwer al het mogelijke doen om de
finantiële uitgaven voor zijn uitrusting
in te krimpen daarom dient bijzondere
aandacht geschonken aan de afdoende
oplossing machines in gemeenschap
of in samenwerking te kopen. Mis
schien kan het wel voordelig zijn zich
tot een ondernemer te richten die
over een uitgekozen materieel beschikt
en de werken tegen een forfaitairen prijs
kan uitvoeren. Door het groot aantal
"gebruiksdagen„ van het materieel, zal
het den ondernemer in vele gevallen
mogelijk zijn te werken aan gunstige
voorwaarden. De beperking tot een
strikt minimum van de bezoldigde han-
4) de grond moet, na ontginning, ge
schikt zijn voor land- of tuinbouw en
voor een van deze doeleinden gebruikt
worden
5) betreft het een bosgrond die na de
houthak braak is blijven liggen, dan mag
de aanvrager over de opbrengst van de
kapping niet beschikt hebben, tenzij de
kapping ten minste vijf jaar vóór de da
tum van de aanvraag heeft plaats gehad.
Art. 5. De toelage wordt verleend
op advies van de Rijkslandbouwkundige.
Bestrijding van het mond- en
klauwzeer.
Het ministerieel besluit van 16 Januari
(Staatsblad 18 Januari) wijzigt als volgt
het Ministerieel besluit van 2 December
1952 waarvan wij kennis gaven aan
onze lezers
Art. 1. Het artikel 1 van het minis
terieel besluit van 2 December 1952
waarbij alle verzamelingen van herkau
wers en varkens op gans het grondge
bied van het land verboden worden,
wordt door de volgende bepalingen ver
vangen.
Art. 1Het houden van jaarmark
ten, markten en andere verzamelingen
van herkauwers en varkens met het oog
op de verkoop er van is op gans het
grondgebied van het Koninkrijk ver
boden.
Het houden van prijskampen, met
inbegrip van fokveedagen, keuringen of
tentoonstellingen van herkauwers of van
varkens, is eveneens op gans het grond
gebied van het Koninkrijk verboden,
behoudens bijzondere toelating van de
Minister van Landbouw. Dit besluit is
op 18 Januari 1.1. van kracht geworden.
Denemarken.
Denemarken moet bijna alle voeder
koeken voor zijn talrijke veestapel in
voeren.
Men schat de jaarlijkse invoer op
ruim 500.000 ton, wat een waarde ver
tegenwoordigt van circa 2 milliard 500
millioen frank.
Een afgevaardigde van de verzeke
ringsmaatschappij NOORDSTAR-
BOERHAAVE is alle 1' en 3' zaterda
gen in ons lokaal van 10 tot 12 uur. om
U kosteloos inlichtingen te verstrekken
inzake verzekeringen Brand-Ongevallen
Leven, waar hij voor rekening van het
hoofdagentschap R.U.Z. de zaken
behandelt.
denarbeid is ongetwijfeld een van de
bijzonderste bekommernissen van ieder
bedrijfsleider.
Het is van het allergrootst belang
voor de landbouwer zijn uitrusting met
zorg te kiezen om op het einde van het
jaar gunstige resultaten te boeken het
is noodzakelijk het materieel aan de
eisen van de exploitatie aan te passen.
In deze gedachtengang zullen de land
bouwers zeker begrijpen dat ze er alle
belang bij hebben de grote Internatio
nale Tentoonstellingen te bezoeken in
Duitsland, Engeland, België, Frankrijk,
enz.
Al wat de moderne techniek betreft
wordt daar geëxposeerd dit zal de be
zoekers een idee geven van de actuele
strekking van de nieuwste landbouw-
constructies en voor de eventuele kopers
is dit een interessante aanwijzing.
In de grootse Eeuwfeestpaleizen waar
het Landbouwsalon van Brussel ge
houden wordt, zullen de landbouwers
een waardevolle documentatie vinden en
de uitzonderlijke gelegenheid hebben
een nauwkeurig materieelonderzoek te
doen.
i
