Uierontstekingen.
Spoken in Huis
DE'KOORNBLCLM 25 Sep\ 1954
3
Ge weet het niet
VRAAG Sinds verscheidene jaren
voeder ik aan mijn mestvee het rund-
veemestmeel van Redt U Zeiven. En ik
moet zeggen, ik heb er mij steeds goed
mee bevonden. Deze zomer echter ben
ik gaan twijfelen. Een groot gedeelte
van het vrouwelijk vee zit met uieront
steking. Nu heb ik hier een gebuur, die
beweert dat het goed mogelijk is dat er
in het voeder stoffen voorkomen, die
prikkelend werken op de uier, waardoor
ze een slechte invloed zouden hebben
op de ontstekingIk kan het moeilijk
aannemen, daar ik vroeger jaren toch
noqit iets van ontsteking heb gemerkt
en toch juist hetzelfde meel voederde
Kunt U me daar wat uitleg over geven
ANTWOORD Het is soms op
vallend hoe gemakkelijk geburen
met een of ander weg weten. De
moeilijkheden waarmee ge hebt te
kampen, schijnen voor hen maar
een peulschilletje... ten minste zo
lang ze zelf niet in de miserie gera
ken.
Wat ge zegt is heel juist. Indien
ge vroeger met het meel geen last
had, waarom nu dan wel In het
voeder komt geen enkele grond
stof in voor, die een ongunstige
werking op de uier uitoefent. Dat
zou trouwens nog al erg zijn. De
voeders worden immers door vak
mensen gemaakt juist om te ver
mijden dat er nadelige elementen
in zouden voorkomen. Met die
uierontstekingen zit het echter
helemaal anders. Het moet zijn dat
ze tegenwoordig een zeer versprei
de kwaal zijn want langs alle zijden
horen wij er over klagen.
Wat de oorzaak er van zou zijn?
Wij lazen hierover onlangs in «Het
Boerenfront een bijdrage van een
veearts. Wij drukken ze hier volle
dig af, zodat U meteen een volle
dige verklaring hebt van het on
gewone optreden van de uieront
steking. U zult daarenboven mer
ken dat dergelijke ziekten meer
vallen onder de bevoegdheid van
een veearts dan onder die van een
of ander bereidwillige gebuur.
Als een veearts een collega uit
een andere streek ontmoet is zijn
eerste vraag komen er in uw streek
ook zoveel gevallen voor van uier
ontsteking, waarmee behandelt gij
die uierontstekingen Welk resul
taat bekomt gij met die behande
ling
Het is inderdaad opvallend hoe
veel koeien met een dik gezwollen
uierkwartier van de weide moeten
gehaald worden. Die koeien lijden
er erg onder en verliezen alle eet
lust. Bij veel koeien is de dij, langs
de kant van het zieke kwartier,
daarbij ook nog zeer gezwollen,
wat bijgevolg wijst op het feit dat
wij niet met de gewone vorm van
uierontstekingen te doen hebben,
maar met een vorm waar het orga
nisme heftig onder lijdt maar ook
tegen reageert. Dat zwellen van de
dijspieren wijst op een bloedver
giftiging die uitgaat van de micro
ben die in de uier zitten en meteen
op het verweer dat uitgaat van de
witte bloedcellen die zich verzet
ten tegen die zeer gevaarlijke in
dringers.
Wij hebben hier immers te doen
met de meest gevaarlijke vorm van
uierontsteking, nl. de pyogenes-
vorm. Vroeger kwam nu en dan
een geval voor bij een te plots
drooggezette koe. Nu komt die
pyogenesmastitis zo veelvuldig
voor dat elke veearts iedere dag
zoveel koeien te behandelen krijgt
als normaal op één jaar.
De oorzaak kan aan niets anders
te wijten zijn dan aan dit buiten
gewoon nat seizoen waardoor de
grond ook zo koud geworden is
waarop de koeien 's nachts moe
ten slapen. Elke boer weet dat een
uier zeer gevoelig is voor koude
en het kon dan ook niet uitblijven
of er moest iets volgen uit dat
voortdurend contact van de uier
met die koude natte grond.
Wat er dan uit gevolgd is be
paalde microben die in de uier
aanwezig waren in klein aantal en
onder onschadelijke vorm, zijn zich
in die verkoude uier gaan verme
nigvuldigen en zijn er schadelijk
geworden zowel voor het zieke
kwartier als voor het dier zelf.
Hier immers helpen geen anti
biotica als penicilline of strep-
tomycine waarmee wij de gewone
vormen van uierontstekingen baas
konden. Men gebruikt wel Chlo
ramphenicol of Aureomycine maar
met zeer wisselend resultaat.
Over 't algemeen is het vooruit
zicht op genezing van het zieke
kwartier zeer matig. Dat kwartier
mag men practisch als verloren
aanzien. Daarbij heeft men later
nog veel last met dat kwartier om
dat de ene abces na de andere
zich in dat kwartier vormt en open
breekt, waarbij de uier en de melk
bezoedeld worden met zeer ge
vaarlijke microben. De melk van
die koeien mag volgens bestaande
wetgeving niet verkocht, noch aan
de melkerij geleverd worden.
Het is dus een zeer vervelende
ziekte die deveehouders weer eens
moet attent maken op het belang
van de melkhygiëne.
a) Het melken moet zacht gebeu
ren stoten en kwetsuren vermijden.
b) Volledig uitmelken.
c) De melkmachines goed rege
len vacuum en aantal zuigingen.
d) Zorgen dat de koe op korte
tijd uitgemolken is en dat de uier
eerst gemasseerd wordt eer de
tepelhouders afgetrokken worden,
dit om volledig uitgemolken te zijn.
e) De uiers controleren met bro-
mothymolpapier, dit laat toe ver
dachte koeien tijdig op te sporen
en te behandelen en daardoor
vermijdt men eveneens het over
dragen met tepelhouder of hand
van de nog niet zichtbare maar
reeds aanwezige infectie van de
ene koe naar de andere.
f) De periode van het droogzet-
ten meer dan ooit verzorgen men
mag wel de melkingen geleidelijk
verminderen maar nooit nalaten
van volledig uit te melken.
De veehouders moeten beseffen
dat zij alle belang hebben bij rein
heid bij 't melken reine koeien,
reine uiers, reine handen, reine
stallen laat toe gezonde melk te
winnen, gezonde kalveren te kwe
ken en is een afdoende verzekering
dat uit de gezondblijvende uiers
van uw koeien gedurende vele
jaren volwaardige melk zal stro
men.
Als zich bij u een geval van
Pyogenesmastitis moest voordoen
haal er dan vlug een veearts bij
alleen door zeer vroegtijdig in te
grijpen kan uw dier misschien nog
gered worden. Maar begin niet
met zelf er aan te kwakzalveren
dit kan het verlies van uw dier
maar verhaasten. Melk vooral
nooit de stinkende vuiligheid die
in het zieke kwartier zit op de
grond dit is het beste middel om
die microben de gelegenheid te
geven ook in de uiers van de an
dere koeien in te dringen. Melk
dat sekreet in een pannetje en giet
het weg in de beirput. Veehou
ders let vooral op dit punt
Tot besluit zouden wij hier een
raad willen bijvoegen ingeval van
zulk nat en koud seizoen zou het
niet aan te raden zijn in weiden
waar de koeien overnachten, een
afdak te plaatsen, opdat de dieren
ten minste 's nachts op droge en
minder koude grond zouden kun
nen liggen En een paar bossen
stro zullen er ook wel geen kwaad
doen.
VRAAG Sinds enkele tijd horen
wij 's avonds, vooral als het heel stil is
in de keuken, een zacht en snel kloppen
of tikken, 't Is precies of er een horloge
aan 't tikken is. Ik heb al horen beweren
dat dit een voorteken zou zijn dat .er
binnenkort een familielid zou sterven.
Dat geloof ik natuurlijk niet, maar toch
zou ik willen weten wat dat tikken bete
kent.
ANTWOORD Daar het tikken
heel zacht is, ligt het voor de hand
dat ge het alleen hoort als het heel
rustig is in huis. En voor iemand die
niet weet waardoor dit tikken wordt
veroorzaakt, heeft het misschien
wel iets spookachtigs. Het volksge
loof heeft doorgaans niet zoveel
vandoen om aan iets abnormaals
te gaan geloven. Al naargelang de
streek wordt aan dat tikken een
verschillende betekenis toegekend
hoewel het voorteken van de
dood wellicht het meest is ver
spreid.
Dat kloppen is echter niets anders
dan de lokroep van een zeer klein
houtkevertje, waarvan de gaatjes
in zachte houtsoorten overal te zien
zijn. Men vindt ze in de meubels, in
de deuren, plankenvloeren, trap
pen, enz. Óp de slaapkamer vindt
men onder bed soms van dat hout-
meel. Dat is ook afkomstig uit die
gaatjes, waar de larven van het
kevertje zich gangen aan 't boren
zijn. Dit spookachtig kloppen is dus
niets anders dan het mannetje dat
het wijfje lokt, door met zijn kop
snel en regelmatig tegen de wand
van het gaatje te tikken, waarin het
zit zerborgen.
Die kevertjes hebt ge ongetwij
feld al gezien, want sommige dagen
vliegen ze zo maar door het huis.
Ze zijn echter zo klein en onooglijk
dat de meeste mensen er geen
aandacht aan besteden. Het zijn
heel kleine, donkerbruine ineenge
drongen kevertjes van slechts een
paar millimeter lengte.
Sommige mensen hebben de ge
woonte aangenomen, terbestrijding
van de vliegen wat DDT-poeder op
de vensterrand te leggen. Daar
treft men dan ook regelmatig van
die kevertjes dood aan.
Heeft het tikken op zichzelf niets
te betekenen, toch moet er een
woordje gezegd over de schade die
deze kleine beestjes veroorzaken.
Want wie heeft er van de molm
geen schade? Wij hopen volgende
week, in een speciaal artikel daar
breedvoerig op terug te komen.
Rond de Witloofteelt.
Een zeer gevreesde ziekteHet Rotten.
(Vervolg van le bladzijde)
We hebben daar eerstens het
product AA Witlo, een organisch
kwikmiddel waarin de wortels moe
ten worden ondergedompeld voor
het inleggen. De gedompelde wor
tels moeten binnen de twee dagen
worden opgekuild. Het gebruiken
van te sterke oplossingen of lan
gere dompeltijden zijn gevaarlijk
doordat ze groeiremmingen kun
nen veroorzaken.
Het product op basis van kwik is
GIFTIG zodat het voederen van
ontsmette wortels aan vee af te
raden is en zelfs gevaarlijk.
Interessanter lijkt ons dan ten
slotte een product, dat weliswaar
sinds jaren bestaat, maar de laatste
tijd meer en meer wordt gebruikt
BRASSICOL, op basis van penta-
cloornitribenzeen, hetwelk speci
fieke zwamdodende eigenschap
pen bezit.
De behandeling met dit product
in poedervorm is veel eenvoudiger
dan het hierboven aangehaalde
AA Witlo. Het dient onder de
grond gemengd of er op uitge
strooid. HET GROOTSTE VOOR
DEEL ECHTER IS DAT HET PRO
DUCT BRASSICOL NIET GIFTIG
IS NOCH VOOR MENS NOCH
VOOR DIER, zodanig dat behan
delde witloofwortels aan de dieren
kunnen vervoederd worden.
Behandeling.
Inlegperceel. - Alvorens de
inkuiling te beginnen zal het raad
zaam zijn het ganse inlegperceel
te bestuiven met 12-25 gr Brassicol
per m2. Zorgvuldig inhakken in de
bovenste 10 cm verdient aanbeve
ling. Op elk bedrijf kan die behan
deling met succes worden toege
past.
Dekaarde. - Deze wordt fijn
verkruimeld en bestrooid met 200
gram Brassicol per m3 (kubieke
meter) grond. Innig doorwerken is
aan te bevelen.
Op ingekuilde wortels. - Na
de inkuiling of bij het inleggen
I verstuift men 25 gr Brassicol per m2
vooraleer de dekaarde over te
j brengen. Per gewone laag zal men
j dus iets van 1 kg Brassicol nodig
hebben.
Een zeker resultaat mag worden
verwacht bij combinatie van deze
drie behandelingen samen.
Het loont alleszins de moeite dit
product eens te beproeven in onze
witloofstreek. Voortgaande op de
gunstige berichten sedert een paar
jaar verkregen uit proeven in het
Brusselse, brengt dit product een
gunstige wending in de bestrijding
van het rotten bij witloof.
Het is geen wonder dat in deze
streek dit soort ontsmetting reeds
een ruim toegepaste practijk is.
Beroepsleergangen in de Rijkszuivelschool te Gent.
Met de e.k. winterperiode zal in de Rijkszuivelschool te Gent opnieuw
een cyclus van beroepsleergangen of vakcursussen worden ingericht.
Deze leergangen hebben tot doel vakkundige kennissen (scholing) te
verschaffen aan het personeel van de zuivelfabrieken, of aan diegene
die aldaar een werkgelegenheid zoeken. De cursussen zijn ingelijks
voorbereidend voor jonge lieden die zich toeleggen tot het begeven
ener betrekking in de diensten voor veeverbetering, melkcontrool, enz.
Dit onderwijs omvat een theoretisch en practisch onderricht gedu
rende twee opeenvolgende wintersemesters van October tot einde
Maart. De lessen worden tweemaal per week gegeven namelijk de
Dinsdag- en Donderdagnamiddag van 16 tot 19 uur.
De lessen zullen aanvangen op Dinsdag 5 October 1954.
De inschrijvingskosten bedragen 50 fr. per wintercursus. Een bewijs
tot het bekomen van een spoorabonnement wordt bij de inschrijving
afgeleverd. Verdere inlichtingen te bekomen bij de Direciie der Rijks
zuivelschool, Coupure-links, 233, te Gent.
m
