Vanwaar komt
de Kopziekte
Polen likwideert zi
ii staatsboerderijen
Weekblad
Voor en door de Landbouwers
Arbeid adelt
wawM——
AALST 31 MEI 1958. Verschijnt iedere zaterdag 37ste JAARGANG Nr 1823
Beheer Zeebergkaai 5, Aalst
Tel. 242.67
Voor de Ontwikkeling en de
Standsverdediging van de Landbouwers
Orgaan van de
Landbouwersvereniging
REDT U ZELVEN
Nr 14.25.93.
O. CAUDRON.
Ter gelegenheid van de eerste
gevallen van kopziekte, die zich
verleden jaar hebben voorgedaan,
hebben wij uitvoerig in ons blad
een beschrijving gegeven van de
kopziekte en daarbij de nadruk ge
legd op het feit dat bij het eerste
vermoeden van kopziekte de vee
arts diende gewaarschuwd. Deze
keer zullen wij hierover niet ver
der uitweiden.
Vorig jaar konden sommigen
nog de zoete hoop koesteren dat
die kopziektegevallen maar een
voorbijgaande kwaal zouden blij
ken te zijn, maar nu dat ook dit
jaar zich weer verschillende ge
vallen hebben voorgedaan zal het
wel duidelijk worden wat wij ver
leden jaar schreven in geval geen
afdoende voorzorgsmaatregelen
genomen worden zal de kwaal zich
nog van jaar tot jaar uitbreiden.
Iedereen houde er in de toekomst
dus voorzichtigheidshalve reke
ning mee dat ook hij onder de
slachtoffers kan zijn. Het is zeker
te vrezen dat wij hier in ons land
dezelfde ontwikkelingsgang zullen
meemaken als men in Nederland
heeft gezien van jaar tot jaar
steeds meer gevallen. Eén voor
deel hebben wij nochtans op Ne
derland wij zullen kunnen profi
teren van de onderzoekingen die
sindsdien werden gedaan, zodat
wij nu reeds over betere wapens
beschikken.
Wat is de oorzaak van die stel
selmatige uitbreiding van de ziek
te Hierop is voor 't ogenblik nog
moeilijk te antwoorden, daar men
nog geen voldoende duidelijk
beeld heeft over het wezen van de
ziekte. Wel kent men reeds ver
schillende omstandigheden die
meewerken om het optreden van
de ziekte te bevorderen. En het is
nu langs de studie van die omstan
digheden dat men hoopt ten slotte
een helder inzicht te verkrijgen.
In de omstandigheden, die kop
ziekte kunnen te voorschijn roepen,
kunnen wij enerzijds onderschei
den, deze die in het dier zelf te
vinden zijn en anderzijds, deze die
buiten het dier liggen en gebon
den zijn aan het midden waarin
het dier komt te leven.
Innerlijke omstandigheden.
Zoals bij verschillende andere
ziekten zijn het hoofdzakelijk de
meest produktieve dieren en ook
de dieren, die door een of andere
oorzaak uit hun normale doen zijn
geraakt, die het gevoeligste zijn
voor de kopziekte. Dat is trouwens
gemakkelijk te begrijpen
De prestaties die tegenwoordig
aan onze dieren worden gevraagd.
zijn van die aard dat het organis
me zich abnormaal sterk moet in
spannen en dan ook veel gemak
keiijker uit zijn evenwicht geraakt.
Wij zeggen van een dergelijk or
ganisme dat het in een labiele toe
stand verkeert. Wij zouden van der
gelijke koeien kunnen zeggen dat
ze op de snee van een mes lopen.
De minste ongewone of nadelige
invloed vols aat om zulke labiele
dieren uit hun evenwicht te krij
gen een schijnbaar gezond dier
wordt dan plots ziek.
Veel verbeelding vraagt het ze
ker niet om in te zien dat de over
gang van de stal naar de weide
een voldoende aanleiding kan zijn
om dit reeds zo wankel evenwicht
te breken. Vooral bij dieren, die
gedurende de winter een onvol
doende en wellicht ook oneven
wichtig rantsoen hebben gekre
gen is het gevaar voor kopziekte
dan ook aanzienlijk groter dan bij
dieren die in hun voeding een vol
doende vergoeding hebben gekre
gen voor de inspanningen die een
hoge melkgifte en misschien de
dracht van een kalf hebben geëist.
Een der voornaamste aanleidin
gen tot de kopziekte is dan ook de
gebrekkige stalvoeding (wel eens
een gevolg van een te groot aan
tal dieren en dus van te weinig
voeder) vooral op het einde van de
winter, Het gaat dan ook niet op
zich hiervoor tevreden te stellen
met de dieren te geven wat toeval
lig voorhanden is. Dat het samen
stellen van een goed rantsoen niet
gemakkelijk is en een zekere vak
bekwaamheid vraagt van de vee
houders weten wij best. Wij zou
den wel wensen dat de veehouders
zelf daar evenzeer van overtuigd
waren
Het zal bovendien niet volstaan
een of ander wondermiddel te ge
bruiken om de tekorten van een
onvolledige wintervoeding op te
heffen. Velen troosten zich met het
geven van een of ander handels
preparaat dat dan zogezegd alles
bevat wat de dieren nodig hebben,
terwijl het toch een uitgemaakte
zaak is dat alleen een vakkundig
samengesteld voeder de tekorten
op het bedrijf op voordelige wijze
kan aanvullen. De voeding moet
een goed overwogen en bestudeerd
geheel vormen en pas dan kunnen
wij er op rekenen dat zelfs de
hoogste produktie de dieren niet
uitmergelt, terwijl ook het weer
standsvermogen, niet alleen tegen
over kopziekte, maar evenzeer te
genover allerlei andere ziekten,
merkelijk groter zal zijn.
(Zie vervolg 2' bladz. 2' kolom.)
Het landbouwcollectivisme, dat
in de communistische landen met
hardnekkigheid door de bewind
voerders met de meest hatelijke
dwangmethoden werd ingevoerd,
blijkt overal geleidelijk tot misluk
king gedoemd, omdat het strijdig
is met de natuurlijke drang van de
mens naar eigen bezit en omdat
het de natuurlijke wet negeert dat
eigen belang de motor is van de
vooruitgang. In al deze landen zijn
de gezagvoerders dan ook door
het verloop der gebeurtenissen ge
dwongen het privé landbouwbezit
in een of andere vorm te herstellen.
Polen levert daarvan het meest
treffend voorbeeld.
Nadat de Communisten er aan
de macht waren gekomen was een
van hun eerste daden een stelsel
van staatsboerderijen en kolcho
zen (gedwongen coöperatieve land
bouwbedrijven) op te richten naar
het Russisch Sovjetmodel. Dit stel
sel werd ingevoerd ondanks het
verzet van de boeren en zonder re
kening te houden met de vereisten
ener redelijke landbouweconomie.
Tengevolge van de aanzienlijke
daling van de landbouwvoort-
brengst en de hieruit voortsprui
tende moeilijkheden voor de be
voorrading der bevolking, heeft
de Communistische regering thans
besloten een miljoen hectaren land
bouwgronden onteigend door de
staat aan de individuële boeren te
verkopen. De noodzaak van deze
nieuwe aanpak, welke een grove
inbreuk is op de politiek van de
Communistische partij, werd tref
fend samengevat in het blad No
wa Kultura van 16 februari 1958
als volgtEen beschaafd land
moet ermede ophouden een Utopia
te zijn en een werkelijkheid wor
den. De nieuwe landbouwpolitiek
zal het platteland redden uit het
moeras waarin het zolang heeft
geploeterd.
In een bijdrage over de nieuwe
landbouwrichting geschreven door
de heer David Laidlaw vinden wij
betreffende de verkoop van de ge
nationaliseerde landbouwgronden
aan de Poolse boeren interessante
gegevens waarvan wij de bijzon
derste samenvatten ten behoeve
onzer lezers.
Sedert 1945 heeft het aantal
staatsboerderijen in Polen ge
schommeld tussen 6.000 en 6.500.
Zij werden opgericht met het bij
zonder doel als landelijke uitstal
ling te dienen overeenkomstig de
communistische leer dat de staats
boerderijen de hoogste vorm zijn
van het socialisme in de landbouw.
De na oorlogse toestand in Polen
gaf de communistische plannen
makers vrij spel. Een kenmerk van
de bv. aan Polen gehechte Oost-
Duitse gebieden was de talrijke
grote landbouwgoederen die vóór
de oorlog aan rijke Duitse grond
bezitters hadden toebehoord. De
meeste werden door de Poolse
communisten in beslag genomen
om de kern te vormen van het net
van staatsboerderijen dat heel Po
len omvatte. Men hoopte dat der
gelijke boerderijen een voorbeeld
zouden stellen op gebied van hoge
voortbrengst en de staat onafhan
kelijk zouden maken van het voed
sel dat werd voortgebracht door
de kleine landeigenaars die het
verzet vormden tegen de collecti
visering van het land.
De functie of het doel van de
staatsboerderijen was aldus in de
eerste plaats politiek. De bedoeling
was van de kleine grondbezitters
en zelfstandige boeren loontrek
kende landbouwarbeiders te ma
ken. Meer dan tien jaar lang kre
gen de staatsboerderijen een uit
gebreide voorkeurbehandeling. Zij
ontvingen een dubbele hoeveel
heid meststoffen en het grootste
gedeelte van de beschikbare ma
chines en landbouwuitrusting.
Maar ondanks deze voordelen,
was de opbrengst per ha steeds
lager dan die van de zelfstandige
boeren. Er heerste dan ook over
hethele land een bittere wrok om
dat herhaaldelijk miljoenen zlotys
door de schatkist moesten worden
bijgepast om de verliezen van de
staatsboerderijen te dekken. Radio
Warschau verklaarde op 18 maart
1958 dat slechts 20 t.h. van de
staatsboerderijen renderend wa
ren.
De noodzaak om eindelijk reke
ning te houden met de werkelijk
heid bracht de Poolse regering er
toe een groot deel van de doctri
naire en theoretische hulpmidde
len voor de landbouwvoortbrengst
te herzien en te verwerpen. De hui
dige politiek bepaalt dat de staats
boerderijen niet volledig zullen
worden afgeschaft, doch dat hun
aantal sterk zal verminderen en
dat de investeringen in de overblij
vende zal verhoogd worden meer
bijzonder wat betreft de investerin
gen die snel vruchten opleveren.
Op 12 maart 1958 verklaarde
Edward Ochab, Pools Minister van
Landbouw, in het parlement
Voor de volledige investering in
de staatsboerderijen van gans het
land hebben wij tientallen miljoe
nen zlotys nodig. Er is echter tegen
woordig gebrek aan hulpbronnen
voor investeringen en het zal nog
vele jaren zo blijven. De beperkte
hulpbronnen die in de komende
jaren zullen besteed worden aan
staatsboerderijen zullen moeten
geconcentreerd worden op boer-
De Koornbloem
Abonnementsprijs 72 fr. 'b jaars
Men kan zich abonneren op de
postkantoren en bij de briefdragers.
Postcheckr. S. M. Redt U Zeiven
Handelsregister Aalst Nr H5.
STICHTER EN BESTUURDER
De medewerkers zijn
verantwoordelijk voor hun bijdragen
Het overnemen van artikelen zonder
aanduiding der bron is verboden,
(Zie vervolg 2de bladzijde le kolom.)
