Onze wereld in de tijd
@n in de ruimte
Melkveehouderij
Si
Ministerie van Landbouw
Landbouwers,
Tuinders,
- 13 dec. 1968
3
der dat zich steeds herhaalt en dat
zich dag in, dag uit afspeelt in het
intiemste van de dingen. Toeval
Blind werkende krachten
(Vervolg en slot)
De moderne astronomische waar
nemingen tasten de ruimte af tot op
een afstand van rond de 2 miljard
lichtjaar. In de jongste jaren is naast
de waarneming via het licht de radio-
astronomie ontstaan, waardoor ook de
donkere interstellaire kosmische stof
kan worden waargenomen. Deze
stof overtreft in hoeveelheid verre
de massa van alle sterren tesamen en
is als de baarmoeder waaruit steeds
nog nieuwe sterren geboren worden.
Wanneer we nu terugdenken aan
de ouderdom van het leven op Aarde,
kunnen we beide grootheden met el
kaar verbinden door te zeggen dat het
licht, dat de sterrekundige van de
verst waarneembare nevels bereikt,
door deze stelsels de ruimte werd in
gezonden in de tijd dat het eerste le
ven op aarde zich nauwelijks begon
te ontwikkelen, en dat het licht van
andere melkwegstelsels ons nog al
tijd niet bereikt heeft, niettegenstaan
de het zich voortplant met een snel
heid van 300.000 km per sekonde.
Om al deze onvoorstelbare afstan
den enigszins binnen het bereik van
ons voorstellingsvermogen te krijgen,
kunnen we onze toevlucht nemen tot
een vergelijking wanneer men de
ouderdom van de Aarde stelt op 5
miljard jaar en deze tijdsruimte gelijk
stelt met één jaar, verlopend van 1
januari tot 31 december, moet men
volgens de bovenvermelde schattin
gen het ontstaan van het plantaardig
leven plaatsen in de eerste helft van
juli, het ontstaan van het dierlijk le
ven ongeveer op 10 november. Het
miljoen jaar van het kwartair tijdperk
waarin de mens verschijnt, begint om
22,40 uur van de 31e december; de
geboorte van Kristus komt dan op 12
sekonden voor het einde van dit denk
beeldig jaar. En wat de ruimte betreft
het stuk van het Heelal dat de mens
van de toekomst wellicht zal bereizen,
verhoudt zich tot de astronomisch
waarneembare wereldruimte als een
korreltje zand tot de hele aardbol.
Te midden van deze onvoorstelbare
werklijkheden staat de mens. Wat is
hij in deze oneindigheid Wat heeft de
mens te maken met de extra-galak-
tische nevels met hun miljarden ster
ren Heeft onze Vader in de He
mel dit alles geschapen Hierop
zullen we trachten een antwoord te
vinden.
Voor sommigen schijnt het onmoge
lijk onder invloed van zo'n overweldi
gende gegevens tot het bestaan van
God te komen. In een van zijn ge
schriften zegt Romano Guardini dat
de kennismaking met de uitgestrekt
heid van het heelal, door teleskoop en
foto's, hem deed begrijpen hoe de
godsvoorstelling van de astronoom in
houdloos kan worden bij het aanschou
wen van de kosmische werkelijkheid.
Gerard Walschap zegt het in een inter
view met Maria Rosseels, en wel een
weinig overmoedig dunkt me, nog
krachtdadiger Een ontwikkeld mens,
een wetenschapsmens kan niet gelo
vig zijn...
Maar voor anderen is juist het gi
gantische verloop van het geschapene
een van de grondslagen waarop hun
geloof, of juister gezegd hun kennis
van een almachtige God berust.
Hoe komt het inderdaad dat alles
in het reusachtige heelal zich zo or-
dematig ontwikkeld en voltrokken
heeft, en nog steeds voortgaat dit te
doen
Hoe komt het dat die miljarden ja
ren lange evolutie zich zo voltrokken
heeft dat ze uiteindelijk bij een men
selijk wezen belandde
Hoe komt het dat dieren en mensen
voortgaan zich volgens vaste wetten
te vermenigvuldigen tot miljoenen of
miljarden exemplaren die, wat hun na
tuur en hun bouw betreft, steeds op
elkander gelijken
Hoe komt het dat één van die vele
schepselen, de mens namelijk, in te
genstelling tot al het andere gescha
pene, met verstand begaafd werd, zo
dat hij er uiteindelijk kon toe komen
de wetten die de schepping beheersen
te ontsluieren en in zekere mate te
beheersen
Hoe komt het dat een mens, en dit
weer in tegenstelling met het dier,
dit onmetelijk heelal in zich kan op
nemen, zodat zijn verstand een mikro-
kosmos wordt van het makrokosmos
dat het heelal is
Is het werkelijk mogelijk dat dit
allemaal het werk en het resultaat zou
zijn van onbewust, blind werkende
krachten
We hadden het in een voorgaande
bijdrage over het onmetelijk grote en
volgens bepaalde wetten zich steeds
verder ontwikkelende Heelal. Verge
ten we echter hierbij niet dat er naast
dat onvoorstelbare grote zich ook het
haast even onvoorstelbare kleine be
vindt de cel, de atoom. Het zijn de
grondelementen waaruit de dingen be
staan, ze kunnen slechts bij middel
van elektronische mikroskopen ont
dekt en bestudeerd worden. Elke cel,
elke atoom is een wondere wereld op
zich zelf waarvan men de samenstel
ling eerst onlangs heeft kunnen ach
terhalen. Zo vond men in de atoom,
in elke atoom elektronen, protonen,
alfadeeltjes, neutronen, positonen, fo
tonen, mesonen, nukleonen, die elk
hun eigen funktie hebben en zich vol
gens bepaalde wetten in de atoom
gedragen.
Hier staan we voor het wonder van
het onvoorstelbare kleine, een won-
Hoe dit allemaal uit te legger, zon
der een bewust ordenende kracht, die
aan het geschapene de wetten gaf
volgens dewelke het zich zou te ge
dragen hebben, en volgens dewelke
het zich gedraagt. Als men dat aan
neemt, dan wordt alles begrijpelijk,
maar dan staan we ook voor het on
ontwijkbare antwoord er is een
Schepper, God bestaat. Beroep doen
op het toeval, op het toevallig samen
komen van blind werkende elementen,
is een abdikatie van het menselijk ver
stand. Dan verkiezen we met de psal
mist te zeggen
Hoe ontzagelijk zijn uw werken, O
Jahweh (Winkler Pruis blz. 741).
...de Godsnaam in het Hebr. Oude
Testament door de latere vocalisatie
ontstond de onjuiste lezing Jehova
in de Bijbelvertalingen weergegeven
als Heer.
Gij hebt ze alle met wijsheid ge
wrocht... (Ps. 104, 24)
En dan is het ook passend dat we
Hem alleen, wie we ook zijn, de han
den vouwend dank zeggen
Zingt voor Jahweh, en zegent zijn
Naam,
Verkondigt zijn heil iedere dag
Meldt aan de naties zijn glorie.
Aan alle volkeren zijn wonderen
Brengt Jahweh, geslachten der vol
keren,
Brengt Jahweh glorie en lof...
Roept het onder de volkeren uit
Jahweh is Koning
Laat de hemelen juichen, de aarde ju
belen,
Laat bulderen de zee, met al wat ze
bevat.
Laat jubelen het veld, met wat er op
groeit,
Laat alle bomen juichen in het woud
voor het aanschijn van Jahweh...
(Ps. 96).
Rijkslandbouwkundige
Ingenieurs
5e Ambtsgebied
Studiedag over
Hoge opbrensten bij de akker
bouw en de veeuitbatincj zijn nodig
om een voldoende rendnbili ?it op
een bedrijf te bekomen. Op zichzelf
volstaan ze echter niet omdat er
nog andere faktoren zijr die een
beslissende rol kunnen spelen bij
het bepalen ven de rendabiliteit
van een bedrijf, zoals de struktuur
van het bedrijf, de uitbctingswijze,
de kostprijs van de produkten, enz.
In verband met de melkveehou
derij zal a it alles eens van nader
bij bekeken worden op een studie
dag die zal gehouden worden te
St. Niklaas, in de Middelbare Land
bouwschool, Molendreef, op zater
dag 14 december 1968, te 13,30 uur.
Deze studiedag is vooral inge
richt voor de landbouwlesgevers
en voordrachthouders en geeft U
de gelegenheid een beter inzicht
te krijgen over de problemen van
onze veebedrijven in de zandstreek.
Ik heb dan ook de eer U uit te
nodigen deze studiedag te willen
bijwonen, waar de volgende on
derwerpen zullen behandeld wor
den.
1. Rendabiliteit van de melkvee
houderij in de zandstreek door de
hr L VERMEULEN, Rijkslandbouw
kundig Ingenieur.
2. Belang van een oordeelkundi
ge voeding voor de rendabiliteit
van bet melkvee door de hr. L.
VERTONGHEN, Technisch Helper
bij het Ministerie van Landbouw.
3. Voornaamste ruwvoederteel-
ten waar en wanneer zijn ze op
hun plaats, door de nr. D. BAL-
LOEY, Landbouwkundig ingenieur.
De Rijkslandbouwkundige ingenieur,
L VERMEULEN.
Om uwe W EID E N vroeg in de lente vee! gras te doen
voortbrengen, moet ge ze nu reeds
400 tot 600 kg SYLVINIET 20 »/0
ofü 200 tot 300 kg CHLOORPOTAS 40
of 150 tot 200 kg CHLOORPOTAS 60
per hektare geven.
Indien ge een samengestelde meststof of kali-metaalslakken
gebruikt, eis dan steeds een POTASRIJKE FORMULE.
Voor de verbetering
ven uw woning
en uw bedrijf...
U kunt een lening bekomen bij
de Nationale Maatschappij voor
de Kleine Landeigendom
op lange termijn aan verminderde rentevoet
met of zonder levensverzekering,
dank zij het Landbouwinvesteringsfonds.
Inlichtingenbij de Nationale Maatschappij voor de Kleine\ Land
eigendom, Guldenvlieslaan. 72. Brussel 6, of ten zetel van
de erkende maatschappij voor de K.L.E. van uw streek.
Na kennis gemaakt te hebben
met de onmetelijke, onvoorstelbare
grootte van het heelal, rijst on
vermijdelijk de vraag of het wel mo
gelijk is dat er een Schepper bestaat
die dat alles beheerst en gemaakt
heeft, die bestond toen er nog niets
was. En wat is de mens, en welk is
zijn plaats in deze oneindigheid en ten
overstaan van die Schepper.