ORGAAN DER CHRISTENE VOLKSPARI
Alles voor en door het volk!
Eene wraakroepende wet.
Nog de Provinciale kiezingen.
De val.
y
-)
M. Woeste te Aalst.
NEGENDE JAARGANG, Nr 10
5 CENTIEMEN HET NUMMER.
ZONDAG 25 JUNI 1899.
KLOKKE
ROELAND
Mijn naam is Roeland,
Als ik klep is het brand,
Alsk ik luid, o heil en glorie,
Js 't victorie,
In Vlaanderenland l
ABONNEMENTSPRIJS vooraf betaalbaar.
Een jaar 2,5o fr.; 6 maanden i,5o fr.; 3 maanden o,8o fr. (Voor 't buitenland 4,60 'sjaars).
Men schrijft in bij P. Van Schuylenbergh,
uitgever, Kerkplein, Ninove, en in alle postkantooren van het land.
Aan dit blad behoort een bijvoegsel.
Dat er altijd menschen onschuldig
zullen veroordeeld worden, valt buiten
twijfel.
Dit gebeurde vroeger dit zal ook
later gebeuren.
Het gerecht was nooit onlaalbaar
de rechters waren altijd menschen on
derhevig aan driften, zwakheden en
gebreken.
Ook, tegen dit feit vermogen wij
niets wij moeten het lijdelijk bestati-
gen.
Maar dat men onschuldigen veroor
deelt, IN NAAM DER WET
dat men duizenden menschen boet,
straft, naar de gevangenis sleurt, uit
willekeur, door een onwettig recht, is
eene brandende schande op ons be-
Scnaaiu nlichtige be
stuurders.
En nochtans dit gebeurt
En men weet het
Zulke wet bestaat in ons land
En men blijft laffe getuige van de
bloedgierige tooneelen door de jacht
wet veroorzaakt, zonder de hand te
Terecht vraagt eenieder zich al, hoe
lang die gruwel nog gaat duren,..
In Danomey (Afrika), brengt men
jaarlijks duizenden mannen, vrouwen
en kinderen van .het leven, om aange
naam te zijn aan den fetisch of afgod.
De huivering bekruipt u als ge de
bloedtooneelen leest, welke die onge
lukkige negers ten toon spreiden.
Maar als ze duizenden menscheqji
vermoorden, dan denkt ge toch altijd
De rampzaligen weten niet beter ze
zijn de slachtoffers van het bijgeloof.
Voor België mag die reden niet gel
den
Hier offert men aan den fetisch met
koel verstand, met bekende plichtig-
heid.
De jachtwet wettigt diefte, lokt ge
vechten uit, drijft tot moord.
Met een enkel wetje, vier, vijf regels
houdt alles op...
Dit wetje krijgen wij niet.
Het-jachtvermaak der heeren vier-
slemmers mag immers niet gestoord
worden 1
Met genoegen hoorden wij Priester
Keesen de gehate moordenaarswet aan
randen in 't Senaat.
Het jagen is een onzedig vermaak,
verklaarde hij.
De eigendom moet beschermd wor
den, maar daarom moet men geen ei
gendomsrecht scheppen, waar net niet
bestaat.
En op de vraag van Tournay of hij
de wilastroopers zou durven aanmoe
digen, die bij hem te biechte komen,
antwoordde Priester Keesen, zonder
aarzelen Geen enkele wildstrooper
zal mij dat komen biechten, want hij
weet dat wildstrooperij geen zonde is.»
Ziedaar dus eene wet, die jaarlijks
duizenden boerenjongens in de gevan
genissen opstapelt, die hun den haat
voor wet en gerecht in 't herte prent,
die bloedige jachtdrama's verwekt,
waarbij dooden neerstorten en wedu
wen en weezen worden gemaakt
Die wet bestaat onder een zoogezegd
katholiek ministerie; zij wordt er door
ondersteund en nu komt een Priester
bekennen, dat al die straffen, al die
moorden, de gevolgen zijn van wet-
lijk onrecht, dus van beschermde
schurkerij, gebeurd onder het toezicht
onzer regeerders, en de wildstroopers,
die nog meer vervolgd worden dan het
wild, zich volgens de leering der Kerk
nog niet plichtig maken aan het minste
misdrijf
Er was eens een tijd toen recht en
volksliefde de eenige bekommernis uit
maakten der landsbestuurders het is
waar, het volk was dan nog zoo fijn
niet als nu; men kon de menschen nog
niet wijsmaken dat zij stemmen moe
ten voor onrechtplegers zooals nu, het
was ten tijde van Boudewijn Hapken
en Karei den Goede.
En toen een hoogmoedige patriciër
door de kudde schapen van 'nen armen
veekweeker was gereden en er vele had
gedood, deed Boudewijn hem ombren
gen tot straf en voorbeeld.
En toen een gewetenlooze kerel al
het graan had opgekocht om het aan
onbetamelijk hoogcn prijs te verkoo-
pen, deed graaf Karei diens zolders
^ponbreken en het graan aan het volk
uitdeelen.... Gelukkige tijden
Nu zijn we beschaafder
Wij hebben een beter begrip van
plicht en recht, want, niet waar, we
zijn meer ontwikkeld
Wij hebben een ministerie dat er op
i"»;.-»»-
En nochtans wij verwachten mei
opene armen het recht van omhoog,
van onze bestuurders, van onze wetge
vers, maar 't en komt niet.
En wij roepen dagelijks zoo hard we
maar kunnen wij klagen de misbrui
ken aan de ongerechtigheden de
wraakroepende zonden,maar de ivoren
torens, onze bewarende wetgevers,
hooren ons niet...
Wat moeten wij doen
O geelt ons raad, gij hooggeplaatste
en diepgeachte heeren, die zegt dat wij
aan de huidige conservatieve besturen
niet raken mogen geeft spoedig wij
zen raad, want meer en meer moeten
wij gelooven, dat er eerst eens met den
groven bessem zal moeten doorgegaan
worden, of dat het niet beteren zal.
P. V. S.
We waren voornemens over de kiezing van
Geeraardsbergen niet te spreken, daar het twee
onzer vrienden waren die het mandaat begeer
den doch, daar wij zondag in het blad van den
heer Pauwels (juist dezelfde die in 1894 op eene
meeting te Moerbeke den heer Van der Taelen
deed doorgaan voor een afbreker der Kerk) met
verwondering zwart op wit zagen gedrukt dat de
Katholieken hadden gewonnen in het kanton,
achtten wij het noodig de punten eens op de i's
te zetten om d'eerlijke handelwijze van sommige
mannon die zich democraat noemen te doen ken
nen.
Reeds sinds eenigen tijd had M. Van der Linden
aangedrongen bij M. Van der Taelen tot het aan
vaarden eener kandidatuur voor den provincie
raad. niettegenstaande hij nochtans goed wist dat
M. Van der Taelen een echte democraat was, ons
altijd moedig ter zijde stond, en er in het kamp
der bewaarders mannen genoeg waren die met
twee handen te gelijk zouden aanvaard hebben.
Door het gedurig aandringen aanvaardt einde
lijk M. Van der Taelen zich aan den poll bloot te
stellen, onder uitdrukkelijke voorwaarde dat hij
in niets zijne overtuiging verloochende, hetgeen
werd aangenomen meer nog, de omzendbrief
waarin de kandidatuur Van der Taelen was voor
gesteld, was onderteekend «namens den,Democra-
tischen bond door Van der Linden, Ilaalter-
man en Van Bever. Welnu, deze laatste is Bur
gemeester te Grimmingen en gekozen op onze
lijst in 1896, tegenover de uittredende Woestis-
ten met eene overgroote meerderheid.
Alles liet dus veronderstellen aan M. Van der
Taelen dat het in geene hinderlaag was dat
men hem lokte, en hij aanvaardde met de beste
inzichten, doch onze goede vriend M. Guillemin,
die reeds heeft ondervonden waarom M. Van der
Linden den democraat uithangt, voorzag wat ge»
ANNONCENPRIJS per drukregel:
Gewone annoncen o,i5 dikwijls herhaalde bij overeenkomst; vonnissen o,5o reklamen 0,75.
Alle briefwisseling, vrachtvrij
Ongeteekende brieven worden geweigerd. Men zonde alles vóór donderdag middag.
aaan.' - lyya? x»
beurd is en stelde zijne kandidatuur tegenover
deze vajn Van der Taelen.
't Waren dus 2 democraten tegeneen op die
zich voorstelden. Alhoewel we de lichtzinnige
goedheid van M. Van der Taelen betreurden en
het kranig, waarlijk meesterlijk besluit van M.
Guillemin van harte toejuichten, toch bleven we
strict onzijdig en verijdelden op die wijze de
plannen van sommige fijne kerels, die dachten
ons op onze eigene mannen te zien schieten.
Hewel, M. Van der Talen, die 't geluk had te
ondervinden wat vreugd erin den hemel zal zijn
over de bekeering van één zondaar, had de kans
ook, dat beneven de hoofden der cooservateurs
ook de geestelijkheid een handje heeft toegesto
ken, zonder nochtans door iemand gevraagd te
zijn. Kn zoo kwarn hij zegevierend uit den strijd.
't Was dan eerst dat de aap uit de mouw kwam
en de vrees van M. Guillcmiu gewettigd wlerd
't waren alsdan de democraten niet meer, 't waren
de katholieken die hadden gewonnen de kan
didatuur van vrede waarvan zooveel gewag
gemaakt werd en die moest den vrede tusschen
de twee fracties der katholieke partij tot stand
breDgen, was weerom eene kandidatuur van oor
log geworden, en de Courrier de Bruxelles
en Biex Public werden de eersten uil Geeraai ds-
bergea verwittigd, onder titel Groote katholieke
zegepraal, oogenblikkelijk na de uitslag gekend
was 00 11 Juni.
Ook bet bewarend blad van Geeraardsbergen,
welk natuurlijk niet tevreden was over de kandi-
datuui Van der Taelen, in wier kolommen zoo
dikwijls de man was bevuild en aangerand ge-
wordèo, veranderde van laktiek en kwam uit
zijr 'help gekropen. Op 4 Juni, dus 8 dagen
mar v kiezieg, stond er geen gebenedijd woord
i,„r:de kiezing, niets zelfs werd er uit goede
was dl kandidatuur van M. Guillemin te"onde°r-
steunep dan de andere, doch in dien strijd geene
enkele wilde verdedigen.
Eu uu, pas is de uitslag gekend, of 't is triomf,
de katholieken hadden gewonnen. Van Demo-
kraat wa3 er natuurlijk geen spraak meer, nog
min van gebanvloekte, 't geliefkoosd wapen van
onze conservateurs. Hewel, dan moest M. de
volksvertegenwoordiger Van der Linden lus-
scheDgekomen hebben om te protesteeren tegen
deze dubbelzinnige handelwijze, dan eerst zou
men cenige teekenen van democratie hebben
kunnen ontwaren in zijne handelwijze; m»ar
neen, luj zwijgt, hij keurt goed en gaat voort met
het volk om den tuin te leiden.
Immers, het is niets anders wat M. Van der
Linden beoogt. Hier hangt hij den democraat uit
teekent zelf ais voorzitter van den democrali-
schen volksbond, gaal bij al ons mannen om ze
in te lijven, en dan, wanneer het kiezing is, ou
de rsteunt hij de conservatieven, gebruikt zelfs
zijnen invloed tegenover ods in andore kantons;
onder andere in het kanton Nederbrakel, te
Steenhuyze, waar hij als ontvanger der goederen
van zekeren graaf nog al kennis heeft, onder
steunde hij in de laatste kiezing M. Verhae-
gen tegenover onzen vriend Faignart, een land
bouwer en inwoner van het kanton en in de
Kamer, daar is hij de nederige dienaar van M.
Woeste, die verklaard heeft, dat het woord de-
mok raat zelfs niet mag genoemd worden in de
katholieke partij.
We raden dan onze vrioDden in hel kanton
Geeraardsbergen aan op hunne hoede te zijn en
zich id .hel toekomende tweemaal te bedenken
vooraleer zich aan den hengel der conservatie
ven te laten vangen, want het volk kan onmoge
lijk al die diplomatische wendingen goedkeuren.
F. Lambrecht.
Het is dus niet alleenlijk in de conservatieve
partij, dat de oude elementen als spinneweb-
ben worden weggeveegd.
Zelf in den Belgischen volksbond krijgen zij
het lastig.
De laatste gebeurtenissen bewijzen het klaar.
Hellepütte vond het geraadzaam er van onder
te trekken.' Verhaegen hield hem tegen, zeg
gende dat hij meeging in geval men zijn alter ego
afstemmen durfde. De leden wisten dit heel goed
en toch gooiden zij Helleputte met klank aan
de deur, om M. Tuerlings ia de plaats te stel
len.
't Is waar later heeft men wel gekonkelfoesd
om het Teurlings beu te maken, doch de feiten
bestaan en zijn een teeken des tijds.
Wij moeten vooruit, jongens, zonder talmen
vooruit
Na eenige jaren zitten al de gemaskerden in
schande.
Als wij ons maar koen en knap houden en
onze laak met hart en ziel volbrengen, is de toe
komst aan ons.
De Stoet.
Ze zijn dus voorbij, de feesten ter eere van M.
Woeste, waarvau men zooveel gerucht had
maakt.
Wij hadden gemeend een triomftocht te moe-
ten bijwonen, daar al de krachten van het oud
testament eraan gewijd warende verheerlijking
van eeuen afgod, die door duizenden verblind
wordt aanbeden; en och arme, al het geloop,
al de dwang, al het geld eu de beloften zijn
er niet in gelukt eene behoorlijke manifestatie
t' hoope te brengen.
Yau binst de weke had i4en lauge program
ma's in stad en dorp rondgedeeld men sprak
van 89 maatschappijen, van 24 muzieken,
men bofte erop dat heel het arondissement, ja
heel het land ging naar Aalst stroomen, gansch
de stad was beplant met vlaggen, op de kosten
van het stadsbestuur van zaterdag avond bul
derde het kauon met een gedonder als wilde men
alles in gruizelementen schieten men ging
een bewijs leveren, dat do conservatieve partij
nog niet dood was en haren leider zou weten
le vereeren.
Iloe deerlijk is de verwachting der inrichters
bedrogen j
Te nauwernood 3200 man goed geteld
heeft men kunnen optrommelen. 3200 man, de
muzieken inbegrepen. I
Als Pastoor Daens ergens eene meeting geeft I
telt men er seffens 3 a 4000.
En hiervoor had men weken lang gewrocht;i
had men aan de muzikanten 2 3 fr. per man I
b3loof.theeft men honderden coupons betaald
en iionderdeu menschen gedwongei»-',iA u-~-v
Men moet bekennen dat het zoo weinig mo
gelijk was, en niet ilauwer kon zijn.
Daarbij was de stoet zou koel als koude pap.
Geen beetje vuur, geen spierke geestdrift,
geen gezaDg of plezier was er op de deelne
mers te bespeuren zij gingen daar goedsmoeds
en neerslachtig als de Pollakken op weg naar Si-
berie.
Op de markt, waar Woeste plaats had ge-^
nomen op het balkon van 't stadhuis, had men 1
zelfs alle moeite om hun eens te doen roepen:-
Leve Woeste. Heele rangen gingen voorbij zon- 1
der te juichen, zelfs zonder muts of hoed af te
te nomen. Nog nooit hebben wij zulke onver
schilligheid ontmoet
liet waren klaarblijkend de overblijvers eener
partij die op haar uiterste ligt.
L'e manifestanten waren dau ook gauw ver
trokken. Om 6 a 7 uren was elk naar huis.
De houding onzer Ministers en
Bisschoppen.
Was de hulde aan den leider der conservatieve
partij zoo flauw mogelijk vanwege het volk, van,
den kant der gezagvoerende mannen was zij nog:
erbarmelijker.
Niet alleen maken al de groote katholieke ga
zetten voorbehoudingeo, maar het wordt alge
meen opgemerkt en de bewaarders zijn er dul
om dat geen enkele minister aau de plechtig
heid heefi deel genomen, noch met de ontvangst,
noch aan het banket. Zelts geen telegram van ge- 1
lukwensch hebben zij gestuurd.
Ook onze bisschoppen hebben het stilzwijgen
bewaard.
Op het banket heeft M. Van Vreckem al deI
depeehon samengenomen en gezegd «Mijne'
heeren, er zijn 150 tgjflgrams toegekomen het
is onmogelijk zjLaHS~af te lezen.
Die truc zal niemand bedriegen
Het moet zijn, dat er niet veel merkwaardige
namen op stonden, anders zou M. Van Vreckem
ze wel uitgekipt en met fierheid voorgelezen heb
ben.
Dit feit wordt druk besproken en zal veleoogen
openrukken.
Ook zijn de bewaarders, die Woeste als den
steunstok van 't ministerie en den hartsvriend
der bisschoppen hebben doen doorgaan, niet erg
op hun gemak.
Men ziet immers dat onze Bisschoppen en onze
ministers op een mooie wijze hunne liefde voor
hunnen puejJA Woeste betoonen
g Woeste, martelaar.
In zijne redevoeringen heeft M. Woeste dan
ook deerlijk geklaagd. De man raaskalde...
Hij stelde zich voor als de martelaar...
Woeste de martelaar en Daens do beul
Bekennen wij tot zijne ontlasting, dat alles
samenspande om hem in droeve stemming te
brengen.
Verlaten door de partij, het volk, het ministe
rie, de bisschoppen, zelfs op dien plechtigen
stond, dit had Sen man in 't hert geslagen.
We zullen dus niet veel belang hechten aan
zijne woorden.
