Temsche.
Armbestuur, van Aspelare.
Leven en Dood.
Aan de kiezers van Oultre.
Voor de Boeren
Zondag 11. viel mij het manifest der socialis
ten onder de ooge.i, zij vielen hevig uit op
de Kristene Demokraten. zelfs vroegen zij naar
de daden der Demokraten.
Waarlijk ge moet maar socialist heettn om
zoo iels te schrijven, op het hert der socialisten
moet niets anders nestelen, dan walgelijken haat
en nijd, zelfs nog meer om de Demokraten zulke
woorden naar het hoofd te slingeren. Laat ons
zien, wat zijn de daden der Demokraten
1° De oorzaak geweest van het invoeren van
het minimum van dagloon in de gemeentewer
ken. 2° Het stichten van een Onderlingen bij
stand welke in vollen bloei is, en zoovele dien
sten heeft bewezen aan de zieke leden, zelfs
zijn de bewaarders uit de Akkerstraat verplicht
geweest, 90 fr. gedurende 3 maanden te beta
len hetgeen vroeger 72 fr. bedroeg.
Werklieden oordeeld of het waarheid is, ja of
neen.
3° Aauhoudend gewerkt door verzoekschriften
en persoonlijke aanvragen, om de afschaffing der
echtscheiding in 't hospitaal te bekomen, het
welk is toegestaan, en nu leven onze oudjes in
onze Apostelhuizekens op eene vreedzame wij
ze.
4° Hoe heeft Van Borm niet gewerkt voor het
bekomen der avondschool. Hoe heeft hij ge
werkt voor den franschen leergang, die nu zul
ke schoone vruchten draagt. Onderhoort daar
over de leerlingeo, Dierickx, Merlens, Castelyn,
enz. enz.
Het is niet noodig verdere opsommingen te
doen.
Heeren socialisten, ik vraag van mijnen kant,
waar zijn uwe daden
Het manneken zijn daden zijnhier propa
ganda te maken om in 't oog te springen der
kopstukken van Vooruit of Le Peuple om zoo
later 'n winstgevend postje in handen te krijgen
(zooals hij zelf aan een zijner geheime vrien
den heeft bekend), zooala hij nu een klein
postje heeft te St. Nikolaas. Ziedaar de daden
en het streven van het klein stout manneken.
Twee dagen later sprak ik over het manifest
aan een Demokraat en gaf mij tot antwoord:
Mijn vriend dit manifest laat ons onverschillig,
wij kennen het manneke: het vat geeft uit wat het
in heeft.
Inderdaad ik moest de demokraat gelijk geven
Een Onafhankelijke.
(Getrokken uil het Oordjeskeersken,
Kiezingsblad vau Aspelare).
Iedereen weet in wiens handen het bestuur
van den armen vroeger was. Onnoodig dus
daarop te druk keu.
In 1896 ging het over aan onze mannen.
Luistert nu
De rekening van 1895 sloot met een baat van
798.58 fr. Er was daarbij nog te ontvangen
290,84 fr. zijnde dus nog een beschikbaar fonds
van 1089,42 tr.
Maar in 1896 betaalde de armen nog 1359,41 fr
aan schulden die in 1895 moesten voldaan zijn
geweest.
In plaats van boni of te goed van 1089,42 fr.
was er een wezenlijk te kort van 269,99 fr. On
ze mannen vonden dus schuld.
In 1897 verminderden de inkomsten van den
armen met 342,63 fr. zijede de verminderingen
der pachten die eindigden den 1 Januari 1897 en
aangegaan waren op de openbare verpachting
op't einde van 1895 gehouden.
41
O P
door
JULES MARY.
De gevangene ontsnapt 1 vroeg de schildwacht
onthutst.
O Zeker, Slaapkop. Als ik rapport van maakte dat
gij op uwen post stond te slapen, dan zag het er
kwaad voor u uit. De gevangene loopt daar ginds.
De soldaat schoot zijn geweer af in de richting
die Schuller aanwees. Eenige soldaten kwamen op het
schot toegeloopen, men zocht in den geheelen omtrek,
maar de vluchteling was verdwenen.
Gauthier had het bosch van Saint-Gucufa bereikt.
Den volgenden morgen moest Frans Schuller bij
zijn commandant rapport gaan inbrengen omtrent het
gebeurde van dien nacht. Hij wierp de schuld van het
gebeurde geheel op het slot van de deur.
o Het slot is oud en slecht, de gevangene heeft het
door een forschen ruk verbroken. De schildwacht zag
hem door het veld vlukten en zond hem een kogel
na. Het schot schijnt echter gemist te hebben, want
geen spoor is er van den vluchteling ontdekt. Ik heb
onmiddellijk den geheelen omtrek laten doorzoeken,
maar te vergeefs. De vrijschutter was verdwenen,
De commandant voer heftig tegen den sergeant uit,
verweet hem zijn plichtverzuim en maakte zich zoo
woedend dat hij hem een slag in het gezicht gal'.
Het bloed vloog Frans Schuller naar het hoofd,
krampachtig balde hij zijne vuisten en hij gevoelde
De rekeniDg van 1897 werd gesloten met eenen
te goed van 1577,11 fr.
Er bleef op 1897 nog te ontvangen 268,00 fr.
Dus bleef er 1845,11 fr. over.
In 1898 betaalde men nog voor 1897 de som
van 1512,54 fr. Er bleef dus een overschot Yan
332,57 op 't jaar 1897.
In 1898 blijtt er een overschot vaa 1844,29 fr.
Hoeveel er in 1899 betaald is voor blijven
de schuld vau 1898 is nog niet vastgesteld
maar als wij de vorige jaren inzien zal er voor
1898 een waar batig slot blijven.
Men zingt op alle tonen dat de Arme in schul
den komt.
Dat is waar. Het armbureel heeft hier en daar
te Brussel, te Brugge, te Antwerpen behoeftige
zieken te onderhouden en dit kost jaarlijks ruim
1600 fr. aan den armen.
In vroegere jaren heeft het armbureel nooit
dergelijke sommen te betalen gehad op den
vreemden. Ook dienen er dringende maatrege
len te worden genomen om die ongewone
uitgaven te keer te gaan.
Maar wie is de schuld van dit alles
Klaar en duidelijk zeggen wij dat dit de schuld
is van onze vroegere besturen.
De behoeftigen, die wij te Brussel, te* Ant
werpen, te Brugge moeten onderhouden zijn in
boorlingen van Aspelaere of kinderen van deze
laatste.
Al wie drij jaren de gemeente verlaten heeft
en van de bevolkingsregister is geschreven, ver
liest zijn onderstandswoonst en wint ze op do
plaats waar hij drij jaren is gevestigd gewees'i.
De personen die te Brussel, te An werpen, te
Bruggd onderhouden worden hebben de eene
dertig,de andere twintig, de andere acht tot tien
jaren de gemeente Aspelaere verlateu, maar onze
vroegere bestuurders hadden ze nagela'en van de
bevolkingsregister te schrabben.
Zoo bleven zij hunne onderstandswoonst in
Aspelaere behouden en zoo blijven zij ook ten
laste van de gemeente.
En die wakkere schrijvers van vroeger, die
betaald wierden om hunne taak behoorlijk te
vervullen, die nalatingen hebben gepleegd,
waarvan de gemeente nu de gevolgen moet dra
gen durven aan hel tegenwoordig armbestuur
het verwijt toebrengen, dat zij de kas van den
arme uitputten.
Achteruit, leugenaars en komt dit verwijt
eens toebrengen, ln'i openbaar. Daar zal men
u den laster en de leugen terug in de keel stoo-
ten, en van schaamte zal men udoen loopen ge
lijk over vier jaren.
Maar ten slotte van de rekening, zijn de arme
raenschen de slachtoffers van de nalatigheid en
van het gemis van oppassenheid van de vroe
gere helden die de boeken van de bevolking uiet
goed hebben Onderhouden on hunno pl !en
verwaarloosd.
Morgen 15 October wordt ge weer ter stembus
geroepen om 4 gemeenteraadsleden te kiezen.
Voor wien gaat ge stemmen
Voor onze tegenstrevers de uitredende leden
met de kazakkeerder aan 't hoofd, die over 4 jaar,
zijn eigen vrienden verraadde, of die ge al aan
't werk hebt gezien en allen voor hunne kunst in
in 't zwijgen en 't knikken hebt moeten bewonde
ren
Of voor de 4 volksjongens welk^zicli aan uwe
slem komen aanbevelen, en welke evenals he
grootste getal van u weten wat er dient voor
den kleiDen man gedaan te worden.
een onbedwingbaren lust om den onbeschaamden
officier bij de keel te grijpen, maar gelukkig wist
hij zijne woede te onderdrukken en vergenoegde
hij zich hem een blik vol gramschap toe te werpen.
In sombere stemming keerde hij naar zijn kwar
tier terug. In den gang ontmoette hij Lucienne. Zij
scheen reeds te weten dat de gevangene ontvlucht was,
want zij naderde hem, stak hem hare hand toe en
zeide
o Heb dank voor hetgeen gij gedaan hebt, mijnheer
gij hebt getoond een edel hart te hebben i>.
Ik heb niets gedaan, antwoordde hij barsch, zon-
der haar hand aan te nemen, ik weet niet wat ge
a bedoelt.
Toen zij daarop de huiskamer binnentrad, vond zjj
er Jean de Montmaveur alleen.
Gauthier Bourreille is dezen nacht gevlucht, zeide
hij.
Ja, zijn leven is gered, antwoordde zij op ver
heugden toon.
Die tijding schijnt u aangenaam to verrassen,
zeide Jean achterdochtig.
Zeker, wanneer hij door den den kop was ge-
schoten geworden, zou ik mij zijn dood te verwijten
gehad hebben, want ik heb liem uitgeleverd.
a Ge stelt dus nog belang in hem
a Hij is een landgenoot en als zulkdanig verheugt
a het mij dat hij aan den dood is ontkomen.
Hij zag haar wantrouwend aan.
Vertrouwt ge me nog niet, Jean 1 vroeg zij. Heeft
het bewijs van liefde dat ik u gegeven heb, u nog
a niet overtuigd 11k heb het leven van Gauthier opge-
olferd om het uwe te redden, het uwe was mij dus
kostbaarder. Als dit bewijs nog voldoende is, welk
bewijs verlangt ge dan nog van mij 1
Met gefronste wenkbrauwen verliet hij het ver
trek.
Daar het ons onmogelijk is eiken kiezer te ko
men spreken zullen wij eenige punten vooruit-
zetten, hetgene wij zullen trachten te verwr zent-
lijken eenmaal gekozen door de Boeren.
't Is heel schoon zeker het dorp met schoone
vierkante steeuen te kalseiden, maar onze buiten
wijken, zooals Eychem, Muylem, Lerbeke. enz.,
die ook belasting belalen liggen sinds jaren in de
modder te poelen, vooral 's winters, en no it
wordt erop gedacht dan wanneer het kiezing is.
Hewel dit moet eindigen. Gelijkheid voor elk is
onze leus Ook op 't dorp zelve, de wegen die
naar het veld lelden waar nochtans de boer zijn
brood ligt, morden vergeten en worden echte
afgronden die moeten verbeterd worden.
Is er wel iets dat onrechtvaardiger is dan de
belasting op de honden die beestjes die ons zoo
groolen dienst bewijzen met onze kruiwagen
door de modderpoelen te sleepen, zijn hiervoor
gestraft geweest door onze oude pekens uit den
gemeenteraad, w;r t men heeft ze belast, terwijl
ze de paarden, (die ook trekdieren zijn) totaal vrij
lieten. Die afschaflen, zal ons eepste werk zijn.
Ook de buurtwegen van een meter en die nu elk
jaar worden vernietigd, dat er geen meusch door
kan, moet geëerbiedigd worden.
Vroeger werd er alle winters voorzien in kleer-
en brandstoffen men deelde sargiën en bedde
goed, en nu niets Ware 'l niet schoon en edel
moedig kon men die liefdadige ondersteuning
weer invoeren ook rust volgens ons op de ge
meenteraadsleden den plicht, in 't begin van den
winter zich eens zelf van den toestand der arme
menschen te gaan overtuigen opdat ze kun
nen zien waar 't noodig is onderstand aan de
ongelukkige arme menschen gegeven worde.
Ziedaar, Vrienden kiezers, eenige puDten,
waarop wij uwe aandacht roepen voor wier ver
wezenlijking we zullen zorgen, 't Moet hier uit
zijn met die zwijgerspolitiek. Met opene deuren
zullen we op 't gemeentehuis beraadslagen, en
als er ons iemand,'t zij hulp, raad of inlichtingeo
te vragen zal hebben, aa i de deur van niet een
der 4 kandidaten is eene bel gehangen, elk, arm
en rijk zal zonder kloppen mogen binnenkomen
en aanhoord en geholpen worden.
Dus vrienden Kiezers allen voor de 4 Volks
mannen gesterad help allen mede tot het ver
wezenlijken van ods demokratisch programa
stemt allen onder het cijfer Nr. 2 maakt het
rondeken zwart van het vierkant onder Nr. 2
en ge ziet na niets andersom geen mengeling
de volle lijst moet 't ordewoord wezen en op
deze wijze zal de 15 October voor ons dorp een
echte feestdag wezen.
STEMT ONDER Nr 2.
voor de kaudidalen
De Sadeleer J.-B.
De Smet P.
Lambrecht Fr.
Van der Malen J.-B.
(Vervolg der redevoering van Ducatillon).
De boeren zijn Barbaren I roepen de ovei winnaars
vanOndurman uit, die de gewonde Madhisten (op het
slagveld afmaakten en het graf van den Madhi onteer-
den en dezes gebeente verstrooiden op bevel van lord
Kitchener van Karthoum. Barbaren 1 Wanneer Jame
son met zijne flibustiers als een baanstrooper in 1897
Transvaal binnenviel met medeplichtigheid van Cecil
Rhodes en Chamberlain te Krügersdorp de witte vlag
moest hijschen, dan riep de beschaafde wereld Die
bandieten hebben den kogel verdiend 1 En wat deed
Krüger Hij liet die struikroovers vertrekken, hij liet
Neen, dit bewijs was hem niet voldoende. Zijn leven
was haar kostbaarder dan dat van Gauthier, maar
waarom 1 Was het wel liefde die zijn leven in haar
oog zooveel waarde deed hebben, of was het, omdat bij
zijn dood het bewijs voor de onschuld van Doriat zou
verdwijnen 1
Hij kon het wantrouwen tegen haar niet van zich
wegwerpen en met een (somber, dreigend gebaar,
mompelde hij
O 1 wanneer zij mij eens bedroog, wee haar 1
MOEDERSMART.
Alle dorpen ic den omtrek van Parijs waren tijdens
het beleg in legerkampen, de huizen in kazernen her
schapen. Het duitsche leger werd voortdurend ver
sterkt, alle legerafdeelidgen die in Frankrijk waren,
werden voor Parijs samengetrokken.
De vrijschutters zaten inmiddels niet stil. Dagelijks
werd nu hier dan daar een onverhoedsche aanval op
den vijand gedaan.
Een korps vrijschutters, waartoe ook de beide Do-
riats behoorden, had een aanval gedaan op den trein
nabij Meudon. Met dezen trein werden eenige batail-
Iods hulptroepen Daar het legei' gezonden.
De vrijschutters werden echter door eene afdeeling
uhlanen overvallen, de meeste werden gedood of ge
wond, slechts weinigen ontkwamen en deze werden
met verbittering nagezet.
Die in handen van den vijand viel werd onmiddelijk
neergesabeld.
Pascal Doriat bevond zich onder hen die ontkomen
waren. Wel werd hy door de uhlanen nagezeten,maar
het gelukte hem een bosch te bereikeB en door het
kreupelhout te ontkomen, waar de ruiters hem na
tuurlijk niet konden volgen.
Henri Doriat was niet bij den aanval op ded trein
ze over aan hunne oneer en schande 1 Hoe barbaarsch I
Geen grieven.
De goudmijnen vroegen verlagingen op den prijs van
dynamiet en 't vervoer op den spoorweg. De boeren
stonden den helft hunner vragen toe. Wat barbaren
Chamberlain vroeg dat de mijndislrikten afgevaar
digden naar den Volksraad mochten zenden, 't
Werd toegestaan. Chamberlain vroeg dat het ver
blijf der Uitlanders van 14 op 5 jaar zou gebracht
worden, 't Werd nog toegestaan. Dan vroeg hij dat de
Engelsche taal gelijke rechten als de Vlaamsche zou
hebben om de inpalming des te rasser te bewerken.
Dan weigerden de Boeren-barbaren
En op hunne beurt stelden zij voor de betwiste pun
ten aan een scheidsgerecht te onderwerpen, doch Cham
berlain verschool zich achtereen hoop drogredenen en
weigerde.
Is dit achteruitboeren van Chamberlain geen bewijs
dat Engeland een scheidsgerecht vreest, dus dat de
consciëntie zwaar beladen is en dat de scheidsrechter,
het valsche maar trotsche Albion, in 't ongelijk zou
kunnen stellen, wat eene zedelijke nederlaag zou zijn
voor het almachtig britsche rijk 1
Niet alleen is het hollandseh clement dus een doorn
in den voet van Engeland, wiens droom is Egypte met
de kaap te verbinden, maar de gouddorst der kapita
listen is vooral de oorzaak der crisis.
De goudmijnen.
Wij hebben gezegd dat de bodem van Transvaal on
gemeen rijk is. Inderdaad de grond gelegen benoorden
Johannisburg, Witwatersrond, is op 16 milliard ge
schat III
Die schatting is niet overdreven als men nagaat dat
de opbrengst van het goud beliep
In 1897 150 millioen fr.
In 1898 200 millioen fr.
ln de zes eerste maanden van 1899 reeds 115 mil
lioen I
Het wezenlijk kapitaal der verschillende maat
schappijen bedraagt anderhalf milliard. Beursdieven
hebben de waarden verschrikkelijk opgejaagd van
1 milliard 500 millioen tot meer dan zes milliard. Aan-
deelen van 25 fs. golden 1000 fr. 1 Barnate, Eckstein,
Rotschild hebben dan plotselings kolossale fortuinen
gewonnen.
Doch de krach kwam als een bliksemschicht in den
blauwen hemel.En wat bankroet 1 2 milliard 400 mil
lioen, meestal van kleine lieden werden in de goud
mijnen verzwolgen. Frankrijk alleen verloor een mil
liard zooveel niet als in de Panaraazaak 1 Nu nog
zijn vele mijneD, die slecht en kwistig beheerd worden
den ondergang nabij. Slechts 37 0/0 van het kapitaal
wordt gebruikt. De overschot, hetzij 900 millioen,
werpt geen kroos op een nieuwe bankroet is weer in
't verschiet, eene bankroet die ditmaal machtige ka
pitalen zal treffen. Deze hopen nu dat een oorlog geen
kwaad zal doenintegendeel, die haaien visschen
gearne in troebel water en zij hopen dat het regiem
zou verbeteren onder een Engelsch protectoraat, wat
te betwijfeleu is aangezien in Rhodesia de mijnbelas-
ting veel, veel hooger is dan in Transvaal
The Chartered Company.
Wie nog den oorlog wil is de Chartered Compagny.
Deze maatschappij is gesticht geweest... om de Ma
tabelen te beschaven... met kogels en andere pruira-
steenen. Zij soherrewegde inderdaad de uitgestrekte
landen benoorden de Limpopo en stichtte de Rhodesia.
Jammer dat dit land eene woestenij was, die de in
trest van de 50 millioen frank niet kon opbrengen, het
kapitaal der maatschappij
De maatschappij is half bankroet doch zou gered
kunnen worden door den scherreweg van Transvaal.
Wat mear is, het bankroet zou de schande zijn van
den hoogen adel van geld en geboorte van Engeland.
De voorzitter der maatschappij is de hertog van Aber-
corn en de grootste actionarissen zijn Cecil Rhodes en
de hertog van Fife, schoonzoon van den hertog van
Wallis, toekomende koning van Engelan i I Dit schan
daal moet vermeden wornen, een oorlog moet uitbar
sten, Transvaal moet de eigendom der Chartered wor
den en dan ziet do de prins van Wallis goud in de
geldkoffers van zijnen schoonzoon stroomen.
tegenwoordig geweest. Hij had van den kommandant
opdracht gekregen naar Garcbes te gaan ten einde
zich te vergewissen omtrent het woord van Gauthier
Bourreille, die nog niet bij het korps teruggekeerd was.
Zoodra het donker was geworden, begaf Henri zich
naar Garches. Hij ging niet langs den openbaren weg,
waar hij elk oogenblik Pruisen ontmoeten kon, maar
nam het bosch van Sointe Cucufa en ging dwars door
het veld naar de woning van zijne moeder.
Er waren bij Marie Doriat slechts twee officieren
ingekwartierd.
Henri kwam door de achterdeur in den tuin. Hij
sloop om het huis. In de voorkamer brandde licht. Hij
zag naar binnen. De officieren zaten aan tafel, er was
dus noggeene mogelijkheid voor hem om ongemerkt
het huis binnen te sluipen. Hij verborg zich in eene
serre en wachtte totdat de officieren van tafel zouden
opstaan.
Dit duurde niet zeer lang, weldra stonden de offi
cieren op, staken sigaren aan en gingen naar buiten.
Henri hoorde hun sabels op de straatsteenen rinkelen
totdat zij geheel verdwenen waren.
a Het zou toch onvoorzichtig zijn, wanneer ik in
huis ging mompelde Henri. Ik zou er gemakkelijk
een Pruis kunnen ontmoeten. Ik zal moeder een tee-
u ken geven
Er brandde licht in de kamer van Marie Doriat.
Henri nam een handvol zand en wierp het tegen het
venster.
Weldra werd het gordijn weggeschoven, het venster
geopend en Marie Doriat zag naar buiten.
Moeder, ik ben het, Henri I riep hij met ver
doofde stem.
Vervolgt.