Nut der IJzerenwegen
Eene anecdoot
W etenswaardigheden
de katholieken om de christen demo
craten te bevechten.
De macht der Hel zal niets kunnen^
tegen u, zegt 't evangelie, sprekende
van de Kerk. De macht der Hel, 't is
tezeggenin ditgeval,van de geldmacht;
van de verdrukkers, van de brood'
roovers, van de eerroovers, van d<
lasteraars, van de nijdigaards, zal oo!
niets kunnen tegen de christene volks^
partij. H. Plancquaert.
1 ""'.-TT-»—"—
J-
stelling diene tot practisch nut en voordeel van overvloed van vliegen en ander ongedierte bi]
ons volk
Welnu, dit kan gemakkelijk gebeuren, als
men in tijds de leerlingen inlicht,
DENDERHAUTEM-TRAM
Een ijzerweg brengt niet alleenlijk handel,
nijverheid en leven in die gemeenten, velke
het voordeel hebben eene statie of halt te be
zitten, maar hij begunstigt de geleerdheid en
verfijnt niet minder de opvoeding der menschen
onder elkander.
Vergelijkt den stoffelijken toestand der ge-;
meente Haaltert, die sinds 40 jaar cene spoor->
baan geniet met hare aanpalende zuster Den"J
derhautem, welke dergelijke middelen van verj
keer mist, alhoewel sterker van bevolking erff
grooter in uitgestrektheid. Bij eerstgenoemde
heeft zich alras eene plaatselijke nijverheid in
het groot ontwikkeld, zooals het vervaardigen
van kostelijke kanton en allerhande fijne vrou
welijke handwerken. Verders zekere weefsels
van groote waarde en dit alles, met eene kleine
verplaatsing en geringe kosten, vertrekt per
spoor naar den vreemde, terwijl hare reusach
tige zuster Denderhautem in haren handel van
handschoen, lacet kant en parel werk,
alsook hare gcweefsels in servetten en Jacquard
gen. odzaakt is hare fabrikatie naar Ninove,
afstand 5 kilometers of naar Denderleeuw,
afstand 7 kilometers, te vervoeren.
Hierdoor ontstaan grooter uitgaven en een
ernstig tijdverlies.
Denderhautem, door de onverschilligheid
zijns bcstuurs, blijft op 't achterplan geschoven
alhoewel de meerderheid der ingezetenen
vooruitstrevend geworden zijn om eene tram
lijn te bezitten, uitgaande van Maria-Lierde,
Ophasselt, Stcenhuize, Voorde, Aspelaere,
Nederhasselt Ileldergem Denderhautem
Iddergem en Denderleeuw-statie.
Dergelijke tramlijn ware hoogst nuttig en
aan een bestendig verkeer onderworpen door
de fruithandelaars naar Brussel en tevens door
de werklieden, die dagelijks naar dc hoofdstad
in het werk gaan. Wij vermelden nog niet de
kleine neringdoende lieden, die boter, tiers in
het dorp en omliggende opkoopen om dit alles
Dit is eene eerste plicht voor de heeren die
't bestuur in handen hebben.
Een tweede plicht zou zijn oud-leerlingen
en leerlingen van alle gezindheid in het bestuur
op te nemen.
Een derde plicht persoonlijke en monde-
lingsche aanmoediging. u
De bazen zouden hierin veel kunnen helpenr'
Allo, heeren, wat goeden wil.
CONCERTS
Ligt de K. Harmonie wellicht vermoord, dat
we haar niet meer hooren Of rust ze nog uit
van dekermis 't Wordt hier waarlijk zoo
'dood als een pier. Nu ziet men maar al te wel
hoe gemakkelijk het zou zijn moesten al de*
muzieken beurtelings optreden. De Harmonie?
trekt 25oo fr. Geeft elk muziek daarvan 5oo fr.'
^en dat ze er 10 concerts voor geven, is 5o fr.
'perconcert; dan hebben we 5o concerts per
sezoen of 3 per week (met deze der soldaatjes,
meêgerekend). En 't en zou ons geenen duit
meer kosten.
^regenachtig weder is het op die plaats een ware
modderpoel het is onmogelijk daar te gaan of
ge zoudt uw broek moeten optrekken, en dan
zit ge in de modder tot over de schoenen. Ver
deden week heb ik nog gezien dat er eene
?oude vrouw in de modder zat tot over hare
kloeffen, en ik moest haar helpen, wilde zij
<laar uit kunnen. En die plaats is gelegen tus
schen de Teeken Academie en het Museum van
Oudheden, ik zeg u maar dat. Ge moet niet
denken, vriend "lezer, dat het nog maar onlangs
zoo ligt, maar het is daar zoo al jaren en jaren.
Vrienden democraten, werkt en maakt propa
ganda waar gij kunt, en wij zullen in de eerst
komende kiezing onze mannen naar den raad
zenden die de verschillende grieven zullen be
kend maken en onze partij zullen weten te
verdedigen. Jean V.
Gemeente Vichte
Ter gelegenheid van den verjaardag der
inhuldiging van het vaandel der christene
volkspartij, zal er op
ZONDAG 7 AUGUSTI
OM 3 URE
Gedenkteeken De Backer ££/y£ VOLKS-MEETING
Vorig bedrag bekomen in de gemeente
Denderhautem 392,00
M. V. M. ingenieur Zonhove 10,00
Lijst Iddergem 25,95
Lijst Idegem i6,3o
Eenige vrienden uit Antwerpen 10,00
Lijst Terjoden I4>7°
Lijst Oultre-dorp 41,5o
3 vrienden uit Zarren 5,00
Lijst De Meerleer, Brussel 14,5o
M. C. Burms, Ninove 5,00
Lijst Okegem 36,5o
Totaal fr. 571,45
De vrienden, diemet een inschrijving-
lijst, of door hunne persoonlijke bijdrage
medewerken voor het gedenkteeken van
wijlen Advokaat De Backer, mogen tot
gemak der inzameling, indien zij het
noodig achten, de lijsten tot einde
Augusti houden.
Het Midden-Comiteit
te Denderhautem.
Sinds 2 weken wordt onder dien titel door
de socialisten een roman verspreid in hun
teBraKcUan'dSf man" tëk7ëngen. Zelfs menig j weekblad van het arrondissement Aalst, waar
beenhouwer, die te middernacht zijn vieesch r,m M
per rijtuig of kar naar de hoofdstad vervoert,
s daarvan ontslagen,hadde hij eenen plaat-
eff VeeiOKKers', wèitc loof jIi; vQtleeeerg
zouden bediend worden, is hij even ontschatte-
lijk.
De gemeente Denderhautem door zijne lig
ging en ovalen vorm heeft behoefte aan eene
tweede tramlijn Zuidwaarts hare verbinding
met den tram Ninove-Brussel en Noordwaarts
met Aalst langs Haeltert-Terjoden.
Zoo doende ware Denderhautem doorkruist
en met Gent en Brussel in verkeer.
D. Mokraat.
Denderleeuw
De vrienden die de reis mededoen naar Ant-
wcr;>en op 14 Augustus aanstaande, worden
vriendelijk verzocht om 6 ure 's morgens (zeer
stip:) tegenwoordig te zijn in het lokaal der
Jonge Wacht, Langestraat, om aldaar hunne
reis".aart en hunnen groenen strik te komen
ont-. ringen. Om 6 1/2 ure vertrekken wij stoets
gewijze raar de statie met d groene vlag aan
't hoofd, om den trein te nemen van 7 ure. Om
9 u. 6 m. aankomst in Antwerpen (middenstatie)
alwaar de democraten van Antwerpen ons zullen
afhalen. Van daar vertrekken we stoetsgewijze
naar het democratisch Volkshuis, waar om 10
- ure een huldebetoog zal gebracht worden aan
den heer priester Fonteyne. Daar zal 't woord
bij, om een persoonlijken haat bot te vie:
men zoekt M. Petrus Daens in een valsch dag
licht te stellen, als zou hij van over 3 jaar ge-
intrigeerd hebben om M. De Backer te kunnen
Wij begrijpen wel het doel van den schrijver,
doch hoe kan men toch zulke dwaasheden aan
zijne lezers vertellen? Vooreerst, M. De Backer
heeft over 3 a 4 jaar geene zware ziekte gehad
zooals schrijver meldt, 't was enkel een farceur
die tijdens het overlijden van M. Bara in 1900
de beruchte depeche zond naar Ninove, mel
dende 't overlijden van M. De Backer, en
waarvan onze christene brave zielen zich spoe
dig met de verspreiding gelastten. Bijgevolg
was de geheime bijeenkomst of sameuzwering
te Brussel er niet noodig om M. Van Schuylen-
bergh te verplichten zich van kant te maken
voor M. Daens, die maar 3£ plaatsvervanger
was op de lijst van over 4 jaar en dus nog den
heer Lebon 2e plaatsvervanger had moeten
van kant helpen hebben.
Wij hopen dat deze kleine uitlegging zal
voldoende zijn om den schrijver van dien fabel
zijne dwaling te doen erkennen en van geene
goedkeuring van christene democraten meer te
komen spreken we vinden dat hij nuttiger
werk zou verrichten met de kapitalisten aan te
vallen, die in zijne omgeving samen spannen
om alle volksbeweging der democratie te ver
smachten, 't is gelijk onder welke kleur ze zich
voordoet, liever dan modder en laster te gooien
over het hoofd van een man zooals Petrus
gevoerd worden beurtelings door pr. Fonteyne i Daens, die 40 jaar lang in De Werkman altoos
(Antwerpen), Albert Van den Bruelle (Dender-
hautem) en Louis De Bruyn (voorzitter onzer
Jonge Wacht).
lederen deelnemer kan zijn noenmaal van
huis medebrengen en kan het in het Volkshuis,
met een puik glas democratisch bier, gerust
nemen, 's Namiddags zullen wc gezamentlijk
de dokken en den dierentuin bezoeken en daarna
keeren we terug met den trein van 6 u. 22 m.
om in Denderleeuw aan te komen om 8 u. 20.
(Alsdan is er correspondentie voor al de om
streken). De vrienden van Vollezele kunnen
(indien zij het verlangen) des Zaterdags met
den avond ir Denderleeuw toekomen en zullen
met volle plezier bij al onze vrienden te slapen
vinden
Al deze schikkingen gullen ten stipste worden
gevolgd. N/nnens de JopffcWacht.*-k
AALST
TENTOONSTELLING
Een vriend die, naar we mogen veronder
stellen, op de hoogte moet zijn der zaak, ver
zekert ons dat alles zoo traagjes gaat in de
academie voor het inrichten der tentoonstelling
ter gelegenheid van haar honderdjarig bestaan,
dat de leerlingen nog zullen moeten eindigen
met zeiven de handen uit de mouwen te steken.
Als 't zoo is, loopt men verzekerd een flauw
beestje te gemoet, en zou men beter doen de
Aalstcnaars niet belachelijk te maken.
De tentoonstelling moet goed zijn of ze moet
niets zijn. Onze stadsgenooten moeten er kun
nen zien dat ze veel in hunne eigen stad kunnen
krijgen wat ze nu in andere steden gaan zoeken.
Want wij zouden willen dat het niet enkel op
liefhebberij uitdraait, maar dat de tentoon-
de grieven der werkersklasse heeft verdedigd
is hij niet overtuigd dat hij zich de moeite geve
het nummer van 5 en 12 juni 1 1. van Ridder
Geeraards uit Geeraardsbergen te lezen en
daarin zal hij vinden dat er wel spraak is ge
weest een verbond van liberalen en katholieken
in het arrondissement Aalst samen te stillen
ten einde ons, het volk, onder 't gewicht van
hunne kapitalen te vei pletteren met de laatste
kiezing en nu de werking der bazenvercenigin-
gen zal hun spel genoeg opleveren om zijne
troepen bijeen te houden. Democraat.
Uit Gent
De Vischmarkt te Gent is over eenige maan
den gedeeltelijk afgebroken en vergroot ook
de Groenselmarkt is voor het verkeer van
rijtuigen veel verbeterd daar de visch als hij
'toekomt nu binnen de markt gestapeld wordt
in plaats van buiten zooals vroeger allerbest,
maar wat menigen Gentenaar en vreemdeling
aardig doet opzien is dat men, in den gr00ten
ingang komende, eenen verpestenden geur in
den neus krijgt. In dien ingang onder de poort
staan er zoo wat 3o tonnen met afgekeurde
rotte visch, afval, enz. dat staat daar geheel
den dag te stinken tot 's avonds 7 tot 8 ure.
Met mij, vrienden lezers, zult gij moeten be
kennen dat het zou moeten veranderen en dat
ons stadsbestuur wel eene andere plaats zou
kunnen vinden en de bezoekers dat reukje
sparen.
Ook in de stad bestaat er eene straat, ge
naamd het Tempelhof in deze straat is er
eene kromming als men daar voorbij komt
zou men geheel dikwijls omvervallen van een
bijzonderen reuk, dat voort komt van lieden,
die ontsteld moeten geweest zijn vandaar
plaats hebben ter herberg IN DE KNOCK,
bij Degroote, gegeven door den Eerweerden
heer priester FONTEYNE, advocaat Hector
PLANCQUAERT en andere sprekers.
Om 11 ure, ontvangst ter statie aldaar en
welkomgroet in het Hotel de la Station.
M. A. De vrienden partijgenooten van
Kortrijk en 't omliggende worden verwittigd
dat er een BANK WAGEN ter hunner beschik
king zal gesteld worden, ten einde bij tijds te
kunnen aankomen. Vertrek uit het lokaal
Den Olifant, Sweveghemstraat, om 2 ure juist.
Prijs voor gaan en keeren, x fr.
Op heden zijn wij ons oud lokaal bij Henri
Berlaer ontzegd en voor reden geeft hij te
kennen dat het is door groote beloften en ge
weldige bedreigingen. Maar andere zijn blijde
ons huis en koer te geven, groot genoeg voor
2000 menschen, zonder de gendarmen die ten
getalle van 5o zullen in den voormiddag toe
komen, want Vichte is in staat van beleg ver
klaard op dien dag.
Tot Vichte hebben wij nog een ouden v: iend
die mij voor dezen een goeden cadeau gegeven
heeft voor mijn leden en die nu pastoor is en
eene meeting gedaan heeft voor ons in den
Stoel der Waarheid en ons genaamd heeft de
valsche profeten en bevende van colère riep
hij dat de parochianen naar ons niet mochten
luisteren, want dat wij, wolven, met schapen
vellen bekleed waren.
Gelijk vü£^iiziixU-SÜLziyi JGGJUgfl Twastsa
geven en geen mannen van slok al op te
zijn.
Alle ware democraten zullen het hun tot eene
plicht rekenen naar Vichte te komen om den
waren volkspriester Fonteyne, advocaat Hector
Plancquaert en andere sprekers te hooren uit
leggen wat er het volk te doen staat als het wil
verbetering in zijn lot vinden.
Niemand moet er nog aan twijfelen dat de
kopstukken van Vichte beginnen de toekomst
te vreezen zij zien dat het volk gaat ontwaken
uit den slaap der slavernij, waarin het zoo lang
gedompeld ligt.
Zoodus'vrienden, zondag allen naar Vichte I
H. De Roost.
IDDERGEM
We lezen in het staatsblad dezer week dat
onze burgemeester M. Van Santen, vereerd is
met het burgerkruis van eerste klas en de heer
Lonk, schepene, met dit van tweede klas.
Wij wenschen die twee oude braven, altoos
rechtzinnige democraten, van harte geluk voor
hunne benoeming, doch drukken onzen spijt uit
ook het kruis niet te zien prijken op de borst
van onzen eersten schepene, M. Colbaert, die
nogthans een model van bestuurder en volks
man is in onze gemeente.
Zouden de kwatongen misschien ook bij den
minister gaan zeggen hebben dat Camiel soms
wel eens den behouder vertoonen kan ook om
zoo te handelen Dit zullen we onderzoeken.
HET LEVEN DER BLOEM
(2e Vervolg)
II.
In het vorige hoofdstuk hebben wij de be-
standdeelen der bloem leeren kennen. Wij
onderscheiden in eene bloem i° het bloem-
bekleedsel (of bloemdek), dat uit een zeker aan
tal bloembladen bestaat. Bij vele bloemen zijn
de bloembladen tweeërleide buitenste vormen
den kelk, de binnenste de kroon. 2° De
meeldraden Elke meeldraad bestaat uit een
helmdrager en een helmknop. In den helmknop
ontstaat het stuifmeel, dat zelf uit zeer kleine
stuifmeelkorrels bestaat. 3° De stamper,
die bestaat uit een vruchtbeginsel, één of ver
scheidene (kortere of langere) stijlen en even
veel stempels als er stijlen zijn. Het vruchtbe
ginsel -bevat de \aadknoppen. Stuifmeelkorrels
worden op den stempel gebracht bestuiving
en daardoor worden de zaadknoppen bevrucht,
dit wil zeggen in staat gesteld tot rijpe \aden
te worden, terwijl het vruchtbeginsel zich ont
wikkelt tot eene rijpe vrucht. (Men gelieve een
duidelijk onderscheid te maken tusschen $aad
en vruchtbij voorbeeld bij de erwt is de peul
eene vrucht, dit wil zeggen een rijp geworden
vruchtbeginsel de erwten die de peul bevat
zijn \aden, dit wil zeggen rijp geworden zaad
knoppen).
Een eerste vraag is nu op welke wijze het
stuifmeel op den stempel wordt gebracht, dit
wil zeggen op welke wij{e de bestuiving ge
schiedt. Deze vraag is van zeer hoog belang,
zooals wij verder zullen zien.
Bij den eersten oogopslag heeft het den schijn
alsof dit zeer eenvoudig was. De helmknoppen
bevinden zich immers in de onmiddellijke na
bijheid van den stempel soms komen zij zelfs
in aanraking met den stempel, hetgeen ons tot
de meening kan brengen dat het stuifmeel
rechtstreeks uit de helmknoppen op den stempel
overgaat, zonder meer. Dit kan gebeuren men
zegt alsdan dat de bloem zich zelf bevrucht
fcelf bestuiving, $elf bevruchting). Mzaxgewoon
lijk wordt het stuifmeel uit eene bloem op den
stempel eener andere bloem gebrachtdit
noemt men kruisbestuiving, kruisbevruchting,
en hier kan men twee gevallen onderscheiden.
In het eerste geval gaat het stuifmeel over van
eene bloem ep een andere bloem der^elfde
plant dit noemt men takkruising, hetgeen
letterlijk beteekent kruising tusschen twee
takken van eenzelfde plant. In het tweede geval
wordt het stuifmeel eener bloem gebracht op
den stempel eener bloem die gedragen wordt
door een andere plantdit is de plantkruising.
Men kan nu als algemeene regel aannemen dat
plantkruising de voorkeur verdient boven zelf-
bevruchting door plantkruising verkrijgt men
gewoonlijk talrijkere en betere zaden dan door
zelf bevruchting, en de planten die uit die zaden
voortspruiten zijn beter (grooter en vrucht
baarder) dan die, welke door zelfbevruchting
zijn ontstaan. Door takkruising bekomt men
ongeveer hetzelfde als door zelfbevruchting.
De verschillen tusschen die drie bevruchtings-
wijzen kunnen bestudeerd worden door de
methode der kunstmatige bevruchting. Daartoe
worden een zeker aantal bloemen uitgekozen,
die zoo weinig mogelijk van elkander ver
schillen wat dc grootte, de kracht, enz. betreft.
Stuifmeel wordt op kunstmatige wijze op hare
stempels gebracht. Dit kan bij voorbeeld ge
schieden door middel van een penseeltje, dat
vooreerst met de geopende helmknoppen en
daarna met den stempel wordt in aanraking
gebracht. Op die wijze worden eenige bloemen
met haar eigen struifmeel bevruchtandere
ondergaan de takkruising, andere nog de plant
kruising. Elk hovenier of plantenliefhebber
kan dergelijke proeven nemen. Men weze
slechts indachtig dat ook hier het spreekwoord
oefening baart kunst toepassing vindt. (Som
mige voorzorgen zullen later vermeld worden).
Met talrijke planten werden dergelijke proeven
genomen: gewoonlijk geeft plantkruising betere
resultaten dan zelfbevruchting of takkruising,
zooals wij hooger reeds hebben gezeid.
Voorbeelden bij Linaria vulgaris geven de
zelfbevruchte bloemen weinig zaad, terwijl
door plantkruising het zaad overvloedig is.
Twee achtereenvolgende proeven met Viscaria
oculata gaven in de eerste proef door zelf
bevruchting 38 gram zaad tegen 100 gram door
plantkruisingin dc tweede proef 58 tegeg,
ten gunste van de plantkruising. Bij de
Ridderspoor was de verhouding, wat het ge
wicht van het zaad betreft, als 45 tegen 100.
Met Koolzaad werden de volgende resultaten
verkregen door Giltay.
Noord-Hollandsch Koolzaad gaf
Zelfbevruchting
gemiddelde lengte van ééne vrucht4,66 cm.
gemiddeld getal zaden per vrucht i3.
gemiddeld gewicht van één zaad 5,6 mg
Plantkruising
gemiddelde lengte der vrucht 5,54 cm.
gemiddeld getal zaden per vrucht19.
gemiddeld gewicht van éen zaad 5,9 mg.
Groningsch Koolzaad gaf
Zelfbevruchting
gemiddelde lengte van ééne vrucht3,8 cm.
gemiddeld getal zaden per vrucht 7.
gemiddeld gewicht van één zaad 6,6 mg.
Plantkruising
gemiddelde lengte van ééne vrucht 6,5 cm.
gemiddeld getal zaden per vrucht22.
gemiddeld gewicht van één zaad 6,6 mg.
Men gelieve over deze cijfers een oogenblik
na te denken. Op een perceel akkerland, dat
met koolzaad is bezaaid, bekomt men veel meer
zaad door plantkruising dan door zelfbevruch
ting, zender eenige verandering toe te brengen
aan de samenstelling van den grond, de be
mesting, het wieden, enz. Met andere woorden,
met dezelfde uitgave aan geld en arbeid is de
opbrengst grooter of kleiner, al naar gelang
van de bestuivingswijze.
Tusschen zelfbestuiving en plantkruising
bestaat echter nog een ander, zeer belangrijk
verschil.
Zaad, dat door plantkruising werd gewonnen,
geeft gewoonlijk het aanzijn aan planten die
sterker en vruchtbaarder zijn dan de planten,
die door zelfbevruchting zijn ontstaan. Dit
werd bewezen door zeer talrijke proeven, die in
hoofdzaak (afgezien van de kleinigheden) ge
nomen werden als volgt
Op ééne plant worden een zeker aantal bloe
men uitgekozen. Sommige bloemen, die wij Z
zullen noemen, worden zelf bevrucht, an andere
bloemen P ondergaan plantkruising (takkruising
mogen wij hier buiten rekeniDg laten). Het
volgend jaar worden de zaden Z en P uitge
zaaid, en alle mogelijke voorzorgen worden
genomen om de daaruit voortkomende planten
onder gelijke levensvoorwaarden te breDgen.
De grónd, de bemesting, de besproeiing, de
verlichting, enz. moeten voor de beide partijen
nauwkeurig gelijk zijn. Indien er nu tusschen
de planten Z en P verschillen bestaan heeft
men het recht die aan de bevruchtingswijze toe
te schrijven.
Wij laten hier een paar voorbeelden volgen
Bij Dianlhus caryophyllus (eene soort Anje
lier of Pottebloem) bedroeg de hoogte van de
planten Z (door zelfbevruchting verkregen)
slechts 0,86 (zes en tachtig honderdsten) van
de hoogte der planten P (die door plantkruising
waren ontstaan).
Bij de Reseda was de verhouding tusschen
Z en P, wat de hoogte der planten betreft, als
82 tegen 100.
Bij de Ridderspoor was de verhouding als
84 tegen 100 (hoogte der planten).
