Voor de vrienden van
Thielt-Rousselaere
EENE VOLKS-MEETING
Belgische Missionnarissen
vermoord in China
Het verschil van de differentie
Leest en verspreidt
onze Bladen
W etenswaar digheden
Ruzie in 't huishouden
Vrankrijk en Rome
de meetingpartij,endeFranskiljon Segers voert
er het hooge woord
Maar wacht het zal nog beteren. Nu reeds
werd bij de laatste Senaatskiezing de Neder-
duitsche Bond over het hoofd gezien (daar heeft
het Vlaamsch(?)gezind blaadje in kwestie geen
woordje over gerept, natuurlijk) maar men zal
het wel zoover weten te krijgen dat de invloed
van dit Vlaamschgezind korps in de meeting
partij onder zero daalt. Nog eenige jaren de
welsprekendheid en 't talent der Flaminganten
misbruikt voor hunnen knoeiwinkel en dan
hebben ze de Flaminganten niet meer noodig.
Vlamingen, ziet toch uit uwe oogen eer het
te laat is I
Wat moet men weten en doen om de
Flaminganten onschadelijk te maken in de
meefingpartij
i° Een Vlaamsch(?)gezind blad stichten
2° In dit blad de Franskiljons ophemelen en
doen doorgaan als Vlaamschgezinden
3° De Flaminganten doodzwijgen, maar hun
talent misbruiken
4° Van dit Vlaamsch(?)gezind blaadje een
Fransch afkooksel maken om de sinjoren te
vervlaamscben
Maar dat is Vulgarisateurswerk 1
Bij lange niet, zoo leeren de ketters, maar
zij dolen; want zóó handelt de Vlaamsch(r) ge
zinde meetingpartij van Antwerpen I
(De Vlaamsche Strijd).
Wij willen hier bijvoegen dat hetgeen in dit
artikel over Antwerpen wordt geschreven,
meer of minder toepasselijk is op al de Vlaam
sche arrondissementen.
De katholieken nemen hunne toevlucht tot
bier en genever om de kiezers te bedwelmen en
om hunne stemmen te winnen.
Op sommige plaatsen hebben de liberalen,
eilaas 1 dat walgelijk voorbeeld nagevolgd.
Zullen de Flaminganten, die de veredeling
van het Vlaamsche volk verlangen, langer
hunne stem geven aan partijen die het volk op
die wijzeverbeesten
Te Gent
De vrienden van Ledeberg en Gentbrugge
zijn verleden Zondag vergaderd geweest in hun
lokaal, en hebben daar de verschillige middels
besproken en onderzocht, om hun propaganda
werk uit te breiden.
Verschillige nieuwe leden lieten zich inschrij
ven en er werd dan eene omhaling gedaan voor
het gedenkteeken De Backer, die de som op
bracht van ó.io fr.
De vergadering eindigde in de meeste geest
drift.
Hier te Gent, werken wij, christen demo
craten, hardnekkig, om nieuwe lezers voor ons
veelgelezen weekblad Het Recht te bekomen,
blad dat den Vlaamschen werkman, boer en
burger verdedigt tegenover hunne vijanden.
Tj"Uen kf»rt_zalleii_wiLfri.gr..te „Geftt s&Sfiffè
macht de democratische gedachten zullen ver
spreiden.
Democraten, uwe plicht is 't die clubs te
steunen, en u daar aan te geven als lid, want
wat hebben wij gezien de verledene kiezing
Eenige moedige werkers, klein in getal, ver
spreiden onze gedachten, en onze manifesten,
en wij zijn zoowat 23oo stemmen vooruit ge
gaan. Als wij nu verschillige wijkclubs zullen
bezitten met moedige werkers, dan durven wij
verhopen dat wij in de toekomst niet honderde
masr duizende en duizende stemmen zullen
vooruit gegaan zijn, tot groot spijt der bewaar
ders die toch korteling zullen moeten plaats
mak ;n voor de mannen die anders niet kennen
dan rechtveerdigheid, eerlijkheid en broeder
lijkheid. Jean V.
Wij verzoeken onze vrienden van die streken
van maar zoohaast mogelijk rond te zien achter
lokalen om meetingen te geven, en ook van
hier en daar eenen verkooper op te zoeken voor
onze bladen. En dat hoe eer hoe beter want
men weet het wel, wij komen op voor de kiezing
van 1906, dat is en blijft beslisten wij willen
en zullen er goed doorwerken. Vrienden aan
het werk Priester Fonteyne.
Gemeente Vichte
Ter gelegenheid van den verjaardag der
inhuldiging van het vaandel der christene
volkspartij, zal er op
ZONDAG 7 AUGUSTI
OM 3 URE
plaats hebben ter herberg IN DE KNOCK,
bij Degroote, gegeven door den Eerweerden
heer priester FONTEYNE, advocaat Hector
PLANCQUAERT en andere sprekers.
Om 11 ure, ontvangst ter statie aldaar en
welkomgroet in het Hotel de la Station.
Alle vrienden, burgers, boeren en werklieden
van Vichte en 't omliggende, alsmede allé
partijgenooten van gansch het arrondissement,
worden ernstig aangewakkerd in die volks
voordracht aanwezig te zijn ten einde alzoo
hulde te brengen aan den weerdigen volks
priester, en zich te overtuigen dat 't programma
onzer christene volkspartij enkelijk op gods
dienst en naastenliefde gesteund is omdat wij
wij strijden voor de belangen van het volk, tot
vooruitgang en welvaart van iedereen.
Allen dus naar Vichte HetBestuur.
M. A. De vrienden partijgenooten van
Kortrijk en 't 'omliggende worden verwittigd
dat er een BANKWAGEN ter hunner beschik
king zal gesteld werden, ten einde bij tijdste
kunnen aankomen. Vertrek uit het lokaal
Den Olifant, Sweveghemstraat, om 2 ure juist.
Prijs voor gaan en keeren, 1 fr.
Men gelieve zich aan te geven aldaar, vóór
1 Augusti.
tBMjaifcNÏTT1 m SBiBiaaiiSüa^
Het vikariaat van Zuidelijk Hoe-Pé, dat
bestuurd wordt door belgische minderbroeders,
waar reeds in 1898 pater Victorinus Delbrouck
was vermoord geweest, is nog eens het tooneel
van een bloedbad geworden.
De apostolische vicaris, Theotime Verhaegen,
zijn eigenbroederpaterFrediricus, apostoliscche
zendeling, beiden van Mechelen, en pater
Florentinus Robberecht van Thielt, zijn er
door de Chineezen vermoord geworden. Boven
dien werden nog drie Chineesche christenen
gedood.
Theotimus Verhaeghen was den 19 Februari
1867 te Mechelen geborenen had zijne klooster
geloften te Thielt uitgesproken den 4 October
1884. Hij werd priester gewijd te Luik den
22 Maart 1890 en tien jaar later werd hij
bisschop. Hij had bisschop Christiaens opge
volgd, die wegens ziekte in België verblijft. De
apostolische vicaris verbleef te I-Chang. Hij
werd opeenereiste Li-Tchoum in de omstreken
van Che-Nan vermoord.
In Hoe-Pé telt men 13 Europeesche mission
narissen en 12 zusters.
De broeder van den vermoorden bisschop
pater Fredericus was te Mechelen geboren den
10 Mei 1872 en werd den 5 Maart 1898 te
Namen priester gewijd. In October igo3 was
hij naar China vertrokken.
Pater Robberecht werd in 187S te Thielt ge
boren, trad er in de orde der minderbroeders
en was ook nog niet lang in China werkzaam.
De missie bevatte op x Juli 1903 6.261
christenen, 5.36o bekeerlingen, 85 parochiën,
36 kerken en kapellen.
Pater Robberecht schreef niet lang geleden
het volgende Nog nooit had men eenen
zendelingte Ma-tha-pin gezien. Wij gingen reeds
drie uren in een ravyn, toen onze aandacht ge
trokken werd op een zoo vreeselijk als onver
wacht schouwspel. Nevens den weg, op twee
stappen van ons, hing het lijk eener vrouw aan
oen boom. Waarschijnlijk gold het eene zelf
moord die talrijk voorkomt in China onder de
vrouwen, die aldus een einde stellen aan een
leven dat hare echtgenooten on verdragelij k
maken. Nochtans kon die misdaad ook voor
doel gehad hebben schade te berokkenen aan
den eigenaar van den grond waar de misdaad
gepleegd was. Die verantwoordelijkheid bestaat
in China. Het is niet zeldzaam dat Chineezen
gaan sterven of zich zelfmoorden in het huis of
op het land van hunnen vijand om zich te
wreken. Dit vertoon had op ons een pijnlijken
indruk gemaakt. Dit was niet al. De toean-
zoeken. Hij werder razend om. De man maakte
deel van de sekte der Hoti-hoei of genootschap
der bandieten.
Hij verzamelde een handvol dweepers en
zond ze voor. Wij ontmoetten ze niet ver van
den akeligenboom gewapend metgroote messen
en besloten, zoo ik meende, ons niet te sparen.
De tjoean-eheoe had immers gezegd Men moet
die Europeesche duivels vermoorden en hun
vleesch verslinden. De roovers dorsten ons niet
slaan. De krachtdadige houding van mijn geleide
boezemde wellicht die kerels schrik in.
Niemand dorst ons op onzen doortocht
spreken. Nauwelijks hadden wij den rug ge
keerd of wij hoorden spotgelachen bedreigingen.
De neef van den toean-cheoe besloot een
staatsaanslag te plegen om voor altijd den
invloed der missionnarissen in den grond te
boren. Gansch bedronken trachtte hij zich
onder onzen draagstoel te werpen om er zelf
moord te plegen ten einde aldus ons van moord
te kunnen doen beschuldigen. Zijne vrouw en
zijn zoon konden hem echter tegenhouden, die
den ongelukkige na eene hevige worsteling
konden overmeesteren.
In een anderen brief wijst dezelfde pater op
de talrijke roovers in zijn vikariaat. Hij hangt
een somber tafereel op van de Chineesche
overheden die enkel voor oog hebben zich te
verrijken door het plegen van de grootste mis
daden. Alle plaatsen en ambten worden met
goud betaald. Het gerecht is voor den meest
biedende. Tusscben bijzonderen heerscht het
zelfde stelsel van geldzucht en begeerte naar
andermans goed. De machtige verdrukt den
zwakkeling. 1
De mannen van het Fondsenblad, Land
wacht en C'c hebben het poer uitgevonden.
Zij zeggen nu dat de schrijvers van Het Recht
hunnen naam onder de artikels zetten, meer
uit hoogmoedi dan uit moed.
Het is dom slim gevonden; daarmeê doen
zij trouwens verstaan dat zij hunnen naam
onder hunne artikels niet zetten uit nederigheid.
Willen wij het eens anders uitleggen
De mannen van Het Recht teekenen hunne
artikels, omdat zij openhertig spreken, recht
voor de vuist en uit overtuiging.
De mannen van 't Fondsenblad en andere
bewarende kranten teekenen hunne artikels
niet, omdat zij veeltijds beschaamd zijn over
het werk, dat hun opgelegd is, wit zwart moe
ten heeten en de waarheid zienelijk den nek
moeten kraken.
Dat zijn de redens van het verschil van
handelwijze tusschen ons en hen.
C. Mobyaert.
HET LEVEN DER BLOEM
Vervolg
Eene leliebloem vertoont ons vooreerst een
bloemdek, of bloembekleedsel, dat zelf uit zes
vrij groote bloembladen bestaat. Deze bloem
bladen zijn onderling vrij, dit wil zeggen dat
zij tot aan hun voet van elkander onafhankelijk
zijn. Men zal opmerken dat er drie buitenste
bloembladen zijn, en drie binnenste die met de
eerstgenoemde afwisselen (dit wil zeggen dat
de binnenste tusschen de buitenste staan).
Binnen den kring die door de bloembladen
wordt gevormd, vinden wij de meeldraden.
Deze zijn zes in getal elk meeldraad bestaat
uit een steeltje, den helmdrager, en een lang
werpig lichaampje, dat aan den top van den
steel bevestigd is en helmknop wordt genoemd
(in verre gebloeide bloemen zijn de helmknop
pen alle of ten deele afgevallen).
Elke helmknop bestaat uit twee dicht aaneen
sloten zakjes stuifmeel^akjes of stuifmeelbeurs-
jes), waarin een geel poeder, het stuifmeel, wordt
voortgebracht. Het stuifmeel zelf bestaat uit
zeer kleine korreltjes (stuifmeelkorr eitjes) het
is eenigszins kleverig, zoodat het aan de
vingeren, de bloembladen, enz. vastkleeft in
den vorm van een geel beslag. De kleverigheid
van 't stuifmeel is eene belangrijke eigenschap,
waarvan verder nog zal sprake zijn.
Als de bloem ontluikt gaan de stuifmeel-
zakjes open het stuifmeel komt aldus te
voorschijn, en door zijne kleverigheid blijft het
hangen aan den opengeganen helmknop, die
aldus rondom met geel stuifmeel bepoederd
wordt. (In een bloemknop, dit wil zeggen in
eene bloem die nog niet opengegaan is, zijn de
stuifmeel zakjes gesloten).
Eindelijk vinden wij in het midden der
bloem, tusschen de meeldraden,een laatste deel,
den stamper (als men de zes meeldraden voor
zichtig S'fplukt, blijft de stamper alleen over).
In den stamper onderscheiden wij drie deelen
i° van onderen een dikker, langrond lichaam,
het vruchtbeginsel a° het vruchtbeginsel
draagt een veel langer, dunner deel, den stijl,
(wij zeggen en schrijven Stijl, niet steel), die
bij een oppervlakkig onderzoek gelijkt op een
helmdrager 3° aan zijn top is de stijl ver
breed het verbreed gedeelte is de stempel.
De stamper is inwendig hol in zijn geheel
genomen kan hij vergeleken worden met eene
flesch het vruchtbeginsel is als 't ware het
lichaam der flesch, de stijl kan vergeleken
worden met den hals der flesch (bij de lelie
is de hals zeer lang), en de stempel vertoont
eene zeer nauwe opening, die slechts met be
hulp van een sterk vergiootglas kan ontwaard
worden, en met de opening der flesch overeen
stemt. Van binnen in het vruchtbeginsel be
vinden zich een zeker aantal rondachtige
lichaampjes, de aadknoppenDeze zijn \eer
klein, met het bloote oog ter nauwernood
zichtbaar.
T-.l.:.- r 1 -rr11-- mïi-o 4»
voortbrengt een zekere hoeveelheid stuifmeel
wordt op den stempel gebracht. Voorloopig is
het voldoende te weten dat dit bij de lelie ge
woonlijk geschiedt door de tusschenkomst van
insekteu. Het stuifmeel kleeft aan het lichaam
dezer diertjes (vooral bijen en vlinders) terwijl
zij de bloem bezoeken, en wordt door hen ge
bracht op den stempel, die zelf eenigszins
kleverig is, en aldus ajs eene lijmroede de stuif-
meelkorrels vasthoudt.
Daarover zullen wij verder uitvoeriger han
delen. Voegen wij hier slechts bij dat het over
brengen van het stuifmeel uit de helmknoppen
op den stempel bestuiving wordt genoemd.
Na de bestuiving ondergaan de zaadknoppen,
die van binnen in het vruchtbeginsel verborgen
zitten, den invloed van het stuifmeel. Die
invloed is de bevruchting het is door de
stempelopening en door het nauw kanaal van
den stijl heen dat de stuifmeelkorrels op de
zaadknoppen hun bevruchtenden invloed kun
nen uitoefenen. Op welke wijze dit geschiedt
gaan wij hier met stilzwijgen voorbij de be
spreking van dit onderwerp zou ons te verre
leiden, en dit is niet onontbeerlijk om de
verdere uitleggingen te verstaan.
Na de bevruchting verslensen de bloem
bladen en de meeldraden deze deelen vallen
af, en de stamper blijft alleen over. Door de
bevruchting ontvingen de zaadknoppen een
stool tot verdere ontwikkeling ten gevolge
daarvan wordt elke zaadknop tot een rijp \aad.
Tevens (en ook onder den invloed der be
vruchting) groeit het vruchtbeginsel aan, en
het wordt eindelijk eene rijpe vrucht. Bij de
lelie heeft de vrucht de gedaante eener droge,
bruinachtige doos, waarin de rijpe zaden bevat
zijn. Terwijl de vrucht en de zaden rijp worden
verdrogen de stijl en de stempel, en deze deelen
vallen eindelijk af.
Is de bevruchting om eene of andere reden
achterwege gebleven, zoo verdorren de zaad
knoppen en het vruchtbeginsel, en -de bloem
blijft onvruchtbaar (zij mislukt). Wij zullen
verder zien waarom de leliebloemen schier
altijd mislukken.
Indien wij nu andere bloemen onderzoeken
zullen wij opmerken dat de deelen waaruit
zij zijn samengesteld van de eene soort tot de
andere verschillen wat het getal, de grootte,
den vorm, de kleur, enz. betreft, maar overal
vinden wij nochtans in hoofdzaak de algemeene
inrichting als bij de lelie. Wij raden den lezer
aan de volgende soorten te onderzoeken
i° Kool, koolzaad, raap, radijs of mostaard.
Deze soorten gelijken goed op elkander. Het
bloembekleedsel bestaat uit 8 blaadjes de vier
buitenste (kelkbladen) vormen samen den kelk,
en de 4 binnenste krootibladenvormen samen
de kroon. (Bij de lelie bestaat geen noemens
waardig verschil tusschen de buitenste en de
binnenste bloembladen). Verder 6 meel
draden, en in 't midden een stamper, die be
staat uil een langwerpig vruchtbeginsel, een
zeer korten stijl en een stempel. Men zal achter
eenvolgens de 4 kroonbladen en de 6 meel
draden één voor één voorzichtig afplukken.
20 De Oostindische kers (ook capuciene,
jonkmans of mastoeche genoemd). Dit is een
zeer goed voorbeeld. In het bloembekleedsel
onderscheidt men 5 buitenste en 5 binnenste
bloembladen. De 5 buitenste kelkbladenzijn
geel of geelachtig van onderen vergroeid (niet
vrij) het bovenste kelkblad is aan zijn voet
naar achteren verlengd in den vorm eener holle
spoor, waarin zich gewoonlijk eene zoete vloei
stof (honig) bevindt. De 5 binnenste bloem
bladen (kroonbladen) zijn grooter, fraai ge
kleurd, onderling vrij de 3 onderste zijn ver
sierd met draadvormige aanhangselen. Deze
bloem vertoont 8 meeldraden en een kleinen
stamper. Het vruchtbeginsel is rondachtig,
de stijl duidelijk, de stempel driedeelig.
3° De boterbloem (Ranunculus)5 buitenste
bloembladen (kelkbladen) en 5 binnenste
(kroonbladen). Elk kroonblad (afplukken) ver
toont aan zijn voet een klein, duidelijk honig-
bakje. Meeldraden zeer talrijk, 20 100 in
getal, of nog talrijker. De stampers zijn zeer
klein, talrijk, in het midden der bloem ver-
eenigd tot een kegelvormig hoofdje.
(Wij verzoeken den lezer de verschillende
kunstwoorden, die in dit artikel worden ge
bruikt, aan te leeren en te onthouden. Anders
zal het zeer moeilijk zijn de uitleggingen te
verstaan die in een volgend artikel zullen ge
geven worden. Het ware ook wenschelijk dit
artikel te behouden, ten einde het- later te
kunnen herlezen).
In den grond hebben de katholieke volks
vertegenwoordigers niet de minste achting voor
de bewarende gazetschrijvers, die alle dagen
hunne vuiltjes moeten kuischen uit broodnood.
Van den anderen kant hebben die gazet
schrijvers ook geen genegenheid voor hunne
volksvertegenwoordigers, en vallen zij ons aan
om hunne plichtvergetene afgeveerdigden te
verdedigen, op honderd gevallen schiet negentig
keeren de rechtzinnigheid te kort en handelen
zij alzoo omdat er van dien kant meest vet
afdruipt.
Het vuil centenbladje dat Nieuws van den
Dag heet en zeer rijk geworden is met zijne
gemeene volksbedriegende manieren, is een
specimen van bewarend krantje.
Misprezen wordt het door het grootste deel
der katholieke volksvertegenwoordigers van
Brussel, die tot de groote stad behooren en
treffelijker manieren hebben.
Het weet het en smoorrijk geworden zijnde,
laat het soms zijne mistevredenheid gevoelen en
toont het dan openbaar dat het de brusselsche
volksvertegenwoordigers met dezelfde munt be
taalt.
Woensdag 27 Juli gebeurde dit weêrom.
Leest liever
Dat onze vertegenwoordigers bijeen komen
om wetsvoorstellen te bespreken die voor de
Earner hangende zijn en er zich over t'akkoord
te siciicu, uai is zeer wei aar zij twee oi drie
hunner gelasten het woord te voeren in den
naam.van allen, om ons de eindeloo\e proces
sies sprekers te ontsparen, die toch allen 't \elfde
\eggen en anders niet doen dan den tijd en het
geld van het land verspillen, dat is nog beter
dat zij overeen komen over de aan te nemen
bepalingen, en dat men dan het bespottelijk
schouwspel niet meer bijwone van mannen die
in den loop der bespreking uit alle hoeken op
dagen met moedwillige, half gebakkene of
nuttelooze amendementen, wijzigingen en
tegenvoorstellen, dat is opperbest. Dat is
Kamerwerk, eu daarvoor zijn zij aangesteld
indien ze altijd alzoo handelden, het opmaken
eener wel zou min tijd duren, en de wetten
gouden beter zijn.
Maar dat die heeren ons geene lessen komen
spellen, en nog minst van al lessen van eendracht.
In de Kamer heeft men dat niet altijd gezien.
Meer dan eens hebben wij een groepje Kamer-
heeren, altijd dezelfde, zich met liberalen en
socialisten zien verbinden om te trachten het
katholiek ministerie omver te krijgen. Zulke
heeren zijn voorzeker weinig bevoegd om ons
lessen van eendracht en tucht te komen geven.
Maar die slechte voorbeelden nog daarge
laten, past het aan onze senateurs en volks
vertegenwoordigers niet ons bevelen te geven.
Wij hebben die heeren gekomen, niet om ons
te besturen, maar om ons te vertegen
woordigen, 't is te zeggen om onze princiepen
te handhaven, om te doen wat wij zelf zouden
doen indien wij in Kamer of Senaat zetelden.
Zij zijn onze- meesters nietde meesters \ijn
de katholieke kieners en anders niemand.
Ook stemt men daar (in Duitschland) in
korte maanden geheele wetboeken, terwijl men
hier halve jaren knaagt aan eenvoudige
wetjes, die dan nog zoodanig verknoeid
zijn dat er niemand wijs uit wordt.
Wij willen van dien bond (Belgische Volks-
bondj geen kwaad zeggen wij maken er zelf
deel van, en hij heeft veel goeds in. Maar met
al dat goed van weerskanten is het onbetwist
baar dat de katholieke krachten nu verdeeld
lijn, dat de bond der katholieke kringen ver
zwakt is, dat de Volksbond op het volk den
invloed niet uitoefent dien hij verhoopt had, en
dat wij min ver ^ijn dan wij ons zouden be
vinden indien alle de katholieken krachten ver-
eenigd gebleven waren.
Als de ondergang aangekomen is in een huis
gezin, dan komt de ruzie en het krakeel, 't Is
inde oogenblikken van ruzie dat het vuil linnen
opgerakeld wordt, dat de fouten en misdrijven
verweten worden.
De betrekkingen tusschen den Paus en het
fransch ministerie, bestaan nog, maar zij
blijven erg gespannen.
Of die moeilijkheden zullen vereffend ge
raken of leiden zullen tot de opzegging van het
concordaat, kan niet voorzegd worden.
Een der beschuldigde bisschoppen Mgr Le
