20
'Éondag 18 IflLi 1884.
25*'" Jkmrg ng.
De ItieziogêD.
ff
De Engelsche Scheepskapitein.
GODSDIENST. - VADF.PJ AND. - VRIJHEID.
Willem III en Leopold II en
Herz-ele
M
Telfsmoord te Itrussel
Eene katholieke meid.
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewoone Annoncen 20 centiemen per regel. Annonccn op de Tweede Bladzijde
50 centiemen den regel. Berichten onder 't Nieuws, i frank den kleinen regel,
HET LAND
ABONNE3IENTS-PRIJS.
5 fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen
genomen, rechtstreeks bij ons of door post of briefdragers.
YAN AELST
AALST, ZATERDAG 17 MEI 1884.
LOOPENDE NIEUWS. De FEESTEN TE LEU
VEN, de Feesten van 50 jaren dat d'oude Universi
teit heringericht werd, in 1853, als de Vrijheids-
boomen geplant waren, die Feesten, de dagbladen
staan er vol af van de beschrijving der plechtige
Zittingen, Ontvangsten en Zangfeesten, van de
Aauspraken en Gelukwenschingen, van de groote
Historische Stoet die zondag een derde en laatste
maal zal uitgaan, zondag achternoen, ten 2 ure. De
Hoogeschool, met hare 100 Leeraars en hare 1600
Studenten, vrijelijk bestaande, zonder 'ne eens hulp
geld van den Staat, welk bewijs, van de kracht der
Vrijheid! wat door Vrijheid ontstaat, is duurzamer
en beter dan a! wat de gouvernementeele macht on
derhoudt. Vrijheid en Eerlijkheid De zesde wa
gen in den Stoet verbeeldde Jan van Westfalen, in
voerder der Drukkunst in Belgié
Is men niet wat te haastig geweest, om onzen Dirk
vaa Aalst die oude kro m van zijn hoofd te nemen? De
Wet van Aalst heeft verklaard, oerst op den zerk van
Dirk en daarna op zijn Standbeeld, dat HIJ de eerste
boekdrukker geweest is van Duitschland, Frankrijken
de Nederlanden; en Pater Van'Iseghem schrijft en
bewijst het volgende "Dirk Martens had de boekdruk
kunst gaan leeron in Venetië; hij keerde naar zijn ge
boortestad Aalst terug, vervaardigde aldaar in de
Zoutstraat zijne drukletters en gaf zijn eerste boek in
't daglicht, ten jare 1473. Jan Van Westfalen, een
Duitscher, was zich ondertusschen te Leuven komen
vestigen en deed er in 1484 ziin eerste boekwerk druk
ken. Welk was zijn verwondering niet, als hij een boek
werk ontving, in Aalst gedrukt, een jaar te voren,
veel schooner en met betere lettors dan de zijne? Aan
stonds is Jan Van Westaflen near Aalst gekomen
waarschijnlijk hebben de twee drukkers eenige maan
den te samon gewerkt;in 1475 was Jan van Westfalen
te Leuven gevestigd als drukker der Hoogeschool en
had van Dirk Martens een*- soort der Aalstersche druk
letters ontvangeu Dirk Martens stichte nadien t'Ant
werpen een groote drukkerij, welke bij in 1512 naar
Leuven verplaatste. Indien d'Heeren van Leuven het
boekwerk van Pater Van Iseghem willen lezen, ze zul
len er de duidelijkste bewijzen in vindcn.dat Dirk Mar
tens van Aalst met recht de eerste boekdrukker van
Duitschlau i Nederland en Frankrijk wordt genoemd.
De jaren der uitgaven kunnen niet liegen; in 1473 zijn
er t'Aalst verscheide boekwerken uitgekomen, te Leuven
niet. In 1474 verscheen t'Aalst 't boekwerk van een
Pater Domini kaan, met 't volgende opschrift Gedrukt
in de stad Aalst, graafschap /laanderen, door Jan Van
Westfalen, uit Paderborn, met zijn geassocieerde Dide-
rik Martens. In een volgende uitgaaf van October 1474,
terwijl Jan Van Westfalen nog in Aalst was, kwam er
wu ji'auw boek uit, met üaes opschrift: Do verhandeling
a oroeuer van iHautdue over't geiuaiii* ie-
♦fan, is af-'edrukt te Aalst, ten jare O. H. 147-1,feestdag
van Sint Remigius. Dit werk heb ik afgedrukt te
Aalst, ik, Diderik Martens, die aan de Vlamingen al
de wetenschap der Venetianen kom breDgen... De
letters, waarmede dit boek gedrukt was, heeft Dirk
Martens het jaar nadien verkocht aan Jan Van Westfa
len... Aalst mag Diet gedoogen dat zijn roemrijke Stads
genoot beroofd worde van iets dat hem met recht en
rede toekomt. Pater Van Iseghem-zaliger heeft in deze
zaak de waarheid gezocht, ja niets dan de waarheid, en
zijn merkweerdig boek,in 1852 verschenen,moet Leuven
overtuigen dat hun Jan Van Westfalen eon jaar te
laat is gekomen, om als Eersten Boekdrukker uitge
roepen te worden. We komen daarop terug, spijtig dat
de geleerde opzoeker, Pater Van Iseghem, niet voor
eenige uurkes kan terugkomen, ge zou ut seffens een
vlugschrift zien verschijnen om Jan Van Westfalen op
de plaats te zetten die hem toekomt.
Nog Loopende Nieuws. M. Pirmez beeft in de
Kamers gezegd dat d'officiéele schoolopzieners altijd
de plagen waren van 't onderwijs. En nu dat er zijn
die 12,000 fr. 's jaars trekken, wat zijn ze nu Het
tegenwoordig Ministerie heelt het Onderwijs in eenen
onmogelijken staat gebracht; er zijn inspekteurs die
zooveel winnen als de Voorzitter der hoogste Gerechts
hoven. En wat zijn d'Inspekteurs? Meesteïs van den
Buiten, met veel hoogmoed maar weinig k'eiinis, die
den feilen geus hebben uitgehangen, en aldus zijn
genoemd geworden. Moest die buitensporige beta- 1
ng in't officiéél Onderwijs blijven duren, er zou
een algemeene ontevredenheid op volgem - Te 1
beginnen van 20 Mei zullen er veranderingen zijn
aan de vertrekuren der convois. Is" dat niet
wreed, als ge peist, dat er in d'L'niversiteit van Brus-
sel, een derde der studenten is, die niet meer aan
God gelooftMoeten die jonkheden tot de grou-
welijkste-walgelijkheden niet zinken? Elk moet strij
den, om in 't kwaad niet te vallen, maar de Vrijden
kers loopen 't kwaad !.e gemoed. 1 De fenians van
Ierland en van Amerika hebben voor hwn opper
hoofd verkozen zekeren James Stephens,die. fe Parijs
woont. 't Is dijnsdag aanstaande dat de konink
lijke Familie van Holland naar Brussel komt; Wil
lem III is te Brussel geboren den 19 februari 1817.
Men zegt dat stukken beenderen in de bloem
potten gelegd, niet alleen 't water afvoeren, maar
zeer voordeelig zijn aan de planten die uifde been
deren een krachtig vocht trekken. Ze zoeken
achter P. B34 jaar oud en van Smetledel hij
wordt beschuldigd van moord te Hautmont. Ze
rekenen dat er maandag en dijnsdag 100,000 vreem
delingen te Leuven zijn geweest! Welke winst voor
de stad! En is't waar dat de liberale gemeenteraad
die Feesten heeft tegengewerkt? Welke ondankbaar
heid
- ci, •v.cJ;-dingen begraven... Nu geven de liberalen
ottj W; ze spreken zelfs van artikel 4 af te schaffen,
ent* wat godsdienstig is, uit 't Staatsonderwijs te
baric «e gaan verder; ze willen een verplichtend
Dijnsdag komt Wilbem III naar Brussel en aai'SèV
drij dagen vrrblijven. Willem III is te Brussel'.ge
boren in 1817 en war bijgevolg i3 jaar o^d, als; de
Revolutie losbrak; sedertdien is hij in BelgiS fiiët
meer geweest, althans niet in 't openbaar. Men Ver
zekert dat Willem III met een erkende onpartijdig
heid regeert en zich nooit door de partijschap laa:
meêslepen. Willem III is protestant, maar éttk ge-
Lorige protestant protestanten en katholieken
j«— :-i
beminnen hem, om zijne rondheid van inborst, zijl
liefde tót rechtzinnigheid, zijne alkeerigbeid van rlie
lioksche wegen en lofvleierij; om de krachtdadigheid.
s invoeren naar hun manier, om latei-
roepen dat het Onderwijs m hun scholen
am u p ag gegeven worden.
Vrij Onderwijs ligfboven; maar na den slag der
O voren lagen de Vlamingen ook boven, en
.loort auld der Hovelingen is er een Vrede ge -
markt »r valschhïid en van verraad; al de voordee-
eifw voor Philip-le Bel.
y\<> bi.en wij slecht ingelicht zijn I doch men ver-
«elrftpns dat er zondag op de Vergadering van
de. allertreurigste woorden zijn uitgesp oken
'L f. kke woorden, aangaande de krijgslasten Geen
rer.rvel en al dc verzwaringen TEGEN WELKE MEN
OR- MD HEEFT, laten bestaan; den wil des volks
ve;j :en; jaarlijks de Familiën p.aar de Slacht-
öauE L rengen; de vrije schepselen Gods als slaven
behandelen I... Nog zwakkere woorden, aangaande
de /cholen: Er moet vrede zijn; men moet rekening
ho..,den van de verkregene positiën; die officiéele
schoolgebouwen staan er toch enzocvoorts. En is
darr niets op geantwoord? zal men vragen. Men ver
zekert ons JA, ten eersten, door een ijskoud onthaal
diewoorden en ten tweeden, door een daverend
apf laus, toen een moedig man uitriep: Laat ons toch
den maal in ons leven, krachtdadig zijn!
Ondertusschèn zeggen de Kiezers en 't Volk: We
zul .en óns Vrienden kennen en ons Vijanden! Liever
geep Katholiek Ministerie dan een Ministerie gelijk
de voorgaande! Hard tegen hard; vrede, ja maar vrede
gesteund op de Rechtveerdigheid en op de noodzake-
iiibfe Herstellingen! Een lange moeiehjke toestand is
las'ig om veranderen; als de Katholieke Gekozenen,
vcieenigd met Kiezers en Volk, zullen afkomen, om
Vrdheiden Vaderland te redden, de Logie zal brul
len en doen brullen, zij zal hare hofmacht en hare
sn.iatmacht openspreiden; maar God is met ons en
al ;;chokt en al stuift bet, wij zullen den zegepraal
dtr Vrijheid en der Algemeene Welvaart behalen....
L ich hoogst noodig is het, dat er opentlijk, voor de
K jzers en 't Volk;een Programma wordt opgemaakt.
Eendracht maakt macht en vooruit, met een vast
a. ;oord.
- - •'"L^ 'e '.fcPi'ovincialöKiezingzaldees jaar voor d'eerste maal plaats
welke nij in zekere oogenblikken weet aan den da£ 7/Men op ne Zondag en wel namelijk Zondag 25 Mei ten 9
te leggen. y- V ,'3 morgends.,
Eilaas, dat ktffnnen wij met den besten "'wijf «i«e E''t Kanton AalN,as h
wereld. zen Leopold, °^n ^oVuJftchèbaan,
aoliekf;
-X)oc
Koni g, hem zijn wij- eerbied verscnü'io 0.u,maar
eerbied, in alle recht ende waarheid. Van Leopold II
kan men niet zeggen dat hij onpartijdig regeert, dat
bij in zekere oogenblikken kan krachtdadig zijnalle
liberale wetten worden door hem geteekend; en als
de katholieken aan 'l hoofd komen, ze mogen niets
herstellen; een wet van ongeluk, door honderde dui
zenden vervloekt, zulke wet teekent hij, zulke wet
laat hij wreedaardig uitvoeren, al is zij maar doorge
gaan met ééne stem meerderheid. De katholieke
Belgen laat hij pluimen en verdrukken;nooit hebben
wi) geboord dat hij is opgekomen tegen de belastingen
welke Handel, Landbouw en Nijverheid in den
grond booren. Onpartijdig, krachtdadig, neen, dat
is onze Koning niet... De katholieken triomfeeren
in de Schoolstrijd; de Vrijheid van onderwijs ligt
boven;'t liberaal Ministerie kan ten allerlangste maar
tot in 1886 kwijnen; en wat hooren wij Men zou
vrede willen maker, mrar op voorwaarde dat 't Vrij
Onderwijs valle, dat't officiéél Onderwijs blijve be
staan. De katholieke Staatsman die op zulke wijze
de vrede betracht.zal de groote Man zijn in 'tHof,hij
zal op d'eerste paginas van 't gouden boeksken staan,
maar de Kiezers en 't Volk zullen hem onder hunne
ft ifcvurenfi'U J
iedt a
met
Mertens
Er zijn 12 Bureelen, de kiezin,
een kruisken in 't vierkant boven den naam van
tè zetten; de liberalen verschijnen niet, dus, Mr Mertens is
uekozen, doch ongetwijfeld zullen de katholieke Kiezers in
groot getal willen opkomen.
De Poll heeft gesproken; elk heeft gestemd voor wio hij
wilde; er is hier geen spraak geweest van verdeeldheid of on
tevredenheid, maar van een recht dat de Kiezers verworven
hebben en weerdiglijk uitgevoerd. Zekerlijk, als er geen strijd
is, veel kiezers van den Buiten blijven thuis; zoo zien wij dat
te St Nikolaas op "2623 ingeschreven kiezers, er maar 798 zijn
opgekomen, om voor den Graaf de Bergeyck te slem tien;
nogtans, achtbare Kiezers, indien er geen beletsel is, komt
Zondag 25 Mei naar Aalst uwe stem geven aan den uitmun
tenden Kandidaat. Mr Doctor MERTENS, die gelijk zijn acht
bare Kollegas in den Provincialen Raad, zijn taak zal ter herte
trekken, die uw Katholiek Recht zal verdedigen, over uw be
langen waken, en ten allen tijde bereid zijn u te aanhooren
en de noodige voetstappen te doen voor de zaken die van zijn
gebied afhangen.
Dus Zondag 25 Mei, alle Katholieke en Vrije Kiezers op hun
nen post!
M. PECSTEEN, de liberale Volksvertegenwoordiger van
Brugge, wilt niet meer herkozen worden en geen ander Kan
didaat durft het wagen... Is dus al éen stem aangewonnen.
To BRUSSEL hoort men niet veel van do Kiezingen; in den
Poll der liberale Alliancie zal er heyigep twist zijd tussclien
Radikalen en Liberalen-, de Radikalen hebben de jonkheid
meè, de werkers, d'hevigste geuzen; langs don kant der libe
ralen slaan do peèkes, de bedienden, do vleiers van 't Minis
terie en eenigo verblindde lieden... M. Picard heeft verklaard
dat hij zich zul voorstellen per on contra den Poll.
Uit NAMEN zeer goede tijdingen; er zijn daar 2 katholieken
en 2 liberalen; gemakkelijk zal hét niet gaan, om die twee
liberalen weg te krijgen; doch men heelt veel hoop on die to
Namen iets te zeggen of te verzoeken heeft, hij verzuim® toch
de gelegenheid niet.
In Antwerps;* gaat Mr Do Waol vliegen; te Gent is men zeer
malkontept van 't Ministerie, doch Gent kiest maar in 1886.
OsteDde Is een v aagpunt; te Nyvel hebben wij niet veel kans,
maar't zou slecht,moeten gaan, 01' wij zullen in Luxemburg
iets aanwinnen. Hot algemeen gevoelen is dat does Ministerie
toch don slag niet zal overleven- Frère wordt teveel geplaagd
door de Radikalen, ze kunnen in do liberale AJJinncio van
Brussel den naam van Frère niet hooren, of er vliegen spot
woorden in d'hoogte,
De katholieke gazetten der hoofdstad schreven er
met halve woorden ai, voor d'eer der Familie, maar
de liberale gazetten die geen schande meer zien in de
zelfsmoord, leggen dit droef drama uit, in 't wijd en
in 't breed
M. De Vadder.oud-Schepene van Brussel en thans
Senateur, een man van groot aanzien in de liberale
wereld, heeft zich dijnsdag gezellsmoord: ten 4 ure
's morgens is hij uitgegaan langs de vaart en aan de
sluis n- 54 gekomen, heeft hij zich gezet den rug
naar 't water, heeft hij een pistool uitgehaald en in
zijnen mond geschoten; hij viel achterover en plottte
neêr in de wateren; een bakkersgast had dit gezien,
hij liep naar den sluismeester, men deed opzoekin
gen en vond ten 5 ure 't lijk van den ongelukkige.
Senateur De Vadder was aan 't hoofd eener groote
stokerij; hij had groote verliezen gedaan; in plaats
van vriendschap en dankbaarheid, had hij bij velen
ontrouw en ondank ja zelfs haat gevonden, 't leven
was hem bitter, 't leven walgde hem; en hij heeft er
door een schromelijke misdaad een einde aan gesteld.
Zonder geloof zijn, Geus, Vnjdenker, niet weten
dat ons leven maar een passagie is, niet peizen dat
het weinig geelt hoe lang en hoeveel wij geleden
hebben, als wij maar in d'have der zaligheid aanlan
den; naar de kerk niet gaan, geen sermoenen hooren,
niet bidden, en rampzalig eindigen.
M. De Vadder had, hioeielijkheden; hoeveel dui-
zenden en duizenden,ziin er niet die veel meer af-,
zien; die werkr-, V',, tr. laai en neg u ct toeK.,-
men; ;i u in -^ueel,
mensc.wii, me niets - >*ca, ze
zijn getrouwd, bun vrouw sterft, ze blijven mcb
7, 8 minderjarige kir.ders zitten I welk droevig iot;
en moesten ai n.e -.nenschen huancn toevlucht tot die
ijselijke zelfsmoord nemen,welke ellende in desamen-
leving! Men zou de zelfsmoorden niet meer kunnen
tellen... Maa^ die menschen hebben koeragie, die
menschen pressen voort, omdat zij in God gelooven
en in zijn eeuwigheid! Ach, groote beeren, meesters
en bazen, eerbiedigt toch het godsdienstig gevoel der
werklieden, alzijt ge zelf onverschillig of ongeloovig;
want er zijn er te veel die hun lot niet zouden kun
nen dragen, die opstandelingen of zeltsmoorders
zouden worden, indien zij de sterkte en den troost
der godsdienstige overtuiging niet hadden.
SPREEKPLAATS. M. te die boekskes zijn niet meer te
koop, ik stuur u een ander voor de tOc.—Hoe mag*""""-
het komen, dat de Geabonneerde van Secelshm hun
gazet maar den maandag ontvangen hebben! Er is
111 de Post gereclameerd... Als de laatste gazetten hier ten 5
of 6 ure besteld worden, dan zou toeli g'heel Belgié door, den
zondag voornoen moeten bediend zijn. Wat zullen wij zeggen?
Do liberale Ministers hebben geen ander zorg dan voor bunnen
tommen Geuzenbottik'
De Franclieu verhaalt in zijn «Levensbeschrijving van denhoogw.
heer Claude Dhière, regent van het groot seminarie te Grenoble
het volgende
Ten tijde der groote Fransche revolutie hadden de lieden van het
schrikbewind a5o priesters, wien zij de gewone kleederdracht van
galeiboeven hadden doen aantrekken, te gelijk met 25o boeven van
de galeien, op éen schip gebracht, om hen naar een der Fransche
strafkoloniën te transporteeren. De revolutionnairen hadden, daar
allen twee aan twee moesten geboeid worden, iederen galeiboef een
priester tot medegezel gegeven,ten einde de geestelijken te kwellen,
wien ook alle geld en kostbaarheden wat zij nog gered hadden, aan
bcord van het vaartuig wejden ontnomen. Gij hebt dat geld nu
niet meer noodig, zeiden de dieven schaterlachende, de Revolutie
voorziet nu in al uwe behoelten.
Veertig dagen had de zeereis reeds geduurd en het schip naderde
de kusten van Guyana (West-Indie), toen een Engelsche kruiser in
dezelfde wateren verscheen en de kapitein van dat oorlogsschip be
vel gat jacht te maken op het Fransche vijandelijke vaartuig. Ont
vluchten was onmogelijk; de officieren en manschappen van het
Fransche schip moesten zich ten strijde gereed maken en terwijl de
gevangenen bevel kregen in het ruim te blijven en zich niet op dek
te vertoonen, begon reeds van weerskanten het vuur. Het Engelsche
schip had echter meer volk en meer geschut aan boord; de kapitein
gaf weldra bevel om het Fransche vaartuig aan te klampen, waarna
de Fransche bemanning, die toch op geen lijfsbehouji hoopte, zich
wanhopig verdedigde maar eindelijk zich gewonnen moest geven.
De gevangenen hadden al de kansen van het gevecht, wegens het
geroep en de kommando's, kunnen volgen, al konden zij niets zien
van den strijd die over hun lot besliste. Eindelijk werd het vrij stil
op het dek; zij vernamen het bevel om de Fransche vlag naar bene
den te halen en de Engelsche te hijschen, waarna dé Engelschman
aan boord kwam. Üe kapitein vermoedde wel, dat hij bier te doen
had met een transportschip, dat waarschijnlijk oqk onschuldige
gevangenen borg en daarom ondervroeg bij den eersten den besten
matroos, die gewond op bet dek lag of er nog meer vol^ was: Ja,
was het antwoord; in het scheepsruim zult ge 5oo gevahgenen vin
den; 230 ervan zijn priesters; gij kunt de priesters van de anderen'
die galeiboeven zijn, niet onderscheiden dan alleen aanltfin geduld.»
Dadelijk gat nu de overwinnaar bevel dat de gevangenen op dek
zouden gebracht worden en toen allen waren vej-scheinen en van
hunne kluisters ontdaan, riep hij met een stem die gewoon was de
winden te overschreeuwen: Al wie priesters zijn, móeten rechts
aaan staan; al wie galeiboeven zijn, links; indien er e'en aan den
verkeerden kant zich durit begeven, dan is daar zijn plaaüs en hij
wees op de golvende zee. Toen de scbeidiDg voltrokken was en alle
veroordeelden zich links geposteerd hadden, sprak de kapitein, een
Anglikaan, de geestelijken aldus aan:
Eerwaarde heeren! ik breng u mijn hulde en groet; ofschoon
niet tot uw geloof behoorendc, heb ik eenige uwer ambtbroeders
leeren kennen en bewonder uwen Godsdienst, die sterk genoeg is
om de wereld te overheerschen. Met mannen als u moet men vroeg
of laar overwinnen. Hebt thans niet de minste bezorgdheid meer;
gij zijt ondei bescherming van de Engelsche vlag. In afwachting dat
ik u naar Londen breng, waar gij een hartelijke gastvrijheid zult
vinden, kunt gij als vrije mannen hier op en neergaan. Zijne stem
werd eensklaps zachter en 't scheen dat de aanblik der priesters, in
zoo onwaardige kleeding gestoken en hunne van ontbering en lijden
getuigende gelaatstrekken, hem aandeden. Een volk moet wel
diep gezonken zijn, zoo besloot hij, om aldus zulke eerbiedwaardige
personen, bedienaren van den Godsdienst, te behandelen.
De geestelijken bedankten den kapitein, voor zijne welwillende
woorden en deze wendde zich nu tot de misdadigers en riep hun
toe: Gij daar, gij zijt schelmen in alle werelddeelen; keert naar
het scheepsruim terug met uwe ontwapende chefs; ik zal mij wel
wachten u naar Engeland te transporteeren. Ik zal u integendeel op
de Fransche kust afzetten; dat is de schoonste wraak die mijn va
derland nemen kan.
De steven werd gewend en 10 dagen daarna was het Engelsche vaar
tuig weder in de Europeesche wateren; van een donkeren nacht
werd gebruik gemaakt om op de kusten van Bretagne de 25o galei
boeven aan wal te zeiten, die niets liever deden dan zich in de
sloepen te begeven en aldus hun vrijheid terug te erlangen. De
overwonnen bemanning van het Fransche schip werd te Plymouth
als krijgsgevangenen afgeleverd, terwijl de priesters mede doorvoe
ren naar Londen, waar zij inderdaad edelmoedig werden onthaald.
De scheepskapitein had hun 't geld en de artikelen van waarde, die
hun ontroofd waren, laten teruggeven en schonk hun tevens de op
brengst van het in 't openbaar verkochte Fransche schip, ten einde
met die penningen te kunnen voorzien in de behoelten hunner eer.
ste installatie, in het vreemde land.
Wij ontleenen aan de Godsdienstige Week van Kam«*rijk het
volgende verhaal, tot bewijs van den heilzamen invloed van deugd
zame dienstboden op her geluk der huisgezinnen. Over eenige jaren
bood zich in eenen openstaanden. dienst eene arme Ierlandscue
dochter aan. Zij was voorzien vani de beste getuigschriften. Dit
alles is zeer wel n sprak de meesteres des huizes, doch zeg mij eens,
ziit gij katholiek? Ja, Mevrduw, door de gratie Gods, en ik
hoop wel het altijd te blijven. Hebt gij dan mijne aanvraag niet
gelezen in de dagbladen? Ik wil geene katholieke meid! Ja, ant
woordde nederig de Iersche, ik heb het gelezen; doch, Mevrouw,
wat doet het aan de zaak dat ik katholiek ben, als ik maar eene
brave en getrouwe dienstbode ben en u wel dien? Beproef het, Me
vrouw, en zijt gij over mij niet tevreden, gij blijft altoos vrij mij weg
te zenden.
Zulks heette redelijk spreken, en de huisvrouw begreep het. Na
een oogenblik zwijgens wierp zij eenen doordringenden blik op bet
meisje, en, met die scherpzinnigheid die niet zelden de vrouwen
kenmerkt, verstond zij dat zij met een zedig en eerlijk kind te doen
had. Hewel, kom binnen, hernam zij, wij zullen zien De eer
ste weken was het kind als een weerloos duifje in eenen slangennest.
De meesters waren ijskoud en glimlachten met verpletterende ver
achting. De anderedienstboden en bedienden, meestalschaamtelooze
en onbeschofte wezens, wedijverden in zoogezegde geestigheid om
de bijgeloovige papiste te plagen en te verergeren. De moedige ka
tholieke dacht op haren lijdenden Zaligmaker, volherdde ongestoord
in het uitoefenen harcr godsdienstige plichten, wischte somtijds een
traan van medelijden al, doch zweeg en bad. Allengskens echter
hield de vervolging op. De domste en hardnekkigste spotters ein
den met zekere achting te gevoelen voor het zoo moedige, verdul
dige, beleefde en dienstwillige kind, ja men liet haar volkomen ge
rust.
Zoo waren eenige maanden vervlogen, toen eene besmettelijke
koorts in de stad begon te woeden. Twee kinderen vanhethuis wer
den ten ergste aangetast. De andere dienstboden, allen protestanten,
luisterden maar naar den schrik, en ontvluchtten hunnen dienst.
Onze Iersche alleen bleef, getrouw, gedienstig, onvermoeibaar,
nacht en dag de zieken verzorgende, alle doodsgevaar trotseerende,
totdat eindelijk de kinderen volkomen genezen en hersteld waren.
Het spreekt van zelf, dat zij thans geheel en al de vriendin en de
vertrouwelinge der familie was geworden.
Eenige jaren later trof eene nieuwe beproeving het huisgezin. De
onvoorziene bankbreuk van een aanzienlijk handelshuis boorde den
welstand der familie teenemaalinden grond. Alles werd aangeslagen
en de meubelen verkocht. Onder deze was er een kostbare lessenaar
waaraan de huisvrouw buitengewone weerde hechtte, om zekere fa
milieherinneringen. Eilaas 1 de van alles beroofde moeder had zelfs
de middelen niet om he: geliefkoosde meubel te koopen. Vol angst
en droelheid verwijderde zij zich, om het hertversebcurend tooneel
der openbare verkooping niet bij te wonen. Toen zij des avonds in
het ledige huis terugkeerde, benevelde eerst eene wolk van droelheid
hare schreiende oogen; doch zie, was het waarheidof begoocheling?
daarlangs die naakte muren,... stond eenzaam de zoo hoogge
schatte lessenaar. Weihoe, snikte de vrouw, hij is nog hier 1
Ja, mevrouw, antwoordde de vrome Iersche, u ik wist wat
prijs gij eraan hechttet; ik heb hem met mijne spaaroordjes inge-