«TLOliffi
5®
Zondag IC J usti 1881
De plans der Schoolwet.
üe waterwerken.
Vlaamsche Kermis Ic Geeraerdsbergen
De Kamer. - Straatoproer.
Tegenmanifestatie.
Jaargang.
GODSDIENST. - VADERLAND. - VRIJHEID.
<i
Gemengde Berichten.
STAD AALST.
lUaamstlje Kermis
Prijsdeelingen.
Zotte Verkwistingen.
BUREEL, ACHTERSTRAAT.
Gewoone Annoncen 20 centiemen per /egel. Annoncen op de Tweede Bladzijde
50 centiemen den regel. Bericliten-onder 't Nieuws, 1 frank den kleinen regel,
HEI LAID
AALST, ZATURDAG 9 AUGUSTI 188-t.
Worden zezotof wat iser?0f is bun onbeschaamd
heid alle palen te buiten gegaan?
Dat alle treffelijke menschen oordeelen:
Hebben de liberale Ministers zotte onkosten ge
daan en 't Volk getergd, JA of NEEN.
Kon dat spel van verkwisting en vrijbeidkrenking
blijven duren? Hoeveel miljoenen hebben zij aan 't
Land niet gekost? De Chronique zelf heeft bekend
dat Frankrijk minder geleden heeft door den inval
der Pruismans, dan België door de liberale Regee
ring!
In weêrwil van al hun opslagen en vermeerderin
gen, 25 miljoen uietiWè lakten durfden zij in 1885
komen vragen.
En waren zij aan 't hoofd gebleven, in 1884 moes
ten er nieuwe belastingen gestemd worden.
Dat zijn onloochenbare feiten!
't Moest eindigen!
't En kon niet blijven duren!
En nu, wat gebeurt er?
Er is een Katholiek Ministerie';
Men roept de Vrijheid der Bedienden en de Vrij
heid der Huisvaders en de Vrijheid der Gemeenten
uit;
Er wordt een al te gematigde wel van Onderwijs
voorgesteld
En degenen,in Juni en Juli zoo uitdrukkelijk ver
oordeeld, ze staan op, ze revolteeren, ze stoken op
roer aan, ze willen, ja Landgenoten, ze willen gelijk
in 1857 en in 1871, ze willen de Gekozenen van't
Volk door straatgeweld van hun zetels krijgen
Schande! Schande! Schande!
Komedie der Logie!
T'Antwerpen is 't begonnen maandag; 'twas zitting
van den Geuzenraad; men had 't volksken bijeenge-
tommeld! doch 't en ging niet, alswanneer 590 So
cialisten zijn bijgekomen m»t hun muziek, alwaar zij
geroepen hebben: Weg de Jcsuieter Leve de godde-
looze wet van 1879! Weg de Ministers!
En Burgemeester De Wael kwam op den balkon
en zegde: Danke Volk! Ik zal dat naar Brussel gaan
zeggen'
u een tasken opgieten, en ge kiint dat ook haar
sel gaan zeggen!
Te Brussel, dijnsdag, als de Kamers bijeenwaren,
stond er ook een 1000 man, geuzenstudenten, oftici-
4ele Meesters en hun Familie of Vrienden, ze stonden
daar ook gereed om de Ministers en de Gekozenen
uit te jouwen!
Daar hebben ze den achtbaren Priester De Haerne
uitgejouwd, Minister Malou en Van den Peereboom
uitgejouwd, doch tot eer van Brussel moet er gezegd
worden dat het geroep: Leve de Ministers! krachtig
weêrklonk.
Woensdag waren ze nogstouter;als de Katholieken
uit de Kamer kwamen, stonden ze daar weer gereed;
ons Mannen moesten door epn haag van Volk; Minis
ter Woeste en zijne Echtgenote, Minister Beernaert
en zijne Wederhelft, zijn op een schaamtelooze wijze
beleedigd door dat janhagel en gespuis.
En terwijlent schrijven de liberale gazetten
schrijven die tjudassen, dat de Ministers hun ontslag
moeten geven, dat de Kamers moeten ontbonden
worden!!!
Ja, Van Humbeek zou moeten ontgraven worden,
om zijn zot spel van millioenen-verkwisting te herbe
ginnen en te vermeerderen.
M. Pontus, Minister van Oorlog, M. Jacobs, Minis
ter van 't Binnenland, waar zijt gij? waar blijft gij?
Geen dag, geen uur zou die Geuzen-komedie moJ
gen duren.
Herinneren wij ons wat er t'Heule is gebeurd, om
dat eenige boeren kwamen zien wat de Commissair
Spécial ging doen.
Herinneren wij ons, ais de Katholieken met recht
en rede protesteerden, hoe hun woorden versmacht
wierden.
Wat is er t'Aalst gebeurd, als d'Inkwisitie ons Vrij
Stadhuis bezoedelde?
Eenige ahoe's gingen op, en elke roeper die men
kende, wierd tot 10U fr. boet veroordeeld!
En te Brussel, 't is tegen de Ministers, 't is tegen
de wettig Gekozenen, dat cr Ahoe! wordt geroepen,
door duizende opgemaakte trawanten!
Als ons Ministers die onweerdigheid niet beteuge
len, door de strengste middelen, dan zijn ze niet
weerd aan 't hoofd te blijven.
Anders zou 't Volk zelf naar Brussel loopen, om
er de straten te zuiveren! En dat is reeds gebeurd:
de Katholieken en d'Independenten van Brussel zijn
woensdag avond handgemeen geweest met de Geuzen
en hebben er order aan gesteld!
Wij kunnen 10 man opbrengen tegen 1, en men
zou een oogenblik aarzelen!
BEMERKING.
't Komt uit! 't Is een plan vau de Logie.
De Logie weet dat de Schoolwet zeer flauw is; en
door haren oproer zou zij de Katholieken willen be
letten van die wet te versterken en te verstijven, ge
lijk het dringend noodig is.
Hoe dikwijls hebben wij niet geschreven, in de
gazetten en in bijzondere brieven, aan de kopstukken
van den Nationalen Bond:
M«o, ge roept uit: De Wet van 1879 weg! Dat
moet niet gezegd wordenl Dat volgt gelijk d.? pij
op den slag!
MAAR, MAAR, wat zal er in de plaats komen? dat
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle lijdstippen
genomen, rechtstreeks bij ons of door post of briefdragers.
VAN AELST
iden zij aan hun Lastgevers zulke grooie
icid kunnen geven hebben.
niet droef als de katholieke gazetten aldus
iifeea spreken!
Wetsontwerp geeft groote macht en Vrijheid aan
brraie besturen; terwijl de katholieke gemeenten
.dei lande wijie aan 't officiéél onderwiis vast-
den blijven.
W -T atwerp laat de behoeftige Familiën der
ai? len, aan de Volksbeulderij over;
V etsbntwerp heeft veel te weinig aandacht en
cetl isJ 'oor de Vrije Scholen, die kostelijke en duur-
bt; panden, voor de Vrije Katholieke Onderwijzers
r 1 Jauerwijzeressen, die zich zoo edelmoedig, zoo
cu c.ht Vi iholiek hebben gedragen.
'.Vat kunnen wij doen?
ij)en toestand bekend maken, de versterking der wet
Ts.'gen en oas wenden tot d'heeren Gekozenen van
onk Arrondissement.
Heeren Senateursheeren Volksvertegenwoordigers:
iNeemt het toch in aanmerking;
iyl de katholieke gazetttn treuren over 't wetsont-
Komt tegen, wie ge wilt, wereldlijk ol geestelijk,
en J vraagt: Wat is uw gedacht over de Schoolhervor
ming? En ge zult hooren: Veel, veel te flauw! Een
miskenning van 't Vrij Onderwijs! Te veel toegeving
aan'd'officiéele Scholenl Die macht van 20 huisvaders
in'katholieke gemeenten, NIET GOED1 Die groote
tr acht van't Staats-Inspekteurschap, NIET GOED!
Dat men alle jaren wedstrijden houde, gelijk de 400
VAije Onderwijzers zaterdag te Gent gevraagd heb
ben... Die ondergeschiktheid der Vrije Scholen
N IET GOED! In een woord, 't Wetsontwerp, zelf
nog veel verbeterd, zal altijd maar een lapzalf zijn.
En waarom zulke flauwe schoolwet?
i'i Wie sit er oDder? wie steekt er stokken in 't wiel?
Als de 16 Independenten van Brussel getrouwe Bond
genoten willen zijn, dan zullen ze toch bekennen,
de rust en de gespaarzaamheid van 't Vaderland
i^ts beters eisscben.
if De Kiezers en 't Volk hebben, sedert 6 jaar bijzon
derlijk, hun uiterste beste gedaan; veel gewerkt en
eel geleden, veel opgeofferd; nu zijn wij boven, met
en groote Meerderheid; de Kiexers en 't Volk kun-
en niets meer; 't zijn d'heeren Gekozenen die alle
'acht in handen hebben. Dat men zich niet paaie
let te zeggen: Later zullen wij de zaken verbeteren 1
't^Is nu om doen! NU, met deze dagen, dat de wet
%at onderzocht en gestemd worden!
'Wacht 'l'ist tv» Wael, tot ia October, te zullen He groote, de kapitale zaakl In Gods naam, laa' 1 ongeluk, de wet in al hare krankheid
„„I, n..ar n H Nimn 'nii' -»->«- >»a- «/>-•**« »-OUdl>0 de K'.ezei C
Volz in de droefheid van hun hert móeten mt'Ot
Een gedacht van angst mengelde zich in de vreugde
van den Triomf: Zal er nu krachtig doorgewerkt
worden? Zal men niet te vreesachtig zijn, gelijk vroe
ger? Zal men een goede, gezonde Schoolwet durven
leveren?
EilaasI geen ongegrondde vrees! deze week gaat
men in de Kamers de plans beginnen te onderzoeken
van een wet, over welke de Journal de Bruxelles,
die gazet der ultra-gematigden, over welke zij moet
bekennen:
Het wetsontwerp SLACHTOFFERT de duurbaar
ste belangen der katholieken van Brussel.
En wij voegen erbij: Der Katholieken van al de
Steden en Gemeenten die een liberaalbestuurhebben,
terwijl de Vrijheid der Katholieke Gemeenten zeer
beperkt blijft.
De Bien Public, het Fondsenblad, de
Godsdienstige Week, aide katholieke gazetten
laten een smartelijk angstgeschrei hooren; hadden de
katholieken geweten, sehrijft de Bien Public, dat er
zulke wet ging komen en hadden zij moeten vreezen
dat ze zou doorgaan zonder merkelijke verandering,
pep: Eilaas!wij zijnaietVERTEGENWOORDIGD
gdweest! Ons klachten wierden nrcVaanhoord! En
hétgene de gansche katholieke drukpers vroeg, is
erworpen geworden! Maar neen! d'heeren Geko
zenen m Senaat en Kamer zullen het wetsontwerp
dusdanig veranderen dat het nog zeer gematigd en
jbeDSchlievend zal zijn, maar toch 't Vrij Onderwijs
herkennen, volgens de letter en den zin der Grond
wet! De Grondwet! de Grondwet! daarop berust
allesl
Wat moet men gelooven om 'ne ware liberaal te zijn 1
Twee dingen
1® Dat de Staat moet meester zijn van alles
2® Dat de liberalen moeten meester zijn van den Staat.
Ziedaar het gansche Credo van Jansonen Bara en al
die andere liberale liefhebbers der vrijheid.
De geuzenburgemeester van Brussel, meester Bulsgeeft
het sein.
Op zijn erdewoord komen vandaag (zaterdag) al de li
berale burgemeesters van 't land bijeen in de gothieke
zaal van 't Stadhuis te Brussel, om eene groote manifesta
tie aaneen te flansen voor 't koninklijk paleis.
Aide liberale sociëteiten van'tlandv groote eh kleine,
zijn er uitgénoodigd.
En waarom toch die groote manifestatie f
Omdat de nieuwe schoolwet pen weinjg vrijheid vergunt
aan do katho'ieke gemeenten gelijk aan de liberale
Als men die wet zorgvuldig naziet, bemerkt men aan
stonds hoe zeer de rechten der katholieken geslacbtoflerd
zijn aan ongeloofelijke vrekheid dor liberalen.
't Is voor de liboralen. omdat ze den jnoed niet hebben
in hunnen eigen zak te gaan om hunne scholen te betalen,
'tis daarom dat het Staatsonderwijs moet blijven bestaan.
Het. Staatsonderwijs,'t is to zeggen hot liberaal onder
wijs.
De katholieken hebben hnnne scholen van allen rang
en graad ze hebben hunne Hoogeschool, bunne colleges,
hunne middelbare en lagere scholen voor burgers en ar
men.
Een liberaal moet daar geen centiem voor uitgeven.
En de liberaal, die altijd boft op licht en wetenschap,
hij heeft de edelmoedigheid niet van éóne enkele school te
onderhouden met zijne centen.
Indien hij er eene bij onsteluk heeft gesticht, sibito met
de eerste gelegenheid werpt hij ze op den rug van den
Staat, van de katholieken die voor die rijke vrekken
moeten betalen.
En die mannen durvennog spreken van ..unno liefde
voor vooruitgang en beschaving
En ze zullen nog spreken van Tienden en doode hand,
zij die daar gedurig staan te bedelen en te dwingen voor
hunne scholen
Hetcomediespel is begonnen
Bara en Frère staan aan 't hoofd der comedian ten.
Beeldt u eens dat die mannen, van de eerste zitting af,
de katholieke ministers gepraamd hebben op staauden
voet de nieuwe belastingen af te schaften
Zijn ze dan gansch zinneloos en razend geworden
De Gonzen hebben die schromelijke lasten gelieven, en
daarbij nogschroomelijkor verteringen gedaan, zooverre
dat niettegenstaande die 26 inillioen nieuwe lasten er nog
een tekort is van 12 milkoen voor do eerste helft van ft
jaar 1884
En de geuzen die zulke schulden hebben opgestapeld,
roepen nu in koor met Graux aan ft hoofd Geeft het geld
weder
Wij vragen het aan iedereen die nog een beetje gezond
verstand en eerlijkheid heeftIs die taal niet dol en wal-
gelijk?
Wacht toch een weinig, o geuzengelijk het Coremans
dijnsdag in de kamer zeer wel zeidehebt één oogenblik
geduld, de lasten zul Hen verminderd en afgeschaft worden,
maar daartoe zijn er besparingen van doen. Het alver-
slindende budjet van onderwijs moet merkelijk worden
gesnoeid; al die vetlekkers die sedert 6 jaren zich smeer
den rncl het zweet en't bloed der arme Relgen, moeten
ratioen worden gesteld; en dan, in ft kort, zal men uwe,
<v schr oraelijke beiastingeu vanonzen nek wegnemen.
Ma^r de gt -en zijn razend en Stapelzo;, entn irgeo
zniler iz :lten het refrein zingenGeeft bet geld
Nu, achtbare Lezers, nu, bewoners der Dender
vallei, nu dat de Geldverkwisters aan de deur gezet
zijn, nu zal men kunnen gaan denken op nuttige en
dringende openbare werken; op den doorsteek van
Wieze-Baasrode, ten einde d'overstroomingen te be
letten en de scheepsvaart te vergemakkelijken.
Nu, Aalsteraars, nu, menschen van Hofstade,
Gijsegem. Lede en gansch den noorderkant, nu ligt
d'afgrijselijke stadsmoorderij van 't plan-Blondiau in
duigen; Mr Baron BETHUNE heeft in't Senaat uit
geroepen dat men verscheide millioenen meer ging
uitgeven, om Aalst voor eeuwig te schenden; en ai de
katholieke gazetten der stad hebben in denzelfsten zin
geschreven. De statie van Aalst is te klein; 't is nu de
tijd der klein katholieke Steden die zoolang verwaar-
loost waren, om hun aandeel te krijgen. De Statie-
Aalst kan in dien toestand niet blijven; doch eerder
zou Tirri Mertens van zijnen peterstaai komen en te
voet rond de stad wandelen, als dat een katholiek
Ministerie 2 li 3 millioenen meer zou uitgeven, om
een stad te verminken.
ten profijte van den
KATHOLIEKEN SCHOOLPENNING.
Zondag 17 Augusti en de twee volgende
dagen, maandag en dijnsdag, in den Hof
CASINO, op 't einde der Nieuwstraat.
Buitengewoon kluchtige en wondere
Yertooningen, Cirken, Barakken, Thea
ter Mecamque, alwaar de val der 7 Mi-
nisters zal verbeeld worden, Hollandsche
Wafelhuizen, Zwitsersche Herbergen, Vlaamsche Koffiehuizen,
Restaurants, Kramen en Winkels van gedenkenissen, sigaren,speel
goed en lekkernijen, enzoovoorts, enzoovoorts; in een woord, de
ovde Vlaamsche treffelijke Kermis, waar jong en oud, rijken/bur
gers, ambachtsmans, Steêman en Landbouwer, voor een drinkge-
lacb zijn vermaak zal vinden.
Groot, buitengewoon groot is de iever der verschillige katho
lieke Sociëteiten, onder de bestiering van den Katholieken School
penning; de Volkeren gevoelen dat't Vrij Onderwijs een dringende
behoefte blijft; groot is de iever, wonderbaar zijn de werkzaamhe
den, en wij vertrouwen dat de toeloop van 't Publiek d'algemeene
verwachting nog zal overtreffen.
inden Hof van 't Bisschoppelijk Collegie, Zondag 24, Maandag
26 en Zondag 31 Augusti van 2 1/2 tot 7 4/2 ure 's avonds.
Concert COfhasselt, door Gentenaars, Zondag 10 augusti, ten
half vijf, men zal er wonderbare dingen vertoonen. o. a. de 40 e
Juni of 7 Raraenassen en 27 consoorten, verder 3 korte kluchtige
Tooneelstukjes en zang. Plaatsen aan alle prijzen tot 50 centiemen
toe; de gazet wordt overal besteld voor den noen, den zondag en
niet den maandag gelijk het somtijds gebeurt; want de correspon
dentie op den Buiten moet verbeterd worden zondag voor den
noen dus; d'achtbare Lezers uit d'omstreken van Ophassell, die
een aangenaam Feest willen bijwonen, dat ze zich naar t Concert
van 10 aug., ten half vijf begeven; niemand is er uitgesloten; elk
wordt er beleefd ontvaugen; er is daar aoch haat noch nijd, maar
oprechte Vlaamsche klucht en vrolijkheid. De schoolstrijd heeft
overal schoone Concerts doen inrichten; die Feesten zullen voort
gaan, als 't God blieft,zullen ze voortgaan, tot hulp van 't Vrij On
derwijs en bloei en vermaak der Parochiën.
Vikrzele. M. de Pastoor, die ziek gelegen heeft en reeds be
recht was, hij is Goddank genezen, en den 54 augusti ten 3 ure,
gaat er een Concert zijn voor 't Katholiek Onderwijs van Vlierzele,
door Kunstliefhebbers van Ninove en van Herdersem... Deze week
spraken wij met 'ne mensck die recht uit de Walen kwam: Mr,zegde
hij, ge vraagt mij naar geen leugens,de Waarheid alleen is welkom
in uw Bureelen; welnu, in bijna al de Walen-Prochien, 't deftig
Volk is't Katholiek Onderwijs genegen.... Hoe heette de slechte
fransche schrijver daar, die niet wilde dat zijn dochter zijn etgen
boekwerken las? Slechte ouders willen deugdzame kinders hebben;
onder de malle jonkheden en onder de geldduivels vindt men er
die spotten en gekken, als 't Land tan Aalst op 't zedebederf
schrijft; maar de getrouwde lieden, zelfs liberalen, die kinderen
hebben, ze zeggen: 't Land heeft gelijk Ons kinders, alle kinders
zijn te schoon en te eél, om in de prosputten der Draaiorgelderij
verfrommeld te worden en bezoedeld door den adem van t slecht
volk dat er zijn aas komt zoeken Neen, wij zouden ons kinders,
wij zouden ons dienstmeiden in die vuil rioolderij niet willen
Zoo spreken meest c' d'Ouders, en om dergelijke rede verkiezen,
zelfs d'Ouders in 't Walenland, de christelijke, de katholieke
school, boven de school der C-euzerij, die maar al te dikwerf tot
de Vrijdenkerij leidt.
Zondag 47 Augusti, Luisterlijk Zang- en Tooneelfeest te Sar-
lardinge, ten 4 ure. Schoone zang-, muziek- en tooneelstukken
en het groot Drama De Dronkaard. Prijzen van 2 fr. van 4 fr.
en van 50 centiemen.
PRIJSDEEL1NGEN. T'Aalst, in 't Collegie, Woensdag 13 Oogst,
ten 8 ure. Te Geeiubrdsbehci», voor 't Bisschoppelijk Collegie
Woensdag 13 Oogst, ten half tien, in de groote Feestzaal van St
Adrianus-abdij. T'AaUt.in St Jorisachool,Donderdag 14 Oogst,
ten 9 oren, in 't lokaal des Schouwburgs. Ten einde de stndenlen
nog meer voortgaan zonden doen, beeft men in de school beslist
van binsL de Vakantie lessen te geven, den dijnsdag, wöensdag en
vrij lag, voornoen, van half negSh tot 11 ure. In St Martinos-
Gesticht t'Aalst, dijnsdag 12 Augusti, ten 3 ore, op de Zaal van
Stadsschouwburg.';*- In 't Collegie der H. Maagd, te Dender-
monde, den 13 augusti, ten 9 ure stipt, op de Groote Zaal van het
Stadhuis.
KIEZERSLIJSTEN.
Van 1 tot 13 augusti worden de Kiezerslijsten herzien, van 15
tot 30 augusti zijn zij uitgeplukt, en er is recht van beroep bij de
Schepenen-Collegiën; den 3 September zijn de lijsten definitief
gesloten; alsdan is er nog beroep bij 't Hof van Appel tot 20 sep
tember. liet overzicht der kiezerslijsten is een belangrijke zaak
degene die kiesrecht hebben en niet ingcrchreven zijn, dat ze tocll
hun recht niet verwaarloozen.
Te Blankenberg is een nieuwe middelbare school gebouwd, ze
kost 400,000 fr. en er zijn geen 45 leerlingen.
Te Beaumont, een middelbare school voor meisjes, 85,000 fr$
zes leerlingen, als 't u blieft.
En dat zou moeteu blijven duren,onder een katholiek Ministerie.
Z'hebben er de complementen van
Alzoo niet geboerd. 't Komt nu uit dat er in 't Paleis van
Pieler-de-Crafmaker, nu in den put liggende, dat er in zijn Paleis
een Musée was van schooleffekte; luistert wel; en 't personnel van
dit nutteloos musée bestond alsvolgt
Een bestuurder5500 fr. 's jaars.
Een boekhouder 4000
Een vertaler 5000
Een overste van 't materieel 2200
Een kopist 4500
Een opperdeurwaarder 4500
3 deurwaarders4200
Een boodschapdoener. - 4400
Een werkvrouw n
Een bewaarder-portier - 4500
En walnut had dit museé HOEGENAAMD GEEN'.
Wie zou Revolutie willen rnakeo om dal regiem van geldverkwis
te doen voortduren? Wie?
SPREiüKPLjV.VrS. Dender en Schelde, te Dendermonde,
w'hebbea rnuv woensdag morgend uw gazet ontvangen!!! Man
van Impe, dié ÜW afSchea zijl komen halen, g'hebt, ja, uwen stok
in ons Bureel laten staan. Vr. aa;i de L. tót in t kort eens! uwe
beurt. S. te V. ccen.