b
Ooktjor (Joris,
Zondag 12 Februari 1888.
29,te Jaargang.
GODSDIENST. - VADERLAND. - VRIJHEID.
Overzicht.
Groote Waarheden.
Kerkelijk nieuws.
BUREEL, ACHTERSTRAAT,
Gswone Aanoncan20 centiemen per regel. Annoncen op de tweede bladzijde
60 centiemen den regel. Berichten onder 't Mienwe, 1 frank den kleinen regel.
ET LAND
VA
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. 's jaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen berden op alle tijdstippen des jaar»
genomen, rechtstreeks bij ons cfdoor Post of Briefdragers.
De Redevoering van Bismark.
De gansche wereld was nieuwsgierig om te weten
wat de Kanselier van Europa's toestand peist. Hij
he«ft zijn gedacht in den Reichstag ten klaarste ge
uit, en geheel de Vergadering heeft hem met geest
drift zijn 400 millioenen gestemd om de Landwehr
met 700 duizend nieuwe soldaten te versterken. Het
is niet dat Bismark voor het oogenblik den oorlog
voorziet, maar alle stonden kan hij toch losbersten,
en wij moeten, zegt hij, op elke onzer grenzen, een
millioen soldaten in't harnas steken, en met de beste
geweeren. Bismark heeft gesproken als een ware
Duitscher, vol van Vaderlandsliefde en godsdienstig
gevoel. Wi;%reezen God, riep hij uit, en niemand
anders; en daarom begeeren wij den Vrede, maar m MtwlMMMVOVIMVU.
ook, wij loopen achter de vriendschap van niemand, j Aa]gt fabriekmeiskea die 25 fr. geven aan hun ploenj
Het voornaamste mikpunt van den Kanselier schijnt Carnaval t Ia schrikkelijkl - Amerika met zyn 60 mil
tezijn de oorlogspartij van Rusland te kortvleuge- hoen inwoners, heeft maar 40,(K0 soldaten. - Onlang,
len; hij zal in de Bulgaarsche kwestie alles toegeven j schreef een liberale ga/et: Di Priesters zijn luiaards en
wat hij kan volgens het Berlijnsch verdrag, en hij wat verder riep diezelfde gazet uit: De Priesters willen alles
denkt niet, dat dit landje de moeite weerdis, om overweldigen en alles regeeren; ze bemoeien zich met alle
rrnt-rtrvo in vuur pn vlam te 7etten zaken... Knoopt dat aaneen: Lui zijn en te werkzaam I
ïprYXlil betreft het houdt zich koes en met Ecn libenial had oalane3de K»m«ra S«'">aBd waarom
Wat Frankrijk betrefthet houdt zichkoes en met de Teri lieden der üz6 en wegc„, „„gedaan door zekere
reden; want moest het Duitschland aanvallen, t en is ziekten n hi]1 ntvangen ea de he8r Minister nnt-
niet zeker dat de Rus zou bijspringen, want de Rus woordde daar zeer wijselijk op. dat de goede werklieden
len Bond rept Victoria geen woord; en van Ierland
zegt ze ook zeer weinig, tenzij dat de misdrijven
een luttel verminderen en dat men meer pachters zal
eigenaars maken.
Arme Bulgaarkens! Bismark levert ze over aan
dengrooten Snoek van 't Noorden, en hij zal de
eischen van den Rus én dezes uitlegging van 't Ber
lijnsch congres ondersteunen bij den leenheer v:ir.
Bulgarië, den grooten Turk. Dat wil zeggen dat de
Czar den opperbaas mag spelen in dat land, en dat
Ferdinand stillekens verzocht wordt zijn matten op
te rollen. En.de Oostenrijker laat dit gezeggen, en
zal licht andere kleine vischkens opslokken om zij-.:
schade te herstellen.
LOOPKNDE NIEUWS. Pater Van Tricbt heeft 1
te Brussel een wonderschoone Conferencie gegeven over de
Zonnestralen. Oorzaak vau armoede: Er zyn 1
kan toch geen veroveringen opPruisen of Oostenrijk
doen; hij heeft al spel genoeg met zijn Poolschepro
vinciën. De Franschan is op den Pruis gebeten, dat
is waar; maar moest Frankrijk den oorlog doen uit
haat en nijd, het zou aan de gansehe wereld den
oorlog moeten verklaren. Te beginnen met Italië.
Bismark de Redenaar.
niet moeten lijdon of betalen, voor degenen die zich aan
losbandigheid overleveren.
We groote Steden. Licht
Beschaving
Geestesvergtomping, schrijven de liberale gazetten, over den
Buitenen over de kleine steden: zij alleen, die xich spiegelen san
bet liberaal volk van Brussel, Gent en Antwerpen, zijn beschaafde
Eene redevoering van den ijzeren Kanselier houdt lieden!..- En wat zien wij in do grooto steden Dat het ineraai
jz-cnc icucvuciiiig j k _.kwan0rdw tot oproer vervalt en doorliet geweld moet
gedurende 14 dagen de gansche wereld in gespan- irget00md Worde_n„..'"Welke liefdadigheid is er [nde ArmbureeleD
nen aandacht. Wat zal er uit zijnen mond komen
Oorlogsbliksems, of woorden van peis en Vrede?
Bismark tooit en siert zijne redevoeringen niet,
hij spreekt in den Reichstag zoo eenvoudig als hij
der groote steden? Geen liefdadigheid, het is de gift toesmijlen, liet
is dwingen, het is betaalde Armbezoekers meeten hebben... Dat is
getoond en bewezen in de Kamers.
Door zijn dwaze krijgszuchtigheid zit Europa in een
zou praten op zijn buitengoed van Varzin. Op de schuld van 1 milliard 350 millioen fr. In i860 was 't maar
j.vaIIID wpplr Hnpt hii 71'inf» nlnf.nie Nu lio.crAn Ha Frnnschmans hoven Te St
groote dagen,'gelijk deze week, doet hij zijne ploenj^
van kurasssier aan, blauwe jas met geele kraag
en dan, de handen in den broekzak, begint de Kan
selier te klappen, zonder veel gebaren, met doffe
stem. Men moet naast hem zijn, om den draad zijner
rede kunnen op te volgen, en al de snelschrijver»
laten moedeloos de pen vallen. De Kanselier spreekt
alzoo uren lang; en als zijne stem heesch wordt en ^"gre ot Drama"De Priester ook uitgevoerd tot elks be-
schor, dan wenkt hij zijnen schenker die hem een Wf>nHAt,in<y Wanneer komt de Katholieke Gilde van Sint
7oo millioen. Nu liggen de Franschmans boven Te St
Petersburg is door de Fransche kolonie een groot bal ge
geven. Een offlciéele Meester van Brussel is tot 24
maand gevang veroordeeld... En er wordt zooveel gestapt!
Zoo dikwyls verzet men de plichtigen, om schandaal te
vermijden... Er zijn iri t'officieel onderwijs veel achtbare
Personen, doch 't getal der plokken en misdrij ven is er on
eindig grooter dan bij 't vrij Onderwijs. T Antwerpen is
aanbiedt metelzwater gemengd en eene
^sis koolzuur; elkens de Kanselier een
■9^o "wordt at- v. -cis verg.oor. xn zijn laagte
redevoering heeft, bij een uv - lang gesproken, recht
staande; dan zette hij zich neder, en aan 't einde
zijner toespraak stond hij weerom op. Al die hem
konden verstaan, hingen aan zijn lippen, en waren
in geestdrift verrukt, vooral Molike en Prins Wi'lem
van Prjiisen, de oudste zoon van den Kroonpins,
overwien, eilaas! zeer slechte maren komen van
San-Remo.
Men vreest eene verstikking der luchtpijp, en de
TRACHESTOMIA of luchtpijpsnede zal kortelings
moeten geschieden. Daarmee zijn de dagen van den
armen Kroonprins geteld.
OPENING VAN'T ENGELSCH LAGERHUIS
of Parlement. Troonrede van Koningin Vic
toria.
Men was uitnemend kurieus om dat stuk te hoo-
ren aflezen, maar 't houdt niet veel in. Wat kan toch
dat mensch van Europa zeggen, tenzij dat die
schromelijke wapeningen de schande zijn en de
eenigste waarborg van Europa in de igde eeuw?
Voor dit jaar schijnt de botsing uitgesteld, maar
iedereen moet zijn poeier droog houden en zijne
kanons gepunt. Van Bulgarië en van den driedubbe-
wondering. Wanneer komt de Katholieke Gilde
Nike'-"- toch eens naar Aalst? Er is nu oen z.ml. de Primus
«usLaud. To Out. in den Raad is
APjr 'Kerklab.ieK.eu Viea
geven 1 e begrooting der Synagoog" wierd alleen aan-
veerd.Geeft ons Barrabasl - Er is geen zout in t bak-
ske; de groote slokbuis is verstopt: 2 liberale gazetten van
Onderwijs zijn gevallen en verdwenen. - Te Brussel in
het Huis der Werklieden zijn reeds i3oo Leden. Dijnsdag
zal er een schoon Feest zijn voor de Leden en hunne Fami-
lie. Ineen algemeene Bijeenkomst van maandag heeft graaf
d'Ursel gesproken in 't Fransch en in 't Vlaamsch, over
de Spaarkassen. De Bekwaamheidskiezers van Aalst
geven byna eiken avond openbare lessen en bereiden een
groot feest voor de Maand Mei. - Van Porpe, de radikale
Gemeenteraadsheer van Brussel, gaat nu kantientje houden.
D'eer voedt niet. Te Grembergen is overleden de we
duwe van Marcellus Mertens, oud 80 jaren en achterlatende
11 kinderen, 66 kleinkinderen en 44 achterkleinkinderen,
allen te Grembergen geboren. Gent is in salvo 1 Burge
meester Lippens heefl in den Raad aangekondigd dat erop
theater 4 danseressen gaan bijkomen.... En die groote libe
rale koppen zaten te luisteren als vinken.
lieten zijn maar goed om te betalen en om te
Brussel afgerost te worden!... Wij smeeken de
Heeren Volksvertegenwoordigers, dat zij toch
al ie samen ons Arrondissement zouden verdedi
ger. De Gouvernementen hebben te veel geld
in handen; dat is hun en ons ongeluk! Vrij Le-
get en Vrij Onderwijs! gelijk in Amerika!
He meer kaserns hoe meer plaatsen van dwang
en van verderf; veel, zeer veel welhebbende
Familiën zouden hun Vaderland verlaten, dan
aa.i 't alleman Soldaat onderworpen te zijn.
het hart 't is de ziel der jonkheden, welke
r.' in 't verderf wil brengen- De Militaris
ts 'iggen op den loer; de plans zijn getrokken
Gi ichten van Oorlog in Europa, broebbelings-
in de Walen, een Meeting van Socialisten,
-.al te baat genomen worden, om het alleman
S Idaat te doen stemmen. Heeren Volksver
tegenwoordige», uw Macht en uw Belang is
en doer de Kiezers; Onze Katholieke
-'-eenigingen, zoo schrijft 't Handelsblad, moe-
te 1 den ook een stellige en bepaalde verklaring
vragen aan hunne Kandidaten, dat zij de nutte-
iooze uitbreiding van het Militarismusongenadig
zullen bestrijden. Een Ministerie duurt ge-
wonelijk maar 6, 8, 10, ten hoogste 12 jaar Ge-
W^'d duurt niet, 't Ministerie van 1879 tot 84
was te geweldig, doeh het heeft voor 't Libera-
lismus en voor de Vrijdenkerij nagels geslagen
n et koppen. De katholieke Ministeriën vallen ge-
vonelijk vanflauwhertigheid. 't Is droef!Mochte
h it toch veranderen en verbeteren't Offici
eel Hoog en Middelbaar Onderwijs is g'heel en
gansch in d'handen der liberalen, ja, der Vrij
denkers; indien men al de Kinders aan dit On
derwijs toevertrouwde, binnen 3o jaren was
België een wilde heidensche streek. Deze Waar
heden kunnen niet genoeg overwogen worden,
r-e Vrijmetselarij is in d'uiterste voldoening, om
dat in Aalst die liberale middelbare scholen ne
asten voet krijgen; nogtans 't roept wraak in
alst waar zooveel armoede is, dat de stad die
liberale scholen moetonderhouden; 't roeptwraak
spat de Katholieke Burger daaraan moet zijn
jichoon geld geven.
•n' 1
Wee, Wee, Schande aan ons allen, als er te
Dendermonde een liberale Rechter wordt ge
noemd. Dat men dan effenaf zegge: de Katho-
Werk mans-K ring Aalst.
Welke schoone Feest hebben wij zondag bijgewoond!
'n'inhul ding der Zaal van den Werkmanskling, van dte
'■>te prachtige zaal door de Katholieken van Aalst ter
ic "$kllig v'au ijci ga tild, c-4-*
tf'cn deftig gezelschap een fraai vermaak zouu. vinden
i;n vereenigd zijn tegen Socialismu» en Auarchismus...
Die kwestie van 't werkvolk is eene der grootste van Eu-
jopa Zie de Walen! alle vijf voet in opstand Ze
spreken weèr van onlusten, van kasteelen, koventen en
fabrieken le verbranden Zie, Gent de Roode Vlag
^vappert er ook al! Het: Noch God, noch Meester, klinkt
jir ook al Er zijn er ook al met duizenden die oorlog
roepen aan 't Kapitaal!... Gaat dat voort in de Vlaande
ren, in Gent, in de kleine Steden, wie zal veilig, wie zal
gerust blijven, en hoe zal men den stroom tegenhouden?
De WerkmanskriDgen, 't en is geen politiek, geen kie
r.ingszaak, 't is een zaak van bewaring en van bescher-
.ning voor elk
i3oo Personen waren zondag in die Feestzaal geze
gen 1 13oo Personen keken met verbazing op, naar die
kouten gewelven, naar die slanke balken, naar die hooge
en uitgestrekte zaal!.. M. Goethals, g'hebt daar een mees
terstuk gebouwd en met recht en rede wierd u door Mgr
Lambrecht en door den Voorzitter M,Baron Leo Betbune
hulde toegezwaaid en dank gezegd... Na de zegening
heeft Mgr Lambrecht een geslagen uur gesproken over d#
kracht van ons Geloof en de werkingen van ons Geloof,
hoe alles wat in Europa beschaving is, te danken is aan
dit Kruis en aan dit Katholiek Geloof, en hoe zij die het
Geloof bestrijden, ons naar de baibaarschheid brengen
Wel, die jonge Kerkvoogd kan toch genoegelyk eu aan
genaam spreken! Er was daar in de zaal rijk Volk, ryk
Volk dat weinig Vlaamsch geleerd heeft in zijn scholen,
eilacy, drijmaal eilacy, die de taal verstoot, verstoot het
Volk och, laat ons eeren en beminnen, ons Geloof,
ons Taal, ons Taal en ons Vaderland er wa
ren daar Rijken, Senateurs, Volksvertegenwoordigers,
Raadsheeren, Burgers en Werklieden, geleerden »n on
geleerderen allen, allen luisterden met gespannen aan
dacht en allen verklaren zelden betere Voordracht gehoord
te hebben Hoe smakelijk cn hartlustig sprak de Kerk
voogd over 't cude Vlaanderen, over den geest van Fa
milie, van treffelijkheid, over Kunsten en Wetenschappen
over Heerlijkheden en Overleveringen!.. Ja, ja, 't waren
welverdiende toejuichingen die Kerkvoogds rede dik
werf onderbroken en het deed e.k deugd aan t hert, toen
M. Leo Bethune, de jeugdige Voorzitter des Kring», den
Theater besteeg, in kernachtig, zuiver en krachtig
Vlaamsch, met kloeke, diepovertuigde stem, Mgr Lam
brecht bedankte en zich dan ook tot de Weldoeners ea
Leden des Werkmanskrings wendende, zoo menig ge
past woord en zulke edelhartige genegenheid wist meè te
deelen. De achtbare Voorzitter des Werkmanskrings munt
retds uit als Vlaamsche Spreker, hetgeen in deze dagsn
van beroering en in den stand waar hij geplaatst is, do
gelukkigste uitwerksels moet hebben.
Vergelen wij niet de iaugers van St Cecilia uit den
Meiboom, die't Werkmansfeest opluisterden door twee
prachtige koors, door een trio en twee puike Liederen.
Dat zij hun eeuwig lot eer en dank gesproken! Moge die
groote zaal nog dikwijls verheugd wezen door hun wel
luidend gezang! Tot slot der Plechtigheid gaf Z. H. den
Bisschoppelijken Zegen en na een hertelijk vaarwel en
tot weerziens verliet hij de zaal, te midden der hartelijk
ste toejuichingen.
Onder d'aanwezigen telde men benevens veel andere
voorname Personen: M. Van Vreckem, M. Leitens, So-
nateurs, M. Van Wambeke, Burgemeester en Volksver-
tegenwoordiger, M. Woeste, die in 't Congres van Luik
en in de Kamers aan 't hoofd staal der Beschermers van
't Werkvolk, M De Saedeleer, Volksvertegenwoordiger,
M. Gheeraerdts, Schepene, MM. Dr Van der Hagen,
Limpens, Meert, Raadsheeren.
Van 't Geestelijk waren aanwezig: Z. E. H. Deken,
E. H Pastoor Willsms, E. P. Dietens, Rektor, E. H.
Collin, veel ander Heeren Geestelijken uit Aalst en om
liggende, alsook zag men daar met genoegen E. H. Ka
nunnik Roelandt, Direkteur van't Seminarie, oad-onder-
p storvan St-Martens.
't Is Morgen Zondag, dat de E. H. Van Mol in
gehaald wordt als Pastoor van Hofstade, door een
Stoet van Rijtuigen en Peerden.Te Nederbrakel,
de Paters Redemptoristen Mignolet en Bankaert
van 't Klooster te StTruiden en Pater Verloo uit dat
van Brussel, geven er een groote Missie. Palet Ver
loo vervangt Pater Van Petegem die m de Zemlmg
T ie-.-ela 7':„ stem heelt .■erlo.enen
rustende is. Die Patei v'an Pëlëgem is lkhge,. u/r-.
Bestierder geweest van't Vlaamsch Werk le i .aik.
Te Nederbrakel, er zijn er die zich te verlicht ach
ten om naar de Sermoenen te komen;maar de groote
algemeenheid van 't Volk stroomt naar de Kerk. In
de morgend-Sermoenen van half zeven en half tien
alsook in 't groot avondsermoen, is de Koor eiken
dag strijkende vol. Het slecht weer en de vuil wegen
kunnen de Parochianen niet tegenhouden. De Missie
eindigt dijnsdag aanstaande met 't sluiten van t
XXXX uren gebed. Te Etichove is onderp. be
noemd de E. H. Venneman van Appels; te Eecloo
de E. H. Sauspeur coadj. te Daknam, aldaar vervan
gen door E. H. De Meyer; tot Appels is ben. E.H.
Machtelinckx coadj. te Melle. Donderdag H.
Franciscus Salesius, Bisschop en Kerkleeraar.
Zaterdag, 4 dezer, zijn d'afgeveerdigden van Vin-
centius-Genootschap, doorZ. H. de Paus m gehoor
ontvangen; de Paus sprak met een Vaderlijke aan
doening, bedankte de Vincentiussen voor al 't goed
dat zij doen aan de Noodlijdenden en wekte allen op
om ieverig voort te gaan, ten einde in deze beroerde
tijden te toonen de voortreffelijkheid der Katholieke
Kerk.
Slangelingskes
Hoe men de kunstboter uit natuurboter
kan onderscheiden.
Het is onbetwistbaar dat de kleur, rest en
smaak, evenals de weerstand bij de drukking
net des vinger, steeds nattige hulpmiddelen
tullen zijn en blijven om de waarde en gehalte
der boter te beoordeeleu. Het onderscheid
tusschen zuivere natuurboter en zuivere oleo
margarine valt ook genoeg in den smaak.
Doch het gebeurt dat de natuurboter op
behesdige wijze met kunstboter is vermengd,
en dam naoet men ook tot kunstmiddeltjes
zijoen toevlucht nemen om het bedrog te ach
terhalen. Welnu, men kan dat bedrog heel
gemakkelijk ontdekken. Wanneer men een
mengsel van boter, zwavelzuur en alcpol op
het vuur laat smelten, dan verspreidt zich een
irisscke hotergemr, terwijl men een ruutgeur
waarneemt wanneer de boter met oleo-mar
earioe is vermengd. Ook wanneer men de
natuurboter doodeenvoudig smelt, dan krygt
men eene bruine heldere stof, terwijl mer
van kunstboter eene witachtige onklare massa
beksmt. f
Een Parijsch handelaar Kondigde een ver
werkend middel aan met de navolgende aan
prizing: Mafiame L, wbb toen zij eene maand
geleden in 't huwelijk trad, zoo zwak, dat zo
«ich voor 't altaar nauwelijks ataande kon
houden. Tbana ia ze, na't gebruik van miji.
veratei kingmiddel, in a'aai baren echtgenoo'
hat tw aars te strijkijzer naar 't hoofd te wer
yen, zonder ooit te misren.
gk Dim eiBRisiaards. Ken wrek ligt ziek
■•er ziek cd bij is nog altijd bezig met z;ju
leid en goed. De geneesheer komt erbij, *n
de wrek vraagt hem, zooveel bij nog vragen
kon! Hoelang beb ik nog te leven! Nog
eenige ireDl - Ach.... dat de barbier konce!
De barbier komt en de zieke vraagt ben
Om een levende te scheren, wat kost bet? -
Twee stuivers is de prijs. En een doode!
Dat kost 6 stuivers. Zoo, baast n dan
om mij te scheren. De barbier volbrengt
inn ambt en de gieiigaard zegt met vo,-
doening: weéral 4 sUivera gewonnen!
reeds genoegzaam is gestraft, en dat de oeide hoogmaohtige held te stellen, dat hij nooit de «ft wtiseliik
personen, die van de knepen weten, de oorzaak kunnen wor- hij opgesloten is geweest, ^we Majesteit J J
den dat de ongelukkige zijn zinnen en ziel zal verliezen en gehandeld, antwoordde van Lommerdael, Jan Lolder is zon-
ii -CT7 ..'U Jiel raarlc ltin
zich tot een wanhopige daad begeven, Wat wilt ge daar-
(GORIS HAI.S) i mede zeggen? vroeg de Keizer, zich niet eens Doktor Goris
EEN VERHAAL UIT KEIZER KARELS'TIJD, 25 te binnen brengende. Ik wil zeggen, genadige heer.
Als wij
de Professors van aardrijkskund.'
dixir S. Van der Gucht, Kunstschilder tr Aals
XXV. EENE VERRIJZENIS.
Dat uit het kille graf. den dooden eens verrees
En in zijn huis weêr kwam, bij weduwe en wees
Hij zag zijn zeiven stom, de droefheid won zijn hert.
Inmiddels was Keizer Karei V, na de Protestanten ver
slagen te hebben, in September van 't jaar van Gracie 1548
met zijne twee gevangenen den Hertog van Saxen en den
Landgraaf van Hessen, te Brussel aangekomen. Den Land
grave deed hij in het Slot van Audenaarde kerkeren, maar
uit een bezondere genegenheid behield hij den Hertog bij
zich. Jonkheer Jacob van Lommerdael was meer dan ooit
de gunsteling des Keizers geworden, dagelijks was hij bij
hem, en dit geen wonder, want wel meermaals had hij gedu
rende den oorlog zijn lijf voor Vorstens behoud ten pande
gesteld. Deze ernstige daadzaken hadden aan beiden, Keizer
en hoveling, Doktoor Goris uit het geheugen doen verliezen.
Op zekeren dag, dat Keizer Karei in zeer goeden luim
verkeerde, en zij in gezelschap van Piet er Zabate, gekleed
als burgers, de Stad doorkruistten, op jacht naar iets drollig
dat Zijne Majesteit zou hebben kunnen vermaken, wilde het
geval dat zij op straat een zekeren broeder ontmoetten, be
diende in het Zothuis van Aalst, die voor eenige zaken, zij
nen Oversten betreffende, zich te Brussel bevond. De Keizer
of van Lommerdael kenden hem niet, maar Zabate kende
hem zooveel te beter, daar het den zoon van zijne zuster
was. Misschien zou de hofgek zijnen neef hebben laten door
gaan, zonder hem te herkennen, had de Keizer, verdrietig
over dat lang stilzwijgen van zijnen Nar, tot van Lommer
dael niet gezegd:Mij verwondert het, dat Zabate niet een
van ons beide beschimpt. Zulks behoedde de heer, ant
woordde de gek, dat ik zoo vaardig u beide zou betalen die
een ander zoolang schuldig blijft. Wie blijven wij schul
dig? vroeg de Keizer misnoegd. Vraagt dit den Zieken
broeder die daar gaat, deze is beter geleerd dan ik, en kan
u verhalen hoe en op wat wijze een zekere Geneesheer nu al
meer dan een jaar door het beleid van een machtig persoon
in het Krankzinnighuis opgesloten is! En bijaldien de goede
Broeder volgens geweten wil voortspreken, zal hij er bijvoe-
UiUKOU KC1UU IJ
934,000.000.000.000 kilogrammen, zegge dus
93*jooo milliard».
Zwijgt, fiel, onderbrak de Keizer, stampvoetende van korzel-
heid, gij wett dat ik ongekend ter straat ben en ik niet wil
dat mijn naam of titels hier worden vernoemd. Vergeeft
Heer.... vergeeft, ongenadig Karelken, hernam Zabate, zijn
hoofd ontblootende door het afnemen van zijnen hoed, ik
had het vergeter.. Deze broeder dan, die gedurende mijn ge
sprek ons vc rre voren is gegaan en die reeds op het punt is
aan den hoek der straat uit onze oogen te verdwijnen, is een
bediende uit het Zothuis van Aalst, alwaar een Edelman,
met kennis mn een machtigen Vorst, die niet toelaat dat
men hem bij naam of eeretitels noemt, een Geneesheer doet
opsluiten or h ;m kwansuis van Jan Colder te vrijwaren,
maar wel def elij - omdat hij hem schier dagelijks op het mid
daguur kwam l isug vallen! Loopt! loopt, riep de Kei
zer, die zich nu eensklaps alles te binnen bracht, breng de
zen broeder bij mij, ik wil hem spreken. Ik zou u met
vlijt gehoorrameii Heer... Karei, wil ik zeggen, maar mijne
beenen willen niet meer, mijne jonkheid is verdwenen.
Jonker Jacob, hervatte de Keizer, zich tot van Lommerdael
wendende, gij rijt plichtiger aan deze lange opsluiting dan
ik, maak d;!t ik den broeder dadelijk kan spreken, ik zal
trachten uwen misslag te herstellen.
De Jonkeigeraakt over zijne onvrijwillige vergetenheid,
liet zulks gein tweemaal zeggen, maar snelde als eenen wind
naar den be lienden en bracht hem bij den Vorst.
Eerwaard Broeder, vroeg de Keizer, met zijne gewone
gemeenzaar beid, zijt gij wel degelijk een bediende in het
Krankzinni^huis van Aalst Ja heer, antwoordde de jon
geling, het is reeds vijf jaren dat ik deze plaats met liefde en
onderwerping vervul. Goed zoo, hervatte de Keizer, en
hij trok het teschje, voorzien van schrijfgerief, hetwelk hij
altijd bij zich droeg, uit zijnen boezem, schreef haastig weg
een klein briefje en na hetzelve gesloten te hebben, reikte hij
het den Broeder toe, zeggende Vergeet niet dit aan uwen
Oversten te geven? De Broeder boog het hoofd en ant
woordde Heer, ik zal alles naar den eisch trachten te vol
brengen; waarna hij vertrok.
Keizer Karei, door de wandeling voldaan, keerde terug
te I Goris op een z00 behendige en geh!lmz.nn.ge wijze in vrij-
der eenigen twijfel reeds lang dood, of heeft voor eeuwig het
Land verlaten, zoodat onze Geneesheer in vrede naar zijn»
haardstede kan wederkeeren, zonder «chter dengenen te ken-
nen die hem deze part heeft gespeeld.
't Is jammer, mompelde Zabate, wijl hij de trappen op.
klom om zijnen meester te volgen, dat ik mijnen neef daar
zoo even ontmoette en dat ik mij door den lust van schert
sen zoo ver heb laten vervoeren... Misschien, had ik dit
niet gedaan, zou Doktoor Goris nog wel drie of vier jaren
in het Zothuis hebben kunnen wonen, hetwelk volgens mij,
voor een Chimist, een zeer goed onderkomen is. Maar ik
dacht dat de Keizer zich zeer weinig met hem bekommerde,
anders zou ik mij wel hebben gewacht van dezen wijsgeer te
SPDeCzon begon reeds naar het Westen te dalen en deverho-
vene voorwerpen met lange schaduwen op den aardbodem
af te teekenen, toen de Broeder-bediende eindelijk terug
kwam van Brussel, in het Krankzinnig-gesticht van Aalst.
De Toezichter was den jongeling reeds wachtende, zoodat
hii straks bij hem ingelaten wierd, om, zooals het een goed
bediende betaamt, eene volled; ge verklaring zijner zending
te doen, die zeer wel scheen uitgevallen te zijn. De Toezich-,
ter gaf hem reeds deswegens zijne tevredenheid te kennen,
toen de Broeder begon te verhalen hoe hij had toegestemd,
een brief van een Brusselschen Burger te ontvangen,om hem
zoohaast mogelijk aan zijnen Oversten te bestellen.
Nieuwsgierig om te weten wat men hem uit Brussel te
melden kwam, ontfing de Toezichter gretig den briefen
brak hem dadelijk open. Maar nauwelijks had hij beginnen
te lezen, of hij verbleekte schielijk en had moeite om zijne
aandoening te verbergen. Echter gebaarde hij van niets en
gaf den Broeder oorlof, om in de keuken zich te gaan ver-
verschen en zich van daar, als vermoeid van de reis, tot sla
pen te begeven. a
Nauwelijks was hij alleen, of hij bleef een weinig pelend
zitten; doch de Toezichter was niet misdeeld en welhaast
had hij een beslissing genomen, om zoowel aan het bevel des
Keizers, als aan den wil van Jonker van Lommerdael stipte-
lijk te gehoorzamen. Hij deed de twee Broeders, die gewoon
waren Doktoor Goris te bedienen, heimelijk tot hem komen
en gal hun breedvoerig zijnen wil te kennen.
Ten 2 ure vooraleer het begon te dagen, als wanneer elk
gezond mensch doorgaans zijnen besten slaap genoot, kwa
men de twee Broeders, verkleed als naar gewoonte, de ka.