m
26
Zondag J uli 1889
3G te Jaargang.
GODSDIENST. - VADERLAND. - VRIJHEID
BISSCHOP UüflBRECHT.
Z. H Monseigneur Lambrecht.
Bericht.
Groo.e Spreekplaats.
{Xwwv™c<L/V*
Lambrecht
,a'
"eWüêf-WKiüMi
BUREEL, ACHTERSTRAAT,
0ew©B« Anamcen 20 «entiemen per r«gel. Ann#ncen «p de tweede bladeyde
50oentieme> den regel. Berichten onder 't Nieuw», 1 trant denkleinen regel.
HET LAID
ABONNEMENTS-PRIJS.
5 Fr. jaara, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen dos jaare
genomen, rechtstreek» by ons of door Post of Briefdragers.
AALST, ZATURDAG 6 JULI 1889.
Dijnsd g morgend van 6 ure, liepen d'eerste geruchten in
Aalst!... Men kon het niet gelooven Neen neen men
riep 't zullen valsche uitstrooisals zijn... Eilaas, eilaas! 't was
de echte, de droeve, de bittere waarheid! welhaast wist men
het in de Dekenij en in de Kerk.
Bisschop Lambrecht, op vorming zijnde in de Dekenij
van Ninove, was dijnsdag nacht 10 minuten voor 3 ure in
de Pastorij van Denderleeuw overleden....
Overleden! dien jongen en zooveel belovendc-n Kerkvoogd!
Overleden!! die vriend vaa 't Volk ea vau de Werklieden....
Overleden!!! die vrome, geleerde,ieverige, manhaftige Man.
Overleden!!!! riep elk, de vriend van ons hert, onzen troost,
nzen roem, onze toekomst!...
Bisdom! arm Bisdom van Gent!
Maar 't en kan niet waar zijn en 't is toch waart
En w'hebben hem nog gezien, riep men, t'Hofstade, te
Lede, te Moorsel, t'Herdersem, te Welle, t'Haaltert, te
Burst, te Kerkxken, te Erpe, te Aygem, te Heldergem, te
Nieuwerkerken; te NINOVE, op St Pietersdag waar hij
•wierd ingehaald gelijk Ons Heer op den dag der Palmen te
Jerusalemw'hebben hem met zulke kloeke stem vol
geestdrift hooren preêken; 't was al vuur en leven; hij scheen
onvermoeibaar; overal zocht bij de werklieden op en d'arme
menschen; wist Hij ievers 'ne zieken, hij ging er bij; en nu
dooddood III ons ontrukt wij zullen hem hier nimmer
terugzien!....
Ja dood
Bisschop Lambrecht dood
't Zal als een donderslag weêrklinken g'heel ons Land door
en te Roomen zal Paus Leo uitroepen, gelijk wij hier in
Oost-Vlaanderen: Bisschop Lambrecht dood! welken slag,
welk verlies!
Och, wat zijn er sedert dijnsdag al zuchten gelaten, al
tranen gestort!
Want Bisschop Lambrecht had g'heel zijn hert gegeven
aan zijn Dio :esanen,en een Vlaming niet ondankbaar zijnde,
zoo had hij ook al de herten der getrouwgeblevene katholie
ken veroverd....
Bij 't vernemen dier tijding zijn wij dijnsdag naar Den
derleeuw getrokken.... van aan de Statie ge zaagt den Rouw
u tegenkomen: al 't Volk in eerbiedige stille droefheid.... op
de straat of aande deur....Onzen Bisschop!onzen Bisschop!
;i«n «e Pastorij de zwarte vaan der Overledenen... Volk
van Denderleeuw rond de poort geschaard; binnengetreden;
de koetsier van 't Bisdom staat daar, met roodgeweende
oogen; och mijnen goeden Meester! zucht hij;... M. de Pas
toor, M. de Onderpastoor van Denderleeuw, die ons beleefd
groeien, eenige woorden zeggen, doch d'Ferw. Heeren uit
't Bisdom ziju daar!... in den gang, ëe laatste deur rechts....
in de groote zaal, wat zien wij? het lijk van den Bisschop
Een ontzield, bleek wezen, maar toch de zoetheid behouden
hebbende der zuivere ziei die in dat lichaam gewoond heeft;
de handen te samen een boek vasthoudende, waarin 't Beeld
van den Gekruisten God.... Och dat Christus heersche!
was de leus van dien Man Gods En op dat jaar tijd, wat
heeft hij niet gedaan, om het Rijk van Christus te versterken
en uitte breiden!.... Welke macht had hij niet op't Volk,
door zijgoedheid, doorzijn gesp raakzaamheid, doorzijn
wonderbare werkzaamheid!... Hebben wij ooit iemand ge
zien, die gemeenzamer met 't Volk omging en die meer eer
bied en achting genoot! Men zou voor Hemgestorven zijn!..
O Bisschop Lambrecht... tegenwoordig zijtgij de eunigste
bekommernis van al uwe Diocesanen... wie zou dat toch
gepeisd hebben!.. Te Ninove, gij zegent ons r.og zoo teer
hartig, voor onze kinderen; gij noemt ons bij onzen naam;
3H nu, we staan voor uw lijk!... Wat is toch de wereld! wat
is toch ons leven!... Wat zijn zij ongelukkig die in onver
schilligheid leven! wat zijn ze dwaas, die den Meester na
dood en graf beschimpen en vervolgen!....
Zes kaarsen zijn rond de lijkbaar.... drij banken staan
ervoor; er komt gedurig Volk uit de Parochie en uit 't Om
liggende; men zucht, men weent, men bidt... men denkt dat
het een droom is, een begoocheling der zinnen....
Maar neen! 't is de droeve waarheid....
Wij hooren van den braven koetsier, dat Bisschop Lam-
brechc zeer vermoeid uit Herzele was gekomen; op den weg
veel Volk vroeg den Zegen, en zij, geen gerucht hoorende,
hadden zich omgekeerd en zagen dat de Bisschop ingeslui
merd was... de eerste maal dat zulks hem ^gebeurde... Te
Ninove had hij ieverig ea fel gewerkt... Maandag morgend
uit Ninove keerende Oen, Hoogwaarde, had de koetsier
gesmeekt, laat ons liever terug naar Geut rijden!.. Maar,
mijnen goeden vriend, waarom? zijt toch eens wijs! Er schilt
mij niets, een weinig vermoeid, doch 't zal overgaan.... Te
Okegem gevormd, gepreekt, gezegend en dan naar Dender
leeuw gereden....
E. H. Onderpastoor - c :mau verhaalde ons dat hij
daar toekwam, ganse:: L":gep,it van krachten, maar toch
willende voortwerken en omwende: 't en zal maar een lichte
vermoeienis zijn; met een Jmrken te rusten zal ik voorts naar
Iddergem trekken.... Op den Preekstoel, de stem van den
Bisschop weifelde en me- de grootste moeite der wereld
kon hij de 25o kinderen ve rmen;... zijn voeten kon Hij moei-
elijk voertkrijgen en zijn ;v»gers begonnen ijskoud te wor
denIn de Pastorij >leef Hij eenige oogenblikken bij
d'Heeren; doch ging dan een stille kamer en op vraag van
M. de Pastoor van Denderleeuw of hij niet beter zou ge
weest zijn boven, om rusten en zich eens te wasschen.
Zijn Hoogwaardigheid g. oven; nog altijd meinde hij
't zal niets zijn! Hij p? is oevel van naar Iddergem te
trekken; doch M. Doktor «Oe Clippele, den toestand aan
stonds inziende, gebood de voikomene rust;... nu verslechtte
de toestand van uur tot uur; er kwam een geweldige koorts;
Bisschop Lambrecht vie1, in een zachte sluimering, half
wakker en halfslapende; uin geen de minste pijn kloeg hij;
't was alsof hij op de zacl la armen der Engelen naar den
Hemel wierd gedragen; P. H. Pastoor en Onderpastoor
bleven bij Hem waken; ro^d middernacht wierd Hem het
H. Olijsel bediend en korts voor 3 uren, zonder doodstrijd
en zonder pijn, Gent had z!jnen 23en Bisschop verloren.
O Bisschop Lambrecht, rreer woorden kunnen beschrijven
wat 't Volk voor U gevoeld.;; Gij waart meester van d'herten;
men mocht met rede won. >rcn verwachten van uwe werkin
gen; in naam van al de Lezers en Lezeressen van 't Land van
Aalst, wij brengen U huid- lof en dank; nooit zult gij ver
geten worden; zegen nogmaals, zegen dikwijls van uit den
Hemel uw getrouwe Dioci&anen; zegen uw bedroefde Bis
dom; beKom van den Het Opvolger die uw werkin
gen en uw schreden volge; 't Volk heeft Hulp en Vriendschap
noodig;.... 'tis door de Goedheid, door de Liefdadigheid
dat d'herten, zelfs der verdwaU nde menigte kunnen gewon
nen worden.... Bisschop Lambrecht, uwen iever was te
groot voor éen lichaam; deel uwen iever meê aan uwen Op
volger, aan al uwe Diocessnea, opdat hij gelijk de mantel
van Elias, tot troost, sterkt; en opwekking diene bij de te
genwoordige Volkeren er bij de Nageslachten, aan wie de
wonderen van uw kort dttch veelbewogen en nuttig leven
zullen meêgedeeld worden
Bij 'l cernêhièn des doods oan
Hoe heeft des Heeren hand
ms aller hert bezeerd,
En Vlaandrens echte vreugd i 1 diepen rouw verkeerd!,
die ievrig was aan 't werken
aarderijk te sterken,
t ware vaderhert,
t hen gedreven werd
>od was ingekomen;
Een Kerkvoogd wijs en goed.
Om Christus' heerschappij op
En tevens, door 'tgevoel van
Met raad en troost en hulp, tc
Waar eenig leed of druk, of n
Die is ons door den dood toch al te vroeg ontnomen!
Wat Zijn Hoogweerdigheid vdor heel het Bisdom was,
Dat schrijft een werkmanspen volstrektlijk niet van pas.
En wat Hij voor 't geluk der verkvolksklas verrich e,
Eenieder weet het reeds zoo lllaar als ik wellichte.
Was Christus' woord, Laat [steeds de kleinen mijwaarts treên
Ook 's Bisschops woord, zijn liefde ook uit nog scheen
Bij d'ouderling en zieke, en de armen in hun hutten!
Ten prijze van zijn rust, mocht elk vertroosting putten
Aan zijn zoo heelend woord, jerwijl zijn milde hand,
Na d'heilzaam' zegening, der. nood bracht onderstond.
En daar nog kwam zijn zorg voor 't Volk zich niet bepalen,
Maar 't werk voor school en kring valt andren aan te halen.
Doch, om der schoonheids wil, zij loopend hier gemeld
Dat een Congres, voor 't heil des Volks, werd vastgesteld (i)
Door Zijn Hoogweerdigheid, waaruit veel goeds moest spruiten.
Maar helaas! de Opperheer liad andere besluiten....
Hoe diep bedroevend dan diej dood ons wezen möog,
Wij zegenen Gods wil, en wefiden 't hert omhoog!..
Dat 's Bisschops reine ziel, vól herderlijke deugden,
In 't Engelen-verblijf geniete de eeuwge vreugden!
Waar Hij, voor d'Opperheer,'ook niet vergeten zal
Zijn kind", die om zijn afscheiÜ treurt in 't jammerdal
(1) Het Congres zou plaati gehad hebben den 4 Augusti aan
staande. Ea onder ander schoone ontwerpen, zou Zijne Hoog
weerdigheid getracht hebben, in elk buitenklooster eene Zuster
ter beschikking te stellen om de stervenden, 't zij arm of rijk,
der gansche parochie in nuhheu laatsten nood bij te staan.
St Lieven's-Essche, 3 J.lii
J. B. DE KOKER.
11 weinige jaren h«eft hij «ene* langen leeftijd vervuld. aan een Katholiek schrift; en den tekst vol hoon
Gansch het Volk was in rouw gedompeld en bsweei.de hem cn Vol last :r Als ge dat toch peist j Zelfs niet
langtn tijd. zeggende waarom loch moest hij sterven, i.ij den kunnen zwijgen, als een Bisschop in lijken ligt!
verlosser vam zijn Volkl I. Mach IX. nr-u j p
O duurbare en heldhaftige Bisschop, de vriend onztr herten, Wilde menschen ZOuden het niet doen!...
,ri.%Trrf/1TTn /-> ï-v/-\T t ,,i, r T-n t is daarboven in den Hemel datwij voortaan u zulle,, zoeken, u i rj;pn Haattenen de Telieie kan tnrh 7nn wreed
Hl' NRICUS-CAROLl S-CAMILLUS uit den hoogen yVhst.isaooi™ Gent, uw Uien Haat tegen ae teiigie Kan toen zoo wreed
zoo vroegtijdig onderbroken Apostelschap te willen voortzetten.
Dcodbeeldeken van Z.H- Bisschop Lambrecht,
IBBPS TER ZALIGER GEDACHTENIS
van Z. H. Mgr
gebcren te Welden bij Auder.aarde den 26 Januari
Doc'or ln Godgeleerdheid bij d'üiniversiteil van Leu
ven, den 14 Juli
Achtervolg, ns Director en Professor van Zedelijke
Godgeleerdheid in het Seminarie te Gent in
Eer-Kanunnik der Hoofdkerk van St Baafs den 23 De
eember
Gezalfd Bisschop van Gerra in parlibusen Coadjul r be.
noema van wijlen Z.H. Mgr Bracq, Bisschop van
Gent den 2o Maart
Pleclitlglijk als Bisschop van Gent ingehuldigd den
2 Juli
Onverwachts te Denderleeuw overleden, gedurende
zijne herderlijke omreis, den 2 Juli
Na versterkt te zijn geweest door de Heilige
Sacramenten der StervendeH.
1856
1888
i Gij hadt de heilige eerzucht Christus rijk op de aarde alom uit te
j hroiden, nu aanschouwt gy den luister van ditRykin do geluk
zalige eeuwigheid; RegnetChrislns 1
Akten van Geloof, Hoop en Liefde.
Aflaat va* 7 jaren en 7 quadr voor ne overledenen.
Te naast» week zal De A
man 't Levensbeschrijf jgevi:, en
't Portret van onze Lepix tr-
den Bisschop. De Socialisten van
ben twee smaadschriften uitgegeven-, éen woens
dag en éen vrijdag voor de Begrafi l)i' laatste
was zeer verraderlijk opgesteld, in 't
Portret van den Bisschop om te doei,
er kloek en friach uit en dijnsdag wij vernemen zijn
dood!... Land, Land van Aalst!
Ja, geliefde Lezeressen en Lezers, 't is eengekerm-
sel en een geween overal! Bisschop Lambrecht is do»d
en gij zult ai de bijzonderheden vinden in ons eerste
rou w-artikel
Maar hoe is dat toch gekomen
Door een hartverlamming, menschen, door een
hartverlamming, ontstaan door overspanning der zenu
wen! te vee! gewerkt! verslonden door zijne» ierer! niet
gewaar geworden dat zijn lichaam verzwakte!
Maar zag men dat in 't Bisdom niet?
Achtbare Lieden, onze Bisschop 'werkte als 'ne
Leeuw; vrijdag op 't H.Hert, hadhij te Gent drij groote
Sermoenen gedaan; drij groote Sermoenen, het derde
sermoen op de parochie van St Jan-Baptista, waar M.
Teirlinckx gestaan heeft en waar veel werkvolk woont;
de Kerk was vol volk; Zijn Hoogwaardigheid preêkte
met vuur en gloed en als Hij uitging, 't Volk liep naar
hem, gelijk kinders naar hunne moeder't Was een
Triomf gelijk men er nog nooit gezien had.... AIzoo
moest het zijn, als de Zaligmaker te Jerusalem zijn in
trede deed...
Drij groote Sermoenen, en daarbij al dit ander
werk, 't was niet cm uit te houden
Elk zag dat, menschen, en dienzelfden avond in
't Bisdom, de aartspriester Sonneville bad en smeekte
den Bisschop om toch beter voor zijn gezondheid te
zorgen... Ge doet Ju te kort Mgr, zegde hij, gij kunt dat
niet uithouden
En wat zegde Mgr Lambrecht
Och, zegde hij al lachende, ik voel mij uiterst wel,
't werken doet mij goed; wees zeker, als ik mij niet wel
gevoel, ik zal rusten... t'Herdersem op de Vorming, M.
de Pastoor
Pastoor De Feyter!
Ja dien achtbaren en weerdigen Man, ia tege»-
woordigheid van al d'ander Priesters, zegde aan Bis
schop Lambrecht: Mgr, laat toe aan een oude Priester u
iets te zeggen: Gij doet te veel voor uw Bisdom! gij doet
te veel! g'en zult dat niet uithouden; och luister toch
naar den raad van een oude Priester!,.. En wederom de
Bisschop antwoordde: Maar ik voel mij uiterst wel! uw
bezorgdheid is te groot voor mij!.. Tot Oostakker over
14 dagen
Tot Oostakker!
Ja, achtbare Lieden, 't is er woensdag gepreekt als
de Congregatie der Jonge Dochters van Aalst er wa»,
rond de 300 Congreganisten! welke schoon Vergadering!
En z'hebben er, verrukkelijk en meesterlijk, Mis en Lof
gezongen.... Da Overste van 't Huis in zijn Sermoen
sprak over den Bisschop
Natuurlijk, natuurlijk, Land van Aalst, hoe kon
het anders?
Hij sprak over dit onafmeetbaar verlies en had de
tranen ih d'oogen als hij verhaalde hoe de Bisschop da«r
een dag ge weest was, preêkende in de kerk, aan de Grot
op de banen en wegen en dat hij hem ook zegde: Och,
Monseigneur, wees toch voorzichtig, gij zult dat niet
uithouden!.Maar die iever was te brandende; Bisschop
Lambrecht kon zijnen iever niet iatoomen en Hij is ge
vallen op 't veld van 't Apostolaat en met de Kroon der
Belijders en der Martelaars!....
X A
En hoe is het te Gent, Land?
- Achtbare Lieden, we zijn er woensdag geweest; de
droefheid pakt u als ge daarin komt en als ge dat Bis
dom ziet; overal zagen wij Priesters en Volk met be
traande oogen, hun hoofd schuddende en zeggende:
Eilaas! eilaas!... Rond 't Bisdom stond een groote me
nigte geschaard Daar lag 't lijk dit eerbiedweerdig
lijk!... I11 'tBisdom zelf, in 'tSeminarie, d'allerdiepste
droefheid!... d'allerdiepste droefheid!... En ze zeggen in
de Volkswijken dat 't goed werkvolk weent en krijscht
alsof er 'ne Vader of een Moeder gestorven ware
T
Is er geen tegenstand geweest, Laud
Och ja, ten half 12 aan 'tJBelfort zijnde,de beiaard
speelde er; de liberale Stadhuisheeren kennen hunnen
Bisschop niet meer; en de Socialisten! naar Ninove had
den zij een valsch smaadschrift gezondenvan bovea
stond er op Het H. Kruis, in groote letters ea 'l was
mets dan hoon, spot en laster tegen den Bisschop!
Hoe is het toch mogelijk, 'ne meQsch die elk wel
deed
Ze zijn nog verder gegaan Woensdag als 't lijk
van den Bisschop te Gent is aangekomen, hebben zij in
hunnen Vooruit den allersmadelijksten artikel geschre
ven: dat mijnheer Lambrecht nu dood is; dat hij 'ne
fanatieken mensch was en een afschuwelijke rol speelde;
dat hij zijn Priesters 't Volk deed versmachten; dat hij
van d'een Feest naar d'ander liep; dat hij 't geld van 't
arm Volk opslorpte! Dat hij zoo schaamteloos was het
Christendom te preeken!
Maar Land! Land!
Schrikkelijk, niet waar? en dat drukken en rond
zenden, zonder eerbied voor de Dood Ja, ze gaan nog
verder, de Socialisten, ze schrijven dat god, (zonder
Hoofdletter), in den Bisschop g'heel de katholieke partij
heeft willtn treffen, die de oorzaak is van 't lijden en 't
wee van millioenen en milhoenen menschen... Is mijn
heer Lambrecht dood, zoo schrijft Vooruit, er is een
nietsdoener weg en 't eenigste dat ons spijt, is dat hij
eenen opvolger zal hebben....
Maar Land! Land!
Aartswreed, niet waar? en in die sekte willen ze de
Werklieden trekken... 't Is dan niet zonder rede dat
Bisschop Lambrecht zoo ieverig was om 't Werkvolk te
redden, dat hij in alie werkmanskringen ging preeken,
dat hij zelfs op straat de werkmenschen aansprak en
opwekte!
En wat zeggen de liberalen, Land?
Menschen, ge weet reeds hoe schandig dien leelij-
ken Dendergalm op den Bisschop had liggen te schim
pen, ja, welke schande voor Aalst, hij had durven schrij
ven dat hij nog zou zot geworden ziin van hoogmoed,
dat alies dwang en trotschheid en valscnheid was; op
zijn inhaling t Aalst had Dendergalm den Bisschop ge
noemd meesterSpringers en na de vorming in de Dekenij
van Aalst, wordt de Kerkvoogd genoemd'ne gelante
kadé! Ach, nu meer dan ooit zien wij, hoe vervaarlijk
goddeloos die liberale gazetten geworden zijn.
En d'ander gazetten, Land?
en zoo onrechtveerdig maken, en bijna alles wat 7ocnft(. -
Vooruit van Gent schreef na de dood van den men g'Lel de l.beraleidrukjrcraUn
bied of van betamelijkheid zoeken; 't is grove spotternij
1 wa. i nQg
—j,Kerken
Priester vergeten zij d eerste regels der Betamelijkheid..
En liegen dat ze doen, liegen, 'c is te wreed.... Zoo is er
te Gent een gazet die durft schrijven dat de Bisschop
gestorven is, na een groote maaitijd Menschen, die
liberale gazetschrijvers zijn bezield met den geest van
Voltaire: Liegen! liegen! er zal toch iets van overblijven!
Bisschop, was getrokken uit den Dendergalm van I
veertien dagen te voren. Men kan zich niet in- en dat op 'toogenblik dat 't Bisschoppelijk I^jk"
beelden hoeSgoddeloos de liberale Drukpers ge- boven d'aarde ligt.... In hunnen haat tegen KerV
1 if - 1 Tri 1 1 o ;>r,figtpr vprpctcn 7.11 r'Airttor»m.h./l«.
orden is, zelfs inde Vlaanderen.
Lar 1 A üfgjfij T
fa,
«—per
I ben nem
Land van Aalst! Land va* Aalst!
- Ja, geliefde menschen, wij weten wat Ued. gaat
uepen: Onzen Bisschop! onzen Bisschop Lambrecht!
- onzen goeden Bisschop Lambrechtv/heb-
nog gezien te Ninove, op St Pietersdag, hij zag
En hoe is de Lijkdienst geweest, Land?
Achtbare Lieden, dat zal Ued. vinden m de laatste
berichten; wij begeven ons naar Gent om denLijkdienst
ij te wonen; hij zal geschieden vrijdag ten half elf....