Den Oorlog
RENILDA
rr\
Zoo Koud!
De Kiesverbonden.
SI
ZONDAG 17 WBER 1899
40"' Jaargang
(^ocLclienfrt - ^O/cLe-if-fat-vb
De Gelijkheid der kinderen Gods
Eén man, éen stem.
ózc^aan det (Sfyziötewe C^?oflL'paztij
Loopt iiiI<> .\icuws.
Waarom doel hij meer goed?
Op twintig Priesters
VAN REGELSBRUGGE
een Volksbeweging in de jaren 1700
LLKLLL: EILAND CH1PKA, WERF.
Gewone Annoncen 20 centimen per regel; Annoncen op de 2de bladzijde ,50
den regel; Berichten onder 't Nieuws 1 frank den kleinen regel.
HET LAND
ABONNEMENTSPRIJS
5 Fr. 'sjaars, vooraf betaalbaar. Inschrijvingen worden op alle tijdstippen
des jaars genomen, rechtstreeks bij ons of door Post of Briefdragers.
YAN
Ziedaar-, voor al 'dé Parden
huidifen politieken toestand.
De politieke katholieken pogen hunne verdeelde leger
korpsen bijeen te scharen, en de eenheid te herstellen bij
Middel van een Nationaal Katholiek Comiteit, samenge
steld uit de drie groepen der Bewarende Kringen (Presi
dent Woeste); van den katholieken Volksbond (President
Verhaegen) en van de Boerenbonden (schijn-president
pastoor Mellaerts, waie president M. Helleputte.)
De Afgeveerdigden der twee laatste groepen zijn reeds
genoemd, zij wachten enkelijk naar de toestemming van
M. Woeste. Maar M. Woeste, nu hij als Voorzitter der
Bewarende kringen herkozen is, heeft de minste goeste
niet meer, om het drievoudig Vrede's genootschap bij te
treden.
In den Courrier de Bruxelles en ook in den Patrióte
geeft bij eene Bulle uit, waarin hij den draak steekt met
de Vredemakers zooals Verhaegen en Renkin, en bewijst
dat hun zoogezegd algemeen katholiek Vrede's-komiteit
niets anders zou teweeg brengen dan grootere verdeeld
heid en ergere tweedracht in de katholieke Partij.
Watroept M. Woe.-te uit, men zou een katholiek Co
miteit durven stichten, en ik ben zelfs niet geraadpleegd
geweest III
Hij vergelijkt den Vredesbond van Verhaegen en Ren
kin met dén Tienmannenraad der Venetiaansche Repu
bliek, en ook met het Comiteit van Staatsredding in de
eerste Fransche Republiek. Hij eindigt zijne Bulle met
eenen persoonlijken steek tegen Verhaegen en Cie. Uw
Comiteit, zegt hij, is een werktuig dat dienen moet. niet
voor't goed- der katholieke Partij, maar tot voldoening
der eerzucht van sommige personnagiën.
Men ziet dat de katholieke Partij zich op goeden weg
bevindt voor de samentrekking van al hare krachten.
f
De Socialisten zijn ook aan 't smeden van krijgsplan
nen en kiesverbonden. Te Cent en te Antwerpen zal er
wellicht oen cartel tot stand komen tusschen radikalen en
socialisten, met het Algemeen Stemrecht als gemeenzaam
platform. Tot nu toe zijn 't enkel gissingen en waarschijn
lijkheden; die kwestie zal beslist worden iu 't Socialisten
congres van 14 Januari 1900.
De Liberale Partij is op zoek naar hare oude soldaten
die dep strijd ontwend-zijn doo» lange jaren rust, en dié
L nu uithunnen sluimer moeten wakker geschud worden.
Wat de Christen De.mokraten betreft, in hun alge-
meone Vergadering, te Brussel gehouden op 19 nov. 11.,
is er beslist dat de plaatselijke inrichtingen ali.e vrijheid
hebben de kiesverbonden te sluiten welke het belang der
Partij zou kunnen eischen, mits steeds indachtig te zijn,
dat eene Partij, welke gelijk de onze, streeft naar eene
gansche herboorte of hernieuwing der Samenleving, zoo-
voel mogelijk alle gemeenschap moet vermijden met de
partijen of leerstelsels, die op het verleden berusten.
Tot nu heeft geene plaatselijke inrichting de kwesti#
dor kiesverbonden onderzocht noch beslist; derhalve, al
I wat mon daaromtrent leest in de gazetten, zijn persoon-
lijke denkwijzen die de Christene Volkspartij in geener
wijze verbindt.
Aldus, de krijgstaktiek, welke het socialistisch blad van
Brussel, Le Peuple in zijn nummer van woensdag aftee-
kent, als zijnde het plan der Daensisten, is geenszins
door de Partij goedgekeurd; 't is enkel een persoonlijk
gedacht dat kan onderzocht worden.
Hetgeen zeker en vast is, de wet der Evenredige Verte
genwoordiging, welke wij toejuichen omdat zij rechtvaar-
ns en heilzaam is in haar grondbeginsel, wordt toegepast
op een oneerlijke en onrechtvaardige wijze.
Niet alleen hebben onze katholieke Ministers de schel-
mbrij bedreven (er is geen ander woord om zulke daad
to bestempelen) van de kiezingen te stellen op een tijdstip
dat er 40 tot 5o duizend Vlaamsche Werklieden uit het
Land afwezig zijn; wraakroepend schelmstuk dat de ka
tholieke Bewaarders voor 't oogenblik verheugt, maar 't
welk zij later zullen betreuren.
Die wet der Evenr. Vertegenw., door de katholieke
Bewaarders gemaakt zijnde, niet uit liefde der rechtvaar
digheid, maar uit vrees voor grooter malheuren, heeft
men er alles ingefocffeld wat de Christene Demokraten
vooral zou kunnen nadeelig zijn.
j De Christene Volkspartij vroeg slechts om alleen te
strijden, onder haar eigene Vlag en met haar edel Christen
Programma; daarom heeft zij in haar Congres van Brugge
den wensch geuit dat de Kiesdistricten zouden vergroot
- worden en ten minste zijn van 7 Representanten.
Hare billijke \Taag is verstooten; veel kiesdistricten zijn
behouden van 3 oi 4 Representanten, en daar zijn er kies-
verbonden noodzakelijk, indien men aan de Bewaarders
al het profijt niet wil laten van hunne politieke schelmerij
en slokzucht. Dat zal bewezen worden in een volgend
artikel. Priester Dakns.
't Pampier zou nu ook willen op-1
slaan, gelijk de kolen, den petrol,
den tabak en wat weet ik al En
wat zou mogen opslaan Hop en/
Vlas, 't blijft goed-koop... 'k Zeg adieu aan de wereld, zei
Lapschure, als hij g5 jaar was, maar hij deed zich nog
een paar schoenen maken van ossenhuid. Leeft en
laat leven, zei de moordenaar tot den beul. Ze zeggen
dat t'Aalstde Feestviering voor M. Reyniers zoo luister-
lijk zal zijn en z.jo onpartijdig geschikt wordt... 't Weze
zoo 't Zal 't Feest zijn van het Volks-onderwijs. Is
dat toch waar, dat de Koster van St Josefskerk, die be-
roofci is van zijn eigendommen op de kiezerslijsten, nu in
zijn huis een drukkerij gaat oprechten En in West-
laanderen protesteert men zoo nijg tegen de Drukkerijen
bij Kosters, Sekretanssen, Ontvangers, Greffiers, Post
meesters, enz... Achtereen zetten ze nog een drukkerij in
't portaal van de kerk. Te Moorsel is de Sekretaris
tevens Boekdrukker (en een arme Champetter mag geen
herbergsken houden; moet het al zijn voor de Pennelek-
kers En in dito Moorsel, de Coadjutor wilde geenen
tekst voor een Doodbeeldeken maken, of men moest bij
den Sekretaris gaan... Heeft de Coadjutor misschien een
aktie in die Drukkerij De heilige Pastoor van Ars
zegde Ge vindt jonge Priesters die zich door den duivel
van d'Hoovcrdigheid laten meêslijpen... En van Hoo-
veerdig worden ze Wraakzuchtig... En doen zij wreede
malheuren in de Kerke Christi... Het was wegens die
jonge onvoorzichtige Priesters dat Jesus in den Hof van
Olijven water en bloed zweette. TeSt Gillis is 'ne vent
zot geworden met op den Transvaal te dichten. Ik ben
generaal, riep hij; mijn 3o,ooo man wachten mij te Rot
terdam. Z. H. onze Bisschop heeft geen oogen voor de
gebreken en wispelturigheden van velen zijner jonge
Geestelijken... Woeste zijn. stopt alles... Hij zal't zich
ïatdjr wel beklagen. Hoor 'ne keer, Denderbode, eer gij"
uwé'p neus steekt in de groene Tabakfabriek, reformeert
u eefis over de Tabakfabriek van uw bestaansel, he-je dat
g'hobrd En gij, Clemens Van de Putte, zeg eens ja of
neeit, heeft M. Anné juiste of vaische cijffers gegeven over
de kolossale sommen die gij uit de Stadkas haalt, als j
Boekdrukker M. Spitaels kan niet gel00ven dat gij j
zooveel zoudet opstrijken... In welke cijffers is M. Anné 1
mis?;'t Woord is aan M. Clemens Van de Putte... En gij,
M. Seyn, uw liêken uwliêkenl. het hangt aan u gelijk
't kleed van Nessus... Het volgt u op, gelijk de schors
den boom... Gij, Vreemdeling, die hier uw geluk vindt
in deü broodroof der Demokraten, gij durft Priester Daens
vuilen loekedoe noemen, gij 11! gij durft drukken Ware
ik méester, ik zou hem ophangen aan den hoogsten boom.
Uw Partij is nu gewoi
'ne man van uw woord.
Probeert eens I weest
Dbor de schuld van dien krimineelen oorlog zijn in
Amsterdam 1600 diamantslijpers zonder werk. Oei,
oei. fioe dat ze toch de Tempels kleineeren... De Konin-
ginpevan Engeland heeft laten weten aan den Aartsbis
schop-Protestant van Engeland, dat erin alle kerken moet
rondgegaan worden voor den Oorlog in Transvaal... Ge-
looiigen van Engeland, geeft geenen eens, ofsteekt knop
pen en slechte censen in debus... Heeft ze geen geld
vóór den Oorlog, dat z'uitscheide, g'heel de wereld zal
zijn hand kussen. Raadt, raadt wat ding is dat In
de Molenstraat een deurke zoo smal en 'ne champetter
zoexdik, dat hij bijna zijwesj moet gaan, om erin te gera
ken'?Uit Pruisen wordt gemeld dat aldaar zware
sneeuwstormen woeden. Als ze maar langs hier niet af
zakken De Burgemeester van Heusde* is deze week
getroffen door een geraaktheid. En te Gent is 'ne vent
van §3 jaar subiet gestorven. In de statie van Gent is
woeqsdag 'ne machinist zot geworden, juist toen hij op
het punt was te vertrekken met den trein naar Brussel...
Men moest den ongelukkige het dwangkleed aantrekken.
ia d'AIpen en op de Pireneesche Bergen... 't I« daar al Sneeuw
wat ge ziet.. Dijnsdag hadden wij 14 graden vorst... Eu de kolen
die zoo schrikkelijk duur zijn I niemand verstaat er hem uit... En
CA a 1st zooveel menschen zooder werk of met half werk... De Fa
brieken die slabakken... Och, Wevers, g'en hebt geen werk; Fa
brikanten en Winkeliers, ge klaagt, dat uw magazijnen en winkels
vol steken.. Marchands, ge zegt: er is zeer weinig verkoop op den
BuitenEn met duizende eu duizende menschen smeeken en
kermen om deksel, om sargiën, om een warm kleedsel, om voed
sel, tëfwijl er in ons Land een weelde is buitengewoon, en dat de
kofferforts der rijke kapitulLiuu vol goud en vol bankbrieven
steken....
Ja, 't stond zoo schoon in het machtig hoofdartikel vau de
Waarheid uit Kortrijk Niets past min bij elkaar dan de zui
vere teer»Giiristi en de buidige toestand der Samenleving. Die
heele Lering is iD dezen stelregel vervatBemin God bovenal
en uwen naasten gelijk uw zelve". En is dit zoo in onze Samen-
men leving NEEN. n
Donderdag morgend...'t Vriest altijd sterker aan.... Bliifr dit
eeuigen tijd duren, t'Aalst zullen menscben doodvallen van k tide
od van honger.... 0 Aalst, wij hadden voor u een Vaderlijk Be
stuur gewild; Vrede, in plaats van Oorlog... In tijd van oorlog,
me» denk: aan de m«'DSclieu niet die lijden Ziet eens-Engeland; i
Te Londen schromelijk veel arm Volk... En in den Oorlog teaen
de Boeren eiken dag 20 miilioen verkwist.... T'Aalst, in t. d vin
rede, meu zou zorgen voor de Nijverheid, men zou sparen tegen
den Winter; de Brandverzekering zou 200 000 fr. opbrengen..q
Elk ware gered elk ware gered Niets kostelijker dan Oorlog!
en Kozijotjeswinkél... Op 't drukken alleen kan men veel duizende!
franken s iaars sparen... En wat etende Waterratten niet op J
van Stadsgeld? J
Donderdag, Charelken is daar, te voet uit Ressegem, met wan
ten aan en oorlappen, zijnen baard is als een dakgoot vol ijskegels.
Kou, Charelken Bah neen, maar mijn voeten kunnen geenen
warm krijgen, er zal nog sneeuw komen. Kom binnen, Cbarel-
kdn, en hoe is 't op den Buiten Koud. Winter; de Boeren zijo
verrast; z hebben moeteu Ioopen, om 't dikste loof uit, te doen; als
de Patau-n maargoed gedekt zijn. Den Ougst fli| kan
geen kwaad, hij heeft een dikke witte sargie...
Oogst, ge zijt gedekt; maar in hoeveel Werkmanshuizen is ge
noeg deksel Fabriekauten, Winkeliers, Wevers, Werklieden,
indien elk Huishouden had wat het^ moet hebben, geen pracht, 't
noodige, er zou geen mensch zijn té." wereld of zijn Broodwinning
ware verzekerd... Fabriekanten, Kooplieden, Magazijniers, Mar
chands, die naar den Buiten trekt, indien 't geld beter verdeeld
ware, dat elk kon koopon wat hij nork/g heeft., welke fortuin,
welk geluk, welken zoeten Vrcae in de wereld Hoe kun: en wij
dat hebben Door de Volksvretten Pensioenkas, Regeling vau
den Arbeid, Bescherming vaD Nijverheid eu Landbouw, Vaderlijke
BesturenHoe kunnen wij die Volkswetten hebben Door 't
algemeen stemrecht... Eerder niet eerder nietDoor 't Alge
meen StemrechtMenschen, helpt de lijdende Medebroeders...
Geeft met zuiver inzichten, zonder ZIELEN-DWANG... 't Is noo-
dig; er is veel armoede... Indien d'Heilige Vaders nog leefden, ze
zouden schrijven dat veel rijke menschen groote dieven zijn, om
dat zij ir vejvloed zitten, terwijl hun Medebroeder koude en
hongerlijd!.... Veel inensch«n zeggen Ware ik rijk, nu zou ik
geven, gever, rinu, ge kunt geren, met miilioenen eu miili-
oeneD; ge aan arbeidende Li°üen een verzekering geven
tegen d'fiardsto wintert Helpt, to:.-* n net Zul'er Alg. r^een
Stemrecht te veroveren.
Zoo koud, zoo bit- Daens nog meer toe, dan de Poolsche Aanvoerder der
ter.b;i!?nde koud; Demokraten. En we spreken hier zooveel, vnn Vri'heidf.
men! 'hier^gelijk Woeste is herkozen als Voorzitter der Cercles
Catho iques, met 41 st. op 63 nfgeveerdigden.... 't Heeft
veel moeite gekost, 't was Silentium, Toegeven... Die uit
Brussel zoo kras schreven, waren nu niet te hooren of te
zien... Men poogde aan Bismark, 'tis te zeggen aan M.
Woeste een goed woordeken te ontrukken; maar 't was
Nein, mij kiezen gelijk ik ben, of ik ga weg voor altijd.
Na eenige wemelende protestatiën, werd M. Wucste
wederom op zijnen Throon geplaatstzijn eerste woord
was een schamp en een heet naar d'Evenredigheid, en
thuisgekomen in zijn Pr leis, M. Woeste schreef eenen
Brie f naar den Courrier, tegen het Nationaal Komiteit,
door de Bisschoppen ingericht, om de Werkmanskringen
een betamelijke plaats te geven inde Catholieke Partij
Dat Komiteit, schrijft Woeste, 'tis Vodderij en Katta-
plrsmerij. Ik wil er niet van... 't Moet gaan, gelijk in
Aalst Ik, j arleer, en de Verkliê foor mij applaudiss:er;
ik, op den Balkon van Stadhuis presideer, en dc Verkliê
onder mij defileer men geef ze Vlag, Bier en Sosis.... j
Tat is al kenoek... Die oude sloor van Catholieke Partij! 1
Naar Babelonen, gelijk d'oude rijke Joden, met 't Gulden
Kalf.. Hoemeer ge toegeeft aan Woeste in zijn hardnek-
kight id tegen d'Encecliek, hoemeer gij Priester Daens
smaadt en vervolgt in zijn hatdnekkighrid voor de Volks
wetten der Encecliek, hoe rapper en hoe dieper gij zult
vallen... Wat zegde Apostel Petrus tot den rijken Wrek?
Weger s Aalst het ft de Heer ende Meester beslist
dat M. Var.der Linden weg moet dat hij zal aan 't hoofd
van den lijst zal staan, mi t M. De Sadeleer. M. Baron
Bethune en de Wtrkmanskrinp moeten tevrede zijn met
M. Woeste als Af eveerdigde van den At beid, vermits
hij verklaart Demokraat te wezen,... op zijn manier. J
Wat ons aangaat, ons hoofdgedacht is het
zuiver Algemeen St: mrechr, en een Kamer die tien jaar
uitsluitelijk werkt aan Volkswetten; dusvolgens, in den
eerbied voor al de rechten van den Godsdienst, ten eer
sten, in geen geval stemmen voor vijanden van 't zuiver
Algemeen Stemrecht ten tweeden, enkel éene zaak in
oog en in hart hebben Door alle mogelijke middelen
aanhangers van 't Zuiver Stemrecht naar t e Kamer zen
den. De zuivere Leering Kristi en 't zuiver Stemrecht.
Buiten dat, geene Redding. P. Daens.
Die werkt en strijdt
Voor 't zuiver Stemrecht,
Doet meer goed als iemand
Die alle dagen zou vasten te
Water en te brood, die van den
Morgend tot den Avond in de Kerk
Zou zitten, die de grootste kerk bouwt
Omdat het algemeen
Het zuiver 'Stemrecht
Ons zal leveren, leveren
De Volkswetten, de Va
derlijke Besturen, de Weield
Volgens den Akt van Liefde.
Er is maar éen, éen middel, om de
Pauselijke Encekliek in uitvoering te
brengen; en die éenige éenige middel is:
Het Zuiver algemeen Stemrecht.
zullen er 19 uitroepen
Hoe is het toch mogelijk
Zondag schreef Pol en Stant, of M.
de Onderpastoor Ponnet in Denderbode
Al die de Samenleving en den Gods
dienst stooren, men moest ze 'ne muil
band aandoen en vastzetten.
Mijnheer, Mijnheer Ponnet,
Ge preekt dus opentlijk den Haat;
Volgens u,men moet stampen, dwingen,
broodrooven, pijnigen, bannen, dooden,
Bartholoméus-i lachten, vernielenuitroeien
De ootmoedige en zachtaardige Jesusis
uw God niet meergij volgt den wreeden
Alba, die aan de Kerk zoovele Provinciën
heelt ontrukt, gij aanbidt den haatdrager
Woeste, die, volgens 't Volk van Gent,
naar den Ondergang brengt. Nu verwon
dert het ons niet meer dat E. H. Onder
pastoor Ponnet op Kerstdag 94 uitriep in
zijnen Werkmanskring Zoolang hij leeft,
zal ik Priester Daens vervolgen naar lijf
en naar ziel. Door zijn werken zegt hij
Ik zal Pieter Daens nog doen leuren op
banen en wegen of om zijn Brood gaan.
P. Daens.
OF
I. KERSTDAG, STERFDAG.
Ten jare 1750, den 25 December, te Nieuwerkerken,
bij Aalst, in den vroegen morgend, de Parochiekerk was
O) gevuld van Volk,voor de 3 eerste Missen van Kerstmis.
KERSTDAG, de arme, nederige, maar blijde Geboorte
van den Messias, Verlosser der wereld, Schepper van
Hemel en Aarde, van al de schatten die de wereld bevat;
met een teeken van zijn Almacht, die schatten zijn dui
zendmaal verdubbeld, maar die God-Almachtig wilde arm
geboren worden, arm leven en arm sterven, om door de
Broederlijkheid en de Opoffering van zijn Christene Ge
loof al de Volkeren tot Hem te trekken, en aan Hem te
binden, voor tijd en eeuwigheid, door den band der Liefde.
KERSTDAG
brengt sinds 1900
jaren een zoete
verrpkking in dë
wereld, door dat
arm Stalleken
waarin de Hem;l
zijn licht zencit,
doord'Bugelen die
zingen, d'arme
Herderkes die
knielen, Maria en
Josef die aanbid
den, de zielloozc
dieren die verwar
men, de drij Ko
ningen die afko
men van verre,
van verre, Hero-
dus, de Koning,
die valschelijk wil
aanbidden om te vermoorden, de eerste vijand van het
Kindje Jesus is een Koning geweest. Kerstdag, och a,
't is een aandoenlijk tijdstip.
Den Oorlog!
Hoe is 't mogelijk I
Die Moorderij Ach,
werkende Volk, ver
heft u, vereenivt u,
stTat allen recht voor 't zuiver Algemeen Stemrechtal d'Oorlo-
ïcn komen -loor de Geldbeesterij en de Rijke-Wrckkerij.. Ge ziet
het weèr in Transvaal.
A' gqo man heeft't Engels L Leger v reo; 6000 menschon
vcjxn, ^elukt... DieOi r^gie ru tor-fa aign slykste dat er ia do
1 -r Ai* ge d'otids Geve fair :eni» ieeit en g-n^l
I er nu verxo-ooTe aters mje, Jie ruor Yt\ t -in» *iin#.5e geveo,
j zoo waren er.ook vroeger veri odde? <v\. k->n v.t tromde
i Moordenaars als Weldoeners van *tMens'.é- UjnGesit-iitg?.»en.
NU DE TIJDINGEN De Engelsche Generaai Gattafciec. r.ueL
te Storm berg een rammeling eebreeen die lang aan zijn riboen
zal hangen. Hij stond aan 't hoofd derHighla idersof rijkgekleedde
Schotten; de Boeren te klein achtende, trok hij met zijn Volk
voorwaarts in de Bergen; maar de Boeren vielen hem aan, eerst
met geschut, dan met de bajonnet, dat hij moest vluchten een
eindje verder kreeg bij een tweede alranseling, in welke Generaal
Wacchope sneuvelde met veel Officiers. Generaal Gattakker had
6000 man, met moeite kon hij er 5000 levend weerbrengen.
Het is over dien Veldslag, dat President Lord Durham in Lon
den zegde op een groote Vergadering Gattakker heeft gehandeld
als eenen grooten ezel. Ze mochten nem nooit naar Transvaal ge-
zonden hebben; den stommerik wist den weg niet; en hij avontu-
kerkclijki Straf zal vallen, als hij zijn burgerlijk Recht rePrt L'm zcovcr: (*e z'pt dat d'Eiigelschmans kwaad zijn.) Alzoo
blijtt uitoefenen in de Kristene Volkspartij dan zal er ü'ber l ons Leger zit grTanpen te Pretoria.
1' cr Dat zo trc minste met ecre sterren (Ja, gaat gil daarsterr.n
voor de Geldwolven.)
Priester DAENS Een Landbouwer was deze week
zijne ycrontweerdiging niet meester, als hij ineen Woes-
tenhuis over de aart hoorde zeggen Pastoor Daens
moet zijn Priesterkleed uit, en dan overstampen wij hem,
en schuppen hem op zijn de stad uit... Denderbode ie
in zelfden zin aan 't droomen, en de Patrie slaat vol angst
haar lange armen omhoog, klagende dat het Vonnis nog
onuitgevoerd blijtt... De geruste en kalme antwoord is
en blijft Zoodra de Man Gods, die zijnen naam gezet
heeft onder d'Encecliek voor de Werklieden, zoodra de
Paus uitspreekt dat Priester Da°ns onder de zwaarste
aanstonds gehoorzaamd worden. .Hierin geeft Priester
Dat niemand, niemand toch de Kerstdagen vergete schooner, door d'uitdrukking van goedhertigheid op haar
De Pastoor van Nieuwerkerken, een man tot ho-,ge gelaat.... Kind, kind, Renilda zucht hij...
u :-J- 5 Vader, lieve Vader!
Uwe goede brave Moeder... Dood
Troost u, Vader, zegt het kind; maar zij zelve ia
bijna versmacht in naar tranen.
Uwe moeder, kind, was een heilig mensch; nooit
heeft ze mij verdriet aangedaan; nooit, ik moet het ver
jaren gevorderd en die al, al zijn Parochianen b minde
als zijn kinderen, ook kon hij met 't Volk doen al wat
hij wilde; die oude Geestelijke had zijn 3 Missen geein-
digd en was in zijn Sakristij reeds terug, als de Koster
hem een briefken bracht.
Hij las het, hij verbleekte, een traan biggelde uit zijn
oud eerbiedweerdig oog, en hij keerde terug, de kerk in. klaren; ze was goed voor elk... Ze leefde uitsluitelijk voor
Van achter was men reeds beginnen uit de kerk te gaan; mil wmtr ll pn imnr il'ams ««t.A
doch d aandacht werd opgewekt; elk bleef staan om te
hooren wat er mocht zijn.
Beminde Parochianen, zoo sprak de Herder, er
wordt verzocht een gebed voor de zielerust der baronnes
Alveda, geboren Helena van Waesberghe, dezen nacht
overleden op d'Heerlijkheid van Regelsbrugge.
mij, voor u, en voor d'arme menschen; ook voor Arnold.
Waar is hij waar is mijn zoon Arnold? den ondankba-
Hij is niet gekomen om den zegen zijner Moeder
angen... Waar is hij waar is hij
I ren
te ontvangen.
Vader, niemand weet het... Men'heeft hem lang»
alle kanten doen opzoeken...
Den Ellendeling Och, mijn hert zooverscheu-
j ren Kind, kind, ik zou willen, willen dit kasteel niet
Dit afgeroepen hebbende, ging hij terug zijn Sakristij het>ben, niets hebben, niets, moeten werken en slaven
in, terwijl de Volkeren haastig op hun baan (want 't was me' handen, als een arme boer;... en de liefde mij-
koud, 't vroos, de sneeuw lag vast op den grond gevro- ner binders hebben.
zen) haastig die tijding bespraken of er meê naar huis Uch' VjJ°er' ge weet bet, ik bemin u, voor u wil
liepen. ik sterven... Dit zeggende, vielen Vader en Dochter in
Dit Kasteel van Regelsbrugge, palende aan Aalst, stond elkan(ters armen,
in die jaren aangeteekend op d'Atlassen gelijk het nu nog f,1, snikte b'.U u. u moet ik danken... Maar
te zien is: Een kasteel met neeihof, schuren, stallin- 'bfe^tbij ons al verdriet aangedaan
gen, lusthof, park, langen diepen donkeren dreef, om- Toor z,J"e scl ulais uwe Moeder ziek geworden... Hij is
ringd van wallen, en in dien tijd zeer sterk, met 16 bun- i de ,na,^.e! harer doo«k,stHij verdiende door haar ver
deren landes allodiale, zoo in weiden als zaailanden, maledlJd te worden... En nogtans, ze riep op hem, om
.1 .1 hpm tp 7APnpn Pn tp Tartarean n I i
plantagiën, groene en drooge cathey)
Op dit schoon prachtig rijkelijk kasteel was de Dood
ingekomen, 's nachts, als een dief.... De dood die ons
moet leeren vergeten en vergeven, opofferen en beminnen i
in dit kort ballingschap.
Dien dag, overal de blijde Herinnering der Geboorte
van den Verlosser; hier, nevens Rijkdom, rouw en ver
driet. 't En is niet al goud wat blinkt.
Op dit kasteel, in een goed verwarmde plaats, verlicht
door een groote lamp en verscheide waslichten, zit baron
d'Alveda.of beter ligt op eenen sofa.
t Is ne man van rond de 60 jaren, met stnur, maar
verstandig en achtbaar wezen, wit van hair en van baard,
lang van gestalte.
Zijn hert is vermorzeld, zijn ziel door bittere droefheid
beladen.
hem te zoenen en te zegenen... O hert eens Moeder 'wat
zijt gij wonderbaarZeg, zeg, heeft men niets gehoord
van hem
Neen Vader...Men is t'Aalst gaan zien, bij de Fran-
schen; er is iemand naar Bouchout geloopen... Hij wist
niet dat Mama zoo slecht lag.
Hij moest het geweten hebben, kind; hij wist dat
uw Moeder ziek lag... Maar hij loopt de plezieren ach
terna... Arnold is bedorven geraakt... En een bedorven
hert is een ongevoelig en een wreed hert... Vervloekt zii
die hooge groote wereld!.. Het ging al slecht;., maar
sedert dat die Lodewijk XV in ons Land is gekomen
God I o God zoo gelukkig kunnen zijn en zoo diep o'n-
gelukkig1 r
Kind, kind lief zucht hij tot zijne dochter Renilda, i
die hem teederlijk d hand drukt. Remlda is een jonkvrouw
van rond de 20 jaren, schoon van gelaat, maar nog
En in eenen aanval van onbeschrijfbare wanhoop viel
j hij weenende achterover, terwijl Renilda vaster zijn hand
Hrnlftp pn Lm tpprBarriorpr -rrtpnL J
drukteen hem teerhartiger zoende...
Het waren voor Vlaanderen ongelukkige tiiden
Door een traktaat van 1715 waren de zuiderlijke Nel-
