f
Nog het Cartel
O LG A
De Kamer
De betooging-Assche
M. WOESTE, uitgedaagd
Het Combism
ZON DA 15 MEI ..>06
>ne Volkspartij
Godsdienst - Vaderland - Vrijheid
R
'4
Redevoering van Pieter uaens
AALST.
NLhiiiMtbiU 19
A.H.V.N.
46 Jinugaug
<D CHIP KA. WERF, AALST
r. de T' 4lft4zijd« 50 ceatitiflMl per i
alp-.ï een 1,00 per rege!
JHOXNE.VESrSPRIJS
MO Fr. Jnrs ntt StM; Fr. *m <u toitm; «^0 foor tl U mnii Ua4w
ÏOrrV.-JyiOïrr: - .fl Of »il« CCO^lffOfl fco J»«« f too*»*
UOOFtxip ITELL ER-BESTUURDE»
P. I1AJBNS-MAYART
Wetgevende kieiing van27Mei '1906
ARRONDISSEMENT BRUSSEL.
CHRISTENE VOLKSPARTIJ
EFFECTIEVE CAXDIDATEN
PRIESTER DAENS,
LAMBRECHT FRANS, Smid, Oultre,
VAN DEN BOSSCHE FRANS, Aannemer, Anderlecht,
VAN REEPINGEN LUCIEN. Herbergier,
St Quintens Lenr.icq,
STERCKX FREDER1K, Hopptoni'rSt-Cilharina-
Lombeek1,
BECKERS WILLEM, Bediende, Anderlecht,
DEKENS RICHARD, Drukker, Brussel.
VASTEELS VITAL, Fabriekwerker, Herne,
EECKHOUDT FERDINAND, Gemeenteraadslid,
Vollezeel,
LEFÈVRE VALÉRE, Handelaar, Laeken.
DERYCKER ARTHUR, Kunstschilder, Brussel,
VAN DEN BRANDEN JULIEN, Bakker, Hal,
PRIESTER FONTEYNE, Antwerpen.
Plaatsvervangende Kandidaten
PRIESTER FONTEYNE.
L MBRECHT FRANS.
VAN DEN BOSSCHE FRANS.
De Christen Volkspartij heeft recht op het
bestaan;
De Christen Volkspartij heeft recht op een
getal Vertegenwoordigers evenredig aan 't getal
harer aanhangers;
I)e Christen Volkspartij heeft het récht de
middelen aan te wenden zonder dewelke zij die
vertegenwoordiging niet bekomen kan.
Drie ged.chttn, onafscheidbaar aan elkaar
verbonden, zoodat wie de eerste aanneemt, nood
zakelijker wijze de twee volgende moet beamen.
De Christen Volkspartij, zeggen wij, heeft het
recht te bestaan. Zij heeft al wat daartoe wordt
vercischt zij bezit een lichaam, hare leden, over
gansch het land verspeld; zij bezit eene ziel,
haar programma, verschillend van dat van alle
andere partijen.
Wel reikt ze de Bewaarders de hand wanneer
't het verdedigen van den Godsdienst geldt; wel
strUd^ze mef-H* •T.dfcerjdfen zfjfcixASt Mt^Sxx- v*o-
'geweten en de onafhankelijkheid der burgerlijke
macht; wel is haar bijzonder doel, zooals dat der
Socialisten, 't opbeuren van den minderen man.
Maar in strijd met de eersten vraagt ze alge
meen stemrecht, persoonlijken dienstplicht en
leerplicht; in strijd met de tweeden verfoeit zij
sectarism en schooloorlog; in strijd met de der
den wil ze noch van de cammunistisehe droome-
rijen noch van den klassenstrijd weten.
Dit zijn slechts voorbeelden. Doch zij bewij
zen genoeg dat 't Democratisch programma in
zijn geheel scherp afgescheiden is van dat der
andere Partijen, dat de Chr. Volkspartij dus een
eigen programma, de ziel eener Partij bezit.
Zij bcz:t ook een lichaam een leger van
trouwe, verknochte, onwankelbare handlangers.
Dat men alles heeft gedaan om dat lichaam ten
onder te brengen is genoeg geweten.
Dwang, laster^ broodroof, omkooperij, al die
wapenen die de hel uit den hoek haalt a's zij een
werk vernielen wil, werden tegen ons gebruikt.
Wat heeft dat gebaat
Eenige kleinhartigen, die niet zelden tot ver-
Bloedige Revolutie van Rusland
door Pieter DAENS, Volksvertegenwpordiger.
o o
III. - EEN KROON VAN DOORNEN.
Ten eeuwige dage zal die 22 Januari in de
Geschiedenis gebrandmerkt blijven als een dag
van bloed en an tranen.
In de bijzonder te stratei van St Petersburg,
op al de p einen was de blanke sneeuw bedekt
met bloed; de lijken lagen m-.t honderden tus-
schen zwaai g kwetsten, het was een gehui! en
eengfkeim o beschrijfbaar van alle kanter.
kw.iiïie.n e blo- ove wanten to geloopèn; ge
bade vuisten werden uitgestoken naar dit
prachtig Winteipaleis woorden van wraak en
van haat over 'i bloed dat er gestort was, van
de gekwetsten die daar lagen te zieltogen op de
lijken hunner medebroeders.
De wieede Kozakken, eilaas ook menschen
van werkman.sbloed, maar in dienst der Volks-
beukn, die bloeddorstige mannen maakten
geen onderscheid tusschen mannen ol vrouwen,
tusschen kinderen of grijsaards.
Het lag daar al ondereen te huilen en te
kermen, te verwenschen en te vermaledijden;
gebalde vuisten werden uitgesteken naar dit
Keizerlijk Winterpaleis; woorden van wraak
en haat gingen op tegen den Keizer en zijn
omgeving.
Op de plaatsen waar geen mannen meer
rechtstonden, w9ar het al neerlag gek wet t of
dood, daar kwamen de bloedverwanten en
Vrienden wcenen op de lijken hunner teêrge
liefden ol de gekwetsten wegdragen.
En ondertusschen wierd de koude viimiger
en viel de sneeuw in dikke vlokken, waaidoor
de roode bloeüpiasen zich nog meer uitbreid-
ELST
raad oversloegen, zijn de Christen Wik: partij
afgevallen, maar 't lichaam dier Partij •verb
daardoor gezuiverd gelijk 't menschelijk lichaam
j door't uitwerpen van noodelooze digest. r.>-
ducten.
I De Christen Volkspartij bestaat dus; zijeei>
j een eigen leven en niemand kan haar t uch
J op leven en bestaan ontzeggen.
Doch dat is niet genoeg. Zal zij haren we l >e
invloed uitoefenen, zoo dient zij ii de Sta
tenkarrers 't getal vertegenwoordigen L den
waarop zij recht heeft.
En dat is niet 't geval. Hare éigen geials^ 'kte
geef: haarrecht op zes zetels enzij heeft e; .1 c*.r
twee. De Bewaarders hebben eene kieswdL (ge
maakt die in schijn de Evenredige Verfegenv vu-
diging huldigt, maar die dat princiep- indereuad
ten onze nadeele krenkt. Dit is r-eds dikvji;
genoeg uitgelegd en 't is noodeloos da-.rop te ug
te komen.
Mctandvre woorden. Dewijl de Bewaard rs
onze Partij niet konden te niet doen, heb en zij
haar, met hunne gewone gewetenloosheid, be
stolen.
Moet de Christen Volkspartij zich zoo iets
laten welgevallen Dient zij de hand te 1
aan hare eigene berooving, 't is te zeggen,
slotte, aan haren eigen d"od
Geen redelijk mensen zal zulks b. weren.
Maar over wat middel beschikt zij om tot haar
recht te komen Over één middel alleen over
het cartel.
Het cartel Hoeveel gemaakte verontwaardi
ging heeft dat woord bij de Behoudsgezinde
Phariseërs niet al gewekt
En nogtans wat is eenvoudiger, redematigtr.
en wettiger
Is het cartel de ineer.smelting der Partijen die
daaraan deelnemen Hoegenaamd niet, evenmin
als 'uitschland, Oostenrijk en Italië ineen ge
smolten zijn omdat zij samen een defensief ver
bond hebben aangegaan.
Het cartel laat programma en organisatie
van iedere Partij bestaan. Het bedoelt alleen é'c
verkiez ng en vervalt als de verkiezing voorbij i),.
Het i het samenspannen van verscheid ib
bestolenen tegen één besteler. En is dat samen
spannen noodzakelijk geworden, dan is dit ni</t
aan den bestolene maar aan den dief te wij^J^
Zulk een cerft-l heeft. -1 - -Vv/.aap.-r^}
in West-Vlaanderen aangegaan. Zulk een partei
zal zij, hopen wij, aangaan, daar waar zij met
oneerlijke wapens wordt aangevallen, en nergens
anders.
Zij heeft dat recht; veel meer, zij heeft dien
slicht. Handelde zij anders, liet zich langer dn
<aas van het brood nemen, zoo zou zij het ver
trouwen harer aanhangers na korten tijd ver
beuren.
OPROEP: Wij herhalen de vraag van de
Kristene VolkspartijDat elk zou werken bij Fa
milie, Vrienden, Geburen en Kennissen, hel zijn de
enkele laatste dagen die overblijven De groote Dag
der Kiezing is nabij... Memento... Laboremus. Aan
't werk, zonder uitstelDe Vierde Partij bestemd
is voor groote gelukkige zakenAande kleine, ne
derige, vervolgde en verdrukte Volkspartij een groote
weldoende macht geschonken zal worden... Doch ons
medewerking is noodig
den, terwijl het lijden der gekwetsten vermeer
derde.
Ondertusschen ook ging het zonnelicht weg
van dien waren verschrikkelijken dag en be
gonnen de duisternissen het aardrijk te bedek-
ken;
Geen gazlichten werden ontsteken; enkel een
bleek zilveren maanlicht wierp eenige licht op
die afschuwelijke tafereelen.
Dag van tranen en zuchten in die Russische
Hoofdstad, niet al'een op Markten en straten,
in ontelbare Huizen, maar ook in dat groot
rijkelijk Huis da. alles overheerscht in dat
Winterpaleis.
Kom, gaan wij die breede poort in, door die
gangen verwarmd als een oveken en met kost
bare prachtplanten en bloemen versierd, op
tapijten, dik en malsch als dons, gaan wij die
breede marmeren trappen op weêrom doo bree
de gangtn op de eerste stagie; verscheidt zalen
door, alles ten rijkste en ten prachtigs e; spie
gels, lusters, standbeelden en prachtplanten in
overvloed: vei guide deuren; en eindelijk komen
wij in een groote kamer waar een vrouw zit met
haar vijf kinderen;
Die Vrouw, met dikke roodgeweende oogen,
met het lijden en den druk op haar wezen, is
niemand anders dan Alexandra Feodorovne,
prinses van Hessen, geboren in 1872, in 1893
getrouwd met den Keizer van Rusland, die
bijgevolg de rijkste en machtigste Vorstinne is
der wereld, die de rijkste kroon draagt;
Die dag is ook voor haar een dag geweest van
angst en van lijden; Keizerin Alexandra is ge
kend voor hare goedhertigheid; het Russisch
Volk weet dat zij den Oorlog met Japan af
keurde en alles heeft gedaan, om die schrome
lijke bloedstorting te verkorten; maar het zijn
de Groothertogen en de Generaals die den
hoogen toon geven en de beste inzichten ver
ijdelen.
Keizerin Alexandra wist wat den 22 Januari
igo5 moest gebeuren; met innig welbehagen
had zij die vreedzame Betooging afgewacht;
Zitting van maandag ten 2 ure.
M. \V0e0te spreekt een lange redevoering uit
tegen Stemrecht van 't Volk:
tegen Leerplicht; 4
tjgen persoonlijken dienst.
Hoe oude. die man #ordt, hoe verstokter men hem
zi 1 ir. der Volkshaat.
En na al zijn krat...en ingespannen te hebben tegen
't arbeidende Volk, dan begon hij te schermen met den
- Guusdienst;
't Is een ware eiligschenderij.
M. Be-rnaert rie, to: M. oeste op een Vergadering
der Rechterzij«Ais ue Katholieke Partij valt, het zal
uwe schuld zijn.
En ais de Godsdienst hier verflauwt en weggaat, gelijk
in Frankrijk, het zal ook de schuld zijn van dien Volks
hui er.
Na M. Woeste heeft M. Masson gesproken over de
Financië"; de vermeerdering van ontvangsten en ook de
vermeerdering der openbare Schuld.
Zitting van dijnsdag 10 ure voornoen.
Begrooting van Landbouw.
Ai. 3rocqueville verzaakt aan 't woord. M. Ma-
lempré komt temg op Landbouwscholen zonder Leerlin
gen die vette hulpgelden krijgen. M. Buyl spreekt
tegen de vervalsching der Boier. M. Dëscainps vraagt
krachtige hulp tegen de uittering; nergens sterven meer
menschen van die ziekte dan bij ons jaarlijks sterven er
20,000 in ons Land van die ziekte, welke geneesbaar is
't begin. I11 plaats van 50,000 fr. de Staat zou moeten
500,000 fr. geven. Wij hebben gesproken onder artikel 6
over de Hop, onder art. 27 over ce Lijnvisschers.
in Zitting van Dinsdag 8 Mei
De heer P. Daens. Ik vraag mij af of wij inder
daad een landbouw toezicht hebben, 't Is nu zooveel jaar,
dat de Boeren gelijke rechten vragen voord;. Hop. Ik heb
u de woorden van uw eigen mannen aangehaald. Meer
dan 300,000 menschen leven van de Hop. Uw eigen Boe
renbonden van Aalst, Moorsel, Erembodegem, Baarde-
gein, Herdersem, Meerbeke, Liedekerke, Pamel, Borght-
Lombeek, Sint-Maria-Lombeek.Sint-Catharina-Lombeek,
Eyseringen, Schep daal, Wambeek, Sint Ulric, Esschene,
Opwijk, Moihem en Goyck, al die Boerenbonden doen
maar een woord hooren Gelijke Rechten en een Wet
op 't Bier, of anders is de Hop verloren
Het geidt hier 't bestaan van duizenden en duizenden
Hopboeren en ge zwijgt gedurende vier jaar gij houdt
geen rekening met al onze klachten gij hoort stemmen
uit al de partijen en gij blijft stom.
Nu is het weerom te laat om te handelen in den loop
van dezen zittijd Gij luistert ehkel naar eenige rijke
brouwers.. v -
i'*üv'(tn 1 Viaamscn;. Dat is allemaal
overdreven.
De heer P. Daens (in 't Vlaamsch). Gij kent niets
van de hopstreek. Vijftien jaar geleden waren er 4,100 j
hectaren Hop, nu zijn er maar.2,200 meer. Leg mij dat
eens uit
Heer Minister, gij houdt den zoi inet de Hopboeren
De heer van der Bruggen, Minister van Landbouw,
(in 't Vlaamsch). Dat moogt gij niet zéggen.
De heer Daens, (in 't Vlaamsch). Gij moest geischt
hebben, dat die zaak onderzocht werd en aan een stem
ming onderworpen.
Als uw boerenbonden gelijke Rechten met Duitschland
vragen en gij nic-ts doet, dan heb ik het recht te herhalen
dat gij den zot houdt met onze Boeren, en ais ge voor de
rest uoct, 't geen ge doet voor de Hop, dan hebben wij
geen Landbouwministerie nocdig.
De kiezers ten andere zullen u antwoorden.
Minister van der Bruggen. Het la :tste woord van
d.-n heer Daens schijnt de gansche strekking zijner rede
voering te kenmerk -11 hij /egde, dat men het bij de ver
kiezing zuu gedenken. Ik kar, hier het vraag tuk der Hop
niet behandelen, maar toch iaat ik niet voorbijgaan wat
hij zegde, namelijk dat ik met de Boeren den spot drijf.
Daar ?p ar.twoj.d ik, dat iiij onze Boeren niet kent en
over hunnen toestand niet kan ooideelen.
De heer Daens.—Wat! Ik leef te midden d r boeren.
Doch gij neemt niets anders aan dan wierook. Uwe
vlers hebben u bedorven. Op alles wat ik u zegde, kunt
gij niets antwoorden om u te verschoonen.
al haren invloed had ze gebruikt om haren
Echtgenoot te overhal .11 tot wijze en r.oodzake- j
ltjke toegevingen; een Ministerraad daags te
voren gehouden, versterkte haar goed betrou-
wen; dien zondag morgena was een harer ge- j
lukkigste dagen geweest; een godvreezende i
VrOu v zijnde, een teedere Moeder, zoo had ze
met hare oudste kinderen vurige gebeden ten
hemel gestuurd. Dien dag had zij aanzien als
de dageraad van een nieuw tijdperk voor Rus
land, het aanbreken van een Nieuwe Tijd...
En hoe was ze teleurgesteld in hare verwach-
ting
Van uit een hooge venster had zij de Moor-
dcrij bijgewoond; de weerklank van het gehuil
en gckeim was gekomen tot in het Paleis; en
nu zat ze daar, de dood der wanhoop in de ziel,
met are vijf kinderen, allen vol leven en ge
zondheid.
Olga, geboren in i8g5
Tatiaine, geboren in 1897
Maria, geboien in 1899
Anastasia, geboren in 1901
en Alexas, een klein boontje nog in de wieg,
geboren in 't begin van 1904.
Van in den voornoen was de Keizer noordsch
en slechtgezind bij zijn Familie gekomen hij
zag er gejaagd uit en onrustig 's namiddags
was zijn wezen als een helle hij had geen
woord gesproken maar was in onderhandeling
geweest met zijn generaals; groothertig Wla
dimir, de man van geweld en tegenstand en
generaal Plevua voerden een hoogen toon en
staken 't hoofd ir de luchttot in de huiska
mer waar de Keizerin verbleef had hij het wa-
pengerammelsel gehoord, met de noordsche
bevelen om tegen de Volkeren op te rukken;.,
men vreesde eeri geweldigen opstand van 't
Volk; het werpen van bommen dinamiet en
het ordewoord was
De heer P. Daens (in 't Vlaamsch). Een woord over
dj vischvangst. Onlangs hielden de lijnvisschers een ver
gadering te Brussel. Er waren er wel 400. Ik wensch hun
geluk "Ver de wijze van uitspanning. Boerhave zegde,
dat ue groote geneesmeesters zijn water en lucht er. oefe
ning. Welnu de vissc iers leven naar dien regel.
Ze vragen, dat de tweede taks zou afgeschaft worden.
t Gebeurt soms, dat <»nze werklieden die ziekelijk in de
week zijn of niet werken kunnen, dan zouden gaan vis-
schen, maar ze staan voor 't beletsel van de tweede taks.
Maar de visschers klagen hoofdzakelijk o^-er 't slecht
water. A\et duizende visschen vinden er hun dood in. Dit
onrein water is niet enkel ongezond voor de visschen,
maar ook voor de menschen. Te Wieze en rond Dender-
monde is dat een ware verpesting
Zou de Minister niet willen onderzoeken het middel
om, zonder de nijverheid te krenken, het water zuiver te
maken
WIE BROODROOFT
ZAL GEBROODROOFD WORDEN.
Minister Liebaert is een broodroover en uithongeraar
van zijn Volk.
Wie durft dit loochenen
Welnu, donderdag scholt het weinig of hij was zijn
jaarwedde kwijt.
Wij waren 25 man sterk; de Katholieken hadden maar
7 man.
Aan art. 1 Jaarwedde van den Minister werd de stem
ming gevraagd, bij rechtstaan en blijven zitten.
De Rechterzij had geen 10 man, om de naamafroeping
te vragen.
't Was gedaan met de 21,000 fr.
Doch de Voorzit begon te lanterfanten; er werd ge
beend naar de MinisteriCn; men zou gezegd hebben dat
het brandde in de Kamer; Ministers de Smet, Van der
Bruggen, Francotte kwamen toegeloopen buiten asem.
10 man vroegen de naamafroeping; Minister Liebaert
zijn jaarwedde was gered... Voorloopig; want nu is
't woord aan de Kiezers.
.•an Zondag 3 S«pt. 1905, om te bekomen Gelijke Rech
ten met de vreemde Landen en een wet tegen de verval
sching van 't Bier.
Elk weet hoe loisterlijk die Betooging was; van aan
Ternath gedurig macr Volk; te Assche 't was e«n zee van
Volk En weet ge nu, achtbare Lieden, wilt ge weten wat
M. De Cosier, Buigemeester van Assche en Volksver
tegenwoordiger, heeft durven voorlezen in de Kamer
(i Er was geen enkele Asschenaar bij; ten hoogste waren
er 5o menschen uit 't kanton; de meesten kenden niets
>-an de Hop. Z'hebben mij daar belasterd en beleedigd.
Ze willen de Brouwers veiplichten een zekere hoeveel
heid Hop in hun Bier te doen. Z'hebben daar te tasche
,,m.. - -oAa, v<*11 UCI*
'oivii Beige was niet vol, en toen heelt M. Pieter Daens
buiten willen spreken op den bijgang. Zie verslag der
Kamer van 3o Januari 1906 bl. 55o.
Wij zeggen hier aan M. De Coster ZOOVEEL
WOORDEN, ZOOVEEL VALSCHHEDEN EN
LEUGENS.
door Priester Daen». In zitting van donderdag na
noen, alles moest roef roef afgehandeld worden. Nogtana
stond Priester Daens recht en smeekte minister Liebaert
nogmaals van een treffelijke Dagloon te geven aa i zijn
Volk het is uw Plicht, zegde hij. gij bijzonderlijk die
spreekt en optreedt in naam van den Godsdienst. En het
is wonder dat M. Woes e daarover zwijgt
Parade électorale, riep M. Woeste. Wij zijn ook
voor 't Werkvolk, en meer dan gij l
M. Woeste, zoo sprak Priester Daens, gij die zoo
gemakkelijk klapt, en sver alles klapt, ik daagu uit, hier
te zeggen, of er ooitéen woord uit uwen mond gekomen
is voor den loon en de lotsverbetering der klein Bedienden
en Werklieden.
Woeste irok een gezicht als een Pijnbank en zweeg.
M. Carton de Wiart, Katholiek Volksvertegen
woordiger van Brussel, erkende donderdag in de
Kamers
Ik moet bekennen dat het Combisme niet
mogelijk is in België,aangezien de Grondwet het
belet.
Geweldigen tegenstand
Het was 7 ure geslagen op den toren v
't Paleis eenige stonden geleüen was de K
van
Kei
Het Bestuur des Ziekenfonds der Christene Volks
partij, heeft de eer UEd. uit te noodigen tot de
KRUIS PLANTING
op het graf van onzen betreurden Schrijver, wijlen
WILLEM LIBBAXJT
op ZONDAG 13 MEI 1906. Men vergadert om
2 12 ure, in 't Lokaal.
zer aan zijn Familie komen zeggen Naar
Tsarskoië Selo Maak u bereid om aanstonds
te vertrekken
Zelden ot nooit was de Keizer zoo snabaf en
zoo barsch geweest geweest, hetgeen de jonge
Keizerin nog meer onrust naar 't hert joeg.
Het was bijzonderlijk voor hare Kinderkes
dat die moeder vreesde; de Volkswoede was
immers tot alles ir. staat; en dat op die wreede
daden van geweld en moorderij, een buitenge
wone losbersting van Volkswoede zou volgen,
wie kon er aan twijfelen
Onrust, schrik, angst zijn de bitterste tor
menten. De Koningin van Frankrijk Marie An
toinette werd grijs op eenige uren, den nacht
nadat haar kind uit hare armen was gerukt. En
wie zal beschrijven wat die jonge Moeder hier
afzag, omringd van hare vijf kinderen.
De Czaar of Keizer was het komen melden
Een schip lag gereed voor Czarskoië; doek hoe
ongedeerd in dit schip geraken Daar lag de
moeiel'jkheid. En er mocht geen oogenblik ver
loren worden.
In die bange stonden, eensklaps dacht de
Keizerin aan Olga, hare getrouwe dienstmeid,
en deed haar roepen. Olga kwam aanstonds.
Olga, sprak de Keizerin, waar blijft ge toch
zoo lang En wat zie ik Er is bloed op uw
kleèren Bloed Wat is er gebeurd Spreek
('t Vervolgt.)