OE VOLKSEEUW
l
Onze Kandidaten
De Kamer
De Kiezing
Orgaan der Christene Volkspartij
tïlisf-ïïlesf t)an ïïuutos'
Kamerkiezing' van 24 Mei
JAN CLERKER
Godsdienst - Vaderland - Vrijheid
1
SIhouu^i' 18
Zondag 3 Mei 1908
48" Jaargang
BUREEL EILAND CHIPKA. WERF. AALST
flewone Annoncen 20 centiemen per regel; Annoncen o
Rechterlijke Annoncen 1,
de V Btedcjjfe M ewtieoM per nfé
10 per regel
LAND
HOOFDOPSTÉI.LHR-BESTUURI**
P. DAF.VS-MAYABT.
In Rusland is spraak dat dë Polakken
L Leden der Douma, zouden het Parle-
f ment verlaten. Een Rijk van dwang, droef
geklang. 't Zal daar eens grouwelijk
spoken 1 r4- Het is in Aalst dat wij een zorgvuldig en
vaderlijk Bestuur hebben... Zulks blijkt wederom aan
Vaarten Mofèndries... Die oud is en niet kan achter
uit zien op een verdienstelijk leven 't wordt een Hip
pokonder. Te Roux is maandag nacht 't lokaal af
gebrand dér Socialisten alhoewel de Pompiers van
Chaleroiraster plaats waren nogtans is alles plat gelegd
door meester Vuur ze spreken van 200,000 fr. schade.
üetM*MMreor dat Lokaal- dat vefsdheidene Arbeiders
doodgeschoten werden, als zij Algemeen Stemrecht
vroegen.
—De Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen is za
terdag bijna verongelukt in zijn Ottomobiel;dit Moord
tuig scherrewellelde en liep tegen eenen paal g^luk-
kiglijk zonder persoonlijke ongelukken. DcMal-
hemen rusten of slapen nietIn d'Ardenen en in de
Provincie Namen heeft het zondag ferm gesneeuwd sn
te Namen zijn de Schaliedekkers in Staking ze vra
gen 10 uren Arbeid aan o,5o fr. per uur... Er moet toch
geleefd worden en als 't Werkvolk deltig aan zijn brood
komt, is elk in welstand. De Familicloon is Vrede,
Vriendschap, Orde en Deugd. In den Canada is zon
dag morgend het dorp Saletta verzonken het lag
nabij de stad Oitowa. Veel menschen zijn dood,
-• Zondag te Reggio, in Italië, Kardinaal Portanova
gaat Mis lezen ten 6 ure, hij zakt ineen, door een ge
raaktheid getroffen en sterft eenige uren nadien...
Och, niemand is er vrij van Heden rood, morgen
dood.
In RUSLAND zijn verscheidene Provinciën m
de bitterste armoede; o. a. in de gouw SaranofF gaat
het wreed, bijna al de Boeren zijn hun Vee kwijtde
menschen zijn uitgehongerd, het getal der kinders die
sterven, is ontelbaar; in de provincie Tramvob is met
enkel 't Vee weg maar ook de Boeren hebben geen
zaaisel. Wat moet daarop volgen
IN LIMBURG is men volop aan 't koopen van
grond van 80 fr. de hektaar is de slechte grond ge
klommen tot 7 8000 fr.; werkhuizen gaan tot 2000 fr.
vele Boeren varen er wel bij de Booringen gaan
voort, en de opdelvingen beginnen; men vindt Boomen
diep in den grond; men komt ook op steenrotsen de
kolen liggen op een diepte van 800 meters.
Uit Warschou (de hoofdstad van Polen) Te Ostro-
vice is een afdeelingder Gendarmerie aangevallen door
een bende Terroristen; een gendarm werd dood ge
schoten een andere en de Kapitein zijn gewond.
Aanstonds zijn er Troepen gekomen en hebben de
Stad militairlijk bezet talrijke aanhoudingen zijn ge
daan.
_Het is in AALST dat wij eenen zonderlingen BURGE-
MEESTER hebben. Het blijkt dat M. Gheeraerdts met mij1 ge
spot heeft over een gebrokene ruit in eenen wagon van derde klas;
daarmeê meint hij 'ne pandaar op tafel te hebben doch 1° t was
een venster die maar half kon gesloten worden en dit gebeurt
nog ten tweeden, M. Gheeraerdts heeft op ander heldenstuk
ken te roemen onlangs een jonge Arbeider, woonachtig op Mijl-
beek, dicht bij Moorsel, is in droeven toestand zijn vrouw erg
ziek; hij moeten thuis blijven; zonder geld-, zonder eten reeds
éénmaal h id hij van zijn soldaten-geid gekregen hij vraagt een
tweede maal en gaat bij M. Gheeraerdts, om zbn handteeken
Burgemeester Gheeraerdts ziet dat het Getuigschrift van Ziekte
geteekend is door eenen Geneesheer uit Atoorsel; daarom zegt hij:
lk kan daar niet tusschen komen De bedrukte Huisvader gaat
I naar Moorse! daar teekent de heer Burgemeester aanstonds, al-
I hoewel de Huisvader op grondgebied Aalst woont.. Elk zal nu
loordeelen.
Praktisch leider vuor de inhoudsmeting van
het rond hout. U00
voor do aanstaaride
^Werkelijke Kandidaten
PIETER DAENS,
Uittredend Volksvertegenwoordiger, Aalst
^.LFONS DUMONT,
Gemeenteraadslid, Erpe.
ALOIS HAELTERMAN,
Herbergier, Gemeentelaadslid, Aspelare.
HECTOR DE LEERSNYDER,
Landbouwer, Ninove.
JAN DE NEVE
Tapissier, Aalst.
Plaatsvervanger»
JAN DE NEVE
Tapissier, Aalst.
ALBERT VAN DEN BRUELE,
LandbouwerDendcrhautem
HECTOR DE LEERSNYDER
LandbouwerNinove.
VICTOR VAN DER SCHUEREN
Ltd van 'l ArmbestuurNinove
Zitting van Dijnsdag 28 April 1908.
Gisteren bitter weinig mannen 't zijn me de gasten
ze komen nog in de week niethoe zouden ze 's maan
dags komen.
In 't begin 25 <t 30 Leden.
Op 't einde als M. Segers sprak, geen 10 Ministers,
Voorzitter en g'heel den perdominum.
De zitting is een bewierrooking geweest van Congo
door M Franck, Liberaal, en M. Seghers, Katholiek.
Heden 15 Katholieken, 3 Liberalen, 14 Socialisten,
1 Democraat.
Er woidt geantwoord op de vragen
Over het verschil der Dagloonen antwoordt Minister
Helleputte dat ik hem zou willen klaar aanduiden en
namen noemen dat er geen spraak is de Bedienden der
Zuid-Statie te doen wonen in Brussel dat hij nooit heeft
gezegd Er zijn geen Dagloonen meer, beneden de drij
franken.
Dat de zaak der Kandidaten-Briefdragers ter studie ligt.
Dagorde Regeling-Arbeid.
Callewaert en Destrée ondervragen over de regeling
van den arbeid in de Mijnen Oostenrijk heeft het van
12 op 9 gebrachtHolland op 8 ure, Frankrijk ook op 8,
Engeland ook 8 hier zijn wij ver ten achteren.
Ministrr Hubert antwoordt twijfelachtig; hij krijgt
zijn saus Dat hij nog slechter is dan Francotte en moest
weggaan als hij geen verbetering wil of kan brengen.
Verlichting der Treins.
Zie op bl 3 mijne Redevoering.
5 ure. - WERKELOOZEN.
Weet ge hoeveel Leden aanwezig zijn voor dit zoo
belangrijk puntDe onvrijwillige werkeloosheid.
Minister Hubert, Voorzitter Nerinckx, 4 Katholieken,
2 Liberalen, 6 Socialisten ën 1 Democraat.
Ochtendzitting van Woensdag 10 ure.
Aanwezig Minister Liebaert, 2 Katholieken, 4 Socia
listen, 3 Libeialen, 1 KrisF n Democraat.
Dn Bunne spreekt in 't Vlaamsch voor de zondagrust
der Brigadiers, Onderbrigadiers enz. der Douaniers aan
de Grenzen, die zeer gebrekkig is en bijna totaal ont
breekt ook over het VERGUNNINGSRECHT.
De heer Minister had beloofd no.j in dezen zittijd die
wet te veranderen.
Malempré beknibbelt over onkosten aan boeken, enz.
VAN OORDEGEM
op zoek naar de binders.
Dc twee Vrienden.
Jan Clerkcr vervorderde inmiddels zijnen
weg in gezelschap van zijnen getrouwen hond,
ditfhem op dc hielen volgde. Daar hij niet
meer noudig had naar Aalst te gaan, dacht hij
dien dag eens vermakelijk over te biengen. On
<*erust voor vader en zuster was bij niet hij
wist immers dat de Gendarmen dien dag de
herberg niet zouden hebben verlaten.
Hij ging dan, een deuntje schuifelend en de
schoone velden bewonderende, tot dicht aan de
Parochie van Erondegem, waar den aardeweg
ligt die naar Meire geleidt. Hier bleef hij staan,
tegen zich zelve zeggende
Men heeft mij zooveel verteld van al het
geen de Binders uitgezet hebben bij pachter
Vcrgammen te Meire, dat ik wel eens zou willen
gaan zien ik ben nog al liefhebber van zulke
dingen de man heelt ooit meermaals in onze
herberg geweest misschien zal het hem genoe
gen doen van door eene kennis bezocht te wor-
dan ik kan daar zoowel naar toe gaan dan el
ders, cn het is nog een goed werk een mensch
doet cr al weinig genoeg in zijn leven.
Zijn besluit was dan weldra genomen hij
verliet den steenweg en sloeg de aardebaan in.
Het was reeds laat in den morgen en de zon
schoot heure stralen door beemden en velden.
Nooit was er voor den tijd van het jaar, een
schooner dag geweest de vogelen zongen, de
pemelen dartelden en de biën ruischten langs
de bloemen, even of als het reeds volkomen zo
mer was en toch telde men slechts den dertij
sten April.
Het was reeds lang geleden dat de jongeling
ABONNEMENTSPRIJS
1,00 fr. 1 Jure voor de Stad;—8,50 Fr. voor den Buiten; 6,60 rvm ai én vreemde
Insehrjjvingen worden op alle tijdstippen des Jaan genoM
VAN AELSï
Daens spreekt tegen Vergunningsrecht en doet een
lange pleitrede voor d'Aksisiens.
Mechelinckx maakt scherpe kritiek over het houden
der Rekening.
NANOENZITTING.
Hymans (Liberaal) spreekt 2 uren voor den Congo hij
liaalt gevaren en bezwaren aan, zegt dat er de eerste
jaren zal moeten bijgeschoten worden, doch zegt einde
lijk Ik zal ja stemmen.
(On wie zullen de lasten drukken van goed en bloed
Wederom op 't Volk).
Rond 5 ure begint M. TH1BAUT (Katholiek) en wier-
rookt met zijn 2 handen het Kongoland 't is al suiker en
honing.
Zitting van Donderdag morgend.
Ik kom binnen ten 10 ure 10. M. Lemonnier spreekt;
zijn aanwezigMinister Liebaert, Voorzitter Nerinckx
en M. Lemonnier.
10 ure 15. AanwezigDe voorgenoemde alsook Fran
cotte, Raemdonck, Pollet (Kath.) Calewaert en Demblon
(Socialist), Toimelier (Liberaal).
M. Lemonnier (lib.) spreekt krachtig voor verhooging
van Aksisiens, Douaniers enz.
10 ure 35. 10 15 Sprekers worden opgeroepen allen
afwezig.
M Raemdonck (kath.) spreekt voor beter loon, voor
zondagrust, voor afschaffing der primes en voor hoogere
vergoeding in geval van verhuizing.
11 ure 60. Minister Liebaert spreekt. Zijn aanwezig
Visart, Snoy, Pirmez (kath.) Demblon, Debunne, Ma
lempré, Roger (Socialisten); Tonnelier (Lib.), Daens
(Kr. Democraat)de Minister antwoordt eerst op de
hooge besprekingen van M. Denis. De zitting sluit om
12 ure.
2 ure nanoen. M. Carton de Wiart steekt den Kongo
tot in de wolken verscheide stemmingen hebben plaats;
M. Hubin (Socialist) antwoordt met krachtige redens
tegen Kongo.
ZITTING VAN VRIJDAG.
10 ure 5 aanwezig 10 Leden De Minister, 5 Katho
lieken, 3 Liberalen en 1 Kristen Democraatdaarbij de
Voorzitter Nerinckx. 10 ure 30. M. Visart komt in zit
ting.
Minister Liebaert gaat voort met zijne antwoord op de
hooge bespiegelingen van M Dems; ze vreezen een
krisis gelijk in Amerika dan spreekt hij ove de dagloo
nen cn zegt dat er zeer weinigen zijn aan 1400 fr. en dat
zij de premiën hebben verscheide goede veranderingen
liggen in studie ik doe hem opmerken dat 1400 fr. nog
geen 4 daags is, aan 365 dagen verders dat het drin
gend noodig is en strikt rechtveerdig die toestanden te
verbeteren. Ik doe eenen oproep tot zijn goed hert en
zeg aan de KathQlieken al die verbeteringen zouden van
u moet-m uitgaan, wilt gij den naam van Chrsten weer-
In de nanoenzitting heeft M. De Groote den Congo
bewierrookt, doch 't is M. Jouret die sterke en onloochen
bare waarheden heeft gezegd over rijkdommen, mijnen,
verblijf enz.
angs deze kanten was geweest. Ja zoolang, dat
zijne moeder-zaliger toen nog leefde bij gevolg
vóór den tijd dat hij naar Luik was gaan wonen,
l^esniettemin vond hij weinig verandering in de
omstreken die voor het oog of gehoor vatbaar
waren de leeuwerikken, die uit de omliggende
velden zingend opstegen en de vinken die hij
rond zich hoorde kwikkelceren, waren wel de
zelfde vogelen niet meer die hij daar in zijne
jonkheid had gehoord, doch hare afstammelin
gen zongen en schuiffelden niet min lustig dan
mnne ouders en voorgangers.
Hier en daar een boschje gerooid of een eik
gevelgd, dat was al de verandering welke Jan
aespeuren kon.
Op halfweg de Parcchie van Meire genaderd,
bevond hij zich in eene zoo lustige plaats, dat
hij zijnen stap vertraagde en eindelijk bleef
staan om dezelve te bewonderen. De baan liep
daar toen eertijds door boschaadjeslangs
beide kanten waren soms ook kleine weiplekjes,
omzoomd door wilgenboomen, die tusschen
het kreupelhout en de heersters vertoonden.
Daar, aan de verzilverde waterplassen en kron
kelende beekjes, rezen eeuwenoude kopboomen,
bekleed met groen mos ol heerdveldbladen, en
wat verder, hooge eiken en abeelen boomen, die
hunne kruinen zwierig in de hoogte verhieven.
Hij geheugde zich meteen deze streek eer
tijds nog te hebben gezien. En inderdaad, zij
was niet veel veranderd, want hij erkende nog
zeer goed de kopboomen, die hij als vrienden
zijner kindsheid groette, en nu kwam het in zijn
geheugen hoe hij zich daar eertijds met zijne
speelmakkers vermakend, op de schors van
eenen esschen boom zijnen naam had gesne
den.
Hij wilde zich overtuigen of de boom nog be
stond en of zijn naam er leesbaarwas ingegroeid.
Hij sprong over den dijk en weldra was hij aan
d m overkant, alwaar, indien zij geheugen hem
niet bedroog, de boom had gestaan. Inderdaad,
hij vond den esch. En ook zijn naamcijfer J. C,
J an Clerker. Maar, daar de stam merkelijk was
Zondag hadden wij t'Aalst een schoone alge-
rneene Vergadering met groot en toeloop, bijz. van
den Buiten de Kandidaten zijn er voorgesteld,
hebben er gesproken cn zijn uitgeroepen ze staan
heden aan 't hoofd van ons blad het zijn allen man
nen uit de werkende klas, goede historic menschen,
Huisvaders die dc lasten des Levens kennen. Als
tweede Plaatsvervanger staat de vriend Van den
Bi uele; een jaar geleden nog in den dienst des Ro
llings en die nu zijn leven toewijdt aan den dienst
van 't werkende Volk, 't is te zeggen van Burger,
Boer en Arbeider. -J
Te Brussel in de Kamer, buiten de Kametmen
vraagt mij gedurig Hoe staan de zaken in Aalst
Ik zeg cn ik mag zeggen Goed
verdikt, waren de letters zeer uitgegroeid. Hij
bleef met innig genoegen dat gedenkteeken van
vroegere jaren bezien en gevoelde in zich als
een zalig genot van aandoening ontluiken, welke
alle gevoelige zielen smaken, wier geest niet is
verstomd door zelfzuchtige onverschilligheid.
Toen, even of hij een vriend wilde begroeten,
die over het verledene mijmeren kon, liet zich
uit het groene loover de stem van de Nachte
gaal hooren, die dc jongeling sedert het lente
was geworden, nog maar weinig had gehoord.
Zijn gevoelig hart klopte nog meer, wijl de zan
ger van woud en bosschen zijne zoetluidende
galmen verhief.
Wijl Jan zoo droomend in dezen gelukkigen
toestand verkeerde, liet Moor een dof gegrol
hooren. Jan verschoot en zag om naar zijnen
hond Deze stond met het haar ten berge en
opengespalkte oogen iets aan te staren, dat zich
aan den rechter kant tusschen de heersters
moest bevinden.
Achter, sprak Jan met gesmoorde stem,
en de hond bevond zich aan zijns meesters hie
len. Toch bleef hij nog altijd met bloedige oo
gen naar dezelfde plaats zien. De jonkman,
reeds aan zulke dingen gewend, wond het lee-
reu riemke van zijnen stok rond de hand, en
toog een zijner pistolen uit den zak doch hoe
oplettend hij toeschouwde, hij zag niemand
Voorzeker was daar iets niet ver van hem in
het loover verscholen, anders zou Moor niét
hebber, gegrold mant dit deed hij nooit tegen
over menschen die voorbijgingen zonder kwade
inzichten te toonen.
Terwijl hij beraamde of hij langs den kant
welke den hond aanduidde, wilde doorspringen
hoorde hij eensklaps van den overkant alwaar
hij voor onraad vreesde, een heldere mannen
stem, een gekend Meilied van dien tijd zingen.
Het werd met zoo veel gevoel en kunde trug
gegeven, dat Jan nog luisteren bleef als het lied
ree Is geëindigd was.
Wat een zonderlingen kerel mag dat we
zen, sprak hij bij zich zei ven, die hier zoo al-
Zult gij niet vallen <De gazetten Sociaal en
Liberaal schrijven immers Daens gaat vallen
Vallen! indien cr ijs ligt of sneeuw, ik zou
kunnen vallen doch ik heb een goed betrouwen mij
nen Zetel te behouden door en voor het Volk
Dank aan de Werkzaamheid, de Tbevrijding an
de Opoffering van ons teergeliefde Democraten
Nog eenige dagen gezorgd en gewerktgoede Ge
tuigen oangeworvenen laat xe maar boffen, op
aangebrande vlaaien moet meest suiker gestrooid
worden. Goeden moed, en aan allen dan hertelijken
groet. P. DAENS.
katholieks Heeling
op den (tuiten.
In de Kloosterschool, metgeslotene deuren.
Een magere bejaarde Heer staat recht om te spreken.
Boer Sis. Is da n2 Woeste 111
Boer Jan. Nelnt... Woeste is 'ne rosten, met 'ne neus
gelijk een pinne... Oei hij begint af te geven.
De magere lijke Heer begint over Godsdienst en Va
derland, over de weldaden der Katholieke Regeering,
dan valt hij op den Congo, een Erfdeel ons door den
Koning gelaten, van in zijn leven, onschatbare rijkdom
men, koffie, kanneei, suiker, foelje, solferaan, tabak,
fijnen tabak beter dan Appelterre en Oboerboomen van
polissander en akajou, delfstoffen, kolen, koper, staal-
mijnen, goudmijnen.
Boer Jan. Maar hoor 'ne keer, Boer Sis. Goudmij
nen 1... Voor wie zullen ze zijn
Boer Sis. Wat hebben ze gedaan in ons Land met
de mijnen I Lotj ze maar los I
Boer Jan. Sis, als Kongo zoo rijk is, hoe zit onzen
Leapol met zooveel schuldI
De Redenaar handelt verder over Kongo Geen lasten,
geen Soldaten, geen gevaren of bezwaren en 't bijzon
derste van alLandbouwers, lieve Vrienden, nu moeten
velen van u naar de koolputten gaan, naar de groote
Travo's, naar Frankrijk maar eens den Kongo aan ons
Land gehecht, dan zult gij in dit nieuw Vaderland, in uw
eigen Land kunnen gaan werken.
Die woorden gezegd hebbende, Spreker zag, op met
groot genoegen, deiiKende 't Zal smaken als kramik en
de Boeren aan mij een ovatie doen.
Doch 't was een ander paar mouwen M. de Pastoor
plakte op zijn handen, de Koster moest zijn voorbeeld
volgen, eenige Kerkmeesters maakten ook miene op hun
handen te plakken m.-.ar de Boeren waren bloedrood
van koleire in 't uitgaan kreeg elk 1 bonsken voor een
pintje bier en buiten zijnde, 't was een algemeen concert
O de schelmen
De schobejakken 1
Ze w llen ons naar den Kongo zenden, om in dat wild
wreed Land te werken, en jnimmer of nooit ons Land te
rug te zien I
De Schobejakken
Terwij zij hier gerust leven in lux en plezierwij en
ons Vrouwen en ons Kinderen naar den Kongo H a,
'tis daarvoor dat ze dit vreemd Land moesten hebben..,
Het is nog niet genoeg naar de Walen, naar Frankrijk,
wij moeten naar den Kongo gaan kreveeren en sterven...
't ls te wreed 't gaat alle perken en palen te buiten.
NOTA M. Moyersoen, kandidaat der Katholieken,
zegde het ook te Moorsel
De Werklieden en de Boeren zullen naar Kongo
kunnen gaan.
t Vlaamsch l)e 1 andstaai
De Katholieke gazet HET RECHT van Antwerpen,
slaakt een smartkreet en waarom
Waarom
Arme Vlaanderen schrijft hetterwijl elk ziet hoe
Volksvertegenwoordiger Daens in de Kamer een der
beste Verdedigers is van de Moedertaal, de Katholieke
Vlamingen van Aalst bereiden zich om den hevigsten vij
and van de Vlaamsche Rechten, om M. Woeste nog te
versterken.
Arm Vlaanderen
leen in het bosch zit te zingen Want alleen is
hij anders zou ik, nu ik £hem zoo dicht ben
genaderd, wellicht de stem van een tweede per
soon hebben gehoord immers zoo lang zou
den zij niet hebben gewacht om tot elkander
te spreken. In elk geval, degene die daar ge
zongen heeft, kan geen kwaaddoener zijn een
mensch met zulke verhevene gedachten is niet
gevaarlijk en ik wil mij daarvan overtuigen.
Zoo sprak hij en kroop, even als eene kat die
eene muis beloert, tusschen het houtgewas voort
tot aan eenen kopboom achter wiens stam hij
zich met veel omzichtigheid oprichtte. Daar
zag hij duidelijk op weinig afstand een persoon,
met den rug naar hem gekeerd op een neerge-
velden boom zitten. Het scheen een deftig bur-
jer te wezen en hij was gekleed als een stede-
ing blauwe lakene overjas, ronden hoed, kap
laarzen, en naast hem op den boomstam lag
zijn wandelstok. Oud was hij niet, ten minste
voor zooveel Jan hem kon bespeuren.
Jan vertoefde nog een weinig, hopende dat
de vreemdeling het hoofd naar zijnen kant zou
hebben gewend, doch daar hij zag dat dit te
lang ging duren, veranderde hij van besluit. Hij
stak zi|n pistool terug in zijnen zak en trad met
vasten stap vooruit, met luider stem tot zijnen
hond sprekend
Hier Moor, achter, en Jlaat de menschen
erust die u niet misdoen.
Deze stem, alsook het geritsel der takken
deden den onbekende het hoofd omwenden.
Hij verschoot, sprong recht en greep naar zijnen
stok. Jan trad vooruit hij zag nu den vreem
den gast in het aangezicht en het scheen hem
toe dat hij dit wezen ooit meermaals had'gezien.
Maar hoe groot was zijne verbazing, toen de
vreemdeling, die hem ook sterk in de oogen
had gezien, zijn stok liet vallen en hem lachend
met openc armen kwam tegen geloopen.
Jan riep hij uit, Jan Clerker I wat geluk
van u hier te ontmoeten I
Victor Leef mans riep deze met verwon»
dering 1 En zij vielen elkander in de armen.
('t Vervolgt^
