DE VOLKSEEUW
De Kamer
83 tegen 83
Orgaan der Christene Volkspartij
Godsdienst - Vaderland - Vrijheid
an 't jtneet tuua 'Aauediijns j
üe waarheid
over den Congo
russel. - 1910
JAN CL ERKER
Twee Bewaarders
Nujuuer 25
Zondag 21 Juni 1908
48"* Jaargang
BUREEL EILAND CHIPKA, WERF, AALST
Gewone Annoncen 20 centiemen per regel; Annoncen op c
Rechterlijke Annoncen 1.00
ie V Bladzijde 60
per regel
LAND
HOOFDOPSTELLER-BESTUURBSB
P. DAENS-MAYABT.
zult gij uw Brood eten
Dat Goddelijk woord is ook een Natuurlijk woord
NIETS ZONDER DEN ARBEID;
Niemand die zijn plicht vervult, mag honger lijden in dezen
wereld nu, bijzonderlijk dat de nieuwe Wereld hier een onuit-
putbaren overvloed naar de oude Wereld stuurt
Pracht mag en moet er zijn; 't goud mag rollen de geestesar
beid, vernuft, verstand mogen ruim bekroond en beloond zijn
docli wat wij heden zien
Groolen overvloed, veel te veel, bij een ktein getal, dat geenen
slafelijken afmattenden Arbeid verricht.
Veel te weinig, armoede en ellende bij het ontelbaar getal der
Werklieden
Is dat niet ongoddelijk, onnatuurlijk, monsterachtig
Wie zou ooit gedacht hebben dat zulke droeve wilde toestand
zou bestaan in onze beschaafde Kristene Samenleving
Paus Leo kloeg hem opentlijk aan, in zijnen Wereldbrief van
i 891; en het Opperhoofd der Katholieke Kerk had er groote re
dens voor, vermits de Katholste Gewesten van Europa Je
armste en de ongelukkigste zijn.
In Denemarken, in Zwitserland, in Duitschland is 't een veel
beter leven voor 't Volk dan in Spanje, in Italië en in België.
En bij ons is 't bij Katholieke Vlamingen veel slechter dan bij
de ongeloovige Walen.
Het leven der groote menigte van ons Volk is meer dan ellendig.
We moeten eerst en vooral de Waarheid durven zeggen j
De Waarheid moet ons verlossen
Indien de Werkende Menschen klaar inzagen wat hanne Toe-
komst zal wezen, ze zouden er duizendmaal aan denken, alvorens
Na Commandant Lemaire, na den Pater Jesuiet Ver-
meirsch komt M. S. Lefranc zware onthullingen te doen
over den Congo.
M. Lefranc, een echte diep overtuigde Katholiek, is
verschelde jaren Rechter geweest in 't Zwarte Land.
Reeds vele Brieven schreef hij in Le Palriote tegen Je
wreedheden van den Belgischen Congostaat bij 't nr.de-
ren der Kiezing zweeg hij, doch nu verschijnt van hem
een boekje dat doet huiveren en gruwelen.
Ha, 't is op zulke wijze dat men de beschaving wil j
aanbrengen!
M. Lefranc haalt aan, met dag en datum, plaats en J
maand hoede Negers afgebeuld zijn, mishandeld, gestok- j
slaagd, de handen afgekapt, doodgeschoten, voor achter- j
houding van caoutchoe. voor onwil of nalatigheid hoe
de zwarte Volksstammen onder Dwangarbeid en bloedig
Schrikbewind liggen, bijzooverre dat Engeland en Ame-
rika verklaren dien toestand niet meer te kunnen zien.
En wat zal 't gevolg zijn
Wraakneming der Congolanen, is 't nu niet, 't zal later
zijn, door de Jonkheden en de Kinderen die nu leven.
Zou dat hier niet gebeuren bij ons Dat de Kinderen,
dat de Jonkheden spreken.
En er is geen wraakzuchtiger Volk in de wereld... Te
Gijsegeni is 't gebeurd dat de Dienstboden aangevallen
werden door de Negers en zich moesten verdedigen met
ijzeren staven)... Zekeren dag", de Congolaan Leopold,
'ne Prins, en onze Koning was er Peter van, zekeren
ABONNEMENTSPRIJS
t,G0 Rr. Jaan voor de Stad;—8,50 Fr. voor den Buiten; 6,80 rwtt tl rtwad*
Insehrjjvingen worden op alle tijdstippen des 1aan geitMB
YAN AELST
te scheiden. Addios SalutVaarwel en ge
draagt u goed Voor éenen man kan 't Leger
niet stille staan Wij zullen uitzien naar 'ne
President van een Republiek 1 Dat is beter ge
schikt voor onzen tijd.
Dijnsdag ten 2 ure
Manschappen in de rede
Vele Leden hebben de slechte gewoonte den dijnsdag
niet te komen.
De Ministers antwoorden
Op de Verhageling antwoordt Minister Liebaert
Volgens de Wet van 1807 kunnen de Grondlasten
kwijt gescholden worden.
Derhalve is aan de Ontvangers den last gegeven zoo
haast mogelijk de schade te doen vaststellen, perceel per
perceel.
in den Huwelijken Staat te treden.
Door het stelsel van Dagloon zijn ze gedurig in gevaar dag stomi hij voor Direkteur Van Impe met een dolk, om
zonder middelen van Bestaan te vallen en de Honger he'nl -t hert af te steken,
loon is een gedurige foltering, een pijnbank in hun huishouden
Onlangs ging ik naar den Buiten een Vrouw werkte kantje
aan de opene venstereen ander bejaarde Vrouw stond erbij
ze spraken mij aan ik bleef stilDe Vrouw, zeer neerstig aan
't werk, bijna niet durvende opzien, had over eenige maanden
haren man verloren en was weduwe blijven zitten met 5 a 6 kin-
derkes, 't oudste 13 A 14 jaren.
Die slecht ingescheept is, hoe eer terug, hoe beterin
naam van ons Volk, ik stem tegen den den Congo, al liet
de Koning al de millioenen val'en die hij tot heden
vraagt.
i Wat met den Congo gebeurt,is gansch tegen-
i strijdig met den ouden geest van vrijheid der
Al vlijtig te werken,van 4 ure 's morgends tot 's avonds laat en en ondervindt het al meer om meer.
roef roef een weinig op haar huishouden te letten, kan ze 40 A j^ezjng van Mei js de veroordeeling
45 eens daags winnen. Leeitdaarmeêj geweest van den Kongo.
Op een ander plaats, 'ne man van 40 jaar, Brusselwerker4 a d j jn dc !^amer de Ministers zijn paf geslagen
kinderen, 't oudste 13 jaar, de moeder in stervensnood i ^un wezen verraadt angst en misnoegen z'en
Welke wreede toestanden hebben te Wiesbaden geen enkele toegeving
In de Volkswijken, van den eenen kant, '''ei' ziet met ontroering bunnen tekomen Koning Leopold is trotsch.
en koppig hij is teruggekeerd voor 04 uren uit
dè wederzijdsche genegenheid en behulpzaamheid, maar var ric
J ;;.:dereji kanLhoe hard en hoe wreed is de S*' Ri|D VOOR 'T l.E-
VEN 1 De Vaders, de Moeders, d'Guderlin^c.., do Kinderen, een»
let besef van den toestand, wat zien ze niei' nr Nooit een bloe-
mexèn'van" wéivaart, gedurig kremp, te kort voor eten, voor
kleeding, voor deksel.
De groote Katholieke Partij is ongevoelig gebleven aan dien
toestai d.
Wie kan het loochenen
De Katholieke Partij gaat nu 25 jaar aan 't Bestuur zijn en
wat heeft ze gedaan om den toestand der werkende menigte te
verbeteren (Wordt voortgezei).
De Kiezing van 1910....
T:;n vreemde -Linden, om zijnen wil op te
leggen do Ministers leggen hun ontslag in de
schaal voor dien vermaledijdden Congo hun
ontslag en daarna de ontbinding.
Zullen AL de Katholieke Volksvertegen
woordigers zich 't mes laten op de keel zetten
Gaan ALLEN den Congo stemmen, tegen hun
gedacht, om te ontsnappen aan een algemeene
herkiezing Zal het hier gaan gelijk in Enge
land onder Henricus den Achtsten, die ook elk
wilde doen dansen voor zijn zotte malle grillen!
De Katholieke Drukpers is een schotelvodde,
behalve Patriate en Nieuws van den Dag.
Doch werd de Kongo gestemd, door forsatie,
gelijk dc Forten van Antwerpen gestemd zi|n.
Na de antwoorden wordt de Ramp van CONTICH
behandeld.
Minister Helleputte maakt het rouwbeklach, haalt de
omstandigheden aan, dat er aan de Statie gewerkt werd
en stelt ais oorzaak vast een onbegrijpelijke en onuitleg
bare vergissing van den Excentriekman Daarop heb ik
hem onderbroken en gezegd dat men die menschen niet
mocht 12 ure aan dit zorgwekkend werk laten en beter
moest betalen.
De lange Redevoering van Minister Helleputte werd
krachtig beantwoord door M Terwagne, van Antwer
pen. Hij toonde dat de groote plichtigen in 't hoog Be
stuur zijn, waar dikwijls koppigheid en zorgeloosheid
heerschen.. De .Statie-Overste zijn niet onderricht van
de werken aan de speuren men stuurt Volk en 't is er ai
me6; de arme Bediende, die meest beladen wordt, was
waarlijk overlast van werk, te veel voor éen man, daarbij
slecht betaald. M. Terwagne komt op tegen de wreede
rangschikking op de Treins, namelijk dat de derde klas
sen, met meest Volk in, op de gevaarlijkste plaatsen
staan.
(De zaak gaat voort dijnsdag; ik ben ook ingeschre
ven),
WOENSDAG. Een allergeweldigste zitting... Over
Hasselt, de kiezing wordt goedgekeurd, doch een lang
debat heeft plaats over 't feit dat de Katholieken een lijst
van Anarchisten of Socialisten deden voorstellen met
valsche of afgedwongen handteekens. De Ministers trach
ten zich loste wringen, doch 't is onmogelijk. Eladelijk
wordt een dagorde gestemd van afkeuring; nu verwacht
de ga:.-, «ojn. om !e op ;e
,.y. en ie 1. Kv.ai ure iKguu et.. Interpellatie
oer Socialisten Hubin en Destrée, om ontbinding der Ka
mer ten gevolge der Kiezingen. M. Destrée doet uitschij
nen dat de Kiezingeen plechtige afkeuring is geweest van
den Congo. En moest de Bevolking kunnen spreken door
algemeen Stemrecht, zegt hij, 't zou nog iets anders ge
weest zijn. Heden gaat dit debat voort.
komt er eene wet tot regeling van het rijden dit r moord
dadige stinkwagens
Tot den Heer Minister van Spoorweoen door den
heer DAENS. in 't Vlaamsch
1° De diensttabel der statie Aalst voorziet voor serie
4 drie diensten die nagenoeg 12 uur zijn (van's mor
gens 2 u. 55 tol 15 u.) e een dienst van 6 u. (2 u. 55 tot
8 u. 32). Deze laatste wordt als belooning aan die nut
tige wachters gegeven, doch wordt geenszins uitge
voerd. De statie vindt het goed er nog 5 uur schrijfwerk
bij te voegen voor de bureeien, en dan nog zien die trein
wachters zich dagelijks van dien dienst onttrekken, om
hem door eeiT bevoordeeligde te laten doen.
Zou de heer Minister geen bevelen kunnen geven om
dien droeven staat van zaken te doen eindigen
2° Niettegenstaande de statie Aalst zich in de onmo
gelijkheid bevindt de hoofdwachters en wachters hun ver
lofdagen te geven en daartoe zeifs werklieden aanstelt om
als v achter dienst te doen wat een groot gevaar voor
't publiek en de Schatkist daarstelt alsmede een hoon on
der die agenten teweegbrengt worden er geen maatre
gelen genomen, ineer nog soms. en weleer maar al te
dikwijls, onttrekt de statie een hoofdwachter en een
wachter van hun dipnst om hun 't schrijfwerk der buree
ien te doen doen.
Zulk een toestand verwekt argwaan en de heer Mi
nister zou die nut'ige bedienden een uiterst grooten
dienst bewijzen krachtdadig op te treden om zulken toe
stand te doen eindigen.
Tot den heer Minister van Spoorwegen, door den heer
DAENS
Verleden jaar heeft de heer Minister aan den heer
Volksvertegenwoordiger Maenhout verzekerd dat de
boter der melkerijen in de zomermaanden met alle treins
zal mogen verzonden worden.
Waarom wordt deze zoo noodzakelijke maatregel van
heden af niet toegepast
ZITTING VAN DONDERDAG.
Veel leden M. Destrée spreekt over den toestand
wederom zijn de Katholieke Bewaarders verre ten achte-
ren gegaan in deze kiezing waren 1,170,400 Katholieke
stemmen en 1,181,715 der Oppositie bijgevolg zouden
in de Kamers moeten zetelen 83 aanhangers der Regee
ring en 83 der Oppositie.
Laat ons hier eer. oogenblik stil olijven. 83 tegen 83..
Eén Democraat geeft den doorslag; dat is onze mach* in
de toekomst4 n 5 Democraten in de Kamer, 't it
kwaad beletter, en ai.e goe-i dce:i uitvoeren De Vo!k.
wetten Me', eendracht en doorzicht w'hadden reeds
die 4 mannen in de Kamer. Daar moeten wij komen.
Destrée vraagt de ontbinding. Ze wordt geweigerd
met 50 tegen 42 en 3 afwezig 51 Leden waren afwezig.
Destrée vraagt de verdaging van den Congo tot in
November,ingezien de zaak van den afstand aan de Socië
teiten geregeld moet. Het beste deel van den Congo
is afgestaan aan Xaaml. Sociëteiten. Vele grooten zitten
daar achterde Mogendheden vragen dat dit zou eindi-
Vraag gericht tot den Heer Minister van Landbouw, gen. Gaat men die Sociëteiten moeten schadeloos stel-
door den heer DAENS (in 't Vlaamsch) j len, 't zal 2 A 300 millioenen kosten.. Wat zal de Regee-
In den laatsten tijd, en vooral in de laatste dagen ge- ring doen De Ministers zwijgen, men ziet dat ze verle-
beurden er een aantal ongevallen door het woest rijden j gen zijn en niet kunnen antwoorden. Minister Schollaert
der automobielen. Vele menschen werden erg gewond, 1
anderen vonden er den dood bij. En bijna altijd maakten
de doodrijders zich snel uit de voeten, aldus blijk ge
vende van hunne harteloosheid.
Eenige automobilisten hebben tot gewoonte aange-
De ?etel van Priester Daens komt toe aan <le Democra- en moest die Kongo voor ons Landeken een
ten in de Kiezing van 1906 is veel Bedrog geweest, onherstelbaar ongeluk zijn Katholieke Partij,
er waren bijna geen getuigen, veel Misleiding bij de tjan Jan?!1! al fundo diep den afgrond in...
9000 EU^vasllp stemmen eijn er veel K.ezers d,e nu Waarom ,och a„ijd den Koning vleien 1 De
^Zondag iiTte Brussel een Vergadering van Christen vleiers der Koningen zijn't verderf der Volke
Democraten geweestPriester Fonteyne werd uitgeroe- ren.» (Woorden van Bisschop peneion), ik
pen als l"cn Kandidaat v. or de Kiezing varf 19K Als zou zeggen tot Leopold II: Sire, g'hebt de
alles in deftige eerlijkheid gaat en in broederlijke een- Qron(jwet gezworen Alle macht komt uit
dracht, dan is de R^ed^itslag yerzekenLj >t Volk 't Volk is tegen dien Congo Staat het
Brabant roept tot de Demokraten Komt 1 we verwach- j
ten u
VAN OORDEGEM
oji ieek ii.i'.u' du binders.
V. - EEN PROEFSTUK VAN MOOR.
u niet aan, er valt niets anders dan vriendelijk
vervolgde hij, zijn uurwerk raadplegend, het is
l reeds meer dan vijf uren en wij hebben hier nog
andere zaken te verrichten.
Gij hebt gelijk, ik had bijna vergeten dat
men ons elders verwacht wij zullen het hier
I zoo kort gaan maken als het maar mogelijk is.
Men nam dan zoo voorzichtig mogelijk het
I lijk uit den kuil en legde het op de groene gras-
nomen slechts te tuiten, wanneer ze de voetgangers reeds
op de hielen zitten in plaats van naast de stilhoudende
trams en aan de gevaarlijke kruispunten hunne vaart te
vertragen, vinden zij er een dol genoegen in nog sneller
voort te varen, zich om niets bekommerende, iedereen
schrik op het lijf jagende. En dat is inzonderheid het ge
val met al de leegloopers die motorrijtuigen beproeven,
vertoonen voor rekening van een of ander automobielfa
briek.
Om zich niet te vervelen nemen ze vriendinnetjes
meê, met deze bezoeken ze kroeg op kroeg en om effekt
te maken gaan ze er als duivels en duivelinnen op los.
Wanneer zal dat alles-tocli eens eindigen Wanneer
lan en Victor, de eenige die omtrent den kuil zoden neer, waarna men de nieuwsgierigen na-
toegelaten waren, stonden dat met afgrijzen te deren liet. Welhaast werd het door twee der
bezien. Eindelijk, rechtstaande, sprak Stier- omstaanders herkend alshet lichaam van Catha-
marek tot den Kapitein
rinaSolvyns, huismeidbij Pachter Vergammen.
twee stokken werden
men sneed
gde di
;t wis w
in'de slaapmuts heeft gevonden; zij heeft nog bonden te hebben, plaatsten de beide gediens-
- Ik twijfel niet, Mijnheer, of dit lijk is het Toen wist men genoeg twee stc
lichaam van de huismeid waarover mijnh. Cler-j aldaar in gereedheid gebracht
ker ons heeft gesproken. Bezie heur blonde eenige takken uk het klaarhout, legde die dwars
haren, gansch gelijk aan de haarlok, welke men over eikanderen en na dezelve met wissen ge-
in do slaapmuts heelt gevonden; zij heelt nog bonden te hebben, plaatsten de be:ide
eenig bruinvervig haar tusschen de vingeren, tige boeren, die het lijk hadden ontgraren,
waarschijnlijk uitgerukt uit het hoofd der koe- hetzelve op deze niemvsoortige draagbaar en
meid aan den hals vind ik teekenen van in- brachten het treurig overschot naar de dichstb.j
diukking der vingeren, waarmede men deze gelegen huizen, waar men het m een verlaten
ongelukkige heeft gewurgd en die door geen koestal op een bundel versch strooi nederlegde,
mannenhand zijn gemaakt, waardoor ik veron- tot de bedrukte weduwe, die men reeds was
derstel dat zij elkander in het-haar hebben ge- gaan verwittigen, haar ongelukkig kind en
zeten en de koemeid het meesterschap heeft i Pachter Vergammen zijne dienstmeid kwamen
behouden. herkennen.
- En wat besluit maakt gij daaruit vroeg j Zoodra alles naar den eisch was volbracht,
dp Kaoitein sprak de kapitein Delioer
- Dat de twee meiden die op het zolderka- Mijnheer Stiermark, zegde hij, spoeden
merke samen sliepen, tegen elkander hebben wij ons nu naar't huis der vermoorde weduwe,
gevochten en dat de koemeid met eigen han- De Meier en bevoegde Overheid der Parochie
den deze ongelukkige heeft verwurgd vóór of na verwachten ons daar en ik kan terzelvertijd, hun
de Binders ingelaten te hebben kennis geven van heteeen wij hebben ontdekt
Terwijl de Kapitein alles aanteekende, sprak en van hetgeen zij behooren te doen. Citoyens,
hii bedaard vervolgde hij zich tot Jan en Victor keerend, ïn-
-- Mijnheer Stiermarck, ik maak u mijn kom- dien het u lust, gij kunt ons vergezellen. Wie
plement. Gij rijt geld waard in uw bedrijf. Ik weet, misschien kan uwen hond ons- daar nog
ben waarlijk hoogst tevreden u bezig te hebben veel dienst bewijzen I
e ien I Gelijk men wel denken kan, namen de beide
k Wel, dat is de moeite niet waard om er j vrienden dat aanbod dadelijk aaneen korten
maakt hem kwaad. Hymans is tegen de verdaging;
Neujean is ervooi ze wordt geweigerd met 68 tegen 52
en 2 onth.. De Liberalen Hymans, Braun Delvaux,
Mouville stemmen met de Regeering.
DONDERDAG 4 ure. De geruchten loopen in de Ka
mer dat M. Pierart, Volksv. van Geeraardsbergen, zeer
ziek ligt en berecht is.
(Maandag 15, uitrijdende per voituur).
De Meier had hun reeds in de verte zien aan
komen, en dit niet zonder voldoening, want het
wachten begon hem gaan te verdrieten.
Is dat wegblijven, riep hij uit ik dacht
dat gij wedergekeerd waart naar de stad
Gij ziet, antwoordde de Kapitein, dat wij
onze plichten kennen en ten slotte komen waar
behooren te wezen.
Gelukkiglijk.
Weihoe, gelukkiglijk
De Champetter heeft mij gezegd dat gij in
de plaats zijt gekomen van den Politie-Commis-
saris, die bedlegerig is. Ik dacht aanstonds dat
deze laatste zich ziek hield om de zaak van zij
nen hals te schudden, en gij, zijn plaatservan-
jer, gevolgenlijk hier op Meire niet veel zoudt
lebben uitgericht I
Deze woorden maakten den Kapitein onge
duldig.
Wat zegt gij daar, riep hij met gramschap
uit, indien het niet was dat gij een zoo domme
als lafhartige kerel zijt, zoudt gij dit niet onge
straft mogen zeggen. De Commissaris van Poli
tie der stad Aalst is mijn besie vriend, en een
man van eer, die wanneer hij niet wezenlijk
ziek was, zich op deze plaats zou hebben be
vonden. Hij is geen bloodaard, zooals zekere
Meier, die, als in zijn dorp een Pachthof uitge
moord en geplunderd werd, om aan de Binders
niet te mishagen, zich in zijn bed verbergt
wanneer de Gendarmen op de plaats der mis
daad zijne tegenwoordigheid vereischten.
Gij wilt spreken van den morgen, toen
men 's nachts bij Pachter Vergammen ingebro
ken heeft, niet waar
De Kapitein deed een bevestigend teeken.
Welnu, mijnheer, toen was ik waarlijk trn
stig ziek. Nu ik genezen ben, ziet gij immers
dat ik u niet heb laten wachten.
Max. Fiks, een schoone dag I
Fiks. Bah ja
Max. De vruchten staan schoon
Fiks. Mij dunkt ja.
Max. Onze grond brengt veel op ze spreken van
Zie vervolg 3d« bladz. 1"* kolom.
Het is nu het tegendeel, Burger Meier,
- Wel, dat is de moeite met waard om er j vnenuen uai «»uuuet cjc Gendarmen 1 sprak de Kapitein met nadruk doch, waar wij
van tc spreken, antwoordde de EngelscWn tijd daarnaaFm zoolang hebben vertoefd, dat zijn onze zaken,
mijnheer Clerker en zijnen hond komen meer aan g P maar nje^ uwe> 2ie, hier is een verslag dat
roem toe dan mij dat zijn de vinders 1 Maar, y - 1
ik in dubbel heb geschreven; wanneer gij hier
niet meer noodig zijt, kunt gij op uw gemak dat
stuk eens lezen het bevat zeer zeldzame din
gen, die u zullen overtuigen dat wij hier te
Meire onzen tijd zeer nuttig hebben besteed
maar wat ik u nog moet zeggen en in het brietje
niet aangeteekend staat, is dat bij de minste
klacht die ik van uwe nalatigheid zal verne
men, ik u bij de Centrale Administratie van het
Departement zal aanklagen.
De Meier, te neêrgedrukt van schaamte, aan
vaardde het verslag en stak het, zonder hetzelve
te durven bezien, in zijn zak, en dit om de
goede reden, dat hij niet genoeg geleerd was
om het te kunnen lezen.
Inmiddels tikte John Stiermarck den Overste
op de schouders Ach Kapitein, zegde hij
verdrietig, staak toch al die opmerkingen en
laat ons den tijd hier niet verspillen, want bin
nen weinige uren is het avond.
Gij hebt gelijk, mijnheer, antwoordde de
Kapitein in het fransch, want al mijne aan
merkingen zijn toch maar woorden in den
wind, die op dezen ezel weinig indruk zullen
maken.
Jan en Victor bezagen elkander glimlachend.
Ondertusschen opende de Champetter de
huisdeur en men trad de woning binnen Alle
teekens van een onlangs gepleegden dietstai
waren er tc zien in de voorkamer stonden de
schuifladen der kas en der oude kommode open;
zij waren uitgeplunderd alles was in deze
plaats overeind gesmeten.
('t Vervolgt).