en DE VOLKSELUW
rA
De Kamer
HILARIUS
De Geestelijkheid
en de Kiezingen
Nummer 49
VW
Zondag 5 December 1911
51''° Jaargaug
Orgaan der Christene VoDcypartg
Godsdienst - Vaderland - Vrijheid
i-icmar.
4 1
de Engel van 't Rasphuis.
Zondagrust
in Staatsdienst.
Siaafodietttftt
Liberaal en Katholiek.
lUdlc
Nieuwerkorken
Belangrijke vraag door Lede.
Steengroeven Erpe-ISIeire,
Bambrugge.
Numero 1 580
- BUREEL EILAND CHIPKA, WERF, AALST
••won» Amoncen 20 c»ittiemen
HET
regei; n :;üonc#n op d» BWsjjfa 50 entnin ftr n|*
Rechterlijke Aoooneti 1,00 H'
LA ND
ABONNEMENTSPRIJS
UDTz. "i Jurs rwr ét Strf;-Ijo Ir. nu én Kilt»;—MO nu it
-• -fe lmt.-iinijt» wtréti o» 1H1 IjéiUwn km fmmm
V. DAÏ
MOOOEB NIEUW LEVEN
eerlijkmeid en vrijheid
van Volksvertegenwoordigers.
Zitting van Dijnsdag.
Door den smoor is de Trein in Aalst 40 minuten ten
Over ongeveer 10 jaren, op Kiesronde te achteren dezen morgend was 7,4? na 9 ure in Brussel
:i„ i»V iinic wan ppn nuHpn 1 voor ons is t niets komen of niet kernen,werken of niet
Velsique, ilfkwam in 't Huis van een ouden
Ambachtsman hij kende mu niet en zag ver
wonderd opdoch toen ik de naam van Daens
uitsprak, dan sloeg hij zijn armen omhoog en
riep: Mijnheer, uw Werkman, ik las hem toch
zoo geerne, mijn Vrouw en Kinderen vonden
er zooveel behagen in maar ik heb hem moe
ten laten voor mijn brood, om van honger niet
te sterven... Dc aandoening pakte mij. Wat
is dat toch vroeg ik. C)ch Mijnheer Daens,
Mijnheer heeft u iemand hier zien inkomen-
Waarom, wat is er Nog altijd den ouden
dwang: Het Clerus met den Eeldom en de
rijke menschen.
Ruim 40 jaren geleden, er moest in Aalst
i eenjnieuwe Volksvertegenwoordiger zijn. Twee
jonge Advokaten kwamen er op afM. Cleem
putte van Geeraardsbergen, en M. Woeste van
Brussel, alle twee mannen van groote be
kwaamheid. M. Van Cleemputte was de man
der Dekenijop een algemeene vergadering
van Pastoors was hij alleen burgerlijk persoon
en Deken De Blieck dronk op zijn gezondheid
als Volksvertegenwoordiger.
Terzelvertijde kwam de jonge Advokaat-
Brussel M. Woeste in Aalst en stapte af, bij
M. Jan Moeyersoen. Naar de Dekenij zag hij
niet om, maar ging bij de zeven voornaamste
Grondeigenaars van het Arrondissement, hij
werd daar goed ontvangen en die Vreemdeling
werd Volksvertegenwoordiger van Aalst, wat
hij nu nog is en wat hij blijven zal, als hij aan
r het oordeel van den Poll niet onderworpen
v wordt.
Tot over 30 a 4o jaar de kiezing was
niets dan dwang, list en bedroger waren wei
nig Kiezersmen moest grooten Boer en aan
zienlijken Burger zijn, om kiesrecht te hebben
De Grondeigenaars waren meester oyer hun
Kiezers gelijk over hun Vee. Men schrikte van
de Kiezing als van een Ziekte. Eenige dagen
voorde Kiezing, Bankiers en Kapitalisten sloe
gen hun Boeken open, en al wie geld- of pand-
schulden had, moest met beschaamde kaken
zijn briefken komen halen, die een huis huurde,
maakte ook deel van het Kiesvee. 't Waren de
Katholieken die meest dwongen, maar de Libe
ralen dwongen ook. Elk moest komen stemmen
in de Hoofdstad van het Arrondissementde
Baüotteeringen hadden denzelfden dag plaats;
in dit geval de Boeren werden uit de btad ge
jaagd, waardoor de zegepraal aan de Liberalen
niet kon ontsnappen. Na de Kiezing waren de
Deurwaarders overlast van werk.
Door de openbare zucht naar Vrijheid
werd dit dwangstelsel bestormd van Kiezing
tot Kiezing werd meer vrijheid voor den Kiezer
veroverd de Geldmacht zocht listen en lagen
om hare prooi te behouden maar in 1892 gaf
de Herziening een deeltje Kiesrecht aan de
werkende menigte en van dan af zijn de Kiezin
gen meer vrij en veel deftiger en rustiger.
('t Vervolgt).
P. D.
OF
Vrij\ naar het Fransch, door P. D.)
werken, de solde is gelijk. Maar voor Handelsreizigers
en Werklieden, het is heel anders... Laat ons denken aan
de Reizende Werklieden, met zulk weCr van 4 uie op de
baan, met zulk wefir 's avonds naar huis in den donke
ren, dikwijls door slechte we^en.
2 ure 25 in de Kamer redelijk veel manschappen ik
zie nog M. Denis niet, zou hij ziek bli.ven?
Mijnheer, mijnheer, hoe heet hij daar, uit de Walen,
M. Van Marcke, gezworen Militaristna hem sprak
M. Theodoor, Onafhankelijke, die ook veel te ver gaat
in zijn MilitarismuS. In medio virtus, de kerk in 't mid
den. Vandaag woensdag of morgen is 't mijne sp eek
beurt. Vrijdag zal er te stemmen vallen tusschen 2 dag
orders.
Zitting van Woensdag.
M. Mechelinckx zet zijne Redevoering voortDat wij
niet gereed zijn tegen den vijand dat er veel peerden te
kort zijn voor de kanons. M. Limbourg de Slirum
spreekt gematigd, Er wordt gestemd voor d'ij Com-
missiën, ook voor den Boekbewaarder. M. Woeste
spreekt zeer deemoedig hij blijft tegen de Wei van 1909,
natuurlijk ze nam menige voorrechten af der rijke men
schen, maar hij verdedigt den Ministeren over eenige
maanden wilde hij hem den kop afslaan. Mom en Lorand,
Daens en anderen.
Zitting van Donderdag.
2 ure. Het ontslag is ingekomen van M. Van Lan-
gendonck, Socialist, die te Parijs woont. Zijn opvolger
is Al. Claes, liberaal, er zijn nu 2 heeren Claes in de
Kamer. De Zitting wordt geopend dooreen felle rede
voering van M. Lorand; dan «preekt Minister de Bro-
queville en maakt veel indruk; na een kranige rede
voering van den ouden Huysmans, eindigt de zitting
tenöure.. Het is nog altyd stormloop om een plaats
te nebben. Morgen eerste SprekerDaens.. De zit
ting zal ;desnoods verlengd worden om het krijgs-
debat te eindigen.
VRAAG gericht door P. DAENS tot den heer Minis
ter van Onderwijs
Mag een officifiele Onderwijzer der Gemeenteschool
tegelijkertijd bestendige of tijdelijke Gemeentes.*kre?am
dierzelfde Gemeente zijn, wanneer bevoegde mannen uit
de Gemeente de plaats van Gemeentesekretaris hebben
aangevraagd
Zulk een toestand doet zich voor in de Gemeente Ber-
lingen bij Borgloon-
Do Regeering blijft het slecht voorbeeld ge
ven van de Zondagrust te schenden. De Kamer
maakt een Wet en de Regeering leeft ze niet
na. Nogtans, de Regeering zou in alles moeten
't goed voorbeeld geven.
Ik had in de Kamer geklaagd over de kaart-
jesatnemers te GentMinister de Brocqueville
antwoord De zaak wordt onderzocht.
Over Aalst kabien elektriek had ik voor de
derde maal geklaagd over den dienst van zatur-
'iag8 uren tot rondag morgend 8 uien. De heer
Minister antwoordt alsvolgtEen hooge Amb
tenaar van het Middenbestuur is in Aalst ko-
m.;n inlichtingen nemen en hem is verzekeid
at die Bedienden den noodigen tijd hebben,
om 's Zondags Mis te hooren als ze willen.
Wie heeft zulke inlichtingen gegeven in de
Statie Aalst Is het de Statie-Overste Wel
hoe ge zijt van 8 ure 's avonds tot 8 ure
's morgends aan 't werk. Kunt ge dan in uw
werkkltêren, hongerig, vermoeid, naar de Mis
van half 9 in St Jozefskerk loopen, om er in
slaap te vallen Is dat mogelijk Is dat betame
lijk 1 En die schoon Katholieken zwijgen daar
over I
Met 1 Dec. 4 millioen opslag voor 1912 nog
4 millioen en verhooging der Pensioenen...
Willekom en dank.
NACHTGELD In 1910 was het gegeven
van i5 November. Nu nog niet, 't Leven is
nogtans veel duurder. Ik heb Zondag naar den
Heer Minister geschreven en verwacht goede
antwoord.
M. Lisbaert (Katholiek) eo M. Warocqu£ (Liberaal)
zijn Leden benoemd van den Beheerraad der Spaarkas
a Ie woensdagen zittingen van 11 tot 12 ure, met 100 fr.
presentiegeld.DemmeDemme, zou Rikus zeggen.
TREIN LIEBAERT.
't Kind heeft zijnen naam al'ne Mijnheer Liebsert is
in 't Bestuur der Bank van den Dender en aanstonds is
een Trein ingericht 8 ure 25 uit Brussel cn in Aalst blij
vende tot 11 ure ill???
Zondag 11 Dec. Groot Concert, begin ora
5 ure, in de zaal van G. D'Haeseleer,
Steenweg Men voert op het groot Dra»
ma De Dochter van den Jachtwachter en het Kluchtspel
Schildwacht Dood en Duivel. P aaisen van 1,50van
1,00 en van 0,50 fr.
Herderscm ^'s er een ^'ezins zou moe-
ten vernietigd worden, dan is
t wei de Kieziijg van Hcrd^sem Een ommekeer van
3 stemmen gaf de Meerderheid. En er zijn ten minst»
20 feiten van dwang en overtreding der Wet. Zte ons
volgend nummer..
Ons Nieuw Verhaal Zeerbngen iw»-
roerend wij vin
den in een Rasphuis een Engel van goedheid, die daar
meer dan 50 jarén verb'ijff. Leest en verspreidt Het Land;
geliefde Medestrijders geeft ons Nr van heden voort
werft nieuws Lezers aan.
DEUGD EN VREUGD.
Het is ongelooflijk welke Deugd en Vreugd de zachte
Wateraanwendingen aan 't menschelijk lichaam verschaf
fen- (Een oude Knelppist).
't Boek Kneipp met platen en portret, is te Koop aan
70 c. franco t'huis.
Dijnsdag laatst hebben wij St Cecilia gevierd met
al de Volksmannen, want wy mogen zeggen dat ons
Hoofdmannen volksvrienden zijn, 't is daarmede dat
onze Parochie herleefd, want zy zit vol strijdlust en
Wy vernemen dat de Heer L. DU CAT1LLON. ont- 1v wv ,vl öl„ ol
staff genomen heeft als medewerker van de Vlaamsche iever. Onzen nieuwen Burgemeester kwam ons in
Gazet van Brussel, Dit ontslag is te wyten aan redenen uogenschouw nemen gelijk een Generaal zijn Leger
van politieke meening. M. Du Cotillon, verlaat de po- Maar hij kon zijn oogen niet gelooven, hij kon van het
lit, eke drukpers, om zich gansch te kunnen toeleggen oefcningsplein niet vertrekken, hy kwam van's mor-
aan de verdediging der Christene Volksparty. genus heel vroeg tot 's middags, en 's avonds, ver
Onnoodig te zeggen, dat onze Vriend in de beste moeid en afgemat, kwam hy weder, hy had hem ter
P p vriendschap afscheid genomen heeft van denheer Hoste. rust begeven en kon geen oogje dichtnijpen,hij dacht:
VRAAG eer icht door P DA FA/9 int ,1™ hoor Vooraleer te ver trékken was hy het voorwerp van cene die soldaten hebben de Parochie belegerd en zuilen
ter van Spoorwegen: ™eJ%de stooging van vriendschap van wege het per- i ^innemen,het is door myne schuld, had ik rekening
Dagelijks riemen de Koolputters van Alken en Korter- soneel
bosch den trein van 5 uur 20 te Landen.
Deze trein rijdt maar tot 'St Truiden daar moeten die
menschen een uur wachten. i 1 m/v- 1. j u
Te St Truiden worden de Koolputters in de wachtzaal uln 190''' op ee" MJe,me 'e "°orse', bel»0,d° de beer
niet gedntd waar moeten ze dan loooen als het reuent en - M"eye™tn aan dc Boeren dat hit zou gezorgd hebben
sneeuwt! P 8 hu" Hop, door Inkomende Rechten en een Wet tegen
Heer Minister verricht nu eens een goede daad. dE «""afhing van 't Bier.
Ge kunt aan die menschen één uur 'per dag meer rust Nu 's Moyersoen in de Kamer. De Hopplanters
geven, één uur doorgebracht In hun Familie, na hun af- v*
mattend werk.
M. Moeyersoen en de Hop
verwachten zijne werkingen.
Daartoe is hei slechts noodig dien trein, vertrekkende 1 Uit MEER VREUGDE door Bisschop VOtl
uit Landen te 5 ure 20, door te laten varen tot Hasselt. ir
Uit Lede, die belangrijke en Volkrijke Gemeente, als
ook uit aanpalende Gemeenten. werken honderde Arbei-
Keppler:
Iedere onreine wereldscho vreugd moet men boeten met
verlies van ware vreugd. Geen grooter ellende zegt
r mi dcujpdienae uemeenten. werken nonderde Arbei- de /-/ Rernardusdan de vnltrhe vrtnoii*
ders Winter en Zomer in Brussel en Omstreken, bij dag j
en ook bit nacht. Voor hen ziin de beslaande T emeS m"gd'< ™ar zi] te vmden ts op den rechten
Zoek de
bij nacht. Voor hen zijn de'bësiaaude' T'eincu vra«<«. ™ar zij te vinden Is op den rechten weg van
niet in voldoende getal, om hun Familieleven een weinig den plicht, op den hoogen weg van een christelijk leven,
aangenamer te maken in dc berglucht van het Geloof, in de zonnewarmte der
In een verzoekschrift door 65 Arbeiders onderteekend, liefde, in de gezonde at mof eer van den ernstigen arbeid.»
S™'wïïStalCSS,4Treine" e" i -\'bM Ooethe.
Zou de heer Minister die eerbiedige vraag niet kunnen Daar ls ZIJ te vwden- GiJ' behoeft het niet te gelooven, gij
toestaan? kunt hel onmlddelijk, als gij slechts wilt, zelf ondervin-
P. Daens. j den en genieten.
I. Hemelsblauw, de oude Dwangarbeider.
Te Brest, de belangrijke Zeehave van
Frankrijk, Departement Finisterre, 70,000 zie
len, gelegen aan eene baai van den Atlantischen
Oceaan, in de 9° Eeuw was Brest enkel een
Dorpin 1630 deed Richelieu de havenwerken
in orde brengen in 1694 was die ótad zoo
sterk dat de Nederlandsche en de Engelsche
vloten te vergeefs al hun macht gebruikten ont
Brest in te nemen; gelijk alle groote Fransche
Havensteden had Brest een groot Gevang of
Rasphuis, hedendaags neg bestaande.
In dit gevang was ruim 40 jaren geleden een
Ouderling wien de bijnaam van Hemelsblauw
was gegeven.
Hij telde meer dan 70 jaren
Niemand van den Bureeldienst, niemand der
Gevangenen had hem weten inkomenvoor
allen die hem gekend hadden, was hij een
voorbeeld van lijdzaamheid, van gehoorzaam
heid, van onderwerping.
Op de Registers stond die man aangeteekend
als moordenaar, en veroordeeld toi levenslan
gen dwangarbeid toen hij 22 jaar was.
Nooit had de oude Galeiboef de minste straf
I ten.
Eerw. Heer, zegde hij, ik zou willen Biech-
jehoutlen van dat klein lefcer trouwe soldaten, die
groene jagers, ik had geacht en bemind geweest, en
nu, helaas te laat, muil lijtwacht heeft mij op een
dwaalspoor gezetik ben nu wel, ik sta daar nu met
eenige soepsoldaten, en zij komen dan nog altijd ron
ken buskruid en mijnen langen Kolonel rijdt op een
peerd met twee pooten elt dat kan hij niet rechthou
den, liet is daarmede dat hu aan den veldtocht geen
deel kan nemen en mijn ander officieren zijn nog an
der jannen, zij weten nog min voor togen dat leger op
te rukken; nu sta ik radeloos.
Een Demokraat.
Nu trekt men platen van 50 c. dik op 3 i
7 meters lengte. Steen-extra goed, beter dan
I den Franschen. Een Hollandsche Ingenieur is
j deze week komen zien en zegde dat het 25o jaar
geleden is, dat men daar steen getrokken heelt,
j Nu vindt men lagen steen van 8 tot 15 motets
diepte dan 4 it 5 meters scherpen zavel en
wederom steenen, op onbepaalde diepte. Nu
zijn er 13 Aardewerkers en 2 Steenkappers.
Men verwacht met den uitkomende 60 Steen
kappers voor 't Seminarie van Geut(233 ku.
bicke meters) een groot werk te Ronse en ook
voor een Kerk.
boetinghij toonde in de verte een oude Moe
der die weende en bad voor haren Zoon of eene
teedere Vrouw met Kinderkes, die tijdelijk
weezen waren.
Zoo verwurmde hij de hardvochtigste zielen
en in plaats van woedend op te springen en
harde straffen in te loopen, ze weenden als
kleine kinderen en in hunne droomen ze zagen,
11a stormen en winden, de reine hemelsblauwe
lucht, die verheugt en verjongt, verheldert en
versterkt.
Hem daar ziende, altijd kalm en vrolijk, altijd
opwekkend en helpend, altijd goed en voor-
beeldig is liet wonder dat hij den naam kreeg
van Hemelsblauw.
Meer dan 50 jaren was hij dus in 't Rasphuis;
tot op den bodem had hij den beker der verne
deringen geledigdondank en smaad had hij
dikwerf onderstaan van wanschepsels, ve
steend in de boosheiddie lange, lange een-
zaamheid, het slecht grof voedsel, de ruwe be
handeling, de omgang en vermenging met het
walgelijkste der Samenleving [hadden hem
schromelijk doen lijden maar nij vend slerkte
en vreugd in zijn kristen hert.
Den dag als hij in 't gevang werd gebracht,
nadat zijn naam veranderd was door
ondergaan nooit hau men hem hooren morren als een zware ijzeren boei aan zijn been was
en klagen hij lee.i en hij zweeg; zoo vervlo- gesmeed, dat het ruw kleed der Galeiboeven
gen de jaren zoo werd nij oud en grijsen niet dc muts, en den n° op de klep, zijn burger
toen de Overheid van i Gevang een Genade- j kleeren vervangen hadden, dan ging hij in de
vraag voor hem wilde do n en er op aandrong, j Kapel en vroeg den Aalmoesenierdie Aalmoe-
dun smeekte Hemelsblauw vair hem te laten j senier, een Priester, een Apostel, die zijn ambt
sterven in dit Gevang waar de Tijd zijn hairen j h .d aangenomen om Ons Christus te doen
had vergrijsd en zijnen rug gekromd. kennen en beminnen.
Daarbij hij was een goed doende macht ge
worden in 't Gevangéen woord van hem was
sterker dan al 't geweld van cipiers en soldaten; Welke misdaad sprak de schoone jonge-
als er ongeiukkigen waren, aangevuurd door j ling een blik van fierheid op den Priester wer-
wanhoop, lustig naar opstand, hij toonde in j pende. kwam, begon Hilarius zijn werk met kalme
den Hemel, de overvloedige Bermhertigheid; de Maar zijn hoofd buigende en zich geweld j vastberadenheid zich altijd wetidig houden;
snelheid van den Tijd het genoegen der uit- aandoende zijn eigen gedurig overwinnen nooit kiagen
J J - 1 - I ppn wrtfxnH -71111 can krnn/Jnr nnn «I!, J
Eerweerde Vader, zegde hij, ik ben veroor- een vriend zijn, een broeder van elkde meeste
deeld als Moordenaarj liefde toonen aan de rampzaligste, de ver-
De Priester ging in den Biechtstoel en de sieendste der Gevangenen.
Galeiboef knielde. j Niemand verstona er hent uit. De Overheden
Wat de ongelukkige daar verklaarde, blijft'""-*"
een eeuwig geheimsedert bijna 2000 jaren
nestaat de Biecht en nooit of nooit is dat ge
heim geschonden. «A/les vergaat, zegde Ons
Heer. mijn woord blijlt. En dat woord van Ons
Heer tot zijn Apostelen wasIk blijf bij
wisten niet wat denken Een moordenaar zoo
handelen Eenige Gevangenen aanzagen hem
als een spioen van den Staat, daar gesteld om
hum.e geheimen te onderscheppen van deze
moest hij dikwijls bijtende woorden hooren.
_v Doch hij ging voort zonder omzien, doorwor-
(voor mijn Leering en mijn Sacramenten) tot I stelde alle rnoeielijkheden en werd eindelijk den
het einde der eeuwen. 'Vriend ja den Vader van bijna al de Gevan-
Er werd gezucht, gesnikt en geweend maar genen,
niet de Biechteling weende van spijt en kna- j Het berouw volgt eindelijk op den valdie
ging, maar de Biechtvader snikte en weende - steent heett gedaan, liet mag nog zoo grouwe-
van aandoening; en als de Gevangene uit den lijk zijn, gruweldaden gepleegd, onschuldig
Biechtstoel kwam, en de hand wilde kussen van
den Priester, de Biechtvader opende breedvou-
dig zijn armen, drukte den Galeiboef aan zijn
hart en omhelsde hem met eerbiedige teeder-
heid.
Welk geheim, welk geheim schuilde daar-
onder
Tot lieden was het maar gekend van God en
van den Galeiboefnu was een derde ziel in
gewijd, doch gebonden door 't geheim van
de Biecht.
Die man moest zwijgen als Biechtvader, doch
met eerbied volgde hij den Galeiboef in zijne
gedwongene zending, van lijden en opofferen.
Aan wezen, houding en taal zag elk dat Hi-
iarius tot dc werlcersklas niet behoorde zijn
handen waren leêr en fijn zijne spraak was
geleerd en beschaafdzijne manieren waren
als die der hooge wereld.
Van den eersten dag dat hij in 't Rasphuis
bloed vergoten, herten gekraakt, iamilien voor
eeuwig geschonden, na de misdaad volgt de
onrust en de knaging en hij zegtWat neb k
gedaan Maar dan komt de hoogmoed, het
menschelijk opzicht, en velen worden verkan
kerd en versteend in hun boosheid.
In zulke toestand deed Hilarius wonderen
van bekeeringhij werd den rechten arm van
den Aalmotsenier, Priester Paulus, die ook in
't Gevang een groote goede Zending vervulde
In 't volgend Hoofdstuk zal men zien hoe
die Priester tot liet Ambt van Aalmoeseriier was
gebrachtGoed doen in zijn leven Zielen op
helpen en troostenAldus het Kristcne Geloof
versterken en verheerlijken
De Galeiboef H'larius moest van hooge af-
komst zijn als 't gebeurde dat hooge Ambte
naars of Heeren uit de rijke standen liet Rasp.
huis bezochten, dan was hij onsteid, verborg
zijn gelaat uit vrees van herkend te worden.
('t Vervolgt)