Si'xr.i.il n«>iiiocr:ilis('ii Weekblad. Arrondissement Aalst. DE LANDJUWEELFEESTEN. Een groot kongres. 8 Juni 192-4. Tweede jaargang. Nummer 25. ONS BLAD ABONNEMENTSPRIJS Binnenland S.50 fr. 'sjaars. Bnitenlanil, postkosten meer. Postcheckrckening Xr IS,480. REDAKTIE ES BEHEER J. Van Opdenboscli, Kapelleslraat, 15, Aalst. Koning Albert reikt den Beker uit aan VOOR TAAL EN VRIJHEID Luisterrijke Plechtigheden te Brussel en te Aalst. Voor al de volkeren van Europa was de oorlog een overgroot kwaad. .Jaren en ja ren nog zal de algeineene voorspoed lijden onder de gevolgen van de misdaad die in 1914 door den Duitscher Keizer werd be gaan. Zoowel voor de overwinnaars als voor de overwonnen landen, sleept de oor log alle kwalen met zich. De Delgen weten wat ze te lijden gehad hebben en hetzelf de was het geval met al de volkeren, die aan den wcrcldkrijg hebben deelgenomen. Het schijnt bijna onmogelijk wanneer men zoo iets lieett beleefd, dat rnen nog kan verlangen het eeue tweede maal te zien. Welnu, in Duitschhmd wonen mehschen, en zelfs duizenden menschen, die niets an ders vóór oogen hebben dan terug een oor log te ontketenen. Geleid door Ludendorf, de generaal die het Duitsche leger comman deerde, bestaan er daar politieke partijen wier openlijk doel liet is, het volk terug in het harnas te jagen. Bijna geen Zondag gaat er voorbij zonder groote betoogingen in de eeue of do andere stad, waar dan dui zenden oud-strijders in rang tuarcheeren, die oorlogskreten slaken en den bloed-kei- zer toejuichen en aanroepen. Het is natuurlijk een echte waanzin. Die ongelukkigen worden door dagbladartikels en redevoeringen opgehitst, en zij denken dat een nieuwe oorlog hun toestand zou verbeteren. Zij zien niet in, dat al hun leed uit den oorlog voortspruit en dat een nieu we oorlog al het bestaande kwaad nog zou vergrooten en verdubbelen. Maar voor ons. die de naburen van dat oorlogszuchtige Duitschland zijn, wij mo gen onze oogen niet sluiten voor de gebeur tenissen, die zich daar ontrollenVóór 1914 hebben wij de groote fout begaan maar al te gerust te leven naast het gevaar, dat im mer grooter en grooter werd. Wij waren te gerust, en omdat in ons gemoed tfiet het minste iuzicht bestond tegen andere volke ren te strijden, zoo dachten wij ook, dat anderen ons in ons land zouden met vrede laten. Die gerustheid liet ons onvoorbereid tegen het kolossale gevaar, en de gevolgen ervan zijn voor ons verschrikkelijk ge weest. Het is dan ook odzc plicht er voor te zor gen. dat men ons geen tweede maal in onze gerustheid gansch ontwapend zou kunnen overvallen. De Duitschers droomen terug van oorlog en slachterij. Met duizenden marcheeren zij in raDg, onder het bevel van do oorlogsofficieren. Overal bestaan turnmaatschappijen, die niet. anders zijn dan broeinesten van den oorlogsgeest. Het Duitsche volk is een oorlogsvolk. Alleen met op onze hoede te zijn zullen wij ze kunnen bedwingen. Moesten wij terug in slaap vallen zooals vóór 1914, dan zou ons land weldra door de barbaren terug over rompeld worden. De prijs der levensmiddelen. De prijs der levensmiddelen in België is om trent zesmaal zno hoog als vóór den oorlog. Het ministerie van Nijverheid en Arbeid geeft alle maaDdcu de cijfers op, die volgens een gegeven manier worden opgemaakt, en die ons de maat van de prijsvorlioogmg aanduiden. Deze kolossale vermeerdering komt uit twee oorzaken voort. Eerst en vooral do groote ver mindering van de waarde van ons geld, en ten tweede de opslag die voortspruit uit liet verdwij nen van veel rijkdom door den oorlog vernield. Een Belgische pupieren frank wasvoorden oor log een gouden frank waard. Maar nu moet men vier hclgiscbc papieren franks hebbc-u om de waarde van een gouden frank te vertegenwoordi gen. De klerikalcn hebben een groot kongres gehou den te Oostende, ouder liet voorzitterschap van den heer Segers. Wij hebben zorgvuldig al de ver slagen ervan in de verschillende dagbladen gele zen, en wij zijn tot de slotsom gekomen, dat liet maar slecht moet zitten in de katholieke partij. Menheefter over niets anders gesproken dau over de eensgezindheid inde partij. Tientallen van re devoeringen spraken over die eensgezindheid. En allen stelden vast, dat de eensgezindheid bestond en beweerden dat zij moet behouden blijven.Wel nu, dc ondervinding leert ons, dat waar er waar lijk eenheid van zienswijze en goede verstandhou ding bestaat, men over deze groote deugden zoo veel woorden niet moet spreken. Er wordt maar zooveel over verstandhouding gepraat, wanneer de ruziccn de verdeeldheid aan de dagorde staan. En zoo is hot ook waarlijk het geval.Opvallend was het, dat iu alles te zamou.geen vijf leden tan de Vlaumsche rechterzijde aan dit kongres deel namen. De Vlaamsehc Kamerleden, die zich iu bijna al de groote parlementaire debatten van de andere katholieken afzonderen, schitterden door hunne afwezigheid, Zij hadden er aan gehouden te bewijzen, dat zo zich niet als gebonden aan zien door dc redevoeringen tan dc heeren Segers, Carton de Wiart en tutti quanti. Eu dan, het is toch nogal een gewaagd stuk van wege den heer Sogers over dc eensgezindheid te spreken. Iedereen weet iu welken hevigen kamp hij tc Antwerpen staat tegenover de partij van Van Cauwelaei t.. Ze leven daar als kat en houd, en stellen elkander zooveel hinderlagen als liiaar mogelijk. Terwijl hij tuin dc ver standhouding sprak, dacht M. Segers waarschijn lijk aan de manier waarop hy tc Antwerpen een Vlaamscb dagblad zou kunnen oprichten 0111 storm te loopen tegen de bladen van de Van Cau- welaert-kliek. Zoo speelt men de komedie. Maar wat misschien toch wel het klaarst be wijst hoe diep dc vroeger zoo sterke klerikale party gevallen is blijkt uit bet feit,dat geen enkel princiep,geen onkel politiek princiep of gedrags lijn op dit kongres werd besproken. Wel heeft men aangeduid, dat er zou moeten naar c-en pro gramma uitgezien worden om op ordentelijke manier voor de kiezers te verschijnen, maar het is bij dien wenscb gebleven. En alsof die heeren aan alleman bet bewijs wilden geven, dat ze de partij van het verleden zijn, hebben ze, bij ge brek aan nieuwe gedachten, en bij gebrek aan besef voor de noodwendigheden van onzen tijd, hunnen toevlucht genomen tot zeer oude en ver ouderde aria's van vóór den oorlog. Of ge "t nu ge looft of niet, die menschen hebben gesproken vaD de schoone ziel van "t kiud Oude, versleten, afgezaagde zeever! De school kwestie werd geregeld eu blijft geregeld. Eu het kan ons slechts met vreugde vervullen, zoo wel tc- mogen vaststellen, dat de klerikale partij niets voor te stellen lieert, dat ze de macht ontbreekt oin eeue bespreking over princiepen of hoofdge dachten aan te gaan, eu dat ze duizende welspre kende koeplettcn moet aanhcffcu om aan het goedgeloovig publiek te verbergen boe diep en hoe onwederroepelijk dc klerikale partij van vroeger, iu verschillende vijandelijke groepen verdeeld staat. Maar wanneer we nu iu geldwaarde rekenen, dau is België één der binden vau Europa waar het levensonderhoud het minste kost. In Enge land, in Holland, eu iu Zwitserland, waarde na tionale munt nagenoeg hare goudwaardc heeft bewaard, kosten alle voorwerpen veel duurder dan bij ons. Het verschil ten ouzen voordeele be loopt wel tot 30, 40 en soms 50 ten honderd. En ook in dc landen, waar de wisselkoers bijna op deuzelfdeu voet staat als iu België, zooals Frankrijk en Italië, kosten dc levensmiddelen veel meer dan in 011s land.In Italië kan men geen paar schoenen koopeu beneden du 200 fr. Ilot brood, bet vlccsch, do kleederon, alles kost er meer dan hier, Eu wanneer wc dau overgaan naar landen zooals Oostenrijk, Roemenië, Polen, waar men niet anders telt dan ract duizenden, daar is ook de prys van alle artikelen, in goud- waarde genomen, aanzienlijk hoogerdan in Bel gië. Ons land kan,op dat gebied, zeer wel de ver gelijking met alle Europeesche landen onder staan. Zooals in vroegere tijden is België nu nog bot land waar het levensonderhoud goedkoopst Indien onze bevolking blijft volharden iu hare werkzaamheid en vlijt, eu indien zij eindelijk wilde luisteren naar de raadgevingen van spaar zaamheid, die haar door alle klaarziende burgers worden gegeven, dan zou weldra de welstand van vroeger weerkecren, tot welzjjn van iedereen. In het laatste nummer van Ons Blad deelden wc het kort programma mede van de feestelijk heden, die te Brussel en te Aalst op touw werden gesteld, ter gelegenheid van de plechtige uitrei king van den kostbaren Beker aan de roemrijke spelers van Voor Taal en Vrijheid. We willen heden meer bizonderheden over die onvergetelijke gebeurtenis voor de lezers van Ons Blad mededcelen. Vertrek naar Brussel. Dcu Zondag morgend vau 1"° Juui hadden de vertolkers van Jozef in Dotban, de commissie loden en verschillende vrienden van Voor Taal eu Vrijheid, alsook eendelegatie van de zuster- tooneelkringen, De Cathariuisten en Het Land vau Riem, zich onderliug rendee-vous gegeven op bet perron in de statie van Aalst om gtzameulijk te 8,40 uur naar Brussel te vertrekken, alwaar te 11 uur stipt de Koning do feestelijke zitting van de Koninklijke Landjuweelcommissie zou Er lei iets feestelijks iu 't uitzicht van dat groepje, keurig uitgedoste, gladgeschoren en leu- tiglachoude Aalstcrsche tooncelmenschen, ze lachten en babbelden om ter meest er klouk een. kwinkslag hier en een kwinkslag daar, ge lijk het aan burgers past die heerlijke feestuur- tjes in 't zicht hebben In den Vlaamschen Schouwburg te Brussel. llalf elf In de Laekenstraat Het wemelt er feestelijk van vlaggen aan alle gevels. Aan den Koninklijken Vlaamschen Schouwburg wapperen de natiouale en de Brusselsche vlag. Palmen versieren den ingang. Vloerklceden lig gen op de trappen en in den wandelgang. De Schouwburg is reeds flink bezet en steeds stroomen belangstellenden toe. Even voor half elt uur doen de leden van de Brusselsche tooneel- maatschappijen, met hunne rijkgekleurdc vaan dels hun intrede iu den schouwburg, die weldra propvol isloges, benedenplaatsen en balkons zijn dicht bezet met een geestdriftige schaar Vlamingen, uit de hoofdstad en uit de provincie, die eraau gehouden hebben de plechtige uitrei king van den Landjuweelbeker bij te wonen en aan onzen Vorst het bewijs te leveren van hun instemming met bet heerlijk initiatief van dc laudjuweelinstelliug, alsmede van hun bewonde ring voor de roemrijke overwinnaars uit onze stad. We hebben in do zaal onder andere de aanwe zigheid opgemerkt van Meester Leonard Willems, vertegenwoordiger der Vlaamsche Akadcmie, professor AVermeylcn, ecre-advokaat-generaal De Hoon, schepene Coelst uit Brussel, de letter kundigen A. Hegenscheidt, F. Toussaiut van Boe ktere, D. C'laeys, 11. Coopmau, A. Bogaerd, Eru. Glaes, Mevrouw Claes, Is. Teirlinck, J. Pauwels, G Martens, Buskens. J. Menuekens, J. Kuypers, K. Van Rijn, Lode Monteyne, beeldhouwer Iluy- gelcn. Inspecteur H. Gooris M. O. onze schepe ne van openbare werken A. De Windt, Arthur Druck, voorzitter van de Aalstersche Liberale Associatie verder talrijke tooneclspelers, de le den der Vlaamsche tooueelkringen met vooraan staande leiders als R. De Wit, H. Colassiu, J. Van derMeersche schouwburgbestuurder Ern. Kindermans en tientallen andere personaliteiten wier namen ons niet te binnen schieten. Op de trappen waarlangs de Koning straks zich zal begeven, zijn ten ontelbaar aantal vaandels van tooueelvereenigingen opgesteld. De Koning is daar Elf uur klokslag De Koning is daar, vergezeld van luitenant-generaal graaf Ade Jonghe d'Ar- doyc en van luitenant kolonel Dujardin.IIij wordt op bet perron van den schouwburg verwelkomd door den Heer Nolf, minister van Wetenschappen en Kunsten, burgemeester Max, kommandant- vliegenier F. Noirsain, gehecht aan 's Koning» sekretariaat en afgevaardigde van ouzen Vorst in de Koninklijke Landjuweelcommissie, Herman Teirlinck, Jef Menuekeus en Directeur J. Poot van den schouwburg, die hem begeleiden op het tooneel van het Theater, waar hij, gezeten tus- schen Minister Nolf eu burgemeester Max, dc vergadering zal voorzitten. Op het tooneel is het een bonte wemeliug van talrijke vaandels van tooneclverecnigiogcn, die PRIJS DER ANNONCEN De gewone drukregel, 3e en 4e bladzijde, 0,25 fr. Private aankondigingen, de regel, 0,65 fr. Rechterlijke aankondigingen, de regel, 1,25 fr. Dikwijls herhaalde aankondigingen volgens overeenkomst. opgekomen zijn uit alle gemeenten van het Vlaamsche laud om aan ouzen Koning te bewij zen, boo machtig bet dilettantentooneel is cn welke belangrijke plaatshet inneemt in ons kul- tuurleven. Met, genoegen merken we de prachtige vaandels op van de Catharinisten en 't Land van llicniuit onze stad. Op het Tooneel hebben de leden van de Ko- ninklijkc Commissie van Toezicht op hel Landju weel eveneens plaats genomen zitten aldaar on der andere dc Ileoren Fr.Van Praet, (Leuven) I'. J. ü'hoodt, (Geut)Osc. De Gruyter, (Ant werpen) Valerius D'hondt, (Aalst)Artk. Hen dricks, (Oostende) W. Schepmans, C. Cauwen- berg en Visseuaeken, (Antwerpen) Duvivier, (Hasselt.) Bognorts, (Lier) Marck eu Muylder- mans, (Mochelon) Du Smet, (Kortrijk). Op het voorplan prijkt midden op een tafel met rood fluweelen tapijt de beker vau het Land juweel; in den linker hoek van de scène houdt een vaandrig het vaandel van de" Noordstar, die dey, l'n laudjuwcelprijskamp uitschreef eu in den rechter hoek staat deze van onzen Aalsterschen vrieudenkring Voor Taal en Vrijheid eu eirond de 1111. Rob. Klaes, R. De Stobbeleir, A.Agnees- sens, Fr. Brantegem en Alfr. Kelders. Wanneer do Koning op het tooneel verschijnt, wordt hij op groot gejuich van de overeind gere zen zaal begroet. Enkele minuten lang klinkt het luide ouieudom Leve de Koning terwijl de Vorst een paar malen dankbaar buigt. Herman Teirlinck neemt onmiddellijk het woord uit naam vau de kommissie cn van de too ueelvereenigingen Toespraak van Herman Teirlinck Spreker verwelkomt eerst den Vorst en zegt Het weze Uwe Majesteit aangenaam vast te stellen, hoe levendig de belangstelling is der Vlamingen in de wederinstelling van een roem rijke traditie,die iu het gedrang van zooveel his torische gebeurtenissen stilaan verloren was ge gaan. Het weze haar aangenaam nu met eigen oogen te zien bevestigen de diepe gegrondheid van het initiatief, waartoe Zij besloot. Laat mij Uwe Majesteit danken die, spijts de menigvul dige beslommeringen van Hare kooge en vcel- tischcndc waardigheid, nooit een gelegenheid laat voorbijgaan om. op alle gebied, in geestelij ke als in het stoffelijke, de welvaart en de voor uitgang van haar volk tc richten, te raden en te Onze tooueelvereenigiugen.zegt spreker ver der, zijn de voortzetting van de oude Kamers van Rhetorika, die zelf een Iicht-vervormde afleiding of ontwikkeling zijn van de vcertieude-ceuwsche geestelijke confrérieën of gezelschappen. De Lelie van Diest beweert uit 1302 fe dagtee- kenen, de Kamer van Aalst beweert op te klim men tot 1107. n Het aantal Kamers op die manier ontstaan, werd weldra ontzettend en groeide op het einde der XVI' eeuw aan tot circa 200. De oudste Vlaamscbo Kamer zal wellicht de Alpha eu Omega van Iepcrcu geweest zijn, die reeds bloeide ten tijde van den Gulden-Sporenslag Spreker wijst verder op den bloei en de betce- konis van die gezelschappen, waarin vorsten als Keizer Karei, hertog Jau van Brabant, prins Wil lem vau Oranje, en edele heeren, burgemeesters, schepenen, enz., het grootste belang stelden. Zoo werden de rederijkers een maatschappelij ke en politieke macht, die weldra in staat was de beroemde Laudjuwcelen iu te richten, die hun gehcelc werkzaamheden zouden opslorpen. Spreker schetst dan do beteekeuis van zoo'n Landjuweel, en vervolgt Sire, Het volk, dat thans, onder Uw hoede her leeft, is groot geweestToon Uwe Majesteit de gebroken schakel eeucr glanzende traditie weder opnam en hersmeedde, toen Uwe Majesteit, naar het voorbeeld van zoovele groote vorsten, het Landjuweel herstelde,heeft zij ons naar die groot heid gewezen- Zy heeft ons nauwer bij ons roem rijk verleden gebracht, zij heeft ons vertrouwen in het heden versterkt, zij heeft de verwezenlij king van kloeke mogelijkheden bereid voor dc toekomst. Dc toonoelkunst is niet het yd el spel, dat danst op holle kothurncn en tijdbeuë gapers, met maskers verschalkt. Het tooneel is een Ie-

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

Ons Blad | 1924 | | pagina 1