BREENDONK
3
of een tweevoudige Reis
DE ATOOMBOM
De Koninklijke Commissie.
Weerstanders, Patriotten,
leest en verspreidt
"FRONT*
Lamerenpraat.
WeerstandetsPatriotten,
VLAGINHULDIGING
Op de laatstleden gehouden vergadering
van het O. F. en zijn vrienden, werd beslo
ten eene reis te ondernemen naar het Bel
gisch vernielingskamp onder de bezetting,
Breendonk, De naam alleen spreekt boek-
deelen. Het was onze vriend Gust De Man.
die met medewerking van het O. F. de
reis organiseerde voor 15 Oogst.
Een 150tal O. F. ers en vrienden van
den Weerstand lieten zich inschrijven en
trokken met drie groote auto's op reis.
Breendonk was hun eerste, Antwerpen
(plage) hun tweede doel.
Een ontsnapte uit Breendonk vergezelde
ons en zou ter plaatse den noodigen uitleg
verstrekken, Rond 10 uur kwamen we te
Breendonk aan. Geen enkele onder ons, of
hij was terdege onder den indruk, zelfs
werd menigen traan weggepinkt, alvorens
intrede te doen in de echte hel die Breen
donk tijdens de bezetting was.
Een lange weg. aan weerszijden afge
zoomd met 2 1/2 met hooge prikkeldraad,
leidt naar het afgedankte fort. Eene afslui
ting, bewaakt door een wachter met mi-
traillette, doet ons begrijpen dat er nog
incivieken in het kamp verblijven
Eindelijk komt een oud Breendonk-ge-
vangene, die zelf 17 maarden in die hel
doorbracht, ons afhalen, om ons tot gelei
der te dienen. Hij noemt zich Frans Peeters
en stelt zich graag ter beschikking van on
zen reporter om hem alle gewenschte in
lichtingen te verstrekken. Wij danken er
hem om.
Hij verbleef in het fort terzelfdertijd als
Bert Van Hoorick. Vergezeld door een ci
pier begon dan de rondgang, die meer dan
een uur in beslag nam.
Bij onze intrede in het fort zelf, worden
onze reukorganen gestreeld door een soep
geur die ons deed watertanden, en de eerste
opmerking van onzen geleider was dan
ook "Ja, Makkers, het ruikt nu wat beter
dan in den tijd toen wij hier verbleven de
zwarten die hier thans opgesloten zijn, zijn
door sommigen van ons te benijden, om
den kost dien ze hier te verorberen krijgen.
We worden naar een pikdonkere gang
gebracht, waar zes kamertjes zichtbaar
zijn, juister gezegd "holen... Ze meten
1 meter op 2 en dienden soms voor 6 man
sommige gevangenen, waaronder eene
vrouw, verbleven er 6 maand in het pik
donker, maar zoo donker dat men geen
hand voor de oogen zag De vrouw waar
van sprake is er dan ook krankzinnig en
blind van terug gekeerd.
Nu komen wij aan de gevangenisblokk en
bestaande uit 2 galerijen van 7 meter op 2,
waarvan er 2 in strafcellen zijn omgebouwd.
Die cellen- 1 meter op 1,80 meter, wa
ren bestemd voor 1 en soms 2 man men
ziet nog de ijzeren banden waarmede de
gevangenen aan de beenen werden vastge
legd. Het gebeurde soms dat die banden
aan de beenen werden "gelascht., (gesol
deerd). In deze cellen moesten de gevange
nen van 5 uur 's morgens tot 8 u. 's avonds
in houding staan, zonder ook maar een vin
te mogen verroeren. Hier werd dan ook
menige traan weggepinkt, men hoorde zelfs
snikken Geen woord werd onderling ge
wisseld. want elk vermoedt het lijden onzer
makkers die daar vertoefd hebben.
In cel 2 verbleef BertVan Hoorick.Over
den koer, waar dagelijks het appel plaats
greep en ook de cementen waschbakken
staan, worden we door een gang geleid
waar de sukkels soms uren moedernaakt
moesten wachten om naar het bad te gaan;
juister gezegd, ze werden het bad in- en uit
geslagen,
Vandaar komen we op het gewezen
oefenplein, waar zooveel slagen en nog
eens slagen werden uitgedeeld. Waar men
sen van 80 jaar hetzelfde werk moesten
doen als jongens van 16 jaar, waar het
zweet en het bloed der onzen bij beken
heeft gestroomd.
Een geval uit de velen. Een man van
1,90 meter, die nog amper 24 kilos woog,
werd gestampt en geslagen met de stieren
pees omdat hij niet als de anderen kon
werken hij stierf 2 dagen later.
Toen werden we er opmerkzaam op ge
maakt dat we weldra den weg zouden ne
men die leidt naar de executiepalen en de
galg. Sprakeloos, met den krop in de keel,
werd deze weg afgelegd, tot we ons ineens
op de plaats der terechtstellingen bevon
den vandaag genoemd heilige grond
onzer martelaren,,, Hier wordt geweend,
gesnikt en gesnokt, hier beleven deOF.ers
en hun vrienden een brok leed en voelen ze
dezelfde wraakgevoelens als wanneer, ge
durende de bezetting, een kort bericht de
wereld werd ingezonden door de "Nazi-
pers., X terroristen zijn op terecht
gesteld.
Daar voor om staan ze 10 palen. Wie
van ons zal kunnen zeggen of zelfs veron
derstellen hoevelen, de besten der onzen,
daar zijn gevallen Hoeveel zoete hoop tot
terugkeer bij de hunnen is daar niet ver
zwonden Maar ook, en dit vooral, hoe
veel verwenschingen en vermaledijdingen
zijn daar niet geuit tegen het zwarte
gespuis
Rechts van de galg neen. velen draai
en het hoofd af en kunnen het niet zien
wij zijn geen beulen.
Een zware balk, over 2 uitgestoken pun
ten eener muur. waaraan drie kettingen
hangen Drie tegelijk konden er gehangen
worden.
De drie eerste slachtoffers waren Brus
selaars Raskin, Fraiteur en Berthulot
drie partisanen die den verrader P, Collin
neerkogelden.
Broeders, O. F ers, vergeet dat nooit
Patiiotten, ons bloed vloeide daar bij be
ken, vergeet het nooit en strijdt met ons,
opdat nooit, nooit meer sprake zou zijn
van een Breendonk, gelijk onder Duitsche
bezetting.
(Vervolgt "De Folterkamer,,)
Het Land van Belofte.
Dat de wereld op zijn kop danst is geen
nieuwtje meer. Terwijl men 15.000 meter
hoog in de lucht gaat zweven, voor een
peulschilletje 300 meter onder water duikt
en de destijds zoo stoute droomen van Jules
Verne thans kinderlijk dwaas en hopeloos
verouderd gaan schijnen, hebben wij nog
voor geen knoop verstand gekregen en voor
een cent zouden wij elkaar vermoorden ge
lijk destijds de holbewoners voor een Rhi-
noceros-boutje.
Zie maar eens naar Abraham's nakome
lingen, die schijnen in Palestina een nogal
duchtige swing te spelen, waarvan het ryth-
me zoodanig naar de mode is, dat zelfs de
stokoude, maar nog immer krasse Old Tom
zijn stijve knoken voelt jeuken van pure
irritatie.
Ja, de Isaaks en de Levi's vinden dat zij
nu reeds lang genoeg in de woestijn rond-
gedompeld hebben en van 's levens naar
geestigheden meer dan hun past binnen
kregen.
Zij hebben hun oude gewoonten afge
legd en in plaats van hun kruin met schar-
biljen te bestrooien of de kraag van hun
jasje af te sleuren en bij de pakken te zitten
treuren, hebben zij de beroemde
schouwdraden in de eene hand, den tradi-
tioneelen slinger met den kei in de andere
genomen en de uitdaging van den reus
Goliath met ware doodsverachting beant
woord.
Het moet nogal een kei van formaat ge
weest zijn die zij slingerden, resultaat
een Hotel de lucht in en meer dan tachtig
dooden alsjeblieft.
Of den Goliath daarmee op den loop zal
gaan is echter zeer te betwijfelen, integen
deel 1
Ons gedacht is nou gaat het lieve
spelletje pas ernst worden, en dat alles om
het beloofde land.
Hemeltje lief, moest ons Lieven Heerken
op voorhand geweten hebben wat de na
komelingen van zijn eerste produkten,
Adam en Eva, zouden uitsteken, dan zou
hij er heel zeker ook wel zijnaan ge
veegd hebben. The Big Three.
Gelijk men weet heeft onze teergeliefde
koning, Lijapol van Saksen-Koburg und
Berchtesgaden, een commissie samengesteld
die er mee belast is, hem vrij te pleiten van
alle schuld. Van deze commissie maakt on
der anderen deel uit de heer Jean Servais,
minister van state en gewezen procureur-
generaal bij het Hof van Verbreking.
Onlangs publiceerden de heeren Paul
Delandsheere en Alphonse Ooms een zeer
belangrijk boek. België onder de nazi's
Wat zeggen ze in het eerste deel, blz 237-
238, van dien heer Servais?
1° Hij maakte deel uit van de kleine
groep die in 't geheim werkte om een op
lossing te vinden voorzekere vraagstukken.
Die groep werd voorgezeten door den Heer
Wodon, gewezen secretaris van het Ko
ninklijk Huis. Doch de Heer Wodon ver
zaakte weldra het voorzitterschap, zoodra
het bleek dat zijn medewerkers een uitbrei
ding van het gezag van den koning op het
oog hadden.
2° Benevens den heer Servais, maakten
nog deel uit van die groepHayoit de
Termicourt, advocaat-generaal bij het Hof
van Verbreking, en Henri Velge, professor
aan de Universiteit van Leuven. Graaf
Louis de Lichtervelde verleende eveneens
zijn medewerking.
3o Bezield met het verlangen, hun land
te "dienen", werkten die mannen hard. Ze
vergaderden drie maal per week na de ca
pitulatie van het Belgisch leger.
4° Ze hielden zich bezig met de herzie
ning der grondwet, hierbij rekening hou
dende met onzen nationalen geest en met
onze tradities. De vrijheid der drukpers
zou beperkt worden door de verplichting,
een zeer strenge tucht in acht te nemen.
De Koning zou terzelfdertijd over het
wetgevend en het uitvoerend gezag be
schikken. Hij zou wetten uitvaardigen, na
den Raad van State geraadpleegd te heb
ben. Hij zou ter zijde gestaan worden door
een verantwoordelijke regeering,
Er zou nog slechts één Kamer bestaan,
die uitsluitend bevoegd zou zijn om beslis
singen te treffen in zake 's lands finanties.
Zij zou de budgetten stemmen en te dier
gelegenheid de politiek der regeering be
spreken. De regeering zou aftreden indien
ze van oordeel was dat de uitgebrachte kri
tieken de openbare meening weerspiegel
den. Er zou geen Senaat meer bestaandie
zou vervangen worden door den raad van
state.
De leden der Kamer zouden verkozen
worden op corporatieven grondslag. Ieder
burger zou verplicht zijn, deel te nemen aan
de verkiezingen, na voorafgaand een ver
klaring te hebben afgelegd dat hij tot een
corporatie behoorde.
5° Dadelijk na het stopzetten der vijan
delijkheden en het sluiten van den vrede
zou het land geraadpleegd worden over de
kwestie of het er in toestemt, den koning te
belasten met de herziening der Grondwet.
Iedereen zou verplicht zijn. deel te nemen
aan de stemming, op vertoon zijner identi
teitskaart. In afwachting zou de koning,
bijgestaan door twee of drie vooraanstaan
de personen, het land besturen. Hij zou
zijn regeering vervolledigen indien de uit
slag der volksraadpleging hem gunstig was.
Eerst en vooral zou hij dan de wetten uit
vaardigen die in het bijeenroepen der Sta-
ten-Generaal voorzien
6° De koning heeft den heer Velge be
last met het opstellen van een ontwerp in
zake sociale reorganitatie.
Uit het voorgaande blijkt dus dat de
heer Servais, terzijde gestaan door de Hee
ren de Termicourt en Velge, reeds in 1940
een dictatoriale grondwet wilden invoeren
en den koning verheffen tot de waardigheid
van absoluten baas over den staatdat hij
de persvrijheid wilde beknotten en regee-
ren met één kamer - gelijk in de dictatori
ale staten.
Dat zijn de menschen die nu deel uitma
ken van de, door den koning zelf samen
gestelde "Koninklijke Commissie".
Commentaar overbodig.
MILLIARDAIRS.
Dag Carolien... ge hebt zo ne chike
voorschoot.., een fijn stofke, zulle.
Ja, Antoinette... ik ben er schoon mee,
niet waar... gekregen van mijn schoondoch
ter, die in de "Uniprix" werkt. Mijne vent
is zo geen beetje jaloers... die ouwe zot...
Hij wil het maar niet gelooven dat het voor
hem is dat ik mij schoon maak,
Ja, Carolinke. de mannen zijn onge
lovige Thomassen... ze denken altijd dat
het voor 'nen andere is.., ze weten niet dat
wij hen alleen gaarne zien...
Zeg Antoinette mijne vent spreekt
van veel geld gaan te verdienen... ergens
in Europa...
Waar dat Carolinke?... dan moet
mijnen dopper er ook naartoe...
Ik heb den naam vergeten... ik zal het
het hem terug vragen... hij heeft het in de
gazet gelezen
Oh., dan weet ik het straks wel, want
mijne zoon thuis is ne geleerde klepper...
hij leest alle bladen... zelfs franse -
Mijne eerste man zaliger kon ook een
beetje frans... als hij kwaad was, riep hij...
i^i imbecile... en als hij mij op zijn knieën
trok... fluisterde hij... viene boubouleke...
Kom. kom,.. Carolinke,.. haal geen
ouwe koeien uit de gracht...
Wat, mijne Petrus zaliger... een ouwe
koeiGod van hier en daar... als ik mijn
nagels niet gesneden had.,, mens lief...
Allé... allé.. Carolinke.,. niet kwaad
worden, hé... hier is ne mimbol. ik had dat
niet op uwen Petrus bedoeld. en laat ons
eens serieus klappen over dat veel geld ver
dienen
Ja... Nekke... werken moeten ze niet
Ze gaan met honderd frank naar dat land,
en brengen 200,000 trillioen bakbiljetten
mee... Wacht, ik weet nu waar het is. met
honger te krijgen weetik dat het in Honga
rije is...
Carolien wordt ge zot.., Hoe zegt ge
dat weer
Twee honderd duizend trillioen bank
biljetten voor 100 Belgische franks... hebt
g'het vast... ja. In Hongarije gaat het nu
zoals in 1918 in Duitsland., dansen met de
milliarden... rijk en arm. met'ne volle
kruiwagen bankbiljetten naar de post voor
ne zegel van,.. 5 centiemen.
Neen.,. Carolien... dan moeten ze
maar in hun Belgikske blijven... hier betalen
ze maar 5 fr. voor 'ne pot bier en ginder
zou het 100 trillioen zijn... amai.
Ja. Antoinette... en als we onze mi
nisters geen handje gaan toesteken aan de
prijzenpolitiek... ook met de controleursom
de zwarte markt teniet te doen. dan krij
gen we hier, door de werking van een soort
slechte Belgen van het zelfde laken een
rok I
A... neen, hé... Carolienke. dat zal
niet... Tiens, ik ga me direkt nen haring
kopen... en als ik hem duurder moet beta
len dan hetgeen ik in de radio heb horen
zeggen... ga ik direkt naar de statiestraat...
daar zitten ze, hé... de controleurs.
we verwachten U allen op Zondag 8
September, om 9 uur, op het Statieplein,
te Aalst, voor de Feestelijkheden, ter
gelegenheid van de
van de Nationiale Vereeniging
van de Weerstanders van het Spoor
GEWEST AALST.