GAESBEEK
ONS LAND !N WOORD EN BEELD
183
Algemeen buitenzicht in het park genomen. Boven de ingangpoort een
reusachtige Brabantsche leeuw. Rechts de Rooden Toren waarin
beneden, de kamer van Egmont, en boven deze der laatste markiezin-
Algemeen binnenzicht van op het binnenplein. Merkt hier op de sierlijke
fontein. De waterputkuip staat tegen de gebouwen in den schaduwrijken
hoek links naast de uitgangpoort die "zich juist achter de fontein bevindt.
Op slechts een paar uren van Brussel, in de richting van
Sint-Kwinten^-Lennick, verscholen in dichte bosschen, staat
de oude burcht van Gaesbeek. Een der indrukwekkendste
versterkte kasteelen van 't land
Op 3 Mei 1923 overleei te Parijs de laatste kasteelvrouw
van Gaesbeek. namelijk de Markiezin Arconati-Yisconti.
In Augustus van 1922 had zij Gaesbeek met zijn uitge
strekt park (42 hektaren) en zijn inboedel van schatten aan
het land als hulde voor het dappere gedrag onzer soldaten
tijdens den oorlog geschonken. Nu is Gaesbeek een
Museum, toegankelijk voor iedereen op Zondag, Dinsdag
en E onderdag. Te weinigen kennen deze eenige gelegen
heid om kennis te maken met de macht en de pracht der
middeleeuwsche grooten. In de XIIe eeuw opgetrokken
heeft dit kasteel een belangrijke rol in de geschiedenis van
het land vervuld.
Verschillige malen werd het belegerd en tot in den grond
vernield. Vlamingen, Brabanders. Spanjaarden en Hollan
ders verwoesten het om de beurt, maar telkens ook herrees
het uit zijne puinen op.
't Was op gestook van de kasteel vrouw van Gaesbeek
dat in het land van Gaesbeek op het grondgebied van
Viesenbeek, Everaert 't Serclaes in eene laffe hinderlaag
werd gedood. Als wraakneming belegerden en vernielden
de Brusseleers de burcht. In 1566 brandde een gedeelte van
't kasteel af. Lamoraal van Egmont, de toenmalige kasteel
heer was pas met den heropbouw begonnen toen een
onrechtvaardig doodvonnis hem aan de liefde van heel de
bevolking onttrok
De We A rconati-Visconti wilde het kasteel in heel zijne
pracht en luister van weleer doen herleven. Van 1887
tot 1893 heeft zij grootsche werken, zoo binnen als buiten
't kasteel, doen uitvoeren. Onverpoosd is er afgebroken en
heropgebouwd, maar niet steeds met inachtneming van
't geschiedkundige.
Het merkwaardigste onder al het bezienswaardige is
wel de "kamer met het groote glasraam" dit is de
slaapkamer van den laatsten markies. De "Keizer Karei
Torentrap". De "Ridderzaal" versierd met prachtige
muurschilderingen; de "Bibliotheek", in deze zaal werkte
de markiezin als zij te Gaesbeek vertoefde; de "Archief
kamer In deze en volgende zalen bevinden zich 8 tapijt
werken uit de XVII« eeuw, eenig prachtig. Verder, doeken
van Van Dyck en andere groote meesters; de "kamer van
Egmont". De slaapkamer der laatste markiezin, in den
Rooden Toren waar men een doek van Dirk Bouts
en prachtige vensterramen aantreft. De "Groote Galerij" is
op zich zelf een echt muzeum; 't is eene opeenstapeling
van kunstschatten waaronder eene schets van Rubens
Felix Keymolen veldwachter te Gaesbeek. Op
Zondag 4 Juli zal Gaesbeek in overleg met het
nat. verb, der veldwachters op grootsche wijze zijn
50 jarig jubelfeest als veldwachter vieren.
Zeer veel stukken in Fransche Renaissance. De "Wapen
zaal bevat schoone wapenuitrustingen. De "Eetzaal"
waarvan de wanden met groote tapijten zijn bekleed bevat
een overvloed van beelden, oude voorwerpen in porselein,
tin koper en potaarde, verder portretten, ook de "keuken"
moet men bezichtigen, daaronder was vroeger het gevang.
In het park, dat overheerlijke lanen levert met eiken,
olmen en vooral beuken die door geen vier man kunnen
omgord worden. De "Ste-Geertruiekapel" dagteekenend uit
1615; het Lustpaviljoen uit hetzelfde tijdvak, verder de
woningen van den kapelaan en van den hovenier zijn
eveneens te bewonderen.
Daar Gaesbeek op eene hoogte gelegen is werd het
kasteel van grachten omringd, echter liggen deze nu droog.
Op het binnenplein bewondert men eene zeer schoone
fontein en eene oude pompkuip.
In de muren, zoo rechts als links van den ingang (op het
binnenplein) zijn muurplaten met opschriften, meest allen
groote gebeurtenissen herinnerend. Langs de koerzijde is
veel moois verloren gegaan door de ongelukkige werken
van 1887-1893; zuiver bewaard bleven slechts twee deelen
namelijk datgene boven de groote poort en een onaange
roerde brok rechts. Om de burcht een middeleeuwsch uit
zicht te geven, verknoeide men het geschiedkundige. De
oningewijde zal daar echter niets van bespeuren en zal
zoowel binnen als buiten het kasteel in diepe bewondering
staan voor het grootsche, het indrukwekkende dat hij voor
zich heeft.
Gaesbeek is te schoon, te heerlijk om langer den doodj
slaap te slapen waarin de laatste eeuwen het hebben gedom
peld. Ook de gemeente Gaesbeek moet worden bezocht,
landelijke plek, vroeger gehucht van St-Kwintens-Lemick.
is het een der mooiste dorpjes van 't payottenlanci In
een volgend nummer geven wij wel meer over de eigen
lijke gemeente, waar op 4de juli aanstaande groote feeste
lijkheden zullen plaats hebben tot viering van het 50-jarig
ambtsjubileum van de gemeenteveldwachter Felix Keymtlen.
M. SEMPELS.
De geschiedenis van Het Kasteel van Gaesbeek door
J. F. Vinck is verkrijgbaar bij J. Vercruysse, drukker te
St-Kwintens-Lennick.
De egge en uitgangspoort fvan op het binnenplein genomen)
deze geeft op de oude ophaalbrug. Dit gedeelte is nog
oorspronkelijk (Renaissance) Links van de poort staat de
waterputkuip. Bewonder het lichteffect.
De oude waterkuip links van den uitgang. Deur naar
achter ingang der wapenzaal (nu wachtkamer) zie in den
muur opschriften, links van de deur een familiewapen met
drie hoornen en de spreuk Tout temps. Daaronder
Filjps van Hoorne Door mij wierdt Gaesbeek uit puin
gehaelt. Dit deedt ik van 1436 tot 1488.
Een beukenlaan in de 42 hectaren groote park.
